ĨKŨLYO YA 6
Naĩle Kwĩka Ata Ĩla Nathingʼĩĩwʼa Nĩke Ũndũ Ũtaĩle?
WE ŨTONYA KWĨKA ATA?
Kwasũanĩa ngelekanyʼo ĩno: Kamwana ketawa Brian keewʼa kĩwʼũ kyetĩka nda ĩla koona tũmwana twĩlĩ masomaa ĩmwe tũkĩte. Mavinda elĩ kyumwa kĩĩ tũmwana tũu nĩtũnamũthingʼĩĩisye anywʼe sikala, na yĩĩ nĩyo ĩvinda ya katatũ tũkwenda kwĩka ũu.
Kamwana ka mbee kaimwĩa atĩĩ:
“O nayu wĩ o weka ĩngĩ? Ndũeke ngũnenge kaindo ke o vaa.”
Kayumya kĩndũ ngusunĩ na kaimũnenga Brian.
Brian asisya ayĩthĩa kamwana kau kakwete sikala. Oona ũu ayĩwʼa wia mũno na ayĩwʼa kĩwʼũ kyetĩka nda ĩngĩ!
Brian ayĩa tũmwana tũu atĩĩ: “Mbona nĩnamwĩie kana ndinyusaa . . . ”
Atanaminĩĩa, kamwana kala kangĩ kaimũtilĩĩla na kaimwĩa atĩĩ: “Ekaa kwĩthĩwa wĩ na wia ũu!”
Brian aikasũngĩa na aikea atĩĩ: “Nyie ndi wia.”
Kamwana kala kangĩ kaimwilĩĩla Brian kwʼoko kĩtuo na kaimwĩa na wasya mũnini, “Naku eka kũlea.”
Nako kamwana kala kangĩ kaithengeesya sikala ũthyũ kwa Brian na kaimũtavya na kĩwe, “Ndũkamake, vai mũndũ tũkatavya.”
We wĩka ata keka nue Brian?
AMBA KŨSŨANĨA!
Twʼo tũmwana tũu nĩtũsũanĩĩte kĩla tũkwĩka? Twʼo nĩtwʼo twĩyĩamũĩe kwĩka maũndũ asu? Ti laisi. No nginya twĩthĩwe tweetĩkĩlile twawʼe nĩ andũ angĩ, na nũndũ twendaa twĩtĩkĩlwe nĩ andũ ala angĩ, tweetĩkĩla matwĩkĩe ũtwi.
We yu ũkakwatwa nĩ ũndũ ta ũsu wakwatie Brian, wĩka ata nĩ kana wĩsiĩĩe?
ĨTHĨWA WĨYŨMBANĨTYE
Mbivilia yaĩtye atĩĩ: “Mũndũ wĩ kĩlĩko nĩwonaa ũthũku, na kwĩvitha; Ĩndĩ ala mate ũmanyi nĩmaendeeaa, na kũthĩna.”—Nthimo 22:3.
Mavinda maingĩ mũndũ no amanye kana ve thĩna ũtonya kumĩla. Kwa ngelekanyʼo, twasye nĩwoona syana mũsomaa ĩmwe syĩ mbee waku na iinywʼa sikala. Weethĩwa ũmbanĩtye kĩlĩko kyaku, nũũmanya ũndũ ũtonya kwĩvetangana na thĩna ũsu.
SŨANĨA
Mbivilia yaĩtye atĩĩ: “Mwĩ na wasya mũseo wa ngoo.”—1 Vetelo 3:16.
Ĩkũlye atĩĩ: ‘Maũndũ meĩthĩwa mailyĩ ata neeka maũndũ mataĩle ala meĩkwa nĩ andũ angĩ?’ Ũwʼo nĩ kana no wendeewʼe nĩ kwĩtĩkĩlwa nĩ andũ ala angĩ kwa kavinda o kanini. Ĩndĩ ĩkũlyo nĩ, Wĩwʼa ata ĩtina wa kwĩka ũu? No wende kwĩyanangĩa ĩsyĩtwa nĩ kana wendeesye syana ila mũsomaa ĩmwe?—Kuma 23:2.
ĨKA ŨTWI
Mbivilia yaĩtye atĩĩ: “Mũndũ mũĩ nũkĩaa.”—Nthimo 14:16.
No nginya twĩke motwi na tũyĩkala kwosana na motwi asu tweeka. Mbivilia nĩyonanĩtye kana Yosevu, Yovu, na Yesũ, nĩ aũme meekie motwi maseo. O na nĩwetete ĩũlũ wa Kaini, Esau, na Yutasi, ala meekie motwi mathũku. Naku we ũtonya kwĩka ata?
Mbivilia yaĩtye atĩĩ: “Ũla wĩ na kĩthito ũndũnĩ ũnini mũno, e kĩthito maũndũnĩ manene.” (Luka 16:10) Ethĩwa nũsũanĩĩte mathĩna ala matonya ũkũkwata weeka ũtwi ũtaĩle na ũkatwʼa vyũ ndwĩĩka ũndũ ũtaĩle, nĩ ũndũ wĩ laisi mũno kwĩthĩwa na ũkũmbaũ ĩla ũkũelesya ũtwi waku, na ũndũ ũsu nũtanĩthasya.
O na ndũkamake nũndũ ti lasima ũkatinda ũtavĩtye ala ũsomaa namo maũndũ maingĩ. O kũmatavya ndeto nini ta AIEE no kwĩthĩwe kũtoetye. Kana nĩ kenda ũmatavye vyũ ũtwi waku, no wasye atĩĩ:
“Nyie ndi vo!”
“Nyie ndyĩsa kwĩka maũndũ asu!”
“Naku mbona nĩwĩsĩ ndyĩsa kũnywʼa sikala!”
Ũndũ ũla wa vata nĩ kũneena ũtekwananga ĩvinda na wĩ na ũkũmbaũ. Na weeka ũu, no ũsengʼe mũno nĩ kwona ũndũ andũ ala angĩ ma mũika mekwĩvathana naku ĩla meĩka maũndũ mataĩle!
ŨNDŨ ŨTONYA KWĨKA ĨLA WAVŨTHWʼA NĨ ALA ANGĨ
Weetĩkĩla ũthingʼĩĩwʼe kwĩka maũndũ ala mataĩle nĩ andũ ala angĩ, wĩthĩawa ũilyĩ ta lomboti ĩla ĩtũmĩawa nĩ andũ ũndũ mekwenda
Ũtonya kwĩka ata ĩla syana ila ingĩ syaũtavya ndeto sya kĩvũthya? Nao nata ĩla syakwĩa atĩĩ: “Wĩ na thĩna mwaũ, ko wĩanyʼa wia ata?” Nũseo ũmanye kana andũ asu ma mũika meũtavya ndeto isu nũndũ meenda kũũthingʼĩĩsya wĩke tamo. Ũtonya kwĩka ata veethĩwa ũu? Ve maũndũ elĩ ũtonya kwĩka.
No wĩtĩkĩlane na mũndũ ũsu ũkũũvũthĩĩsya. (No ũmwĩe, “Nĩwaweta wʼo, nyie nĩ wia mũno!” Na ĩndĩ ũimũelesya nĩkĩ wamwĩa ũu.)
No ũmũsũngĩe kwa nzĩa ũte kũsũanĩaa. Mũtavye nĩkĩ walea kwĩka ũu, na ũimũwetea ũndũ ũũtuma asũanĩa. (“Aĩ nonaa ũilyĩ ta ũtesa kũnywʼa sikala!”)
Ethĩwa andũ ala angĩ ma mũika nĩmekũendeea kũũvũthĩĩsya nũndũ wa ũtwi waku, uma vala maĩ ũthi! Lilikana kana o ũndũ waendeea kwĩkala vau, nowʼo mekũendeea kũũthingʼĩĩsya ĩ-ya mũno. Ĩndĩ wauma vala maĩ, wĩthĩawa woonanyʼa ndũkwenda mũndũ o na wĩva avĩndũe ũtwi waku.
Ũwʼo nĩ kana ndwĩsa kwĩkala ũte kũthingʼĩĩwʼa wĩke ũndũ ũla ũtaĩle. Ĩndĩ no ũtwʼe ũndũ ũkwenda kwĩka, na ũyosa ĩtambya yĩla yaĩle. Lilikana kana nue ũtonya kwĩnyuvĩa ũndũ ũla ũkwenda kwĩka!—Yosua 24:15.