Mbivilia no Ĩũtetheesye Yĩla Nzeve Yaalyũka Vyũ?
Nĩwĩthĩwa wĩ ũmwe katĩ wa andũ milioni mbingĩ ala makwatĩtwe nĩ mathĩna nũndũ wa ũalyũku wa nzeve? Nzeve yaalyũka nĩetae wanangĩko mwingĩ kwa nzĩa syĩ kĩvathũkanyʼo. Mavinda maingĩ, iuutani nthũku sya ũkanganĩ, na ilingi, nitumaa kĩwʼũ ũkanganĩ kingĩva mũno, kũkethĩwa mbua mbingĩ, kana wanangĩko ũla ũetawe nĩ kĩseve kĩ na vinya. O na ĩngĩ mbua yĩ na kĩwʼũ kingĩ nĩtuũũkasya mũthanga, nasyo iuutani no iete ũtisi ũla wambĩĩasya myaki mĩnene ĩla ĩetae wasyo mwingĩ. Ũnyivu wa mbua, ũvyũvu mwingĩ, na iuutani ila syĩthĩawa kwʼo ĩvinda ya mbevo mbingĩ o nasyo no iete wanangĩko mũnene.
Isionĩ mbingĩ ĩũlũ wa nthĩ, nzeve yĩendeee kũthũkĩĩa na kũete wasyo mwingangĩ kwĩ ĩvinda yĩngĩ o na yĩva. International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies yaĩtye: “Ũtalo wa andũ ala makwatĩtwe nĩ mĩisyo wongelekete kwĩ ĩvinda yĩngĩ o na yĩva. Kĩtumi nũndũ kwĩ na wongeleku mwingĩ wa mbua mbingĩ, iuutani na ũnyivu wa mbua. Na nũndũ wa ũu, kĩla mwaka, andũ aingĩ nĩmakusaa, angĩ makethĩwa matatonya kwĩanĩsya mavata moo ma kĩla mũthenya, na aingĩ mailasimĩka kũthama kwoo.”
Yĩla maũndũ ta asu meethĩwa, andũ nĩmakwatawa nĩ mathĩna ma kĩ-mwĩĩ na ma ngoonĩ. Nĩmathĩnĩkaa nũndũ wa kwasya syĩndũ syoo, mĩsyĩ yoo, kana kũkwʼĩĩwa nĩ endwa moo.
Ethĩwa nũkwatĩtwe nĩ mathĩna ala maetawe nĩ ũalyũku wa nzeve, Mbivilia no ĩũtetheesye kũmĩanĩsya namo. Nĩnenganĩte ũkiakisyo, wĩkwatyo, na ũtao, ũla ũtetheesye andũ aingĩ mũno ala makwatĩtwe nĩ mĩisyo yumanĩte na ũalyũku wa nzeve. (Alomi 15:4) O na ĩngĩ nĩsũngĩĩte ĩkũlyo yĩĩ ya vata yĩthĩnasya andũ aingĩ: Nĩkĩ Ngai ũekie ũndũ ũũ wĩkĩke—nĩwĩthĩwa ainzilĩla?
Ũalyũku wa nzeve ũla wĩ kwʼo ti ũsilĩlo kuma kwa Ngai
Mbivilia ĩmanyĩasya kana Ngai ti we ũetete mathĩna ala makwataa andũ. Ĩtũĩkĩĩthĩtye kana “vaiĩ mũndũ ũtonya kũmũtata Ngai na maũndũ mathũku, o nake Ngai ndatataa mũndũ o na wĩva.” (Yakovo 1:13) Ũu nĩkwonanyʼa kana ti we ũtumĩte kwĩthĩwa na ũalyũku wa nzeve ũmũnthĩ.
Mbivilia nĩwetete mavinda amwe Ngai watũmĩie mavinya ma wũmbi kũkanyʼa andũ athũku. Ĩndĩ me kĩvathũkanyʼo vyũ na ũalyũku wa nzeve, ũla wĩkĩkaa vate ũkanyʼo na ũiete wanangĩko kwa ala aseo o vamwe na ala athũku. Kĩvathũkanyʼo na ũu, maũndũ ala me Mbivilia monanĩtye kana mavinda onthe Ngai nĩwasũvĩaa ala mate na mavĩtyo, akamanenga ũkanyʼo kwĩ tene, na nĩwaeleasya itumi sya kwosa matambya asu. Kwa ngelekanyʼo, Ngai nĩwaeleisye nĩkĩ waĩ aete mbua ya kĩwʼũ kingĩ ya ĩvinda ya Noa, nĩwanenganie ũkanyʼo atanamba kwĩka ũu, na asũvĩa Noa vamwe na mũsyĩ wake.—Mwambĩlĩlyo 6:13; 2 Vetelo 2:5.
Nĩ kana ũkwate ũvoo mwingangĩ wonanĩtye nĩkĩ mĩisyo ĩla ĩtũkwataa ũmũnthĩ ti ũsilĩlo kuma kwa Ngai, sisya kĩlungu kĩ na kyongo, “Mbivilia Yaasya Ata Ĩũlũ wa Mĩisyo?”
Ngai nũthĩnĩkĩaa ala makwatwa nĩ mĩisyo ĩla yumanaa na ũalyũku wa nzeve
Mbivilia yonanĩtye kana Yeovaa Ngai nũtũthĩnĩkĩaa na e tei. Kwavindĩĩsya mĩsoa ĩĩ ĩatĩĩe ĩtonya kũtũkiakisya.
Isaia 63:9: “Thĩnanĩ woo wʼonthe nake [Ngai] nĩwathĩnawʼa.”
Kĩla ndeto isu syonanasya: Yeova nũũmĩaa mũno yĩla andũ meũthĩna.
1 Vetelo 5:7: “Nũmũthĩnĩkĩaa.”
Kĩla ndeto isu syonanasya: Yeova nũkũthĩnĩkĩaa.
Nũndũ Yeova nũtũthĩnĩkĩaa na e tei, kĩu nĩkĩtumaa osa ĩtambya. Nũtũkiakiasya kwĩsĩla ũtao ũla wĩ Mbivilianĩ na wĩkwatyo wa kana ĩvindanĩ yũkĩte kũikethĩwa na mĩisyo yumanĩte na ũalyũku wa nzeve.—2 Akolintho 1:3, 4.
Ĩvinda yĩla tũtakathĩnwʼa nĩ ũalyũku wa nzeve
Mbivilia nĩvuanĩtye watho wa Yeova wa ‘kũtũnenga wĩkwatyo mũminũkĩlyonĩ witũ.’ (Yelemia 29:11) Endaa andũ metanĩa thayũ ĩũlũ wa nthĩ nzaũ, mateũkĩa kana nzeve no ĩete mĩisyo.—Mwambĩlĩlyo 1:28; 2:15; Isaia 32:18.
Ngai akeanĩsya kĩu atũmĩĩte Ũsumbĩ wake, ũla nĩ silikalĩ ya ĩtunĩ na Mũsumbĩ wayo nĩ Yesũ. (Mathayo 6:10) Yesũ e na ũĩ na ũtonyi wa kũsiĩĩa mĩisyo ĩla ĩetawe nĩ ũalyũku wa nzeve. Yĩla Yesũ waĩ ĩũlũ wa nthĩ, nĩwoonanisye kana aĩ na ũtonyi ĩũlũ wa nzeve. (Maliko 4:37-41) Akasumbĩka e na ũĩ na ũmanyi, na akamanyĩsya andũ ũndũ matonya kũsũvĩa mawĩthyũlũlũko na mayĩkala mate kwananga syĩndũ ila syoombiwe. (Isaia 11:2) Ungu wa Ũsumbĩ wa Yesũ, andũ maikaaĩsa kũũmĩwʼa nĩ moalyũku ma nzeve.
Noĩthwa ũyĩkũlya, ‘Nĩ ĩndĩĩ Yesũ ũkatũmĩa ũtonyi wake ĩũlũ wa nzeve?’ Nĩ ũkwate ũsũngĩo, sisya kĩlungu kĩ na kyongo, “Ũsumbĩ wa Ngai Ũkasumbĩka Nthĩ Ĩndĩĩ?”
Kĩla ũtonya kwĩka nzeve yaalyũka
Ũtao wa Mbivilia no ũũtetheesye kwĩyũmbanĩsya mĩisyo ĩla ĩtũkwataa nzeve yaalyũka, na no ũũtetheesye yĩla mĩisyo ĩsu yaumĩla kana yathela.
Nzeve ĩtanamba kũalyũka: Ĩyũmbanyʼe kwosa ĩtambya na mĩtũkĩ.
Ũndũ Mbivilia yaasya: “Mũndũ wĩ kĩlĩko nĩwonaa ũthũku, na kwĩvitha; ĩndĩ ala mate ũmanyi nĩmaendeeaa, na kũthĩna.”—Nthimo 22:3.
Kĩla ndeto isu syonanasya: Sũanĩa kwĩ tene nĩ mĩisyo yĩva ĩtonya kumĩla kĩsionĩ kyenyu, nĩ kana wose matambya na mĩtũkĩ na ũisũvĩa mũsyĩ waku.
Ũndũ wonekete: “Mũthenya ũla twavonokie mwaki mũnene, twaĩ tweeyũmbanisye tene. Nĩtwoombanĩtye tũmĩvuko twitũ twa kũkua ĩvinda ya mũisyo. Nĩtwakuĩte ndawa sitũ. O na ĩngĩ nĩtwakuĩte ngũa. Andũ matelemete mũno nginya ũkethĩa mayĩsĩ nesa kĩla maaĩle kwĩka. Ĩndĩ twaĩ na syĩndũ syonthe ila twaĩ na vata nasyo, na nĩnĩtũngaa mũvea nũndũ wa ũu!”—Tamara, California, Amelika.
Nzeve yaalyũka: Ĩka kĩla kya vata vyũ.
Ũndũ Mbivilia yaasya: “O na yĩla mũndũ wĩ na malĩ mbingĩ, thayũ wake ndumanaa na syĩndũ ila wĩ nasyo.”—Luka 12:15.
Kĩla ndeto isu syonanasya: Thayũ nĩ wa vata vyũ kwĩ malĩ.
Ũndũ wonekete: “Yĩla kĩuutani kĩthũku mũno kĩtawa Lawinb kyaanangie mũsyĩ witũ, ndyeesĩ nesa kĩla naaĩle kwĩka. Ĩndĩ ũndũ ũmwe neekie nĩ kũmũvoya Yeova Ngai kuma ngoonĩ. Nĩnamanyie kana kĩla twaaisye no syĩndũ sya kĩ-mwĩĩ ĩndĩ ti thayũ witũ.”—Leslie, Philippines.
Nzeve yaseũva: Ndũkemakĩe mũno ĩũlũ wa ũnĩ.
Ũndũ Mbivilia yaasya: “Mũikemakĩe nongi kwondũ wa ũnĩ, nũndũ ũnĩ ũkeethĩwa na mawĩmakĩo mawʼo.”—Mathayo 6:34.
Kĩla ndeto isu syonanasya: Ndũkemakĩe kũthonoka nũndũ wa mathĩna ala matonya kumĩla.
Ũndũ wonekete: “Ĩtina wa kĩuutani kĩnene kĩtawa Irma kũtuma nyũmba yakwa yusũa kĩwʼũ, vaĩ motwi maingĩ ma kwĩka kwĩ ĩvinda yĩngĩ o na yĩva na neewʼaa nĩmakĩe mũno vyũ. Nĩnatatie kũatĩĩa ũtao wa Mbivilia wa kũema kwĩmakĩa mũno ĩũlũ wa ũnĩ. Nĩneethĩie kana kwa ũtethyo wa Yeova, nĩndonya kũmĩanĩsya na mathĩna maingangĩ kwĩ ũndũ naasũanĩa.”—Sally, Florida, Amelika.
Nĩ kana wone maũndũ angĩ ũtonya kwĩka, sisya kĩlungu kĩ na kyongo, “Majanga Yanapotokea Unachoweza Kufanya Ili Uokoke.”