Ũndũ Ũvoo Mũseo Ũtethasya Andũ ma Kĩsio Kyaku

ĨVINDANĨ yĩĩ nĩ twĩwʼaa mũno woni ũũ: “Mwĩkalĩle wa Ũklisto wĩ vinya ndũtonyeka. Wʼo ndũtonyeka nĩ nzyawa ĩno yitũ yĩ maũndũ me vinya.” O na ũu wĩ o vo, woni wĩkĩvathũkanyʼo nĩ waumiwʼe ngewanĩ ĩmwe yaeawa nĩ mũtongoi wa India Mohandas K. Gandhi ena ũla waĩ Mbalosi mũnini wa Ũngelesa kũu India, Lord Irwin. Kũwetawa kana Lord Irwin amũkũlilye Gandhi kĩla kĩtonya ũmina mathĩna ma Nthĩ ya Ũngelesa na India. Gandhi nĩ woosie Mbivilia na avua kĩlungu kya katano kya ĩvuku ya Mathayo na asya: “Yĩla nthĩ yaku na yakwa ikethĩwa na mũamba maũndũ ala mamanyĩiwʼe nĩ Klĩsto nthĩnĩ wa Ũtavanyʼa wa Kĩĩmanĩ, tũkeethĩwa twamina mathĩna ti o ma nthĩ sitũ syoka ĩndĩ kwa ila ingĩ syonthe.”

Ũtavanyʼa ũsu ũneenaa kũvĩtũkya maũndũ ma kĩĩveva mbee na kwĩthĩwa me auu, mendete mũuo, me ĩnee, na mendete ũlũngalu. Ũvatanĩte ti o kũaa kwʼoka ĩndĩ o vomwe na kũthatĩa andũ, ti ũlaalai wʼoka ĩndĩ mesilya ma wendĩ mũvuku o ta ũu. Nũvatanaa mũleano wa mũtwaano ũla wanangaa mĩsyĩ na kũũmĩsya syana. Nũtũtavasya ũũ ‘enda ona ala makũmenete, tethya athĩni, kũeka kũsilĩla angĩ vate tei, kwĩka angĩ ũndũ we wendaa wĩkwe.’ Ũtao ũũ, watũmĩwa nũtonya kũete mawaĩlu maingĩ mũno. O ũndũ andũ aingĩ kĩ sionĩ kyaku maatĩĩa motao asu, nowʼo mwĩkalĩle ũtũinĩ ũseũvaa!

Ngũsĩ sya Yeova nĩ ũtethyo mũnene mũno ngalĩko ĩsu. Mbivilia ĩmamanyĩasya manenge mũtwaano ndaĩa. Syana syoo imanyĩawʼa mĩkalĩle ĩla yaĩlĩte. Vata wa mĩkalĩle yaĩle ya mũsyĩ nĩmanyĩawʼa kwa ũito. Mĩsyĩ yĩ ngwatanĩo nĩ yĩetae moseo kĩsionĩ kyenyu, ona nthĩ yenyu. Isitoli yĩngelekanyʼo nyingĩ sya silikali nene sya nthĩ sya valũkile ĩla ũũmwe wa mĩsyĩ wonzie na ũlaalai wongeleka. Yĩla andũ ũmwe kwa ũmwe na mĩsyĩ mendeeawʼa nĩ kwĩkala kwosana na mĩao ya Kĩklisto ĩla meona na Ngũsĩ sya Yeova, ũngʼendu wa syana, molaalai, na ũtũli wa mĩao nĩ maolekaa kĩsionĩ kyenyu.

Thĩna ũmwe mũnene ũthĩnasya andũ isionĩ na mbaĩnĩ syonthe nĩ kũmena mũndũ wa mbaĩ ingĩ vate kĩtumi. Kwa kũsianĩsya, mũtũmwa Vetelo aisye: “Nĩ wʼo, nĩngũmanya kana Ngai ti mwendeesya wa andũ; ĩndĩ mbaĩnĩ syonthe ũla ũmũkĩaa we, na kwĩka ũlũngalu, nĩwĩtĩkĩlawa nĩwe.” Na Vaũlo aandĩkie: “Kũitonya kwĩthĩwa Mũyuti o na Mũkiliki, na kũitonya kwĩthĩwa mwove na ũte mwove, na kũitonya kwĩthĩwa mũndũ mũũme na mũndũ mũka; nũndũ inywʼonthe mwĩ ũmwe nthĩnĩ wa Klĩsto Yesũ.” (Meko 10:34, 35; Akalatia 3:28) Ngũsĩ sya Yeova nĩ syĩtĩkĩlaa ũũ. Ngo syonthe sya andũ ni syĩkalanasya na kũtethya wĩa vamwe kĩkalonĩ kyoo kya nthĩ yonthe, na ma ovisi ma mbonge, na ikundinĩ.

Nthĩ ya Avĩlĩka mbaĩ imwe iyĩsa kũvulana vate ithokoo. Ĩndĩ nthĩnĩ wa maũmbano ma Ngũsĩ sya Yeova o kũu, andũ ma ngo syĩkĩvathũkanyʼo nĩmaĩsanĩaa, makakoma vamwe, na makathaitha vamwe mena mwĩwʼano ki na kũtananĩa. Atongoi ma silikali nĩmasengʼaa mũno yĩla moona ũu.

Ngelekanyʼo ĩmwe ya ũndũ Ũklisto wa wʼo ũkwatanasya andũ nĩyawetiwe nĩ ĩkaaseti ya New York yĩtawa Amsterdam News ya mwei wa nyaanya matukũ 2, 1958. Uneeni ũsu kĩtumi kyawʼo kyaĩ kwondũ wa kwona ũmbano wa andũ ma mbaĩ syonthe ũla weethĩwa wamina ũwetwa ũla andũ mbee wa Ngũsĩ 250,000 moombanĩie mũsyĩnĩ wa New York.

“Andũ aiũ ma Amelika, andũ eũ na andũ ma kuma wumĩlonĩ wa syũa, ma ngasi syonthe na kuma kĩla vandũ ĩũlũ wa nthĩ, nĩ ma vulanile mena ũtanu na ũthasyo . . . Ngũsĩ isu syathaithaa syaumĩte nthĩ kĩvathũkanyʼo 120 mekalile makĩthaitha kwa mũuo me vamwe, moonyʼa andũ ma Amelika ũndũ nĩ ũndũ ũtonyeka kwĩka ũu. . . . Ũmbano ũsu waĩ wʼonanyʼo wĩ kyeni ũndũ andũ matonya kũthũkũma na kwĩkalanyʼa vamwe.”

Kwĩ aingĩ ala maasya kana maũndũ ma Ũklisto maitonyeka ĩvindanĩ yitũ. Ĩndĩĩ, nĩ ũndũ mwaũ kũthonoka ũsu waatethya kana ũkatethya wĩa? Mĩao ya Ũklisto noyĩete maũunĩko maingĩ yatũmĩwa kĩsionĩ kyenyu ĩvinda yĩĩ, na ĩkĩthĩwa mũsingi wa ũkwatanyʼa ‘andũ ma kĩla mũthemba, mbaĩ, na ngo’ nthĩ yonthe ungu wa Ũsumbĩ wa Ngai kweleka andũ.—Ũvuanʼyo 7:9, 10.

[Mbulavu ĩthangũnĩ ya 23]

Ngo syonthe sya andũ kuma kĩla mũvaĩ iitethya wĩa vamwe

[Mbulavu ĩthangũnĩ ya 24]

Ũklisto nũtonyeka. Nũndũ mwaũ ũngĩ waatethya wĩa?