ƐZƖ LUKA KƐDƲƲ YƆ
1 Manawa se ɛyaa sakɩyɛ ñaɣ pana se pama mbʋ pɩɩlaba yɔ pɩ-tɔm, mbʋ pɩ-yɔɔ ɛyaa sakɩyɛ tisiɣ siŋŋ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ,+ 2 ɛzɩ mba pana-pʋ nɛ pɛ-ɛsa+ nɛ pɛkɛ pɩ-lɩmɖʋyaa+ kpaɣnɩ ɖooo kiɖe tɛɛ yɔ, pɛkɛdʋʋ-ɖʋ yɔ. 3 Nɛ ɛzɩma mañɩnɩ pɩtɩŋa kpaɣnɩ ɖooo ɖɩbazɩyɛ ɛzɩ pɩlabʋ toovenim taa yɔ pʋyɔɔ lɛ, ma ɖɔɖɔ manɖʋ man-taa se mamaɣ-ŋ tʋ ɛzɩ pɩɖɔm yɔ, ɖajaa sɔsɔ Tewofiili,+ 4 se pɩsa nɛ ŋtɩlɩ siŋŋ se tɔm ndʋ pɛkɛdɩ-ŋ yɔ, tɩkɛ toovenim.+
5 Yuudee wiyaʋ Eroodi* alɩwaatʋ taa,+ cɔjɔ nɔɔyʋ kaawɛɛ nɛ payaɣ-ɩ se Zakarii, nɛ ɛɛwɛ Abiya+ tindimiye taa. Ɛ-halʋ lɩnɩ Aarɔɔnɩ lʋlʋʋ taa,* nɛ payaɣ-ɩ se Elizaabɛɛtɩ. 6 Pa-naalɛ paawɛ siɣsiɣ Ɛsɔ ɛsɩndaa, pataawɛɛnɩ kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ nɛ pɔɖɔŋaɣ Yehowa* paɣtʋ nɛ ɛ-ɖʋtʋ tɩŋa yɔɔ. 7 Ɛlɛ pataawɛɛnɩ pɩɣa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Elizaabɛɛtɩ kaakɛ kaalʋlaɣ, nɛ pa-naalɛ paakpadɩyaa.
8 Nɛ Zakarii lakaɣ cɔjɔtʋ tʋmɩyɛ Ɛsɔ ɛsɩndaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ e-tindimiye+ pɩɩtalɩnaa se ɖɩla tʋmɩyɛ templo taa. 9 Ɛzɩ patɩɩlakʋʋ cɔjɔtʋ tʋmɩyɛ taa yɔ, pɩɩtalɩnɩ-ɩ se ɛsʋʋ Yehowa* kooka kiɖeɖeɣa taa+ nɛ ɛsɔ ŋgee tɩlaaɖɩ miŋ.+ 10 Nɛ ɛyaa samaɣ tɩŋa wɛɛ nɛ katɩmɩɣ awayɩ, ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pɔsɔkaɣ ŋgee tɩlaaɖɩ miŋ yɔ. 11 Yehowa* tiyiyu lɩɩ ɛ-yɔɔ, ɛsɩŋ ŋgee tɩlaaɖɩ altaaru nɩwaŋ yɔɔ. 12 Ɛlɛ Zakarii na-ɩ lɛ, pisidi ɛ-ñʋʋ taa nɛ sɔɔndʋ kpa-ɩ siŋŋ. 13 Ɛlɛ Ɛsɔ tiyiyu heyi-i se: «Sɔɔndʋ ɛtaakpa-ŋ, Zakarii; mbʋ pʋyɔɔ yɔ panɩ ñe-tenduu camɩyɛ, nɛ ña-halʋ Elizaabɛɛtɩ kaɣ-ŋ lʋlʋʋ abalɩbɩɣa, nɛ pɩwɛɛ se ŋyaa-kɛ se Yohanɛɛsɩ.+ 14 Ña-taa kaɣ labʋ leleŋ nɛ ŋmɛyɩ amɛya, nɛ sakɩyɛ kaɣ wɛʋ laŋhʋlʋmɩyɛ taa ka-lʋlʋʋ yɔɔ;+ 15 mbʋ pʋyɔɔ yɔ kakaɣ kɛʋ sɔsɔ Yehowa* ɛsɩndaa.+ Ɛlɛ pɩtɩpɔzɩ se kɔñɔɔ vɛɛ yaa sʋlʋm ɖoŋ ñɩmbʋ nabʋyʋ kaaʋ,+ nɛ fezuu kiɖeɖeu kaɣ suu ka-taa ɖo halɩ pʋcɔ nɛ palʋlɩ-kɛ,*+ 16 nɛ kakaɣ pɩsɩnʋʋ Izrayɛɛlɩ piya sakɩyɛ sɩ-Ɛsɔ Yehowa* cɔlɔ.+ 17 Pɩtasɩ lɛ, kakaɣ-ɩ ɖɛʋ nɔɔ nɛ kɛwɛɛnɩ Eliya fezuu nɛ e-ɖoŋ,+ se kapɩsɩnɩ caanaa laŋa piya yɔɔ,+ nɛ kapɩsɩnɩ kaañamtʋ tɩnaa siɣsiɣ tɩnaa lɔŋsɩnɖɛ cɔlɔ, se pɩsa nɛ kɔñɔɔzɩ ɛyaa samaɣ nakɛyɛ nɛ kasɩɩ Yehowa.»*+
18 Zakarii heyi Ɛsɔ tiyiyu se: «Ɛzɩma manpɩzɩɣ nɛ mentisi tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ mankpadɩyaa nɛ ma-halʋ ɖɔɖɔ kpadɩyaa.» 19 Peeɖe Ɛsɔ tiyiyu kitini-i se: «Mɛkɛnɩ Gabrɩyɛɛlɩ,+ weyi ɛsɩŋɩɣ Ɛsɔ ɛsɩndaa yɔ,+ nɛ petiyi-m se mɔyɔɔdɩnɩ-ŋ nɛ meheyi-ŋ tɔm kɩbandʋ ndʋ. 20 Ɛlɛ na! Ŋkaɣ pɩsʋʋ kaayɔɔdaɣ nɛ ŋŋkaɣ pɩzʋʋ nɛ ŋyɔɔdɩ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ kɩyakʋ ŋgʋ tɔm ndʋ tɩlakɩ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋtitisi mɔn-tɔm yɔɔ, ndʋ tɩkaɣ labʋ tɩ-alɩwaatʋ yɔɔ yɔ.» 21 Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, ɛyaa kaaɖaŋ Zakarii, nɛ pɩɩlabɩ-wɛ piti se eleɖi kooka kiɖeɖeɣa taa siŋŋ. 22 Ɛlɩwa lɛ, ɛtaapɩzɩɣ se ɛyɔɔdɩnɩ-wɛ, nɛ peɖiɣzina se ɛna maamaaci pʋyʋ* kooka kiɖeɖeɣa taa. Nesi yem ɛyɔɔdaɣnɩ-wɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛpɩsɩ kaayɔɔdaɣ. 23 Kɩyakɩŋ weyi ɛlakaɣ ɛ-tʋmɩyɛ kiɖeɖeye yɔ ɩtɛma lɛ, ɛɖɛɛ nɛ ekpe ɛ-tɛ.
24 Kɩyakɩŋ nɩɩyɩ wayɩ lɛ, ɛ-halʋ Elizaabɛɛtɩ haɣ hoɣa, nɛ ɛtɩlɩɩ ɖɩɣa fenasɩ 5, nɛ ɛtɔŋ se: 25 «Ɛzʋnɔ Yehowa* labɩ-m kɩyakɩŋ ɛnɛ ɩ-taa. Ɛkɛzɩ ɛ-lɩmaɣza nɛ mɔ-yɔɔ se ɛkʋsɩ mɛn-fɛyɛ ɛyaa taa.»+
26 E-fenaɣ 6 ñɩŋga taa lɛ, Ɛsɔ tiyi tiyiyu Gabrɩyɛɛlɩ,+ Galilee tɛtʋ ndʋ payaɣ se Nazarɛɛtɩ yɔ tɩ-taa, 27 pɛlɛ nɔɔyʋ weyi ɛɛsɩŋ abalʋ yɔ+ ɛ-cɔlɔ; nɛ paasu-i Daviid ɖɩɣa taa abalʋ weyi payaɣ se Yosɛɛfʋ yɔ; nɛ pɛlɛ ɛnʋ, ɛ-hɩɖɛ lɛ Maarɩɩ.+ 28 Nɛ Ɛsɔ tiyiyu sʋwa lɛ, eheyi-i se: «Mɛnsɛ-ŋ, ña weyi ñɔ-tɔm kɛdɩnɩ Ɛsɔ siŋŋ yɔ, Yehowa* wɛ ñɔ-cɔlɔ.» 29 Ɛlɛ ɛnɩ tɔm ndʋ lɛ, sɔɔndʋ kpa-ɩ siŋŋ nɛ ɛñɩnɩ se ɛnɩɩ sɛtʋ ndʋ tɩ-tɔbʋʋ. 30 Peeɖe Ɛsɔ tiyiyu heyi-i se: «Sɔɔndʋ ɛtaakpa-ŋ, Maarɩɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ñɔ-tɔm kɛdɩnɩ Ɛsɔ. 31 Welisi! Ŋkaɣ haɣʋ hoɣa nɛ ŋlʋlɩ abalɩbɩɣa,+ nɛ pɩwɛɛ se ŋyaa-kɛ se Yesu.+ 32 Kakaɣ kɛʋ sɔsɔ+ nɛ pakaɣ-kɛ yaʋ se Kɩlɩm Pɩyalʋ,+ nɛ Ɛsɔ Yehowa* kaɣ-kɛ cɛlʋʋ ka-caa Daviid kewiyaɣ kpelaɣ,+ 33 nɛ kakaɣ tɔɔʋ kewiyitu Yakɔɔb ɖɩɣa yɔɔ tam tam, nɛ ke-Kewiyaɣ ɛɛkaɣ sɩʋ tɩnaɣ.»+
34 Ɛlɛ Maarɩɩ pɔzɩ Ɛsɔ tiyiyu se: «Ɛzɩma pɩpɩzɩɣ nɛ pɩla mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ maasɩŋ abalʋ?»+ 35 Ɛsɔ tiyiyu cosi-i nɛ ɛtɔ se: «Fezuu kiɖeɖeu kaɣ ñɔ-yɔɔ tibu,+ nɛ Kɩlɩm ɖoŋ kaɣ huuzuu ñɔ-yɔɔ. Nɛ pʋyɔɔ lɛ, pɩɣa ŋga ŋkaɣ lʋlʋʋ yɔ, pakaɣ-kɛ yaʋ se kiɖeɖeu,+ Ɛsɔ Pɩyalʋ.+ 36 Na! Ñɔ-hɔʋ taa tʋ Elizaabɛɛtɩ haɣ hoɣa ɛ-akpadɩyɩtʋ taa, ɛkaɣ lʋlʋʋ abalɩbɩɣa, nɛ ɛwɛ e-fenaɣ 6 ñɩŋga taa, ɛnʋ weyi payaɣaɣ se kaalʋlaɣ yɔ; 37 mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɔm natʋyʋ fɛyɩ* se Ɛsɔ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla tɩ-yɔɔ.»+ 38 Peeɖe Maarɩɩ yɔɔdaa se: «Mɛnkɛ Yehowa* yom! Pɩlabɩ-m ɛzɩ ŋyɔɔdʋʋ yɔ.» Ðɩnɛ ɛlɛ, Ɛsɔ tiyiyu ɖɛɛ nɛ eyebi-i.
39 Maarɩɩ kʋyɩ kɩyakɩŋ ɛnɩ ɩ-taa nɛ ɛkpa lɛɛ lɛɛ pʋŋ taa, Yuuda tɛtʋ natʋyʋ taa, 40 nɛ ɛsʋʋ Zakarii ɖɩɣa taa nɛ ɛsɛɛ Elizaabɛɛtɩ. 41 Elizaabɛɛtɩ nɩ Maarɩɩ sɛtʋ lɛ, pɩɣa ŋga kɛwɛ e-lotu taa yɔ kɛmɛyɩ, nɛ fezuu kiɖeɖeu su Elizaabɛɛtɩ taa ɖo 42 nɛ ɛma kubuka sɔsɔɔ se: «Pawazɩ-ŋ halaa taa, nɛ pawazɩ pɩɣa ŋga kɛwɛ ño-lotu taa yɔ! 43 Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ mehiɣ waɖɛ ɖɩnɛ, se man-Kɩbaɣlʋ ɖoo kɔm mɛn-tɛ? 44 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ñɛ-sɛtʋ tɩɩɖʋ ma-nɩŋgbaaŋ taa lɛ, pɩɣa ŋga kɛwɛ mo-lotu taa yɔ, kɛmɛyɩ amɛya. 45 Koboyaɣ tʋ ɖɔɖɔ lɛ halʋ weyi etisaa yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɔm ndʋ Yehowa* heyi-i yɔ, tɩ-tɩŋa tɩkaɣ labʋ.»
46 Nɛ Maarɩɩ tɔ se: «Man-kalɩzaɣ* saŋ Yehowa,*+ 47 nɛ men-fezuu eeyeki mɛyʋʋ amɛya nɛ ma-Ñʋʋ Yaɖʋ Ɛsɔ,+ 48 mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛcɔnaa nɛ ɛna e-yom weyi ɛtɩlɩɩ pʋyʋ yɔ.+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, na, kpaɣnɩ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, kpaɖɩŋ tɩŋa kaɣ-m yaʋ se koboyaɣ tʋ,+ 49 mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ðoŋ Tʋ labɩ-m lakasɩ sɔsɔsɩ, nɛ ɛ-hɩɖɛ kɛ kiɖeɖeye,+ 50 nɛ kpaɣ kpaɖʋʋ nɛ ŋwolo kpaɖʋʋ lɛɛkʋ lɛ, ɛnaɣ mba peseɣ-i sɔɔndʋ yɔ pa-pʋtɔdɩyɛ.+ 51 Ɛlabɩ lakasɩ sɔsɔsɩ nɛ e-nesi; ɛmɩzɩ mba pakpazɩɣ pa-tɩ pa-laŋa taa yɔ.+ 52 Etisi ɖoŋ tɩnaa kewiyaɣ kpelisi yɔɔ+ nɛ ɛkpazɩ mba patɩlɩɩ pʋyʋ yɔ;+ 53 ɛhaɣzɩ mba pasɩkɩ ñɔɔsɩ yɔ nɛ wondu kɩbandʋ,+ nɛ ɛɖɔɔnɩ mba pɛwɛnɩ ñɩm yɔ nɛ pɛɖɛɛ ndaakpasɩ. 54 Ɛsɩnɩ ɛ-lɩmɖʋyʋ Izrayɛɛlɩ se ɛtɔzɩ ɛ-pʋtɔdɩyɛ naʋ yɔɔ tam tam,+ 55 ɛzɩ eheyuu ɖɔ-cɔzɔnaa, Abraham nɛ ɛ-lʋlʋʋ taa mba* yɔ.»+ 56 Maarɩɩ caɣ ɛ-cɔlɔ ɛzɩ fenasɩ 3 mbʋ yɔ, nɛ pʋwayɩ lɛ ɛpɩsɩ ɛ-tɛ.
57 Nɛ alɩwaatʋ talɩ se Elizaabɛɛtɩ ɛlʋlɩ, nɛ ɛlʋlɩ abalɩbɩɣa. 58 Nɛ ɛ-cɔlɔ mba nɛ ɛ-hɔʋ taa ñɩma panɩɩ se Yehowa* wɩlɩ-ɩ ɛ-pʋtɔdɩyɛ naʋ, nɛ pa nɛ ɩ pɛwɛɛ laŋhʋlʋmɩyɛ taa.+ 59 Kɩyakʋ 8 ŋgʋ wiye lɛ, pɔkɔɔ se pɛpɛlɩ pɩɣa ŋga,+ nɛ pañɩnaɣ se paha-kɛ ka-caa hɩɖɛ, Zakarii. 60 Ɛlɛ ko-ɖoo tɔ se: «Aayɩ, ɛlɛ pakaɣ-kɛ yaʋ se Yohanɛɛsɩ.» 61 Ðɩnɛ ɛlɛ peheyi-i se: «Paayaɣ ñɔ-hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ hɩɖɛ nɖɩ.» 62 Peeɖe pɔpɔzɩ ka-caa nɛ nesi se suwe ɛñɩnɩɣ se payaa-kɛ. 63 Nɛ ɛpɔzɩ se pɔkɔnɩ-ɩ kpenzalaɣ nakɛyɛ, nɛ ɛma se: «Ka-hɩɖɛ lɛ Yohanɛɛsɩ.»+ Peeɖe pɩɖɩɣzɩ pa-tɩŋa. 64 Kpaagbaa mbʋ lɛ, ɛ-nɔɔ kuli nɛ ɛ-nzʋlʋmɩyɛ hɛɖɩ nɛ ɛpaɣzɩ yɔɔdʋʋ,+ nɛ ɛsaŋ Ɛsɔ. 65 Nɛ sɔɔndʋ kpa pɔ-cɔlɔ mba tɩŋa payɩ, nɛ papaɣzɩ yɔɔdʋʋ tɔm ndʋ tɩ-tɩŋa Yuudee egeetiye nɖɩ ɖɩwɛ pʋʋ yɔɔ yɔ ɖɩ-tɩŋa ɖɩ-taa. 66 Nɛ mba payɩ panɩ-tʋ yɔ, pasɩɩ-tʋ pa-laŋa taa nɛ pɔtɔŋ se: «Ɛzɩ ɛbɛ pɩɣa kanɛ kakaɣ pɩsʋʋ?» Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa* nesi kaawɛ kɔ-yɔɔ toovenim taa.
67 Ðɩnɛ ɛlɛ fezuu kiɖeɖeu su ka-caa Zakarii taa, nɛ ɛyɔɔdɩ natʋ tɔm nɛ ɛtɔ se: 68 «Pasa Yehowa,* Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɛzɩ ɛ-lɩmaɣza nɛ ɛ-samaɣ yɔɔ nɛ ɛha-kɛ ñʋʋ yabʋ.+ 69 Nɛ ɛkʋsɩ-ɖʋ ñʋʋ yabʋ hɩlʋʋ*+ ɛ-lɩmɖʋyʋ Daviid ɖɩɣa taa,+ 70 ɛzɩ ɛɛtɩŋnʋʋ ɛ-nayaa kiɖeɖema yɔɔ caanaʋ taa nɛ ɛyɔɔdɩ yɔ,+ 71 se ɛyakɩ ɖa-ñʋʋ ɖo-koyindinaa nɛ mba payɩ papaɖɩɣ-ɖʋ yɔ pe-nesi tɛɛ;+ 72 se ɛnaɣ ɖa-pʋtɔdɩyɛ lidaʋ tɔm ndʋ eeheyi ɖɔ-cɔzɔnaa yɔ tɩ-yɔɔ nɛ ɛtɔzɩ ɛ-ɛgbɛyɛ kiɖeɖeye yɔɔ,+ 73 ɖuutu ndʋ eɖuuni ɖɔ-cɔzɔ Abraham yɔ,+ 74 se ɛyakɩ ɖa-ñʋʋ ɖo-koyindinaa nesi tɛɛ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛha-ɖʋ waɖɛ se ɖɩha-ɩ sɛtʋ kele kele ñɩndʋ kaalɛyɩtʋ 75 nɛ ɖɩñɔɔnɩ-ɩ nɛ ɖɩwɛɛ siɣsiɣ ɛ-ɛsɩndaa ɖa-kɩyakɩŋ kpeekpe. 76 Ɛlɛ ña lɛ, pɩɣa cikpelaɣ, pakaɣ-ŋ yaʋ se Kɩlɩm nayʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋkaɣ Yehowa* ɖɛʋ nɔɔ se ŋñɔɔzɩ ɛ-nʋmɔŋ,+ 77 se ŋyele nɛ ɛ-samaɣ tɩlɩ ñʋʋ yabʋ tɔm pɩtɩŋnɩ ka-kɩwɛɛkɩm kpeɣu yɔɔ,+ 78 mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɛ-Ɛsɔ naɣ pʋtɔdɩyɛ siŋŋ. Nɛ pʋtɔdɩyɛ naʋ mbʋ pʋyɔɔ lɛ, ñalɩmɩyɛ naɖɩyɛ kaɣ lɩnʋʋ ɛsɔdaa ɛzɩ tɛʋ feŋuu yɔ nɛ ɖitii ɖɔ-yɔɔ, 79 se ɖɩñandɩ mba pacaɣ cɩkpɛndʋʋ tɛɛ nɛ sɩm kuzotuu taa yɔ+ nɛ ɖiɖiyi ɖa-nɩŋgbanzɩ laŋhɛzɩyɛ nʋmɔʋ taa.»
80 Nɛ pɩɣa ŋga kapaɣlɩɣ nɛ kakpaɣ ɖoŋ fezuu taa, nɛ kɛwɛɛ kañɩmbusuu taa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ kɩyakʋ ŋgʋ kawɩlɩ ka-tɩ Izrayɛɛlɩ kaɣlaa yɔ.
2 Kɩyakɩŋ ɛnɩ ɩ-taa lɛ, Sezaarɩ Ogusti ɖʋ paɣtʋ se tɛtʋ kpeekpe yɔɔ ɛyaa ɩma pa-hɩla. 2 (Kajalaɣ hɩla maʋ pʋnɛ, palabɩ-pʋ alɩwaatʋ ndʋ Kiriiniyuusi kaakɛ Siirii komina ñʋʋdʋ yɔ.) 3 Nɛ ɛyaa kpeekpe wolo se pama pa-hɩla, paa weyi lɛ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɛtʋ taa. 4 Pʋyɔɔ Yosɛɛfʋ+ ɖɔɖɔ kʋyɩ Galilee, Nazarɛɛtɩ tɛtʋ taa nɛ ewolo Yuudee, Daviid tɛtʋ ndʋ payaɣ se Bɛtɩlɛhɛm+ yɔ tɩ-taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛkɛ Daviid ɖɩɣa taa tʋ nɛ ɛ-hɔʋ taa tʋ. 5 Ɛ nɛ Maarɩɩ powolo se pama pa-hɩla. Maarɩɩ kaapɩsɩ ɛ-halʋ ɛzɩ paaheyuu-i yɔ,+ nɛ ɛɛwɩzɩ lʋlʋʋ.+ 6 Paawɛ peeɖe lɛ, alɩwaatʋ talɩ se ɛlʋlɩ. 7 Nɛ ɛlʋlɩ ɛ-kajalaɣ pɩɣa, abalɩbɩɣa,+ nɛ ɛhɔkɩ-kɛ pɩsaʋ hɔɔlasɩ taa nɛ ɛhɩzɩ-kɛ ɖenɖe paɖʋʋ kpɩna tɔɔnaɣ yɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ patihiɣ ɖɩzʋyɛ agɔma ɖɩɣa taa.
8 Ninɖiɣyaa ɖɔɖɔ kaawɛ egeetiye kʋɖʋmɖɩyɛ nɖɩ ɖɩ-taa tɛyɛ yɔɔ nɛ paɖaŋɩɣ pa-kpɩna yɔɔ ɖoo taa. 9 Nɛ tuda lɛ, Yehowa* tiyiyu lɩɩ nɛ ɛsɩŋ pɔ-cɔlɔ, nɛ Yehowa* samtʋ ñandɩ pɔ-cɔlɔ kpɛɛɛ, nɛ sɔɔndʋ kpa-wɛ siŋŋ. 10 Ɛlɛ Ɛsɔ tiyiyu heyi-wɛ se: «Sɔɔndʋ ɛtaakpa-mɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɩna! Meheyiɣ-mɩ tɔm kɩbandʋ ndʋ tɩkaɣ haʋ ɛyaa tɩŋa taa leleŋ sɔsɔŋ yɔ. 11 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, sɔnɔ palʋlɩ-mɩ Daviid tɛtʋ taa+ ñʋʋ yaɖʋ nɔɔyʋ,+ ɛnʋ lɛ Kɩbaɣlʋ Krɩstʋ.+ 12 Nɛ pʋnɛ pɩkɛɣnɩ-mɩ yʋsaɣ: Ɩkaɣ naʋ pɩɣa ɛjam nakɛyɛ, pɔhɔkɩ-kɛ pɩsaʋ hɔɔlasɩ taa nɛ pahɩzɩ-kɛ ɖenɖe paɖʋʋ kpɩna tɔɔnaɣ yɔ.» 13 Ɛsɔdaa yoyaa* canɖaʋ+ sɔsɔʋ nakʋyʋ lɩɩ tuda, nɛ kɩ nɛ Ɛsɔ tiyiyu ɛnʋ pasaŋ Ɛsɔ nɛ pɔtɔŋ se: 14 «Pasa Ɛsɔ ɖooo ɛsɔdaa, nɛ tɛtʋ yɔɔ lɛ laŋhɛzɩyɛ wɛɛ mba pɔ-tɔm kɛdɩnɩ-ɩ yɔ pɛ-hɛkʋ taa.»
15 Ɛsɔ tiyiyaa yebi-wɛ nɛ pakpa ɛsɔdaa lɛ, ninɖiɣyaa paɣzɩ heyuu ɖama se: «Ðiwolo Bɛtɩlɛhɛm nɛ ɖɩna mbʋ pɩlaba nɛ Yehowa* yele se ɖɩtɩlɩ yɔ.» 16 Nɛ powolo lɛɛ lɛɛ nɛ pana Maarɩɩ nɛ Yosɛɛfʋ, nɛ pɩɣa ɛjam pahɩzɩ-kɛ ɖenɖe paɖʋʋ kpɩna tɔɔnaɣ yɔ. 17 Pana mbʋ lɛ, posusi tɔm ndʋ Ɛsɔ tiyiyu kaaheyi-wɛ pɩɣa ŋga kɔ-yɔɔ yɔ. 18 Nɛ mba payɩ panɩ tɔm ndʋ ninɖiɣyaa heyi-wɛ yɔ, pɩɖɩɣzɩ-wɛ siŋŋ, 19 ɛlɛ Maarɩɩ paɣzɩ ɖɔkʋʋ tɔm ndʋ tɩ-tɩŋa, nɛ ɛmaɣzɩɣ tɩ-yɔɔ ɛ-laŋɩyɛ taa se ɛnɩɩ tɩ-tɔbʋʋ.+ 20 Ðɩnɛ ɛlɛ ninɖiɣyaa kʋyɩ nɛ papɩsɩ, pasaŋ Ɛsɔ nɛ paɖʋʋ-ɩ hɩɖɛ tɔm ndʋ payɩ panɩwa nɛ mbʋ payɩ panawa yɔ pɩ-yɔɔ, ɛzɩ paaheyuu-wɛ yɔ.
21 Kɩyakɩŋ 8 wayɩ, alɩwaatʋ talaa se pɛpɛlɩ-kɛ lɛ,+ payaa-kɛ se Yesu; hɩɖɛ nɖɩ Ɛsɔ tiyiyu kaaha-kɛ pʋcɔ nɛ pahakɩ ko-hoɣa.+
22 Pɩtasɩ lɛ, alɩwaatʋ talaa se powolo nɛ pekpizi pa-azuluma nɛ pɛwɛɛ kele kele ɛzɩ Moyizi Paɣtʋ pɔzʋʋ yɔ lɛ,+ powoni-kɛ Yeruzalɛm se pawɩlɩ-kɛ Yehowa,* 23 ɛzɩ pamaʋ Yehowa* Paɣtʋ taa yɔ se: «Paa abalɩbɩɣa kajalaɣ ñɩŋga ŋga palʋlaa yɔ, pɩwɛɛ se payaa-kɛ se Yehowa* pʋyʋ kiɖeɖeu.»+ 24 Nɛ palaa kɩlaʋ ɛzɩ pɔyɔɔdʋʋ Yehowa* Paɣtʋ taa yɔ: «Ahoo 2 yaa halikuku piya 2.»+
25 Nɛ abalʋ nɔɔyʋ kaawɛ Yeruzalɛm, payaɣ-ɩ se Siimeyɔɔ, abalʋ ɛnʋ ɛɛwɛ siɣsiɣ nɛ ɛñaŋ Ɛsɔ; ɛɛɖaŋ Izrayɛɛlɩ laŋɩyɛ hɛzʋʋ,+ nɛ fezuu kiɖeɖeu kaawɛ ɛ-yɔɔ. 26 Pɩtasɩ lɛ, Ɛsɔ kaatɩŋnɩ fezuu kiɖeɖeu yɔɔ nɛ ɛwɩlɩ-ɩ se ɛkaɣ naʋ Yehowa* tɛ Krɩstʋ pʋcɔ nɛ ɛsɩ. 27 Fezuu ɖoŋ taa lɛ, ɛkɔɔ templo taa, nɛ alɩwaatʋ ndʋ lʋlɩyaa kɔnɩ pɩɣa Yesu se palabɩ-kɛ mbʋ pɩpɔzʋʋ Paɣtʋ taa yɔ lɛ,+ 28 ɛmʋ-kɛ e-nesi taa nɛ ɛsa Ɛsɔ nɛ ɛtɔ se: 29 «Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, Kɩbaɣlʋ Kɩlɩm, ŋyeki se ño-yom ɛɖɛɛnɩ laŋhɛzɩyɛ+ ɛzɩ ŋyɔɔdʋʋ yɔ, 30 mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛ-ɛsa na nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ŋtɩŋɩɣna se ŋkɔnɩ ñʋʋ yabʋ yɔ,+ 31 ŋgʋ ŋñɔɔzɩ ajɛɛ kpeekpe ɛsɩndaa yɔ,+ 32 ñalɩmɩyɛ+ nɖɩ ɖikuluu kɛdɛɛka ŋga kohuuzi ajɛɛ ɛsa yɔɔ yɔ,+ nɛ ña-samaɣ Izrayɛɛlɩ samtʋ.» 33 Nɛ tɔm ndʋ pɔyɔɔdaɣ pɩɣa ŋga kɔ-yɔɔ yɔ, tɩwɛɛ nɛ tɩlakɩ ka-caa nɛ ko-ɖoo piti. 34 Pɩtasɩ lɛ, Siimeyɔɔ wazɩ-wɛ nɛ eheyi pɩɣa ɖoo Maarɩɩ se: «Na! Pɩɣa kanɛ, palɩzɩ-kɛ se kɔ-yɔɔ lɛ, Izrayɛɛlɩ taa ɛyaa sakɩyɛ ɩtɔlɩ+ nɛ lalaa kʋyɩ,+ nɛ kɛkɛɣnɩ yʋsaɣ ŋga kɔ-yɔɔ ɛyaa kaɣ yɔɔdʋʋ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ yɔ+ 35 (ɛɛɛ, laɣɖɛ kɩɖaɣlɩyɛ naɖɩyɛ kaɣ-ŋ* tʋlʋʋ),+ se pɩsa nɛ lɩmaɣza wena awɛ ɛyaa sakɩyɛ laŋa taa yɔ, pikuli a-yɔɔ nɛ pɩwɩlɩ.»
36 Nɛ nayʋ halɩñɩnʋ nɔɔyʋ kaawɛɛ nɛ payaɣ-ɩ se Ana, ɛɛkɛ Fanʋwɛɛlɩ pɛlɛ, ɛlɩnɩ Asɛɛrɩ cejewiye taa. Halʋ ɛnʋ ɛɛkpadɩyɩ siŋŋ, nɛ ɛ nɛ ɛ-walʋ pacaɣ pɩnzɩ 7 ɖeke pe-nesi ɖɔkʋʋ wayɩ,* 37 nɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɛkɛ lelu nɛ ɛwɛnɩ pɩnzɩ 84. Ewokaɣ templo taa tam, nɛ ɛtɩŋɩɣnɩ nɔɔ hɔkʋʋ nɛ Ɛsɔ tenduu yɔɔ nɛ ɛlakɩ Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ kiɖeɖeye ɖoo nɛ wɩsɩ. 38 Ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖeyi ɖeyi lɛ, ɛkɔɔ nɛ ɛpaɣzɩ sam Ɛsɔ nɛ eheyiɣ pɩɣa ŋga kɔ-tɔm mba payɩ paaɖaŋ Yeruzalɛm ñʋʋ yabʋ yɔ.+
39 Nɛ alɩwaatʋ ndʋ pɛtɛm labʋ mbʋ payɩ Yehowa* Paɣtʋ pɔzaa yɔ lɛ,+ papɩsɩ Galilee, pa-maɣmaɣ pɛ-tɛtʋ taa Nazarɛɛtɩ.+ 40 Nɛ pɩɣa cikpelaɣ ŋga kɛwɛɛ nɛ kapaɣlɩɣ nɛ kakpaɣ ɖoŋ, nɛ lɔŋsɩnɖɛ suu ka-taa, nɛ kɔ-tɔm wɛɛ nɛ tɩkɛdɩɣnɩ Ɛsɔ.+
41 Ɛ-lʋlɩyaa wokaɣ Yeruzalɛm paa pɩnaɣ ŋga se pɔtɔɔ Paska kazandʋ.+ 42 Nɛ ɛɛwɛnɩ pɩnzɩ 12 lɛ, powolo kazandʋ tɔɔʋ ɛzɩ patɩɩlakʋʋ yɔ.+ 43 Kazandʋ kɩyakɩŋ tɛma nɛ papɩsɩɣ pɛ-tɛ lɛ, abalɩbɩɣa Yesu caɣ Yeruzalɛm, ɛlɛ ɛ-lʋlɩyaa tɩna. 44 Pamaɣzaɣ se ɛwɛ ɛyaa mba pa nɛ wɛ pɔɖɔŋaɣ nʋmɔʋ yɔ pa-taa, pʋyɔɔ pɔɖɔm nʋmɔʋ kɩyakʋ kʋɖʋmʋʋ, nɛ pʋwayɩ lɛ papaɣzɩ-ɩ ñɩnʋʋ pa-ñɩma nɛ pɛ-ɛyɩsɩmaa taa. 45 Ɛlɛ patɩna-ɩ lɛ, papɩsɩ Yeruzalɛm nɛ pañɩnɩ-ɩ paa le. 46 Nɛ kɩyakɩŋ 3 wayɩ lɛ, pana-ɩ templo taa, ɛcaɣ wɩlɩyaa hɛkʋ taa nɛ ewelisiɣni-wɛ nɛ ɛpɔzʋʋ-wɛ tɔm. 47 Ɛlɛ mba payɩ pewelisaɣni-i yɔ, pɩwɛɛ nɛ pɩɖɩɣzɩɣ-wɛ nɛ ɛ-tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ nɛ ɛ-tɔm cosuu.+ 48 Ɛ-lʋlɩyaa na-ɩ lɛ, pɩɖɩɣzɩ-wɛ pɩŋŋ; nɛ e-ɖoo heyi-i se: «Man-pɩɣa, ɛbɛ yɔɔ ŋlabɩ-ɖʋ mbʋ? Ma nɛ ña-caa ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩñɩnɩɣ-ŋ nɛ laŋɩyɛ lɩʋ.» 49 Ɛlɛ ekitini-wɛ se: «Ɛbɛ yɔɔ ɩwɛɛ nɛ ɩñɩnɩɣ-m? Ɩtɩtɩlɩ se pɩwɛɛ se mɛwɛɛ man-Caa ɖɩɣa taa yaa we?»+ 50 Ɛlɛ patɩnɩɩ tɔm ndʋ eheyi-wɛ yɔ tɩ-tɔbʋʋ.
51 Nɛ ɛ nɛ wɛ pɛkpɛndɩ nɛ papɩsɩ Nazarɛɛtɩ, nɛ ewolo pɩ-yɔɔ nɛ eluzuu ɛ-tɩ pɛ-tɛɛ.*+ Pɩtasɩ lɛ, e-ɖoo ɖɔkɩ tɔm ndʋ tɩ-tɩŋa ɛ-laŋɩyɛ taa camɩyɛ.+ 52 Nɛ Yesu lɔŋsɩnɖɛ wɛɛ nɛ ɖihukuu nɛ ɛpaɣlɩɣ tomnaɣ yɔɔ, nɛ ɛ-tɔm kɛdɩɣnɩ Ɛsɔ nɛ ɛyaa nɛ pɩkɩlɩɣ.
3 Tiibɛɛrɩ Sezaarɩ kewiyitu tɔɔʋ pɩnaɣ 15 ñɩŋga taa, alɩwaatʋ ndʋ Pɔɔnsɩ Pilaatɩ kaakɛ Yuudee komina ñʋʋdʋ, nɛ Eroodi*+ kɛ Galilee egeetiye ñʋʋdʋ, nɛ ɛ-ɖalʋ Filiipu ñɛkɛ Ituuree nɛ Trakonitiidi ageeta ñʋʋdʋ, nɛ Lisaniyaasɩ ñɛkɛ Abiilɛɛnɩ egeetiye ñʋʋdʋ, 2 cɔjɔ sɔsɔ Ana nɛ Kayifu+ pa-alɩwaatʋ taa yɔ, Ɛsɔ tɔm talɩ Zakarii pɩyalʋ Yohanɛɛsɩ+ kañɩmbusuu taa.+
3 Nɛ ewolo egeetiye nɖɩ ɖɩcɔ Yɔɔrdaŋ nɛ ɖɩta yɔ ɖɩ-tɩŋa ɖɩ-taa, nɛ esusuu lɩm mɩyɩsʋʋ mbʋ pɩkɛ kɩwɛɛkɩm yɔɔ kpiɖuu mbʋ piyeki se pekpeɣ ɛyʋ ɛ-kɩwɛɛkɩm yɔ pɩ-yʋsaɣ,+ 4 ɛzɩ pamaʋ nayʋ Izaayii takayaɣ taa yɔ se: «Nɔɔyʋ ɖiɣni mabʋ kubusi kañɩmbusuu taa se: “Ɩñɔɔzɩ Yehowa* nʋmɔʋ! Ɩla nɛ ɛ-nʋmɔŋ tʋʋzɩ.+ 5 Pɩwɛɛ se posuyi paa fɛɛʋ ŋgʋ, nɛ pɔyɔlɩ paa pʋʋ ŋgʋ nɛ paa piyaɣ ŋga nɛ pɛwɛɛ landamm; pɩwɛɛ se nʋmɔŋ weyi ikotaa yɔ, ɩtʋʋzɩ; nɛ nʋmɔŋ weyi ɩwɛ ñakʋ ñakʋ yɔ, ɩpɩsɩ lɛzɛ lɛzɛ; 6 nɛ tomnasɩ kpeekpe* kaɣ naʋ Ɛsɔ tɛ ñʋʋ yabʋ.”»*+
7 Nɛ ɛpaɣzɩ heyuu ɛyaa samaɣ ŋga kɔkɔŋaɣ se ɛmɩyɩsɩ-kɛ lɩm yɔ se: «Cakpadanaa piya mɩ, atasɩ-mɩ lɔŋ se ise pana wena akɔŋ yɔ?+ 8 Ye mbʋ, ɩlʋlɩ pee wena awɩlɩɣ se ikpiɖi mɩ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ. Ɩtaapaɣzɩ maɣzʋʋ mɩ-taa se: “Ða-caa lɛ Abraham.” Mbʋ pʋyɔɔ yɔ meheyiɣ-mɩ se Ɛsɔ pɩzɩɣ nɛ ɛlɩzɩ Abraham piya nɛ pɛɛ anɛ yɔ, a-taa. 9 Toovenim taa lɛ, laɖɩyɛ tɛm wɛʋ tɩŋ lila yɔɔ. Ye mbʋ, tɩʋ ŋgʋ kɩɩlʋlʋʋ pee kɩbana yɔ, pakaɣ-kʋ sɛtʋʋ nɛ pɛpɛɖɩ miŋ taa.»+
10 Nɛ ɛyaa samaɣ wɛɛ nɛ kɔpɔzʋʋ-ɩ se: «Ye mbʋ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla?» 11 Ecosi-wɛ nɛ ɛtɔ se: «Ɛyʋ weyi ɛwɛnɩ tokonaa 2 yɔ,* ɛ nɛ weyi ɛfɛyɩna yɔ, patayɩ, nɛ weyi ɛwɛnɩ nabʋyʋ se ɛtɔkɩ yɔ, ɛla mbʋ ɖɔɖɔ.»+ 12 Halɩ lambuu mʋyaa kɔɔ se ɛmɩyɩsɩ-wɛ lɩm,+ nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Wɩlɩyʋ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla?» 13 Ecosi-wɛ se: «Ɩtaapɔzɩ* nabʋyʋ nɛ pɩcɛzɩ mbʋ paɖʋwa se pɛhɛyɩ yɔ.»+ 14 Pɩtasɩ lɛ, mba paawɛ sɔɔjatʋ tʋmɩyɛ taa yɔ, pɛwɛɛ nɛ pɔpɔzʋʋ-ɩ se: «Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla?» Nɛ ecosi-wɛ se: «Ɩtaala nɔɔyʋ ñaŋ* yaa ɩtaacɛtɩnɩ nɔɔyʋ taa,+ ɛlɛ mi-liu ɛsɩbɩnɩ mbʋ ihikiɣ* yɔ.»
15 Nɛ ɛyaa samaɣ kaawɛ ɖaŋʋʋ yɔɔ nɛ pa-tɩŋa pamaɣzɩɣ Yohanɛɛsɩ yɔɔ pa-laŋa taa nɛ pɔtɔŋ se: «Ɛzʋnɔ, pɩtɩkɛ ɛnʋ kɛnɩ Krɩstʋ?»+ 16 Yohanɛɛsɩ cosi pa-tɩŋa nɛ ɛtɔ se: «Ma lɛ, lɩm taa mamɩyɩsɩɣ-mɩ, ɛlɛ weyi ɛkɩlɩ-m ɖoŋ yɔ ɛkɔŋ, nɛ mantɩmʋna se mɛhɛɖɩ ɛ-naataŋgbala tɔnzɩ.+ Ɛkaɣ-mɩ mɩyɩsʋʋ fezuu kiɖeɖeu taa nɛ miŋ taa.+ 17 Ɛɖɔkɩ wonuu ŋgʋ ɛfalɩɣna yɔ e-nesi taa se ɛhazɩ taɣ ŋga ka-taa ɛmakɩ tɔɔnaɣ yɔ cɩɖɩ cɩɖɩ, nɛ ekpeɣli blee e-kpou taa, ɛlɛ lɔtʋ lɛ ɛkaɣ-tʋ ñaɣzʋʋ miŋ weyi ɩ-taa yɔ, paapɩzɩɣ nɛ paɖɩzɩ-ɩ.»
18 Ɛtasɩ ɛyaa seɣtuu hɔɔlɩŋ sakɩyɛ taa, nɛ ewolo pɩ-yɔɔ nɛ esusuu-wɛ tɔm kɩbandʋ. 19 Ɛlɛ Yohanɛɛsɩ kalaɣ Eroodi weyi ɛɛkɛ egeetiye ñʋʋdʋ yɔ ɛ-ɖalʋ halʋ Eroodiyaadɩ yɔɔ. Ɛkalaɣ-ɩ ɖɔɖɔ kañatʋ lakasɩ lɛɛsɩ sakɩyɛ nzɩ ɛlaba yɔ sɩ-yɔɔ; pʋyɔɔ lɛ, 20 Eroodi tasɩ labʋ pʋnɛ nɛ ɛsɔzɩ lakasɩ nzɩ sɩ-tɩŋa sɩ-yɔɔ: Ɛkpa Yohanɛɛsɩ nɛ ɛɖʋ-ɩ salaka.+
21 Nɛ alɩwaatʋ ndʋ pamɩyɩsɩ ɛyaa samaɣ tɩŋa lɩm yɔ, pamɩyɩsɩ ɖɔɖɔ Yesu lɩm.+ Ɛtɩmaɣ lɛ, ɛsɔdaa tʋlɩ,+ 22 nɛ fezuu kiɖeɖeu tii ɛ-yɔɔ nɛ pana-kʋ ɛzɩ ehooye yɔ, nɛ nɔɔ nakɛyɛ lɩɩnɩ ɛsɔdaa mbʋ yɔ se: «Ŋkɛ man-Pɩyalʋ, weyi mɔnsɔɔlɩ-ɩ yɔ; ñɔ-tɔm kɛdɩnɩ-m.»+
23 Alɩwaatʋ ndʋ Yesu+ paɣzɩ ɛ-tʋmɩyɛ yɔ, ɛɛwɛnɩ pɩnzɩ 30 mbʋ yɔ,+ nɛ ɛyaa maɣzaɣ se ɛkɛ
Yosɛɛfʋ+ pɩyalʋ,
Helii pɩyalʋ,
24 Mataatɩ pɩyalʋ,
Leevi pɩyalʋ,
Mɛlɩkii pɩyalʋ,
Yanayɩ pɩyalʋ,
Yosɛɛfʋ pɩyalʋ,
25 Matatɩyaasɩ pɩyalʋ,
Amoosi pɩyalʋ,
Nahum pɩyalʋ,
Ɛsɩlii pɩyalʋ,
Nagayii pɩyalʋ,
26 Maatɩ pɩyalʋ,
Matatɩyaasɩ pɩyalʋ,
Semeyiini pɩyalʋ,
Yosɛɛkɩ pɩyalʋ,
Yooda pɩyalʋ,
27 Yowaanaanɩ pɩyalʋ,
Reezaa pɩyalʋ,
Zorobabɛɛlɩ+ pɩyalʋ,
Seyalɩtɩyɛɛlɩ+ pɩyalʋ,
Neerii pɩyalʋ,
28 Mɛlɩkii pɩyalʋ,
Adii pɩyalʋ,
Koozam pɩyalʋ,
Ɛlmaadam pɩyalʋ,
Ɛɛrɩ pɩyalʋ,
29 Yesu pɩyalʋ,
Eliyeezɛɛrɩ pɩyalʋ,
Yoorim pɩyalʋ,
Mataatɩ pɩyalʋ,
Leevi pɩyalʋ,
30 Siimeyɔɔnɩ pɩyalʋ,
Yudaasɩ pɩyalʋ,
Yosɛɛfʋ pɩyalʋ,
Yoonam pɩyalʋ,
Eliyaakim pɩyalʋ,
31 Meleyaa pɩyalʋ,
Menaa pɩyalʋ,
Matata pɩyalʋ,
Naataanɩ+ pɩyalʋ,
Daviid+ pɩyalʋ,
Obɛɛdɩ+ pɩyalʋ,
Bowaazɩ+ pɩyalʋ,
Salɩmɔɔnɩ+ pɩyalʋ,
Naasɔɔnɩ+ pɩyalʋ,
33 Aminadaabɩ pɩyalʋ,
Arɩnii pɩyalʋ,
Ɛsɩrɔɔnɩ pɩyalʋ,
Perɛɛzɩ+ pɩyalʋ,
Yuuda+ pɩyalʋ,
Izaakɩ+ pɩyalʋ,
Abraham+ pɩyalʋ,
Teera+ pɩyalʋ,
Naahɔɔrɩ+ pɩyalʋ,
Rewuu+ pɩyalʋ,
Peelɛɛgɩ+ pɩyalʋ,
Ebɛɛrɩ+ pɩyalʋ,
Seelaa+ pɩyalʋ,
36 Kayɩnaanɩ pɩyalʋ,
Arpakɩsaadɩ+ pɩyalʋ,
Sɛm+ pɩyalʋ,
Noowa+ pɩyalʋ,
Laamɛɛkɩ+ pɩyalʋ,
Enɔɔkɩ pɩyalʋ,
Yaarɛɛdɩ+ pɩyalʋ,
Mahalaleyɛɛlɩ+ pɩyalʋ,
Kayɩnaanɩ+ pɩyalʋ,
Sɛɛtɩ+ pɩyalʋ,
Aɖam+ pɩyalʋ,
Ɛsɔ pɩyalʋ.
4 Nɛ fezuu kiɖeɖeu su Yesu taa ɖo lɛ, ɛkʋyɩ Yɔɔrdaŋ, nɛ fezuu woni-i lona ndɩ ndɩ taa kañɩmbusuu taa+ 2 kɩyakɩŋ 40 nɛ Eleeu takɩ-ɩ.+ Nɛ ɛtɩtɔɔ nabʋyʋ kɩyakɩŋ ɛnɩ ɩ-taa, nɛ ɩkɔm nɛ ɩtɛ lɛ, ñɔɔsɩ wɩɩ-ɩ. 3 Ðɩnɛ ɛlɛ Eleeu heyi-i se: «Ye ŋkɛ Ɛsɔ pɩyalʋ yɔ, heyi pɩyɛ ɖɩnɛ se ɖɩpɩsɩ kpɔnɔ.» 4 Ɛlɛ Yesu cosi-i se: «Pamawa se: “Pɩtɩkɛ tɔɔnaɣ* ɖeke yekina se ɛyʋ ɛwɛɛ wezuu.”»+
5 Nɛ Eleeu kpazɩ-ɩ lone nɖɩ ɖɩkʋyaa yɔ ɖɩ-taa nɛ ɛwɩlɩ-ɩ tɛtʋ yɔɔ kewiyisi tɩŋa alɩwaatʋ pazɩ taa.+ 6 Nɛ Eleeu heyi-i se: «Mankaɣ-ŋ haʋ ɖoŋ ɛnɩ ɩ-tɩŋa nɛ ɩ-samtʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paɖʋzɩ-ɩ me-nesi tɛɛ,+ nɛ mahaɣ-ɩ weyi mɔnsɔɔlaa yɔ. 7 Pʋyɔɔ lɛ, ye ŋluŋ mɛn-tɛɛ nɛ ŋsɛ-m kɔyɔ, pɩtɩŋa pɩkaɣ pɩsʋʋ ña-pʋyʋ.» 8 Yesu cosi-i nɛ ɛtɔ se: «Pamawa se: “Ñɛ-Ɛsɔ Yehowa* pɩwɛɛ se ŋsɛɛ, nɛ e-ɖeke koŋ pɩwɛɛ se ŋla tʋmɩyɛ kiɖeɖeye.”»+
9 Pʋwayɩ lɛ, Eleeu woni-i Yeruzalɛm nɛ ɛkpazɩ-ɩ templo ñʋʋ taa* nɛ eheyi-i se: «Ye ŋkɛ Ɛsɔ pɩyalʋ yɔ, kʋyɩnɩ cɩnɛ nɛ ŋmaa tataa;+ 10 mbʋ pʋyɔɔ yɔ pamawa se: “Ñɔ-yɔɔ lɛ, ɛkaɣ ɖʋʋ e-tiyiyaa paɣtʋ, se pakandɩyɩ ñɔ-yɔɔ,” 11 nɛ “Pakaɣ-ŋ kpaɣʋ pe-nesi taa, se kaaʋ nakʋyʋ etaatuuli ña-nɩŋgbaŋaɣ.”»+ 12 Yesu cosi-i nɛ ɛtɔ se: «Pɔyɔɔdaa se: “Pɩfɛyɩ se ŋtakɩ ñɛ-Ɛsɔ Yehowa.”»*+ 13 Nɛ Eleeu tɛm takɩm mbʋ pɩtɩŋa kɔnʋʋ ɛ-yɔɔ lɛ, ɛɖɛɛ nɛ eyebi-i se ɛɛpɩsɩ alɩwaatʋ kɩbandʋ lɛɛtʋ yɔɔ.+
14 Nɛ Yesu pɩsɩ Galilee fezuu ɖoŋ taa.+ Nɛ pɔyɔɔdʋʋ ɛ-yɔɔ tɔm kɩbandʋ peeɖe ageeta tɩŋa taa. 15 Pɩtasɩ lɛ, ɛpaɣzɩ tɔm wɩlʋʋ pɛ-tɛ sinaagɔɔgɩwaa taa, nɛ ɛyaa tɩŋa saŋɩ-ɩ.
16 Nɛ ewolo Nazarɛɛtɩ,+ ɖenɖe ɛcaɣaa nɛ ɛpaɣlɩ yɔ, nɛ ɛzɩ ɛtɩɩlakʋʋ Sabaatɩ wiye yɔ, ɛsʋʋ sinaagɔɔgɩ taa+ nɛ ɛkʋyɩ ɛsɩŋ se ɛkalɩ tɔm. 17 Peeɖe pɛcɛlɩ-ɩ nayʋ Izaayii takayaɣ kikpiyaɣ, nɛ ekuli-kɛ nɛ ɛna ɖenɖe pamawa se: 18 «Yehowa* fezuu wɛ mɔ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛta-m num se monsusi tɔm kɩbandʋ kʋñɔndɩnaa. Etiyi-m se monsusi yomaa se pakaɣ wɛʋ pa-tɩ yɔɔ, nɛ yʋlʋmaa se pɛ-ɛsa kaɣ kuluu, nɛ moholi mba ponuutuu-wɛ yɔ,+ 19 se monsusi Yehowa* kʋjɔʋ pɩnaɣ.»+ 20 Ɛtɛma lɛ, ekpiyi takayaɣ nɛ ɛpɩsɩnɩ-kɛ nɛ ɛcɛlɩ lɩmɖʋyʋ, nɛ ɛcaɣ; nɛ mba payɩ paawɛ sinaagɔɔgɩ taa yɔ, papamɩ-ɩ nɛ ɛsa. 21 Nɛ ɛpaɣzɩ-wɛ heyuu se: «Mayaɣ kanɛ, ka-taa tɔm ndʋ ɩnɩ lɛɛlɛɛyɔ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, sɔnɔ tɩlaba.»+
22 Nɛ pa-tɩŋa papaɣzɩ aseɣɖe kɩbanɖɛ lɩzʋʋ ɛ-yɔɔ, nɛ leleŋ tɔm ndʋ tɩlɩɣaɣ ɛ-nɔɔ taa yɔ, tɩlakɩ-wɛ piti+ nɛ pɛwɛɛ nɛ pɔtɔŋ se: «Pɩtɩkɛ Yosɛɛfʋ pɩyalʋ lɛ?»+ 23 Ðɩnɛ ɛlɛ, eheyi-wɛ se: «Pɩtʋʋ fɛyɩ se ɩkaɣ-m tuuu eduuye ɖɩnɛ: “Ðɔkɔtɔ, waa ña-maɣmaɣ ña-tɩ. La ɖɔɖɔ ñe-egeetiye taa cɩnɛ mbʋ ɖɩnɩwa se ŋlabɩ Kapɛrɩnawum yɔ.”»+ 24 Peeɖe eheyi-wɛ se: «Toovenim taa lɛ, meheyiɣ-mɩ se paamʋʋ nayʋ nɔɔyʋ e-egeetiye taa.+ 25 Ɛlɛ meheyiɣ-mɩ toovenim se: Lelaa sakɩyɛ kaawɛ Izrayɛɛlɩ, Eliya alɩwaatʋ taa, alɩwaatʋ ndʋ tɛʋ tɩnɩɩ pɩnzɩ 3 nɛ fenasɩ 6, nɛ ñɔɔsɩ sɔsɔsɩ nasɩyɩ lɩɩ ɛjaɖɛ tɩŋa taa yɔ.+ 26 Paa mbʋ yɔ patitiyi Eliya halaa mba pa-taa nɔɔyʋ cɔlɔ, ɛlɛ lelu weyi ɛɛwɛ Sarfaatɩ, Siidɔɔ ɛjaɖɛ taa yɔ, e-ɖeke ɛ-cɔlɔ petiyi-i.+ 27 Pɩtasɩ lɛ, canasɩ sakɩyɛ kaawɛ Izrayɛɛlɩ taa, nayʋ Eliizee alɩwaatʋ taa; paa mbʋ yɔ patɩwaa sɩ-taa nakɛyɛ canatʋ,* ɛlɛ Siirii tʋ Namaanɩ ɖeke pawawa.»+ 28 Nɛ mba payɩ paawɛ sinaagɔɔgɩ taa nɛ panɩɩ tɔm ndʋ yɔ, pɩwɩzɩ-wɛ siŋŋ,+ 29 nɛ pakʋyɩ nɛ potuyi-i lɛɛ lɛɛ nɛ powoni-i pʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pama pɛ-tɛtʋ yɔ kɩ-ñʋʋ taa se potuzi-i nɛ pɛpɛɖɩ kajalaŋa taa. 30 Ɛlɛ ɛtɩŋnɩ pɛ-hɛkʋ taa nɛ ɛkpaɣ ɛ-nʋmɔʋ nɛ ɛɖɛɛ.+
31 Nɛ etii Kapɛrɩnawum, Galilee tɛtʋ natʋyʋ taa. Nɛ ɛwɩlɩɣ-wɛ tɔm Sabaatɩ wiye,+ 32 nɛ pɩɖɩɣzɩ-wɛ siŋŋ nɛ ɛzɩma ɛwɩlaɣ tɔm yɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyɔɔdaɣnɩ-wɛ ɛzɩ ɛyʋ weyi ɛwɛnɩ ɖoŋ yɔ. 33 Nɛ abalʋ nɔɔyʋ kaawɛ sinaagɔɔgɩ taa peeɖe, ekem eleeu nɔɔyʋ, azuluma fezuu nakʋyʋ, nɛ ɛma kubuka sɔsɔɔ se:+ 34 «Owu! Ða nɛ ŋ suwe, Yesu Nazarɛɛtɩ tʋ?+ Ŋkɔm se ŋɖɩzɩ-ɖʋ yaa we? Mansɩm camɩyɛ weyi ŋkɛnaa yɔ, ŋkɛ Ɛsɔ tɛ Kiɖeɖeu.»+ 35 Ɛlɛ Yesu kalɩ fezuu ŋgʋ nɛ ɛtɔ se: «Su lɔŋ nɛ ŋlɩɩ ɛ-taa.» Nɛ eleeu ɛnʋ, ɛkɛzɩ abalʋ ɛnʋ nɛ ɛyaɣnɩ tɛtʋ pɛ-hɛkʋ taa lɛ, ɛlɩɩ ɛ-taa, nɛ ɛtɩlabɩ-ɩ kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ. 36 Pana mbʋ lɛ, pɩɖɩɣzɩ pa-tɩŋa nɛ papaɣzɩ heyuu ɖama se: «Tɔm ndʋ lɛ mbʋ yɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛwɛnɩ ɖoŋ nɛ ɛñazɩɣ azuluma feziŋ nɛ ɩlɩɣ!» 37 Nɛ ɛ-tɔm wɛɛ nɛ tɩyɛlɩɣ peeɖe ageeta hɔɔlɩŋ tɩŋa taa.
38 Ɛlɩnɩ sinaagɔɔgɩ taa lɛ, ewolo nɛ ɛsʋʋ Siimɔɔ ɖɩɣa taa. Nɛ Siimɔɔ yɔsɔ kaasa miŋ kaŋ kaŋ, nɛ pɔpɔzɩ Yesu se ɛsɩnɩ-ɩ.+ 39 Peeɖe Yesu kʋyaa nɛ eluzi ɛ-tɩ ɛ-yɔɔ nɛ ɛkalɩ miŋ saʋ mbʋ, nɛ ɛɛsa miŋ saʋ mbʋ yɔ pɩcɛ. Kpaagbaa mbʋ lɛ, ɛlɛ kʋyɩ nɛ ɛpaɣzɩ-wɛ lɩm ɖʋʋ.
40 Ɛlɛ wɩsɩ ɖʋwa lɛ, mba payɩ paawɛnɩ kʋdɔndɩnaa ndɩ ndɩ yɔ, pɔkɔnɩ-ɩ wɛ. Nɛ ɛtɩnɩ e-nesi pa-taa paa weyi lɛ ɛ-yɔɔ nɛ ɛla nɛ pɔ-yɔɔ cɛ.+ 41 Aleewaa ɖɔɖɔ lɩɣaɣnɩ ɛyaa sakɩyɛ taa, nɛ pamakɩ kubusi nɛ pɔtɔŋ se: «Ŋkɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ.»+ Ɛlɛ ɛkalaɣ-wɛ, nɛ ɛtaahaɣ-wɛ nʋmɔʋ se pɔyɔɔdɩ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ paasɩmɩ-ɩ se ɛkɛ Krɩstʋ.+
42 Nɛ tɛʋ fema lɛ, ɛkʋyɩ nɛ ewolo lone nɖɩ ɖɩ-taa ɛyaa fɛyɩ yɔ.+ Ɛlɛ, ɛyaa samaɣ paɣzɩ-ɩ ñɩnʋʋ nɛ pɔkɔɔ ɖenɖe ɛɛwɛɛ yɔ, nɛ pañɩnaɣ se ɛcaɣ pɔ-cɔlɔ nɛ ɛtaaɖɛɛ. 43 Ɛlɛ eheyi-wɛ se: «Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se monsusi Ɛsɔ Kewiyaɣ tɔm kɩbandʋ tɛtʋ lɛɛtʋ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pʋyɔɔ petiyi-m.»+ 44 Peeɖe ewobi pɩ-yɔɔ nɛ esusuu tɔm Yuudee sinaagɔɔgɩwaa taa.
5 Kɩyakʋ nakʋyʋ Yesu kaasɩŋ Jeneezaarɛɛtɩ lɩŋgamʋʋ* cɔlɔ nɛ ɛyaa samaɣ wɛɛ kañɩkɩɣ-ɩ nɛ kewelisiɣ Ɛsɔ tɔm.+ 2 Nɛ ɛna kpɩyɩŋ 2, pasɩ-ɩ lɩŋgamʋʋ kidiiliŋ yɔɔ; ɛlɛ kpakpasɩ kpayaa kaatiba nɛ pañalɩɣ pe-piyiŋ.+ 3 Nɛ ɛkpa ɩ-taa kʋɖʋmʋʋ taa, ŋgʋ kɩɩkɛ Siimɔɔ ñɩŋgʋ yɔ, nɛ eheyi-i se ɛsaa nɛ eposini tɛtʋ pazɩ. Nɛ ɛcaɣ kpɩyʋʋ ŋgʋ kɩ-taa, nɛ ɛpaɣzɩ ɛyaa samaɣ tɔm wɩlʋʋ. 4 Ɛtɛm yɔɔdʋʋ lɛ, eheyi Siimɔɔ se: «Saa nɛ ŋwolo ɖenɖe pilimaa yɔ, nɛ ɩlɔ mi-piyiŋ nɛ ɩkpa kpakpasɩ.» 5 Ɛlɛ Siimɔɔ cosi-i nɛ ɛtɔ se: «Wɩlɩyʋ, ɖɩlabɩ kʋñɔŋ ɖoo tɩŋa nɛ ɖɩtɩkpa nabʋyʋ;+ ɛlɛ ñɔ-tɔm yɔɔ lɛ, mɔlɔʋ piyiŋ.» 6 Nɛ palabɩ mbʋ lɛ, pakpa kpakpasɩ sakɩyɛ. Nɛ pe-piyiŋ paɣzɩ cɩyʋʋ.+ 7 Peeɖe pahadɩ pa-taabalaa nesi kpɩyʋʋ lɛɛkʋ taa se pɔkɔɔ nɛ pasɩnɩ-wɛ, nɛ pɔkɔɔ palazɩ kpakpasɩ nɛ pisu kpɩyɩŋ ɛnɩ ɩ-naalɛ ɩ-taa, nɛ ɩpaɣzɩ lɩm tɛɛ sʋʋ. 8 Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ na mbʋ lɛ, eluŋ ɛ-nʋmbɔla yɔɔ Yesu tɛɛ, nɛ eheyi-i se: «Posi ña-tɩ nɛ m, Kɩbaɣlʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛnkɛ kɩwɛɛkɩm laɖʋ.» 9 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ nɛ mba paawɛ ɛ-cɔlɔ yɔ, pɩɩɖɩɣzɩ-wɛ siŋŋ nɛ kpakpasɩ nzɩ pakpawa yɔ, 10 nɛ mbʋ ɖɔɖɔ pɩɩɖɩɣzɩ Zebedee pɩyalaa,+ Yakubu nɛ Yohanɛɛsɩ, mba pa nɛ Siimɔɔ palakaɣ tʋmɩyɛ yɔ. Ɛlɛ Yesu heyi Siimɔɔ se: «Yele sɔɔndʋ seu. Pɩkpaɣʋnɩ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, ɛyaa ŋkaɣ kpaʋ nɛ pɛ-ɛsa.»+ 11 Nɛ papɩsɩnɩ kpɩyɩŋ kidiiliŋ yɔɔ nɛ peyele pɩtɩŋa nɛ patɩŋ ɛ-wayɩ.+
12 Kɩyakʋ lɛɛkʋ ɛɛwɛ tɛtʋ ndʋ tɩ-taa natʋyʋ taa lɛ, na, canatʋ kʋdɔŋ kaasʋ abalʋ nɔɔyʋ pɩŋŋ! Ɛna Yesu lɛ, eluŋ nɛ ɛpa ɛ-ɛsa nɛ tɛtʋ nɛ etendi-i se: «Kɩbaɣlʋ, ye ŋsɔɔlaa yɔ, ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ mɔ-yɔɔ cɛ.»*+ 13 Peeɖe esezi e-nesi nɛ etukuni-i nɛ ɛtɔ se: «Mɔnsɔɔlaa! Ñɔ-yɔɔ ɛcɛ.»* Kpaagbaa mbʋ lɛ, ɛ-canatʋ mʋʋ.+ 14 Nɛ ɛka abalʋ ɛnʋ ɛ-ñʋʋ taa se etaaheyi nɔɔyʋ. Eheyi-i se: «Wolo nɛ ŋwɩlɩ ña-tɩ cɔjɔ, nɛ ŋha haɖɛ ɛzɩ Moyizi kaaɖʋʋ se canaɣ ŋga kɔ-yɔɔ cɛba* yɔ kaha yɔ,+ nɛ pɩkɛnɩ cɔjɔnaa aseɣɖe.»+ 15 Ɛlɛ ɛ-yɔɔ tɔm wɛɛ nɛ tɩtɛzɩɣ yɛlʋʋ paa le, nɛ ɛyaa samasɩ sakɩyɛ kpeɣliɣ se siwelisini-i nɛ ɛwaa sɩ-kʋdɔmɩŋ.+ 16 Ɛlɛ, ewokaɣ lona wena a-taa ɛyaa fɛyɩ yɔ ɖoŋ ɖoŋ se ɛtɩmɩ.
17 Kɩyakɩŋ ɛnɩ ɩ-taa nakʋyʋ wiye, Yesu wɛɛ nɛ ɛwɩlɩɣ tɔm lɛ, Farɩsɩ mba nɛ Paɣtʋ wɩlɩyaa mba paalɩnɩ Galilee nɛ Yuudee pɛ-tɛtʋ cikpetu tɩŋa taa nɛ Yeruzalɛm nɛ pɔkɔɔ yɔ paacaɣ peeɖe; nɛ Yehowa* ɖoŋ kaawɛ ɛ-yɔɔ se ɛwaa kʋdɔndɩnaa.+ 18 Ðɩnɛ ɛlɛ, abalaa nabɛyɛ kɔnɩ abalʋ nɔɔyʋ taya yɔɔ, ɛɛkɛ kaakalaɣ, nɛ pɛwɛɛ pañakɩ pana se pasʋnɩ-ɩ nɛ pasɩɩ-ɩ Yesu ɛsɩndaa.+ 19 Pataapɩzɩɣ se pasʋnɩ-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyaa samaɣ kaañɩɣaa, pʋyɔɔ pakpa kuduyuu ñʋʋ taa, patʋlɩ pɔʋ nɛ petisi taya wena a-yɔɔ paahɩzɩ-ɩ yɔ, ɛyaa mba paawɛ Yesu ɛsɩndaa yɔ pɛ-hɛkʋ taa. 20 Ɛna pe-tisuu lɛ, ɛyɔɔdɩ se: «Abalʋ ña, pekpeɣ-ŋ ña-kɩwɛɛkɩm.»+ 21 Nɛ takayɩsɩ mayaa nɛ Farɩsɩ mba papaɣzɩ ɖama yɔɔdɩnʋʋ nɛ pɔtɔŋ se: «Anɩ ɛyʋ ɛnɛ ɛkɛnaa nɛ ɛyɔɔdʋʋ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ Ɛsɔ yɔɔ? Apɩzɩɣ nɛ ekpeɣ kɩwɛɛkɩm ye pɩtɩkɛ Ɛsɔ ɖeke koŋ?»+ 22 Ɛlɛ Yesu ɖiɣzini pa-lɩmaɣza lɛ, ɛtɔ se: «Tɔm ndʋ ɩwɛɛ nɛ ɩmaɣzɩɣ mɩ-laŋa taa? 23 Ɛbɛ wɛ kɛlɛʋ nɛ pɩkɩlɩ, pɔtɔ se: “Pekpeɣ-ŋ ña-kɩwɛɛkɩm,” yaa pɔtɔ se: “Kʋyɩ nɛ ŋɖɔ”? 24 Ɛlɛ pɩsa nɛ ɩtɩlɩ se ɛyʋ Pɩyalʋ wɛnɩ ɖoŋ tɛtʋ yɔɔ se ekpeɣ kɩwɛɛkɩm lɛ, ...» eheyi kaakalaɣ ŋga se: «Meheyiɣ-ŋ se: Kʋyɩ, kpaɣ ña-taya nɛ ŋkpe ñɛ-tɛ.»+ 25 Ðɩnɛ ɛlɛ ɛkʋyɩ pɛ-ɛsɩndaa, nɛ ɛkpaɣ ɛ-taya nɛ ekpe ɛ-tɛ, eɖiɣni Ɛsɔ sam. 26 Ðɩnɛ ɛlɛ pɩɖɩɣzɩ ɛyaa tɩŋa siŋŋ, nɛ papaɣzɩ Ɛsɔ sam, nɛ sɔɔndʋ kpa-wɛ pɩdɩɩfɛyɩ nɛ pɔtɔŋ se: «Sɔnɔ ɖɩna maamaaci lakasɩ kpem!»
27 Pʋwayɩ lɛ, ɛlɩɩ nɛ ɛna lambuu mʋyʋ nɔɔyʋ payaɣ-ɩ se Leevi, ɛcaɣ lambuu ɖɩmʋyɛ, nɛ eheyi-i se: «Tɩŋ ma-wayɩ.»+ 28 Nɛ eyele pɩtɩŋa, nɛ ɛkʋyɩ nɛ ɛpaɣzɩ ɛ-wayɩ tɩŋʋʋ. 29 Nɛ Leevi la Yesu kazandʋ sɔsɔtʋ natʋyʋ ɛ-ɖɩɣa taa, nɛ pa nɛ lambuu mʋyaa sakɩyɛ nɛ ɛyaa lalaa pɛwɛɛ nɛ pɔtɔkɩ tɔɔnaɣ.*+ 30 Peeɖe Farɩsɩ mba nɛ takayɩsɩ mayaa papaɣzɩ midinuu ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa, nɛ pɔtɔŋ se: «Ɛbɛ yɔɔ mɩ nɛ lambuu mʋyaa nɛ kɩwɛɛkɩm laɖaa ɩkpɛndɩɣ nɛ ɩtɔkɩ nɛ ɩñɔʋ?»+ 31 Yesu cosi-wɛ se: «Ɛyaa mba pɛwɛnɩ pa-alaafɩya yɔ, pɩtɩkɛ mba pɩpɔzʋʋ ɖɔkɔtɔ, ɛlɛ kʋdɔndɩnaa pɩpɔzʋʋ ɖɔkɔtɔ.+ 32 Pɩtɩkɛ ɛyaa siɣsiɣ tɩnaa mɔnkɔm yaʋ, ɛlɛ kɩwɛɛkɩm laɖaa mɔnkɔm yaʋ se pekpiɖi pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ.»+
33 Peheyi-i se: «Yohanɛɛsɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa hɔkʋʋ nɔɔ ɖoŋ ɖoŋ nɛ patɩmɩɣnɩ Ɛsɔ nɛ petendiɣ-i, nɛ Farɩsɩ mba tɔmkpɛlɩkɩyaa ɖɔɖɔ lakɩ mbʋ, ɛlɛ ñɔ-tɔmkpɛlɩkɩyaa ñɔtɔkɩ nɛ pɔñɔʋ.»+ 34 Yesu kitini-wɛ se: «Ɩɩpɩzɩɣ nɛ iheyi asɛyʋ walʋ taabalaa se pɔhɔkɩ nɔɔ alɩwaatʋ ndʋ asɛyʋ walʋ wɛ pɔ-cɔlɔ yɔ, yaa we? 35 Ɛlɛ alɩwaatʋ kaɣ kɔm nɛ toovenim taa lɛ pakaɣ kʋsʋʋ asɛyʋ walʋ+ pɔ-cɔlɔ; ɖɩnɛ ɛlɛ, pakaɣ nɔɔ hɔkʋʋ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa.»+
36 Etuu-wɛ ɖɔɖɔ eduuye naɖɩyɛ se: «Nɔɔyʋ ɛɛsɛtɩɣ toko kɩfalʋʋ hɔɔlaɣ nɛ ɛtɔ toko kɩtɩnʋʋ ŋgʋ kɩpɩnaa yɔ kɩ-yɔɔ. Ye ɛlabɩ mbʋ yɔ, hɔɔlaɣ kɩfalaɣ kpɛzɩɣ, nɛ kaamʋʋnɩ toko kɩbɩnʋʋ.+ 37 Pɩtasɩ lɛ, nɔɔyʋ ɛɛɖʋʋ vɛɛ kɩfalʋʋ tɔnɛ kokola* kɩbɩna taa. Ye ɛlabɩ mbʋ yɔ, vɛɛ kɩfalʋʋ kaɣ labʋ nɛ tɔnɛ kokola ya nɛ vɛɛ kpe tataa nɛ tɔnɛ kokola wɛɛkɩ. 38 Ɛlɛ pɩwɛɛ se paɖʋ vɛɛ kɩfalʋʋ tɔnɛ kokola kɩfana taa. 39 Nɔɔyʋ ɛɛñɔʋ vɛɛ kɩbɩnʋʋ nɛ ɛtɛ ɛsɔɔlɩ kɩfalʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɔŋ se: “Kɩbɩnʋʋ wɛ ɖeu.”»
6 Nɛ Yesu tɩŋaɣnɩ blee hayɩm nabʋyʋ taa sabaatɩ kɩyakʋ nakʋyʋ wiye, nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa wɛɛ nɛ poloyuu blee ñʋŋ+ nɛ ponuutuu pee pe-nesi taa nɛ pɔtɔkɩ.+ 2 Ðɩnɛ ɛlɛ, Farɩsɩ mba nabɛyɛ tɔ se: «Ɛbɛ yɔɔ ɩwɛɛ nɛ ɩlakɩ mbʋ paɣtʋ tɩha nʋmɔʋ se pala Sabaatɩ wiye yɔ?»+ 3 Ɛlɛ Yesu kitini-wɛ se: «Wiɖiyi ɩtɩkalɩ mbʋ Daviid kaalabɩ alɩwaatʋ ndʋ ñɔɔsɩ wɩɣaɣ ɛ nɛ ɛyaa mba paawɛ ɛ-cɔlɔ yɔ?+ 4 Ɛzɩma ɛsʋ Ɛsɔ ɖɩɣa taa nɛ ɛmʋ kpɔnɔnaa mba pasɩɣ Ɛsɔ ɛsɩndaa yɔ nɛ ɛtɔɔ, nɛ ɛha nabɛyɛ ɛyaa mba paawɛ ɛ-cɔlɔ yɔ, ŋgʋ paɣtʋ tɩha nɔɔyʋ nʋmɔʋ se ɛtɔɔ, ye pɩtɩkɛ cɔjɔnaa ɖeke yɔ?»+ 5 Peeɖe eheyi-wɛ se: «Ɛyʋ Pɩyalʋ kɛ Sabaatɩ Kɩbaɣlʋ.»+
6 Sabaatɩ lɛɛkʋ wiye lɛ,+ ɛsʋʋ sinaagɔɔgɩ taa nɛ ɛpaɣzɩ tɔm wɩlʋʋ. Nɛ abalʋ nɔɔyʋ kaawɛ peeɖe, pɩcamɩ e-nesi kɩbanzɩ.+ 7 Nɛ takayɩsɩ mayaa nɛ Farɩsɩ mba wɛɛ nɛ pɔcɔŋnɩ Yesu pɩŋŋ se pana se ɛwaɣ-ɩ Sabaatɩ wiye yaa ɛɛwaɣ-ɩ, se pɩsa nɛ pehiɣ kawanaɣ nakɛyɛ nɛ pakʋ ɛ-tɔm. 8 Ɛlɛ ɛsɩm pa-lɩmaɣza mbʋ lɛ,+ eheyi abalʋ weyi pɩcamɩ e-nesi yɔ se: «Kʋyɩ nɛ ŋsɩŋ hɛkʋ taa.» Nɛ ɛkʋyɩ ɛsɩŋ pɛ-hɛkʋ taa. 9 Ðɩnɛ ɛlɛ, Yesu heyi-wɛ se: «Ɛyaa mɩ, mɔnpɔzʋʋ-mɩ se: Paɣtʋ ha nʋmɔʋ Sabaatɩ wiye se pala kɩbandʋ yaa kɩdɛkɛdɩm, paya wezuu* ñʋʋ yaa paɖɩzɩ-kʋ?»+ 10 Ɛcɔnɩ pa-tɩŋa kpɛɛɛ nɛ pɩtɛ lɛ, eheyi abalʋ ɛnʋ se: «Posi ñe-nesi.» Nɛ ɛlɛ la mbʋ, nɛ e-nesi waa. 11 Ɛlɛ pa-taa wɩɩ siŋŋ, nɛ papaɣzɩ ɖama yɔɔdɩnʋʋ se pana mbʋ papɩzɩɣ nɛ pala Yesu yɔ.
12 Kɩyakɩŋ ɛnɩ ɩ-taa nakʋyʋ wiye lɛ, ɛkpa pʋʋ yɔɔ se ɛtɩmɩ,+ nɛ ɛtɩmnɩ Ɛsɔ ɖoo pilim.+ 13 Nɛ tɛʋ fema lɛ, ɛyaa ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa ɛ-cɔlɔ nɛ ɛlɩzɩ pa-taa 12, nɛ ɛyaa-wɛ se apostoloowaa:+ 14 Siimɔɔ weyi ɛya-ɩ ɖɔɖɔ se Pɩyɛɛrɩ yɔ nɛ e-neu* Andree, Yakubu, Yohanɛɛsɩ, Filiipu,+ Bartelemii, 15 Maatiyee, Tomaa,+ Alfee pɩyalʋ Yakubu, Siimɔɔ weyi paya-ɩ se «kpekpeka tʋ» yɔ, 16 Yakubu pɩyalʋ Yudaasɩ, nɛ Yudaasɩ Isɩkarɩyɔɔtɩ weyi ɛpɩsɩ agutaaku tʋ yɔ.
17 Nɛ ɛ nɛ wɛ petii nɛ pasɩŋ lone landamm ñɩnɖɛ naɖɩyɛ taa, nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ nɛ ɛyaa samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ, ŋga kalɩnɩ Yuudee kpeekpe taa nɛ Yeruzalɛm nɛ Tiirɩ nɛ Siidɔɔ teŋgu nɔɔ ageeta taa yɔ, paakɔm peeɖe se panɩɩ ɛ-tɔm nɛ ɛwaa pa-kʋdɔmɩŋ. 18 Halɩ mba azuluma feziŋ cɛyaɣ-wɛ yɔ, ɛlaba nɛ pɔ-yɔɔ cɛ. 19 Nɛ ɛyaa tɩŋa kaawɛɛ nɛ pañɩnɩɣ se potukuni-i, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖoŋ lɩɣaɣnɩ ɛ-taa+ nɛ ɩlakɩ nɛ pa-tɩŋa pɔ-yɔɔ cɛkɩ.
20 Nɛ ɛkpazɩ ɛsa nɛ ɛcɔnɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa, nɛ ɛpaɣzɩ yɔɔdʋʋ se:
«Koboyaɣ tɩnaa kɛlɛ mɩ mba ɩkɛ kʋñɔndɩnaa yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɩtɩnɩ Ɛsɔ Kewiyaɣ.+
21 «Koboyaɣ tɩnaa kɛlɛ mɩ mba ñɔɔsɩ wɩɣ-mɩ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩkaɣ haɣʋ.+
«Koboyaɣ tɩnaa kɛlɛ mɩ mba iwiɣ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩkaɣ woŋuu.+
22 «Ɩkɛ koboyaɣ tɩnaa alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa paɖɩɣ-mɩ,+ nɛ alɩwaatʋ ndʋ pɔɖɔɔnʋʋ-mɩ pɛ-hɛkʋ taa+ nɛ patʋʋ-mɩ nɛ pɛwɛɛkɩɣ mɩ-hɩɖɛ se ɩkɛ kañatʋ tɩnaa ɛyʋ Pɩyalʋ yɔɔ yɔ. 23 Ɩwɛɛ laŋhʋlʋmɩyɛ taa kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye nɛ ɩmɛyɩ amɛya, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɩ-kɩhɛyʋʋ paɣlɩ ɛsɔdaa; mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ pɔ-cɔzɔnaa lakaɣ nayaa.+
24 «Ɛlɛ pɩtɔɔ-mɩ, mɩ mba ɩkɛ ñɩm tɩnaa yɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ iɖiɣni mʋʋ mɩ-laŋɩyɛ hɛzʋʋ tɩŋa.+
25 «Pɩtɔɔ-mɩ, mɩ mba ɩhaɣ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ñɔɔsɩ kaɣ-mɩ wɩʋ.
«Pɩtɔɔ-mɩ, mɩ mba iɖiɣni woŋuu lɛɛlɛɛyɔ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩkaɣ caɣʋ kʋñɔwiye nɛ iwii.+
26 «Pɩtɔɔ-mɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa tɩŋa yɔɔdʋʋ mɩ-yɔɔ tɔm kɩbandʋ yɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mbʋ pɔ-cɔzɔnaa kaalabɩ cɛtɩm nayaa.
27 «Ɛlɛ mɩ mba iɖiɣni welisuu yɔ, meheyiɣ-mɩ se: Iwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɩsɔɔlɩ mi-koyindinaa, nɛ ɩla kɩbandʋ mba papaɖɩɣ-mɩ yɔ,+ 28 nɛ ɩwazɩ mba pɔlɔʋ mɩ-yɔɔ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ yɔ, nɛ ɩtɩmɩ mba patʋʋ-mɩ yɔ pɔ-yɔɔ.+ 29 Ye nɔɔyʋ ɛcɛbɩ ña-lɩkpaɣzaɣ kʋɖʋmaɣ kadaŋa yɔ, kɛzɩ-ɩ ɖɔɖɔ lɩkpaɣzaɣ lɛɛka; nɛ ye nɔɔyʋ ɛmʋ ño-toko kɩtɩnʋʋ yɔ, taakizi-i cɛlʋʋ pɩ-tɛɛ toko ɖɔɖɔ.+ 30 Ha weyi ɛpɔzʋʋ-ŋ nabʋyʋ yɔ,+ nɛ weyi ɛmʋʋ ña-pʋyʋ yɔ taapɔzɩ-ɩ se ɛpɩsɩnɩ-ŋ pʋ.
31 «Pɩtasɩ lɛ, mbʋ ɩsɔɔlaa se ɛyaa ɩlabɩ-mɩ yɔ, ɩlabɩ-wɛ ɖɔɖɔ mbʋ.+
32 «Ye ɩsɔɔlʋʋ mba pɔsɔɔlʋʋ-mɩ yɔ na, samtʋ ndʋ ɩwɛna? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ halɩ kɩwɛɛkɩm laɖaa sɔɔlʋʋ mba pɔsɔɔlʋʋ-wɛ yɔ.+ 33 Nɛ ye ɩlakɩ kɩbandʋ mba palakɩ-mɩ kɩbandʋ yɔ na, samtʋ ndʋ ɩwɛna? Halɩ kɩwɛɛkɩm laɖaa ɖɔɖɔ lakɩ mbʋ. 34 Pɩtasɩ lɛ, ye ɩkɩndɩɣ* mba ɩtaɣ liu se pakaɣ-mɩ pɩsɩnʋʋ yɔ na, samtʋ ndʋ ɩwɛna?+ Halɩ kɩwɛɛkɩm laɖaa kɩndɩɣ kɩwɛɛkɩm laɖaa se papɩsɩnɩ-wɛ pɩtɩŋa pi-ɖeɖe. 35 Ɛlɛ iwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɩsɔɔlɩ mi-koyindinaa nɛ ɩla kɩbandʋ nɛ ɩkɩndɩ ɛlɛ ɩtaaɖaŋ se papɩsɩnɩ-mɩ nabʋyʋ;+ nɛ mɩ-kɩhɛyʋʋ kaɣ paɣlʋʋ, nɛ ɩkaɣ kɛʋ Kɩlɩm pɩyalaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlakɩ kɩbandʋ mba pɛfɛyɩnɩ ɛsɩmɩyɛ yɔ nɛ kañatʋ tɩnaa.+ 36 Iwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɩkɛ pʋtɔdɩyɛ nayaa, ɖɔɖɔ ɛzɩ mɩ-Caa kɛʋ pʋtɔdɩyɛ nayʋ yɔ.+
37 «Pɩtasɩ lɛ, iyele lalaa tɔm hʋnʋʋ, nɛ paakaɣ-mɩ tɔm hʋnʋʋ kpa;+ nɛ iyele lalaa tɔm kʋʋ, nɛ paakaɣ mɩ-tɔm kʋʋ. Ɩwɛɛ lalaa kpeɣu yɔɔ, nɛ pakaɣ-mɩ kpeɣu.+ 38 Ɩwɛɛ haʋ yɔɔ, nɛ pakaɣ-mɩ haʋ.+ Pakaɣ maɣzʋʋ camɩyɛ, petiti, peciɣdi, nɛ pɩwadɩ nɛ papɩyɩ mɩ-kabɩsɩ taa. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ kɩmaɣzʋʋ ŋgʋ ɩmaɣzɩɣnɩ lalaa yɔ, ŋgʋ pakaɣ-mɩ maɣzɩnʋʋ ɖɔɖɔ.»
39 Nɛ etuu-wɛ ɖɔɖɔ eduuye naɖɩyɛ nɛ ɛtɔ se: «Yʋlʋm pɩzɩɣ nɛ ɛwɩlɩ yʋlʋm nʋmɔʋ na? Pa-naalɛ paakaɣ tɔlʋʋ pɔʋ taa yaa we?+ 40 Sukulibɩɣa* tɩkɩlɩ ka-wɩlɩyʋ, ɛlɛ weyi pawɩlɩ-ɩ tɔm camɩyɛ yɔ, ɛkaɣ wɛʋ ɛzɩ ɛ-wɩlɩyʋ yɔ. 41 Ye mbʋ, ɛbɛ yɔɔ ŋcɔŋnɩ kemaɣ ŋga kɛwɛ ño-koobu ɛsɩyɛ taa yɔ, ɛlɛ ŋŋnaɣ kpoŋgbolo ŋgʋ kɩwɛ ña-maɣmaɣ ñɛ-ɛsɩyɛ taa yɔ?+ 42 Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋheyi ño-koobu se: “Koobu, sɩŋ nɛ malɩzɩ kemaɣ ŋga kɛwɛ ñɛ-ɛsɩyɛ taa yɔ,” nɛ ŋŋnaɣ kpoŋgbolo ŋgʋ kɩwɛ ña-maɣmaɣ ñɛ-ɛsɩyɛ taa yɔ? Pɩ-tɛɛ nɛ pɩ-yɔɔ tʋ ña! Calɩnɩ lɩzʋʋ kpoŋgbolo ŋgʋ kɩwɛ ña-maɣmaɣ ñɛ-ɛsɩyɛ taa yɔ, nɛ pʋwayɩ lɛ ŋkaɣ naʋ kpayɩ kpayɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se ŋla nɛ ŋlɩzɩ kemaɣ ŋga kɛwɛ ño-koobu ɛsɩyɛ taa yɔ.
43 «Mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɩʋ kɩbaŋʋ ɛɛlʋlʋʋ pee kɩdɛkɛda, nɛ tɩʋ kɩdɛkɛdʋʋ ɛɛlʋlʋʋ pee kɩbana.+ 44 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ paa tɩʋ ŋgʋ lɛ, patɩlɩɣ-kʋ nɛ ki-pee.+ Paakoyuu fiigi pee sɔɔ tɩʋ yɔɔ, nɛ paakoyuu viiñi pee sɔɔ cɔkɔyɛ yɔɔ. 45 Ɛyʋ kɩbanʋ lɩzɩɣ mbʋ pɩwɛ ɖeu yɔ ñɩm kɩbam mbʋ pɩwɛ ɛ-laŋɩyɛ taa yɔ pɩ-taa, ɛlɛ ɛyʋ kɩdɛkɛdʋ lɩzɩɣ ɛ-ñɩm kɩdɛkɛdɩm taa mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ, tɔm ndʋ tisu ɛ-laŋɩyɛ taa yɔ, ndʋ ɛ-nɔɔ yɔɔdʋʋ.+
46 «Ye mbʋ, ɛbɛ yɔɔ ɩyaɣ-m se “Kɩbaɣlʋ! Kɩbaɣlʋ!” ɛlɛ ɩɩɖɔŋ tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ tɩ-yɔɔ?+ 47 Weyi ɛkɔŋ mɔn-cɔlɔ nɛ ewelisiɣ tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ nɛ ɛɖɔŋ tɩ-yɔɔ yɔ, mawɩlɩɣ-mɩ weyi ɛnɩɣzɩnaa yɔ:+ 48 Ɛwɛ ɛzɩ abalʋ weyi ɛcaɣ maʋ ɖɩɣa nɛ ehuyi nɛ pilimi nɛ ɛsɩɩ tigiɖe kaaʋ yɔɔ yɔ. Nɛ tɛʋ sɔsɔʋ nɩwa lɛ, pɔɔ su nɛ lɩm wadɩ nɛ pɩma ɖɩɣa ŋga ɖoŋ, ɛlɛ pɩfɛyɩ ɖoŋ siŋŋ se pɩñamsɩ ɖɩɣa ŋga, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pama-kɛ camɩyɛ.+ 49 Ɛlɛ, weyi ewelisiɣ mɔn-tɔm nɛ ɛɛɖɔŋ tɩ-yɔɔ yɔ,+ ɛwɛ ɛzɩ abalʋ weyi ɛma ɖɩɣa tataa nɛ ɛtɩsɩɩ tigiɖe yɔ. Nɛ pɔɔ su nɛ lɩm wadɩ nɛ pɩma ɖɩɣa ŋga ɖoŋ, nɛ kpaagbaa mbʋ lɛ kɔtɔlɩ nɛ kɔyɔkɩ ka-tɩŋa.»
7 Ɛtɛm ɛyaa samaɣ heyuu tɔm ndʋ ɛɛwɛna se eheyiɣ-kɛ yɔ lɛ, ɛɖɛɛ nɛ ɛsʋʋ Kapɛrɩnawum. 2 Sɔɔja sɔsɔ nɔɔyʋ kaawɛnɩ yom nɔɔyʋ nɛ ɛɛsɔɔlɩ ɛ-tɔm siŋŋ. Ɛlɛ yom ɛnʋ ɛhɩnɩ kʋdɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ nɛ ɛcaɣ sɩbʋ.+ 3 Ɛnɩ pɔyɔɔdɩ Yesu tɔm lɛ, etiyi Yuuda mba taa ɛzʋtʋyaa nabɛyɛ ɛ-cɔlɔ se peheyi-i se ɛkɔɔ nɛ ɛla nɛ e-yom yɔɔ cɛ. 4 Paba kɔm Yesu cɔlɔ lɛ, papaɣzɩ-ɩ tenduu siŋŋ nɛ pɔtɔŋ se: «Ɛmʋnaa se ŋlabɩ-ɩ mbʋ ɛpɔzʋʋ-ŋ yɔ, 5 mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛsɔɔlɩ ɖɛ-ɛjaɖɛ nɛ ɛnʋ manɩ ɖɛ-tɛ sinaagɔɔgɩ.» 6 Peeɖe Yesu kʋyaa nɛ ɛ nɛ wɛ pɛɖɛɛ. Ɛlɛ ɛñɔtɩnɩ ɖɩɣa lɛ, sɔɔja sɔsɔ ɛnʋ etiyi ɛ-taabalaa se peheyi-i se: «Ðajaa, taaɖʋ ña-tɩ kʋñɔŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mantɩmʋna se ŋsʋʋ man-ɖɩɣa taa.+ 7 Pʋyɔɔ mamaɣzaa se mantɩmʋna se mɔnkɔɔ ñɔ-cɔlɔ. Ɛlɛ ha nɔɔ, nɛ ŋyele nɛ ma-lɩmɖʋyʋ yɔɔ cɛ. 8 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ma ɖɔɖɔ mɛwɛnɩ ñʋʋdʋ, mɛwɛnɩ sɔɔjanaa mɛn-tɛɛ, nɛ ye meheyi kʋɖʋm se: “Wolo!” yɔ, ewoki; nɛ meheyi lɛlʋ se: “Kɔɔ!” yɔ, ɛkɔŋ; nɛ meheyi mo-yom se: “La ɛzʋnɔ!” yɔ, ɛlakɩ mbʋ ɖɔɖɔ.» 9 Yesu nɩ mbʋ lɛ, ɛ-tɔm ɖɩɣzɩ-ɩ, nɛ ekitini ɛyaa samaɣ ŋga katɩŋaɣ ɛ-wayɩ yɔ kɔ-yɔɔ nɛ eheyi-kɛ se: «Meheyiɣ-mɩ se, halɩ Izrayɛɛlɩ taa maɣmaɣ mantɩna tisuu sɔsɔm pʋnɛ.»+ 10 Nɛ mba paatiyi-wɛ yɔ, papɩsɩ ɖɩɣa lɛ, pamaɣnɩ yom nɛ ɛ-alaafɩya.+
11 Pɩlabɩ pazɩ pʋwayɩ lɛ, ewolo tɛtʋ ndʋ payaɣ se Nayiinɩ yɔ tɩ-taa, nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa nɛ ɛyaa samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ paawɛɛ nɛ patɩŋɩɣ ɛ-wayɩ. 12 Ɛñɔtɩnɩ tɛtʋ nɔnɔɔ lɛ, na, pasɩɣlɩ sɩɖʋ nɔɔyʋ nɛ palɩɣna, ɛɛkɛ e-ɖoo pɩyalʋ ɛgbamɩyɛ.+ Pɩtasɩ lɛ, e-ɖoo ɛnʋ ɛɛkɛ lelu. Nɛ tɛtʋ taa ɛyaa samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ kaawɛɛ ɖɔɖɔ nɛ katɩŋɩɣ-ɩ. 13 Kɩbaɣlʋ na-ɩ lɛ, ɛ-tɔm labɩ-ɩ pʋtɔdɩyɛ+ nɛ eheyi-i se: «Yele wiu.»+ 14 Ðɩnɛ ɛlɛ ɛñɔtɩnɩ sɩɖʋ taya nɛ etukuni-yɛ, nɛ mba paasɩɣlɩ-yɛ yɔ, pasɩŋ. Peeɖe ɛyɔɔdaa se: «Evebu ña, meheyiɣ-ŋ se ŋkʋyɩ!»+ 15 Nɛ sɩɖʋ kʋyɩ nɛ ɛpaɣzɩ yɔɔdʋʋ, nɛ Yesu cɛlɩ-ɩ e-ɖoo.+ 16 Nɛ sɔɔndʋ kpa pa-tɩŋa, nɛ papaɣzɩ Ɛsɔ sam nɛ pɔtɔŋ se: «Nayʋ sɔsɔ nɔɔyʋ lɩ ɖɛ-hɛkʋ taa,»+ nɛ «Ɛsɔ kɛzɩ ɛ-lɩmaɣza nɛ ɛ-samaɣ yɔɔ.»+ 17 Nɛ ɛ-yɔɔ tɔm tʋnɛ tɩyɛlɩ Yuudee kpeekpe taa nɛ egeetiye nɖɩ ɖɩcɔ peeɖe nɛ ɖɩta yɔ ɖi-kpeekpe ɖɩ-taa.
18 Yohanɛɛsɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa kɛdɩ-ɩ tɔm ndʋ tɩ-tɩŋa.+ 19 Ðɩnɛ ɛlɛ Yohanɛɛsɩ yaa ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa 2 nɛ etiyi-wɛ Kɩbaɣlʋ cɔlɔ se pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ñɛkɛnɩ Weyi ɛkaɣ kɔm yɔ,+ yaa pɩwɛɛ se ɖɩɖaŋ nɔɔyʋ?» 20 Ɛyaa mba, patalɩ ɛ-cɔlɔ lɛ, pɔtɔ se: «Yohanɛɛsɩ Lɩm Mɩyɩsɩyʋ tiyi-ɖʋ ñɔ-cɔlɔ se ɖɩpɔzɩ-ŋ se: “Ñɛkɛnɩ Weyi ɛkaɣ kɔm yɔ, yaa pɩwɛɛ se ɖɩɖaŋ nɔɔyʋ?”» 21 Ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ lɛ, ɛwaa ɛyaa sakɩyɛ kʋdɔmɩŋ,+ ɛwaa mba paawɛnɩ kʋdɔmɩŋ sɔsɔŋ nɛ feziŋ kɩdɛkɛdɩŋ yɔ, nɛ eyele nɛ yʋlʋmaa sakɩyɛ ɛsa kuli. 22 Nɛ Yesu cosi-wɛ nɛ ɛtɔ se: «Iwolo nɛ ɩkɛdɩ Yohanɛɛsɩ mbʋ ɩnawa nɛ tɔm ndʋ ɩnɩwa yɔ: Yʋlʋmaa naɣ lɛɛlɛɛyɔ,+ taɖɩyɛ tɩnaa ɖɔŋ, canasɩ yɔɔ cɛkɩ,* tandamaa nɩɣ,+ sɩɖaa feŋ, nɛ posusuu kʋñɔndɩnaa tɔm kɩbandʋ.+ 23 Koboyaɣ tʋ lɛ weyi ɛɛnaɣ mɔ-yɔɔ mbʋ pituuluu-i se ɛtɔlɩ yɔ.»+
24 Ɛyaa mba Yohanɛɛsɩ tiyi-wɛ yɔ pɛɖɛwa lɛ, Yesu paɣzɩ ɛyaa samaɣ heyuu Yohanɛɛsɩ yɔɔ tɔm se: «Ɛbɛ ɩlɩ naʋ kañɩmbusuu taa? Kañɩŋgbayaɣ ŋga helim cɔzʋʋ-kɛ yɔ?+ 25 Ye mbʋ, ɛbɛ ɩlɩ naʋ? Abalʋ weyi esu tokonaa ɖɔfɩɩ* yɔ?+ Ɩna, mba posuu ñɩɣlɩm wondu nɛ pacakɩ leleŋ nɩʋ wezuu yɔ, awiya ɖɩsɩ taa pɛwɛɣ. 26 Ye mbʋ, ɛbɛ kpem ɩlɩ naʋ yɔ? Nayʋ nɔɔyʋ? Ɛɛɛ, meheyiɣ-mɩ se ɛcɛzɩ nayʋ pɩŋŋ.+ 27 Ɛ-tɔm pamawa se: “Na! Mentiyiɣ men-tiyiyu nɛ ɛɖɛ-ŋ nɔɔ,* nɛ ɛkaɣ ñɔɔzʋʋ ña-nʋmɔʋ ñɛ-ɛsɩndaa.”+ 28 Meheyiɣ-mɩ se, mba halaa lʋlɩ-wɛ yɔ pa-taa lɛ, nɔɔyʋ tɩkɩlɩ Yohanɛɛsɩ; ɛlɛ weyi ɛkɛ cikpelu Ɛsɔ Kewiyaɣ taa yɔ, ɛkɩlɩ-ɩ.»+ 29 (Ɛyaa tɩŋa nɛ lambuu mʋyaa panɩ tɔm ndʋ lɛ, pɔyɔɔdɩ se Ɛsɔ wɛ siɣsiɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ peyeba nɛ Yohanɛɛsɩ mɩyɩsɩ-wɛ lɩm.+ 30 Ɛlɛ Farɩsɩ mba nɛ mba paasɩm Paɣtʋ camɩyɛ yɔ pekizi lɔŋ weyi Ɛsɔ tasɩ-wɛ yɔ,*+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ patiyele nɛ Yohanɛɛsɩ mɩyɩsɩ-wɛ lɩm.)
31 «Ye mbʋ, mba mankpakɩɣ kpaɖʋʋ kʋnɛ kɩ-taa ɛyaa nɛ mɛnkɛdɩna, nɛ mba panɩɣzɩnaa?+ 32 Pɛwɛ ɛzɩ piya cikpesi nzɩ sɩcaɣ kɩyakʋ taa* nɛ sɩyaɣ ɖama nɛ sɩtɔŋ se: “Ðɩya-mɩ hɩlaɣ, ɛlɛ ɩtɩpaa; ɖɩcaɣ kʋñɔwiye, ɛlɛ itiwii” yɔ. 33 Mbʋ ɖɔɖɔ, Yohanɛɛsɩ Lɩm Mɩyɩsɩyʋ kɔma nɛ ɛɛtɔkɩ kpɔnɔ nɛ ɛɛñɔʋ vɛɛ,+ ɛlɛ ɩtɔŋ se: “Ekem eleeu.” 34 Ɛyʋ Pɩyalʋ ñɔkɔma lɛ, ɛtɔkɩ nɛ ɛñɔʋ, ɛlɛ ɩtɔŋ se: “Ɩna! Abalʋ ɛnɛ ɛkɛ hiluu tʋ nɛ vɛɛ ñɔyʋ, lambuu mʋyaa nɛ kɩwɛɛkɩm laɖaa pa-taabalʋ!”+ 35 Ɛlɛ lɔŋsɩnɖɛ piya* tɩŋa patɩlɩɣna se lɔŋsɩnɖɛ nɖɩ ɖɩwɛ siɣsiɣ.»+
36 Nɛ Farɩsɩ tʋ nɔɔyʋ wɛɛ nɛ ɛpɔzʋʋ-ɩ se ɛ nɛ ɩ pɔtɔɔ tɔɔnaɣ. Peeɖe ɛsʋ Farɩsɩ tʋ ɛnʋ ɛ-ɖɩɣa taa nɛ ɛcaɣ taabɩlɩ yɔɔ. 37 Nɛ halʋ nɔɔyʋ, paasɩmɩ-ɩ tɛtʋ taa se ɛkɛ kɩwɛɛkɩm laɖʋ, ɛnɩɩ se Yesu wɛ Farɩsɩ tʋ ɛnʋ ɛ-ɖɩɣa taa nɛ ɛtɔkɩ tɔɔnaɣ;* nɛ ɛkɔnɩ alɩbaatɩrɩ fiɣa nakɛyɛ, ka-taa nɛ sɔzɩŋ num.+ 38 Ɛkɛzɩ ɛ-tɩ Yesu wayɩ nɛ eluŋ ɛlɛ nɩŋgbanzɩ tɛɛ lɛ, ewii nɛ ɛpaɣzɩ pɩyʋʋ ɛ-nɩŋgbanzɩ yɔɔ ɛ-ɛsɩtɛɣlɩm, nɛ ɛhɩzɩ sɩ-yɔɔ nɛ ɛ-ñɔsɩ. Pɩtasɩ lɛ, ɛkpɛlɩ ɛ-nɩŋgbanzɩ yɔɔ nɛ ɛpɩyɩ sɩ-yɔɔ sɔzɩŋ num. 39 Farɩsɩ tʋ weyi ɛya Yesu yɔ ɛna mbʋ lɛ, ɛpaɣzɩ yɔɔdʋʋ ɛ-taa e-ɖeke se: «Ye abalʋ ɛnɛ ɛɛkɛ nayʋ toovenim taa kɔyɔ, ɛɛsɩm mbʋ halʋ weyi etukuuni-i yɔ ɛkɛnaa yɔ, eeɖiɣzinaa se ɛkɛ kɩwɛɛkɩm laɖʋ.»+ 40 Ɛlɛ Yesu heyi-i se: «Siimɔɔ, mɛwɛnɩ tɔm natʋyʋ se meheyiɣ-ŋ.» Ɛlɛ kitini-i se: «Wɩlɩyʋ, yɔɔdɩ!»
41 «Abalaa 2 kaatɔɔ nɔɔyʋ kɩmɩyɛ; kʋɖʋm tɔɔ-ɩ kɩmɩyɛ dinaarɩwaa* 500, ɛlɛ lɛlʋ ñɔtɔɔ-ɩ kɩmɩyɛ dinaarɩwaa 50. 42 Nɛ pataawɛɛnɩ nabʋyʋ se pɛhɛyɩ-ɩ lɛ, ekpeɣ pa-naalɛ faaa. Ye mbʋ, pa-taa lɛ, akaɣ-ɩ sɔɔlʋʋ nɛ pɩkɩlɩ?» 43 Siimɔɔ cosi nɛ ɛtɔ se: «Mamaɣzɩɣ se weyi ekpeɣ-i nɛ pɩkɩlɩ yɔ.» Eheyi-i se: «Ŋcosi camɩyɛ.» 44 Peeɖe ɛpɩsɩnɩ halʋ ɛnʋ ɛ-yɔɔ, nɛ eheyi Siimɔɔ se: «Ŋnaɣ halʋ ɛnɛ? Mansʋ ña-ɖɩɣa taa lɛ, ŋtɩha-m lɩm se mɔnkɔ ma-nɩŋgbanzɩ. Ɛlɛ halʋ ɛnɛ, ɛpɩyɩ ma-nɩŋgbanzɩ yɔɔ ɛ-ɛsɩtɛɣlɩm nɛ ɛhɩzɩ sɩ-yɔɔ nɛ ɛ-ñɔsɩ. 45 Ŋtɩkpɛlɩ mɔ-yɔɔ, ɛlɛ halʋ ɛnɛ, kpaɣnɩ ñɩɣyʋʋ ŋgʋ mansʋ cɩnɛ yɔ, etiyele ma-nɩŋgbanzɩ yɔɔ kpɛlʋʋ. 46 Ŋtɩpɩyɩ num ma-ñʋʋ taa, ɛlɛ halʋ ɛnɛ ɛpɩyɩ sɔzɩŋ num ma-nɩŋgbanzɩ yɔɔ. 47 Pʋyɔɔ lɛ, meheyiɣ-ŋ se paa ɛ-kɩwɛɛkɩm kaaɖɔ* ɛzɩma yɔ, pekpeɣ-i pʋ;+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlɩzɩ sɔɔlɩm sakɩyɛ nɛ ɛwɩlɩ. Ɛlɛ weyi pekpeɣu-i pazɩ yɔ, ɛsɔɔlʋʋ pazɩ.» 48 Ðɩnɛ ɛlɛ eheyi halʋ ɛnʋ se: «Pekpeɣ-ŋ ña-kɩwɛɛkɩm.»+ 49 Mba pa nɛ ɩ paacaɣ taabɩlɩ yɔɔ yɔ, papaɣzɩ yɔɔdʋʋ pa-taa pe-ɖeke se: «Anɩ abalʋ ɛnɛ ɛkɛnaa nɛ halɩ ekpeɣu kɩwɛɛkɩm?»+ 50 Ɛlɛ eheyi halʋ se: «Ñe-tisuu yabɩ ña-ñʋʋ;+ wobini laŋhɛzɩyɛ.»
8 Pɩlabɩ pazɩ lɛ, ɛɖɛɛ nɛ ewolo esusi Ɛsɔ Kewiyaɣ tɔm kɩbandʋ+ kpaɣ tɛtʋ sɔsɔtʋ nɛ ŋwolo tɛtʋ sɔsɔtʋ lɛɛtʋ taa nɛ kpaɣ tɛtʋ cikpetu nɛ ŋwolo cikpetu lɛɛtʋ taa. Nɛ Hiu nɛ Naalɛ kaawɛ ɛ-cɔlɔ, 2 nɛ halaa nabɛyɛ mba ɛɛɖɔɔnɩ pa-taa feziŋ kɩdɛkɛdɩŋ nɛ ɛwaa pa-kʋdɔmɩŋ yɔ paawɛ ɛ-cɔlɔ ɖɔɖɔ; mba yɔ: Maarɩɩ weyi payaɣaɣ se Magdalaa tʋ yɔ, ɛɛɖɔɔnɩ aleewaa 7 ɛ-taa; 3 nɛ Kuuza weyi ɛɛkɛ Eroodi tʋmɩyɛ yɔɔ cɔnɩyʋ yɔ, ɛ-halʋ Yowana;+ nɛ Suzaana; nɛ halaa lalaa sakɩyɛ, mba pakpakaɣ mbʋ pɛwɛna yɔ nɛ paɖʋʋnɩ-wɛ lɩm yɔ.+
4 Nɛ ɛyaa samaɣ nakɛyɛ nɛ mba palɩnɩ tɛtʋ sɔsɔtʋ ndɩ ndɩ taa nɛ powolo ɛ-cɔlɔ yɔ pekpeɣlaa lɛ, etuu-wɛ eduuye naɖɩyɛ se:+ 5 «Ðomaɣ ɖuyu nɔɔyʋ lɩwa se eɖuu e-ɖomaɣ. Eɖuwaɣ lɛ, pee naayɛ tɔlɩ nʋmɔʋ nɔɔ nɛ pɛfɛyɩ a-yɔɔ, nɛ ɛsɔdaa sumasɩ tɔɔ-yɛ.+ 6 Naayɛ tɔlɩ kaaʋ yɔɔ, nɛ añɔwa lɛ awɩlɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ atihiɣ lɩm.+ 7 Lɛɛna tɔlɩ sɔɔ taa, nɛ ɖomaɣ ŋga kɔñɔwa yɔ ka nɛ sɔɔ pɛkpɛndɩ papaɣlɩ nɛ sɔɔ hu kɔ-yɔɔ.+ 8 Ɛlɛ lɛɛna ñɔtɔlɩ tɛtʋ kɩbandʋ taa; nɛ añɔwa lɛ, alʋlɩ pee tam 100.»+ Ɛyɔɔdɩ tɔm ndʋ lɛ, ɛyɔɔdɩ ɖoŋ se: «Weyi ɛwɛnɩ nɩŋgbaaŋ se ewelisiɣ lɛ, ewelisi.»+
9 Ɛlɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pɔzɩ-ɩ eduuye nɖɩ ɖɩ-tɔbʋʋ.+ 10 Eheyi-wɛ se: «Mɩ lɛ, pɩha-mɩ waɖɛ se ɩnɩɩ Ɛsɔ Kewiyaɣ mɛsaɣ tɛɛ tɔm kiɖeɖetu tɔbʋʋ; ɛlɛ mba pɩkazaa yɔ, mɔyɔɔdʋʋnɩ-wɛ aduwa taa,+ se pɩsa nɛ paa pɔcɔŋna yɔ, pɔcɔna ɛlɛ pataana pʋyʋ, nɛ paa pewelisiɣ yɔ, pataanɩɩ pʋ-tɔbʋʋ.+ 11 Eduuye tɔbʋʋ yɔ: Ðomaɣ lɛ Ɛsɔ tɔm.+ 12 Ðomaɣ pee wena atɔlɩ nʋmɔʋ nɔɔ yɔ, ana lɛ mba panɩ tɔm, nɛ pʋwayɩ lɛ Eleeu kɔŋ nɛ ɛlɩzɩɣ tɔm ndʋ pa-laŋa taa se pataatisi nɛ pehiɣ ñʋʋ yabʋ yɔ.+ 13 Ðomaɣ pee wena atɔlɩ kaaʋ yɔɔ yɔ, ana lɛ mba panɩɣ tɔm lɛ, pamʋʋ-tʋ nɛ taa leleŋ, ɛlɛ pɛfɛyɩnɩ hosi yɔ. Petisiɣ tɩ-yɔɔ alɩwaatʋ pazɩ, ɛlɛ takɩm alɩwaatʋ kɔŋ lɛ, pɔlɔ pe-tisuu.+ 14 Piyele nɛ ɖomaɣ pee wena atɔlɩ sɔɔ taa yɔ, ana lɛ ɛyaa mba panɩ tɔm, ɛlɛ wezuu caɣʋ taa nɩɣzɛ, ñɩm+ nɛ leleŋ nɩʋ+ pɛkɛzɩ pa-lɩmaɣza nɛ pohu pɔ-yɔɔ caɣ caɣ, nɛ paapɩzɩɣ se palʋlɩ pee nɛ apɩɩ yɔ.+ 15 Piyele nɛ ɖomaɣ pee wena atɔlɩ tɛtʋ kɩbandʋ yɔɔ yɔ, ana lɛ mba panɩɣ tɔm nɛ laŋɩyɛ kɩbanɖɛ,+ pɔñɔʋnɩ-tʋ nɛ pɔɖɔkʋʋ pa-laŋɩyɛ nɛ palʋlʋʋ pee yɔ.+
16 «Nɔɔyʋ ɛɛsɔkɩ kanɖʋ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛpa kɩ-yɔɔ ñanaɣ yaa ɛsɩɩ-kʋ kaɖʋ tɛɛ, ɛlɛ ɛsɩɣ-kʋ kanɖʋnaa ɖɩzɩyɛ yɔɔ se pɩsa nɛ mba pasʋʋ ɖɩɣa taa yɔ papɩzɩ nɛ pana ñalɩmɩyɛ.+ 17 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ nabʋyʋ fɛyɩ mɛsaɣ tɛɛ se paakaɣ-pʋ lɩzʋʋ nɛ pawɩlɩ, nɛ nabʋyʋ fɛyɩ se pohuuzi pɩ-yɔɔ camɩyɛ nɛ wiɖiyi paakaɣ-pʋ tɩlʋʋ nɛ paakaɣ pɩ-yɔɔ kuluu.+ 18 Ye mbʋ, ɩkpa mɩ-tɩ nɛ ɛzɩma iwelisiɣ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ weyi ɛwɛna yɔ, pakaɣ-ɩ tasʋʋ haʋ nɛ pɩkɩlɩ;+ ɛlɛ weyi ɛfɛyɩna yɔ, halɩ mbʋ ɛmaɣzɩɣ se ɛwɛna yɔ, pakaɣ-pʋ mʋʋ ɛ-cɔlɔ.»+
19 Nɛ e-ɖoo nɛ e-newaa*+ pɔkɔɔ ɛ-cɔlɔ, ɛlɛ ɛyaa samaɣ yɔɔ lɛ, pataapɩzɩɣ se pɔñɔtɩnɩ-ɩ.+ 20 Pʋyɔɔ peheyi-i se: «Ño-ɖoo nɛ ñe-newaa* pasɩŋ awayɩ nɛ pañɩnɩɣ se pana-ŋ.» 21 Nɛ ecosi-wɛ se: «Mon-ɖoo nɛ me-newaa yɔ panɛ, mba panɩɣ Ɛsɔ tɔm nɛ pɔɖɔŋ tɩ-yɔɔ yɔ.»+
22 Kɩyakʋ nakʋyʋ lɛ, ɛ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pakpa kpɩyʋʋ nakʋyʋ taa, nɛ eheyi-wɛ se: «Ðɩtɛzɩ lɩŋgamʋʋ kidiiliŋ lɛɛkʋ yɔɔ.» Peeɖe pasa kpɩyʋʋ nɛ pɛɖɛɛ.+ 23 Ɛlɛ pɛwɛ kpɩyʋʋ taa nɛ pɛɖɛɣ lɛ, ɖom kpaɣ-ɩ. Nɛ helim sɔsɔm nabʋyʋ lɩɩ lɩŋgamʋʋ yɔɔ, nɛ lɩm paɣzɩ suu pa-kpɩyʋʋ taa nɛ pɩpaɣzɩ-wɛ kɔnʋʋ kaɖɛ.+ 24 Peeɖe powoba nɛ pefezi-i, nɛ pɔtɔŋ se: «Wɩlɩyʋ, Wɩlɩyʋ, ɖɩcaɣ sɩbʋ!» Ðɩnɛ ɛlɛ ɛkʋyɩ nɛ ɛkalɩ helim nɛ lɩm hola, nɛ pɩhɛɛ nɛ pisu ɖiɣ ɖiɣ.+ 25 Nɛ eheyi-wɛ se: «Mi-tisuu wɛ le?» Ɛlɛ sɔɔndʋ kpa-wɛ siŋŋ nɛ pɩɖɩɣzɩ-wɛ, nɛ peheyiɣ ɖama se: «Anɩ kpem ɛyʋ ɛnɛ ɛkɛnaa? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ halɩ ɛñazɩɣ helim nɛ lɩm, nɛ pañaŋɩ-ɩ.»+
26 Nɛ patalɩ Jeraazaa mba egeetiye taa,+ ɖɩha ɛsa nɛ Galilee. 27 Nɛ Yesu lɩnɩ kpɩyʋʋ taa lɛ, tɛtʋ taa abalʋ nɔɔyʋ katɩ-ɩ, ɛkɛ eliikenu. Pɩlabɩ alɩwaatʋ sakɩyɛ ɛtɩtasɩ wondu suu, nɛ ɛtaacakɩ ɖɩɣa, ɛlɛ pɩlaŋ* yɔɔ ɛcakaɣ.+ 28 Ɛna Yesu lɛ, ɛma kubuka nɛ ɛtɔlɩ ɛ-tɛɛ, nɛ ɛyɔɔdɩ ɖoŋ se: «Ma nɛ ŋ suwe, Yesu, Ɛsɔ Kɩlɩm Pɩyalʋ? Mentendi-ŋ, taawɩlɩ-m kʋñɔŋ.»+ 29 (Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yesu kaawɛɛ nɛ eheyiɣ azuluma fezuu ŋgʋ se kɩlɩɩ abalʋ ɛnʋ ɛ-taa. Kɩwɛnɩ ɖoŋ ɛ-yɔɔ tam sakɩyɛ,*+ nɛ ɖoŋ ɖoŋ lɛ pɔhɔkaɣ ɛ-nɩŋgbanzɩ nɛ e-nesi kpasɩ nɛ paɖaŋɩɣ ɛ-yɔɔ, ɛlɛ ɛcɛkɩ kpasɩ nzɩ nɛ eleeu ɛnʋ ewokini-i lona wena a-taa ɛyaa fɛyɩ yɔ.) 30 Yesu pɔzɩ-ɩ se: «Payaɣ-ŋ suwe?» Ecosi se: «Tikaɣ,» mbʋ pʋyɔɔ yɔ aleewaa sakɩyɛ kaasʋ ɛ-taa. 31 Nɛ pɛwɛɛ petendiɣ Yesu se ɛtaaɖɔɔnɩ-wɛ se powolo pɔʋ sɔsɔʋ taa.+ 32 Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, afanaa ewiɖe sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ+ kaawɛ peeɖe nɛ ɖɩtɔkɩ tɔɔnaɣ pʋʋ nakʋyʋ yɔɔ, pʋyɔɔ petendi-i se ɛha-wɛ nʋmɔʋ nɛ pasʋʋ afanaa mba pa-taa, nɛ ɛha-wɛ nʋmɔʋ.+ 33 Peeɖe aleewaa lɩ abalʋ ɛnʋ ɛ-taa nɛ powolo pasʋʋ afanaa taa, nɛ afanaa ewiɖe nɖɩ, ɖɩlɩɩnɩ pʋʋ yɔɔ* nɛ seya nɛ ɖiwolo ɖɩfalɩ lɩŋgamʋʋ taa, ɖili lɩm nɛ ɖɩsɩ. 34 Ɛlɛ afanaa yɔɔ cɔnɩyaa na mbʋ pɩlaba yɔ lɛ, pese nɛ powolo nɛ pɛkɛdɩ-tʋ tɛtʋ taa nɛ kɔfɩnaa taa.
35 Nɛ ɛyaa lɩɩ se powolo nɛ pana mbʋ pɩlaba yɔ. Pɔkɔɔ Yesu cɔlɔ nɛ pana abalʋ weyi ɛ-taa aleewaa kaalɩwa yɔ, esu wondu nɛ ɛ-maɣzɩm wɛ ɖeyi ɖeyi, ɛcaɣ Yesu nɩŋgbanzɩ tɛɛ, nɛ sɔɔndʋ kpa-wɛ siŋŋ. 36 Mba paana mbʋ pɩlaba yɔ, pɛkɛdɩ-wɛ ɛzɩma pɩɖɔma nɛ eliikenu ɛnʋ ɛ-yɔɔ cɛ yɔ. 37 Nɛ ɛyaa sakɩyɛ mba palɩnɩ Jeraazaa mba egeetiye taa yɔ, peheyi Yesu se ɛɖɛɛ pɔ-cɔlɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, sɔɔndʋ kaakpa-wɛ pɩdɩɩfɛyɩ. Peeɖe ɛkpa kpɩyʋʋ taa se ɛɖɛɛ. 38 Ɛlɛ abalʋ weyi ɛ-taa aleewaa kaalɩwa yɔ, ɛwɛɛ nɛ etendiɣ-i se ɛtɩŋɩɣ-ɩ, ɛlɛ etitisi nɛ eheyi-i se:+ 39 «Pɩsɩ ñɛ-tɛ, nɛ ŋwɛɛ nɛ ŋkɛdɩɣ mbʋ Ɛsɔ labɩ-ŋ yɔ.» Peeɖe ɛɖɛwa, nɛ ɛwɛɛ esusuu tɛtʋ kpeekpe taa mbʋ Yesu labɩ-ɩ yɔ.
40 Yesu pɩsaa lɛ, ɛyaa samaɣ mʋ-ɩ camɩyɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pa-tɩŋa paaɖaŋɩ-ɩ.+ 41 Kpaagbaa mbʋ lɛ, abalʋ nɔɔyʋ kɔɔ, payaɣ-ɩ se Yayiruusi; abalʋ ɛnʋ ɛɛkɛ sinaagɔɔgɩ yɔɔ cɔnɩyʋ. Nɛ eluŋ Yesu nɩŋgbanzɩ tɛɛ nɛ ɛpaɣzɩ-ɩ tenduu se ewolo ɛ-ɖɩɣa taa,+ 42 mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-pɛlɛ ɛgbamɩyɛ weyi ɛɛwɛnɩ ɛzɩ pɩnzɩ 12 mbʋ yɔ, ɛcaɣ sɩbʋ.
Yesu wokaɣ lɛ, ɛyaa samaɣ wɛɛ nɛ kañɩkɩɣ-ɩ. 43 Nɛ calɩm kpeŋaɣni+ halʋ nɔɔyʋ pɩlakɩ pɩnzɩ 12, nɛ nɔɔyʋ tɩpɩzɩ nɛ ɛwaa ɛ-kʋdɔŋ.+ 44 Ɛñɔtɩnɩ-ɩ nɛ ɛ-wayɩ nɛ etukuni e-toko kɩtɩnʋʋ nɔɔ,+ nɛ kpaagbaa mbʋ lɛ calɩm mbʋ pikpeŋaɣni-i yɔ pɩsɩŋ. 45 Nɛ Yesu pɔzɩ se: «Atukuni-m?» Pa-tɩŋa pɛwɛɛ nɛ pɛkpɛzɩɣ lɛ, Pɩyɛɛrɩ tɔ se: «Wɩlɩyʋ, ɛyaa samaɣ cɔ-ŋ nɛ kata nɛ kañɩkɩɣ-ŋ.»+ 46 Ɛlɛ Yesu yɔɔdɩ se: «Nɔɔyʋ tukuni-m, mbʋ pʋyɔɔ yɔ manawa se ɖoŋ nɩɩyɩ+ lɩnɩ man-taa.» 47 Halʋ ɛnʋ ɛnawa se Yesu na mbʋ ɛlaba yɔ lɛ, ɛpaɣzɩ seluu nɛ ɛkɔɔ nɛ eluŋ ɛ-ɛsɩndaa, nɛ ɛyɔɔdɩ ɛyaa tɩŋa ɛsɩndaa mbʋ pʋyɔɔ etukuni-i yɔ nɛ ɛzɩma ɛ-yɔɔ cɛbɩ kpaagbaa yɔ. 48 Ɛlɛ Yesu heyi-i se: «Mɛn-pɛlɛ, ñe-tisuu yeba nɛ ñɔ-yɔɔ cɛ. Wobini laŋhɛzɩyɛ.»+
49 Ɛyɔɔdaɣ mbʋ lɛ, sinaagɔɔgɩ yɔɔ cɔnɩyʋ lone taa caɣyʋ nɔɔyʋ kɔɔ, nɛ ɛtɔ se: «Ñɛ-pɛlɛ sɩba; taatasɩ cɛyʋʋ Wɩlɩyʋ.»+ 50 Yesu nɩ mbʋ lɛ, eheyi-i se: «Sɔɔndʋ ɛtaakpa-ŋ, ñɩtɩ nɛ ŋwɛɛnɩ tisuu, ɛkaɣ hiɣu ñʋʋ yabʋ.»+ 51 Ɛtalɩ ɖɩɣa lɛ, etiyele se ɛ nɛ nɔɔyʋ pasʋʋ nɛ pɩtasɩnɩ Pɩyɛɛrɩ, Yohanɛɛsɩ, Yakubu nɛ halɩbɩɣa caa nɛ ko-ɖoo. 52 Ɛlɛ ɛyaa tɩŋa kaawɛɛ nɛ pewiɣ nɛ panɩɣ siziŋ nɛ pamakɩ pa-laŋa taa halɩbɩɣa ŋga kɔ-yɔɔ. Ðɩnɛ ɛlɛ ɛtɔ se: «Iyele wiu,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ katɩsɩ ɛlɛ keɖiɣni ɖou kiɖou.»+ 53 Peeɖe papaɣzɩ-ɩ woŋuu nɛ peniŋi-i, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paanawa se kasɩba. 54 Ɛlɛ ɛɖɔkɩ ke-nesi taa nɛ eheyi-kɛ se: «Pɩɣa ña, kʋyɩ!»+ 55 Nɛ ke-fezuu*+ ɖaɣnɩ pɩsʋʋ ka-taa, nɛ kpaagbaa mbʋ lɛ kakʋyɩ,+ nɛ Yesu yɔɔdɩ se paha-kɛ nabʋyʋ nɛ kɔtɔɔ. 56 Nɛ pɩɖɩɣzɩ ka-lʋlɩyaa pɩŋŋ, ɛlɛ Yesu paɣ-wɛ se pataaheyi nɔɔyʋ mbʋ pɩlaba yɔ.+
9 Nɛ ɛyaa Hiu nɛ Naalɛ nɛ ekpeɣli-wɛ nɛ ɛha-wɛ ɖoŋ aleewaa tɩŋa yɔɔ+ nɛ ɛha-wɛ ɖoŋ ɖɔɖɔ se pawaa kʋdɔmɩŋ.+ 2 Nɛ etiyi-wɛ se powolo nɛ posusi Ɛsɔ Kewiyaɣ tɔm nɛ pawaa kʋdɔmɩŋ, 3 nɛ eheyi-wɛ se: «Ɩtaakpɛndɩnɩ nabʋyʋ mɩ-nʋmɔʋ ɖɔm taa, paa pɩtɩɩkɛ ɖaʋ yaa tɔɔnaɣ huyuu yaa kpɔnɔ yaa liidiye* yɔ; nɛ ɩtaakpaɣ ɖɔɖɔ tokonaa 2.*+ 4 Ɛlɛ paa le, ɩsʋʋ ɖɩɣa nakɛyɛ taa lɛ, ɩcaɣ peeɖe nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɩkʋyɩ peeɖe yɔ.+ 5 Nɛ ye ɛyaa ɩtɩmʋ-mɩ ɖoli yɔ, ɩɩlɩɣ tɛtʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, ikpizi mʋzʋʋ mɩ-nɩŋgbanzɩ yɔɔ se pɩkɛnɩ-wɛ aseɣɖe.»+ 6 Ðɩnɛ ɛlɛ, palɩɩ nɛ pɛɖɛɛ nɛ pɔcɔʋ egeetiye taa, kpaɣ tɛtʋ cikpetu nɛ ŋwolo tɛtʋ cikpetu nɛ posusuu tɔm kɩbandʋ nɛ pawaɣ kʋdɔmɩŋ paa le.+
7 Nɛ Eroodi* weyi ɛɛkɛ egeetiye ñʋʋdʋ yɔ, ɛnɩɩ mbʋ payɩ pɩlakaɣ yɔ, nɛ pɩcɔɔ ɛ-ñʋʋ taa kiii mbʋ pʋyɔɔ yɔ nabɛyɛ yɔɔdaɣ se pefezi Yohanɛɛsɩ nɛ sɩɖaa taa,+ 8 ɛlɛ lalaa yɔɔdaɣ se Eliya ɖaɣnɩnɩ lɩʋ, nɛ lalaa ɖɔɖɔ ñɔtɔŋ se caanaʋ taa nayaa taa nɔɔyʋ femna.+ 9 Eroodi yɔɔdɩ se: «Yohanɛɛsɩ lɛ, mɛnsɛtɩ ɛ-ñʋʋ.+ Ye mbʋ, anɩ yɔ weyi ɛ-tɔm manɩɣ mbʋ yɔ?» Nɛ ɛwɛɛ ɛñɩnɩɣ se ɛna-ɩ.+
10 Apostoloowaa pɩsaa lɛ, pɛkɛdɩ Yesu mbʋ payɩ palaba yɔ.+ Peeɖe ɛkpaɣ-wɛ pe-ɖeke nɛ powolo tɛtʋ ndʋ payaɣ se Bɛtɩsayidaa yɔ tɩ-taa.+ 11 Ɛlɛ ɛyaa nɩ mbʋ lɛ, patɩŋ ɛ-wayɩ. Nɛ ɛmʋ-wɛ camɩyɛ nɛ ɛpaɣzɩ-wɛ heyuu Ɛsɔ Kewiyaɣ tɔm, nɛ ɛwaa mba paakɛ kʋdɔndɩnaa yɔ pa-kʋdɔmɩŋ.+ 12 Nɛ evemiye caɣaɣ tɛm lɛ, Hiu nɛ Naalɛ ñɔtɩnɩ-ɩ nɛ peheyi-i se: «Yele samaɣ nɛ kɛɖɛɛ, nɛ kapɩzɩ kowolo tɛtʋ cikpetu ndʋ tɩwɛ pɩ-cɔlɔ yɔ tɩ-taa nɛ kɔfɩnaa taa nɛ kehiɣ ɖɩzʋyɛ nɛ tɔɔnaɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩwɛ lone nɖɩ ɖɩ-taa yɔ, ɖiposini ɖɩsɩ.»+ 13 Ɛlɛ eheyi-wɛ se: «Mɩ-maɣmaɣ ɩha-kɛ nabʋyʋ nɛ kɔtɔɔ.»+ Pekitini-i se: «Ðɩfɛyɩnɩ nabʋyʋ nɛ pɩtasɩnɩ kpɔnɔnaa 5 nɛ kpakpasɩ 2; pɩtɩla ye ɖa-maɣmaɣ ɖiwoki se ɖɩya samaɣ kanɛ ka-tɩŋa tɔɔnaɣ yɔ kalɩpiyeke.» 14 Abalaa mba paawɛ peeɖe yɔ, paakpɛndɩ ɛzɩ 5 000 mbʋ yɔ. Nɛ eheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Iyele nɛ ɛyaa caɣ huwa huwa, nɛ paa huuye nɖɩ ɖɩ-taa lɛ ɛyaa 50 mbʋ yɔ.» 15 Nɛ pala mbʋ nɛ peyele pa-tɩŋa nɛ pacaɣ. 16 Nɛ ɛkpaɣ kpɔnɔnaa mba pa-kagbanzɩ nɛ kpakpasɩ nzɩ sɩ-naalɛ, nɛ ɛkpazɩ ɛ-ɛsa nɛ ɛsɔdaa nɛ ɛwazɩ pɩ-yɔɔ. Pʋwayɩ lɛ, ɛpɛlɩ-wɛ nɛ ɛpaɣzɩ-wɛ cɛlʋʋ tɔmkpɛlɩkɩyaa se paba ɩsɩɩ-wɛ samaɣ ɛsɩndaa. 17 Nɛ pa-tɩŋa pɔtɔɔ nɛ pahaɣ; nɛ pekpeɣli hɔɔlasɩ nzɩ sɩkazaa yɔ ɖɔkɩŋ 12 taa.+
18 Pʋwayɩ, ɛwɛɛ nɛ ɛtɩmɩɣ e-ɖeke lɛ, tɔmkpɛlɩkɩyaa ñɔtɩnɩ-ɩ; nɛ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Ɛyaa samaɣ tɔŋ se mɛnkɛ anɩ?»+ 19 Pocosi-i nɛ pɔtɔ se: «Yohanɛɛsɩ Lɩm Mɩyɩsɩyʋ, ɛlɛ lalaa se Eliya, nɛ lalaa ɖɔɖɔ tɔŋ se caanaʋ taa nayaa taa nɔɔyʋ femna.»+ 20 Nɛ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Ɛlɛ mɩ yɔ, ɩtɔŋ se mɛnkɛ anɩ?» Pɩyɛɛrɩ cosi se: «Ɛsɔ tɛ Krɩstʋ.»+ 21 Ðɩnɛ ɛlɛ, ɛpaɣ-wɛ siŋŋ se pataaheyi nɔɔyʋ tɔm ndʋ,+ 22 ɛlɛ ɛyɔɔdɩ se: «Pɩwɛɛ se ɛyʋ Pɩyalʋ ɛtɔɔ kʋñɔmɩŋ sakɩyɛ, nɛ ɛzʋtʋyaa nɛ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ takayɩsɩ mayaa pakaɣ-ɩ lɔʋ nɛ pakʋ-ɩ,+ nɛ kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ wiye lɛ pefezi-i.»+
23 Pʋwayɩ lɛ, eheyi pe-kpeekpe se: «Ye nɔɔyʋ ɛsɔɔlaa se ɛtɩŋ ma-wayɩ yɔ, ekizi ɛ-tɩ+ nɛ ɛkpaɣ ɛ-nazɩm sizika* paa kɩyakʋ ŋgʋ nɛ ɛwɛɛ ma-wayɩ tɩŋʋʋ yɔɔ.+ 24 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ weyi ɛñɩnɩɣ se ɛya e-wezuu* ñʋʋ yɔ, ɛkaɣ-kʋ lesuu; ɛlɛ weyi elesiɣ e-wezuu* mɔ-yɔɔ yɔ, ɛnʋ kaɣnɩ kɩ-ñʋʋ yabʋ.+ 25 Toovenim taa lɛ, ye ɛjaɖɛ kpeekpe ɛpɩsɩ ɛyʋ pʋyʋ, ɛlɛ ɛ-maɣmaɣ ele yaa pɩkɔnɩ-ɩ kaɖɛ yɔ, pɩkaɣ-ɩ wazʋʋ we?+ 26 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ weyi ɛsɩkɩ fɛyɛ mɔ-yɔɔ nɛ mɔn-tɔm yɔɔ yɔ, ɛyʋ Pɩyalʋ kaɣ sɩbʋ fɛyɛ ɛ-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ɛkɔŋ ɛ-samtʋ taa nɛ Caa samtʋ taa nɛ Ɛsɔ tiyiyaa kiɖeɖema samtʋ taa yɔ.+ 27 Ɛlɛ meheyiɣ-mɩ toovenim taa se mba pasɩŋ cɩnɛ yɔ, pa-taa nabɛyɛ ɩɩkaɣ ɖɩŋʋʋ sɩm kpa pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ pana Ɛsɔ Kewiyaɣ yɔ.»+
28 Toovenim taa lɛ, Yesu yɔɔdɩ tɔm ndʋ nɛ pɩla kɩyakɩŋ 8 mbʋ yɔ lɛ, ɛkpɛndɩnɩ Pɩyɛɛrɩ, Yohanɛɛsɩ nɛ Yakubu nɛ ɛkpa pʋʋ yɔɔ se ɛtɩmɩ.+ 29 Ɛwɛɛ nɛ ɛtɩmɩɣ lɛ, ɛ-ɛsɩndaa wɛtʋ lɛɣzɩ nɛ e-tokonaa hʋlʋmɩ payɩ payɩ nɛ pañɩlɩsɩɣ. 30 Nɛ na, ɛ nɛ ɛyaa 2 pɛwɛɛ nɛ pɛkɛdɩɣ; mba lɛ Moyizi nɛ Eliya. 31 Palɩnɩ samtʋ nɛ papaɣzɩ yɔɔdʋʋ Yesu ɖɛʋ mbʋ ɛwɩzɩ yebu se pɩla Yeruzalɛm yɔ pɩ-tɔm.+ 32 Pɩyɛɛrɩ nɛ mba pɛwɛ ɛ-cɔlɔ yɔ paawɛɛ nɛ poɖou, ɛlɛ pefema lɛ, pana ɛ-samtʋ+ nɛ ɛyaa 2 mba pasɩŋ ɛ-cɔlɔ yɔ. 33 Nɛ ɛyaa mba peyebi Yesu nɛ pɛɖɛɣ lɛ, Pɩyɛɛrɩ heyi Yesu se: «Wɩlɩyʋ, pɩwɛ ɖeu se ɖɩwɛɛ cɩnɛ. Pʋyɔɔ lɛ, yele nɛ ɖisiɣ kizinzikiŋ 3, ña kʋɖʋmʋʋ, Moyizi kʋɖʋmʋʋ, nɛ Eliya kʋɖʋmʋʋ.» Ɛtaatɩlɩ tɔm ndʋ ɛyɔɔdaɣ yɔ. 34 Ɛlɛ ɛɛwɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋ tɔm ndʋ lɛ, ɛsɔmɩnʋʋ nakʋyʋ lɩɩ nɛ kɩpaɣzɩ pɔ-yɔɔ huuzuu. Nɛ ɛsɔmɩnʋʋ huuzi pɔ-yɔɔ lɛ, sɔɔndʋ paɣzɩ-wɛ kpaʋ. 35 Ðɩnɛ ɛlɛ nɔɔ nakɛyɛ+ lɩɩnɩ ɛsɔmɩnʋʋ taa nɛ kɔtɔŋ se: «Ɛnɛ yɔ ɛkɛnɩ man-Pɩyalʋ, weyi malɩzɩ-ɩ yɔ.+ Iwelisini-i.»+ 36 Nɔɔ ŋga, kɔyɔɔdaɣ lɛ, pɩkazɩ Yesu ɖeke. Ɛlɛ posu tamɩyɛ nɛ kɩyakɩŋ ɛnɩ ɩ-taa lɛ, patɩkɛdɩ nɔɔyʋ mbʋ panawa yɔ pɩ-taa nabʋyʋ.+
37 Tɛʋ fema nɛ palɩɩnɩ pʋʋ yɔɔ nɛ petii lɛ, ɛyaa samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ katɩ-ɩ.+ 38 Nɛ na, abalʋ nɔɔyʋ ma kubuka ɛyaa samaɣ taa nɛ ɛtɔŋ se: «Wɩlɩyʋ, mentendi-ŋ, cɔnɩ man-pɩyalʋ ɖeɖe, mbʋ pʋyɔɔ yɔ e-ɖeke mɛwɛna.+ 39 Nɛ fezuu nakʋyʋ sʋʋ ɛ-taa, nɛ kpaagbaa mbʋ lɛ ɛmakɩ kubusi, nɛ kɩñamsɩɣ-ɩ nɛ ɛ-nɔɔ ñɛyɩɣ huluu; nɛ kɩtɛŋɩ-ɩ kʋñɔŋ wɩlʋʋ lɛ, kaɖɛ nɛ kaɖɛ pʋcɔ nɛ kiyebi-i. 40 Mentendi ñɔ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se pɔɖɔɔnɩ-kʋ, ɛlɛ patɩpɩzɩ.» 41 Yesu kitina se: «Hayɩ, kpaɖʋʋ ŋgʋ kɩfɛyɩnɩ tisuu nɛ kɩlakɩ mbʋ pɩtɩtʋʋzɩ yɔ,+ alɩwaatʋ ɛzɩma pɩwɛɛ se mantasɩ wɛʋ mɩ-cɔlɔ nɛ mɔnɖɔkɩ man-tɩ mɩ-lakasɩ yɔɔ? Kɔnɩ ña-pɩyalʋ cɩnɛ.»+ 42 Ɛlɛ abalɩbɩɣa ŋga kɛwɛɛ nɛ kɔñɔtʋʋnɩ Yesu lɛ, eleeu ɛnʋ ɛyaɣ-kɛ nɛ tɛtʋ nɛ ɛñamsɩ-kɛ siŋŋ. Ɛlɛ Yesu kalɩ azuluma fezuu ŋgʋ nɛ ɛla nɛ abalɩbɩɣa ŋga kɔ-yɔɔ cɛ nɛ ɛcɛlɩ-kɛ ka-caa. 43 Nɛ Ɛsɔ ɖoŋ paɣlɩka ɖɩɣzɩ pa-tɩŋa payɩ.
Mbʋ payɩ Yesu lakaɣ yɔ, pɩwɛɛ nɛ pɩɖɩɣzɩɣ pa-tɩŋa payɩ lɛ, eheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: 44 «Iwelisi camɩyɛ nɛ ɩtɔzɩ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pakaɣ ɛyʋ Pɩyalʋ wayɩ lɩʋ nɛ paɖʋzɩ-ɩ ɛyaa nesi tɛɛ.»+ 45 Ɛlɛ pataanɩɩ tɔm ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ tɩ-tɔbʋʋ. Toovenim taa lɛ, pihuuzi tɩ-yɔɔ se pataapɩzɩ nɛ panɩɩ tɩ-tɔbʋʋ, nɛ sɔɔndʋ kpaɣaɣ-wɛ se pɔpɔzɩ-ɩ tɔm ndʋ tɩ-tɔbʋʋ.
46 Nɛ papaɣzɩ ɖama tɔm hɔmnʋʋ se pana se pa-taa lɛ akɩlaa.+ 47 Yesu sɩm pa-lɩmaɣza lɛ, ɛkpaɣ pɩɣa cikpelaɣ nakɛyɛ, ɛsɩnzɩ-kɛ ɛ-cɔlɔ, 48 nɛ eheyi-wɛ se: «Weyi ɛmʋʋ pɩɣa cikpelaɣ kanɛ ma-hɩɖɛ yɔɔ yɔ, ɛmʋʋ-m ɖɔɖɔ; nɛ weyi ɛmʋʋ-m yɔ, ɛmʋʋ ɖɔɖɔ Weyi etiyi-m yɔ.+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ weyi ɛpɩsɩɣ ɛ-tɩ cikpelu mɩ-tɩŋa mɩ-taa yɔ, ɛnʋ kɩlɩna.»+
49 Nɛ Yohanɛɛsɩ heyi-i se: «Wɩlɩyʋ, ɖɩna nɔɔyʋ, ɛwɛɛ nɛ ɛɖɔɔnʋʋ aleewaa ña-hɩɖɛ taa, nɛ ɖɩñaɣ pana se ɖikizini-i, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩtɩkɛ ɖa nɛ ɩ ɖɩtɩŋɩɣnɩ ña-wayɩ.»+ 50 Ɛlɛ Yesu heyi-i se: «Itaakizini-i, mbʋ pʋyɔɔ yɔ weyi ɛɛkaɖɩɣnɩ-mɩ yɔ, ɛwɛ mɩ-yɔɔ.»
51 Alɩwaatʋ ñɔtaɣ se pakpazɩ-ɩ ɛsɔdaa lɛ,+ ɛɖʋ ɛ-taa kpem se ewoki Yeruzalɛm. 52 Pʋyɔɔ etiyi nabɛyɛ se pɛɖɛɛ-ɩ nɔɔ. Nɛ pɛɖɛɛ nɛ powolo Samaarii mba tɛtʋ cikpetu natʋyʋ taa se pɔñɔɔzɩ wondu pʋcɔ nɛ ɛtalɩ. 53 Ɛlɛ peeɖe mba tɩmʋ-ɩ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛtɛm ɛ-taa se ewoki* Yeruzalɛm. 54 Tɔmkpɛlɩkɩyaa Yakubu nɛ Yohanɛɛsɩ+ pana mbʋ lɛ, pɔpɔzɩ-ɩ se: «Kɩbaɣlʋ, ŋsɔɔlaa se ɖɩyaa miŋ nɛ ɛsɔdaa nɛ etii nɛ ɛɖɩzɩ-wɛ?»+ 55 Ɛlɛ ɛpɩsɩnɩ pɔ-yɔɔ nɛ ɛkalɩ-wɛ. 56 Nɛ pɛɖɛɛ powolo tɛtʋ cikpetu lɛɛtʋ taa.
57 Pɛwɛ nʋmɔʋ taa nɛ pɛɖɛɣ lɛ, nɔɔyʋ heyi-i se: «Paa le ŋwoki yɔ, mankaɣ ña-wayɩ tɩŋʋʋ.» 58 Ɛlɛ Yesu heyi-i se: «Sɔŋgɔlɔ hasɩ wɛnɩ ɖɩzʋyɛ nɛ ɛsɔdaa sumasɩ wɛɛnɩ ɖandʋ, ɛlɛ ɛyʋ Pɩyalʋ ñɛfɛyɩnɩ ɖenɖe ɛɖʋʋ ɛ-ñʋʋ yɔ.»+ 59 Nɛ eheyi lɛlʋ se: «Tɩŋ ma-wayɩ.» Ɛlɛ cosi-i se: «Kɩbaɣlʋ, ha-m nʋmɔʋ nɛ mowolo menpi man-caa nɛ pʋcɔ.»+ 60 Ɛlɛ Yesu heyi-i se: «Yele sɩɖaa+ nɛ pepi pa-sɩɖaa; ɛlɛ ña lɛ, wolo nɛ ŋsusi Ɛsɔ Kewiyaɣ tɔm paa le.»+ 61 Nɛ lɛlʋ ɖɔɖɔ yɔɔdɩ se: «Kɩbaɣlʋ, mantɩŋɩɣ ña-wayɩ, ɛlɛ ha-m nʋmɔʋ nɛ mowolo mɛnsɛɛ man-ɖɩɣa taa mba nɛ pʋcɔ.» 62 Yesu heyi-i se: «Weyi ɛtɩnɩ e-nesi hakuu* yɔɔ nɛ ɛhayɩɣ nɛ ɛcɔŋnɩ wondu ndʋ tɩwɛnɩ wayɩ yɔ,+ ɛtɩmʋnɩ Ɛsɔ Kewiyaɣ.»+
10 Pʋwayɩ lɛ, Kɩbaɣlʋ lɩzɩ ɛyaa 70 lalaa nɛ etiyi-wɛ naalɛ naalɛ+ se pɛɖɛɛ-ɩ nɔɔ tɛtʋ nɛ lona ndɩ ndɩ wena a-taa ɛ-maɣmaɣ ɛkaɣ wobu yɔ. 2 Nɛ eheyi-wɛ se: «Ɛɛɛ, kʋmtʋ ɖɔwa, ɛlɛ tʋmlaɖaa wɛ ññɩɩ. Pʋyɔɔ lɛ, itendi hayɩm Tʋ se etiyini tʋmlaɖaa ɛ-hayɩm taa.+ 3 Iwolo! Mentiyiɣ-mɩ ɛzɩ heŋ yɔ ñɩtʋ taa hasɩ* hɛkʋ taa.+ 4 Ɩtaakpɛndɩnɩ liidiye huyuu yaa tɔɔnaɣ huyuu yaa naataŋgbala,+ nɛ ɩtaasɛɛ nɔɔyʋ* nʋmɔʋ taa. 5 Ɩsʋ ɖɩɣa nakɛyɛ taa lɛ, ɩcalɩ yɔɔdʋʋ se: “Laŋhɛzɩyɛ ɛwɛɛ ɖɩɣa kanɛ kɔ-yɔɔ.”+ 6 Nɛ ye laŋhɛzɩyɛ taabalʋ nɔɔyʋ ɛwɛ peeɖe yɔ, mɩ-laŋhɛzɩyɛ kaɣ wɛʋ ɛ-yɔɔ. Ɛlɛ ye laŋhɛzɩyɛ taabalʋ nɔɔyʋ ɛfɛyɩ yɔ, mɩ-laŋhɛzɩyɛ kaɣ pɩsʋʋ mɩ-yɔɔ. 7 Ɩcaɣ ɖɩɣa ŋga ka-taa,+ ɩtɔkɩ nɛ ɩñɔʋ mbʋ pɛcɛlɩɣ-mɩ yɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ tʋmlaɖʋ mʋnɩ ɛ-kɩhɛyʋʋ.+ Ɩtaawɛɛ nɛ ɩkɛɣ ɖɩsɩ ndɩ ndɩ taa.
8 «Pɩtasɩ lɛ, ye ɩsʋ tɛtʋ natʋyʋ taa nɛ pamʋ-mɩ yɔ, ɩtɔɔ mbʋ pasɩɣ mɩ-ɛsɩndaa yɔ 9 nɛ ɩwaa kʋdɔndɩnaa mba pɛwɛ peeɖe yɔ pa-kʋdɔmɩŋ nɛ iheyi-wɛ se: “Ɛsɔ Kewiyaɣ ñɔtɩnɩ-mɩ.”+ 10 Ɛlɛ ye ɩsʋ tɛtʋ natʋyʋ taa nɛ patɩmʋ-mɩ yɔ, ɩlɩɩ tɛtʋ ndʋ tɩ-habɛɛ sɔsɔna yɔɔ nɛ ɩtɔ se: 11 “Ðikpiziɣ mɩ-yɔɔ halɩ pɩkpɛndɩnɩ mʋzʋʋ ŋgʋ kɩkpa ɖa-nɩŋgbanzɩ yɔɔ mɩ-tɛtʋ taa yɔ,+ ɛlɛ ɩtɩlɩ se Ɛsɔ Kewiyaɣ ñɔtaa.” 12 Meheyiɣ-mɩ se pɩkaɣ wɛʋ Sodom tɛtʋ weewee kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye nɛ pɩkɩlɩ tɛtʋ ndʋ.+
13 «Pɩtɔɔ-ŋ, Koraaziini! Pɩtɔɔ-ŋ, Bɛtɩsayidaa! mbʋ pʋyɔɔ yɔ, maamaaci lakasɩ nzɩ palabɩ mɩ-tɛ yɔ, ye Tiirɩ nɛ Siidɔɔ taa paalabɩ-sɩ yɔ, pa-taa mba kaakpiɖi pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ ɖooo lɔŋ, paasu fɔlɔtɔnaa nɛ pacaɣ tɔlɩma taa.+ 14 Pʋyɔɔ lɛ, pɩkaɣ wɛʋ Tiirɩ nɛ Siidɔɔ weewee tɔm hʋʋ taa nɛ pɩkɩlɩ-mɩ. 15 Piyele nɛ ña Kapɛrɩnawum, ŋmaɣzɩɣ se pakaɣ-ŋ kpazʋʋ ɛsɔdaa? Ðooo Pɩlaʋ* taa ŋkaɣ tibu!
16 «Weyi ewelisiɣni-mɩ yɔ, ewelisiɣni-m.+ Nɛ weyi ekiziɣ-mɩ yɔ ekiziɣ-m ɖɔɖɔ. Pɩtasɩ lɛ, weyi ekiziɣ-m yɔ, ekiziɣ ɖɔɖɔ Weyi etiyi-m yɔ.»+
17 Nɛ 70 pɩsɩ pɔkɔmnɩ taa leleŋ nɛ pɔtɔŋ se: «Kɩbaɣlʋ, halɩ aleewaa luzi pa-tɩ ɖɛ-tɛɛ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlabɩnɩ ña-hɩɖɛ tʋmɩyɛ yɔ.»+ 18 Ðɩnɛ ɛlɛ eheyi-wɛ se: «Mana Sataŋ, ɛtɛm lɩnʋʋ ɛsɔdaa nɛ ɛtɔlɩ+ ɛzɩ tɛʋ ñɩlɩsʋʋ yɔ. 19 Ɩna! Maha-mɩ ɖoŋ se ɩfɛyɩ ɖʋmaa nɛ pɩjɩsɩ, nɛ maha-mɩ ɖoŋ koyindu ɖoŋ tɩŋa yɔɔ,+ nɛ nabʋyʋ ɛɛkaɣ-mɩ kɔnʋʋ kaɖɛ kpa. 20 Paa mbʋ yɔ, mɩ-taa ɛtaala leleŋ se feziŋ luzi ɩ-tɩ mɩ-tɛɛ, ɛlɛ mɩ-taa ɛla leleŋ se pama mɩ-hɩla ɛsɔdaa.»+ 21 Ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖeyi ɖeyi lɛ, Yesu mɛyɩ amɛya fezuu kiɖeɖeu taa nɛ ɛtɔ se: «Mansaŋɩ-ŋ ɛyaa ɛsɩndaa, Caa, ɛsɔdaa nɛ tɛtʋ pa-Kɩbaɣlʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋmɛsɩ pʋnɛ camɩyɛ lɔŋsɩnɖaa nɛ lɛɣtʋ tɩnaa,+ nɛ ŋkuli pɩ-yɔɔ nɛ ŋwɩlɩ piya ajamaa. Ɛɛɛ, hayɩ Caa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ pɩkɛdɩnɩ-ŋ lɛ lɛ.+ 22 Man-Caa ɖʋzɩ pɩtɩŋa payɩ me-nesi tɛɛ, nɛ nɔɔyʋ ɛɛsɩŋ weyi Pɩyalʋ kɛnaa yɔ ye pɩtɩkɛ Caa yɔ, nɛ nɔɔyʋ ɛɛsɩŋ weyi Caa kɛnaa yɔ ye pɩtɩkɛ Pɩyalʋ+ nɛ weyi Pɩyalʋ sɔɔlaa se ekuli Caa yɔɔ nɛ ɛwɩlɩ-ɩ yɔ.»+
23 Ðɩnɛ ɛlɛ, ɛpɩsɩnɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa yɔɔ nɛ eheyi pe-ɖeke se: «Koboyaɣ tɩnaa kɛlɛ mba pɛ-ɛsa naɣ mbʋ iɖiɣni naʋ yɔ.+ 24 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, meheyiɣ-mɩ se nayaa nɛ awiya sakɩyɛ kaasɔɔlaa se pana mbʋ iɖiɣni naʋ yɔ, ɛlɛ patɩna-pʋ;+ nɛ paasɔɔlaa ɖɔɖɔ se panɩɩ tɔm ndʋ iɖiɣni nɩʋ yɔ, ɛlɛ patɩnɩɩ-tʋ.»
25 Nɛ na, Paɣtʋ sɩnɖʋ nɔɔyʋ kʋyɩ se ɛtakɩ-ɩ, nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Wɩlɩyʋ, ɛbɛ pɩwɛɛ se mala nɛ mehiɣ wezuu maatɛŋ?»+ 26 Yesu pɔzɩ-ɩ se: «Suwe pama Paɣtʋ taa? Ɛzɩma ŋnɩɣ tɔm ndʋ ŋkalaa yɔ tɩ-taa?» 27 Ecosi se: «“Sɔɔlɩ ñɛ-Ɛsɔ Yehowa* nɛ ña-laŋɩyɛ pilim nɛ ña-kalɩzaɣ* pilim nɛ ño-ɖoŋ pilim nɛ ña-maɣzɩm pilim”+ nɛ ŋsɔɔlɩ “ɛyʋ lɛlʋ* ɛzɩ ña-maɣmaɣ yɔ.”»+ 28 Eheyi-i se: «Ŋcosi camɩyɛ; wɛɛ nɛ ŋlakɩ mbʋ nɛ ŋkaɣ hiɣu wezuu.»+
29 Ɛlɛ abalʋ ɛnʋ ɛñɩnaɣ se ɛwɩlɩ se ɛwɛ siɣsiɣ lɛ,+ ɛpɔzɩ Yesu se: «Anɩ ɖeyi ɖeyi lɛ man-taabalʋ?»* 30 Yesu cosi-i se: «Abalʋ nɔɔyʋ lɩnɩ Yeruzalɛm nɛ etiki Yeriikoo nɛ ɛtɔlɩ mɩlaa sɔsaa nabɛyɛ nesi tɛɛ, pɛlɛɣ e-wondu kpeekpe, pamabɩ-ɩ nɛ efiɣni nɛ pɛɖɛɛ peyebi-i. 31 Nɛ pɩla se cɔjɔ nɔɔyʋ ɖɔŋaɣ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-taa nɛ etiki, nɛ ɛna-ɩ lɛ, ɛkɛɛ nʋmɔʋ hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ yɔɔ nɛ ɛɖɛɛ. 32 Mbʋ ɖɔɖɔ Leevi tʋ nɔɔyʋ talɩ lone nɖɩ ɖɩ-taa nɛ ɛna-ɩ lɛ, ɛkɛɛ nʋmɔʋ hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ yɔɔ nɛ ɛɖɛɛ. 33 Ɛlɛ Samaarii tʋ nɔɔyʋ+ ɖɔŋaɣ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-taa nɛ ɛlɩɩ ɛ-yɔɔ; nɛ ɛna-ɩ lɛ, pɩlabɩ-ɩ pʋtɔdɩyɛ. 34 Peeɖe ɛñɔtɩnɩ-ɩ nɛ ɛɖʋ num nɛ vɛɛ e-heŋ taa nɛ ɛhɔkɩ. Nɛ ɛkpaɣ-ɩ nɛ ɛcaɣzɩ-ɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-kpɩnɛ yɔɔ nɛ ewoni-i agɔma ɖɩɣa nakɛyɛ taa nɛ ɛcɔnɩ ɛ-yɔɔ. 35 Tɛʋ fema lɛ, ɛlɩzɩ dinaarɩwaa* 2, ɛcɛlɩ-wɛ agɔma ɖɩɣa yɔɔ cɔnɩyʋ nɛ ɛtɔ se: “Cɔnɩ ɛ-yɔɔ, nɛ mbʋ payɩ ŋlakɩ nɛ pɩɖɛɛ liidiye ɖɩnɛ ɖɩ-yɔɔ yɔ, mankaɣ-ŋ pʋ hɛyʋʋ alɩwaatʋ ndʋ manpɩsɩɣ yɔ.” 36 Pa-naadozo pa-taa anɩ ŋmaɣzɩɣ se ɛkɛ weyi ɛtɔlɩ mɩlaa sɔsaa nesi tɛɛ yɔ ɛ-taabalʋ?»*+ 37 Ecosi-i se: «Weyi ɛna ɛ-pʋtɔdɩyɛ yɔ.»+ Peeɖe Yesu heyi-i se: «Wolo nɛ ña-ɖɔɖɔ ŋla mbʋ.»+
38 Nɛ pɛwɛɛ nɛ pɔɖɔŋ pa-nʋmɔʋ lɛ, Yesu talɩ tɛtʋ cikpetu natʋyʋ taa. Nɛ halʋ nɔɔyʋ mʋ-ɩ ɛgɔndʋ ɛ-ɖɩɣa taa, payaɣ-ɩ se Maarta.+ 39 Ɛɛwɛnɩ ɖɔɖɔ neu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ, payaɣ-ɩ se Maarɩɩ; nɛ ɛlɛ kaacaɣ Kɩbaɣlʋ nɩŋgbanzɩ tɛɛ nɛ ɛwɛɛ nɛ ewelisiɣ tɔm ndʋ Kɩbaɣlʋ yɔɔdaɣ yɔ.* 40 Piyele nɛ Maarta ɛsɩyɛ ñaasɛnɩ tʋma sakɩyɛ labʋ. Pʋyɔɔ ɛñɔtɩnɩ Yesu nɛ ɛtɔ se: «Kɩbaɣlʋ, piiheyiɣ-ŋ natʋyʋ se me-neu yebini men-ɖeke tʋma na? Heyi-i se ɛkɔɔ nɛ ɛsɩnɩ-m.» 41 Kɩbaɣlʋ cosi-i nɛ ɛtɔ se: «Maarta, Maarta, ŋnɩɣzɩɣ nɛ ŋyɔkʋʋ ña-ñʋʋ wondu sakɩyɛ yɔɔ. 42 Wondu pazɩ yem tɔm cɛyɩna, yaa pʋyʋ kʋɖʋm ɖeke. Piyele nɛ Maarɩɩ yɔ, ɛlɩzɩ kɩbam ɖeɖe*+ nɛ paakaɣ-pʋ mʋʋ ɛ-cɔlɔ.»
11 Yesu kaawɛ lone naɖɩyɛ taa nɛ ɛtɩmɩɣ, nɛ ɛtɛma lɛ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa taa nɔɔyʋ heyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, wɩlɩ-ɖʋ ɛzɩma ɖɩtɩmɩ yɔ, ɛzɩ Yohanɛɛsɩ ɖɔɖɔ wɩlʋʋ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa yɔ.»
2 Ðɩnɛ ɛlɛ eheyi-wɛ se: «Alɩwaatʋ ndʋ ɩtɩmɩɣ yɔ, ɩyɔɔdɩ se: “Caa, ña-hɩɖɛ yɔɔ ɛñalɩ.*+ Ñe-Kewiyaɣ ɛkɔɔ.+ 3 Ha-ɖʋ tɔɔnaɣ* ŋga katalɩɣ-ɖʋ paa evemiye nɖɩ yɔ.+ 4 Nɛ ŋkpeɣ-ɖʋ ɖa-kɩwɛɛkɩm,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖa-maɣmaɣ ɖikpeɣu ɖɔɖɔ mba payɩ pɔtɔɔ-ɖʋ kɩma yɔ;+ nɛ taayele nɛ ɖɩtɔlɩ takɩm taa.”»+
5 Nɛ eheyi-wɛ se: «Ðɩkpaɣ se mɩ-taa nɔɔyʋ wɛnɩ taabalʋ nɔɔyʋ nɛ ewolo ɛ-tɛ ɖoo hɛkʋ taa nɛ eheyi-i se: “Man-taabalʋ, kɩndɩ-m kpɔnɔnaa naadozo, 6 mbʋ pʋyɔɔ yɔ man-taabalʋ nɔɔyʋ lɩnɩ nʋmɔʋ nɛ ɛsʋʋ mɔ-yɔɔ lɛɛlɛɛyɔ lɛɛlɛɛyɔ, nɛ mɛnfɛyɩnɩ nabʋyʋ se mɛncɛlɩ-ɩ.” 7 Ɛlɛ ɛ-taabalʋ ɛnʋ ecosi-i nɛ kuduyuu tɛɛ se: “Taacɛyɩ-m mbʋ. Mɛntɛm kaɖʋʋ nɔnɔɔ, nɛ ma nɛ men-piya ɖɩhɩnaa.* Maapɩzɩɣ mankʋyɩ nɛ maha-ŋ nabʋyʋ.” 8 Meheyiɣ-mɩ se, paa ɛɛkʋyʋʋ se ɛha-ɩ nabʋyʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɛ ɛ-taabalʋ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ɛzɩma ɛlɛ wɛɛ nɛ ɛpɔzʋʋ-ɩ kaahɛzaɣ yɔ,+ pʋyɔɔ lɛ, ɛkaɣ kʋyʋʋ nɛ ɛha-ɩ mbʋ payɩ ɛñɩnɩɣ yɔ. 9 Pʋyɔɔ meheyiɣ-mɩ se, ɩwɛɛ pɔzʋʋ yɔɔ,+ nɛ pakaɣ-mɩ haʋ; ɩwɛɛ ñɩnʋʋ yɔɔ, nɛ ɩkaɣ hiɣu; ɩwɛɛ kɔtʋʋ yɔɔ, nɛ pakaɣ-mɩ tʋlʋʋ.+ 10 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ weyi ɛpɔzʋʋ yɔ, ɛmʋʋ;+ nɛ weyi ɛñɩnɩɣ yɔ, ehikiɣ; nɛ weyi ɛkɔtʋʋ yɔ, pakaɣ-ɩ tʋlʋʋ. 11 Toovenim taa lɛ, mɩ-taa caja weyi wɛɛ nɛ ye ɛ-pɩyalʋ ɛpɔzɩ-ɩ kpakpayaɣ yɔ, ɛkaɣ-ɩ cɛlʋʋ ɖʋm kpakpayaɣ lone taa?+ 12 Yaa ye ɛpɔzɩ-ɩ ɖɔɖɔ yaɖɛ yɔ, ɛkaɣ-ɩ cɛlʋʋ pɩjɩka? 13 Ye mbʋ, mɩ mba ɩkɛ kɩdɛkɛdaa yɔ, ye ɩsɩm haʋ kʋjɔŋ kɩbaŋ mi-piya yɔ, ɛzɩ Caa weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ, ɛlɛ ñaakaɣ haʋ fezuu kiɖeɖeu mba pɔpɔzʋʋ-ɩ kʋ yɔ nɛ pɩkɩlɩ?»+
14 Pʋwayɩ lɛ ɛɖɔɔnɩ eleeu nɔɔyʋ, weyi eyeba nɛ abalʋ nɔɔyʋ pɩsɩ kaayɔɔdaɣ yɔ.+ Eleeu lɩ kaayɔɔdaɣ ŋga ka-taa lɛ kapaɣzɩ yɔɔdʋʋ, nɛ pɩɖɩɣzɩ ɛyaa samaɣ.+ 15 Ɛlɛ pa-taa nabɛyɛ tɔŋ se: «Aleewaa ñʋʋdʋ Bɛlɩzeebuub* ɖoŋ taa ɛɖɔɔnʋʋ aleewaa.»+ 16 Nɛ lalaa ñɩnaɣ se patakɩ-ɩ lɛ, papaɣzɩ-ɩ pɔzʋʋ se ɛwɩlɩ-wɛ ɛsɔdaa yʋsaɣ nakɛyɛ.+ 17 Yesu sɩm pa-lɩmaɣza mbʋ lɛ,+ eheyi-wɛ se: «Kewiyaɣ ŋga ka-taa mba youni ɖama yɔ, kɔyɔkʋʋ; nɛ ɖɩɣa ŋga ka-taa mba youni ɖama yɔ, kɔtɔlʋʋ. 18 Mbʋ ɖɔɖɔ, ye Sataŋ ɖɔɖɔ eyouni ɛ-tɩ yɔ, ɛzɩma e-kewiyaɣ kaɣ kam yɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɩtɔŋ se Bɛlɩzeebuub ɖoŋ taa mɔnɖɔɔnʋʋ aleewaa. 19 Ye Bɛlɩzeebuub ɖoŋ taa mɔnɖɔɔnʋʋ aleewaa yɔ, a-ɖoŋ taa mɩ-pɩyalaa ñɔɖɔɔnʋʋ-wɛ? Pʋyɔɔ pakaɣ kɛʋ mɩ-tɔm hʋyaa. 20 Ɛlɛ, ye Ɛsɔ niye ɖoŋ taa+ mɔnɖɔɔnʋʋ aleewaa yɔ, Ɛsɔ Kewiyaɣ talɩ-mɩ toovenim taa.+ 21 Ye ɛyʋ ɖoŋ tʋ nɔɔyʋ ɛpa you wondu nɛ ɛɖaŋɩɣ ɛ-ɖɩɣa yɔɔ kɔyɔ, mbʋ ɛwɛna yɔ nabʋyʋ ɛɛlakɩ-pʋ. 22 Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ weyi ɛkɩlɩ-ɩ ɖoŋ yɔ ɛkɔŋ ɛ-wayɩ nɛ ɛwabɩ-ɩ yɔ, ɛmʋʋ e-you wondu ndʋ ɛtaɣaɣ-tʋ liu yɔ tɩ-tɩŋa, nɛ ɛtayɩ wondu ndʋ ɛkpaɣ ɛ-tɛ yɔ. 23 Weyi ɛɛtɩnɩɣ mɔ-yɔɔ yɔ, ɛkaɖɩɣnɩ-m; nɛ weyi ɛɛsɩɣnɩ-m kpeɣluu yɔ, ɛmɩzɩɣ kɩmɩzʋ.+
24 «Alɩwaatʋ ndʋ azuluma fezuu nakʋyʋ lɩɣnɩ ɛyʋ nɔɔyʋ taa yɔ, kɩcɔʋ lona wena awɩlɩ waɣwaɣ yɔ a-taa nɛ kɩñɩnɩɣ lone nɖɩ ɖɩ-taa kɩhɛzɩ yɔ, nɛ kɩɩnaɣ naɖɩyɛ lɛ, kɩtɔŋ se: “Manpɩsɩɣ man-ɖɩɣa taa ɖenɖe maalɩnaa yɔ.”+ 25 Nɛ kɩtalɩɣ lɛ, kɩmaɣnɩ pahazɩ ɖɩɣa taa kpɩlɩŋgbɩlɩ nɛ pacanɩ-kɛ. 26 Ðɩnɛ ɛlɛ, kiwoki nɛ kɩkpaɣ feziŋ lɛɛŋ 7 weyi ɩwɛ kañatʋ nɛ pɩkɩlɩ-kʋ yɔ, nɛ ɩtɛŋ sʋʋ ɛyʋ ɛnʋ ɛ-taa lɛ, ɩcaɣ peeɖe. Nɛ ɛyʋ ɛnʋ ɛ-wɛtʋ kɛdɛzaɣ ñɩndʋ wɛɛkɩɣ nɛ pɩkɩlɩ kajalaɣ ñɩndʋ.»
27 Nɛ ɛwɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋ tɔm ndʋ lɛ, halʋ nɔɔyʋ ma kubuka ɛyaa samaɣ taa, nɛ eheyi-i se: «Koboyaɣ tʋ lɛ halʋ weyi ɛhaɣ ño-hoɣa nɛ weyi ɛ-hɩla ŋmʋzaa yɔ!»+ 28 Ɛlɛ ɛtɔ se: «Aayɩ, ɛlɛ, koboyaɣ tɩnaa lɛ mba panɩɣ Ɛsɔ tɔm nɛ pɔɖɔŋ tɩ-yɔɔ yɔ!»+
29 Ɛyaa samaɣ kaawɛɛ nɛ kekpeɣliɣ lɛ, ɛpaɣzɩ-kɛ heyuu se: «Kpaɖʋʋ kʋnɛ kɩkɛ kpaɖʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ; kɩñɩnɩɣ yʋsaɣ nakɛyɛ, ɛlɛ paakaɣ-kʋ wɩlʋʋ yʋsaɣ nakɛyɛ ye pɩtɩkɛ nayʋ Yoonaa yʋsaɣ yɔ.+ 30 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛzɩ Yoonaa+ kaapɩsʋʋ Niniivi mba yʋsaɣ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ɛyʋ Pɩyalʋ kaɣ kɛʋ kpaɖʋʋ kʋnɛ yʋsaɣ. 31 Pakaɣ kʋsʋʋ hadɛ kiŋ abiɖe+ tɔm hʋʋ alɩwaatʋ taa, ɖɩ nɛ kpaɖʋʋ kʋnɛ kɩ-taa ɛyaa nɛ ɖɩkʋ pɔ-tɔm; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩlɩnɩ ɖooo tɛtʋ kamaɣ yɔɔ nɛ ɖɩkɔɔ se ɖiwelisi Salomɔɔ lɔŋsɩnɖɛ. Ɛlɛ ɩna, weyi ɛwɛ cɩnɛ yɔ, ɛkɩlɩ Salomɔɔ.+ 32 Niniivi mba kaɣ kʋyʋʋ tɔm hʋʋ alɩwaatʋ taa, pa nɛ kpaɖʋʋ kʋnɛ nɛ pakʋ kɩ-tɔm; mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɔm ndʋ Yoonaa susaa yɔ, tiyeba nɛ pekpiɖi.+ Ɛlɛ ɩna, weyi ɛwɛ cɩnɛ yɔ ɛkɩlɩ Yoonaa. 33 Nɔɔyʋ ɛɛsɔkɩ kanɖʋ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛmɛsɩ-kʋ yaa ɛpam-kʋ ɖɔkʋ tɛɛ, ɛlɛ ɛsɩɣ-kʋ kanɖʋnaa ɖɩzɩyɛ yɔɔ,+ se pɩsa nɛ mba pasʋʋ ɖɩɣa taa yɔ papɩzɩ nɛ pana ñalɩmɩyɛ. 34 Tomnaɣ kanɖʋ lɛ ñɛ-ɛsɩyɛ. Ye ñɛ-ɛsɩyɛ ɛwɛ pʋyʋ kʋɖʋm yɔɔ yɔ,* ño-tomnaɣ tɩŋa ɖɔɖɔ ñɩlɩsɩɣ;* ɛlɛ ye ñɛ-ɛsɩyɛ ɛkɛ kɩdɛkɛdɩyɛ* yɔ, ño-tomnaɣ ɖɔɖɔ yuu cɩkpɛndʋʋ.+ 35 Pʋyɔɔ lɛ, kpa ña-tɩ nɛ ñalɩmɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛ ña-taa yɔ ɖɩtaakɛ cɩkpɛndʋʋ. 36 Ye mbʋ, ye ño-tomnaɣ kpeekpe ɛwɛ mintʋsʋʋ taa nɛ kɔ-hɔɔlʋʋ nakʋyʋ fɛyɩ cɩkpɛndʋʋ taa yɔ, ka-tɩŋa kakaɣ ñandʋʋ ɛzɩ kanɖʋ ñalɩmɩyɛ ñandʋʋ ñɔ-yɔɔ yɔ.»
37 Ɛyɔɔdɩ mbʋ lɛ, Farɩsɩ tʋ nɔɔyʋ yaa-ɩ se ɛkɔɔ ɛ-tɛ nɛ ɛ nɛ ɩ pɔtɔɔ tɔɔnaɣ. Peeɖe ɛsʋwa nɛ ɛcaɣ taabɩlɩ yɔɔ. 38 Ɛlɛ Farɩsɩ tʋ nawa se Yesu tɩsaŋ* pʋcɔ nɛ ɛtɔkɩ tɔɔnaɣ lɛ, pɩɖɩɣzɩ-ɩ.+ 39 Ɛlɛ Kɩbaɣlʋ heyi-i se: «Mɩ Farɩsɩ mba, ɩñalɩɣ kɔpʋ nɛ ñanaɣ wayɩ, ɛlɛ ɛsa naɣ naɣ nɛ kañatʋ lakasɩ su mɩ-taa ɖo.+ 40 Kɩmɛlɛmɩŋ mɩ! Weyi ɛlabɩ pɩ-yɔɔ yɔ, pɩtɩkɛ ɛnʋ labɩnɩ ɖɔɖɔ pɩ-taa yaa we? 41 Ɛlɛ ɩkpaɣ mbʋ pɩwɛ mɩ-taa yɔ nɛ ɩlabɩnɩ pʋtɔdɩyɛ naʋ kʋjɔŋ,* nɛ pɩtɩŋa pɩkaɣ wɛʋ cɩɖɩ cɩɖɩ mɩ-hɔɔlʋʋ taa. 42 Ɛlɛ pɩtɔɔ-mɩ Farɩsɩ mba, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩhaɣ mɛntɩ* nɛ sɔzɩŋ ñɩyʋʋ ŋgʋ payaɣ se ruu yɔ nɛ kaɖaɣ taa ñɩtʋ lɛɛtʋ* tɩŋa hɔɔlʋʋ 10 ñɩŋgʋ,+ ɛlɛ iniŋ Ɛsɔ tɛ siɣsiɣ wɛtʋ nɛ ɛ-sɔɔlɩm! Pɩkɛnɩ-mɩ kɩjɛyʋʋ se ɩha wondu ndʋ tɩ-hɔɔlʋʋ 10 ñɩŋgʋ, ɛlɛ itaani ɖɔɖɔ Ɛsɔ tɛ siɣsiɣ wɛtʋ nɛ ɛ-sɔɔlɩm.+ 43 Pɩtɔɔ-mɩ Farɩsɩ mba, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩsɔɔlɩ ɛsɩndaa kpelisi yɔɔ caɣʋ* sinaagɔɔgɩwaa taa nɛ ɩsɔɔlɩ se ɛyaa ɩsɛɣ-mɩ kɩyakɩŋ taa!*+ 44 Pɩtɔɔ-mɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩwɛ ɛzɩ pɩlaŋ* weyi pɩɩnaɣ-ɩ camɩyɛ*+ nɛ ɛyaa ɖɔŋ ɩ-yɔɔ nɛ paaɖiɣziɣna yɔ!»
45 Paɣtʋ sɩnɖaa taa nɔɔyʋ cosi-i nɛ ɛtɔ se: «Wɩlɩyʋ, ŋyɔɔdʋʋ tɔm ndʋ yɔ, ŋtʋʋ ɖa ɖɔɖɔ.» 46 Peeɖe ɛyɔɔdaa se: «Pɩtɔɔ-mɩ ɖɔɖɔ, mɩ Paɣtʋ sɩnɖaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩsʋkɩ ɛyaa sʋʋtʋ ndʋ tɩ-sɩɣlʋʋ wɛ kaɖɛ yɔ, ɛlɛ mɩ-maɣmaɣ iitukuuni sʋʋtʋ ndʋ nɛ mi-niye kʋɖʋmɖɩyɛ maɣmaɣ!+
47 «Pɩtɔɔ-mɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩmaɣ nayaa pɩlaŋ,* ŋgʋ mɩ-cɔzɔnaa kʋnɩ-wɛ!+ 48 Toovenim taa lɛ, ɩkɛ mɩ-cɔzɔnaa lakasɩ tɛ aseɣɖe tɩnaa, ɛlɛ ɩtɩnɩɣ pa-lakasɩ yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pakʋ nayaa+ ɛlɛ mɩwɛɛ nɛ ɩmaɣ pa-pɩlaŋ. 49 Pʋyɔɔ Ɛsɔ lɔŋsɩnɖɛ ɖɔɖɔ yɔɔdaa se: “Mankaɣ-wɛ tiyinuu nayaa nɛ apostoloowaa, nɛ pakaɣ kʋʋ nɛ panazɩ pa-taa nabɛyɛ, 50 se pɩsa nɛ pɔpɔzɩ kpaɖʋʋ kʋnɛ nayaa kpeekpe calɩm mbʋ pɛkpɛdaa kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ pasɩ ɛjaɖɛ tigiɖe yɔ,+ 51 kpaɣnɩ Aabɛɛlɩ calɩm+ nɛ piwolo pɩtalɩ Zakarii calɩm, weyi pakʋ-ɩ altaaru nɛ ɖɩɣa* pɛ-hɛkʋ taa yɔ.”+ Ɛɛɛ, meheyiɣ-mɩ se pɔpɔzʋʋ kpaɖʋʋ kʋnɛ calɩm mbʋ.
52 «Pɩtɔɔ-mɩ, Paɣtʋ sɩnɖaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩkpaɣ sɩmtʋ ñɩmɩyɛ nɛ ɩɖɛna. Mɩ-maɣmaɣ ɩtɩsʋʋ, nɛ ɩɖɩkɩ mba pañɩnɩɣ se pasʋʋ yɔ nʋmɔʋ!»+
53 Ɛlɩnɩ peeɖe lɛ, takayɩsɩ mayaa nɛ Farɩsɩ mba wolo nɛ pohu ɛ-yɔɔ nɛ papaɣzɩ-ɩ tɔm sakɩyɛ pɔzʋʋ, 54 se pañɩbɩ-ɩ kpaca nɛ pakpa-ɩ tɔm ndʋ ɛyɔɔdʋʋ yɔ tɩ-taa natʋyʋ taa.+
12 Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, ɛyaa kudokiŋ sakɩyɛ kɔm nɛ pekpeɣli nɛ halɩ pɛfɛyɩɣ ɖama lɛ, ɛcalɩnɩ heyuu ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Ɩɖaŋ mɩ-tɩ nɛ Farɩsɩ mba lɔlɔm, ŋgʋ kɩkɛ pɩ-tɛɛ nɛ pɩ-yɔɔ lakasɩ yɔ.+ 2 Ɛlɛ nabʋyʋ fɛyɩ se pohuuzi pɩ-yɔɔ camɩyɛ nɛ paakaɣ pɩ-yɔɔ kuluu, nɛ nabʋyʋ fɛyɩ mɛsaɣ tɛɛ se paakaɣ-pʋ tɩlʋʋ.+ 3 Pʋyɔɔ lɛ, tɔm ndʋ payɩ ɩyɔɔdʋʋ cɩkpɛndʋʋ tɛɛ yɔ, pakaɣ-tʋ nɩʋ ñalɩmɩyɛ taa, nɛ tɔm ndʋ ɩwɛɛtɩɣ mi-kuduyuŋ tɛɛ yɔ, pakaɣ-tʋ susuu ɖɩsɩ ñʋŋ taa. 4 Pɩtasɩ lɛ, man-taabalaa,+ meheyiɣ-mɩ se itaase sɔɔndʋ mba pakʋʋ tomnaɣ nɛ pʋwayɩ lɛ, paapɩzɩɣ nɛ patasɩ nabʋyʋ labʋ yɔ.+ 5 Ɛlɛ mawɩlɩɣ-mɩ weyi pɩwɛɛ se ise sɔɔndʋ yɔ: Ise sɔɔndʋ Weyi ɛtɛŋ kʋʋ lɛ, ɛwɛnɩ ɖoŋ se ɛpɛɖɩ Gehena* taa yɔ.+ Ɛɛɛ, meheyiɣ-mɩ se ise pʋdʋ Ɛnʋ na sɔɔndʋ.+ 6 Pɛpɛdɩɣ cɩʋcɩʋnaa 5 liidiye pɔɔyɩsɩ 2 nzɩ sɩtɩlɩɩ pʋyʋ* yɔ, yaa we? Paa mbʋ yɔ, Ɛsɔ ɛɛsɔʋ pa-taa kʋɖʋm yɔɔ.+ 7 Ɛlɛ halɩ pakalɩ mɩ-ñʋʋ taa ñɔsɩ tɩŋa.+ Itaase sɔɔndʋ; ɩwɛ wazaɣ nɛ pɩkɩlɩ cɩʋcɩʋnaa sakɩyɛ.+
8 «Meheyiɣ-mɩ se, weyi ɛyɔɔdʋʋ kaɣlaa ɛyaa ɛsɩndaa se ɛsɩmɩ-m yɔ,+ ɛyʋ Pɩyalʋ ɖɔɖɔ kaɣ yɔɔdʋʋ kaɣlaa Ɛsɔ tiyiyaa ɛsɩndaa se ɛsɩmɩ-ɩ.+ 9 Ɛlɛ weyi ekiziɣ-m ɛyaa ɛsɩndaa yɔ, pakaɣ-ɩ kizuu Ɛsɔ tiyiyaa ɛsɩndaa.+ 10 Nɛ weyi ɛyɔɔdʋʋ tɔm natʋyʋ ɛyʋ Pɩyalʋ yɔɔ yɔ, pakaɣ-ɩ kpeɣu; ɛlɛ weyi ɛyɔɔdʋʋ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ fezuu kiɖeɖeu yɔɔ yɔ, paakaɣ-ɩ kpeɣu.+ 11 Ye powoni-mɩ samaɣ ɛsɩndaa,* komina ñʋndɩnaa ɛsɩndaa, nɛ ɖoŋ tɩnaa ɛsɩndaa lɛ, ɩtaanɩɣzɩ ɛzɩma ɩkaɣ mɩ-tɩ yɔɔ lʋbʋ yaa tɔm ndʋ ɩkaɣ yɔɔdʋʋ yɔ tɩ-yɔɔ,+ 12 mbʋ pʋyɔɔ yɔ ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖeyi ɖeyi lɛ, fezuu kiɖeɖeu kaɣ-mɩ wɩlʋʋ tɔm ndʋ pɩwɛɛ se ɩyɔɔdɩ yɔ.»+
13 Nɛ ɛyaa samaɣ taa tʋ nɔɔyʋ heyi-i se: «Wɩlɩyʋ, heyi man-ɖalʋ se ma nɛ ɩ ɖɩtayɩ ñɩm mbʋ ɖa-caa yebini-ɖʋ yɔ.» 14 Ɛpɔzɩ-ɩ se: «Abalʋ ña, akpa-m mɩ-naalɛ mɩ-tɔm hʋyʋ yaa mi-loliyu?» 15 Nɛ eheyi-wɛ se: «Ikuli mɩ-ɛsa nɛ ɩɖaŋ mɩ-tɩ nɛ paa ɛsa naɣ naɣ wɛtʋ ndʋ,*+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ paa ɛyʋ ɛwɛnɩ wondu sakɩyɛ yɔ, e-wezuu ɛɛlɩɣnɩ wondu ndʋ ɛwɛna yɔ tɩ-cɔlɔ.»+ 16 Nɛ etuu-wɛ eduuye naɖɩyɛ se: «Abalʋ ñɩm tʋ nɔɔyʋ tɔɔnaɣ kaalabɩ camɩyɛ. 17 Peeɖe ɛpaɣzɩ maɣzʋʋ se: “Lɛɛlɛɛyɔ mɛnfɛyɩnɩ ɖenɖe menkpeɣliɣ mɔn-tɔɔnaɣ yɔ, mala ɛzɩma le?” 18 Nɛ ɛyɔɔdɩ se: “Mana mbʋ malakɩ yɔ:+ Mɔyɔkʋʋ mon-kpoŋ nɛ mama sɔsɔŋ, nɛ menkpeɣli ɩ-taa mɔn-tɔɔnaɣ pee kpeekpe nɛ mo-wondu kpeekpe, 19 nɛ mankaɣ heyuu man-tɩ* se: ‘Ŋcazɩ* wondu kɩbandʋ sakɩyɛ nɛ ŋkpazɩ huwa, ndʋ tɩpɩzɩɣ nɛ tɩtalɩ-ŋ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ; hɛzɩ, tɔɔ nɛ ŋñɔɔ nɛ ŋnɩɩ leleŋ.’” 20 Ɛlɛ Ɛsɔ heyi-i se: “Kɩmɛlɛŋ ña, ɖoo anɛ ŋlesiɣ ñe-wezuu.* Ye mbʋ, wondu ndʋ ŋcazaa nɛ ŋkpazɩ huwa yɔ, a-ñɩndʋ tɩkaɣ pɩsʋʋ?”+ 21 Mbʋ pɩlakɩ ɛyʋ weyi ɛcazɩɣ ɛ-tɩ ñɩm nɛ ɛkpazɩɣ huwa ɛlɛ ɛtɩkɛ ñɩm tʋ Ɛsɔ ɛsɩndaa yɔ.»+
22 Nɛ eheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Pʋyɔɔ meheyiɣ-mɩ se iyele nɩɣzʋʋ mi-weziŋ* yɔɔ, mbʋ ɩkaɣ tɔɔʋ yaa mi-tomnasɩ yɔɔ, mbʋ ɩkaɣ suu yɔ pɩ-yɔɔ.+ 23 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ wezuu* wɛ wazaɣ nɛ pɩkɩlɩ tɔɔnaɣ nɛ tomnaɣ ñɛwɛɛ wazaɣ nɛ pɩkɩlɩ wondu kususutu. 24 Ɩcɔnɩ kaŋgala: Aaɖuu ɖomaɣ nɛ aakʋŋ; afɛyɩnɩ kpou yaa tɔɔnaɣ ɖɩzɩyɛ; ɛlɛ Ɛsɔ calɩɣ-yɛ.+ Ɩfɛyɩ wazaɣ kpem nɛ pɩkpaɖɩ sumasɩ na?+ 25 Mɩ-taa anɩ ye ɛnɩɣzɩɣ yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsɔzɩ e-wezuu ɖaɣlɩkɩŋ yɔɔ pazɩ?* 26 Ye mbʋ, ye ɩɩpɩzɩɣ se ɩla cɛɛkɛ pʋyʋ cikpelu ɛnʋ, ɛbɛ yɔɔ ɩnɩɣzɩɣ wondu ndʋ pɩkazaa yɔ tɩ-yɔɔ?+ 27 Ɩcɔnɩ ɛzɩma hayɩm taa hɛtʋ paɣlɩɣ yɔ: Tɩɩlakɩ tʋmɩyɛ nɛ tɩɩlʋʋ pɩsaŋ ɖɔɖɔ; ɛlɛ meheyiɣ-mɩ se halɩ Salomɔɔ maɣmaɣ ɛ-samtʋ kpeekpe taa, ɛtɩcanɩ ɛ-tɩ ɛzɩ hɛtʋ ndʋ tɩ-taa kʋɖʋmʋʋ yɔ.+ 28 Ye Ɛsɔ ɛcanɩɣ ñɩtʋ hayɩm taa mbʋ, ndʋ tɩwɛ sɔnɔ nɛ cee lɛ paɖʋ-tʋ miŋ taa yɔ, ɛɛkaɣ-mɩ wondu suu nɛ pɩkɩlɩ yaa we, tisuu ññɩɩ tɩnaa mɩ? 29 Pʋyɔɔ lɛ, iyele ñɩnʋʋ mbʋ ɩɩtɔɔ nɛ mbʋ ɩɩñɔɔ yɔ, nɛ iyele nɩɣzʋʋ kadadayaɣ;+ 30 mbʋ pʋyɔɔ yɔ wondu ndʋ tɩ-tɩŋa ajɛɛ taa mba ñɩnɩɣ kaahɛzaɣ, ɛlɛ mɩ-Caa nawa se pɩpɔzʋʋ-mɩ wondu ndʋ.+ 31 Ɛlɛ, ɩwɛɛ e-Kewiyaɣ ñɩnʋʋ yɔɔ, nɛ pakaɣ kpaɣʋ wondu ndʋ yɔ nɛ pɔsɔzɩ-mɩ.+
32 «Sɔɔndʋ ɛtaakpa-ŋ, ewiɖe cikpeɖe,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩkɛdɩnɩ mɩ-Caa se ɛcɛlɩ-mɩ Kewiyaɣ.+ 33 Ɩpɛdɩ mbʋ ɩwɛna yɔ nɛ ɩla pʋtɔdɩyɛ naʋ kʋjɔŋ.*+ Ɩñɩnɩ liidiye huyiŋ weyi ɩɩcɩyɩɣ yɔ, ñɩm mbʋ pɩɩtɛŋ yɔ ɛsɔdaa,+ ɖenɖe mɩlʋ nɔɔyʋ ɛɛñɔtʋʋna nɛ ŋgbam ɛɛtɔkɩ yɔ. 34 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖenɖe mɩ-ñɩm wɛɛ yɔ, peeɖe mɩ-laŋa kaɣ wɛʋ ɖɔɖɔ.
35 «Isuu wondu nɛ ɩɖaŋ,*+ nɛ iyele nɛ mɩ-kanɖʋnaa wɛɛ mʋʋ yɔɔ,+ 36 nɛ pɩwɛɛ se ɩwɛɛ ɛzɩ ɛyaa mba paɖaŋ pa-caa se ɛlɩɩnɩ nesi ɖɔkʋʋ taa nɛ ɛkɔɔ yɔ;+ nɛ ɛtalɩɣ nɛ ɛkɔtɩ lɛ, papɩzɩ nɛ patʋlɩ-ɩ kpaagbaa. 37 Koboyaɣ tɩnaa kɛlɛ yomaa mba pa-caa talɩɣ lɛ, ɛmaɣnɩ-wɛ peɖiɣni feŋuu yɔ! Toovenim taa lɛ, meheyiɣ-mɩ se ɛ-maɣmaɣ ɛkaɣ suu wondu ndʋ lɩmɖʋyʋ suu yɔ* nɛ eyele nɛ pacaɣ taabɩlɩ yɔɔ nɛ ewolo nɛ ɛɖʋ-wɛ lɩm. 38 Nɛ ye ɛkɔm ɖoo cɩjɩka taa,* yaa halɩ kalɩmaʋ kou* nɛ ɛmaɣnɩ-wɛ pɔñɔɔzɩ pa-tɩ nɛ paɖaŋ yɔ, pɛkɛ koboyaɣ tɩnaa! 39 Ɛlɛ ɩtɩlɩ se ye ɖɩɣdʋ kaatɩlɩ ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ mɩlʋ kɔŋ yɔ, etaayele se pɔyɔkɩ nɛ pasʋʋ ɛ-ɖɩɣa taa.+ 40 Mɩ ɖɔɖɔ ɩñɔɔzɩ mɩ-tɩ nɛ ɩɖaŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyʋ Pɩyalʋ kaɣ kɔm ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɩɩmaɣzɩɣ yɔ.»+
41 Nɛ Pɩyɛɛrɩ pɔzɩ-ɩ se: «Kɩbaɣlʋ, ɖe-ɖeke ŋtuki eduuye ɖɩnɛ yaa ɛyaa tɩŋa?» 42 Nɛ Kɩbaɣlʋ yɔɔdɩ se: «Toovenim taa lɛ, akɛ ɖɩɣa yɔɔ cɔnɩyʋ siɣsiɣ tʋ nɛ lɔŋsɩnɖʋ, weyi ɛ-caa kaɣ-ɩ lɩzʋʋ se ɛcɔnɩ ɛ-lɩmɖʋyaa* yɔɔ nɛ ɛhaɣ-wɛ tɔɔnaɣ ŋga katalɩɣ-wɛ yɔ alɩwaatʋ ndʋ tɩmʋnaa yɔ tɩ-yɔɔ?+ 43 Koboyaɣ tʋ lɛ yom ɛnʋ, ye ɛ-caa ɛkɔm nɛ ɛmaɣnɩ-ɩ eɖiɣni labʋ mbʋ yɔ! 44 Toovenim taa lɛ, meheyiɣ-mɩ se ɛkaɣ-ɩ lɩzʋʋ se ɛcɔnɩ mbʋ payɩ ɛwɛna yɔ pɩ-yɔɔ. 45 Ɛlɛ ye pɩlaba se yom ɛnʋ ɛmaɣzɩ ɛ-taa se: “Man-caa ɛɛkɔŋ lɔŋ,” nɛ ɛpaɣzɩ lɩmɖʋyaa abalɩñɩma nɛ halɩñɩma mabʋ nɛ ɛtɔkɩ nɛ ɛñɔʋ nɛ sʋlʋm kʋʋ-ɩ yɔ,+ 46 yom ɛnʋ ɛ-caa kaɣ kɔm kɩyakʋ ŋgʋ ɛtɩɖʋna nɛ ñɩɣyʋʋ ŋgʋ ɛɛsɩŋ yɔ kɩ-yɔɔ, nɛ ɛkaɣ ɛ-nɩŋgbaŋʋʋ hɔm siŋŋ nɛ ɛkaɣ-ɩ ɖʋʋ mba pɛfɛyɩ siɣsiɣ yɔ pɛ-hɛkʋ taa. 47 Nɛ yom ɛnʋ, weyi ɛsɩm ɛ-caa sɔɔlɩm ɛlɛ ɛtɩñɔɔzɩ ɛ-tɩ nɛ ɛɖaŋ yaa ɛtɩla mbʋ ɛ-caa pɔzɩ-ɩ yɔ,* pakaɣ-ɩ mabʋ ɖaŋ sakɩyɛ.+ 48 Ɛlɛ weyi ɛɛsɩŋ nɛ pʋyɔɔ lɛ, ɛla mbʋ piyeki se pamabɩ-ɩ yɔ, pakaɣ-ɩ mabʋ pazɩ yem. Toovenim taa lɛ, weyi paha-ɩ sakɩyɛ yɔ pakaɣ-ɩ pɔzʋʋ sakɩyɛ, nɛ weyi paɖʋzɩ wondu sakɩyɛ e-nesi tɛɛ yɔ, pakaɣ-ɩ pɔzʋʋ sakɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ.+
49 «Mɔnkɔm se mɔnsɔ miŋ tɛtʋ yɔɔ, nɛ ye ɩtɛm mʋʋ, ɛbɛ ɖɔɖɔ mantasɩɣ ñɩnʋʋ? 50 Toovenim taa lɛ, pɩwɛɛ se pamɩyɩsɩ-m lɩm nabʋyʋ, nɛ manɩɣ siziŋ siŋŋ pɩkɔɔ nɛ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩtɛma yɔ!+ 51 Ɩmaɣzɩɣ se laŋhɛzɩyɛ mɔnkɔnɩ tɛtʋ yɔɔ? Aayɩ, ɛlɛ meheyiɣ-mɩ se tayʋʋ mɔnkɔnaa.+ 52 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, kpaɣnɩ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, tayʋʋ kaɣ wɛʋ ɛyaa 5 hɛkʋ taa ɖɩɣa kʋɖʋmaɣ taa, ɛyaa 3 kaɣ kaɖɩnʋʋ ɛyaa 2, nɛ ɛyaa 2 kaɖɩnɩ ɛyaa 3. 53 Tayʋʋ kaɣ wɛʋ, caja nɛ pɩyalʋ pɛ-hɛkʋ taa nɛ pɩyalʋ nɛ caja pɛ-hɛkʋ taa, ɖoyo nɛ pɛlɛ pɛ-hɛkʋ taa nɛ pɛlɛ nɛ ɖoyo pɛ-hɛkʋ taa, waŋ nɛ wolu pɛ-hɛkʋ taa nɛ wolu nɛ waŋ pɛ-hɛkʋ taa.»+
54 Nɛ ɛtasɩ heyuu ɛyaa samaɣ se: «Alɩwaatʋ ndʋ ɩnaɣ ɛsɔmɩnʋʋ nakʋyʋ lɩɣnɩ wɩsɩ ɖɩɖʋyɛ taa yɔ, ɩyɔɔdʋʋ kpaagbaa se: “Tɛʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ caɣ nɩʋ nɛ helim,” nɛ pɩlakɩ mbʋ. 55 Nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɩnaɣ se hadɛ kiŋ helim nabʋyʋ ɖiɣni mabʋ yɔ, ɩtɔŋ se: “Soŋaɣ kaɣ labʋ,” nɛ pɩlakɩ mbʋ. 56 Pɩ-tɛɛ nɛ pɩ-yɔɔ tɩnaa mɩ, ɩsɩm tazʋʋ tɛtʋ nɛ ɛsɔdaa pɛ-wɛtʋ taa, ɛlɛ ɛbɛ yɔɔ ɩɩsɩŋ tazʋʋ alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa yɔ?+ 57 Ɛbɛ yɔɔ mɩ-maɣmaɣ ɩɩpɩzɩɣ se iɖiɣzini mbʋ pɩwɛ siɣsiɣ yɔ? 58 Ye ña nɛ weyi ɛya-ŋ tɔm yɔ iɖiɣni wobu wiyaʋ tɛ yɔ, ñaɣ pana nɛ ña nɛ ɩ ɩñɔɔzɩ tɔm alɩwaatʋ ndʋ ɩwɛ nʋmɔʋ taa yɔ, nɛ pɩtaakɛdɩ nɛ ɛya-ŋ tɔm hʋyʋ tɛ, nɛ tɔm hʋyʋ kpa-ŋ nɛ ɛcɛlɩ tɔm ɖɩhʋyɛ taa sɔɔja, nɛ tɔm ɖɩhʋyɛ taa sɔɔja ɖʋ-ŋ salaka.+ 59 Meheyiɣ-ŋ se ŋŋkaɣ lɩʋ peeɖe kaaʋ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ŋhɛyɩɣ ñɛ-kɛdɛzaɣ liidiye pɔɔyaɣ cikpelaɣ* yɔ.»
13 Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, mba paawɛ peeɖe yɔ, pa-taa nabɛyɛ kɛdɩ-ɩ ɛzɩma Pilaatɩ kaakʋ Galilee ñɩma nabɛyɛ nɛ esidi pa-calɩm nɛ pa-kɩlaŋ calɩm yɔ. 2 Nɛ ekitini-wɛ se: «Ɩmaɣzɩɣ se Galilee ñɩma mba, palabɩ-wɛ mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paakɛ kɩwɛɛkɩm laɖaa nɛ pɩkɩlɩ Galilee ñɩma lalaa na? 3 Meheyiɣ-mɩ se aayɩ; ɛlɛ ye itikpiɖi mɩ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ pakaɣ mi-kpeekpe ɖɩzʋʋ.+ 4 Yaa ɛyaa 18 mba Siloowaam tilimiye tɔlɩ pɔ-yɔɔ nɛ ɖɩkʋ-wɛ yɔ, ɩmaɣzɩɣ se mba kaakɛnɩ wɛɛkɩyaa nɛ pɩkɩlɩ mba pa-tɩŋa pɛwɛ Yeruzalɛm yɔ? 5 Meheyiɣ-mɩ se aayɩ; ɛlɛ ye itikpiɖi mɩ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ, pakaɣ mi-kpeekpe ɖɩzʋʋ ɛzɩ mba yɔ.»
6 Nɛ etuu-wɛ eduuye ɖɩnɛ: «Abalʋ nɔɔyʋ kaasɔ fiigi tɩʋ e-viiñi hayɩm taa nɛ ɛkɔɔ ɛñɩnɩ kɩ-yɔɔ pee, ɛlɛ etihiɣ naɖɩyɛ.+ 7 Peeɖe eheyi viiñi hayɩm yɔɔ cɔnɩyʋ se: “Pɩlakɩ pɩnzɩ 3 yɔ mɔnkɔŋʋʋ nɛ mañɩnɩɣ pee fiigi tɩʋ kʋnɛ kɩ-yɔɔ yɔ, ɛlɛ mantihiɣ nabʋyʋ. Sɛtɩ-kʋ! Ɛbɛ yɔɔ kɩwɛɛ nɛ kɩmʋʋ tɛtʋ falaa yem?” 8 Ecosi-i nɛ ɛtɔ se: “Caa, yele-kʋ nɛ kɩtasɩ caɣʋ pɩnaɣ kʋɖʋmaɣ nɛ mohuyi kɩ-tɛɛ kpɛɛɛ nɛ manɖʋ huɖe. 9 Ye kɩlʋlɩ pee cee wayɩ yɔ, pɩwɛ ɖeu; ɛlɛ ye kɩtɩlʋlɩ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ŋŋsɛtɩ-kʋ.”»+
10 Nɛ ɛwɛɛ nɛ ɛwɩlɩɣ tɔm sinaagɔɔgɩ nakʋyʋ taa Sabaatɩ wiye. 11 Nɛ na, halʋ nɔɔyʋ kaawɛ peeɖe, ɛɛwɛnɩ fezuu kɩdɛkɛdʋʋ nakʋyʋ ŋgʋ kɩpɩsɩ-ɩ kʋdɔndʋ* pɩnzɩ 18 yɔ; nɛ ɛpam konɖoŋŋ nɛ ɛtaapɩzɩɣ se ɛsɩŋ yiɣ yiɣ. 12 Yesu na halʋ ɛnʋ lɛ, ɛyɔɔdɩnɩ-ɩ nɛ eheyi-i se: «Halʋ ña, poholi-ŋ ña-kʋdɔŋ taa.»+ 13 Nɛ ɛtɩnɩ e-nesi ɛ-yɔɔ, nɛ kpaagbaa mbʋ lɛ, ɛlɛ kʋyɩ nɛ ɛsɩŋ yiɣ yiɣ nɛ ɛpaɣzɩ Ɛsɔ sam. 14 Ɛlɛ sinaagɔɔgɩ yɔɔ cɔnɩyʋ taa wɩɩ siŋŋ se Yesu wa kʋdɔndʋ Sabaatɩ wiye, nɛ eheyi ɛyaa samaɣ se: «Kɩyakɩŋ 6 wɛɛ se pala tʋmɩyɛ;+ ye mbʋ ɩkɔɔ nɛ pawaa mɩ-kʋdɔmɩŋ kɩyakɩŋ ɛnɩ i-wiye, ɛlɛ pɩtaakɛ Sabaatɩ wiye.»+ 15 Ɛlɛ Kɩbaɣlʋ cosi-i se: «Pɩ-tɛɛ nɛ pɩ-yɔɔ tɩnaa mɩ,+ awɛ mɩ-taa nɛ ɛɛhɛɖɩɣ ɛ-nɔ yaa ɛ-kpaŋaɣ laŋaɣ tɛɛ Sabaatɩ wiye se ewoni-kɛ nɛ kɔñɔɔ lɩm?+ 16 Ɛzɩ halʋ ɛnɛ, weyi ɛkɛ Abraham pɛlɛ nɛ Sataŋ hɔkɩ-ɩ pɩnzɩ 18 yɔ, pɩtɩmʋna se poholi-i kʋdɔŋ kʋnɛ kɩ-taa Sabaatɩ wiye?» 17 Ɛyɔɔdɩ tɔm ndʋ lɛ, fɛyɛ paɣzɩ kpaʋ e-koyindinaa tɩŋa, ɛlɛ ɛyaa samaɣ kpeekpe taa paɣzɩ labʋ leleŋ nɛ tʋma sɔsɔna wena ɛlaba yɔ a-tɩŋa.+
18 Ðɩnɛ ɛlɛ ewolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛtɔ se: «Ɛsɔ Kewiyaɣ wɛ ɛzɩ we le? Nɛ ɛbɛ manpɩzɩɣ mankpaɣ-kɛ nɛ mamaɣzɩna? 19 Kɛwɛ ɛzɩ piye cikpeɖe* nɖɩ ɛyʋ nɔɔyʋ kpaɣaa nɛ eɖuu ɛ-kaɖaɣ taa nɛ ɖɩpaɣlɩ nɛ ɖɩpɩsɩ tɩʋ, nɛ ɛsɔdaa sumasɩ ɖʋ ɖandʋ ki-pilinzi yɔɔ yɔ.»+
20 Nɛ ɛtasɩ yɔɔdʋʋ se: «Ɛbɛ manpɩzɩɣ nɛ mankpaɣ Ɛsɔ Kewiyaɣ nɛ mamaɣzɩna? 21 Kɛwɛ ɛzɩ lɔlɔm ŋgʋ halʋ nɔɔyʋ kpaɣaa nɛ esidi mʋlʋm eyisi sɔsɔsɩ 3 taa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ mʋtʋ kpeekpe kpawa yɔ.»+
22 Nɛ ewokaɣ Yeruzalɛm lɛ, ɛtɩŋɩɣnɩ tɛtʋ sɔsɔtʋ ndɩ ndɩ taa nɛ tɛtʋ cikpetu ndɩ ndɩ taa nɛ ɛwɩlɩɣ tɔm. 23 Nɛ abalʋ nɔɔyʋ pɔzɩ-ɩ se: «Kɩbaɣlʋ, ɛyaa pazɩ yem kaɣnɩ hiɣu ñʋʋ yabʋ na?» Eheyi-wɛ se: 24 «Ɩlʋ siŋŋ nɛ ɩsʋʋnɩ nɔnɔɔ ŋga kɛwɛ kpɩyɩsɔɔ yɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ meheyiɣ-mɩ se ɛyaa sakɩyɛ kaɣ ñɩnʋʋ se pasʋʋ, ɛlɛ paakaɣ pɩzʋʋ. 25 Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩɣdʋ kʋyʋʋ nɛ ɛkaɖɩ nɔnɔɔ yɔ, ɩkaɣ sɩŋʋʋ awayɩ nɛ ɩkɔtʋʋ nɔnɔɔ nɛ ɩtɔŋ se: “Kɩbaɣlʋ, tʋlɩ-ɖʋ.”+ Ɛlɛ ɛkaɣ-mɩ cosuu se: “Maasɩŋ ɖenɖe ɩlɩnaa yɔ.” 26 Ðɩnɛ ɛlɛ, ɩkaɣ paɣzʋʋ yɔɔdʋʋ se: “Ðɩtɔwaa nɛ ɖɩñɔɔ ñɛ-ɛsɩndaa, nɛ ŋwɩlɩ tɔm ɖa-habɛɛ sɔsɔna yɔɔ.”+ 27 Ɛlɛ ɛkaɣ-mɩ heyuu se: “Maasɩŋ ɖenɖe ɩlɩnaa yɔ. Ɩɖɛɛ mɔ-yɔɔ, mɩ mba payɩ ɩlakɩ mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ!” 28 Peeɖe ɩkaɣ wiu nɛ ɩsalɩɣ mi-kela alɩwaatʋ ndʋ ɩnaɣ Abraham, Izaakɩ, Yakɔɔb nɛ nayaa tɩŋa Ɛsɔ Kewiyaɣ taa, ɛlɛ mɩ lɛ, pɔlɔ-mɩ awayɩ yɔ.+ 29 Pɩtasɩ lɛ, ɛyaa kaɣ lɩnʋʋ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ nɛ wɩsɩ ɖɩɖʋyɛ taa, hayo kiŋ nɛ hadɛ kiŋ nɛ pɔkɔɔ, nɛ pakaɣ caɣʋ taabɩlɩ yɔɔ Ɛsɔ Kewiyaɣ taa. 30 Nɛ ɩna, ɛyaa mba pɛkɛ kɛdɛzaɣ ñɩma yɔ, pa-taa nabɛyɛ kaɣ pɩsʋʋ kajalaɣ ñɩma; nɛ kajalaɣ ñɩma taa nabɛyɛ ñakaɣ pɩsʋʋ kɛdɛzaɣ ñɩma.»+
31 Ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖeyi ɖeyi lɛ, Farɩsɩ mba nabɛyɛ kɔɔ nɛ peheyi-i se: «Lɩɩ cɩnɛ nɛ ŋɖɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Eroodi ñɩnɩɣ se ɛkʋ-ŋ.» 32 Nɛ eheyi-wɛ se: «Iwolo nɛ iheyi sɔŋgɔlɔ haɣ* ŋga se: “Na! Mɔnɖɔɔnʋʋ aleewaa, nɛ mawaɣ ɛyaa kʋdɔmɩŋ sɔnɔ nɛ cee; nɛ tozo wiye lɛ, mankaɣ tɛm.” 33 Ɛlɛ, pɩwɛɛ se mowolo nʋmɔʋ ɖɔm yɔɔ sɔnɔ, cee nɛ kɩyakʋ ŋgʋ kɩtɩŋɩɣ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paapɩzɩɣ nɛ* pakʋ nayʋ nɔɔyʋ ɖoli yem nɛ pɩtɩkɛ Yeruzalɛm.+ 34 Yeruzalɛm, Yeruzalɛm, ña weyi ŋkʋʋ nayaa nɛ ŋyakɩ pɛɛ mba petiyini-ŋ yɔ,+ tam ɛzɩma mantɩñɩnɩ se menkpeɣli ñe-piya ɛzɩ ɖoyuu kpeɣluu kɩ-kalɩmasɩ ki-keŋ tɛɛ yɔ! Ɛlɛ ititisi.+ 35 Ɩna! Peyebini-mɩ mɩ-ɖɩɣa.+ Meheyiɣ-mɩ se ɩɩkaɣ-m tasʋʋ naʋ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɩtɔŋ se: “Pawazɩ weyi ɛkɔŋ Yehowa* hɩɖɛ taa yɔ!”»+
14 Alɩwaatʋ lɛɛtʋ lɛ, ewolo se ɛtɔɔ tɔɔnaɣ Farɩsɩ mba ñʋʋdʋ nɔɔyʋ tɛ Sabaatɩ wiye, nɛ pɛwɛɛ nɛ pɔcɔŋnɩ-ɩ pɩŋŋ. 2 Nɛ na, abalʋ nɔɔyʋ kaawɛ ɛ-ɛsɩndaa peeɖe, pɩwɩɣaɣ-ɩ nɛ ehuu.* 3 Peeɖe Yesu pɔzɩ Paɣtʋ sɩnɖaa nɛ Farɩsɩ mba se: «Ɛzɩ paɣtʋ ha nʋmɔʋ se pawaa ɛyʋ kʋdɔŋ Sabaatɩ wiye yaa tɩtɩha?»+ 4 Ɛlɛ posum ɖiɣ ɖiɣ. Ðɩnɛ ɛlɛ, ɛtɩnɩ e-nesi abalʋ ɛnʋ ɛ-yɔɔ nɛ ɛwaa ɛ-kʋdɔŋ, nɛ eyebi-i nɛ ɛɖɛɛ. 5 Pʋwayɩ lɛ, ɛpɔzɩ-wɛ se: «Awɛ mɩ-taa nɛ ye ɛ-pɩyalʋ yaa ɛ-nɔ ɛtɔlɩ lɔkɔ taa+ Sabaatɩ wiye yɔ, ɛɛkaɣ-ɩ hɔm nɛ ɛlɩzɩ kpaagbaa?»+ 6 Nɛ patɩpɩzɩ nɛ pocosi tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ.
7 Nɛ ɛnawa se mba paaya-wɛ yɔ, pɛwɛɛ nɛ palɩzɩɣ lona sɔsɔna lɛ, etuu-wɛ eduuye naɖɩyɛ.+ Eheyi-wɛ se: 8 «Alɩwaatʋ ndʋ nɔɔyʋ yaɣ-ŋ nesi ɖɔkʋʋ kazandʋ natʋyʋ taa yɔ, taacaɣ lone sɔsɔɖɛ taa.+ Pʋtɔma yɔ, paya ɖɔɖɔ weyi ɛ-hɩɖɛ sɛwa nɛ pɩkɩlɩ-ŋ yɔ. 9 Nɛ weyi ɛya mɩ-naalɛ yɔ, ɛkɔŋ nɛ eheyi-ŋ se: “Kʋyɩ nɛ ŋkazɩ abalʋ ɛnɛ ño-lone.” Ðɩnɛ ɛlɛ, ŋpaɣzɩɣ wobu nɛ fɛyɛ se ŋcaɣ lone cikpeɖe taa. 10 Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ payaɣ-ŋ yɔ, wolo nɛ ŋcaɣ lone cikpeɖe taa, se pɩsa nɛ weyi ɛya-ŋ yɔ ɛkɔŋ lɛ, eheyi-ŋ se: “Taabalʋ, wolo nɛ ŋcaɣ lone sɔsɔɖɛ taa.” Ðɩnɛ ɛlɛ pɩkaɣ-ŋ ɖʋʋ hɩɖɛ mba ña nɛ wɛ payawa yɔ, pa-tɩŋa pɛ-ɛsɩndaa.+ 11 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, weyi ɛkpazɩɣ ɛ-tɩ yɔ, pakaɣ-ɩ luzuu, nɛ weyi eluzuu ɛ-tɩ yɔ, pakaɣ-ɩ kpazʋʋ.»+
12 Pʋwayɩ lɛ, eheyi ɖɔɖɔ abalʋ weyi ɛya-ɩ yɔ se: «Alɩwaatʋ ndʋ ŋlakɩ wɩsɩ taa tɔɔnaɣ nakɛyɛ yaa ɖanaɣ tɔɔnaɣ nakɛyɛ yɔ, taayaa ña-taabalaa yaa ña-ɖalaa yaa ñe-newaa yaa ña-ñɩma yaa ñɔ-cɔlɔ ñɩma mba pɛkɛ ñɩm tɩnaa yɔ. Ye ŋlabɩ mbʋ yɔ, papɩzɩɣ nɛ paya-ŋ ɖɔɖɔ, nɛ pɩpɩsɩɣ ña-kɩhɛyʋʋ. 13 Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ ŋlakɩ kazandʋ natʋyʋ yɔ, yaa kʋñɔndɩnaa, kaakalasɩ, taɖɩyɛ tɩnaa, yʋlʋmaa;+ 14 ɖɩnɛ ɛlɛ ña-taa kaɣ labʋ leleŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛfɛyɩnɩ nabʋyʋ se paakpaɣ nɛ pɛhɛyɩnɩ-ŋ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pakaɣ-ŋ hɛyʋʋ pɩ-yɔɔ ɛyaa siɣsiɣ tɩnaa femtu alɩwaatʋ taa.»+
15 Mba paya-wɛ yɔ pa-taa nɔɔyʋ nɩ mbʋ lɛ, ɛyɔɔdɩ se: «Koboyaɣ tʋ lɛ weyi ɛtɔkɩ* Ɛsɔ Kewiyaɣ taa yɔ.»
16 Yesu kitini-i se: «Abalʋ nɔɔyʋ kaalabɩ ɖanaɣ tɔɔnaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ,+ nɛ ɛyaa ɛyaa sakɩyɛ. 17 Ðanaɣ tɔɔnaɣ ñɩɣyʋʋ talaa lɛ, etiyi e-yom se eheyi mba paya-wɛ yɔ se: “Ɩkɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɔñɔɔzɩ pɩtɩŋa lɛɛlɛɛyɔ nɛ pasɩɩ.” 18 Ɛlɛ pa-tɩŋa papaɣzɩ ñɩnʋʋ kawanaɣ.+ Kajalaɣ tʋ heyi-i se: “Mayabɩ hayɩm nabʋyʋ nɛ pɩwɛɛ se mowolo nɛ mana-pʋ; kpaɣ nɛ ŋkpeɣ-m, maapɩzɩɣ nɛ mɔnkɔɔ.” 19 Nɛ lɛlʋ ñɔtɔ se: “Mayabɩ naŋ 10 nɛ pɩwɛɛ se mowolo nɛ mamaɣzɩ-ɩ nɛ mana; kpaɣ nɛ ŋkpeɣ-m, maapɩzɩɣ nɛ mɔnkɔɔ.”+ 20 Lɛlʋ ɖɔɖɔ tɔ se: “Mankpaɣ halʋ pitileɖita, nɛ pʋyɔɔ lɛ, maapɩzɩɣ nɛ mɔnkɔɔ.” 21 Nɛ yom kɔɔ nɛ ɛkɛdɩ tɔm ndʋ ɛ-caa. Ðɩnɛ ɛlɛ, pɩwɩzɩ ɛ-caa nɛ eheyi e-yom se: “Lɩɩ lɛɛ lɛɛ tɛtʋ taa habɛɛ sɔsɔna nɛ cikpena yɔɔ, nɛ ŋkɔnɩ cɩnɛ kʋñɔndɩnaa nɛ kaakalasɩ nɛ yʋlʋmaa nɛ taɖɩyɛ tɩnaa.” 22 Yom pɩsaa nɛ ɛkɔɔ lɛ, ɛtɔ se: “Caa, malabɩ mbʋ ŋpɔzaa yɔ, nɛ ɖɩjaɣyɛ tasɩ kazʋʋ.” 23 Peeɖe yom ɛnʋ ɛ-caa heyi-i se: “Lɩɩ habɛɛ yɔɔ nɛ nʋmɔŋ taa nɛ ŋseɣti ɛyaa se pɔkɔɔ, nɛ pɩsa nɛ man-ɖɩɣa su.+ 24 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, meheyiɣ-mɩ se mba paaya-wɛ yɔ, pa-taa nɔɔyʋ ɛɛkaɣ ɖɩŋʋʋ man-ɖanaɣ tɔɔnaɣ.”»+
25 Ɛ nɛ ɛyaa samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ paawɛɛ nɛ pɔɖɔŋ nʋmɔʋ, nɛ ɛkɛzɩ ɛ-tɩ nɛ kɔ-yɔɔ nɛ eheyi-kɛ se: 26 «Ye nɔɔyʋ ɛkɔŋ mɔn-cɔlɔ nɛ ɛɛpaɖɩɣ* ɛ-caa nɛ e-ɖoo nɛ ɛ-halʋ nɛ e-piya, nɛ ɛ-ɖalaa nɛ e-newaa nɛ ɛ-kɔɔnaa, nɛ halɩ pɩkpɛndɩnɩ e-wezuu* maɣmaɣ yɔ,+ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛkɛ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyʋ.+ 27 Weyi ɛɛkpakɩɣ ɛ-nazɩm sizika* nɛ ɛtɩŋ ma-wayɩ yɔ, ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛkɛ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyʋ.+ 28 Awɛ mɩ-taa nɛ ye ɛsɔɔlaa se ɛma kuduyuu* nakʋyʋ yɔ, ɛɛcalɩɣnɩ caɣʋ nɛ ɛtʋʋzɩ liidiye nɛ ɛna se ɛwɛnɩ mbʋ pɩpɔzʋʋ se ɛtɛm-kʋ yɔ? 29 Ye ɛtɩla mbʋ yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsɩɩ ki-tigiɖe ɛlɛ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛtɛzɩ-kʋ; nɛ mba payɩ pɔcɔŋnɩ-ɩ yɔ, papaɣzɩɣ-ɩ woŋuu 30 nɛ pɔtɔŋ se: “Abalʋ ɛnɛ, ɛpaɣzɩ maʋ ɛlɛ ɛtɩpɩzɩ nɛ ɛtɛzɩ.” 31 Yaa wiyaʋ weyi lɩɣ se eyooni wiyaʋ lɛlʋ nɛ ɛɛcalɩɣnɩ caɣʋ* nɛ ɛmaɣzɩ nɛ ɛna se ɛpɩzɩɣ nɛ ɛkpaɣ sɔɔjanaa 10 000 nɛ eyooni weyi ɛkɔŋ ɛ-wayɩ nɛ sɔɔjanaa 20 000 yɔ? 32 Toovenim taa lɛ, ye ɛnawa se ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla mbʋ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ wiyaʋ lɛlʋ wɛɣ ɖooo poliŋ taa yɔ, etiyiɣ e-lone taa caɣyaa se pa nɛ ɩ pala laŋhɛzɩyɛ. 33 Mbʋ ɖɔɖɔ, mɩ-taa nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛkɛ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyʋ ye etikizi mbʋ payɩ ɛwɛna yɔ.+
34 «Toovenim taa lɛ, ɖɔm wɛ ɖeu. Ɛlɛ ye ɖɔm elesi pi-leleŋ* yɔ, ɛzɩma pɩkaɣ labʋ nɛ pɩɖaɣnɩ wɛʋ leleŋ?+ 35 Pɩfɛyɩ tɛtʋ yaa huɖe wazaɣ nakɛyɛ. Pɔlɔʋ-pʋ. Weyi ɛwɛnɩ nɩŋgbaaŋ se ewelisiɣ lɛ, ewelisi.»+
15 Nɛ lambuu mʋyaa nɛ kɩwɛɛkɩm laɖaa pa-tɩŋa pɛwɛɛ nɛ pekpeɣliɣ ɛ-cɔlɔ se pewelisini-i.+ 2 Nɛ Farɩsɩ mba nɛ takayɩsɩ mayaa pɛwɛɛ nɛ pemidiɣ se: «Abalʋ ɛnɛ, ɛmʋʋ kɩwɛɛkɩm laɖaa nɛ ɛ nɛ wɛ pɔtɔkɩ.» 3 Ðɩnɛ ɛlɛ etuu-wɛ eduuye ɖɩnɛ yɔ: 4 «Awɛ mɩ-taa nɛ ye ɛwɛnɩ heŋ 100 nɛ ɩ-taa kʋɖʋm le yɔ, eeyeki heŋ 99 lakʋ taa nɛ ewolo ɛñɩnɩ heu weyi eleba yɔ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛna-ɩ yɔ?+ 5 Nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛnaɣ-ɩ yɔ, ɛhɔɔlʋʋ-ɩ ɛ-hazasɩ yɔɔ nɛ ɛwɛɛ laŋhʋlʋmɩyɛ taa. 6 Nɛ ɛtalɩɣ ɖɩɣa lɛ, ɛyaɣ ɛ-taabalaa nɛ ɛ-cɔlɔ mba nɛ ekpeɣli-wɛ, nɛ eheyi-wɛ se: “Ma nɛ mɩ ɖɩmɛyɩ amɛya, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mana me-heu weyi eeleba yɔ.”+ 7 Meheyiɣ-mɩ se alɩwaatʋ ndʋ kɩwɛɛkɩm laɖʋ kʋɖʋm kpiɖiɣ ɛ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ,+ mbʋ ɖɔɖɔ taa leleŋ wɛɣ ɛsɔdaa ɛ-yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ ɛyaa siɣsiɣ tɩnaa 99 mba pɩɩpɔzʋʋ-wɛ kpiɖuu yɔ.
8 «Yaa halʋ weyi wɛɛ nɛ ye ɛwɛnɩ drakɩm* pɔɔyɩsɩ 10, nɛ elesi drakɩmwaa* mba pa-taa kʋɖʋmʋʋ yɔ, ɛɛsɔkɩ kanɖʋ nɛ ɛhazɩ ɛ-ɖɩɣa taa nɛ ɛñɩnɩ-kʋ camɩyɛ pɩkɔɔ nɛ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛna-kʋ yɔ? 9 Nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛnaɣ-kʋ yɔ, ɛyaɣ ɛ-taabalaa* nɛ ɛ-cɔlɔ mba nɛ ekpeɣli-wɛ, nɛ eheyi-wɛ se: “Ma nɛ mɩ ɖɩmɛyɩ amɛya, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mana drakɩm* pɔɔyaɣ ŋga kaaleba yɔ.” 10 Meheyiɣ-mɩ se alɩwaatʋ ndʋ kɩwɛɛkɩm laɖʋ kʋɖʋm kpiɖiɣ ɛ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ taa leleŋ wɛɣ Ɛsɔ tiyiyaa hɛkʋ taa.»+
11 Pʋwayɩ lɛ, ɛtɔ se: «Abalʋ nɔɔyʋ kaawɛnɩ pɩyalaa naalɛ. 12 Nɛ cikpelu heyi ɛ-caa se: “Caa, cɛlɩ-m ña-ñɩm hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩkaɣ kɛʋ ma-ñɩŋgʋ yɔ.” Peeɖe ɛtayɩ-wɛ mbʋ ɛɛwɛna yɔ. 13 Pɩlabɩ kɩyakɩŋ pazɩ pʋwayɩ lɛ, pɩyalʋ cikpelu ɛnʋ ekpeɣli e-wondu tɩŋa nɛ ɛɖɛɛ ɖooo poliŋ ɛjaɖɛ naɖɩyɛ taa nɛ ɛcaɣ wezuu kɩdɛkɛdʋʋ peeɖe nɛ ɛwɛɛkɩ ɛ-ñɩm. 14 Ɛwɛɛkɩ pɩtɩŋa payɩ lɛ, ñɔɔsɩ sɔsɔsɩ nasɩyɩ lɩɩ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-tɩŋa ɖɩ-taa, nɛ ɛwɛɛ kɩcɛyɩm taa. 15 Halɩ ewolo nɛ ɛñɔɔnɩ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa tʋ nɔɔyʋ, nɛ ɛlɛ tiyi-i ɛ-hayɩm taa se ɛcɔnɩ afanaa yɔɔ.+ 16 Nɛ ɛɛsɔɔlaa kpem se paha-ɩ tɔɔnaɣ ŋga afanaa tɔkaɣ yɔ nɛ ɛtɔɔ, ɛlɛ nɔɔyʋ taahaɣ-ɩ nabʋyʋ.
17 «Ɛ-lɩmaɣza pɩsɩ a-ɖeɖe lɛ, ɛyɔɔdɩ se: “Man-caa tʋmlaɖaa wɛnɩ tɔɔnaɣ pɩfɛyɩ yɔɔdʋʋ, piyele nɛ mɛwɛɛ cɩnɛ nɛ mansɩkɩ ñɔɔsɩ! 18 Mankʋyʋʋ nɛ manpɩsɩ man-caa cɔlɔ, nɛ meheyi-i se: ‘Caa, mayʋsɩnɩ ɛsɔdaa nɛ mɛntɛ mayʋsɩnɩ-ŋ. 19 Mantɩtasɩ mʋnʋʋ se paya-m se ña-pɩyalʋ. Kpaɣ-m ɛzɩ ña-tʋmlaɖaa taa nɔɔyʋ yɔ.’” 20 Peeɖe ɛkʋyaa nɛ ewolo ɛ-caa cɔlɔ. Ɛwɛ poliŋ taa lɛ, ɛ-caa losi-i nɛ pɩlabɩ-ɩ pʋtɔdɩyɛ, nɛ ese nɛ ewolo ekpibi-i* nɛ ɛkpɛlɩ ɛ-yɔɔ nɛ sɔɔlɩm. 21 Ðɩnɛ ɛlɛ ɛ-pɩyalʋ heyi-i se: “Caa, mayʋsɩnɩ ɛsɔdaa nɛ mɛntɛ mayʋsɩnɩ-ŋ.+ Mantɩtasɩ mʋnʋʋ se paya-m se ña-pɩyalʋ.” 22 Ɛlɛ caja heyi e-yomaa se: “Ɩkɔnɩ lɛɛ lɛɛ toko kɩɖaɣlʋʋ ŋgʋ kɩkɩlɩ ɖeu yɔ nɛ isuu-i, nɛ ɩlɛɛ-ɩ kokooye e-niye yɔɔ nɛ naataŋgbala ɛ-naataŋ tɛɛ. 23 Ɩkɔnɩ ɖɔɖɔ neɣye nɖɩ ɖɩwɛ num yɔ, ɩkʋ-ɖɩ, nɛ ɖɩtɔɔ nɛ ɖɩmɛyɩ; 24 mbʋ pʋyɔɔ yɔ man-pɩyalʋ ɛnɛ, ɛɛsɩba ɛlɛ ɛɖaɣnɩ fem;+ eeleba nɛ pana-ɩ.” Nɛ papaɣzɩ mɛyʋʋ amɛya.
25 «Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, ɛ-pɩyalʋ sɔsɔɔ kaawɛ hayɩm taa; nɛ ɛpɩsaɣ nɛ ɛñɔtɩnɩ ɖɩɣa lɛ, ɛnɩɩ minziiki nɛ payɛ taŋ. 26 Peeɖe ɛya lɩmɖʋyaa taa kʋɖʋm nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se ɛna mbʋ piɖiɣni labʋ yɔ. 27 Ɛlɛ cosi-i se: “Ñe-neu kɔma, nɛ ña-caa kʋ neɣye nɖɩ ɖɩwɛ num yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtasɩ-ɩ naʋ nɛ ɛ-alaafɩya.” 28 Ɛlɛ pɩwɩzɩ-ɩ nɛ ekizi se ɛɛsʋʋ ɖɩɣa. Ðɩnɛ ɛlɛ ɛ-caa lɩɩ nɛ ɛpaɣzɩ-ɩ tenduu. 29 Nɛ eheyi ɛ-caa se: “Na! Pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ mɛwɛʋ nɛ malakɩ-ŋ tʋmɩyɛ yɔ, nɛ mantɩmaanɩ ña-paɣtʋ yɔɔ paa tam kʋɖʋmʋm; ɛlɛ wiɖiyi ŋtɩha-m mbeɣa se ma nɛ man-taabalaa ɖɩtɔɔ nɛ ɖɩmɛyɩ. 30 Ɛlɛ ña-pɩyalʋ ɛnɛ, weyi ɛwɛɛkɩ* ña-ñɩm nɛ hayitu laɖaa yɔ ɛtɩɩtalaa lɛ, ŋkʋ-ɩ neɣye nɖɩ ɖɩwɛ num yɔ.” 31 Ðɩnɛ ɛlɛ ɛ-caa heyi-i se: “Man-pɩyalʋ, ŋwɛ mɔn-cɔlɔ paa ɛzɩmtaa, nɛ mbʋ payɩ pɩkɛ man-pʋyʋ yɔ, pɩkɛ ña-pʋyʋ. 32 Ɛlɛ pɩɩwɛɛ se ɖɩla kazandʋ nɛ ɖɩmɛyɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ñe-neu kaasɩba ɛlɛ efe; eeleba nɛ pana-ɩ.”»
16 Nɛ eheyi ɖɔɖɔ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Abalʋ ñɩm tʋ nɔɔyʋ kaawɛnɩ ɖɩɣa yɔɔ cɔnɩyʋ nɔɔyʋ, nɛ peheyi-i se ɛlɛ wɛɛ nɛ ɛwɛɛkɩɣ ɛ-ñɩm. 2 Peeɖe ɛya-ɩ nɛ eheyi-i se: “Tɔm ndʋ manɩɣ pɔyɔɔdʋʋ ñɔ-yɔɔ? Kɔɔ nɛ ŋlabɩ-m ɖɩɣa yɔɔ cɔnʋʋ tʋmɩyɛ akɔnta, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋŋpɩzɩɣ nɛ ŋtasɩ ɖɩɣa yɔɔ cɔnʋʋ.” 3 Ðɩnɛ ɛlɛ ɖɩɣa yɔɔ cɔnɩyʋ pɔzɩ ɛ-tɩ se: “Man-caa mʋʋ ɖɩɣa yɔɔ cɔnʋʋ tʋmɩyɛ me-nesi tɛɛ yɔ, ɛzɩma malakɩ? Mɛnfɛyɩ ɖoŋ se mahayɩ, nɛ fɛyɛ kpaɣ-m se mansʋlʋmɩ. 4 Ɛhɛɛɛ! Mansɩm mbʋ mankaɣ labʋ se pɩsa nɛ alɩwaatʋ ndʋ pamʋʋ ɖɩɣa yɔɔ cɔnʋʋ tʋmɩyɛ me-nesi tɛɛ yɔ, ɛyaa kaamʋ-m pa-ɖɩsɩ taa yɔ.” 5 Nɛ ɛyaa ɛyaa mba pɔtɔɔ ɛ-caa kɩmɩyɛ yɔ pa-taa paa weyi, nɛ ɛpɔzɩ kajalaɣ tʋ se: “Kɩmɩyɛ ɛzɩma ŋtɔɔ man-caa?” 6 Ecosi se: “Oliivi num peeɣsi* 100.” Eheyi-i se: “Kpaɣ ña-kɩmɩyɛ takayaɣ nɛ ŋcaɣ nɛ ŋma lɛɛ lɛɛ se 50.” 7 Nɛ ɛpɔzɩ lɛlʋ se: “Ña yɔ, kɩmɩyɛ ɛzɩma ŋtɔwaa? Ɛtɔ se: ‘Blee kabɩsɩ sɔsɔsɩ 100.’* Eheyi-i se: Kpaɣ ña-kɩmɩyɛ takayaɣ nɛ ŋma se 80.” 8 Paa ɖɩɣa yɔɔ cɔnɩyʋ ɛnʋ ɛtaawɛɛ siɣsiɣ yɔ, ɛ-caa samɩ-ɩ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ lɔŋsɩnɖɛ nɖɩ ɖɩwazɩɣ yɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ* ɖɩ-pɩyalaa lakɩnɩ lɔŋsɩnɖɛ tʋmɩyɛ camɩyɛ pa-maɣmaɣ pa-kpaɖʋʋ taa mba hɛkʋ taa nɛ pɩkɩlɩ ñalɩmɩyɛ pɩyalaa.+
9 «Pɩtasɩ lɛ, meheyiɣ-mɩ se: Ɩtɩŋnɩ ñɩm mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ɩwɛɛnɩ taabalaa,+ se pɩsa nɛ ñɩm mbʋ pɩtɛŋ lɛ, pamʋ-mɩ tamtam ɖɩjaɣyɛ taa.+ 10 Ɛyʋ weyi ɛwɛ siɣsiɣ pʋyʋ cikpelu taa yɔ, ɛwɛ ɖɔɖɔ siɣsiɣ pʋyʋ sɔsɔ taa, nɛ ɛyʋ weyi ɛfɛyɩ siɣsiɣ pʋyʋ cikpelu taa yɔ, ɛfɛyɩ ɖɔɖɔ siɣsiɣ pʋyʋ sɔsɔ taa. 11 Pʋyɔɔ lɛ, ye ɩtɩwɩlɩ se ɩwɛ siɣsiɣ ñɩm mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ pɩ-hɔɔlʋʋ taa yɔ, akaɣ ɖʋzʋʋ mi-nesi tɛɛ ñɩm mbʋ pɩkɛ ñɩm siŋŋ yɔ? 12 Nɛ ye ɩtɩwɩlɩ se ɩwɛ siɣsiɣ mbʋ pɩkɛ lɛlʋ pʋyʋ yɔ pɩ-hɔɔlʋʋ taa yɔ, akaɣ-mɩ haʋ nabʋyʋ se pɩkɛ mɩ-maɣmaɣ mɩ-pʋyʋ?+ 13 Lɩmɖʋyʋ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛkɛ caanaa 2 yom, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkaɣ paɖʋʋ kʋɖʋm nɛ ɛsɔɔlɩ lɛlʋ; yaa ɛkaɣ ñɔnʋʋ kʋɖʋm nɛ eni lɛlʋ. Ɩɩpɩzɩɣ nɛ ɩkɛ Ɛsɔ yomaa nɛ ɩtɛ ɩkɛ Ñɩm yomaa.»+
14 Nɛ Farɩsɩ ñɩma, mba paasɔɔlɩ liidiye yɔ, pɛwɛɛ nɛ pewelisiɣ tɔm ndʋ tɩ-tɩŋa, nɛ papaɣzɩ-ɩ woŋuu.+ 15 Peeɖe eheyi-wɛ se: «Mɩwɩlɩɣnɩ mɩ-tɩ se ɩwɛ siɣsiɣ ɛyaa ɛsɩndaa,+ ɛlɛ Ɛsɔ sɩm mɩ-laŋa.+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mbʋ ɛyaa maɣzɩɣ se pɩkɛ pʋyʋ sɔsɔ yɔ, pɩkɛ kʋzɔɔtʋ pʋyʋ Ɛsɔ ɛsɩndaa.+
16 «Paɣtʋ nɛ Nayaa pɛwɛɛ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ Yohanɛɛsɩ. Kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ lɛ, pɛwɛɛ nɛ posusuu Ɛsɔ Kewiyaɣ tɔm kɩbandʋ, nɛ paa anɩ ɛcɛyɩɣ ɛ-tɩ se ɛsʋʋ ka-taa.+ 17 Toovenim taa lɛ, pɩwɛ kɛlɛʋ se ɛsɔdaa nɛ tɛtʋ pamʋʋ nɛ pɩkɩlɩ se Paɣtʋ taa mayaɣ kpaagbaa ññɩɩ ŋga ɛɖɛɛ nɛ katɩla.+
18 «Weyi ekiziɣ ɛ-halʋ nɛ ɛkpaɣ halʋ lɛlʋ yɔ, ɛlabɩ acɛyɛ; nɛ weyi ɛkpakɩɣ halʋ weyi ɛ-walʋ kizi-i yɔ, ɛlabɩ acɛyɛ.+
19 «Abalʋ ñɩm tʋ nɔɔyʋ kaawɛɛ, nɛ esuwaɣ wondu kɩsɛɛmtʋ yuulee nɛ ñɩm wondu lɛɛtʋ, nɛ ɛtɔkɩ leleŋ leleŋ pɩdɩɩfɛyɩ paa kɩyakʋ ŋgʋ. 20 Ɛlɛ pakpakaɣ sʋlʋmʋyʋ nɔɔyʋ nɛ pasɩɣ ɛ-nɔnɔɔ tɛɛ, payaɣ-ɩ se Lazaarɩ; nɛ ɛ-tɩŋa ɛ-yɔɔ nɛ kɩjɩkpɩŋ 21 nɛ ɛɛsɔɔlaa kpem se ɛtɔɔ tɔɔnaɣ ŋga kɔtɔlaɣ ñɩm tʋ taabɩlɩ tɛɛ yɔ. Nɛ halɩ hasɩ kɔŋaɣ nɛ sineziɣ ɛ-kɩjɩkpɩŋ taa. 22 Pɩlabɩ alɩwaatʋ natʋyʋ pʋwayɩ lɛ, sʋlʋmʋyʋ ɛnʋ ɛsɩ nɛ Ɛsɔ tiyiyaa kpaɣ-ɩ nɛ powoni Abraham cɔlɔ.*
«Ñɩm tʋ ɖɔɖɔ sɩ nɛ pepimi-i. 23 Nɛ ɛwɛ Pɩlaʋ* taa nɛ ɛnɩɣ siziŋ lɛ, ɛkpazɩ ɛ-ɛsa nɛ ɛna Abraham ɖooo poliŋ taa nɛ Lazaarɩ wɛ ɛ-cɔlɔ.* 24 Nɛ ɛma kubuka nɛ ɛtɔ se: “Caa Abraham, na man-pʋtɔdɩyɛ nɛ ŋtiyi Lazaarɩ nɛ elii e-niye nɔɔ lɩm taa nɛ eniɣdi ma-nzʋlʋmɩyɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛwɛɛ nɛ manɩɣ siziŋ miŋ sɔsɔŋ ɛnɛ ɩ-taa.” 25 Ɛlɛ Abraham tɔ se: “Man-pɩɣa, tɔzɩ se ŋŋwɛ wezuu lɛ, ŋŋwɛnɩ wondu kɩbandʋ sakɩyɛ, ɛlɛ Lazaarɩ ñaatɔɔ kʋñɔŋ siŋŋ. Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, pɛwɛɛ nɛ pɛhɛzɩɣ ɛ-laŋɩyɛ cɩnɛ; ɛlɛ ña ñɛwɛɛ nɛ ŋnɩɣ siziŋ. 26 Nɛ pɩtasɩnɩ pɩtɩŋa mbʋ yɔ lɛ, pohuyi pɔʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ ɖa nɛ mɩ ɖɛ-hɛkʋ taa, se pɩsa nɛ mba pañɩnɩɣ se palɩɩnɩ cɩnɛ nɛ powolo mɩ-cɔlɔ yɔ, pataapɩzɩ; nɛ mba palɩɣnɩ peeɖe ɖɔɖɔ se pɔkɔɔ ɖɔ-cɔlɔ yɔ, pataapɩzɩ.” 27 Ðɩnɛ ɛlɛ ɛtɔ se: “Ye mbʋ yɔ, caa, mentendi-ŋ se ŋtiyi-i man-caa ɖɩɣa taa, 28 mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛwɛnɩ koobiya 5, se pɩsa nɛ ɛlɩzɩ-wɛ aseɣɖe kpayɩ kpayɩ nɛ mba ɖɔɖɔ pataakɔɔ siziŋ lone ɖɩnɛ ɖɩ-taa.” 29 Ɛlɛ Abraham tɔ se: “Moyizi nɛ Nayaa pɛwɛɛ; pewelisini-wɛ.”+ 30 Nɛ ekitina se: “Aayɩ, caa Abraham, ɛlɛ ye nɔɔyʋ ɛlɩnɩ sɩɖaa taa nɛ ewolo pɔ-cɔlɔ yɔ, pakaɣ kpiɖuu pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ.” 31 Ɛlɛ eheyi-i se: “Ye patiwelisini Moyizi+ nɛ Nayaa yɔ, paa nɔɔyʋ ɛlɩnɩ sɩɖaa taa yɔ, paakaɣ tisuu ɛ-yɔɔ.”»
17 Nɛ eheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Pɩɩsaŋ se mbʋ pituuluu ɛyaa yɔ pɩtaakɔɔ. Ɛlɛ pɩtɔɔ ɛyʋ weyi ɛ-yɔɔ pɩtɩŋɩɣna nɛ pɩkɔɔ yɔ! 2 Pɩwɛɣ weewee ɛyʋ ɛnʋ se pɛlɛɛ e-liu tɛɛ pɩyɛ sɔsɔyɛ* nɛ pɛpɛɖɩ-ɩ teŋgu taa, nɛ pɩkɩlɩ se ɛla nɛ pituuli piya cikpesi sɩnɛ sɩ-taa nakɛyɛ.+ 3 Ɩkpa mɩ-tɩ. Ye ño-koobu ɛyʋsɩnɩ-ŋ yɔ, kalɩ-ɩ;+ nɛ ye ekpiɖaa yɔ, kpaɣ nɛ ŋkpeɣ-i.+ 4 Paa ɛyʋsɩnɩ-ŋ tam 7 evemiye taa nɛ ɛpɩsɩ ɛkɔɔ tam 7 nɛ eheyi-ŋ se: “Menkpiɖaa” yɔ, pɩwɛɛ se ŋkpaɣ nɛ ŋkpeɣ-i.»+
5 Nɛ apostoloowaa heyi Kɩbaɣlʋ se: «Sɔzɩ-ɖʋ tisuu.»+ 6 Peeɖe Kɩbaɣlʋ yɔɔdaa se: «Ye mi-tisuu ɛpaɣlaa nɛ pɩtalɩ piye cikpeɖe* yɔ, ɩkaɣ heyuu tɩʋ kʋnɛ yɔ se: “Kpɛzɩ cɩnɛ nɛ ŋwolo ŋsiɣ teŋgu taa!” nɛ kɩkaɣ-mɩ ñam.+
7 «Mɩ-taa anɩ wɛɛ nɛ ye ɛwɛnɩ yom nɔɔyʋ nɛ ɛhayɩɣ yaa eɖiyiɣ kpɩna yɔ, ɛkaɣ-ɩ heyuu alɩwaatʋ ndʋ ɛlɛ lɩɣnɩ hayɩm taa nɛ ɛkɔɔ yɔ se: “Kɔɔ cɩnɛ kpaagbaa nɛ ŋcaɣ taabɩlɩ yɔɔ nɛ ŋtɔɔ tɔɔnaɣ”? 8 Ɛzɩ ɛɛkaɣ-ɩ heyuu se: “Lɛɣzɩ wondu nɛ ŋlabɩ-m ɖanaɣ tɔɔnaɣ, nɛ ŋɖʋ-m lɩm nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ mɛntɛm tɔɔʋ nɛ mɔñɔɔ yɔ, nɛ pʋwayɩ lɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtɔɔ nɛ ŋñɔɔ”? 9 Ɛɛkaɣ sam yom ɛnʋ ɛ-tʋmɩyɛ yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlabɩ mbʋ pɩɩwɛɛ se ɛla yɔ, yaa we? 10 Mbʋ ɖɔɖɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɩlakɩ tʋma wena payɩ paɖʋ-mɩ yɔ lɛ, ɩtɔ se: “Ðɩkɛ yomaa mba pɛfɛyɩnɩ wazaɣ yɔ. Ðɩlabɩ mbʋ pɩɩwɛɛ se ɖɩla yɔ na.”»+
11 Ewokaɣ Yeruzalɛm lɛ, ɛtɩŋnɩ Samaarii nɛ Galilee pɛ-hɛkʋ taa. 12 Nɛ ɛsʋwaɣ tɛtʋ cikpetu natʋyʋ taa lɛ, abalaa nabɛyɛ 10 losi-i, paakɛ canasɩ, nɛ pasɩŋ poliŋ taa.+ 13 Nɛ pama kubuka nɛ pɔtɔ se: «Yesu, Wɩlɩyʋ, na ɖa-pʋtɔdɩyɛ!» 14 Ɛna-wɛ lɛ, eheyi-wɛ se: «Iwolo nɛ ɩwɩlɩ mɩ-tɩ cɔjɔnaa.»+ Nɛ powokaɣ lɛ, pɔ-yɔɔ cɛ.*+ 15 Pa-taa kʋɖʋm nawa se ɛ-yɔɔ cɛba lɛ, ɛpɩsɩ, nɛ ɛsaŋ Ɛsɔ nɛ nɔɔ kɩkʋyaɣ. 16 Nɛ eluŋ nɛ ɛpa ɛ-ɛsa nɛ tɛtʋ Yesu nɩŋgbanzɩ tɛɛ nɛ ɛsɛɛ-ɩ. Pɩtasɩ lɛ, ɛɛkɛ Samaarii tʋ.+ 17 Yesu pɔzɩ-ɩ se: «Ɛyaa 10 mba, pa-tɩŋa pɔ-yɔɔ cɛba, yaa we? Le ɛyaa 9 lalaa ñɛwɛɛ yɔ? 18 Ɛbɛ yɔɔ pa-taa nɔɔyʋ tɩpɩsɩ nɛ ɛsa Ɛsɔ nɛ pɩtasɩnɩ ɛjaɖɛ lɛɛɖɛ taa tʋ ɛnɛ?» 19 Peeɖe eheyi-i se: «Kʋyɩ nɛ ŋɖɛɛ; ñe-tisuu yeba nɛ ñɔ-yɔɔ cɛ.»+
20 Nɛ Farɩsɩ mba pɔzɩ-ɩ se ɛzɩmtaa Ɛsɔ Kewiyaɣ kaɣ kɔm lɛ,+ ecosi-wɛ se: «Ɛsɔ Kewiyaɣ ɛɛkɔŋ nɛ pana-kɛ kaɣlaa; 21 nɛ ɛyaa ɩɩkaɣ tɔm se: “Ɩcɔnɩ cɩnɛ!” yaa, “Peeɖeyɔ!” Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩna, Ɛsɔ Kewiyaɣ wɛ mɩ-hɛkʋ taa.»+
22 Nɛ eheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Kɩyakɩŋ kaɣ kɔm nɛ ɩkaɣ ñɩnʋʋ se ɩna ɛyʋ Pɩyalʋ kɩyakɩŋ taa nakʋyʋ, ɛlɛ ɩɩkaɣ-kʋ naʋ. 23 Nɛ ɛyaa kaɣ-mɩ heyuu se: “Ɩcɔnɩ peeɖeyɔ!” yaa “Ɩcɔnɩ cɩnɛ!” Ɩtaalɩɩ nɛ itaase nɛ ɩtɩŋ pa-wayɩ.+ 24 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛzɩ tɛʋ ñɩlɩsʋʋ kpaɣnɩ ɛsɔdaa hɔɔlʋʋ nakʋyʋ yɔɔ nɛ piwolo pɩtalɩ ɛsɔdaa hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ yɔɔ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ɛyʋ Pɩyalʋ+ kaɣ wɛʋ ɛ-kɩyakʋ wiye.+ 25 Ɛlɛ, kajalaɣ lɛ, pɩwɛɛ se ɛtɔɔ kʋñɔmɩŋ sakɩyɛ nɛ kpaɖʋʋ kʋnɛ kikizi-i.+ 26 Pɩtasɩ lɛ, ɛzɩ pɩɩlabʋ Noowa alɩwaatʋ taa yɔ,+ mbʋ ɖɔɖɔ pɩkaɣ labʋ ɛyʋ Pɩyalʋ alɩwaatʋ taa:+ 27 pɔtɔkaɣ, pɔñɔʋ, abalaa kpakɩɣ halaa nɛ halaa walɩɣ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye, alɩwaatʋ ndʋ Noowa sʋ aɖakaɣ taa yɔ,+ nɛ Tɛʋ Sɔsɔʋ kɔɔ nɛ kɩɖɩzɩ pa-tɩŋa.+ 28 Ðɔɖɔ ɛzɩ pɩɩlabʋ Lɔɔtɩ alɩwaatʋ taa yɔ:+ pɔtɔkaɣ, pɔñɔʋ, payakɩ, pɛpɛdɩɣ, pɔsɔʋ tɩŋ, pamaɣ kuduyuŋ. 29 Ɛlɛ kɩyakʋ ŋgʋ Lɔɔtɩ lɩ Sodom yɔ, miŋ nɛ tɩm palɩnɩ ɛsɔdaa nɛ panɩɩ ɛzɩ tɛʋ yɔ nɛ paɖɩzɩ pa-tɩŋa.+ 30 Mbʋ ɖɔɖɔ pɩkaɣ wɛʋ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye, alɩwaatʋ ndʋ pokuluu ɛyʋ Pɩyalʋ yɔɔ nɛ pawɩlɩ yɔ.+
31 «Kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye lɛ, weyi ɛwɛ kuduyuu ñʋʋ taa nɛ e-wondu wɛɛ kuduyuu tɛɛ yɔ, etaatii se ɛkpaɣ-tʋ; mbʋ ɖɔɖɔ weyi ɛwɛ hayɩm taa yɔ, ɛtaapɩsɩ wondu ndʋ eyebini ɛ-wayɩ yɔ tɩ-wayɩ. 32 Ɩtɔzɩ Lɔɔtɩ halʋ yɔɔ.+ 33 Weyi ɛñɩnɩɣ se ɛkandɩyɩ e-wezuu* yɔɔ yɔ, ɛkaɣ-kʋ lesuu; ɛlɛ weyi elesiɣ-kʋ yɔ, ɛkaɣ kɩ-ñʋʋ yabʋ.+ 34 Meheyiɣ-mɩ se ɖoo ana a-taa, ɛyaa 2 kaɣ wɛʋ kaɖʋ kʋɖʋmʋʋ yɔɔ; pakaɣ kpaɣʋ kʋɖʋm, ɛlɛ peyele lɛlʋ.+ 35 Halaa 2 kaɣ wɛʋ nɛ panaŋɩɣ namɩyɛ kʋɖʋmɖɩyɛ yɔɔ; pakaɣ kpaɣʋ kʋɖʋm, ɛlɛ peyele lɛlʋ.» 36 *—— 37 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Le, Kɩbaɣlʋ?» Ecosi-wɛ se: «Ðenɖe pʋyʋ kɩsɩbʋ nɔɔyʋ wɛɛ yɔ, peeɖe kpeliŋ* kpeɣliɣ.»+
18 Nɛ ɛtasɩ-wɛ tuuu eduuye naɖɩyɛ se pana ɛzɩma pɩcɛyaa se patɩmɩɣ paa ɛzɩmtaa nɛ pɩtaanɩɩ-wɛ yɔ,+ 2 nɛ ɛtɔ se: «Tɔm hʋyʋ nɔɔyʋ kaawɛ tɛtʋ natʋyʋ taa, etaaseɣ Ɛsɔ sɔɔndʋ nɛ ɛtaañaŋ ɛyʋ nɔɔyʋ. 3 Lelu nɔɔyʋ ɖɔɖɔ kaawɛ tɛtʋ ndʋ tɩ-taa, nɛ ɛwɛɛ ewoki ɛ-cɔlɔ tam nɛ ɛtɔŋ se: “Ma nɛ weyi ɖɩwɛnɩ tɔm yɔ, hʋʋ-ɖʋ tʋ nɛ ŋɖezi mɔn-tɔm.” 4 Nɛ ɛtaasɔɔlɩ se ewelisini-i alɩwaatʋ natʋyʋ taa; ɛlɛ pʋwayɩ lɛ, ɛmaɣzɩ ɛ-taa se: “Paa maaseɣ Ɛsɔ sɔɔndʋ nɛ maañaŋ ɛyʋ nɔɔyʋ yɔ, 5 ɛzɩma lelu ɛnɛ ɛwɛɛ nɛ ɛcɛyɩɣ-m yɔ pʋyɔɔ lɛ, menɖeziɣ ɛ-tɔm se pɩsa nɛ ɛtaawɛɛ ɛkɔŋ nɛ ɛcɛyɩɣ-m mbʋ.”»+ 6 Ðɩnɛ ɛlɛ Kɩbaɣlʋ yɔɔdɩ se: «Tɔm hʋyʋ ɛnʋ ɛtaawɛɛ siɣsiɣ, ɛlɛ ɩnɩɩ tɔm ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ. 7 Ye mbʋ, toovenim taa lɛ, Ɛsɔ ɛɛkaɣ ɖezuu ɛ-ɛyaa mba ɛlɩzɩ-wɛ nɛ pamakɩ kubusi nɛ ɛ-cɔlɔ kiŋ wɩsɩ nɛ ɖoo yɔ pɔ-tɔm+ alɩwaatʋ ndʋ ɛɖʋʋ suuɖu pɔ-yɔɔ yɔ?+ 8 Meheyiɣ-mɩ se ɛkaɣ pɔ-tɔm ɖezuu lɛɛ lɛɛ. Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛyʋ Pɩyalʋ kɔŋ yɔ, toovenim taa lɛ, ɛkaɣ maɣnʋʋ tisuu pʋnɛ* tɛtʋ yɔɔ?»
9 Etuu ɖɔɖɔ eduuye ɖɩnɛ ɛyaa mba pataɣaɣ pa-tɩ liu se pɛwɛ siɣsiɣ nɛ pamaɣzɩɣ se lalaa tɩlɩɩ pʋyʋ yɔ: 10 «Ɛyaa 2 wobi templo taa se patɩmɩ; kʋɖʋm kɛ Farɩsɩ tʋ nɛ lɛlʋ ñɛkɛ lambuu mʋyʋ. 11 Farɩsɩ tʋ sɩŋ nɛ ɛpaɣzɩ tɩmʋʋ e-liu tɛɛ, nɛ ɛtɔŋ se: “Hayɩ Ɛsɔ, mɛnsɛɣ-ŋ se mɛnfɛyɩ ɛzɩ ɛyaa lalaa yɔ—mba pɛkɛ mɔntɔkɩnɩ mon-ɖoŋwaa yɔ, mba pɛfɛyɩ siɣsiɣ yɔ, mba pɛkɛ acɛyɛ laɖaa yɔ—nɛ halɩ mɛnfɛyɩ ɛzɩ lambuu mʋyʋ ɛnɛ yɔ. 12 Mɔhɔkʋʋ nɔɔ tam nabʋlɛ kpɩtaʋ taa; mahaɣ mbʋ payɩ mehikiɣ yɔ pɩ-hɔɔlʋʋ 10 ñɩŋgʋ.”+ 13 Ɛlɛ lambuu mʋyʋ ñasɩŋ poliŋ taa, nɛ halɩ ɛtaañɩnɩɣ se ɛkpazɩ ɛ-ɛsa nɛ ɛsɔdaa kiŋ; ɛlɛ ɛwɛɛ nɛ ɛmakɩ ɛ-laŋɩyɛ taa nɛ ɛtɔŋ se: “Hayɩ Ɛsɔ, na man-pʋtɔdɩyɛ, mɛnkɛ kɩwɛɛkɩm laɖʋ.”+ 14 Meheyiɣ-mɩ se abalʋ ɛnʋ ekpem ɛ-tɛ, nɛ ɛɛwɛ siɣsiɣ Ɛsɔ ɛsɩndaa nɛ pɩkɩlɩ Farɩsɩ tʋ ɛnʋ.+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ weyi ɛkpazɩɣ ɛ-tɩ yɔ, pakaɣ-ɩ luzuu; ɛlɛ weyi eluzuu ɛ-tɩ yɔ, pakaɣ-ɩ kpazʋʋ.»+
15 Nɛ ɛyaa kɔŋaɣnɩ-ɩ ɖɔɖɔ pe-piya ajamaa se etukuni-sɩ, ɛlɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa na mbʋ lɛ, papaɣzɩ-wɛ kalʋʋ.+ 16 Ɛlɛ, Yesu yaa piya ajamaa mba se pɔkɔɔ ɛ-cɔlɔ, nɛ ɛtɔ se: «Iyele piya cikpesi nɛ sɩkɔɔ mɔn-cɔlɔ nɛ ɩtaaɖaŋ-sɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mba pɛwɛ ɛzɩ piya nzɩ yɔ, mba tɩnɩ Ɛsɔ Kewiyaɣ.+ 17 Toovenim taa lɛ, meheyiɣ-mɩ se, weyi ɛɛmʋʋ Ɛsɔ Kewiyaɣ ɛzɩ pɩɣa cikpelaɣ yɔ, ɛɛkaɣ sʋʋ ka-taa kpa.»+
18 Nɛ ñʋndɩnaa taa nɔɔyʋ pɔzɩ-ɩ se: «Wɩlɩyʋ kɩbanʋ, ɛbɛ pɩwɛɛ se mala nɛ mehiɣ wezuu maatɛŋ?»+ 19 Yesu cosi-i se: «Ɛbɛ yɔɔ ŋyaɣ-m se kɩbanʋ? Nɔɔyʋ tɩkɛ kɩbanʋ, ɛlɛ Ɛsɔ ɖeke koŋ kɛnɩ kɩbanʋ.+ 20 Ŋsɩm paɣtʋ: “Taala acɛyɛ,+ taakʋ ɛyʋ,+ taamɩlɩ,+ taalɩzɩ cɛtɩm aseɣɖe,+ ɖʋ ña-caa nɛ ño-ɖoo hɩɖɛ.”»+ 21 Nɛ ɛlɛ kitini-i se: «Mɔnɖɔm paɣtʋ ndʋ tɩ-tɩŋa payɩ tɩ-yɔɔ kpaɣnɩ ɖooo me-evebitu taa.» 22 Yesu nɩ mbʋ lɛ, eheyi-i se: «Pɩtasɩ-ŋ kazʋʋ pʋyʋ kʋɖʋm: Pɛdɩ mbʋ payɩ ŋwɛna yɔ nɛ ŋtayɩ kʋñɔndɩnaa liidiye, nɛ ŋkaɣ wɛnʋʋ ñɩm ɛsɔdaa; nɛ ŋkɔɔ ŋtɩŋ ma-wayɩ.»+ 23 Ɛnɩ mbʋ lɛ, ɛwɛɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa siŋŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛwɛnɩ ñɩm pɩdɩɩfɛyɩ.+
24 Yesu cɔnɩ-ɩ nɛ ɛtɔ se: «Pɩkaɣ wɛʋ kaɖɛ siŋŋ ɛyaa mba pɛwɛnɩ liidiye yɔ se pasʋʋ Ɛsɔ Kewiyaɣ taa!+ 25 Toovenim taa lɛ, pɩwɛ aɖaaɖaa kɛlɛʋ se ɛsʋʋnɩ ɛjɔʋ ŋgʋ pɛñɛyɩɣna yɔ kɩ-pɔʋ nɛ pɩkɩlɩ se ñɩm tʋ ɛsʋʋ Ɛsɔ Kewiyaɣ taa.»+ 26 Mba panɩ tɔm ndʋ yɔ, pɔyɔɔdɩ se: «Apɩzɩɣ nɛ ehiɣ ñʋʋ yabʋ yɔ?»+ 27 Ɛtɔ se: «Mbʋ ɛyaa ɩɩpɩzɩɣ labʋ yɔ, Ɛsɔ ñapɩzɩɣ pɩ-labʋ.»+ 28 Ɛlɛ Pɩyɛɛrɩ tɔ se: «Na! Ðiyebi mbʋ ɖɩɩwɛna yɔ nɛ ɖɩtɩŋ ña-wayɩ.»+ 29 Yesu heyi-wɛ se: «Toovenim taa lɛ, meheyiɣ-mɩ se nɔɔyʋ tiyele ɖɩɣa yaa halʋ yaa ɖalaa yaa newaa yaa lʋlɩyaa yaa piya Ɛsɔ Kewiyaɣ yɔɔ+ 30 nɛ ɛɛkaɣ hiɣu tam sakɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa, nɛ wezuu maatɛŋ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩkaɣ kɔm yɔ* ɖɩ-taa.»+
31 Nɛ Yesu kɛzɩ Hiu nɛ Naalɛ kɩjaʋ nɛ eheyi-wɛ se: «Ɩna! Ðiɖiɣni kpaʋ Yeruzalɛm, nɛ tɔm ndʋ payɩ paatɩŋnɩ nayaa yɔɔ nɛ pama ɛyʋ Pɩyalʋ yɔɔ yɔ, tɩkaɣ labʋ.+ 32 Pakaɣ-ɩ ɖʋzʋʋ ajɛɛ taa ɛyaa nesi tɛɛ+ nɛ pakaɣ-ɩ woŋuu+ nɛ pawɩlɩ-ɩ ñaŋ nɛ pɔtɔ ɛ-yɔɔ ndaatʋ.+ 33 Nɛ pɛtɛŋɩ-ɩ agbazɛɛ luu lɛ, pakʋ-ɩ;+ ɛlɛ kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ wiye lɛ, ɛkaɣ fem.»+ 34 Ɛlɛ, patɩnɩɩ tɔm ndʋ tɩ-taa natʋyʋ tɔbʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paamɛsɩ-wɛ tʋ; nɛ patɩnɩɩ ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ tɩ-tɔbʋʋ.
35 Nɛ Yesu ñɔtaɣnɩ Yeriikoo lɛ, yʋlʋm nɔɔyʋ kaacaɣ nʋmɔʋ nɔɔ nɛ ɛsʋlʋmʋʋ.+ 36 Ɛyaa samaɣ wɛɛ nɛ kɛɖɛɣ nɛ ɛnɩɩ ka-taŋ lɛ, ɛpaɣzɩ pɔzʋʋ se ɛna mbʋ piɖiɣni labʋ yɔ. 37 Peheyi-i se: «Yesu Nazarɛɛtɩ tʋ ɖɛɣna!» 38 Peeɖe ɛmabɩ kubuka nɛ ɛtɔ se: «Yesu, Daviid Pɩyalʋ, na man-pʋtɔdɩyɛ!» 39 Nɛ mba paawɛ ɛsɩndaa yɔ papaɣzɩ-ɩ kalʋʋ, nɛ peheyiɣ-i se esu lɔŋ, ɛlɛ ɛwɛɛ nɛ ɛtɛzɩɣ kubusi mabʋ ɖoŋ nɛ ɛtɔŋ se: «Daviid Pɩyalʋ, na man-pʋtɔdɩyɛ!» 40 Ðɩnɛ ɛlɛ Yesu sɩŋ nɛ ɛpɔzɩ se pɔkɔnɩ-ɩ abalʋ ɛnʋ. Ɛkɔma lɛ, Yesu pɔzɩ-ɩ se: 41 «Ɛbɛ ŋsɔɔlaa se malabɩ-ŋ?» Ecosi-i se: «Kɩbaɣlʋ, yele nɛ manɖaɣnɩ paɣzʋʋ naʋ.» 42 Peeɖe Yesu heyi-i se: «Ñɛ-ɛsa ikuli; ñe-tisuu yeba nɛ ñɔ-yɔɔ cɛ.»+ 43 Nɛ kpaagbaa mbʋ lɛ, ɛɖaɣnɩ paɣzʋʋ naʋ, nɛ ɛpaɣzɩ ɛ-wayɩ tɩŋʋʋ+ nɛ ɛsaŋ Ɛsɔ. Nɛ ɛyaa na mbʋ lɛ, pa-tɩŋa pasa Ɛsɔ ɖɔɖɔ.+
19 Nɛ ɛsʋʋ Yeriikoo tɛtʋ taa nɛ ɛtɛzɩɣ-tʋ. 2 Nɛ abalʋ nɔɔyʋ kaawɛ peeɖe, payaɣ-ɩ se Zaasee; ɛkɛ lambuu mʋyaa ñʋʋdʋ nɔɔyʋ, nɛ ɛtɛ ɛkɛ ñɩm tʋ. 3 Nɛ ɛɛwɛɛ nɛ ɛñɩnɩɣ se ɛna weyi Yesu ɛnʋ ɛkɛnaa yɔ, ɛlɛ ɛyaa samaɣ yɔɔ lɛ ɛtaapɩzɩɣ se ɛna-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɩɖaɣlɩ. 4 Pʋyɔɔ esewa nɛ ɛɖɛɛ ɛsɩndaa nɛ ɛkpa sikoomɔɔrɩ* tɩʋ nakʋyʋ yɔɔ se ɛpɩzɩ nɛ ɛna-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ nʋmɔʋ ŋgʋ Yesu tɩŋaɣna se ɛɖɛɛ. 5 Nɛ Yesu talɩ peeɖe lɛ, ɛkpazɩ ɛ-ɛsa nɛ eheyi-i se: «Zaasee, tii lɛɛ lɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔnɔ pɩwɛɛ se mancaɣ ña-ɖɩɣa taa.» 6 Peeɖe etibi lɛɛ lɛɛ nɛ ɛmʋ-ɩ ɛgɔndʋ ɛ-tɛ nɛ laŋhʋlʋmɩyɛ. 7 Pana mbʋ lɛ, pa-tɩŋa pemidiɣ nɛ pɔtɔŋ se: «Ewoba nɛ ɛcaɣ weyi ɛkɛ kɩwɛɛkɩm laɖʋ yɔ ɛ-ɖɩɣa taa.»+ 8 Ɛlɛ Zaasee kʋyɩ ɛsɩŋ nɛ eheyi Kɩbaɣlʋ se: «Na! Kɩbaɣlʋ, mantayɩɣ mbʋ mɛwɛna yɔ nabʋlɛ nɛ maha kʋñɔndɩnaa hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ, nɛ mbʋ payɩ momuli ɛyaa nɛ mamʋ yɔ,* manpɩsɩɣnɩ-wɛ pʋ tam nabʋnaza.»+ 9 Ðɩnɛ ɛlɛ Yesu heyi-i se: «Sɔnɔ, ñʋʋ yabʋ kɔm ɖɩɣa kanɛ ka-taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnʋ ɖɔɖɔ ɛkɛ Abraham pɩyalʋ. 10 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyʋ Pɩyalʋ kɔm se ɛñɩnɩ mba peleba yɔ nɛ ɛya pa-ñʋʋ.»+
11 Paawɛɛ nɛ pewelisiɣ tɔm ndʋ lɛ, etuu eduuye lɛɛɖɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛñɔtɩnɩ Yeruzalɛm nɛ pamaɣzaɣ se Ɛsɔ Kewiyaɣ kaɣ kɔm kpaagbaa.+ 12 Pʋyɔɔ ɛtɔm se: «Ɛyʋ sɔsɔ nɔɔyʋ wobi ɛjaɖɛ poliŋ ñɩnɖɛ naɖɩyɛ taa+ se pɛcɛlɩ-ɩ kewiyaɣ nɛ ɛpɩsɩ ɛkɔɔ. 13 Pʋcɔ nɛ ɛɖɛɛ lɛ, ɛya e-yomaa 10 nɛ ɛcɛlɩ-wɛ miinɩwaa* 10 nɛ eheyi-wɛ se: “Ɩlabɩnɩ-wɛ tadɩyɛ nɛ mɔnkɔɔ.”+ 14 Ɛlɛ ɛ-tɛtʋ taa ɛyaa paɖaɣ-ɩ, pʋyɔɔ petiyi po-lone taa caɣyaa ɛ-wayɩ se pɔtɔ se: “Ðɩtɩsɔɔlɩ se abalʋ ɛnɛ ɛpɩsɩ ɖe-wiyaʋ.”
15 «Pɛcɛlɩ-ɩ kewiyaɣ nɛ ɛpɩsɩ ɛkɔɔ pʋwayɩ lɛ, ɛyaa yomaa mba ɛɛcɛlɩ-wɛ liidiye* yɔ, se ɛna mbʋ pɩsɛ-wɛ pa-tadɩyɛ labʋ taa yɔ.+ 16 Nɛ kajalaɣ tʋ kɔɔ nɛ ɛtɔ se: “Kɩbaɣlʋ, pɩsɛ ñɛ-tɛ miinɩ yɔɔ miinɩwaa 10.”+ 17 Eheyi-i se: “Ŋlabɩ camɩyɛ, yom kɩbanʋ! Ŋwɩlaa se ŋwɛ siɣsiɣ mbʋ pɩwɛ kpaagbaa ññɩɩ yɔ pɩ-taa; pʋyɔɔ lɛ, tɔɔ kewiyitu tɛtʋ 10 yɔɔ.”+ 18 Pʋwayɩ lɛ, 2 ñɩnʋ kɔɔ nɛ ɛtɔ se: “Kɩbaɣlʋ, pɩsɛ ñɛ-tɛ miinɩ yɔɔ miinɩwaa 5.”+ 19 Eheyi ɛlɛ ɖɔɖɔ se: “Ña ɖɔɖɔ tɔɔ kewiyitu tɛtʋ 5 yɔɔ.” 20 Ɛlɛ lɛlʋ ñɔkɔɔ nɛ ɛtɔ se: “Kɩbaɣlʋ, ñɛ-tɛ miinɩ yɔ, mɛmɛsɩ-kʋ pɩsaʋ taa. 21 Ŋnawa, mense-ŋ sɔɔndʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋkɛ ɛyʋ weyi ɛ-tɔm wɛ kaɖɛ yɔ; ŋkpakɩɣ mbʋ ŋtɩsɩɩ yɔ, nɛ ŋkʋŋ mbʋ ŋtiɖuu yɔ.”+ 22 Eheyi-i se: “Yom kɩdɛkɛdʋ ña, mahʋʋnɩ-ŋ tɔm nɛ ña-maɣmaɣ ñɔ-tɔm. Ŋsɩm mbʋ se mɛnkɛ ɛyʋ weyi ɛ-tɔm wɛ kaɖɛ yɔ, nɛ mankpakɩɣ mbʋ mantɩsɩɩ yɔ, nɛ mankʋŋ mbʋ mantiɖuu yɔ, yaa we?+ 23 Ye mbʋ, ɛbɛ yɔɔ ŋtiwoni me-liidiye* nɛ ŋsɩɩ liidiye koozaɣ nakɛyɛ taa se pɩsa nɛ manpɩsɩɣ lɛ, mamʋ-ɖɩ nɛ ɖɩ-kɛzɛɣa?”
24 «Peeɖe eheyi mba pasɩŋ peeɖe yɔ se: “Ɩmʋ miinɩ ɛ-cɔlɔ nɛ ɩcɛlɩ-kʋ weyi ɛwɛnɩ miinɩwaa 10 yɔ.”+ 25 Ɛlɛ peheyi-i se: “Kɩbaɣlʋ, ɛtɛm wɛnʋʋ miinɩwaa 10!” 26 Ecosi-wɛ se: “Meheyiɣ-mɩ se weyi ɛwɛna yɔ, pakaɣ-ɩ tasʋʋ haʋ nɛ pɩkɩlɩ; ɛlɛ weyi ɛfɛyɩna yɔ, halɩ mbʋ ɛwɛna yɔ, pakaɣ-pʋ mʋʋ ɛ-cɔlɔ.+ 27 Pɩtasɩ lɛ, ɩkɔnɩ mon-koyindinaa mba cɩnɛ, mba patɩsɔɔlɩ se manpɩsɩ pe-wiyaʋ yɔ nɛ ɩkʋ-wɛ mɛ-ɛsɩndaa.”»
28 Ɛyɔɔdɩ tɔm ndʋ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛkpaɣ ɛ-nʋmɔʋ nɛ ɛɖɛɣ Yeruzalɛm. 29 Nɛ ɛñɔtɩnɩ Bɛtɩfaajee nɛ Betaanii, ɖenɖe pʋʋ ŋgʋ payaɣ se Oliivi Pʋʋ+ yɔ kɩwɛɛ yɔ lɛ, etiyi tɔmkpɛlɩkɩyaa naalɛ,+ 30 nɛ ɛtɔ se: «Iwolo tɛtʋ cikpetu ndʋ tɩnaɣ ɛsɩndaa mbʋ yɔ tɩ-taa; nɛ ɩsʋʋ tɩ-taa lɛ, ɩkaɣ naʋ paɖɩ kpaŋaɣ pɩɣa nakɛyɛ, ŋga kɔ-yɔɔ nɔɔyʋ tɩcaɣ wiɖiyi yɔ. Ɩhɛɖɩ-kɛ nɛ ɩkɔna. 31 Ɛlɛ ye nɔɔyʋ ɛpɔzɩ-mɩ se: “Ɛbɛ yɔɔ ɩhɛɖɩɣ-kɛ?” lɛ, icosi-i se: “Kɩbaɣlʋ ñɩnɩɣnɩ-kɛ.”» 32 Nɛ mba etiyi-wɛ yɔ, powolo nɛ pana-kɛ ɛzɩ eeheyuu-wɛ yɔ.+ 33 Ɛlɛ pɛwɛɛ nɛ pɛhɛɖɩɣ-kɛ lɛ, ka-tʋ pɔzɩ-wɛ se: «Ɛbɛ yɔɔ ɩhɛɖɩɣ kpaŋaɣ pɩɣa?» 34 Pɔyɔɔdɩ se: «Kɩbaɣlʋ ñɩnɩɣnɩ-kɛ.» 35 Nɛ pɔkɔnɩ-kɛ Yesu, nɛ pɔpɔ po-tokonaa kɩtɩnaa kpaŋaɣ pɩɣa yɔɔ nɛ pacaɣzɩ Yesu kɔ-yɔɔ.+
36 Ɛwɛɛ nɛ ɛɖɛɣ lɛ, pɛwɛɛ nɛ pɔpɔʋ po-tokonaa kɩtɩnaa nʋmɔʋ taa.+ 37 Ɛtɩɩñɔtɩnɩ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩlɩɣnɩ Oliivi Pʋʋ yɔɔ nɛ kitiki yɔ lɛ, tɔmkpɛlɩkɩyaa tɩŋa paɣzɩ mɛyʋʋ nɛ pasaŋ Ɛsɔ nɛ nɔɔ kɩkʋyaɣ maamaaci lakasɩ sɔsɔsɩ nzɩ payɩ panawa yɔ sɩ-yɔɔ, 38 nɛ pɔtɔŋ se: «Pawazɩ Wiyaʋ weyi ɛkɔŋ Yehowa* hɩɖɛ taa yɔ! Laŋhɛzɩyɛ ɛwɛɛ ɛsɔdaa, nɛ pasa weyi ɛwɛ ɖooo ɛsɔdaa yɔ!»+ 39 Ɛlɛ Farɩsɩ mba nabɛyɛ, mba paawɛ ɛyaa samaɣ taa yɔ, peheyi-i se: «Wɩlɩyʋ, kalɩ ñɔ-tɔmkpɛlɩkɩyaa.»+ 40 Ɛlɛ ecosi nɛ ɛtɔ se: «Meheyiɣ-mɩ se ye panɛ posuma yɔ, pɛɛ makɩ kubusi.»
41 Nɛ ɛñɔtɩnɩ Yeruzalɛm lɛ, ɛna tɛtʋ nɛ ewii tɩ-yɔɔ,+ 42 nɛ ɛtɔ se: «Ye kɩyakʋ kʋnɛ, ŋŋɖiɣzini mbʋ pɩkɔŋnɩ laŋhɛzɩyɛ yɔ! Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, pɛmɛsɩ-ŋ pʋ.+ 43 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ kɩyakɩŋ kaɣ kɔm nɛ ño-koyindinaa kaɣ siɣu sizikasɩ nzɩ pacʋlʋtɩ sɩ-nɔsɩ taa yɔ nɛ pɩcɔ-ŋ nɛ pɩta, nɛ pakaɣ-ŋ cɔʋ nɛ pata nɛ pañɩɣ-ŋ* hɔɔlɩŋ tɩŋa taa.+ 44 Nɛ pakaɣ tuzuu ña nɛ ña-taa piya nɛ pɔlɔ tataa,+ nɛ paakaɣ yebu pɩyɛ naɖɩyɛ pɩyɛ lɛɛɖɛ yɔɔ ña-taa,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋtiɖiɣzini alɩwaatʋ ndʋ pekilimi ñɔ-yɔɔ yɔ.»
45 Nɛ ɛsʋʋ templo taa nɛ ɛpaɣzɩ ɖɔɔnʋʋ wondu pɛdɩyaa,+ 46 nɛ eheyiɣ-wɛ se: «Pamawa se: “Man-ɖɩɣa kaɣ kɛʋ adɩma ɖɩɣa,”+ ɛlɛ ɩpɩsɩ-kɛ mɩlaa sɔsaa ɖɩjaɣyɛ.»+
47 Nɛ ɛwɛɛ ɛwɩlɩɣ tɔm templo taa paa kɩyakʋ ŋgʋ. Ɛlɛ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ takayɩsɩ mayaa nɛ samaɣ taa sɔsaa pɛwɛɛ nɛ pañɩnɩɣ se pakʋ-ɩ;+ 48 ɛlɛ paanaɣ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ papɩzɩɣ patɩŋna nɛ pala mbʋ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyaa tɩŋa kaañɔnɩ-ɩ se pewelisini-i.+
20 Kɩyakʋ nakʋyʋ ɛwɛɛ nɛ ɛwɩlɩɣ ɛyaa tɔm templo taa nɛ esusuu tɔm kɩbandʋ lɛ, cɔjɔnaa sɔsaa nɛ takayɩsɩ mayaa nɛ ɛzʋtʋyaa pɔkɔɔ 2 nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Heyi-ɖʋ, ɖoŋ weyi ŋlakɩnɩ pɩtɩŋa mbʋ yɔ? Yaa aha-ŋ ɖoŋ ɛnɩ?»+ 3 Ecosi-wɛ se: «Mɔnpɔzʋʋ-mɩ ɖɔɖɔ tɔm natʋyʋ, nɛ icosi-m: 4 Yohanɛɛsɩ tɛ lɩm mɩyɩsʋʋ lɩnɩ ɛsɔdaa yaa ɛyaa cɔlɔ?» 5 Peeɖe pɔyɔɔdɩnɩ ɖama nɛ pɔtɔ se: «Ye ɖɩtɔm se: “Pɩlɩnɩ ɛsɔdaa” yɔ, ɛkaɣ pɔzʋʋ se: “Ɛbɛ yɔɔ ititisi ɛ-yɔɔ yɔ?” 6 Ɛlɛ ye ɖɩtɔm se: “Pɩlɩnɩ ɛyaa cɔlɔ” yɔ, ɛyaa samaɣ tɩŋa kaɣ-ɖʋ yaɣʋ pɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pa-taa kaatɛma se Yohanɛɛsɩ kaakɛ nayʋ.»+ 7 Pʋyɔɔ pocosaa se paasɩŋ ɖenɖe pɩlɩnaa yɔ. 8 Yesu heyi-wɛ se: «Ma ɖɔɖɔ maaheyiɣ-mɩ ɖoŋ weyi malakɩnɩ pɩtɩŋa mbʋ yɔ yɔ.»
9 Ðɩnɛ ɛlɛ, ɛpaɣzɩ eduuye ɖɩnɛ tuuu ɛyaa samaɣ: «Abalʋ nɔɔyʋ kaaɖʋ viiñi hayɩm+ nɛ eyebini-pʋ haɖaa nabɛyɛ, nɛ ɛɖɛɛ nʋmɔʋ ɛjaɖɛ naɖɩyɛ taa alɩwaatʋ sakɩyɛ.+ 10 Pee koyuu alɩwaatʋ talaa lɛ, etiyi yom nɔɔyʋ haɖaa cɔlɔ se pɛcɛlɩ-ɩ viiñi pee naayɛ. Ɛlɛ haɖaa mabɩ-ɩ nɛ pɔɖɔɔnɩ-ɩ nɛ ɛɖɛɛ ndaakpasɩ.+ 11 Ɛlɛ ɛtasɩ tiyuu yom lɛlʋ. Pama ɛlɛ ɖɔɖɔ nɛ paɖʋ-ɩ fɛyɛ, nɛ pɔɖɔɔnɩ-ɩ ndaakpasɩ. 12 Nɛ ɛtasɩ tiyuu tozo tʋ; ɛlɛ ɖɔɖɔ paɖʋ-ɩ heŋ nɛ pɔɖɔɔnɩ-ɩ. 13 Ðɩnɛ ɛlɛ viiñi hayɩm tʋ tɔ se: “Ɛbɛ mankaɣ labʋ yɔ? Mankaɣ tiyuu man-pɩyalʋ, man-kʋsɔɔlʋ.+ Pʋtɔma yɔ, pakaɣ ɛlɛ ñam.” 14 Haɖaa losi-i lɛ, pɔyɔɔdɩnɩ ɖama nɛ pɔtɔ se: “Ɩɩnaɣ weyi ɛkaɣ tɔɔʋ ɛ-caa ñɩm yɔ. Ðɩkʋ-ɩ nɛ ñɩm pɩsɩ ɖa-ñɩmbʋ.” 15 Peeɖe pɔlɔ-ɩ viiñi hayɩm wayɩ nɛ pakʋ-ɩ.+ Ye mbʋ, ɛbɛ viiñi hayɩm tʋ kaɣ-wɛ labʋ? 16 Ɛkaɣ kɔm nɛ ɛkʋ haɖaa mba, nɛ ɛcɛlɩ lalaa viiñi hayɩm.»
Panɩ-tʋ lɛ, pɔtɔ se: «Pɩtaala mbʋ kpa!» 17 Ɛlɛ ɛcɔnɩ-wɛ cuɖuɖu nɛ ɛtɔ se: «Ye mbʋ, tɔm ndʋ pama ɛzʋnɔ yɔ, tɩ-tɔbʋʋ lɛ suwe? “Pɩyɛ nɖɩ kuduyuŋ mayaa lɔwa yɔ, nɖɩ pɩsɩnɩ kɔna taa pɩyɛ nɖɩ ɖɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ.”*+ 18 Ɛyʋ weyi ɛtɔlʋʋ pɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ yɔ, ɖɩkaɣ-ɩ pɛlʋʋ yʋbɩlɛɛɛ.+ Piyele nɛ weyi ɛ-yɔɔ ɖɩtɔlʋʋ yɔ, ɖɩkaɣ-ɩ tɔyɩtʋʋ.»
19 Nɛ takayɩsɩ mayaa nɛ cɔjɔnaa sɔsaa pañɩnaɣ se pakpa-ɩ ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖeyi ɖeyi, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paaɖiɣzinaa se mba etuu eduuye nɖɩ, ɛlɛ peseɣaɣ ɛyaa samaɣ sɔɔndʋ.+ 20 Nɛ pɔcɔŋɩ-ɩ nɛ pɩtɛ lɛ, petiyi ɛyaa mba pɛtɛɣ-wɛ mɛsaɣ tɛɛ yɔ se pala ɛzɩ pɛkɛ ɛyaa siɣsiɣ tɩnaa yɔ nɛ pañɩbɩ-ɩ kpaca nɛ pakpa-ɩ ɛ-tɔm yɔɔdʋʋ taa,+ nɛ paɖʋzɩ-ɩ komina nɛ wiyaʋ pe-nesi tɛɛ. 21 Nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Wɩlɩyʋ, ɖɩnawa se ŋyɔɔdʋʋ nɛ ŋwɩlɩɣ tɔm camɩyɛ, nɛ ŋŋtɩnɩɣ nɔɔyʋ yɔɔ; ɛlɛ ŋwɩlɩɣ Ɛsɔ nʋmɔʋ nɛ pɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ toovenim: 22 Paɣtʋ haɣ-ɖʋ nʋmɔʋ* se ɖɩhɛyɩ Sezaarɩ lambuu yaa ɖɩtaahɛyɩ-ɩ?» 23 Ɛlɛ eɖiɣzini pa-ajitu lakasɩ, nɛ eheyi-wɛ se: 24 «Ɩwɩlɩ-m dinaarɩ* pɔɔyaɣ nakɛyɛ. A-kɩlɛmʋʋ nɛ a-matʋ wɛ kɔ-yɔɔ?» Pocosi se: «Sezaarɩ.» 25 Eheyi-wɛ se: «Ye mbʋ, pɩmʋnaa se ɩcɛlɩ Sezaarɩ mbʋ pɩkɛ Sezaarɩ pʋyʋ yɔ,+ ɛlɛ ɩcɛlɩ Ɛsɔ mbʋ pɩkɛ Ɛsɔ pʋyʋ yɔ.»+ 26 Nɛ patɩpɩzɩ nɛ pakpa-ɩ ɛ-tɔm yɔɔdʋʋ taa ɛyaa ɛsɩndaa, ɛlɛ ɛ-tɔm cosuu kaalabɩ-wɛ piti nɛ posu tamɩyɛ.
27 Ɛlɛ Saduki ñɩma mba pɔtɔŋ se sɩɖaa femtu fɛyɩ yɔ,+ pa-taa nabɛyɛ kɔɔ nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se:+ 28 «Wɩlɩyʋ, Moyizi ma-ɖʋ se: “Ye abalʋ nɔɔyʋ ɖalʋ* ɛsɩba nɛ eyele ɛ-halʋ, ɛlɛ ɛfɛyɩnɩ piya yɔ, pɩwɛɛ se e-neu* ɛkpaɣ halʋ ɛnʋ nɛ ɛlʋlɩ ɛ-ɖalʋ piya.”+ 29 Abalaa nabɛyɛ 7 kaawɛɛ, nɛ paakɛ ɛyʋ kʋɖʋm piya. Kajalaɣ ñɩnʋ kpaɣ halʋ, ɛlɛ ɛsɩ ɛfɛyɩnɩ pɩɣa. 30 Nɛ 2 ñɩnʋ 31 nɛ 3 ñɩnʋ pakpaɣ halʋ ɛnʋ. Mbʋ pa-lʋbɛ pakpaɣ-ɩ; nɛ pasɩ pɛfɛyɩnɩ piya. 32 Kɛdɛzaɣ ɖeɖe lɛ, halʋ ɖɔɖɔ sɩ. 33 Ye mbʋ, alɩwaatʋ ndʋ pefeziɣ sɩɖaa yɔ, a-halʋ ɛkaɣ pɩsʋʋ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pa-lʋbɛ paakpaɣ-ɩ halʋ.»
34 Yesu heyi-wɛ se: «Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ* ɖɩ-taa piya kpakɩɣ halaa nɛ halaa walɩɣ, 35 ɛlɛ mba pakpaɣ-wɛ se pamʋnaa se pasʋʋ ɛjaɖɛ* nɖɩ ɖɩkɔŋ yɔ ɖɩ-taa, nɛ mba pamʋnaa se pefezi-wɛ nɛ sɩɖaa taa yɔ, paakpakɩɣ halaa nɛ paawalɩɣ ɖɔɖɔ.+ 36 Toovenim taa lɛ, paapɩzɩɣ nɛ patasɩ sɩbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛwɛ ɛzɩ Ɛsɔ tiyiyaa yɔ; nɛ Ɛsɔ kaɣ-wɛ fezuu, pʋyɔɔ lɛ, pakaɣ kɛʋ e-piya. 37 Halɩ Moyizi wɩlɩ sɔɔ cɔkɔyɛ yɔɔ tɔm taa se sɩɖaa kaɣ fem, alɩwaatʋ ndʋ ɛya Yehowa* se “Abraham tɛ Ɛsɔ nɛ Izaakɩ tɛ Ɛsɔ nɛ Yakɔɔb tɛ Ɛsɔ” yɔ.+ 38 Ɛtɩkɛ sɩɖaa tɛ Ɛsɔ, ɛlɛ ɛsadɩnaa tɛ Ɛsɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-ɛsɩndaa lɛ, pa-tɩŋa payɩ pɛwɛ wezuu.»+ 39 Takayɩsɩ mayaa taa nabɛyɛ cosi-i se: «Wɩlɩyʋ, ŋyɔɔdɩ camɩyɛ.» 40 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pataatasɩ wɛnʋʋ abalɩtʋ se pɔpɔzɩ-ɩ paa tɔm kʋɖʋmtʋ.
41 Ðɩnɛ ɛlɛ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ pɔtɔŋ se Krɩstʋ kɛ Daviid pɩyalʋ?+ 42 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Daviid maɣmaɣ yɔɔdɩ Keɣsi takayaɣ taa se: “Yehowa* heyi man-Kɩbaɣlʋ se: ‘Caɣ me-nesi kɩbanzɩ yɔɔ 43 nɛ pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ mansɩɣ ño-koyindinaa nɛ pɛkɛ ña-nɩŋgbanzɩ ɖɩzɩyɛ yɔ.’”+ 44 Ye mbʋ, Daviid yaɣ-ɩ se Kɩbaɣlʋ; ɛzɩma tɩyɛ ɛkɛ ɛ-pɩyalʋ yɔ?»
45 Nɛ ɛyaa kpeekpe welisaɣ lɛ, eheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: 46 «Ɩkpa mɩ-tɩ nɛ takayɩsɩ mayaa mba pɔsɔɔlɩ suu tokonaa kɩɖaɣlaa nɛ pɔcɔʋ, nɛ pɔsɔɔlɩ se ɛyaa ɩsɛɣ-wɛ kɩyakɩŋ taa,* nɛ pɔsɔɔlɩ ɛsɩndaa kpelisi yɔɔ caɣʋ* sinaagɔɔgɩwaa taa, nɛ lona sɔsɔna taa caɣʋ ɖanaɣ tɔɔnaɣ ɖɩdɔɔyɛ,+ 47 nɛ palazɩɣ lelaa ñɩm,* nɛ palakɩ adɩma wena aɖaɣlaa yɔ se pɩsa nɛ pawɩlɩ pa-tɩ* yɔ. Ɛyaa mba, pakaɣ-wɛ tɔm hʋnʋʋ siŋŋ nɛ pɩkɩlɩ.»
21 Nɛ ɛkpazɩ ɛsa lɛ, ɛna ñɩm tɩnaa ɖʋwaɣ pa-haɖɛ haɖɛ aɖakasɩ taa.+ 2 Nɛ ɛna lelu kʋñɔndʋ nɔɔyʋ ɛɖʋ liidiye pɔɔyɩsɩ cikpesi 2 nzɩ sɩtɩlɩɩ pʋyʋ yɔ,*+ 3 nɛ ɛtɔ se: «Toovenim taa lɛ, meheyiɣ-mɩ se lelu kʋñɔndʋ ɛnɛ, ɛɖʋwa nɛ pɩkɩlɩ pa-tɩŋa.+ 4 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ panɛ yɔ, pa-tɩŋa pɔkɔyɩ mbʋ pɩtɩnɩ pa-ñɩm yɔɔ yɔ na nɛ paɖʋ; ɛlɛ ɛnʋ lɛ, ɛ-kʋñɔndʋtʋ taa* ɛɖʋ mbʋ payɩ ɛwɛna se ɛcaɣnɩ wezuu yɔ.»+
5 Pʋwayɩ, nabɛyɛ kaawɛɛ nɛ pɔyɔɔdʋʋ templo tɔm, ɛzɩma pakpaɣ pɛɛ kɩbana nɛ wondu ndʋ paha Ɛsɔ yɔ nɛ pacanɩ-kʋ yɔ lɛ,+ 6 eheyi-wɛ se: «Wondu ndʋ ɩnaɣ lɛɛlɛɛyɔ mbʋ yɔ, kɩyakɩŋ kaɣ kɔm nɛ paakaɣ yebu pɩyɛ naɖɩyɛ pɩyɛ lɛɛɖɛ yɔɔ nɛ patituzi-ɖɩ nɛ pɛpɛɖɩ.»+ 7 Nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Wɩlɩyʋ, ɛzɩmtaa ɖeyi ɖeyi pɩkaɣ labʋ mbʋ, nɛ yʋsaɣ ŋga kaɣ wɩlʋʋ se alɩwaatʋ talaa se pɩla mbʋ?»+ 8 Ɛtɔ se: «Ɩkpa mɩ-tɩ nɛ pataapeɣzi-mɩ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyaa sakɩyɛ kaɣ kɔm ma-hɩɖɛ taa, nɛ pɔtɔ se: “Ma lɛ Krɩstʋ,” nɛ pɔtɔŋ ɖɔɖɔ se: “Alɩwaatʋ ndʋ paɖʋwa yɔ tɩñɔtaa.” Ɩtaatɩŋ-wɛ.+ 9 Pɩtasɩ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ ɩnɩɣ yoŋ nɛ ɛzɩma pisidiɣ yem yem yɔ pɩ-taŋ lɛ, sɔɔndʋ ɛtaakpa-mɩ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩwɛɛ se lakasɩ nzɩ sɩla nɛ pʋcɔ, ɛlɛ ɛjaɖɛ tɛm ɛɛkaɣ talʋʋ kpaagbaa.»+
10 Nɛ eheyi-wɛ se: «Ɛjaɖɛ lɛɛɖɛ kaɣ kʋyʋʋ ɛjaɖɛ lɛɛɖɛ yɔɔ,+ nɛ kewiyaɣ lɛɛka kaɣ kʋyʋʋ kewiyaɣ lɛɛka yɔɔ.+ 11 Tɛtʋ kaɣ ñamsʋʋ siŋŋ, nɛ ñɔɔsɩ nɛ kʋdɔmɩŋ sɔsɔŋ pakaɣ lɩʋ lona ndɩ ndɩ taa;+ nɛ lakasɩ nzɩ sɩkpaɣ ɛyaa sɔɔndʋ yɔ sɩkaɣ labʋ, nɛ yʋsasɩ sɔsɔsɩ kaɣ wɛʋ ɛsɔdaa.
12 «Ɛlɛ pʋcɔ nɛ lakasɩ nzɩ sɩ-tɩŋa sɩla lɛ, ɛyaa nesi kaɣ kpaʋ mɩ-yɔɔ nɛ panazɩ-mɩ,+ pakaɣ-mɩ kpaʋ nɛ powoni sinaagɔɔgɩwaa taa nɛ salakanaa taa. Pakaɣ-mɩ wonuu awiya nɛ komina ñʋndɩnaa ɛsɩndaa ma-hɩɖɛ yɔɔ.+ 13 Pɩkaɣ yebu se ɩlɩzɩ aseɣɖe. 14 Ye mbʋ, ɩɖʋ mɩ-laŋa taa se ɩɩmaɣzɩɣ ɛzɩma ɩkaɣ lʋbʋ mɩ-tɩ yɔɔ yɔ pɩ-yɔɔ pʋcɔ nɛ pɩtalɩ,+ 15 mbʋ pʋyɔɔ yɔ mankaɣ-mɩ haʋ tɔm nɛ lɔŋsɩnɖɛ nɖɩ mi-koyindinaa tɩŋa ɩɩkaɣ pɩzʋʋ nɛ pakaɖɩna yaa pawa yɔ.+ 16 Pɩtasɩ lɛ, halɩ mɩ-lʋlɩyaa nɛ mɩ-ɖalaa, nɛ mi-newaa nɛ mɩ-ñɩma nɛ mɩ-taabalaa pakaɣ mɩ-wayɩ lɩʋ, nɛ pakaɣ mɩ-taa nabɛyɛ kʋʋ,+ 17 nɛ ɛyaa kpeekpe kaɣ-mɩ paɖʋʋ ma-hɩɖɛ yɔɔ.+ 18 Ɛlɛ, halɩ mɩ-ñʋʋ taa ñɔyaɣ kʋɖʋmaɣ ɛɛkaɣ lebu.+ 19 Ye ɩɖɔkɩ mɩ-laŋa yɔ, ɩkaɣ yabʋ mi-weziŋ ñʋʋ.*+
20 «Ɛlɛ, alɩwaatʋ ndʋ ɩnaɣ sɔɔjanaa cɔ Yeruzalɛm nɛ pata yɔ,+ ɩtɩlɩ se kɩ-yɔkʋʋ ñɔtaa.+ 21 Ðɩnɛ ɛlɛ mba pɛwɛ Yuudee yɔ, papaɣzɩ seu nɛ pakpa pʋŋ taa;+ mba pɛwɛ Yeruzalɛm taa yɔ palɩɩ, nɛ mba pɛwɛ kɔfɩnaa taa yɔ, pataapɩsɩ kɩ-taa, 22 mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩkɛ kɩyakɩŋ weyi Ɛsɔ hɔŋ ɛyaa nɩŋgbaaŋ* yɔ, se pɩsa nɛ tɔm ndʋ payɩ paamawa yɔ tɩla. 23 Pɩtɔɔ halaa hosi tɩnaa nɛ mba pɛkɛ asɔŋ kɩyakɩŋ ɛnɩ ɩ-taa yɔ!+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ siziŋ sɔsɔŋ kaɣ wɛʋ ɛjaɖɛ taa nɛ pana kaɣ kɔm samaɣ kanɛ kɔ-yɔɔ. 24 Nɛ pakaɣ-wɛ kʋʋ nɛ laɣɖɛ nɛ powoni-wɛ yomiye taa ajɛɛ kpeekpe taa;+ nɛ ajɛɛ* kaɣ fɛyʋʋ Yeruzalɛm nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ ajɛɛ* tɛ alɩwaatʋ ndʋ paɖʋwa yɔ tɩtɛma yɔ.+
25 «Pɩtasɩ lɛ, yʋsasɩ kaɣ labʋ wɩsɩ nɛ fenaɣ nɛ tɩɩnzɩ pa-taa,+ nɛ teŋgu kɔkɔɖɛ nɛ kɩ-lɩm hola falʋʋ yɔɔ lɛ, tɛtʋ yɔɔ ajɛɛ kaɣ wɛʋ sɔɔndʋ taa nɛ aanaɣ se akpaɣnɩ le. 26 Sɔɔndʋ nɛ mbʋ pɩkaɣ labʋ tɛtʋ yɔɔ yɔ, pɩ-ɖaŋʋʋ kaɣ yebu nɛ ɛyaa fiɣni, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛsɔdaa ɖoŋ kaɣ ñamsʋʋ. 27 Nɛ ɖɩnɛ ɛlɛ, pakaɣ naʋ ɛyʋ Pɩyalʋ+ ɛwɛɛ nɛ ɛkɔŋ ɛsɔmɩnʋʋ nakʋyʋ taa, nɛ ɖoŋ nɛ samtʋ sɔsɔtʋ.+ 28 Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ lakasɩ nzɩ sɩpaɣzɩɣ labʋ yɔ, ɩkʋyɩ nɛ ɩsɩŋ yiɣ yiɣ nɛ ɩkʋsɩ mɩ-ñʋŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɩ-ñʋʋ yabʋ ɖiɣni ñɔtʋʋ.»
29 Peeɖe etuu-wɛ eduuye naɖɩyɛ se: «Ɩcɔnɩ fiigi tɩʋ nɛ tɩŋ lɛɛŋ tɩŋa.+ 30 Alɩwaatʋ ndʋ ɩpaɣzɩɣ nɛɣdʋʋ yɔ, mɩ-maɣmaɣ ɩnaɣ nɛ iɖiɣziɣna se lɛɛlɛɛyɔ lɛ soŋaɣ alɩwaatʋ* ñɔtaa. 31 Mbʋ ɖɔɖɔ alɩwaatʋ ndʋ ɩnaɣ lakasɩ nzɩ siɖiɣni labʋ lɛ, ɩtɩlɩ se Ɛsɔ Kewiyaɣ ñɔtaa. 32 Toovenim taa lɛ, meheyiɣ-mɩ se kpaɖʋʋ kʋnɛ yɔ, kɩɩkaɣ ɖɛʋ kaaʋ pʋcɔ nɛ pɩtɩŋa payɩ pɩla.+ 33 Ɛsɔdaa nɛ tɛtʋ pakaɣ ɖɛʋ, ɛlɛ mɔn-tɔm ɛɛkaɣ ɖɛʋ kaaʋ.+
34 «Ɛlɛ ɩkpa mɩ-tɩ nɛ tɔkɩyɛ kadadayaɣ nɛ sʋlʋm ñɔtʋ kadadayaɣ+ nɛ wezuu caɣʋ taa nɩɣzɛ+ pataañɩɣ mɩ-laŋa yɔɔ kaaʋ, nɛ kɩyakʋ ŋgʋ kitudi-mɩ 35 ɛzɩ kpaca yɔ.+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, kɩkaɣ kɔm mba pɛwɛ tɛtʋ kpeekpe yɔɔ yɔ pɔ-yɔɔ. 36 Pʋyɔɔ lɛ, ɩcaɣnɩ mɩ-ɛsa+ nɛ itendiɣ Ɛsɔ paa ɛzɩmtaa,+ nɛ ɩpɩzɩ ɩlɩɩ mbʋ payɩ pɩkaɣ labʋ yɔ pɩ-taa, nɛ ɩpɩzɩ ɩsɩŋ ɛyʋ Pɩyalʋ ɛsɩndaa.»+
37 Nɛ wɩsɩ taa lɛ, ɛwɩlɩɣ tɔm templo taa; ɛlɛ ɖoo taa lɛ, ɛkpaɣ nɛ ɛcakɩ pʋʋ ŋgʋ payaɣ se Oliivi Pʋʋ yɔ kɩ-yɔɔ. 38 Nɛ ɛyaa tɩŋa kɔŋaɣ ɛ-cɔlɔ tanaŋ tɛɛ pala templo taa se pewelisini-i.
22 Kpɔnɔ ŋgʋ kɩ-taa patɩɖʋ lɔlɔm yɔ kɩ-kazandʋ ndʋ payaɣ se Paska yɔ,+ tɩɩwɛɛ nɛ tɩñɔtʋʋ.+ 2 Nɛ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ takayɩsɩ mayaa paawɛɛ nɛ pañɩnɩɣ nʋmɔʋ kɩbaŋʋ nakʋyʋ se patɩŋnɩ kɩ-yɔɔ nɛ pakʋ-ɩ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ peseɣaɣ ɛyaa samaɣ sɔɔndʋ.+ 3 Ðɩnɛ ɛlɛ, Sataŋ sʋʋ Yudaasɩ weyi payaɣ se Isɩkarɩyɔɔtɩ yɔ ɛ-taa, ɛɛkɛ Hiu nɛ Naalɛ taa lɛlʋ;+ 4 nɛ ewolo ɛyɔɔdɩnɩ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ templo yɔɔ cɔnɩyaa ñʋndɩnaa se ɛna ɛzɩma ɛpɩzɩɣ ɛla nɛ ɛɖʋzɩ-ɩ pe-nesi tɛɛ yɔ.+ 5 Pa-taa la leleŋ siŋŋ nɛ tɔm ndʋ, nɛ petisi se pahaɣ-ɩ liidiye.+ 6 Nɛ etisi, nɛ ɛpaɣzɩ ñɩnʋʋ nʋmɔʋ kɩbaŋʋ nakʋyʋ se ɛpɩzɩ nɛ ɛtɩŋnɩ kɩ-yɔɔ nɛ ɛɖʋzɩ-ɩ pe-nesi tɛɛ nɛ ɛyaa samaɣ ɛtaana.
7 Kpɔnɔ ŋgʋ kɩ-taa patɩɖʋ lɔlɔm yɔ, kɩ-kazandʋ kajalaɣ kɩyakʋ ñɩŋgʋ ŋgʋ ki-wiye palaɣ Paska kpɩnɛ yɔ kɩtalɩ;+ 8 nɛ Yesu tiyi Pɩyɛɛrɩ nɛ Yohanɛɛsɩ nɛ eheyi-wɛ se: «Iwolo nɛ ɩñɔɔzɩ-ɖʋ Paska nɛ ɖɩtɔɔ-kʋ.»+ 9 Pɔpɔzɩ-ɩ se: «Le ŋñɩnɩɣ se ɖɩñɔɔzɩ-kʋ?» 10 Ecosi-wɛ se: «Ɩna! Ɩsʋʋ tɛtʋ taa lɛ, abalʋ nɔɔyʋ kaɣ-mɩ katʋʋ, ɛsɩɣlɩ lɩm peeɣa. Ɩtɩŋ ɛ-wayɩ nɛ ɩsʋʋ ɖɩɣa ŋga ka-taa ɛsʋʋ yɔ.+ 11 Nɛ iheyi ɖɩɣdʋ se: “Wɩlɩyʋ pɔzʋʋ-ŋ se: ‘Le agɔma kuduyuu ŋgʋ kɩ-tɛɛ ma nɛ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyaa ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtɔɔ Paska yɔ kɩwɛɛ?’” 12 Nɛ ɛkaɣ-mɩ wɩlʋʋ ɛsɔdaa kuduyuu sɔsɔʋ nakʋyʋ, pɛtɛm wondu ñɔɔzʋʋ kɩ-taa nɛ pasɩɩ. Ɩñɔɔzɩ Paska peeɖe.» 13 Ðɩnɛ ɛlɛ powolo nɛ pana pɩtɩŋa ɛzɩ eeheyuu-wɛ yɔ, nɛ pɔñɔɔzɩ Paska.
14 Nɛ ñɩɣyʋʋ talaa lɛ, ɛ nɛ apostoloowaa pacaɣ taabɩlɩ yɔɔ.+ 15 Nɛ eheyi-wɛ se: «Me-liu wɛɛ kpem se ma nɛ mɩ ɖɩtɔɔ Paska kʋnɛ pʋcɔ nɛ mɔntɔɔ kʋñɔŋ; 16 mbʋ pʋyɔɔ yɔ meheyiɣ-mɩ se maakaɣ-kʋ tasʋʋ tɔɔʋ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩtɩŋa payɩ pɩlabɩ Ɛsɔ Kewiyaɣ taa yɔ.» 17 Nɛ ɛmʋ vɛɛ kɔpʋ taa lɛ, ɛsɛɛ Ɛsɔ, nɛ eheyi-wɛ se: «Mɩ-taa paa weyi ɛmʋ-kʋ nɛ ɛñɔɔ; 18 mbʋ pʋyɔɔ yɔ meheyiɣ-mɩ se, kpaɣnɩ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, maakaɣ tasʋʋ ñɔʋ vɛɛ pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ Ɛsɔ Kewiyaɣ kɔma yɔ.»
19 Ɛkpaɣ kpɔnɔ ɖɔɖɔ,+ ɛsɛɛ Ɛsɔ, nɛ ɛpɛlɩ-kʋ nɛ ɛcɛlɩ-wɛ nɛ ɛtɔ se: «Pʋnɛ pɩsɩŋnɩ mon-tomnaɣ+ ŋga pakaɣ-kɛ cɛlʋʋ mɩ-yɔɔ yɔ.+ Ɩwɛɛ nɛ ɩlakɩ mbʋ nɛ ɩtɔzʋʋnɩ mɔ-yɔɔ.»+ 20 Pɩtasɩ lɛ, pɛtɛm ɖanaɣ tɔɔnaɣ tɔɔʋ lɛ, ɛkpaɣ kɔpʋ nɛ ɛla mbʋ ɖɔɖɔ, nɛ ɛtɔ se: «Kɔpʋ kʋnɛ, kɩsɩŋnɩ ɛgbɛyɛ kɩfaɖɛ+ nɖɩ patɩŋnɩ man-calɩm+ mbʋ pakaɣ kpɛdʋʋ mɩ-yɔɔ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ paɖʋ yɔ.+
21 «Ɛlɛ ɩna! Weyi ɛlɩɣ ma-wayɩ yɔ, ɛwɛ mɔn-cɔlɔ taabɩlɩ yɔɔ.+ 22 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ toovenim taa lɛ, ɛyʋ Pɩyalʋ ɖɛɣ ɛzɩ paɖʋʋ yɔ;+ ɛlɛ pɩtɔɔ ɛyʋ weyi patɩŋɩɣnɩ ɛ-yɔɔ nɛ pakpa-ɩ yɔ!»+ 23 Nɛ papaɣzɩ ɖama yɔɔdɩnʋʋ se pana pa-taa weyi ɛpɩzɩɣ se ɛla mbʋ toovenim taa yɔ.+
24 Ɛlɛ nɔɔhɔnɖɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ ɖɔɖɔ kɔɔ pɛ-hɛkʋ taa se pana se pa-taa lɛ akɩlaa.+ 25 Ɛlɛ eheyi-wɛ se: «Ajɛɛ taa awiya ñazɩɣ pɛ-ɛyaa; nɛ mba pɔtɔkɩ kewiyitu pɛ-ɛyaa yɔɔ yɔ, payaɣ-wɛ se Kɩbandʋ Laɖaa.+ 26 Ɛlɛ mɩ lɛ, pɩtɩpɔzɩ se ɩwɛɛ mbʋ.+ Ɛlɛ weyi ɛkɛ sɔsɔ mɩ-hɛkʋ taa yɔ, ɛpɩsɩ cikpelu,+ nɛ weyi ɛɖɛɣ nɔɔ yɔ, ɛpɩsɩ lɩmɖʋyʋ. 27 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ akɛ sɔsɔ, weyi eɖiɣni tɔɔʋ yɔ* yaa weyi eɖiɣni lɩm ɖʋʋ yɔ? Pɩtɩkɛ weyi eɖiɣni tɔɔʋ yɔ* yaa we? Ɛlɛ mɛwɛ mɩ-hɛkʋ taa ɛzɩ weyi ɛɖʋʋ lɩm yɔ.+
28 «Ɛlɛ mɩ lɛ, ɩkɛ mba pɔñɔnɩ-m+ man-kʋñɔmɩŋ taa yɔ;+ 29 nɛ manɖʋʋ ɛgbɛyɛ ma nɛ mɩ ɖɛ-hɛkʋ taa se ɩtɔɔ kewiyitu kewiyaɣ taa, ɛzɩ man-Caa ɖʋʋ ɛgbɛyɛ ma nɛ ɩ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ,+ 30 se ɩpɩzɩ nɛ ɩtɔɔ nɛ ɩñɔɔ man-taabɩlɩ yɔɔ men-Kewiyaɣ taa,+ nɛ ɩcaɣ kewiyaɣ kpelisi yɔɔ+ nɛ ɩhʋʋnɩ Izrayɛɛlɩ cejewe 12 tɔm.+
31 «Siimɔɔ, Siimɔɔ, na! Sataŋ pɔzɩ nʋmɔʋ se ɛfalɩ mɩ-tɩŋa ɛzɩ pafalʋʋ blee yɔ.+ 32 Ɛlɛ mentendi Ɛsɔ ñɔ-yɔɔ se ñe-tisuu ɛtaahɛɛ;+ nɛ ña yɔ, ŋpɩsaa lɛ, ŋkpazɩ ño-koobiya ɖoŋ.»+ 33 Ðɩnɛ ɛlɛ Siimɔɔ heyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, mɔñɔɔzɩ man-tɩ se ma nɛ ŋ ɖiwolo salaka taa nɛ sɩm taa.»+ 34 Ɛlɛ eheyi-i se: «Pɩyɛɛrɩ, meheyiɣ-ŋ se kalɩmaʋ ɛɛkaɣ kou sɔnɔ pʋcɔ nɛ ŋkpɛzɩ tam nabudozo se ŋŋsɩŋɩ-m.»+
35 Ɛtasɩ-wɛ pɔzʋʋ se: «Alɩwaatʋ ndʋ maatiyi-mɩ nɛ ɩtɩkpɛndɩnɩ liidiye huyuu nɛ tɔɔnaɣ huyuu nɛ naataŋgbala yɔ,+ ɩtɛɖɩ nabʋyʋ yaa we?» Pocosi se: «Aayɩ!» 36 Nɛ eheyi-wɛ se: «Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, weyi ɛwɛnɩ liidiye huyuu yɔ ɛkpaɣ-kʋ, mbʋ ɖɔɖɔ weyi ɛwɛnɩ tɔɔnaɣ huyuu yɔ ɛkpaɣ-kʋ; nɛ weyi ɛfɛyɩnɩ laɣɖɛ yɔ, ɛpɛdɩ e-toko kɩtɩnʋʋ nɛ ɛya naɖɩyɛ. 37 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ meheyiɣ-mɩ se tɔm ndʋ pama mɔ-yɔɔ yɔ, pɩwɛɛ se tɩla, ndʋ yɔ: “Paɖʋ-ɩ mba pamaɣnɩ paɣtʋ yɔɔ yɔ pɛ-hɛkʋ taa.”+ Mbʋ lɛ, tɔm tʋnɛ tiɖiɣni labʋ mɔ-yɔɔ.»+ 38 Ðɩnɛ ɛlɛ peheyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, na, laɣla 2 yɔ.» Ekitini-wɛ se: «Pɩmaɣaa.»
39 Ɛkʋyaa lɛ, ɛkpa Oliivi Pʋʋ yɔɔ ɛzɩ ɛtɩɩlakʋʋ yɔ, nɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa ɖɔɖɔ tɩŋ ɛ-wayɩ.+ 40 Patalɩ peeɖe lɛ, eheyi-wɛ se: «Ɩwɛɛ adɩma yɔɔ se pɩsa nɛ ɩtaatɔlɩ takɩm taa.»+ 41 Nɛ etuzi ɛ-tɩ nɛ eposini-wɛ, ɛzɩ pɔlɔʋ pɩyɛ nɛ pɩtalɩɣ ɖenɖe yɔ, nɛ eluŋ ɛ-nʋmbɔla yɔɔ nɛ ɛpaɣzɩ tɩmʋʋ, 42 nɛ ɛtɔŋ se: «Caa, ye ŋsɔɔlaa kɔyɔ, ɖɛnɩ kɔpʋ kʋnɛ mɔ-yɔɔ. Ɛlɛ yele nɛ ñɔ-sɔɔlɩm la, pɩtaakɛ mɔn-sɔɔlɩm.»+ 43 Peeɖe Ɛsɔ tiyiyu nɔɔyʋ lɩnɩ ɛsɔdaa nɛ ɛkɔɔ nɛ ɛkpazɩ-ɩ ɖoŋ.+ 44 Ɛlɛ ɛwɛɛ nɛ ɛnɩɣ siziŋ pɩdɩɩfɛyɩ, nɛ pʋyɔɔ lɛ ɛtɛzɩɣ tɩmʋʋ siŋŋ;+ nɛ soŋaɣ ŋga kalɩɣaɣ ɛ-yɔɔ yɔ, kɛwɛɛ ɛzɩ calɩm yɔ nɛ kotosuu tataa. 45 Ɛkʋyɩnɩ adɩma yɔɔ nɛ ewolo ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa cɔlɔ lɛ, ɛmaɣnɩ-wɛ peɖiɣni ɖou, mbʋ pʋyɔɔ yɔ laŋwɛɛkɩyɛ kaayeba nɛ pɩnɩɩ-wɛ siŋŋ.+ 46 Eheyi-wɛ se: «Ɛbɛ yɔɔ ɩwɛɛ nɛ iɖou? Ɩkʋyɩ nɛ ɩwɛɛ adɩma yɔɔ, se pɩsa nɛ ɩtaatɔlɩ takɩm taa.»+
47 Eɖiɣni yɔɔdʋʋ lɛ, na, ɛyaa samaɣ nakɛyɛ talɩ; nɛ Hiu nɛ Naalɛ taa kʋɖʋm, weyi payaɣ se Yudaasɩ yɔ ɛnʋ ɖɛnɩ-kɛ nɔɔ, nɛ ɛñɔtɩnɩ Yesu nɛ ɛmʋzɩ ɛ-lɩkpaɣzaɣ yɔɔ.+ 48 Ɛlɛ Yesu pɔzɩ-ɩ se: «Yudaasɩ, lɩkpaɣzaɣ yɔɔ mʋzʋʋ ŋlɩɣnɩ ɛyʋ Pɩyalʋ wayɩ yaa we?» 49 Mba paacɔ-ɩ nɛ pata yɔ, pana mbʋ pɩcaɣaɣ labʋ yɔ lɛ, pɔpɔzɩ-ɩ se: «Kɩbaɣlʋ, ɖilom-wɛ laɣɖɛ na?» 50 Halɩ pa-taa kʋɖʋm lo cɔjɔ kɩlɩm yom laɣɖɛ, nɛ ɛsɛtɩ ɛ-nɩwaŋ nɩŋgbaŋʋʋ.+ 51 Ɛlɛ Yesu kitina se: «Pɩmaɣ mbʋ.» Nɛ etukuni yom nɩŋgbaŋʋʋ nɛ kɩwaa. 52 Nɛ Yesu heyi cɔjɔnaa sɔsaa nɛ templo yɔɔ cɔnɩyaa ñʋndɩnaa nɛ ɛzʋtʋyaa mba pɔkɔm ɛ-wayɩ yɔ se: «Ɛzɩ mɩlʋ sɔsɔ nɔɔyʋ mɛnkɛnaa nɛ ɩkɔŋ ma-wayɩ nɛ laɣla nɛ ɖaŋ na?+ 53 Ma nɛ mɩ ɖɩɩwɛ templo taa paa kɩyakʋ ŋgʋ lɛ,+ ɩtɩkpa-m;+ ɛlɛ mɩ-ñɩɣyʋʋ nɛ cɩkpɛndʋʋ ɖoŋ kɔyɔ.»+
54 Peeɖe pakpa-ɩ+ nɛ powoni-i cɔjɔ kɩlɩm ɖɩɣa taa; ɛlɛ Pɩyɛɛrɩ wɛɛ nɛ ɛtɩŋɩɣ pa-wayɩ ɖooo poliŋ taa.+ 55 Paɖʋ miŋ kadaɣ hɛkʋ taa nɛ pa-tɩŋa pacaɣ miŋ ɛnɩ ɩ-cɔlɔ lɛ, Pɩyɛɛrɩ caɣ pɔ-cɔlɔ.+ 56 Ɛlɛ pɛlɛ lɩmɖʋyʋ nɔɔyʋ na-ɩ ɛcaɣ miŋ cɔlɔ lɛ, ɛcɔnɩ-ɩ cuɖuɖu nɛ ɛtɔ se: «Abalʋ ɛnɛ ɛɛwɛ ɖɔɖɔ ɛ-cɔlɔ.» 57 Ɛlɛ ɛkpɛzɩ nɛ ɛtɔ se: «Halʋ ña, maasɩŋɩ-ɩ.» 58 Nɛ pɩlabɩ pazɩ lɛ, nɔɔyʋ na-ɩ nɛ ɛtɔ se: «Ña ɖɔɖɔ ŋkɛ pa-taa lɛlʋ.» Ɛlɛ Pɩyɛɛrɩ tɔ se: «Abalʋ ña, mɛnfɛyɩ pa-taa.»+ 59 Nɛ pɩlabɩ ɛzɩ ñɩɣyʋʋ kʋɖʋmʋʋ mbʋ yɔ lɛ, abalʋ lɛlʋ paɣzɩ yɔɔdʋʋ nɛ ɛtɛŋ ɛ-taa se: «Pɩtʋʋ fɛyɩ se abalʋ ɛnɛ ɛɛwɛ ɖɔɖɔ ɛ-cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ toovenim taa lɛ, ɛkɛ Galilee tʋ!» 60 Ɛlɛ Pɩyɛɛrɩ tɔ se: «Abalʋ ña, maasɩŋ tɔm ndʋ ŋyɔɔdʋʋ yɔ.» Nɛ eɖiɣni yɔɔdʋʋ mbʋ lɛ, kalɩmaʋ caŋ nɛ kikoo. 61 Ðɩnɛ ɛlɛ Kɩbaɣlʋ kisi nɛ ɛcɔnɩ Pɩyɛɛrɩ cuɖuɖu, nɛ Pɩyɛɛrɩ tɔzɩ tɔm ndʋ Kɩbaɣlʋ kaaheyi-i yɔ tɩ-yɔɔ: «Pʋcɔ nɛ kalɩmaʋ koo sɔnɔ lɛ, ŋkaɣ-m kizuu tam nabudozo.»+ 62 Nɛ ɛlɩɩ awayɩ nɛ ewii siŋŋ.
63 Nɛ ɛyaa mba paakpa Yesu yɔ, papaɣzɩ-ɩ woŋuu+ nɛ pamakɩ-ɩ;+ 64 nɛ pohuuzi ɛ-ɛsa yɔɔ nɛ pɩtɛ lɛ, pɛwɛɛ nɛ pɔpɔzʋʋ-ɩ se: «Ye ŋkɛ nayʋ yɔ, heyi-ɖʋ nɛ ɖɩna se amabɩ-ŋ?» 65 Nɛ pɔyɔɔdɩ ɛ-yɔɔ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ lɛɛtʋ sakɩyɛ.
66 Nɛ tɛʋ fema lɛ, samaɣ taa ɛzʋtʋyaa ɛgbɛyɛ, pʋ-tɔbʋʋ se cɔjɔnaa sɔsaa nɛ takayɩsɩ mayaa, pa-tɩŋa pekpeɣli,+ nɛ powoni-i pɛ-tɛ Sahedrɛɛ* kuduyuu tɛɛ nɛ pɔtɔ se: 67 «Ye ñɛkɛnɩ Krɩstʋ yɔ, heyi-ɖʋ.»+ Ɛlɛ ekitini-wɛ se: «Paa meheyi-mɩ yɔ, ɩɩkaɣ tisuu kpa. 68 Pɩtasɩ lɛ, paa mɔnpɔzɩ-mɩ tɔm yɔ, ɩɩkaɣ cosuu. 69 Ɛlɛ kpaɣnɩ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɛyʋ Pɩyalʋ+ kaɣ caɣʋ Ɛsɔ nesi kɩbanzɩ ɖoŋ ñɩnzɩ yɔɔ.»+ 70 Peeɖe pa-tɩŋa pɔyɔɔdaa se: «Ye mbʋ, ŋkɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ?» Ecosi-wɛ se: «Mɩ-maɣmaɣ mɩyɔɔdʋʋna se mɛnkɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ.» 71 Pɔyɔɔdɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ ɖɩtasɩɣ ñɩnʋʋ aseɣɖe tɔm yɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɖa-maɣmaɣ ɖɩnɩ-tʋ ɛ-maɣmaɣ ɛ-nɔɔ taa.»+
23 Ðɩnɛ ɛlɛ, ɛyaa samaɣ tɩŋa kʋyɩ nɛ kowoni-i Pilaatɩ cɔlɔ.+ 2 Nɛ papaɣzɩ ɛ-tɔm kʋʋ+ nɛ pɔtɔŋ se: «Ðɩna abalʋ ɛnɛ ɛwɛɛ nɛ ɛɖʋzʋʋ ɖɛ-ɛjaɖɛ, ekiziɣni ɛyaa se pataahɛyɩ Sezaarɩ lambuu,+ nɛ ɛtɔŋ se ɛ-maɣmaɣ ɛkɛ Krɩstʋ, wiyaʋ.»+ 3 Ðɩnɛ ɛlɛ Pilaatɩ pɔzɩ-ɩ se: «Ñɛkɛnɩ Yuuda mba Wiyaʋ yaa we?» Ecosi-i nɛ ɛtɔ se: «Ña-maɣmaɣ ñɔtɔŋnɩ mbʋ.»+ 4 Nɛ Pilaatɩ heyi cɔjɔnaa sɔsaa nɛ ɛyaa samaɣ se: «Maanaɣ kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ abalʋ ɛnɛ ɛ-yɔɔ.»+ 5 Ɛlɛ pañɩŋ nɛ pɔtɔŋ se: «Ɛwɩlɩɣ tɔm Yuudee tɩŋa taa nɛ eseɣtiɣ ɛyaa samaɣ se kala ñam ñam lakasɩ, ɛpaɣzɩnɩ Galilee nɛ halɩ ɛkɔɔ ɛtalɩ cɩnɛ.» 6 Pilaatɩ nɩ-tʋ lɛ, ɛpɔzɩ se ɛna se abalʋ ɛnʋ ɛkɛ Galilee tʋ na. 7 Ɛñɩnaa nɛ ɛna se ɛlɩnɩ egeetiye nɖɩ ɖɩ-yɔɔ Eroodi tɔkaɣ kewiyitu yɔ ɖɩ-taa lɛ,+ etiyini-i Eroodi; nɛ ɛlɛ kaawɛ ɖɔɖɔ Yeruzalɛm alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa.
8 Eroodi na Yesu lɛ, ɛ-taa la leleŋ pɩdɩɩfɛyɩ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩlabɩ alɩwaatʋ sakɩyɛ, ɛñɩnaɣ se ɛna Yesu, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnɩ tɔm sakɩyɛ ɛ-yɔɔ,+ nɛ ɛɛɖaŋaa se ɛla maamaaci lakasɩ nasɩyɩ nɛ ɛna. 9 Pʋyɔɔ ɛpaɣzɩ-ɩ tɔm sakɩyɛ pɔzʋʋ, ɛlɛ Yesu ticosi-i natʋyʋ.+ 10 Paa mbʋ yɔ, cɔjɔnaa sɔsaa nɛ takayɩsɩ mayaa paawɛɛ pakʋyʋʋ nɛ pakʋʋ ɛ-tɔm nɛ pana. 11 Nɛ Eroodi nɛ ɛ-sɔɔjanaa penimi-i,+ nɛ esuu-i toko kɩbaŋʋ nakʋyʋ nɛ ewoŋi-i;+ nɛ pʋwayɩ lɛ, ɛpɩsɩnɩ-ɩ Pilaatɩ cɔlɔ. 12 Eroodi nɛ Pilaatɩ papɩsɩ taabalaa kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye maɣmaɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖooo lɛ, paakɛ koyindinaa.
13 Nɛ Pilaatɩ yaa cɔjɔnaa sɔsaa, ñʋndɩnaa nɛ ɛyaa samaɣ nɛ pekpeɣli 14 nɛ eheyi-wɛ se: «Ɩkɔnɩ-m abalʋ ɛnɛ se ɛwɛɛ nɛ eseɣtiɣ ɛyaa se pala ñam ñam lakasɩ. Ɛlɛ ɩna! Mɔnpɔzɩ-ɩ tɔm mɩ-ɛsɩndaa, nɛ mantɩna mbʋ ɩtɔŋ se abalʋ ɛnɛ ɛwɛɛkaa yɔ.+ 15 Toovenim taa lɛ, Eroodi ɖɔɖɔ tɩna mbʋ ɛwɛɛkaa yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛpɩsɩnɩ-ɩ ɖɔ-cɔlɔ; ɛtɩla nabʋyʋ nɛ pɩpɔzɩ se ɛsɩ. 16 Pʋyɔɔ lɛ, mɔhɔŋ ɛ-nɩŋgbaŋʋʋ+ nɛ meyebi-i.» 17 *—— 18 Ɛlɛ ɛyaa samaɣ tɩŋa ma kubuka se: «Kʋ abalʋ ɛnɛ,* nɛ ŋyele-ɖʋ Baraabaasɩ!»+ 19 (Paatɔ Baraabaasɩ salaka, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛɖʋ nesi nɛ pala ñam ñam lakasɩ tɛtʋ taa nɛ ɛtɛ ɛkʋ ɛyʋ.) 20 Pilaatɩ tasɩ-wɛ yɔɔdɩnʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛñɩnaɣ se eyele Yesu.+ 21 Peeɖe papaɣzɩ kubusi mabʋ nɛ pɔtɔŋ se: «Kamɩ-ɩ sizika yɔɔ! Kamɩ-ɩ sizika yɔɔ!»+ 22 Ɛpɔzɩ-wɛ nabudozo ɖeɖe se: «Ɛbɛ yɔɔ? Kɩdɛkɛdɩm mbʋ abalʋ ɛnɛ ɛlaba? Mantɩna nabʋyʋ ɛ-yɔɔ nɛ pɩpɔzɩ se ɛsɩ. Pʋyɔɔ lɛ, mɔhɔŋ ɛ-nɩŋgbaŋʋʋ nɛ meyebi-i.» 23 Ɛyɔɔdɩ mbʋ lɛ pañɩŋ, nɛ pamakɩ kubusi nɛ pɔtɔŋ se ɛkʋ-ɩ,* nɛ pɔ-nɔsɩ tɛzɩ kpaʋ ɖoŋ nɛ pawa.+ 24 Piyeba nɛ Pilaatɩ kpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se ɛlakɩ-wɛ mbʋ pɔpɔzʋʋ yɔ. 25 Eyele abalʋ weyi pɔpɔzaa yɔ, weyi paaɖʋ-ɩ salaka mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛɖʋ nesi nɛ pala ñam ñam lakasɩ tɛtʋ taa nɛ ɛtɛ ɛkʋ ɛyʋ yɔ, ɛlɛ ɛɖʋzɩ Yesu pe-nesi tɛɛ se palabɩ-ɩ mbʋ pɔsɔɔlaa yɔ.
26 Pakpaɣ-ɩ nɛ pɛɖɛɣ lɛ, pakpa Siirɛɛnɩ abalʋ nɔɔyʋ nɛ pasʋʋ-ɩ nazɩm sizika* se ɛhɔɔlɩ-kɛ nɛ ɛtɩŋ Yesu wayɩ, ɛɛlɩnɩ kɔfɩ taa, payaɣ-ɩ se Siimɔɔ.+ 27 Ɛyaa samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ wɛɛ nɛ katɩŋɩɣ-ɩ, pɩkpɛndɩnɩ halaa mba paawɛɛ nɛ panɩɣ siziŋ nɛ pamakɩ pa-laŋa taa nɛ pepeendiɣ ɛ-yɔɔ yɔ. 28 Yesu kɛzɩ ɛ-tɩ nɛ halaa mba pɔ-yɔɔ nɛ ɛtɔ se: «Yeruzalɛm pɛlaa, iyele wiu mɔ-yɔɔ. Ɛlɛ iwii mɩ-maɣmaɣ mɩ-yɔɔ nɛ mi-piya yɔɔ;+ 29 mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩna, kɩyakɩŋ kaɣ kɔm, nɛ ɛyaa kaɣ yɔɔdʋʋ se: “Koboyaɣ tɩnaa kɛlɛ kaalʋlɩsɩ, nɛ halaa mba patɩlʋlɩ piya nɛ mba patɩha pɩɣa hɩɖɛ yɔ!”+ 30 Ðɩnɛ ɛlɛ pakaɣ paɣzʋʋ heyuu pʋŋ se: “Ɩtɔlɩ ɖɔ-yɔɔ,” nɛ peheyi piyisi se: “Ihuuzi ɖɔ-yɔɔ!”+ 31 Ye palakɩ mbʋ alɩwaatʋ ndʋ tɩʋ wɛnɩ kɩ-lɛŋ yɔ, ɛbɛ kaɣ labʋ alɩwaatʋ ndʋ kɩwɩlɩɣ yɔ?»
32 Powoni ɖɔɖɔ abalaa 2 mba paakɛ kɩdɛkɛdɩm laɖaa yɔ, se pɛkpɛndɩ ɛ nɛ wɛ nɛ pakʋ.+ 33 Nɛ patalɩ lone nɖɩ payaɣ se Ñʋmbɔɔyaɣ yɔ ɖɩ-taa lɛ,+ pakamɩ-ɩ sizika yɔɔ, ɛ nɛ kɩdɛkɛdɩm laɖaa mba, kʋɖʋm e-nesi kɩbanzɩ yɔɔ nɛ lɛlʋ ɛ-nɩmɩyɛ yɔɔ.+ 34 Ɛlɛ Yesu tɔŋaɣ se: «Caa, kpeɣ-wɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paasɩŋ mbʋ peɖiɣni labʋ yɔ.» Pɩtasɩ lɛ, pɔtɔ piye nɛ patayɩ e-tokonaa.+ 35 Nɛ ɛyaa samaɣ sɩŋ nɛ kɔcɔŋna. Ɛlɛ ñʋndɩnaa wɛɛ nɛ powoŋuu nɛ pɔtɔŋ se: «Ɛyabɩ lalaa ñʋʋ; ye ɛkɛ Krɩstʋ, weyi Ɛsɔ lɩzaa yɔ yɔ, ɛya ɛ-maɣmaɣ ɛ-ñʋʋ.»+ 36 Halɩ sɔɔjanaa woŋi-i, nɛ powolo nɛ paha-ɩ vɛɛ ŋgʋ kɩwɛ ñɩmɩŋ yɔ+ 37 nɛ pɔtɔŋ se: «Ye ŋkɛ Yuuda mba Wiyaʋ yɔ, ya ña-maɣmaɣ ña-ñʋʋ.» 38 Pama ɖɔɖɔ tɔm natʋyʋ nɛ paka ɛ-ñʋʋ yɔɔ, ndʋ yɔ: «Yuuda mba Wiyaʋ kɔyɔ.»+
39 Kɩdɛkɛdɩm laɖaa mba paakam peeɖe yɔ, pa-taa kʋɖʋm paɣzɩ-ɩ yɔɔdʋʋ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ+ nɛ ɛtɔŋ se: «Ŋkɛ Krɩstʋ, yaa we? Ya ña-maɣmaɣ ña-ñʋʋ nɛ ŋya ɖa ɖɔɖɔ ɖa-ñɩŋgʋ!» 40 Lɛlʋ kalɩ-ɩ nɛ ɛtɔ se: «Pɔhɔm ña-nɩŋgbaŋʋʋ ɖɔɖɔ ɛzɩ ɛnʋ yɔ, ɛlɛ ŋŋseɣ Ɛsɔ sɔɔndʋ paa ññɩɩ? 41 Ða lɛ, ɖɩmʋnɩ nɩŋgbaŋʋʋ hɔm pʋnɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ ɖɩlaba yɔ, pɩ-kɩhɛyʋʋ ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩmʋʋ; ɛlɛ abalʋ ɛnɛ ɛtɩla kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ.» 42 Ðɩnɛ ɛlɛ, ɛtɔ se: «Yesu, tɔzɩ mɔ-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ŋsʋʋ ñe-Kewiyaɣ taa yɔ.»+ 43 Nɛ Yesu heyi-i se: «Toovenim taa lɛ sɔnɔ meheyiɣ-ŋ se, ma nɛ ŋ ɖɩkaɣ wɛʋ Paradisuu taa.»+
44 Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, pɩɩkɛ ɛzɩ wɩsɩ taa ñɩɣtʋ 12 yɔɔ mbʋ yɔ,* ɛlɛ cɩkpɛndʋʋ yu tɛtʋ tɩŋa taa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ wɩsɩ wɛlʋʋ ñɩɣtʋ 3 yɔɔ mbʋ yɔ,*+ 45 mbʋ pʋyɔɔ yɔ wɩsɩ ñalɩmɩyɛ ɖɩma; ɖɩnɛ ɛlɛ kooka kiɖeɖeɣa taa pɩsaʋ kikenduu+ cɩyɩ hɛkʋ taa hɔɔlɩŋ naalɛ.+ 46 Nɛ Yesu ma kubuka sɔsɔɔ nakɛyɛ nɛ ɛtɔ se: «Caa, manɖʋzʋʋ men-fezuu ñe-nesi tɛɛ.»+ Ɛyɔɔdɩ mbʋ lɛ, ɛsɩ.*+ 47 Sɔɔja sɔsɔ na mbʋ pɩlaba yɔ lɛ, ɛpaɣzɩ Ɛsɔ sam nɛ ɛtɔŋ se: «Toovenim taa lɛ, abalʋ ɛnɛ ɛɛwɛ siɣsiɣ.»+ 48 Nɛ ɛyaa kpeekpe mba paakpeɣli peeɖe se pɔcɔnɩ mbʋ piɖiɣni labʋ yɔ, pana mbʋ pɩlaba yɔ lɛ, pɛwɛɛ nɛ pamakɩ pa-laŋa taa nɛ pekpeŋ pɛ-tɛ. 49 Nɛ mba payɩ paasɩmɩ-ɩ yɔ, pasɩŋ poliŋ taa. Pɩtasɩ lɛ, halaa mba paasɩ-ɩ kpaɣnɩ Galilee yɔ, paawɛ peeɖe nɛ pana mbʋ pɩlaba yɔ.+
50 Nɛ na, payaɣaɣ abalʋ nɔɔyʋ se Yosɛɛfʋ, ɛɛkɛ Ɛsɔ sɛtʋ tɔm ɖɩhʋyɛ* taa tʋ nɔɔyʋ, nɛ ɛɛkɛ ɖɔɖɔ ɛyʋ kɩbanʋ nɛ siɣsiɣ tʋ.+ 51 (Abalʋ ɛnʋ, ɛtaaɖʋ ɛ-nɔɔ pa-tamaɣ nɛ pa-lakasɩ taa.) Ɛɛlɩnɩ Yuudee mba tɛtʋ ndʋ payaɣ se Ariimatee yɔ tɩ-taa, nɛ ɛɛɖaŋ Ɛsɔ Kewiyaɣ. 52 Abalʋ ɛnʋ, ewolo Pilaatɩ cɔlɔ nɛ ɛpɔzɩ se pɛcɛlɩ-ɩ Yesu tomnaɣ. 53 Nɛ etisi-kɛ+ nɛ ɛhɔkɩ-kɛ pɩsaʋ kɩbaŋʋ nakʋyʋ taa, nɛ ɛhɩzɩ-kɛ pɩlaʋ* nakʋyʋ taa; pohuyi pɩlaʋ ŋgʋ kaaʋ taa+ nɛ pataapimti nɔɔyʋ kɩ-taa. 54 Pɩɩkɛ Sabaatɩ Ñɔɔzʋʋ kɩyakʋ wiye,+ nɛ Sabaatɩ+ caɣaɣ paɣzʋʋ. 55 Ɛlɛ halaa mba paatɩŋ Yesu wayɩ kpaɣnɩ Galilee yɔ, powolo ɖɔɖɔ nɛ pana pɩlaʋ* nɛ ɛzɩma pahɩzɩ e-tomnaɣ yɔ,+ 56 nɛ papɩsɩ se pɔñɔɔzɩ sɔzɩŋ kɔ nɛ sɔzɩŋ num. Ɛlɛ pɛhɛzɩ Sabaatɩ wiye,+ ɛzɩ paɣtʋ pɔzʋʋ yɔ.
24 Ɛlɛ kpɩtaʋ kajalaɣ kɩyakʋ wiye lɛ, palɩɩ tanaŋ tɛɛ cu nɛ pɔkɔɔ pɩlaʋ* yɔɔ, pɛkpɛndɩnɩ sɔzɩŋ kɔ wena paañɔɔzaa yɔ.+ 2 Ɛlɛ pana se pepilisi pɩyɛ nɖɩ paasuli pɩlaʋ* nɔɔ yɔ;+ 3 nɛ pasʋwa lɛ, patɩna Kɩbaɣlʋ Yesu tomnaɣ.+ 4 Pɩɩwɛɛ nɛ pɩɖɩɣzɩɣ-wɛ siŋŋ mbʋ lɛ, na, abalaa 2 caŋ palɩɩ nɛ pasɩŋ pɔ-cɔlɔ, posu tokonaa mba pañɩlɩsɩɣ yɔ. 5 Sɔɔndʋ kpa halaa mba siŋŋ nɛ papa pɛ-ɛsa nɛ tɛtʋ; peeɖe abalaa mba peheyi-wɛ se: «Ɛbɛ yɔɔ ɩñɩnɩɣ weyi ɛwɛnɩ ɛ-ɛsa yɔ sɩɖaa taa?+ 6 Ɛfɛyɩ cɩnɛ, ɛlɛ efema. Ɩtɔzɩ tɔm ndʋ eeheyi-mɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛɛwɛ Galilee yɔ tɩ-yɔɔ, 7 se pɩwɛɛ se paɖʋzɩ ɛyʋ Pɩyalʋ kɩwɛɛkɩm laɖaa nesi tɛɛ nɛ pakamɩ-ɩ sizika yɔɔ nɛ efe kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ wiye.»+ 8 Ðɩnɛ ɛlɛ pɔtɔzɩ ɛ-tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ,+ 9 nɛ pakʋyɩ pɩlaʋ* yɔɔ nɛ papɩsɩ, nɛ pɛkɛdɩ tɔm ndʋ tɩ-tɩŋa Hiu nɛ Kʋɖʋm nɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa lalaa.+ 10 Halaa mba yɔ: Maarɩɩ Magdalaa tʋ, Yowana, nɛ Yakubu ɖoo Maarɩɩ. Halaa lalaa mba paawɛ pɔ-cɔlɔ ɖɔɖɔ yɔ, pɛwɛɛ nɛ pɛkɛdɩɣ tɔm ndʋ apostoloowaa. 11 Ɛlɛ paba kpaɣ tɔm ndʋ ɛzɩ kɩmɛlɛndʋ tɔm yɔ, nɛ patitisi halaa mba pɔ-tɔm yɔɔ.
12 Ɛlɛ Pɩyɛɛrɩ kʋyɩ nɛ ese nɛ ewolo pɩlaʋ* yɔɔ; nɛ eluzi ɛ-tɩ nɛ ɛcɔna lɛ, ɛnaɣ pɩsaŋ hɔɔlasɩ ɖeke na. Peeɖe ɛɖɛwa, nɛ ɛwɛɛ ɛpɔzʋʋ ɛ-tɩ se ɛzɩ ɛbɛ laba.
13 Ɛlɛ kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye maɣmaɣ lɛ, pa-taa 2 wokaɣ tɛtʋ cikpetu ndʋ payaɣ se Emayuusi yɔ tɩ-taa, nɛ tiposini Yeruzalɛm ɛzɩ kilomɛtanaa 11 mbʋ yɔ,* 14 nɛ pɛwɛɛ pɛkɛdɩɣ ɖama mbʋ payɩ pɩɩlaba yɔ.
15 Nɛ pɛwɛɛ pɛkɛdɩɣ tɔm ndʋ mbʋ lɛ, Yesu maɣmaɣ ñɔtɩnɩ-wɛ nɛ ɛ nɛ wɛ papaɣzɩ ɖɔm, 16 ɛlɛ piihuuzi pɛ-ɛsa yɔɔ se pataasɩmɩ-ɩ.+ 17 Ɛpɔzɩ-wɛ se: «Tɔm ndʋ ɩwɛɛ ɩɖɔŋ nɛ ɩyɔɔdʋʋnɩ ɛsɩyɛ kɩsɛɛmɩyɛ mbʋ?» Nɛ pasɩŋ, pɛ-ɛsɩndaa caɣ pʋtɔdɩyɛ. 18 Weyi payaɣ se Klewoopaasɩ yɔ, ecosi-i se: «Ɛzɩ ŋkɛ ɛgɔm Yeruzalɛm taa nɛ ŋwɛɛ ñe-ɖeke nɛ ŋŋsɩŋ* mbʋ pɩlabɩ peeɖe kɩyakɩŋ ɛnɛ ɩ-taa yɔ?» 19 Ɛpɔzɩ-wɛ se: «Ɛbɛ laba?» Pocosi-i se: «Mbʋ pɩtalɩ Yesu Nazarɛɛtɩ tʋ,+ weyi ɛɛkɛ nayʋ nɛ ɛwɛɛ ɖoŋ ɛ-lakasɩ taa nɛ ɛ-tɔm yɔɔdʋʋ taa Ɛsɔ nɛ ɛyaa kpeekpe ɛsɩndaa yɔ;+ 20 nɛ ɛzɩma ɖɔ-cɔjɔnaa sɔsaa nɛ ɖa-ñʋndɩnaa pakpa-ɩ nɛ pɛcɛlɩ nɛ pakʋ ɛ-tɔm se ɛmʋnɩ sɩm,+ nɛ pakamɩ-ɩ sizika yɔɔ yɔ. 21 Ŋgʋ ɖɩtaɣaɣ liu se abalʋ ɛnʋ, ɛnʋ kaɣnɩ holuu Izrayɛɛlɩ.+ Pɩtasɩnɩ mbʋ lɛ, sɔnɔ labɩ kɩyakɩŋ 3 yɔ tɔm ndʋ tɩlabʋ yɔ. 22 Pɩtasɩ lɛ, ɖa-taa halaa nabɛyɛ yeba ɖɔɖɔ nɛ pɩɖɩɣzɩ-ɖʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pakʋyɩ lɔŋ nɛ powolo pɩlaʋ* yɔɔ+ 23 nɛ patɩna e-tomnaɣ lɛ, pɔkɔɔ nɛ pɔtɔŋ se pana ɖɔɖɔ piti lakasɩ nasɩyɩ, pana Ɛsɔ tiyiyaa nabɛyɛ nɛ paba heyi-wɛ se ɛwɛnɩ ɛ-ɛsa. 24 Peeɖe ɖa-taa nabɛyɛ wobi pɩlaʋ* yɔɔ,+ nɛ pamaɣnɩ-kʋ ɖeyi ɖeyi ɛzɩ halaa kaayɔɔdʋʋ yɔ, ɛlɛ patɩna-ɩ.»
25 Ðɩnɛ ɛlɛ eheyi-wɛ se: «Hayɩ, mɩ mba ɩɩnɩɣ tɔm taa, nɛ mɩ-laŋa iitisiɣ lɛɛ lɛɛ tɔm ndʋ payɩ nayaa kaayɔɔdaa yɔ! 26 Pɩtaacɛyɩ se Krɩstʋ ɛtɔɔ kʋñɔmɩŋ ɛnɩ+ nɛ ɛsʋʋ ɛ-samtʋ taa yaa we?»+ 27 Nɛ ɛpaɣzɩnɩ tɔm ndʋ Moyizi nɛ Nayaa tɩŋa kaamawa yɔ,+ nɛ ɛlɩzɩ-wɛ tɔm ndʋ pɔyɔɔdɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-yɔɔ Masɩ kpeekpe taa yɔ tɩ-tɔbʋʋ.
28 Nɛ pɔkɔɔ pɔñɔtɩnɩ tɛtʋ cikpetu ndʋ tɩ-taa powokaɣ yɔ, nɛ ɛla ɛzɩ ɛɖɛɣnɩ ɛsɩndaa yɔ. 29 Ɛlɛ peseɣti-i se ɛcaɣ, nɛ pɔtɔŋ se: «Caɣ ɖɔ-cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖanaɣ wɩzɩ ɖanʋʋ nɛ evemiye caɣ tɛm.» Peeɖe ɛsʋwa nɛ ɛcaɣ pɔ-cɔlɔ. 30 Nɛ ɛ nɛ wɛ pɛwɛɛ nɛ pɔtɔkɩ* lɛ, ɛkpaɣ kpɔnɔ, ɛwazɩ kɩ-yɔɔ, ɛpɛlɩ-kʋ, nɛ ɛpaɣzɩ-wɛ kʋ cɛlʋʋ.+ 31 Ðɩnɛ ɛlɛ pɛ-ɛsa kuli kpayɩ kpayɩ nɛ pasɩmɩ-ɩ; ɛlɛ ɛmʋʋ pɔ-cɔlɔ.+ 32 Nɛ peheyi ɖama se: «Alɩwaatʋ ndʋ ɛyɔɔdaɣnɩ-ɖʋ habɩyɛ yɔɔ nɛ ɛlɩzɩɣ-ɖʋ Masɩ taa kpayɩ kpayɩ yɔ, ɛzɩ pitaatukuni ɖa-laŋa siŋŋ?» 33 Nɛ pakʋyɩ ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖeyi ɖeyi nɛ papɩsɩ Yeruzalɛm, nɛ pana Hiu nɛ Kʋɖʋm nɛ mba pa nɛ wɛ paakpeɣlaa yɔ, 34 pɔtɔŋaɣ se: «Toovenim taa lɛ, Kɩbaɣlʋ fema, nɛ ɛwɩlɩ ɛ-tɩ Siimɔɔ!»+ 35 Ðɩnɛ ɛlɛ pɛkɛdɩ mbʋ pɩlabɩ habɩyɛ yɔɔ nɛ ɛzɩma paatɩlɩ-ɩ pɩtɩŋnɩ kpɔnɔ pɛlʋʋ yɔɔ yɔ.+
36 Pɛwɛɛ nɛ pɔyɔɔdʋʋ tɔm ndʋ lɛ, ɛ-maɣmaɣ ɛlɩɩ nɛ ɛsɩŋ pɛ-hɛkʋ taa nɛ eheyi-wɛ se: «Ɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa.»+ 37 Ɛlɛ pa-laŋa lɩɣaɣ nɛ sɔɔndʋ kpaɣaɣ-wɛ siŋŋ; pʋyɔɔ lɛ, pamaɣzaɣ se fezuu nakʋyʋ peɖiɣni naʋ. 38 Ðɩnɛ ɛlɛ eheyi-wɛ se: «Ɛbɛ yɔɔ mɩ-ñʋŋ taa sidaa, nɛ ɛbɛ yɔɔ abʋta ñɔ mɩ-laŋa taa? 39 Ɩna me-nesi nɛ ma-nɩŋgbanzɩ, ma-maɣmaɣ na; itukuni-m nɛ ɩna, mbʋ pʋyɔɔ yɔ fezuu fɛyɩnɩ tomnaɣ nɛ mɔɔ ɛzɩ ɩnaʋ mɛwɛɣnʋʋ yɔ.» 40 Nɛ ɛyɔɔdɩ mbʋ lɛ, ɛwɩlɩ-wɛ e-nesi nɛ ɛ-nɩŋgbanzɩ. 41 Ɛlɛ pɩɩwɛ-wɛ kaɖɛ se petisi, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pa-taa kaalabɩ leleŋ pɩdɩɩfɛyɩ nɛ pɩɖɩɣzɩ-wɛ; peeɖe ɛpɔzɩ-wɛ se: «Tɔɔnaɣ nakɛyɛ wɛ mɩ-cɔlɔ cɩnɛ?» 42 Nɛ pɛcɛlɩ-ɩ kpakpayaɣ ŋga pawɩsɩ-kɛ yɔ kɔ-hɔɔlaɣ, 43 nɛ ɛmʋ-kɛ nɛ ɛtɔɔ-kɛ pɛ-ɛsɩndaa.
44 Ðɩnɛ ɛlɛ eheyi-wɛ se: «Tɔm tʋnɛ maaheyi-mɩ alɩwaatʋ ndʋ ma nɛ mɩ ɖɩɩwɛɛ yɔ se,+ tɔm ndʋ payɩ pama mɔ-yɔɔ Moyizi Paɣtʋ taa nɛ Nayaa takayɩsɩ taa nɛ Keɣsi taa yɔ, pɩwɛɛ se tɩla.»+ 45 Nɛ ekuli pa-maɣzɩm yɔɔ camɩyɛ se panɩɩ Masɩ tɔbʋʋ,+ 46 nɛ eheyi-wɛ se: «Tɔm tʋnɛ pamawa: Krɩstʋ kaɣ tɔɔʋ kʋñɔŋ nɛ efemni sɩɖaa taa kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ wiye;+ 47 nɛ pɩtɩŋnɩ ɛ-hɩɖɛ yɔɔ lɛ, pakaɣ susuu ajɛɛ tɩŋa taa+ se ɛyaa ikpiɖi pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ+ nɛ pekpeɣ-wɛ—pakaɣ paɣzɩnʋʋ Yeruzalɛm.+ 48 Pɩwɛɛ se ɩkɛ tɔm tʋnɛ tɩ-aseɣɖe tɩnaa.+ 49 Ɩna! Mentiyiɣni-mɩ mbʋ man-Caa kaayɔɔdɩ pɩ-tɔm yɔ. Ɛlɛ mɩ lɛ, ɩcaɣ tɛtʋ taa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖoŋ lɩnɩ ɛsɔdaa kiŋ nɛ itii mɩ-yɔɔ yɔ.»+
50 Nɛ ɛkpaɣ-wɛ nɛ ewoni-wɛ ɖooo Betaanii, nɛ ɛkpazɩ e-nesi nɛ ɛwazɩ pɔ-yɔɔ. 51 Ɛwɛɛ nɛ ɛwazɩɣ pɔ-yɔɔ lɛ, pɩtayɩ ɛ nɛ wɛ pɛ-hɛkʋ taa, nɛ pɩkpazɩ-ɩ ɛsɔdaa.+ 52 Nɛ paha-ɩ ñamtʋ* nɛ papɩsɩ Yeruzalɛm nɛ taa leleŋ sɔsɔŋ.+ 53 Nɛ pɛwɛɛ templo taa tam, nɛ pasaŋ Ɛsɔ.+
Piye piye, «Ɛ-halʋ kaawɛ pɛlaa mba palɩnɩ Aarɔɔnɩ lʋlʋʋ taa yɔ pa-taa.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «halɩ kpaɣnɩ ko-ɖoo lotu taa.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «ɛna natʋ natʋyʋ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «nabʋyʋ fɛyɩ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «Ma-laŋɩyɛ kpeekpe.» Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ (Kalɩzaɣ).
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Piye piye, «e-ɖomaɣ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «ñʋʋ yaɖʋ ɖoŋ tʋ nɔɔyʋ.» Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ, «Hɩlʋʋ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «Ɛsɔ tiyiyaa.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «kaɣ ña-maɣmaɣ ña-kalɩzaɣ.»
Piye piye, «kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛɛkɛ pɛlɛ nɛ ɛtɩtɩlɩtɩ abalʋ yɔ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «nɛ ɛñaŋ-wɛ.»
Pʋ-tɔbʋʋ se Eroodi Antipaasɩ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «nɛ ɛyaa kpeekpe.»
Yaa «kaɣ naʋ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ Ɛsɔ tɩŋɩɣna nɛ ɛyakɩ ñʋʋ yɔ.»
Yaa «ɛwɛnɩ toko ŋgʋ ɛɛlɛɣzɩ yɔ.»
Yaa «Ɩtaamʋ.»
Yaa «Ɩtaakpa nɔɔyʋ nɛ ɖoŋ nɛ ɩmʋ ɛ-pʋyʋ.»
Yaa «pɛhɛyɩɣ-mɩ.»
Piye piye, «kpɔnɔ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «ɛkpazɩ-ɩ koloŋa ŋga kɛwɛ templo ñʋʋ taa yɔ kɔ-yɔɔ; ɛkpazɩ-ɩ templo tɛ ɖenɖe pɩkɩlɩ kʋyʋʋ yɔ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «paa mbʋ yɔ sɩ-taa nakɛyɛ tɩpɩsɩ kele kele.»
Pʋ-tɔbʋʋ se Galilee Teŋgu.
Piye piye, «nɛ mɛwɛɛ kele kele.»
Piye piye, «Wɛɛ kele kele.»
Yaa «ŋga kapɩsɩ kele kele.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «pacaɣ taabɩlɩ yɔɔ.»
Yaa «kalɩzaɣ.»
Grɛɛkɩ taa lɛ, patɩyɔɔdɩ weyi ɛkɛ sɔsɔ Pɩyɛɛrɩ nɛ Andree pɛ-hɛkʋ taa yɔ.
Pʋ-tɔbʋʋ se pakɩndɩɣ ɛlɛ paapɔzʋʋ kɛzɛɣa.
Yaa «Tɔmkpɛlɩkɩyʋ.»
Yaa «canasɩ pɩsɩɣ kele kele.»
Yaa «esu wondu kɩbandʋ.»
Piye piye, «men-tiyiyu ñɛ-ɛsɩndaa.»
Yaa «pekizi nʋmɔʋ ŋgʋ Ɛsɔ wɩlɩ-wɛ yɔ.»
Yaa «sɩcaɣ ɛyaa ɖigbeɣliye taa.»
Yaa «lɔŋsɩnɖɛ pee.»
Yaa «nɛ ɛcaɣ taabɩlɩ yɔɔ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Yaa «kaapaɣlɩ.»
Pɩɩkɛ e-newaa abalɩñɩma.
Pɩɩkɛ e-newaa abalɩñɩma.
Yaa «pɩlaŋ weyi ɩ-yɔɔ pɔtɔzʋʋ yɔ.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Pɩlabɩ alɩwaatʋ sakɩyɛ yɔ kɩɖɔkʋʋ-ɩ kpam yɔ.»
Yaa «ɖɩlɩɩnɩ pʋʋ hʋyʋʋ yɔɔ.»
Yaa «ke-wezuu ɖoŋ.»
Yaa «liidiye ñɩɣtʋ.»
Yaa «toko ŋgʋ ɩɩlɛɣzɩ yɔ.»
Pʋ-tɔbʋʋ se Eroodi Antipasɩ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.
Yaa «ɛ-kalɩzaɣ.»
Yaa «ɛ-kalɩzaɣ.»
Piye piye, «ɛɛpam ɛsa nɛ.»
Pɩkɛ hakuu ŋgʋ naŋ hayɩɣna yɔ.
Ñɩtʋ taa hasɩ kɛ kpɩna wena awɛ patʋ siŋŋ nɛ atɔkɩ kpɩna lɛɛna yɔ.
Yaa «nɛ itaakpiikini nɔɔyʋ se ɩsɛɣ-ɩ.»
Yaa «Hadɛɛsɩ,» pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa tɩŋa pɩlaʋ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Tɔm piye nɖɩ palabɩnɩ tʋmɩyɛ Grɛɛkɩ taa yɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ se pɩkɛ ñɔ-cɔlɔ tʋ.
Tɔm piye nɖɩ palabɩnɩ tʋmɩyɛ Grɛɛkɩ taa yɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ se pɩkɛ ñɔ-cɔlɔ tʋ yaa ɛyʋ lɛlʋ.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Tɔm piye nɖɩ palabɩnɩ tʋmɩyɛ Grɛɛkɩ taa yɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ se pɩkɛ ñɔ-cɔlɔ tʋ yaa ɛyʋ lɛlʋ.
Piye piye, «ewelisiɣ ɛ-tɔm.»
Yaa «hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩkɩlɩ ɖeu yɔ.»
Yaa «ña-hɩɖɛ ɛwɛɛ kele kele; ña-hɩɖɛ ɛpɩsɩ kiɖeɖeye.»
Piye piye, «kpɔnɔ.»
Piye piye, «ɖɩwɛ kaɖʋ yɔɔ.»
Sataŋ payaɣ mbʋ.
Yaa «ñɛ-ɛsɩyɛ ɛnaɣ kpayɩ kpayɩ yɔ.» Piye piye, «ɛwɛ kɛlɛʋ yɔ.»
Yaa «ñalɩmɩyɛ suu ɖɔɖɔ ño-tomnaɣ tɩŋa yɔɔ.»
Yaa «ye ŋwɛ ɛsɩyɛ naɣ naɣ.»
Pʋ-tɔbʋʋ se ɛtɩsaŋ ɛzɩ Yuuda mba sɔnzɩ pɔzʋʋ se pala yɔ.
Yaa «ɩlabɩnɩ kʋñɔndɩnaa kʋjɔŋ.» Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.
Mɛntɩ kɛ ñɩyʋʋ ŋgʋ pahayɩɣ kaɖaɣ taa nɛ paɖʋʋ tɔɔnaɣ taa se kalɩɩ sɔzɩŋ camɩyɛ yɔ.
Yaa «kaɖaɣ taa ɖozi hatʋ lɛɛtʋ.»
Yaa «ɩsɔɔlɩ lona kɩbana taa caɣʋ.»
Yaa «ɩsɛɣ-mɩ ɛyaa ɖigbeɣliye taa.»
Yaa «pɩlaŋ weyi ɩ-yɔɔ pɔtɔzʋʋ yɔ.»
Yaa «weyi patɩyʋsɩ-ɩ.»
Yaa «pɩlaŋ weyi ɩ-yɔɔ pɔtɔzʋʋ yɔ.»
Yaa «templo.»
Piye piye, «asaɖɩyɔɔnɩwaa 2.» Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «sinaagɔɔgɩwaa ɛsɩndaa.»
Yaa «paa ɛsɩyɛ ɖʋʋ mbʋ.»
Yaa «man-kalɩzaɣ.»
Yaa «Kalɩzaɣ, ŋcazɩ.»
Yaa «ña-kalɩzaɣ.»
Yaa «mɩ-kalɩzasɩ.»
Yaa «kalɩzaɣ.»
Yaa «nuŋgoloŋa kʋɖʋmaɣ.» Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Yaa «ɩla kʋñɔndɩnaa kʋjɔŋ.» Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.
Piye piye, «Ɩta mɩ-tɩnzɩ taa.»
Yaa «ɛkaɣ tam ɛ-tɩnaɣ taa.»
Kpaɣnɩ ɛzɩ ɖoo taa ñɩɣtʋ 9 yɔɔ nɛ piwolo ɖoo hɛkʋ.
Kpaɣnɩ ɖoo hɛkʋ nɛ piwolo ɛzɩ tɛbɩyɛ tɛɛ ñɩɣtʋ 3 yɔɔ mbʋ yɔ.
Yaa «ɛ-ɖɩɣa taa lɩmɖʋyaa.»
Yaa «ɛtɩla ɛ-caa sɔɔlɩm yɔ.»
Piye piye, «ñɛ-kɛdɛzaɣ lɛpɩtɔɔnɩ.» Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Yaa «ŋgʋ kɩcamɩ-ɩ.»
Grɛɛkɩ taa, «sinaapi piye.» Sinaapi piye kɛ ɖomaɣ piye cikpeɖe nɖɩ ɖɩwɛ Izrayɛɛlɩ yɔ. Sinaapi tɩʋ pɩzɩɣ nɛ kɩpaɣlɩ nɛ kɩtalɩ mɛtanaa 4 mbʋ yɔ.
Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ taa lɛ, pakpakaɣ sɔŋgɔlɔ haɣ ɛzɩ kpɩnɛ nɖɩ ɖɩwɛ ajitu yɔ.
Yaa «pɩɩpɩzɩɣ kpa nɛ pɩla se.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «ɛɛwɛnɩ kuzuyaɣ kʋdɔŋ.»
Piye piye, «ɛtɔkɩ kpɔnɔ.»
Yaa «ɛkɩlɩɣ sɔɔlʋʋ.»
Yaa «ɛ-kalɩzaɣ.»
Piye piye, «tilimiye.»
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ ɛ nɛ ɛ-lɔŋ tasɩyaa.
Piye piye, «pi-ɖoŋ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Yaa «ɛ-taabalaa halɩñɩma.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Piye piye, «ɛtɔlɩ e-pondone yɔɔ.»
Piye piye, «ɛtɔɔ.»
Yaa «batwaa.» Bat kʋɖʋmʋʋ tɔkaɣ litrinaa 22. Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Yaa «kɔɔrwaa 100.» Kɔɔr kʋɖʋmʋʋ tɔkaɣ litrinaa 220. Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Yaa «ɛjaɖɛ yɔɔ ɖʋtʋ tʋnɛ; pɩnzɩ sɩnɛ.» Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ (Ɛjaɖɛ yɔɔ ɖʋtʋ).
Piye piye, «Abraham nɔkɔyʋʋ taa.»
Yaa «Hadɛɛsɩ,» pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa tɩŋa pɩlaʋ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.
Piye piye, «ɛ-nɔkɔyʋʋ taa.»
Yaa «nem.» Pɛɛ ana a-ɖɔndɩnaa panaŋaɣnɩ tɔɔnaɣ pee wena payaɣ se blee yɔ.
Grɛɛkɩ taa, «sinaapi piye.» Sinaapi piye kɛ ɖomaɣ piye cikpeɖe nɖɩ ɖɩwɛ Izrayɛɛlɩ yɔ. Sinaapi tɩʋ pɩzɩɣ nɛ kɩpaɣlɩ nɛ kɩtalɩ mɛtanaa 4 mbʋ yɔ.
Piye piye, «papɩsɩ kele kele.»
Yaa «ɛ-kalɩzaɣ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A3.
Yaa «keziyewaa.»
Yaa «tisuu pʋnɛ pɩ-ɖaɣʋ.» Piye piye, «tisuu.»
Yaa «ɛjaɖɛ yɔɔ ɖʋtʋ ndʋ tɩkaɣ kɔm yɔ; pɩnzɩ nzɩ sɩkaɣ kɔm yɔ.» Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ (Ɛjaɖɛ yɔɔ ɖʋtʋ).
Yaa «fiigi.»
Yaa «mbʋ payɩ mɛncɛtɩnɩ ɛyaa taa nɛ mamʋ yɔ.»
Grɛɛkɩ mba tɛ miinɩ kʋɖʋmʋʋ kɛ kɩɖamnaa 340 nɛ kɩmaɣnɩ ɛzɩ drakɩmwaa 100 mbʋ yɔ. Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Piye piye, «liidiye ñɩɣtʋ.»
Piye piye, «me-liidiye ñɩɣtʋ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «panazɩ-ŋ.»
Piye piye, «kɔna ñʋʋ.»
Yaa «Pɩmʋnaa.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Yaa «neu.»
Yaa «ɛ-ɖalʋ.»
Yaa «Ɛjaɖɛ yɔɔ ɖʋtʋ tʋnɛ; Pɩnzɩ sɩnɛ.» Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ (Ɛjaɖɛ yɔɔ ɖʋtʋ).
Yaa «ɛjaɖɛ yɔɔ ɖʋtʋ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A5.
Yaa «ɩsɛɣ-wɛ ɛyaa ɖigbeɣliye taa.»
Yaa «pɔsɔɔlɩ lona kɩbana taa caɣʋ.»
Piye piye, «nɛ pɔtɔkɩ lelaa ɖɩsɩ.»
Yaa «se pɩsa nɛ pañɩnɩ kawanaɣ.»
Piye piye, «ɛɖʋ lɛpɩta 2.» Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Yaa «ɛ-kɩcɛyɩm taa.»
Yaa «ɩkaɣ hiɣu mɩ-kalɩzasɩ.»
Yaa «Ɛsɔ kpaɣ kɩmɩyɛ.»
Yaa «sɩɩnaa layaa.»
Yaa «sɩɩnaa layaa.»
Yaa «lɛɛlɛɛyɔ lɛ tɛzoŋgiye.»
Yaa «weyi ɛcaɣ taabɩlɩ yɔɔ yɔ.»
Yaa «weyi ɛcaɣ taabɩlɩ yɔɔ yɔ.»
Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ A3.
Piye piye, «Kʋsɩ abalʋ ɛnɛ.»
Yaa «ɛkamɩ-ɩ sizika yɔɔ.»
Piye piye, «ɛzɩ ñɩɣyʋʋ 6 ñɩŋgʋ yɔɔ mbʋ yɔ.»
Piye piye, «pɩtalɩ ñɩɣyʋʋ 9 ñɩŋgʋ yɔɔ.»
Yaa «etisi ɛ-kɛdɛzaɣ fezuu.»
Yaa «ɛɛkɛ Sahedrɛɛ.»
Yaa «pɩlaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pɔtɔzʋʋ yɔ.»
Yaa «pɩlaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pɔtɔzʋʋ yɔ.»
Yaa «pɩlaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pɔtɔzʋʋ yɔ.»
Yaa «pɩlaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pɔtɔzʋʋ yɔ.»
Yaa «pɩlaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pɔtɔzʋʋ yɔ.»
Yaa «pɩlaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pɔtɔzʋʋ yɔ.»
Yaa «ɛzɩ miiliwaa 7 mbʋ yɔ.» Piye piye, «staadɩnaa 60.» Staadɩ kʋɖʋmʋʋ maɣnɩ mɛtanaa 185. Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B14.
Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Ɛzɩ ñe-ɖeke na ɛgɔm Yeruzalɛm taa nɛ ŋŋsɩŋ?»
Yaa «pɩlaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pɔtɔzʋʋ yɔ.»
Yaa «pɩlaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pɔtɔzʋʋ yɔ.»
Yaa «pacaɣ taabɩlɩ yɔɔ.»
Yaa «Nɛ poluŋ ɛ-tɛɛ.»