BIBL MASƖ SƖNƐ SƖ-TƆBƲƲ LƐ SUWE?
Aduwa 17:17—«Ɛsɔɔlʋʋ paa ɖooye, weyi ɛkɛ ɛgbaɣdʋ yɔ»
«Taabalʋ kɩbanʋ wɩlɩɣ sɔɔlɩm paa ɛzɩmtaa, nɛ ɛkɛ koobu weyi palʋlɩ-ɩ se ɛsɩna kʋñɔŋ alɩwaatʋ taa yɔ.»—Aduwa 17:17, Ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ tɔm ɖɛzʋʋ.
«Ɛsɔɔlʋʋ paa ɖooye, weyi ɛkɛ ɛgbaɣdʋ yɔ, nɛ kʋñɔŋ taa lɛ, ɛpɩsɩɣ koobu.»—Aduwa 17:17, TAKAYAƔ KIÐEÐEA, Verbum Bible, 1997.
Aduwa 17:17 tɔbʋʋ nɩʋ
Weyi ɛkɛ taabalʋ toovenim taa yɔ pataɣ-ɩ liu. Ɛzɩ ɛyʋ ɖalʋ, yaa ɛ-kɔɔ yaa e-neu yɔ, ɛwɛ siɣsiɣ nɛ ɛmaɣzɩɣ lɛlʋ yɔɔ, kɔzɩ kɔzɩ kaɖɛ alɩwaatʋ taa.
«Taabalʋ kɩbanʋ wɩlɩɣ sɔɔlɩm paa ɛzɩmtaa.» Papɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ pɛɖɛzɩ tɔm loyaɣ kanɛ se «taabalaa mba pawɩlɩɣ sɔɔlɩm paa ɛzɩmtaa.» Ebree tɔm piye nɖɩ pɛɖɛzɩ tɔm loyaɣ kanɛ ka-taa se «sɔɔlɩm» yɔ, ɖɩ-tɔbʋʋ nɩʋ cɛzɩ ɛzɩma pɩlakɩ ɛyʋ yɔ. Pɩkɛ sɔɔlɩm mbʋ pɩ-taa piɖeni men-ɖeke wɛtʋ fɛyɩ nɛ patɩŋɩɣnɩ lakasɩ yɔɔ nɛ palɩzɩɣ-pʋ nɛ pawɩlɩɣ yɔ. (1 Kɔrɛntɩ mba 13:4-7) Taabalaa mba sɔɔlɩm mbʋ pɩwɛ pɛ-hɛkʋ taa yɔ pɔñɔʋnɩ ɖama alɩwaatʋ ndʋ pɩtɩla ɖama kɩɩnɩnʋʋ nakʋyʋ yɔɔ yaa wezuu caɣʋ taa kala naayɛ yɔɔ lɛ pɩtakɩɣ pa-taabalɩyɛ yɔ. Pɩtasɩ lɛ, pɔsɔɔlʋʋ se pakpaɣ nɛ pekpeɣu ɖama faaa. (Aduwa 10:12) Nɛ taabalʋ kɩbanʋ ɛɛsʋsʋʋ ɛ-taabalʋ ye pɩɖɔŋnɩ ɛlɛ camɩyɛ yɔ. Ɛlɛ ɛ nɛ ɛ-taabalʋ ɛnʋ pɛkpɛndɩɣ nɛ pɛmɛyɩ.—Roma mba 12:15.
«Taabalʋ kɩbanʋ . . . kɛ koobu weyi palʋlɩ-ɩ se ɛsɩna kʋñɔŋ alɩwaatʋ taa yɔ.» Eduuye ɖɩnɛ ɖɩwɩlɩɣ se ɛyʋ ɖalʋ, ɛ-kɔɔ yaa e-neu, papɩzɩɣ nɛ pɔñɔɔnɩ ɖama siŋŋ. Ye mbʋ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ ɖo-ɖoŋ ɖeɖe se ɖɩsɩnɩ ɖa-taabalʋ weyi ɛwɛɛ nɛ ɛkatɩɣ kaɖɛ wɛtʋ yɔ, ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩlakɩ ɛzɩ ɛyʋ ɖalʋ, ɛ-kɔɔ yaa e-neu yɔ. Pɩtasɩ lɛ, nɔɔ kʋɖʋmaɣ ŋga kɛwɛ taabalaa kɩbama hɛkʋ taa yɔ, takɩm ɛɛpɩzɩɣ nɛ pɩcamɩ-kɛ. Ɛlɛ, takɩm haɣ-wɛ waɖɛ se pɛcɛyɩsɩ sɔɔlɩm nɛ ñamtʋ ndʋ tɩwɛ pɛ-hɛkʋ taa yɔ nɛ pɩkɩlɩ.
Tɔm ndʋ tɩcɔ Aduwa 17:17 nɛ tɩta yɔ
Aduwa takayaɣ taa, pama lɔŋsɩnɖɛ nɛ lɔŋ tasʋʋ tɔm sakɩyɛ; pama-tʋ tobi tobi nɛ tiseɣtiɣ kalɩyʋ se ɛmaɣzɩ ɛ-ñʋʋ taa. Wiyaʋ Salomɔɔ manɩ Bibl takayaɣ ŋga ka-taa hɔɔlɩŋ sakɩyɛ. Ɛma tɔm loyisi ɛzɩ pamaʋ koosi Ebree kʋnʋŋ taa yɔ. Mbʋ ɛzɩ ɛɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm pee wena anɩɣzɩnɩ ɖama yɔ lɛ, ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm loyisi nzɩ sɩwɛnɩ hɔɔlɩŋ 2 yɔ, nɛ hɔɔlʋʋ 2 ñɩŋgʋ sɩɣna se panɩɩ kajalaɣ hɔɔlʋʋ taa nɛ pɩkpaɖɩ; ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ ɖɔɖɔ tɔm loyisi nzɩ sɩkaɖɩɣnɩ ɖama yɔ. Aduwa 17:17 kɛ kɩɖaʋ ŋgʋ kɩwɩlɩɣ koosi nzɩ sɩ-taa palabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm loyisi nzɩ sɩwɛnɩ hɔɔlɩŋ 2 nɛ hɔɔlʋʋ 2 ñɩŋgʋ sɩɣna se panɩɩ kajalaɣ hɔɔlʋʋ taa nɛ pɩkpaɖɩ yɔ. Aduwa 18:24 kɛ kɩɖaʋ ŋgʋ kɩwɩlɩɣ koosi nzɩ sɩ-taa tɔm loyisi kaɖɩɣnɩ ɖama yɔ. Ðɩkalɩɣ mayaɣ ŋga ka-taa se: «Ɛgbaɣdɩnaa nabɛyɛ wɛɛ lɛ, papɩzɩɣ nɛ pɔtɔyɩtɩ ɖama, ɛlɛ taabalʋ nɔɔyʋ wɛɛ lɛ, ɛñɔʋnɩ ɛyʋ kpam nɛ pɩkɩlɩ ɛlɛ koobu.»
Alɩwaatʋ ndʋ Salomɔɔ mawaɣ Aduwa 17:17 yɔ, pɩtɩla yɔ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ nɖɩ ɖɩɩwɛ ɛ-caa Daviid nɛ Wiyaʋ Sɔɔlɩ pɩyalʋ Yonataanɩ pɛ-hɛkʋ taa yɔ ɖɩ-yɔɔ ɛmaɣzaɣ. (1 Samɩyɛɛlɩ 13:16; 18:1; 19:1-3; 20:30-34, 41, 42; 23:16-18) Paa Daviid nɛ Yonataanɩ pataakɛ hɔʋ kʋɖʋmʋʋ taa mba yɔ, paañɔnɩ ɖama nɛ pɩkɩlɩ ɛyʋ nɛ ɛ-ɖalʋ. Halɩ Yonataanɩ ɖʋ e-wezuu kaɖɛ taa se ɛkandɩyɩɣ ɛ-taabalʋ Daviid yɔɔ.a
Ɛzɩma pɛɖɛzɩ Aduwa 17:17 Biblwaa nabɛyɛ taa yɔ
«Taabalʋ wɩlɩɣ sɔɔlɩm paa ɛzɩmtaa, nɛ ɛpɩsɩɣ koobu asɛyʋ alɩwaatʋ taa» (La Sainte Bible, par A. Crampon).
«Taabalʋ wɩlɩɣ sɔɔlɩm paa ɛzɩmtaa, nɛ kʋñɔŋ alɩwaatʋ taa lɛ, ɛwɩlɩɣ se ɛkɛ koobu» (La Bible du Semeur).
«Paa ɛzɩmtaa lɛ, taabalʋ lɩzɩɣ sɔɔlɩm nɛ ɛwɩlɩɣ: ɛkɛ koobu weyi palʋlɩ-ɩ se ɛsɩna kʋñɔŋ alɩwaatʋ taa yɔ» (La Bible, par le rabbinat français).
Cɔnɩ video cikpeluu kʋnɛ nɛ ŋtɩlɩ Aduwa takayaɣ taa lɩmaɣza sɔsɔna.
a Kalɩ tɔm ñʋʋ «Taabalaa kɩbama mba pɔñɔnɩ ɖama pɩdɩɩfɛyɩ yɔ.»