Watchtower tɛ INTƐRNƐƐTƖ YƆƆ TAKAYƖSƖ ƉƖZƖYƐ
Watchtower
INTƐRNƐƐTƖ YƆƆ TAKAYƖSƖ ƉƖZƖYƐ
Kabɩyɛ
ŋ
  • ɛ
  • ɩ
  • ŋ
  • ñ
  • ɔ
  • ʋ
  • ɣ
  • BIBL
  • TAKAYƖSƖ
  • KEDIƔZISI
  • kr ñʋʋ 12 h. 118-131
  • Pɔñɔɔzɩ-wɛ se pɛsɛɛ “laŋhɛzɩyɛ tɛ Ɛsɔ”

Video nakʋyʋ fɛyɩ hɔɔlʋʋ kʋnɛ kɩ-taa.

Hayɩ, pɩcaɣ mabʋ video ɛlɛ nabʋyʋ tɩɖɔ camɩyɛ.

  • Pɔñɔɔzɩ-wɛ se pɛsɛɛ “laŋhɛzɩyɛ tɛ Ɛsɔ”
  • Ɛsɔ Kewiyaɣ ɖiɣni ka-tʋmɩyɛ labʋ!
  • Tɔm ñʋŋ cikpeŋ
  • Tɩ-yɔɔ tɔm lɛɛtʋ
  • “Mankaɣ sɩʋ laŋhɛzɩyɛ mɩ-yɔɔ cɔnɩyaa”
  • Ɛzɩma Krɩstʋ ɖiyiɣ ɛgbɛyɛ yɔ
  • “Ɛwɩlɩ ewiɖe kɩɖaʋ kɩbaŋʋ”
  • Ɛzɩma ɛzʋtʋyaa cɔŋnɩ Ɛsɔ ewiɖe yɔɔ sɔnɔ?
  • Ɛgbɛyɛ taa ɖʋtʋ ñɔɔzʋʋ yeba nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ wɛɛ nɛ pɩkɩlɩ
  • Ninɖiɣyaa mba pɔcɔŋnɩ ewiɖe yɔɔ yɔ
    Pɔñɔɔzɩ pa-tɩ se pala Yehowa sɔɔlɩm
  • Ɛzɩma pɔñɔɔzɩ Krɩstʋ ɛgbɛyɛ?
    Nɩɩ wezuu leleŋ tam!—Bibl kpɛlɩkʋʋ ɖʋtʋ ndʋ tɩwazɩɣ-ŋ yɔ
  • Ɛzɩma tɩyɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa sɩɣnɩ ɛgbɛyɛ?
    Mba lakɩ Yehowa sɔɔlɩm sɔnɔ?
Ɛsɔ Kewiyaɣ ɖiɣni ka-tʋmɩyɛ labʋ!
kr ñʋʋ 12 h. 118-131

ÑƲƲ 12

Pɔñɔɔzɩ-wɛ se pɛsɛɛ “laŋhɛzɩyɛ tɛ Ɛsɔ”

ÑƲƲ KƲNƐ KƖ-TAA TƆM

Yehowa ñɔɔzɩ ɛ-ɛgbɛyɛ pazɩ pazɩ

1, 2. (a) Ɛbɛ pɛlɛɣzɩ Feŋuu Tilimiye yɔɔ janvier 1895 taa? (b) Nɛ ɛzɩma koobiya laba?

JOHN BOHNET kaakɛ Bibl Kpɛlɩkɩyʋ weyi ɛwɛ kpekpeka yɔ. Ɛna janvier 1895 tɛ Feŋuu Tilimiye lɛ, pɩlabɩ-ɩ leleŋ siŋŋ. Pɛlɛɣzɩ ɖi-huyuu nɛ pala kɩfalʋʋ. Palɩzɩ tilimiye naɖɩyɛ nɛ mintʋsʋʋ nakʋyʋ lɩɣnɩ ɖɩ-taa nɛ kɩñandɩɣ cɩkpɛndʋʋ nakʋyʋ taa. Cɩkpɛndʋʋ ŋgʋ, kuyu teŋgu ŋgʋ kiɖiɣni wasʋʋ yɔ, kɩ-yɔɔ. Pama kɩlɛmʋʋ kɩfalʋʋ ŋgʋ, kɩ-tɔm Feŋuu Tilimiye nɖɩ ɖɩ-taa nɛ pɔtɔ se: “Ða-takayaɣ wɛtʋ kɩfatʋ yɔ.”

2 Pɩlabɩ koobu Bohnet leleŋ lɛ, ɛma koobu Russell takayaɣ nɛ ɛtɔ se: “Pɩlabɩ-m leleŋ se TILIMIYE ɖe camɩyɛ mbʋ! Pɩwɛ ɖeu kpem.” Payaɣ koobu lɛlʋ se John Brown, ɛyɔɔdɩ takayaɣ huyuu ŋgʋ kɩ-tɔm se: “Kɩwɛ ɖeu kpem. Teŋgu lɩm kɔŋ nɛ pɩmakɩ tilimiye, ɛlɛ ɖi-tigila sɩŋ mbʋ cɩŋ.” Lɛɣzɩtʋ kɩfatʋ ndʋ tɩɩkɛnɩ kajalaɣ ñɩndʋ pɩnaɣ ŋga ka-taa, ɛlɛ tɩtaakɛ kɛdɛzaɣ ñɩndʋ. Novembre fenaɣ taa, patasɩ labʋ lɛɣzɩtʋ sɔsɔtʋ natʋyʋ. Nɛ pɩlabɩ piti se tɩyɔɔdʋʋ ɖɔɖɔ teŋgu ŋgʋ kɩwasɩɣ yɔ, kɩ-tɔm.

3, 4. (a) Kaɖɛ nɖɩ tɔm pɔyɔɔdɩ novembre 1895 tɛ Feŋuu Tilimiye taa? (b) Nɛ lɛɣzɩtʋ ndʋ tɔm posusaa?

3 Pama ñʋʋ kɩɖaɣlʋʋ nakʋyʋ 15 novembre 1895 tɛ Feŋuu Tilimiye taa nɛ kɩyɔɔdʋʋ kaɖɛ naɖɩyɛ tɔm: Tɔm wɛ Bibl Kpɛlɩkɩyaa hɛkʋ taa nɛ pɩcaɣ pɩkɔnɩ tayʋʋ ɛgbɛyɛ taa. Koobiya wɛɛ nɛ poyou agbaa taa se pana se anɩ pɩwɛɛ se ɛɖɛɛ nɔɔ paa ɛgbɛyɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-taa? Pɩsa nɛ pasɩnɩ koobiya nɛ pɔñɔɔzɩ tɔm ndʋ lɛ, ñʋʋ ŋgʋ kɩkpaɣ ɛgbɛyɛ tɩŋa nɛ kɩmaɣzɩnɩ mɛlɛ; nɛ kɩyɔɔdɩ kpayɩ se koobiya mba pɛɖɛɣ nɔɔ yɔ, patɩñɔɔzɩ mɛlɛ ŋgʋ se kɩpɩzɩ nɛ kɩkaɖɩnɩ teŋgu yɔɔ helim. Ɛbɛ pɩɩwɛɛ se pala?

4 Ñʋʋ ŋgʋ, kɩyɔɔdaa se mɛlɛ ñʋʋdʋ kɩbanʋ ñɩnɩɣ nɛ ɛna se ye pɩsa miŋ yɔ, mbʋ pɩyakɩ ɛyaa ñʋʋ yɔ pɩwɛ mɛlɛ taa? Nɛ ye helim ɛpaɣzɩ mabʋ yɔ, mbʋ pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ mɛlɛ nɛ kɩsɩŋ cɩŋgɩlɩm yɔ, pɩwɛɛ? Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se mba pɛɖɛɣ ɛgbɛyɛ tɩŋa nɔɔ yɔ, pañɩnɩ nɛ pana se agbaa wɛnɩ mbʋ pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-yɛ nɛ akaɖɩnɩ kaɖɛ yɔ. Pʋyɔɔ lɛ, posusi lɛɣzɩtʋ sɔsɔtʋ natʋyʋ tɔm, ñʋʋ ŋgʋ kɩ-taa nɛ pɔtɔ se papaɣzɩɣ-tʋ labɩnʋʋ tʋmɩyɛ kpaagbaa. Pɩpɔzʋʋ se “palɩzɩ paa ɛgbɛyɛ nɖɩ lɛ, ɖɩ-taa ɛzʋtʋyaa nɛ pɔcɔnɩ ewiɖe yɔɔ.”—Tʋma Labʋ 20:28.

5. (a) Ɛbɛ yɔɔ papɩzɩɣ nɛ pɔtɔ se ɛzʋtʋyaa ɖʋtʋ ndʋ paalabɩ kajalaɣ taa yɔ, tɩɩkɔm alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ? (b) Tɔm ndʋ yɔɔ ɖɩkaɣ cosuu?

5 Ðʋtʋ ndʋ palaba se palɩzɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa yɔ, tɩɩkɔm tɩ-alɩwaatʋ yɔɔ ɖeyi ɖeyi nɛ pɩɩsɩnaa nɛ agbaa cɛyɩsɩ camɩyɛ. Pɩɩsɩnɩ ɖo-koobiya se kala wena Caama you kajalaɣ ñɩŋgʋ kaɣ kɔnʋʋ yɔ, ataacɛŋɛsɩ-wɛ. Pɩnzɩ nzɩ sɩkɔm pʋwayɩ yɔ, palabɩ ɖʋtʋ lɛɛtʋ ɛgbɛyɛ taa nɛ tɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩsɛɛ Yehowa camɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ. Paayɔɔdɩ lɛɣzɩtʋ ndʋ tɩ-tɔm natʋ natʋyʋ taa? Lɛɣzɩtʋ ndʋ ña-maɣmaɣ ŋnawa? Ɛbɛ lɛɣzɩtʋ ndʋ tɩwazɩ-ŋ?

“Mankaɣ sɩʋ laŋhɛzɩyɛ mɩ-yɔɔ cɔnɩyaa”

6, 7. (a) Izaayii 60:17 tɔbʋʋ lɛ suwe? (b) Pɔyɔɔdʋʋ “mɩ-yɔɔ cɔnɩyaa” nɛ “mɩ-tʋmɩyɛ yɔɔ cɔnɩyaa” tɔm mayaɣ kanɛ ka-taa yɔ, pɩwɩlɩɣ we?

6 Ɛzɩ ɖɩɩnaʋ ñʋʋ 9 taa yɔ, Izaayii kaayɔɔdaa se Yehowa kaɣ wazʋʋ ɛ-ɛjaɖɛ nɛ ɖɩ-taa ɛyaa huu. (Iz. 60:22) Ɛlɛ Yehowa labɩ tamaɣ se ɛkaɣ labʋ nɛ pɩcɛzɩ mbʋ. Ɛɛyɔɔdɩ natʋ kʋyʋmtʋ ndʋ tɩ-taa se: “Mankaɣ kɔnʋʋ sika, ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ lone taa; mankaɣ kɔnʋʋ liidiye, ñɩɣyʋʋ lone taa; mankaɣ kɔnʋʋ ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ, ɖasɩ lone taa; mankaɣ kɔnʋʋ ñɩɣyʋʋ, pɛɛ lone taa. Toovenim, mankaɣ sɩʋ laŋhɛzɩyɛ mɩ-yɔɔ cɔnɩyaa, nɛ mansɩɩ siɣsiɣ wɛtʋ mɩ-tʋmɩyɛ yɔɔ cɔnɩyaa.” (Iz. 60:17, nwt) Natʋ tɔm tʋnɛ tɩ-tɔbʋʋ lɛ suwe? Ɛzɩma tiɖiɣni labʋ sɔnɔ?

Pɩtɩkɛ kɩdɛkɛdɩtʋ lone taa pɛlɛɣzɩɣ kɩbandʋ, ɛlɛ ndʋ tɩkɩlɩ ɖeu yɔ pɛlɛɣzɩɣ kɩbandʋ lone taa

7 Izaayii yɔɔdɩ ɛ-natʋ tɔm taa se pakaɣ lɛɣzʋʋ wonuu nakʋyʋ lɛɛkʋ lone taa. Ɛlɛ yʋsɩ se pɩtɩkɛ kɩdɛkɛdɩtʋ lone taa pɛlɛɣzɩɣ kɩbandʋ, ɛlɛ ndʋ tɩkɩlɩ ɖeu yɔ pɛlɛɣzɩɣ kɩbandʋ lone taa. Pɛlɛɣzɩɣ sika, ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ lone taa lɛ, pɩwɩlɩɣ se pɩñɔɔzaa nɛ pɩkɩlɩ; nɛ mbʋ ɖɔɖɔ pɩwɛ wondu lɛɛtʋ lɛɣzʋʋ hɔɔlʋʋ taa. Ye mbʋ natʋ tɔm ndʋ, tɩwɩlɩɣ se Yehowa labɩ tamaɣ se ɛ-samaɣ wɛtʋ kaɣ ñɔɔzʋʋ pazɩ pazɩ nɛ piwokini ɛzɩdaa. Ñɔɔzʋʋ tɔm ndʋ natʋ tɔm tʋnɛ tɩyɔɔdʋʋ? Ye Yehowa ɛyɔɔdaa se “mɩ-yɔɔ cɔnɩyaa” nɛ “mɩ-tʋmɩyɛ yɔɔ cɔnɩyaa” yɔ, ɛcaɣ ɛwɩlɩ se ɛzɩma pɔcɔŋnɩ ɛ-samaɣ yɔɔ nɛ ɛzɩma palakɩ ɛ-ɛgbɛyɛ taa ɖʋtʋ yɔ, pɩkaɣ ñɔɔzʋʋ pazɩ pazɩ nɛ piwokini ɛzɩdaa.

8. (a) Ayeki nɛ lɛɣzɩtʋ ndʋ pɔyɔɔdɩ tɩ-tɔm Izaayii natʋ taa yɔ tɩlakɩ? (b) Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ lɛɣzɩtʋ ndʋ tɩwazɩ-ɖʋ? (Kalɩ aɖakaɣ “Etisi faaa nɛ pɔhɔ ɛ-nɩŋgbaaŋ.”)

8 Alakɩ nɛ ɛgbɛyɛ ɖʋtʋ ñɔɔzɩ nɛ piwobini ɛzɩdaa? Yehowa yɔɔdaa se: “Mankaɣ kɔnʋʋ sika, . . . mankaɣ kɔnʋʋ ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ, . . . nɛ mankaɣ sɩʋ laŋhɛzɩyɛ.” Toovenim, pɩtɩkɛ ɛyaa lakɩna nɛ ɛgbɛyɛ taa ɖʋtʋ ñɔɔzʋʋ nɛ piwokini ɛzɩdaa, ɛlɛ Yehowa maɣmaɣ lakɩna. Nɛ kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ pasɩ Yesu wiyaʋ yɔ, Yehowa wɛɛ nɛ ɛtɩŋɩɣnɩ ɛ-Pɩyalʋ yɔɔ nɛ ɛñɔɔzʋʋ ɖʋtʋ ndʋ. Ðʋtʋ ñɔɔzʋʋ mbʋ, ɛzɩma pɩwazɩɣ-ɖʋ? Mayaɣ kʋyʋmaɣ ŋga, kɔyɔɔdaa se ñɔɔzʋʋ mbʋ pɩkaɣ kɔnʋʋ “laŋhɛzɩyɛ” nɛ “siɣsiɣ wɛtʋ.” Ye ɖitisiɣ se Yehowa ɛwɩlɩ-ɖʋ nʋmɔʋ nɛ ɖɩlɛɣzɩɣ ɛzɩ pʋpɔzʋʋ yɔ, laŋhɛzɩyɛ wɛɣ ɖɛ-hɛkʋ taa, nɛ siɣsiɣ wɛtʋ sɔɔlʋʋ seɣtiɣ-ɖʋ nɛ ɖɩsɛɛ Yehowa weyi apostoloo Pɔɔlɩ yaɣ se “laŋhɛzɩyɛ tɛ Ɛsɔ” yɔ.—Filiipu 4:9.

9. (a) Ɛbɛ yeki se nɔɔ kʋyʋmaɣ ɛwɛɛ ɛgbɛyɛ taa nɛ pɩtɩŋa pɩcɔlɩ camɩyɛ cɔlɩɩɩ? (b) Ɛbɛ yɔɔ ɖɩyɔɔdʋʋ mbʋ?

9 Apostoloo Pɔɔlɩ ma Yehowa yɔɔ tɔm tʋnɛ: “Ɛsɔ tɩkɛnɩ Ɛsɔ weyi esidiɣ pɩtɩŋa yem yem yɔ, ɛlɛ ɛkɛ laŋhɛzɩyɛ tɛ Ɛsɔ.” (1 Kɔrɛntɩ 14:33) Yʋsɩ se Pɔɔlɩ tɩkpaɣ wondu siduu yem yem nɛ ɛmaɣzɩnɩ pɔcɔlʋʋ wondu cɔlɩɩɩ yɔ, ɛlɛ ɛtɔm se wondu siduu yem yem wɛ ndɩ nɛ laŋhɛzɩyɛ. Ɛbɛ yɔɔ? Maɣzɩ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ: Paa pɔcɔlɩ wondu natʋyʋ cɔlɩɩɩ yɔ, pɩtɩwɩlɩ se tɩkɔŋnɩ laŋhɛzɩyɛ. Kpaɣ kɩɖaʋ kʋnɛ: Sɔɔjanaa canɖaʋ nakʋyʋ pɩzɩɣ nɛ kɩɖaɣnɩ kɩ-tɩ nɛ kɩɖɔŋ camɩyɛ cɔlɩɩɩ nɛ kiwoki you ɖɩlaɖɛ; ɛlɛ pɔɖɔŋʋʋ camɩyɛ cɔlɩɩɩ nɛ pɛɖɛɣ yɔ, pɩɩkɔŋnɩ laŋhɛzɩyɛ na, mbʋ pʋyɔɔ yɔ you pɛɖɛɣ labʋ. Ðɩkɛ Krɩstʋ mba, pʋyɔɔ lɛ pɩwɛɛ se ɖɩtaasɔɔ tɔm kɩcɛyɩtʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ: Ye pɔñɔɔzɩ ɖʋtʋ paa ndʋ nɛ tɩcɔlɩ camɩyɛ cɔlɩɩɩ, ɛlɛ pɩtɩkɛ laŋhɛzɩyɛ kɛnɩ ti-tigiɖe yɔ, paa pɩɩla ɛzɩma wiɖiyi ɖʋtʋ ndʋ tɩkaɣ wɛɛkʋʋ. Ɛlɛ ɖʋtʋ ndʋ Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ ñasɩɣna nɛ palakɩ se tɩwɛɛ cɔlɩɩɩ yɔ, tʋtʋ ñɛwɛɣ tam. Ye mbʋ, ɖa-taa wɛ leleŋ pɩdɩɩfɛyɩ se “laŋhɛzɩyɛ Ɛsɔ” ɖiyiɣni ɖɛ-ɛgbɛyɛ nɛ ɛñɔɔzʋʋ-ɖɩ! (Roma 15:33) Laŋhɛzɩyɛ nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ ŋga kɛwɛ Yehowa ɛgbɛyɛ taa ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ nɛ pɩlakɩ-ɖʋ leleŋ yɔ, pe-tigiɖe lɛ laŋhɛzɩyɛ nɖɩ Ɛsɔ haɣ yɔ.—Keɣa 28:11.

10. (a) Ɛbɛ pɛlɛɣzɩ ɛgbɛyɛ taa kiɖe tɛɛ nɛ pɩñɔɔzɩ nɛ pɩkɩlɩ? (Kalɩ aɖakaɣ “Pɔñɔɔzɩ ɛgbɛyɛ yɔɔ cɔnʋʋ nɛ pɩkɩlɩ.”) (b) Tɔm ndʋ yɔɔ ɖɩkaɣ cosuu lɛɛlɛɛyɔ?

10 Aɖakaɣ “Ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa lɩzʋʋ tɔm” taa, pɔyɔɔdɩ ɛzɩma paañɔɔzɩ ɖɛ-ɛgbɛyɛ kiɖe tɛɛ se pɩwazɩ-ɖʋ yɔ, pɩ-tɔm. Ɛlɛ ɛzɩma Yehowa tɩŋɩɣnɩ ɖe-Wiyaʋ yɔɔ nɛ ɛlɛɣzɩɣ “sika” “ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ” lone taa ɖa-alɩwaatʋ taa? Ɛzɩma lɛɣzɩtʋ ndʋ tiyeba nɛ laŋhɛzɩyɛ nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ ŋga kɛwɛ agbaa taa yɔ, kakpa ɖoŋ? Ɛzɩma lɛɣzɩtʋ ndʋ tɩsɩɣnɩ ña-maɣmaɣ nɛ ŋsɛɣ “laŋhɛzɩyɛ tɛ Ɛsɔ”?

Ɛzɩma Krɩstʋ ɖiyiɣ ɛgbɛyɛ yɔ

11. (a) Patazɩ Masɩ taa camɩyɛ lɛ, panɩɩ tɔm ndʋ taa? (b) Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ taa koobiya kaatɛm pa-taa se palakɩ we?

11 Kpaɣnɩ pɩnaɣ 1964 nɛ ŋwolo pɩnaɣ 1971 lɛ, Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ cɔnɩ Bibl kpɛlɩkʋʋ ɖʋtʋ sɔsɔtʋ natʋyʋ yɔɔ. Bibl kpɛlɩkʋʋ ɖʋtʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, pañɩnaɣ ɖɔɖɔ se pana ɛzɩma kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ mba ɛgbɛyɛ lakaɣ tʋmɩyɛ yɔ.a Pɔkɔm nɛ panɩɩ pɩ-taa se alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, pɩtɩkɛ ɛzʋtʋyʋ kʋyʋm pɔpɔzaɣ se ɛcɔnɩ ɛgbɛyɛ yɔɔ, ɛlɛ ɛzʋtʋyaa ŋgbɛyɛ lakaɣnɩ tʋmɩyɛ, pɩwɩlɩɣ se pɔɖɔwa. (Kalɩ Filiipu 1:1; 1 Timootee 4:14.) Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ nɩ tɔm ndʋ tɩ-taa nɛ pɩkɩlɩ lɛ, peɖiɣzina se pe-Wiyaʋ Yesu wɛna nɛ ɛsɩɣnɩ-wɛ se pɔñɔɔzɩ ɛgbɛyɛ camɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ; nɛ Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ taa koobiya kaatɛm pa-taa se petisiɣ nɛ patɩŋ nʋmɔʋ ŋgʋ Yesu wɩlɩɣ-wɛ yɔ. Peeɖe pɛlɛɣzɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa lɩzʋʋ ɖʋtʋ kpaagbaa se tɩla nɔɔ kʋyʋmaɣ nɛ tɔm ndʋ Masɩ yɔɔdʋʋ yɔ. Ye mbʋ, lɛɣzɩtʋ ndʋ palabɩ pɩnzɩ 1970 waa ɖɩbazɩyɛ taa?

ETISI FAAA NƐ PƆHƆ Ɛ-NƖŊGBAAŊ

1er AVRIL 1916 tɛ Feŋuu Tilimiye nɖɩ palɩzɩ Fɛɛlandɩ kʋnʋŋ taa yɔ, ɖɩ-taa Koobu Russell kaama takayaɣ nakɛyɛ Sikandiinavii koobiya sakɩyɛ, pa-taa lɛlʋ lɛ Kaarlo Harteva. Ɛmawa se: “Koobiya kʋsɔɔlaa, ɖiseɣtiɣ-mɩ se ɩpɩsɩ toovenim taa nɛ ɩla tʋmɩyɛ nɖɩ pɩpɔzaa se pala ɖa-alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa yɔ.” Ɛbɛ yɔɔ pasazaɣ-wɛ mbʋ?

Kaarlo Harteva

Kaarlo Harteva

Palʋlɩ koobu Harteva pɩnaɣ 1882 taa nɛ ɛɛkɛ Fɛɛlandɩ Bibl Kpɛlɩkɩyaa taa lɛlʋ. Pamɩyɩsɩ-ɩ lɩm pɩnaɣ 1912 taa nɛ Koobu Russell ha-ɩ nʋmɔʋ se ɛpaɣzɩ lɩzʋʋ Feŋuu Tilimiye Fɛɛlandɩ kʋnʋŋ taa. Pɩtɩŋa pɩɖɔm camɩyɛ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ Caama you kajalaɣ ñɩŋgʋ paɣzaa yɔ. Peeɖe Koobu Harteva ma 1er décembre 1914 tɛ Feŋuu Tilimiye taa se: “Liidiye tɔm labɩ kaɖɛ nɛ pʋyɔɔ lɛ. . . ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖiheyi-mɩ se Feŋuu Tilimiye taa takayɩhatʋ kaɣ pasʋʋ yaa tɩɩpasɩɣ; nɛ ɖɩɩsɩŋ se ɖɩkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɖɩlɩzɩ-ɖɩ ɖoŋ ɖoŋ pɩnaɣ kanɛ yaa ɖɩɩpɩzɩɣ.” Ɛlɛ pɩtalɩ pɩnaɣ 1915 lɛ, Koobu Harteva nɛ lalaa palɩzɩ ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ nɛ payaɣ-ɖɩ se Ararat, nɛ ɖɩɖɩ ñapaɣzɩ lɩzʋʋ takayaɣ nakɛyɛ nɛ payaɣ-kɛ mbʋ ɖɔɖɔ. Palabɩ mbʋ se pɩsa nɛ pehiɣ liidiye.

Koobu Harteva ka ɛ-lɩmaɣza ɛgbɛyɛ kɩfaɖɛ ɖɩnɛ nɛ takayaɣ kɩfalaɣ kanɛ kɔ-yɔɔ. Peeɖe palɩzɩ nɔɔyʋ nɛ ɛlɛ kɛnɩ Fɛɛlandɩ kʋnʋŋ taa Feŋuu Tilimiye lɩzɩyʋ. Pamaɣaɣ Bibl tɔm Ararat taa, ɛlɛ pamaɣaɣ ɖɔɖɔ kɔ naayɛ nɛ kʋnʋŋ ŋgʋ payaɣ se espéranto yɔ, pɔ-tɔm. Piyeba nɛ pitileɖi lɛ, koobiya yele toovenim wɩlɩtʋ hɔɔlʋʋ nɛ pɛ-ɛzɩyɛ sɛɛnɩ Ararat taa tɔm. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa Koobu Russell seɣti Koobu Harteva nɛ ɛ-taabalaa se “papɩsɩ toovenim taa.” Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnɩɣzaɣ pe-fezuu taa wɛtʋ yɔɔ.

Patasɩ Koobu Harteva lɔŋ ɛnɩ lɛ, ɛzɩma ɛlaba? Ɛkpaɣ tɔm ndʋ Koobu Russell mawa yɔ nɛ tɔm ndʋ ɛ-maɣmaɣ ecosaa yɔ nɛ ɛɖʋ Ararat takayaɣ taa. Koobu Harteva pɔzɩ se pakpaɣ mbʋ ɛlaba yɔ nɛ pekpeɣ-i. Ɛyɔɔdaa se: “Mañɩnɩɣ se mala mbʋ payɩ manpɩzɩɣ yɔ nɛ mɔñɔɔzɩ tɔm ndʋ.” Pɩlabɩ pazɩ pʋwayɩ lɛ, ɛtasɩ pɔzʋʋ kɛdɛzaɣ Ararat takayaɣ taa se pakpaɣ mbʋ payɩ ɛwɛɛkaa yɔ nɛ pekpeɣ-i. Peeɖe ɛsɔzaa se: “Mañakɩ pana nɛ manɖʋ ma-lɩmaɣza toovenim hɔɔlɩŋ tɩŋa yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ.” Koobu Harteva tɩla ɛzɩ ɛzʋtʋyaa lalaa mba paawɛnɩ tɩ kpazʋʋ yɔ, ɛlɛ etisi faaa nɛ pɔhɔ ɛ-nɩŋgbaaŋ.

Pʋwayɩ lɛ paɖaɣnɩ pɔzʋʋ Koobu Harteva se ɛɖaɣnɩ kɛʋ Fɛɛlandɩ kʋnʋŋ taa Feŋuu Tilimiye lɩzɩyʋ nɛ ɛkɛ ɖɔɖɔ ɛgbɛyɛ piliŋa yɔɔ cɔnɩyʋ. Ɛlabɩ ɛ-tʋmɩyɛ camɩyɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ pɩnaɣ 1950. Ɛtɛzɩ wezuu caɣʋ tɛtʋ yɔɔ pɩnaɣ 1957 taa nɛ ɛɛwɛ siɣsiɣ Yehowa ɛzɩdaa. Toovenim taa lɛ, mba petisiɣni tɩ luzuu nɛ pe-Wiyaʋ Yesu hɔŋ pa-nɩŋgbaaŋ yɔ, pɩñɔɔzʋʋ-wɛ nɛ pehikiɣ Yehowa wazasɩ.

12. (a) Ɛbɛ pɛlɛɣzɩ Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ maɣmaɣ taa? (b) Kɛdɩ ɛzɩma pɔñɔɔzɩ Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ lɛɛlɛɛyɔ yɔ. (Kalɩ aɖakaɣ “Ɛzɩma Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ cɔŋnɩ Kewiyaɣ tʋma yɔɔ?” hɔɔlʋʋ 130.)

12 Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ yɔɔ pacalɩ labʋ kajalaɣ lɛɣzɩtʋ. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ taa koobiya kaakpɛndɩ lʋbɛ nɛ pɛkɛ pa-tɩŋa patam numwaa. Mba cɔŋaɣnɩ Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania yɔɔ komina ɛzɩdaa. Ɛlɛ pɩnaɣ 1971 taa lɛ, pɔsɔzɩ koobiya nabɛyɛ Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ taa mba yɔɔ nɛ pɛkpɛndɩ 11. Nɛ pataatasɩɣ cɔnʋʋ ɛgbɛyɛ yɔɔ komina ɛzɩdaa. Pa-taa nɔɔyʋ taamaɣzɩɣ se ɛkɩlɩ lalaa nɛ kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ lɛ, pɛlɛɣzaɣ ɖama kʋyʋm kʋyʋm paa pɩnaɣ ŋga nɛ pɛkɛɣ ɛgbɛyɛ nɔɔ ɖɛyaa.

13. (a) Ðʋtʋ ndʋ kaawɛ agbaa taa nɛ tɩla pɩnzɩ 40? (b) Ɛbɛ Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ labɩ pɩnaɣ 1972 taa?

13 Lɛɣzɩtʋ naalɛ ñɩndʋ tukuni agbaa tɩŋa. Kpaɣnɩ pɩnaɣ 1932 nɛ ŋwolo 1972 lɛ, koobu kʋyʋm koŋ cɔŋaɣnɩnɩ paa ɛgbɛyɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-yɔɔ. Payaɣaɣ-ɩ se tɔm susuu ñʋʋdʋ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ pɩnaɣ 1936 taa. Pʋwayɩ pɔkɔm nɛ pɛlɛɣzɩ hɩɖɛ nɖɩ tam sakɩyɛ: Kooka ñʋʋdʋ, ɛgbɛyɛ tɛ tʋmlaɖʋ nɛ ɛgbɛyɛ yɔɔ cɔnɩyʋ. Koobiya mba, pañakaɣ pana nɛ pɔcɔŋnɩ ɛgbɛyɛ yɔɔ nɛ kpekpeka. Ye mbʋ, pataapɔzʋʋ ɛzʋtʋyaa lalaa tɔm natʋyʋ pʋcɔ nɛ pakpakɩɣ lɩmaɣza wena atukuuni ɛgbɛyɛ yɔ. Ɛlɛ pɩnaɣ 1972 taa lɛ, Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ labɩ lɛɣzɩtʋ sɔsɔtʋ natʋyʋ. Lɛɣzɩtʋ ndʋ tɔm ɖɩcaɣ yɔɔdʋʋ?

14. (a) Ðʋtʋ kɩfatʋ ndʋ papaɣzɩ tʋmɩyɛ labɩnʋʋ 1er octobre 1972 wiye? (b) Ɛzɩma ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa tʋmɩyɛ kpɛndɩyaa ɖɔŋ lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩwɛ Filiipu 2:3 taa yɔ, pɩ-yɔɔ?

14 Ɛzɩ paalɩzɩ koobu kʋyʋm se ɛcɔnɩ paa ɛgbɛyɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-yɔɔ lɛ, patɩŋnɩ teokrasɩ ɖʋtʋ yɔɔ nɛ palɩzɩ ɖɔɖɔ koobiya abalɩñɩma lalaa mba papɩ fezuu taa yɔ se pɛkɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa. Pa-tɩŋa pakaɣ kɛʋ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa ŋgbɛyɛ nɛ pɔcɔnɩ pɛ-ɛgbɛyɛ yɔɔ. Papaɣzɩ ɖɔm ɛzʋtʋyaa lɩzʋʋ ɖʋtʋ kɩfatʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ 1er octobre 1972 wiye. Sɔnɔ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa tʋmɩyɛ kpɛndɩyʋ ɛɛkpakɩɣ ɛ-tɩ ɛzɩ ɛkɩlɩ ɛzʋtʋyaa lalaa yɔ, ɛlɛ pɩwɛɛ se ɛmaɣzɩ se “ɛkɛ tɔyaɣ” pa-taa. (Luka 9:48) Koobiya panɛ pɛ-tɛ tɩ luzuu yeba nɛ pɛkɛnɩ wazaɣ sɔsɔɔ Yehowa ɛgbɛyɛ kpeekpe.—Filiipu 2:3.

Pɩnaɣ kaɣlaa se ɖe-Wiyaʋ labɩ ɛzʋtʋyaa ɖʋtʋ kɩbandʋ alɩwaatʋ ndʋ tɩmʋnaa yɔ, tɩ-yɔɔ

15. (a) Palabʋ ɖʋtʋ se ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa ŋgbɛyɛ ɛcɔnɩnɩ paa ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ yɔ, wazasɩ nzɩ pɩkɔnaa? (b) Ɛbɛ yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩyɔɔdɩ se ɖe-Wiyaʋ wɛnɩ lɔŋsɩnɖɛ?

15 Ðʋtʋ ndʋ palabɩ lɛɛlɛɛyɔ se pɩtaakɛ ɛyʋ kʋyʋm cɔŋnɩnɩ ɛgbɛyɛ yɔɔ yɔ, pɩkɛnɩ ɛzɩdaa wobu siŋŋ. Ðɩyɔɔdɩ tɩ-kɛzɛsɩ naadozo tɔm: Kajalaɣ lɛ, tɩsɩɣnɩ ɛzʋtʋyaa tɩŋa se patɩlɩ se paa patɩɩwɛnɩ wala wena yɔ, Yesu kɛnɩ ɛgbɛyɛ ñʋʋdʋ. (Efɛɛzɩ 5:23) Nabʋlɛ lɛ, ɛzɩ Aduwa 11:14 yɔɔdʋʋ yɔ: “ɖenɖe lɔŋ [tasɩyaa] wɛ sakɩyɛ yɔ, peeɖe ñʋʋ yabɩtʋ wɛɛ.” Ɛzʋtʋyaa yɔɔdʋʋ ɛgbɛyɛ taa koobiya fezuu taa wɛtʋ tɔm nɛ pekemsiɣni ɖama lɛ, pɩsɩɣnɩ-wɛ nɛ pakpaɣ lɩmaɣza wena awɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ nɛ Bibl paɣtʋ kila yɔ. (Ad. 27:17) Yehowa wazɩɣ lɩmaɣza wena pakpakɩɣ yɔ a-yɔɔ, nɛ pɩlʋlʋʋ pee kɩbana. Nabudozo lɛ, ɛgbɛyɛ wɛnɩ lɛɛlɛɛyɔ ɛzʋtʋyaa sakɩyɛ, piyeba nɛ paa ɖɩwɛɛ nɛ ɖihukuu yɔ, ninɖiɣyaa wɛ agbaa taa nɛ pasɩɣnɩ koobiya. (Iz. 60:3-5) Maɣzɩ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ nɛ ŋna: Ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ agbaa huwaa kpaɣnɩ 27 000 pɩnaɣ 1971 taa nɛ atalɩ 113 000 pɩnaɣ 2013 taa! Pɩnaɣ kpayɩ kpayɩ se ɖe-Wiyaʋ wɛnɩ lɔŋsɩnɖɛ pɩdɩɩfɛyɩ, ɛsɩnɩ-ɖʋ se ɖɩwɛnɩ ninɖiɣyaa kɩbama alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ.—Mikee 5:4.

PƆÑƆƆZƖ ƐGBƐYƐ YƆƆ CƆNƲƲ NƐ PƖKƖLƖ

  • 1881—Pɩsa nɛ Bibl Kpɛlɩkɩyaa mba pɛwɛ hɔɔlʋʋ kʋyʋmʋʋ taa yɔ patɩlɩ ɖama lɛ, Koobu Russell pɔzɩ mba palakɩ kediɣzisi ɖoŋ ɖoŋ yɔ se peheyi-i ɖenɖe palakɩ-sɩ yɔ.

  • 1895—Peheyi agbaa se alɩzɩ a-taa koobiya mba papɩzɩɣ nɛ pɛkɛ ɛzʋtʋyaa yɔ.

  • 1919—Paa ɛgbɛyɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-taa, ɛgbɛyɛ piliŋa tɩŋɩɣnɩ teokrasɩ ɖʋtʋ yɔɔ nɛ kalɩzɩɣ koobu nɔɔyʋ nɛ ɛkɛ Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ yɔɔ cɔnɩyʋ. Ɛnʋ lakɩnɩ tɔm susuu ɖʋtʋ nɛ eseɣti koobiya se posusi tɔm. Ɛzʋtʋyaa nabɛyɛ kizi se paaɖʋʋ ɖʋtʋ kɩfatʋ tʋnɛ nesi.

  • 1932—Caca ŋgʋ pɔtɔwaɣ paa pɩnaɣ ŋga nɛ palɩzɩɣ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa yɔ, kɩsɩ tɩnaɣ. Ɛlɛ agbaa lɩzaɣ koobiya nabɛyɛ se pɛkɛ Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ kɔɔmiite taa mba. Koobiya mba posusuu tɔm nɛ kpekpeka nɛ pe-wezuu caɣʋ wɛɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ nɛ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa hɩɖɛ yɔ, mba wɛɣnɩ kɔɔmiite ŋgʋ kɩ-taa. Ɛgbɛyɛ lɩzɩɣ kɔɔmiite ŋgʋ kɩ-taa koobu kʋyʋm lɛ, ɛgbɛyɛ tʋmɩyɛ ɖɩlaɖɛ sɔsɔɖɛ yaa pɛ-ɛjaɖɛ taa ɛgbɛyɛ piliŋa yaa koobu ɛnʋ se ɛkɛ Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ yɔɔ cɔnɩyʋ.

  • 1937—Ɛzɩ patam numwaa yɔ, koobiya mba pɛkɛ samaɣ sɔsɔɔ taa mba yɔ, papɩzɩɣ nɛ pɛwɛɛ Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ kɔɔmiitewaa taa.

  • 1938—Agbaa tisaa se patɩŋnɩ teokrasɩ ɖʋtʋ yɔɔ nɛ palɩzɩ mba palakɩ tʋmɩyɛ a-taa yɔ. Piyeba nɛ paatasɩɣ caca tɔʋ agbaa taa se palɩzɩ ɛzʋtʋyaa.

Ye ŋñɩnɩɣ se ŋtɩlɩ lɛɣzɩtʋ ndʋ palabɩ ɛgbɛyɛ ɖʋtʋ taa yɔ, kalɩ takayaɣ ŋga payaɣ se Les Témoins de Jéhovah, prédicateurs du Royaume de Dieu yɔ, kɔ-hɔɔlɩŋ 204-235.

Pɛwɛɛ nɛ pɔtɔʋ caca se palɩzɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa pɩnzɩ 1920 waa taa

“Ðɩtɔwaɣ caca se ɖɩlɩzɩ ɛzʋtʋyaa lɛ, ɖɩkpazaɣ ɖe-nesi kɩbanzɩ. Nɛ koobu nɔɔyʋ cɔʋ ɖɛ-hɛkʋ taa nɛ ɛkalɩɣ mba pakpazɩ nesi yɔ.”—Koobu halɩñɩnʋ Rose Swingle, Chicago, Etaazuunii ɛjaɖɛ taa.

“Ɛwɩlɩ ewiɖe kɩɖaʋ kɩbaŋʋ”

16. (a) Tʋmɩyɛ nɖɩ ɛzʋtʋyaa wɛna? (b) Lɔŋ weyi Yesu kaatasaa se ‘pacalɩ e-heŋ’ yɔ, lɩmaɣza wena Bibl Kpɛlɩkɩyaa kaawɛnɩ ɛ-yɔɔ?

16 Ðooo Bibl Kpɛlɩkɩyaa alɩwaatʋ kajalaɣ ñɩndʋ taa ɛzʋtʋyaa kaanɩ pɩ-taa se pɩkɛnɩ-wɛ sʋʋtʋ se pasɩnɩ koobiya nɛ pɔɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ kpam. (Kalɩ Galaatɩ 6:10.) Yesu kaayɔɔdaa se “Calɩ me-heŋ.” (Yohanɛɛsɩ 21:15-17) Nɛ pɩnaɣ 1908 taa, pama Feŋuu Tilimiye taa tɔm ñʋʋ nakʋyʋ nɛ kɩtazɩɣ tɔm ndʋ tɩ-taa. Peheyi ɛzʋtʋyaa ñʋʋ ŋgʋ kɩ-taa se: “Ewiɖe yɔɔ cɔnʋʋ tʋmɩyɛ nɖɩ Kɩbaɣlʋ ɖʋ-ɖʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩwɛɛnɩ lone kɩbanɖɛ ɖa-laŋa taa, pɩkɛnɩ-ɖʋ waɖɛ sɔsɔɖɛ se ɖɩcalɩ nɛ ɖɩkandɩyɩ Kɩbaɣlʋ wayɩ tɩŋɩyaa yɔɔ.” Pɩnaɣ 1925 taa, Feŋuu Tilimiye tasɩ tɔzʋʋ ɛzʋtʋyaa se pɩwɛɛ se pɛkɛ ninɖiɣyaa nɛ ɖɩyɔɔdɩ se: “Ɛsɔ tɩnɩ ɛ-ɛgbɛyɛ, . . . nɛ ɛzʋtʋyaa tɩŋa kaɣ-ɩ labʋ akɔnta ɛzɩma pasɩnɩ po-koobiya yɔ, pɩ-yɔɔ.”

17. Ɛzɩma pasɩnɩ ɛzʋtʋyaa se papɩzɩ nɛ pala pa-tʋma camɩyɛ?

17 Ɛzɩma Yehowa ɛgbɛyɛ sɩnɩ ɛzʋtʋyaa nɛ pɛlɛɣzɩ ‘liidiye, ñɩɣyʋʋ lone taa’ agbaa yɔɔ cɔnʋʋ nʋmɔʋ taa? Ɛgbɛyɛ wɛɛ nɛ ɖɩfalɩsɩɣ-wɛ. Pɩnaɣ 1959 taa, palabɩ kajalaɣ Kewiyaɣ Ɛsɔ sɛtʋ sukuli. Sukuli ŋgʋ kɩ-hɔɔlʋʋ nakʋyʋ tazɩ ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa: “Wɩlɩ se ŋmaɣzɩɣ pɔ-yɔɔ.” Peseɣti ɛzʋtʋyaa mba se “pala ɖʋtʋ nɛ powoki koobiya tɛ nɛ pekilimiɣ pɔ-yɔɔ.” Sukuli hɔɔlʋʋ ŋgʋ, kɩwɩlɩ ɖɔɖɔ ɛzɩma ɛzʋtʋyaa pɩzɩɣ pala nɛ kilimuu mbʋ pɩkpazɩ koobiya ɖoŋ yɔ. Pɩnaɣ 1966 taa lɛ, papaɣzɩ Kewiyaɣ Ɛsɔ sɛtʋ sukuli kɩfalʋʋ labʋ. Kɩ-taa lɛ, patazɩ ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa: “Ɛbɛ yɔɔ koobiya yɔɔ kilimuu tɔm cɛyaa?” Lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ pañɩɣ niye yɔ, nɖɩ yɔ: Pɩwɛɛ se ɛzʋtʋyaa “ɩcɔnɩ ɛgbɛyɛ yɔɔ nɛ sɔɔlɩm nɛ pataala kaakendu pɔ-hɔŋ nɛ tɔm susuu pɔ-yɔɔ.” Kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ lɛ, pɛwɛɛ nɛ palakɩ sukulinaa lalaa. Pee kɩbana wena falɩsʋʋ mbʋ pɩlʋlaa? Pɩsɩnaa nɛ ɛgbɛyɛ wɛɛnɩ ɛzʋtʋyaa kudokiŋ sakɩyɛ nɛ palakɩ pa-tʋmɩyɛ camɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ.

Kewiyaɣ Ɛsɔ sɛtʋ sukuli nakʋyʋ Filipiini ɛjaɖɛ taa, pɩnaɣ 1966 taa

Kewiyaɣ Ɛsɔ sɛtʋ sukuli nakʋyʋ Filipiini ɛjaɖɛ taa, pɩnaɣ 1966 taa

18. (a) Tʋmɩyɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ paɖʋ ɛzʋtʋyaa? (b) Ɛbɛ wɩlɩɣ se Yehowa nɛ Yesu pɔsɔɔlɩ ɛzʋtʋyaa mba palakɩ pa-tʋma nɛ po-ɖoŋ kpeekpe yɔ?

18 Yehowa tɩŋnɩ ɖe-wiyaʋ Yesu yɔɔ nɛ ɛlɩzɩ ɛzʋtʋyaa se pala tʋmɩyɛ sɔsɔɖɛ ɖɩnɛ: Pawɩlɩ koobiya nʋmɔʋ kaɖɛ alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa. (Efɛɛzɩ 4:11, 12; 2 Timootee 3:1) Yehowa nɛ Yesu pɔsɔɔlɩ ɛzʋtʋyaa mbʋ pʋyɔɔ yɔ, palakɩ tʋmɩyɛ sɔsɔɖɛ nɛ pañaŋ Bibl paɣtʋ tʋnɛ: “Ɩcalɩ Ɛsɔ wondu ndʋ peyeki-mɩ yɔ ɖeu . . . nɛ laŋɩyɛ kɩbanɖɛ . . . [Ɩwɩlɩ ewiɖe kɩɖaʋ kɩbaŋʋ].” (1 Pɩyɛɛrɩ 5:2, 3) Iyele nɛ ɖɩna nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ ɛzʋtʋyaa tɩŋɩɣna nɛ pawɩlɩɣ ewiɖe kɩɖaʋ kɩbaŋʋ nɛ pɩsɩɣna se laŋhɛzɩyɛ nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ pɛwɛɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ, ɩ-taa naalɛ.

“PƖƖLABƖ-ÐƲ PITI”

PAAWONI Azii taa Ɛsɔtɔm tiyiyu nɔɔyʋ nɛ ɛ-halʋ ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ taa, nɛ pɩwɛ ɛzɩ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖitiwobini ɛzɩdaa pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ. Koobiya mba pɛwɛ peeɖe yɔ, paawɛnɩ sɔɔlɩm camɩyɛ; ɛlɛ paataaɖɔŋ ɛgbɛyɛ ɖʋtʋ yɔɔ. Kajalaɣ Ɛsɔtɔm tiyiyaa mba, pañaɣ pana nɛ paɖʋ taabalɩyɛ nɛ ɛgbɛyɛ taa koobiya. Nɛ pʋwayɩ lɛ, koobu abalɩñɩnʋ ñaɣ pana pazɩ pazɩ nɛ ɛsɩnɩ ɛgbɛyɛ nɖɩ nɛ ɖɩ-taa ɖʋtʋ la nɔɔ kʋyʋmaɣ nɛ ɛzɩma pɔñɔɔzɩ Yehowa samaɣ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ. Pee wena pɩlʋlaa? Pɩlakaɣ pɩnzɩ naalɛ lɛ, ɛyaa mba pɔkɔŋaɣ kediɣzisi yɔ pɔsɔzɩ tam nabʋlɛ. Ɛyaa kɩfama nabɛyɛ paɣzɩ tɔm susuu nɛ mba petisaa nɛ pamɩyɩsɩ-wɛ lɩm yɔ, pɛcɛzɩ 20. Ɛsɔtɔm tiyiyaa mba pɔyɔɔdaa se: “Pɩɩlabɩ-ɖʋ piti. Yehowa wazɩ-ɖʋ pɩdɩɩfɛyɩ! Ɛgbɛyɛ taa koobiya kɔm nɛ pana se ye ɖɩɖɔŋ Yehowa ɛgbɛyɛ ɖʋtʋ yɔɔ yɔ, pɩlʋlʋʋ pee kɩbana. Piyeba nɛ pa-tɩŋa pa-taa la leleŋ.”

Ɛzɩma ɛzʋtʋyaa cɔŋnɩ Ɛsɔ ewiɖe yɔɔ sɔnɔ?

19. Alɩwaatʋ ndʋ ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ sɩɣ-ɖʋ tɔm susuu taa yɔ, ɛzɩma pɩlakɩ-ɖʋ?

19 Kajalaɣ lɛ, ɛzʋtʋyaa nɛ ɛgbɛyɛ taa koobiya posusuu tɔm. Evaŋgilim mayʋ Luka yɔɔdaa se “Yesu [cɔ] tɛtʋ sɔsɔtʋ nɛ cikpetu pa-taa nɛ esusuu Ɛsɔ Kewiyaɣ Laŋhɛzɩyɛ Tɔm. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa hiu nɛ naalɛ . . . [sɩɣaɣ-ɩ].” (Luka 8:1, 2, ABT) Ɛzɩ Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa posusuu tɔm yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ɛzʋtʋyaa nɛ pɛ-ɛgbɛyɛ taa koobiya pɛkpɛndɩɣ nɛ posusuu tɔm sɔnɔ. Ɛzʋtʋyaa nawa se ye palakɩ mbʋ yɔ, piyeki nɛ ɛgbɛyɛ taa wɛɛ ɖeu nɛ pɩkɩlɩ. Suwe koobiya maɣzɩɣ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa mba pɔ-yɔɔ? Payaɣ koobu nɔɔyʋ se Jeannine, ɛwɛnɩ pɩnzɩ 90; ɛyɔɔdaa se: “Ma nɛ ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ ɖisusuu tɔm lɛ, pɩhaɣ-m waɖɛ kɩbanɖɛ se ma nɛ ɩ ɖɩla faawɩyɛ nɛ mantɩlɩ-ɩ camɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ.” Steven ñɛwɛnɩ pɩnzɩ niidozo mbʋ yɔ, ɛyɔɔdaa se: “Ye ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ ɛsɩ-m se ɖiwolo nɛ ɖɩla kpaɣ ɖɩɣa nɛ ŋwolo ɖɩɣa tʋmɩyɛ yɔ, pɩwɩlɩɣ-m se ɛsɔɔlaa se ɛsɩnɩ-m. Pɩlakɩ-m leleŋ pɩdɩɩfɛyɩ.”

Ninɖiɣyu nɔɔyʋ na heu weyi eleba yɔ, ɖoo wena taa tɛʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ nɩɣaɣ yɔ

Ɛzɩ ninɖiɣyu ñɩnʋʋ heu kilebu yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ɛzʋtʋyaa ñakɩ pana nɛ pañɩnɩɣ mba poposi pa-tɩ nɛ ɛgbɛyɛ yɔ

20, 21. (a) Ɛzɩma ɛzʋtʋyaa pɩzɩɣ nɛ pamaɣzɩnɩ ninɖiɣyu weyi Yesu yɔɔdɩ ɛ-tɔm e-eduuye taa yɔ? (b) Ha kɩɖaʋ nakʋyʋ. (Kalɩ aɖakaɣ “Koobiya yɔɔ kilimuu lʋlʋʋ pee kɩbana.”)

20 Nabʋlɛ lɛ, Yehowa ɛgbɛyɛ falɩsɩ ɛzʋtʋyaa se pasɩnɩ mba poposi pa-tɩ nɛ ɛgbɛyɛ yɔ. (Ebree 12:12) Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ɛzʋtʋyaa ɩsɩnɩ mba pɛkɛ ajamaa fezuu taa yɔ? Nɛ ɛzɩma papɩzɩɣ nɛ pasɩnɩ-wɛ? Yesu tuu eduuye naɖɩyɛ nɛ ɖɩyɔɔdʋʋ ninɖiɣyu weyi elesi heu kʋyʋm yɔ, ɛ-tɔm; eduuye nɖɩ ɖicosuuni tɔm ndʋ ɖɩpɔzaa nɛ pɩɖɛɛ yɔ tɩ-yɔɔ. (Kalɩ Luka 15:4-7.) Eduuye nɖɩ ɖɩ-taa, ninɖiɣyu nawa se heu kʋyʋm fɛyɩ lɛ, ɛñɩnɩ-ɩ ɛzɩ e-ɖeke koŋ ɛɛwɛna yɔ. Ɛzɩma ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa maɣzɩɣnɩ ninɖiɣyu ɛnʋ sɔnɔ? Ɛzɩ heu kilebu kaawɛʋ ñɩm ninɖiɣyu ɛzɩdaa yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ mba poposi pa-tɩ nɛ Ɛsɔ samaɣ yɔ, pɛwɛ ñɩm ɛzʋtʋyaa ɛzɩdaa. Ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa ɩɩmaɣzɩɣ se weyi eposi ɛ-tɩ nɛ ɛgbɛyɛ yɔ, ɛ-tɔm tɛma. Halɩ ɛzɩ ninɖiɣyu ɖʋʋ ɛ-taa se ‘ɛɖɛɣ heu kilebu kʋyʋm ɛnʋ ɛ-ñɩnʋʋ’ halɩ ɛkɔɔ nɛ ɛna-ɩ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ɛzʋtʋyaa ñakɩ pana se pañɩnɩ fezuu taa ajamaa nɛ pasɩnɩ-wɛ.

21 Eduuye taa ninɖiɣyu na e-heu lɛ, ɛbɛ ɛlaba? Ɛkpaɣ-ɩ hɛɛɛ “nɛ ɛhɔɔlɩ ɛ-hazaɣ yɔɔ” nɛ ɛpɩsɩnɩ-ɩ heŋ lɛɛŋ cɔlɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ, ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyʋ camɩyɛ lakasɩ pɩzɩɣ nɛ pɩkpazɩ weyi ɛwɛnɩ ɛjandʋ fezuu taa yɔ ɖoŋ, nɛ pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛpɩsɩ ɛgbɛyɛ taa. Mbʋ pɩɩtalɩnɩ Victor. Ɛkɛ koobu nɛ ɛwɛɛ Afrika taa. Eeposi ɛ-tɩ nɛ ɛgbɛyɛ. Ɛkɛdaa se: “Pɩnzɩ lutozo nzɩ sɩ-taa meyebi tɔm susuu yɔ, ɛzʋtʋyaa tiyebi-m sɩnʋʋ.” Ɛbɛ tukuni-i keekee? Ɛlɩzɩ pɩ-taa se: “Evemiye naɖɩyɛ John kɔm mɛn-tɛ se ɛna-m. Ɛkɛ ɛzʋtʋyʋ nɛ ma nɛ ɩ ɖiiwobini nʋmɔʋ lɩzɩyaa sukuli. Ɛkɔma lɛ, ɛwɩlɩ-m fotonaa mba ɖɩɩlɩzɩ sukuli ŋgʋ kɩ-taa yɔ, pa-taa nabɛyɛ. Piyeba nɛ manɖaɣnɩ tɔzʋʋ wondu sakɩyɛ yɔɔ, nɛ taa leleŋ weyi manɩɣaɣ alɩwaatʋ ndʋ malakaɣ Yehowa sɔɔlɩm yɔ, ɛɖaɣnɩ-m tasʋʋ labʋ liu.” Victor taabalʋ ɛnʋ ewobi ɛ-cɔlɔ nɛ pɩla pazɩ pʋwayɩ lɛ, Victor pɩsɩ ɛgbɛyɛ taa. Sɔnɔ Victor ɖaɣnɩ pɩsʋʋ nʋmɔʋ lɩzɩyʋ. Toovenim taa lɛ, ɛzʋtʋyaa pɩzɩɣ peyele nɛ ɖihiɣ taa leleŋ sakɩyɛ.—2 Kɔrɛntɩ 1:24.b

Koobiya naalɛ woba se pana koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ, ɛsɔsaa nɛ eeposi ɛ-tɩ nɛ ɛgbɛyɛ

KOOBIYA YƆƆ KILIMUU LƲLƲƲ PEE KƖBANA

ETAAZUUNII ɛjaɖɛ taa, ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ taa ɛzʋtʋyaa kaasɔɔlaa se pasɩnɩ mba poposi pa-tɩ nɛ ɛgbɛyɛ yɔ. Pʋyɔɔ pañɩnaa se pana mbʋ papɩzɩɣ pala nɛ pasɩnɩ koobiya mba yɔ. Pɔkɔm nɛ peɖiɣzina se koobiya mba peyebi Yehowa sɛʋ nɛ pɛwɛɛ pɛ-ɛgbɛyɛ kooka taa yɔ, patalɩɣ 30 mbʋ yɔ. Pa-taa sakɩyɛ kpadɩyɩ lɛɛlɛɛyɔ.

Payaɣ ɛzʋtʋyaa mba, pa-taa lɛlʋ se Alfredo. Eyeba nɛ pama ɛyaa mba pa-hɩla takayaɣ nakɛyɛ yɔɔ. Ɛkɛdaa se: “Paa kemeɣa tanaŋ ŋgʋ kɩ-tɛɛ, mowoki nɛ mamakɩ tɔm susuu yebiyu nɔɔyʋ nɔnɔɔ yɔɔ.” Ɛkɔŋ nɛ ɛtʋlɩ pɔɔyʋʋ lɛ, Alfredo ñaɣ pana nɛ ɛ nɛ ɩ papaɣzɩ faawɩyɛ labʋ yɔlɩɩɩ, nɛ eheyi-i ɛzɩma koobiya maɣzɩɣ ɛ-yɔɔ siŋŋ yɔ. Eheyiɣ tɔm susuu yebiyu ɛnʋ se ɛgbɛyɛ taa koobiya ɩɩsɔʋ tʋma kɩbana wena ɛlaba nɛ pɩsɩna Yehowa Kewiyaɣ tʋma yɔ. Alfredo yɔɔdaa se: “Meheyi tɔm susuu yebiyu akpadɩyʋ nɔɔyʋ ñɩɣtʋ ɛzɩma esusuni tɔm kɛdɛzaɣ fenaɣ ŋga ɛcɛlɩ tɔm susuu akɔnta pɩnaɣ 1976 taa yɔ, nɛ meheyi ɖɔɖɔ takayɩsɩ ɛzɩma ɛhawa yɔ lɛ, ɛzɩtɛɣlɩm kilimi ɛ-ɛzɩdaa.” Alfredo kalɩɣ ɖɔɖɔ Luka 15:4-7, 10, nɛ ɛpɔzɩ mba ewobi pɔ-cɔlɔ yɔ se: “Ye heu kilebu nɔɔyʋ ɛpɩsɩ ɛgbɛyɛ taa yɔ, ɛbɛ lakɩ le? Yehowa, Yesu nɛ Ɛsɔ tiyiyaa pa-taa lakɩ leleŋ. Maɣzɩ pɩ-yɔɔ kpem nɛ ŋna!”

Pɩnzɩ naalɛ nzɩ sɩɖɛwa yɔ sɩ-taa, Alfredo wɛɛ nɛ ewoki tɔm susuu yebiyaa cɔlɔ. Pee wena e-suuɖu nɛ ɛ-pana ñaɣʋ palʋlaa? Ɛ-taa labɩ leleŋ se ɛsɩnɩ koobiya naalɛ nɛ papɩsɩ ɛgbɛyɛ taa. Lɛɛlɛɛyɔ powoki kujukasɩ kediɣzisi tɩŋa. Alfredo yɔɔdɩnɩ amʋʋya se: “Alɩwaatʋ ndʋ pasʋʋ Kewiyaɣ Kpaaŋ taa yɔ, ɛzɩtɛɣlɩm kilimiɣ mɛ-ɛzɩdaa. Paa tɔm susuu yebiyaa mba, papaɣzɩ kɔm kediɣzisi yɔ, mɛwɛɛ nɛ mowoki nɛ manaɣ-wɛ kemeɣsi tanamɩŋ tɛɛ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ peheyi-m se paa kpɩtaʋ ŋgʋ lɛ, paɖaŋɩɣ kpam se mowoki nɛ manaɣ-wɛ. Ma ɖɔɖɔ mbʋ pɩlakɩ-m!”

Ɛgbɛyɛ taa ɖʋtʋ ñɔɔzʋʋ yeba nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ wɛɛ nɛ pɩkɩlɩ

22. Ɛzɩma siɣsiɣ wɛtʋ nɛ laŋhɛzɩyɛ pakpazɩ nɔɔ kʋyʋmaɣ ŋga kɛwɛ agbaa taa yɔ ɖoŋ? (Kalɩ aɖakaɣ “Pɩɩlabɩ-ɖʋ piti.”)

22 Ɛzɩ ɖɩyɔɔdʋʋ nɛ pɩɖɛɛ yɔ, Yehowa kaayɔɔdaa se siɣsiɣ wɛtʋ nɛ laŋhɛzɩyɛ pakaɣ wɛʋ Ɛsɔ samaɣ hɛkʋ taa pɩdɩɩfɛyɩ. (Iz. 60:17) Wɛtʋ kɩbandʋ tʋnɛ tɩ-naalɛ tɩkpazɩɣ nɔɔ kʋyʋmaɣ ŋga kɛwɛ agbaa taa yɔ ɖoŋ. Ɛzɩma tɩyɛ? Siɣsiɣ wɛtʋ nʋmɔʋ taa lɛ, ɖɩtɔzɩ se “[Yehowa] kɛ kʋyʋm koŋ.” (Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 6:4) Ɛ-paɣtʋ kɛ kʋyʋmtʋ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ agbaa tɩŋa taa. Toovenim ɛ-paɣtʋ kɛ kʋyʋmtʋ nɛ “ɛyaa kiɖeɖema tɛ [agbaa] tɩŋa” ɖɔŋ paɣtʋ kʋyʋmtʋ yɔɔ na. (1 Kɔrɛntɩ 14:33) Ye ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ ɛɖɔŋ Ɛsɔ paɣtʋ yɔɔ yɔ, nɔɔ kʋyʋmaɣ kaɣ wɛʋ ɖɩ-taa, ɖɩkaɣ wobu nɛ ɛzɩdaa. Laŋhɛzɩyɛ nʋmɔʋ taa lɛ, Ɛsɔ tɩsɔɔlɩ se laŋhɛzɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ, ɖɩlabɩ-ɖʋ leleŋ yem na, ɛlɛ ɛsɔɔlaa ɖɔɖɔ se ɖɩkɛ “laŋhɛzɩyɛ tɩnaa.” (Maatiyee 5:9) Ye mbʋ, pɩwɛɛ se “ɖɩñɩnɩ mbʋ pɩkɔŋnɩ laŋhɛzɩyɛ” yɔ. Ye nabʋyʋ taa tɔm natʋyʋ ɛkɔm ɖa nɛ koobu nɔɔyʋ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ, ɖɩñɩnɩ nʋmɔŋ weyi ɩpɩzɩɣ ɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩñɔɔzɩ tɔm ndʋ yɔ. (Roma 14:19) Ye ɖa-taa paa weyi ɛlakɩ mbʋ yɔ, eyeki nɛ laŋhɛzɩyɛ nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ pɛwɛɛ ɛgbɛyɛ taa.—Iz. 60:18.

23. Ɛbɛ lakɩ Yehowa sɛyaa leleŋ sɔnɔ?

23 Alɩwaatʋ ndʋ koobiya mba pɛɖɛɣ-ɖʋ nɔɔ yɔ, paama ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa ɖʋtʋ kajalaɣ ñɩndʋ tɔm novembre 1895 tɛ Feŋuu Tilimiye taa yɔ, pɔyɔɔdɩ ɖɔɖɔ mbʋ pe-liu wɛɛ yɔ nɛ patɩmɩ pɩ-yɔɔ. Ɛbɛ pe-liu kaawɛɛ? Pe-liu kaawɛɛ se ɖʋtʋ ndʋ, tɩsɩnɩ koobiya “lɛɛ lɛɛ nɛ pɛwɛɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ tisuu taa.” Ðɩmaɣzɩɣ mbʋ pɩlaba nɛ pɩɖɛɛ yɔ pɩ-yɔɔ lɛ, ɖɩnaɣ se ɛgbɛyɛ taa ɖʋtʋ ñɔɔzʋʋ kɔnɩ wazasɩ siŋŋ, nɛ ɖa-taa wɛ leleŋ pɩdɩɩfɛyɩ. Ða-taa wɛ leleŋ ɖɔɖɔ se Yehowa tɩŋnɩ ɖe-Wiyaʋ Yesu yɔɔ nɛ ɛñɔɔzɩ ɖʋtʋ ndʋ se piyele nɛ ɖɩsɛɛ Ɛsɔ nɔɔ kʋyʋmaɣ taa. (Keɣa 98:4) Pʋyɔɔ lɛ, Yehowa sɛyaa mba pɛwɛ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ, pa-taa wɛ leleŋ sɔnɔ se pɔɖɔŋ “maɣzɩm kʋyʋmʋm” nɛ “nʋmɔʋ kʋyʋmʋʋ taa.” Pa-taa wɛ leleŋ ɖɔɖɔ se pɛkpɛndɩɣ nɛ pɛsɛɣ “laŋhɛzɩyɛ tɛ Ɛsɔ.”—2 Kɔrɛntɩ 12:18; kalɩ Sofoniya 3:9.

a Pañɩnɩ tɔm ndʋ nɛ pama-tʋ takayaɣ ŋga payaɣ se Auxiliaire pour une meilleure intelligence de la Bible yɔ, ka-taa.

b Cɔnɩ ñʋʋ ŋgʋ kɩtɔŋ se “Les anciens, ‘compagnons de travail pour notre joie’” yɔ. Kɩwɛ 15 janvier 2013 tɛ La Tour de Garde taa, hɔɔlɩŋ 27-31.

Ɛsɔ Kewiyaɣ kɛ pʋyʋ keekee ñɛ-ɛzɩdaa?

  • Ɛsɔ Kewiyaɣ sɩnaa nɛ pɔñɔɔzɩ ɛgbɛyɛ taa ɖʋtʋ ndʋ?

  • Ɛzɩma ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa ɖʋtʋ ñɔɔzʋʋ sɩnɩ-ŋ nɛ ŋsɛɛ “laŋhɛzɩyɛ tɛ Ɛsɔ”?

  • Ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa wɛtʋ yaa pa-lakasɩ nzɩ yeba nɛ ña-taa leleŋ paɣlɩ?

  • Ɛbɛ ña-maɣmaɣ ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ laŋhɛzɩyɛ nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ ŋga kɛwɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ, kapaɣlɩ?

Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa tɛ Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ ɖiɣni labʋ kediɣzaɣ nakɛyɛ

Nɩmɩyɛ yɔɔ nɛ piwolo nɩwaŋ yɔɔ: Gerrit Lösch, Geoffrey Jackson, Samuel Herd, Guy Pierce, Mark Sanderson, David Splane, Anthony Morris nɛ Stephen Lett

ƐZƖMA NƆƆÐƐYAA ƐGBƐYƐ CƆŊNƖ KEWIYAƔ TƲMA YƆƆ?

YEHOWA sɛyaa mba pɛwɛ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa tɛ Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ taa yɔ, pɛkɛ pa-tɩŋa patam numwaa. Mba payaɣ se “yom siɣsiɣ tʋ nɛ lɔŋsɩnɖʋ.” Mba pɩmʋnaa se pacalɩ koobiya fezuu taa, pɛɖɛɛ nɔɔ tɔm susuu tʋmɩyɛ taa nɛ pɔcɔnɩ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ. —Maatiyee 24:14, 45-47, nwt.

Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ taa koobiya lakɩ pe-kediɣzisi paa kpɩtaʋ ŋgʋ, nɛ ɖoŋ ɖoŋ lɛ cɩla wiye palakɩ-kɛ. Pɩsɩɣnɩ koobiya mba se pala tʋmɩyɛ “nɔɔ kʋyʋmaɣ taa.” (Keɣa 133:1, nwt) Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ taa koobiya lakɩ tʋmɩyɛ kɔɔmiitewaa ndɩ ndɩ taa. Kɔɔmiitewaa mba pɔcɔŋnɩ Kewiyaɣ tʋma yɔɔ, ɛlɛ paa kɔɔmiite ŋgʋ lɛ kɩwɛnɩ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ kɩcɔŋna yɔ. Ðɩyɔɔdɩ tʋma wena palakɩ yɔ, a-tɔm pazɩ.

  • Koobiya wɛɛ nɛ palakɩ ɖʋtʋ se pɔc ɔnɩ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ koobiya yɔɔ

    Ðʋtʋ yɔɔ cɔnɩyaa kɔɔmiite

    Koobiya mba palakɩ tʋmɩyɛ kɔɔmiite kʋnɛ kɩ-taa yɔ, mba cɔŋnɩnɩ paɣtʋ ɖʋʋ nɛ ɛzɩma palabɩnɩ ɛjaɖɛ yɔɔ tɔm susuu nʋmɔŋ tʋmɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ se palʋ nɛ ɛyaa tɩlɩ mbʋ pɩ-yɔɔ ɖitisiɣ ɖeyi ɖeyi yɔ, pɩ-yɔɔ. Ye asɛyʋʋ nakʋyʋ ɛlaba yaa kaɖɛ naɖɩyɛ ɛtalɩ ɖo-koobiya ɛjaɖɛ hɔɔlʋʋ nakʋyʋ taa yɔ, mba cɔŋnɩnɩ pi-ɖeɖe.

  • Betɛɛlɩ hɔʋ taa mba ɖiɣni labʋ tʋma ndɩ ndɩ

    Tʋmlaɖaa kɔɔmiite

    Kɔɔmiite kʋnɛ kɩ-tʋmɩyɛ lɛ se kɩcɔnɩ Betɛɛlɩ hɔʋ taa mba yɔɔ tomnaɣ yɔɔ, fezuu taa nɛ kɩsɩnɩ-wɛ hɔɔlɩŋ lɛɛŋ taa ɖɔɖɔ. Ŋgʋ cɔŋnɩnɩ ɖɔɖɔ ɛzɩma palɩzɩɣ nɛ payaɣ ɛyaa kɩfama se pɔkɔɔ Betɛɛlɩwaa taa yɔ pɩ-yɔɔ, nɛ ŋgʋ cɔŋnɩnɩ Betɛɛlɩ hɔʋ taa mba kɩcɛyɩm lɛɛbʋ ɖeɖe ɖɔɖɔ.

  • Betɛɛlɩ hɔʋ tʋ nɔɔyʋ ɖiɣni sɩnʋʋ se pala takayɩsɩ nɛ petiyini-sɩ agbaa

    Takayɩsɩ lɩzʋʋ kɔɔmiite

    Mba palakɩ tʋmɩyɛ kɔɔmiite kʋnɛ kɩ-taa yɔ, mba cɔŋnɩnɩ tɔm susuu wondu labʋ nɛ ti-tiyinuu yɔɔ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ. Mba cɔŋnɩnɩ takayɩsɩ lɩzʋʋ ɖɩsɩ, mbʋ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ agbaa wɛna yɔ, Kewiyaɣ Kpaamɩŋ nɛ ɖamɩŋ lɛɛŋ maʋ tʋma yɔɔ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ. Pasɩɣna se palabɩnɩ tʋmɩyɛ liidiye nɖɩ koobiya haɣ yɔ camɩyɛ.

  • Koobu nɔɔyʋ ɖiɣni ñɩnʋʋ nɛ ɛñɔɔzʋʋ tɔm natʋyʋ

    Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ kɔɔmiite

    Kɔɔmiite kʋnɛ kɩ-taa koobiya cɔŋnɩnɩ tɔm susuu tʋma kpeekpe yɔɔ. Mba cɔŋnɩnɩ agbaa, tɔm susuyaa, nʋmɔʋ lɩzɩyaa, ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa, egeetiye yɔɔ cɔnɩyaa nɛ Ɛsɔtɔm tiyiyaa, pɔ-yɔɔ. Pa-tʋmɩyɛ lɛɛɖɛ lɛ se pɔcɔnɩ Ðama Nɩnʋʋ nɛ Ðɔkɔtɔ Kɔɔmiitewaa yɔɔ. Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ kɔɔmiite lakɩ tʋma lɛɛna ɖɔɖɔ.

  • Koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ ɖiɣni yɔɔdʋʋ samaɣ taa tɔm

    Tɔm wɩlʋʋ kɔɔmiite

    Kɔɔmiite kʋnɛ kɩcɔŋnɩnɩ tɔm ndʋ pawɩlɩɣ agbaa taa kediɣzisi taa, kigbeɣliŋ cikpeŋ nɛ kigbeɣliŋ sɔsɔŋ taa yɔ, pɩ-yɔɔ. Kɩcɔŋnɩ ɖɔɖɔ Gileyaadɩ sukuli, Kewiyaɣ tɔm susuyaa sukuli, nʋmɔʋ lɩzɩyaa sukuli nɛ sukulinaa lalaa yɔɔ. Pɩtasɩ lɛ, kɩcɔŋnɩ ɖɔɖɔ Ðɛ-Ɛsɔ sɛtʋ nɛ ɖe-wezuu caɣʋ: Kpɛlɩkʋʋ takayaɣ ñɔɔzʋʋ nɛ tatasɩ labʋ tʋma yɔɔ.

  • Takayɩsɩ ndɩ ndɩ, intɛrnɛɛtɩ lone jw.org wɛ pɩ-taa

    Tɔm maʋ kɔɔmiite

    Koobiya mba palakɩ tʋmɩyɛ kɔɔmiite kʋnɛ kɩ-taa yɔ, mba cɔŋnɩnɩ fezuu taa tɔɔnaɣ ñɔɔzʋʋ yɔɔ, paa pɩtɩɩkɛ ŋga pamaɣ takayɩsɩ taa yaa ŋga paɖʋʋ ordinatɛɛrɩ yɔɔ se pɩwazɩ koobiya yaa ɛyaa lalaa yɔ. Kɔɔmiite kʋnɛ kɩcɔŋnɩ ɖɔɖɔ ɛgbɛyɛ tɛ intɛrnɛɛtɩ lone yɔɔ, ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ tɔm ɖɛzɩyaa tʋmɩyɛ yɔɔ. Pɩtasɩ lɛ, ŋgʋ cosuuni tɔm ndʋ pɔpɔzʋʋ masɩ nasɩyɩ yaa ɖa-takayɩsɩ taa tɔm natʋyʋ yɔɔ yɔ.

    Kabɩyɛ Takayɩsɩ (1982-2025)
    Lɩɩ
    Sʋʋ pɩ-taa
    • Kabɩyɛ
    • Tayɩ
    • Ɛzɩma ŋsɔɔlaa se pɩla yɔ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛzɩma pɩwɛɛ se pala tʋmɩyɛ yɔ
    • Tɔm kɩmɛsɩtʋ yɔɔ paɣtʋ
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Sʋʋ pɩ-taa
    Tayɩ