Ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa ɖʋʋ nesi tʋma sakɩyɛ

APOSTOLOO Pɔɔlɩ ma takayaɣ Filiipi koobiya nɛ eheyi-wɛ se: “Ma Pɔɔlɩ nɛ Timootee, Krɩstʋ Yesu yomaa, ɖetiyiɣni takayaɣ kanɛ ɛyaa kiɖeɖema tɩŋa mba pa nɛ Krɩstʋ Yesu pɛwɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ pɛwɛɛ Filiipi yɔ, pɩkpɛndɩnɩ ɛgbɛyɛ yɔɔ cɔnɩyaa nɛ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa.” (Fil. 1:1) Yʋsɩ se ɛyɔɔdɩ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa tɔm. Pɩwɩlɩɣ se koobiya abalaa panɛ, palakaɣ tʋma sakɩyɛ se pasɩnɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa. Mbʋ ɖɔɖɔ pɩwɛ sɔnɔ. Ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa lakɩ tʋma wena asɩɣnɩ ɛzʋtʋyaa nɛ ayeki se pɩtɩŋa pɩɖɔ camɩyɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ.

² Ŋsɩm ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa mba pɛwɛ ñɛ-ɛgbɛyɛ taa yɔ? Ŋsɩm tʋma wena palakɩ se pɩwazɩ-ŋ nɛ pɩwazɩ ɛgbɛyɛ tɩŋa yɔ? Pɩtʋʋ fɛyɩ se pa-pana ñaɣʋ kɛdɩɣnɩ Yehowa. Pɔɔlɩ mawa se: “Abalaa mba palakɩ lɩm ɖʋʋ tʋmɩyɛ camɩyɛ yɔ, pɛwɛɣnɩ hɩɖɛ kɩbanɖɛ nɛ papɩzɩɣ nɛ pɔyɔɔdɩ tɔm kaalɛyɩtʋ siŋŋ, tisuu mbʋ pɩwɛ Krɩstʋ Yesu taa yɔ pɩ-taa.”—1 Tim. 3:13.

WƐTƲ NDƲ BIBL WƖLƖƔ SE PƖWƐƐ SE ƐYƲ ƐWƐƐNA PƲCƆ NƐ ƐKƐ ƐGBƐYƐ TAA TƲMLAÐƲ YƆ

³ Pɩwɛɛ se ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa wezuu caɣʋ ɛmʋnɩ Krɩstʋ ñɩma, pɛkɛ ɛyaa mba pataɣ-wɛ liu yɔ nɛ palakɩ tʋma wena paɖʋʋ-wɛ yɔ camɩyɛ. Ye ɖɩkalɩ tɔm ndʋ Pɔɔlɩ ma Timootee pɩlɩɩnɩ wɛtʋ ndʋ pɩwɛɛ se pɛwɛɛna yɔ tɩ-yɔɔ yɔ, ɖɩnɩɣ pɩ-taa. Ɛmawa se: “Pɩwɛɛ se ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa ɩkɛ ɛyaa mba pamʋnaa yɔ, pataakɛ nɔsɩ naalɛ tɩnaa, pataakɛ sʋlʋm sakɩyɛ ñɔyaa, pataasɔɔlɩ mulum kɛzɛɣa, pɔɖɔkɩ tisuu tɛ mɛsaɣ tɛɛ tɔm kiɖeɖetu, pala mbʋ nɛ ɛhʋyɛ kele kele ñɩnɖɛ. Pɩtasɩ lɛ, pacalɩ-wɛ takʋʋ nɛ pana se pamʋnaa; nɛ ye patɩna pɔ-yɔɔ kɩdɛkɛdɩtʋ natʋyʋ yɔ, pala tʋmɩyɛ ɛzɩ lɩmɖʋyaa yɔ. Ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa ɩkɛ walaa mba pɛwɛnɩ halʋ kʋɖʋm yɔ, pɛkɛ mba peɖiyiɣ pe-piya nɛ pa-maɣmaɣ pa-ɖɩsɩ taa mba camɩyɛ yɔ.” (1 Tim. 3:8-10, 12) Pɩcɛyaa se ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa ɩwɛɛnɩ kele kele wɛtʋ ndʋ, nɛ pɩsa nɛ pataayɔɔdɩ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ natʋyʋ ɛgbɛyɛ yɔɔ pɩlɩɩnɩ mba pɛwɛnɩ wala ɛgbɛyɛ taa yɔ, pɔ-yɔɔ.

⁴ Paa pɛkɛ evebiya yaa akpadɩyaa yɔ, ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa susuu tɔm nɛ kpekpeka paa fenaɣ ŋga. Pamaɣzɩɣnɩ kpekpeka ŋga Yesu kaawɛnɩ tɔm susuu taa yɔ. Pe-kpekpeka ŋga kawɩlɩɣ se pamaɣzɩɣnɩ ɖɔɖɔ Yehowa weyi ɛsɔɔlaa se ɛyaa kpeekpe ihiɣ ñʋʋ yabɩtʋ yɔ.—1 Tim. 2:4.

⁵ Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa ɩha kɩɖaʋ kɩbaŋʋ po-wondu suu, pɔ-yɔɔdaɣ, pɛ-wɛtʋ nɛ pe-wezuu caɣʋ hɔɔlɩŋ kpeekpe taa. Pɛwɛɛnɩ maɣzɩm mbʋ pɩmʋnaa yɔ, nɛ lalaa wɛɛnɩ ñamtʋ pɔ-yɔɔ. Pɩtasɩ lɛ, pa nɛ Yehowa pa-taabalɩyɛ nɛ tʋma wɛna palakɩ ɛgbɛyɛ taa yɔ, pɩmʋ ñɩm siŋŋ pɛ-ɛsɩndaa.—Tiiti 2:2, 6-8.

⁶ Abalaa panɛ “pacalɩ-wɛ takʋʋ nɛ pana se pamʋnaa.” Halɩ pʋcɔ nɛ pahaɣ-wɛ wala ana lɛ, pawɩlaa se pɛkɛ ɛyaa mba paha pa-tɩ pilim se pala Yehowa tʋmɩyɛ yɔ. Pawɩlaa se pasɩɣ Ɛsɔ Kewiyaɣ tʋma kajalaɣ lone taa pe-wezuu caɣʋ taa, nɛ petisiɣ faaa se pala tʋma wena payɩ paɖʋʋ-wɛ yɔ. Pɛkɛ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ koobiya lalaa.—1 Tim. 3:10.

ƐZƖMA PALAKƖ PA-TƲMA YƆ

⁷ Ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa lakɩ tʋma ndɩ ndɩ wena awazɩɣ koobiya halaa nɛ abalaa yɔ. Piyeki nɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa hikiɣ alɩwaatʋ nɛ peɖiyiɣ ɛgbɛyɛ taa ñɩma nɛ pawɩlɩɣ-wɛ tɔm. Ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa maɣzɩɣ ɛgbɛyɛ taa kɩcɛyɩm yɔɔ nɛ paa ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖʋ weyi lɛ, ɛ-wɛtʋ nɛ ɛ-lɛɣtʋ pɔ-yɔɔ pʋcɔ nɛ patayɩ-wɛ tʋma.

⁸ Maɣzɩ tʋma wena palakɩ yɔ a-taa naayɛ yɔɔ nɛ ŋna: Ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖʋ nɔɔyʋ pɩzɩɣ ɛcɔnɩ wondu ndʋ ɖɩlakɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm susuu taa nɛ tɩwazɩɣ ɖa-maɣmaɣ ɖɔɖɔ yɔ tɩ-yɔɔ. Lalaa ñalakɩ liidiye akɔnta yaa pɔcɔŋnɩ tɔm susuu kookasɩ takayɩsɩ yɔɔ. Nabɛyɛ cɔŋnɩ miikroowaa nɛ tɔm yɔɔdʋʋ menziiniwaa yɔɔ, lalaa kɛ ɛyaa mʋʋ tʋmɩyɛ ɖɔkɩyaa, nɛ lalaa ɖɔɖɔ sɩɣnɩ ɛzʋtʋyaa hɔɔlɩŋ lɛɛŋ taa. Tʋma sakɩyɛ wɛɛ se pala nɛ Kewiyaɣ Kpaaŋ wɛɛ cɩɖɩ cɩɖɩ, pʋyɔɔ lɛ ɖoŋ ɖoŋ lɛ, pahaɣ waɖɛ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa se pɔcɔnɩ tʋma ana a-ɖeɖe.

⁹ Agbaa naayɛ taa lɛ, papɩzɩɣ peheyi paa ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖʋ weyi lɛ se ɛcɔnɩ tʋma anɛ a-taa kʋɖʋmɖɩyɛ yɔɔ. Agbaa lɛɛna taa lɛ, ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖʋ nɔɔyʋ pɩzɩɣ ɛcɔnɩ tʋma sakɩyɛ yɔɔ. Lɛɛna taa ɖɔɖɔ lɛ, ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa sakɩyɛ pɩzɩɣ pɔcɔnɩ tʋmɩyɛ kʋɖʋmɖɩyɛ naɖɩyɛ yɔɔ. Ye ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa ɩtɩɖɔɔ yɔ, ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa pɩzɩɣ peheyi koobiya abalɩñɩma mba pamɩyɩsɩ-wɛ lɩm nɛ pahaɣ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ yɔ, se pala tʋma ana a-taa naayɛ. Piyeki nɛ pɛkpɛlɩkɩ tʋma ana a-labʋ nɛ pɩwazɩ-wɛ alɩwaatʋ ndʋ papɩsɩɣ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa yɔ. Ye koobiya abalɩñɩma ɩfɛyɩ yɔ, papɩzɩɣ peheyi koobu halɩñɩnʋ weyi ɛhaɣ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ yɔ se ɛla tʋma ana a-taa naayɛ, paa panawa se ɛɛkaɣ kɛʋ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖʋ wiɖiyi yɔ. Ɛyʋ weyi ɛhaɣ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ yɔ, ɛkɛ weyi ɛsɛɣ Ɛsɔ camɩyɛ nɛ ɛwɛɛnɩ lakasɩ kɩbanzɩ nɛ papɩzɩɣ pamaɣzɩnɩ-ɩ yɔ. Pɩwɛɛ se ɛkɛ lalaa kɩɖaʋ kɩbaŋʋ tɔm susuu taa, kediɣzisi wobu taa, ɛzɩma ɛcakɩ wezuu ɛ-hɔʋ taa yɔ, aleɣya wena ɛlakɩ yɔ, e-wondu suu nɛ ɛ-tɩ ñɔɔzʋʋ pɔ-hɔɔlʋʋ taa.

¹⁰ Agbaa wena a-taa ɛzʋtʋyaa tɩɖɔɔ yɔ, ye nɔɔyʋ ɛha ɛ-tɩ se pamɩyɩsɩ-ɩ lɩm yɔ, papɩzɩɣ nɛ paha waɖɛ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa mba pamʋnaa yɔ, se pa nɛ ɩ patazɩ lɩm mɩyɩsʋʋ tɔm pɔzʋʋ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩyɔɔdʋʋ Bibl wɩlɩtʋ tɔm yɔ, kɩ-taa. Ŋgʋ lɛ: “Hɔɔlʋʋ 1—Krɩstʋ tʋ tisuu.” “Hɔɔlʋʋ 2—Krɩstʋ tʋ wezuu caɣʋ” tukuuni ɛyʋ wezuu caɣʋ hɔɔlɩŋ ndɩ ndɩ, pʋyɔɔ lɛ ɛzʋtʋyʋ pɩwɛɛ se ɛtazɩ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa.

¹¹ Ye pɩpɔzʋʋ yɔ, nabʋyʋ taa ɛzʋtʋyaa pɩzɩɣ nɛ pɛlɛɣzɩ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa tʋma. Ɛlɛ pɩwɛɣ ɖeu se peyele nɛ paa koobu weyi lɛ, ɛla ɛ-tʋmɩyɛ alɩwaatʋ sakɩyɛ. Piyeki nɛ ɛkpasɩ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩ-labʋ taa.

¹² Nabʋyʋ taa, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se paha tʋma lɛɛna ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖʋ weyi ‘ɛyaa tɩŋa naɣ kaɣlaa se ɛwɛɛ nɛ ewokini ɛsɩndaa yɔ.’ (1 Tim. 4:15) Ye ɛzʋtʋyaa ɩtɩɖɔɔ yɔ, papɩzɩɣ nɛ paha waɖɛ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖʋ nɔɔyʋ se ɛkɛ tɔm susuu ɛgbɛyɛ yɔɔ cɔnɩyʋ sɩnɩyʋ, yaa halɩ tɔm susuu ɛgbɛyɛ tʋmɩyɛ ɖɔkɩyʋ. Ɛlɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa wɩlɩɣnɩ-ɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɛla tʋmɩyɛ nɖɩ yɔ. Ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa pɩzɩɣ nɛ pala tʋma naayɛ Ðe-wezuu caɣʋ nɛ ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ kediɣzaɣ taa, ɛzɩ ɛgbɛyɛ taa Bibl kpɛlɩkʋʋ yɔɔ cɔnʋʋ mbʋ yɔ, ye pɩpɔzʋʋ yɔ, papɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ pɔyɔɔdɩ samaɣ taa tɔm. Ye pɩcɛyaa nɛ ye ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa ɩmʋnaa yɔ, papɩzɩɣ nɛ paha-wɛ wala lɛɛna. (1 Pɩy. 4:10) Pɩpɔzʋʋ se ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa itisi nɛ paha pa-tɩ faaa nɛ pasɩnɩ ɛzʋtʋyaa camɩyɛ.

¹³ Tʋma wena ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa lakɩ yɔ, awɛ ndɩ nɛ ɛzʋtʋyaa ñɩna; paa mbʋ yɔ, a-tɔm cɛyɩ siŋŋ kele kele sɛtʋ ndʋ ɖɩhaɣ Ɛsɔ yɔ tɩ-taa, nɛ ayeki se ɛgbɛyɛ ɛɖɔ camɩyɛ. Ye ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖʋ nɔɔyʋ ɛlakɩ ɛ-tʋmɩyɛ camɩyɛ nɛ pɔkɔɔ pana se ɛmʋnaa se ɛkɛ ninɖiɣyu nɛ wɩlɩyʋ yɔ, papɩzɩɣ nɛ pɔpɔzɩ nɛ ye pɩlakɩ yɔ, ɛpɩsɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyʋ.

¹⁴ Ye ŋkɛ koobu abalɩñɩnʋ weyi ɛkɛ pɩɣa evelaɣ yaa pamɩyɩsɩ-ŋ lɩm pitileɖi yɔ, ŋwɛɛ nɛ ŋñakɩ pana se ŋwɛɛnɩ wɛtʋ ndʋ tiyeki se ŋkɛ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖʋ yɔ? (1 Tim. 3:1) Paa pɩnaɣ ŋga, ɛyaa sakɩyɛ mʋʋ toovenim nɛ pʋyɔɔ lɛ, pɩpɔzʋʋ abalaa mba pamʋnaa yɔ se pala tʋma ndɩ ndɩ nɛ pɔcɔnɩ agbaa yɔɔ. La mbʋ pɩpɔzʋʋ yɔ nɛ ŋwɛɛnɩ sɔɔlɩm se ŋsɩnɩ lalaa. Yesu kɩɖaʋ kɩbaŋʋ yɔɔ maɣzʋʋ kɛnɩ nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtɩŋna yɔ, ɩ-taa lɛɛkʋ. (Mat. 20:28; Yoh. 4:6, 7; 13:4, 5) Ye ŋpaɣzɩ lalaa sɩnʋʋ nɛ ŋna taa leleŋ weyi pɩkɔŋnɩ-ŋ yɔ, piyeki nɛ ŋsɔɔlɩ se ŋla mbʋ nɛ pɩkɩlɩ. (Tʋma 20:35) Ye mbʋ, ha ña-tɩ faaa nɛ ŋsɩnɩ lalaa, ŋɖʋ nesi Kewiyaɣ Kpaaŋ taa ñɔɔzʋʋ tʋmɩyɛ yaa ŋlɛɣzɩ koobu nɔɔyʋ nɛ ŋla sukulibiya tʋmɩyɛ naɖɩyɛ Ðe-wezuu caɣʋ nɛ ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ kediɣzaɣ taa. Ŋwɩlɩɣ ɖɔɖɔ se ŋsɔɔlaa se ŋla tʋmɩyɛ kɩbanɖɛ nɖɩ, ye ŋwɛnɩ tɩ-yɔɔ kpɛlɩkʋʋ ɖʋtʋ kɩbandʋ ndʋ tiyeki se ŋwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ yɔ. (Keɣa 1:1, 2; Gal. 5:22, 23) Pɩtasɩ lɛ, koobu weyi ɛñɩnɩɣ se ɛkɛ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖʋ yɔ, ye paha-ɩ tʋmɩyɛ naɖɩyɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ, ɛlakɩ-ɖɩ camɩyɛ ɖeyi ɖeyi ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ, nɛ ɛwɩlɩ se papɩzɩɣ nɛ pataa-ɩ liu.—1 Kɔr. 4:2.

¹⁵ Fezuu kiɖeɖeu sɩɣnɩna nɛ palɩzɩɣ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa se pɩwazɩ ɛgbɛyɛ. Ɛgbɛyɛ taa mba tɩŋa ɖʋʋ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa nesi nɛ pawɩlɩɣ-wɛ ɛsɩmɩyɛ, tʋmɩyɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ palakɩ yɔ ɖɩ-yɔɔ. Patɩŋɩɣnɩ pɩ-yɔɔ ɖɔɖɔ nɛ pawɩlɩɣ pɛ-ɛsɩmɩyɛ Yehowa, kʋjɔŋ weyi ɛlaba se pɩsa nɛ pɩtɩŋa pɩɖɔ camɩyɛ ɛ-ɖɩɣa taa yɔ ɩ-yɔɔ.—Gal. 6:10.