Ma tooruuq xnawbʼal chi tzʼaqal anihebʼ keʼtzʼiibʼank re li Santil Hu?
Li naxsume li Santil Hu
Naabʼalebʼ li poyanam nekeʼxye naq inkʼaʼ tooruuq xnawbʼal chi tzʼaqal anihebʼ keʼtzʼiibʼank re li Santil Hu. Abʼan, li Santil Hu naxye chi tzʼaqal anihebʼ li winq aʼin. Jun eetalil, wankebʼ keʼxtikibʼ rikʼin li aatin «aʼan aʼin li aatin kixtzʼiibʼa laj Nehemías», «laj Isaías [...] kiril li moy u aʼin» ut «aʼan aʼin li raatin li Qaawaʼ li kixye re laj Joel» (Nehemías 1:1, Li Santil Hu, Sociedad Bíblica de Guatemala, SBG; Isaías 1:1, SBG; Joel 1:1, SBG).
Li xkʼihalil li keʼtzʼiibʼank re li Santil Hu keʼxye naq keʼtzʼiibʼak saʼ xkʼabʼaʼ li Jehobʼa (li jun ajwiʼ ut li tzʼaqal Yos) ut keʼbʼeresiik xbʼaan. Ebʼ li propeet li wankebʼ resil saʼ li Santil Hu li tzʼiibʼanbʼil saʼ hebreo numenaq oxibʼ siʼeent sut keʼxye aʼin: «Joʼkaʼin kixye li Qaawaʼ» (Amós 1:3, SBG; Miqueas 2:3; Nahúm 1:12). Ut jalanebʼ chik keʼrabʼi li esil rikʼinebʼ li ánjel (Zacarías 1:7, 9).
Chiru 1,600 chihabʼ kitzʼiibʼamank li Santil Hu xbʼaan 40 tana chi winq. Wiibʼ oxibʼ rehebʼ li winq aʼin, moko jun ta ajwiʼ li tasal hu keʼxtzʼiibʼa. Saʼ li Santil Hu wank 66 li tasal hu. Wank 39 li tasal hu li tzʼiibʼanbʼil saʼ hebreo, li nawbʼil ru joʼ Najter Chaqʼrabʼ, ut 27 li tasal hu li tzʼiibʼanbʼil saʼ griego, li nawbʼil ru joʼ Akʼ Chaqʼrabʼ.