Kʼaru truuq qatenqʼankil wi nawiibʼank qachʼool?

1, 2. a) Kʼaru tawiʼ truuq xbʼaanunkil naq twiibʼanq qachʼool? b) Kʼaru tqatzol saʼ li tzolom aʼin?

WANK sut nawiibʼanka qachʼool. Qakʼoxlaq ebʼ li eetalil aʼin: jun li saaj li moko chʼolchʼo ta chiru wi li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chirix ut xbʼaan aʼin inkʼaʼ naraj naq tkubʼeeq xhaʼ. Jun li hermaan saaj kixkʼe li Jehobʼa xbʼeenwa saʼ li xyuʼam chiru xsikʼbʼal xkomon li tumin, abʼanan anaqwan wank li xjunkabʼal ut naʼajmank li tumin chiru xbʼaan naq inkʼaʼ chik natzʼaqlok, joʼkan naq maare naxkʼoxla ma us tawiʼ li xsikʼ xbʼaanunkil. Jun li hermaan li ak cheek chik maare maakʼaʼ chik xmetzʼew ut nachʼinaak xchʼool xbʼaan naq inkʼaʼ chik naru kʼanjelak joʼ junxil. Maare ak xaakʼoxla aʼin: «Ma naxkʼe tawiʼ xchʼool li Jehobʼa chiwix? Ma wank tawiʼ rusilal li xinkanabʼ xbʼaanunkil saʼ xkʼabʼaʼ li Jehobʼa? Ma toj wank kʼaru tinruuq xbʼaanunkil choʼq re li Jehobʼa?».

² Ebʼ li naʼlebʼ aʼin truuq xchʼinankil qapaabʼal ut xbʼaanunkil naq tqakanabʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa. Saʼ li tzolom aʼin tqil chanru li Santil Hu truuq qatenqʼankil wi naqakʼoxla naq li Jehobʼa inkʼaʼ naxkʼe xchʼool chiqix, wi us tawiʼ li xqasikʼ xbʼaanunkil malaj wi naqakʼoxla naq maakʼaʼ qawankil chiru li Jehobʼa.

CHANRU TOORUUQ XTUQUBʼANKIL RU LI NAXBʼAANU NAQ TWIIBʼANQ QACHʼOOL

3. Kʼaru tooxtenqʼa re xtuqubʼankil ru li naxbʼaanu naq twiibʼanq qachʼool?

³ Li Santil Hu truuq qatenqʼankil re xtuqubʼankil ru li naxbʼaanu naq twiibʼanq qachʼool. Xbʼaan aʼin kaw xaqxoqo saʼ li qapaabʼal ut nakawuuk li qamiiwil rikʼin li Jehobʼa (1 Cor. 16:13).

4. Chanru tqakʼe reetal ma tzʼaqal yaal chixjunil joʼ naxye 1 Tesalonicenses 5:21?

⁴ (Yaabʼasi 1 Tesalonicenses 5:21). Li Santil Hu naxye: «Kʼehomaq reetal ma tzʼaqal yaal chixjunil». Naqabʼaanu aʼin naq naqajuntaqʼeeta li naqakʼoxla rikʼin li naxye li Santil Hu. Kʼoxla jun li saaj li moko chʼolchʼo ta chiru wi li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chirix. Ma tkanaaq xkʼoxlankil aʼin? Inkʼaʼ. Jwal us raj naq tixkʼe «reetal ma tzʼaqal yaal chixjunil» rikʼin xtzolbʼal li Santil Hu re xnawbʼal li naxkʼoxla li Jehobʼa chirix.

5. Chanru tooruuq xtawbʼal xsumenkil li qapatzʼom?

⁵ Naq naqayaabʼasi li Santil Hu, chanchan tawiʼ li Jehobʼa yook qaatinankil. Abʼan moko tzʼaqal ta rikʼin xyaabʼasinkil li Santil Hu, tento naq wank kʼaru tqabʼaanu. Tqasikʼ ebʼ li xraqal li Santil Hu li naʼaatinak chirix li naʼlebʼ li naxkʼe qakʼaʼuxl ut tqoksi chiʼus li kʼanjelobʼaal li naxkʼe li qamolam re naq tqataw xkomon li naʼlebʼ (Prov. 2:​3-6). Aajel ru naq tqatzʼaama re li Jehobʼa naq tooxtenqʼa chi xtawbʼal xsumenkil li qapatzʼom. Tqasikʼ ajwiʼ li xnaʼlebʼ li Santil Hu ut xkomon chik li naʼlebʼ li tkʼanjelaq chiqu. Aajel ajwiʼ ru naq tqatzʼil rix ebʼ li eetalil li wank saʼ li Santil Hu li xeʼxnumsi ebʼ li chʼaʼajkilal joʼ li yooko xnumsinkil.

6. Chanru nokooxtenqʼa ebʼ li chʼutam re xtawbʼal xsumenkil li naʼlebʼ li naxbʼaanu naq twiibʼanq qachʼool?

⁶ Naq naqatzol li Santil Hu saʼebʼ li chʼutam chanchan tawiʼ li Jehobʼa yook qaatinankil. Wi rajlal nokoowulak saʼebʼ li chʼutam, maare jun li seeraqʼ malaj jun li sumenk aʼan li naʼajmank chiqu re xtawbʼal xsumenkil li naʼlebʼ li naxbʼaanu naq twiibʼanq qachʼool (Prov. 27:17). Anaqwan tooʼaatinaq chirix kʼaru truuq qatenqʼankil re xtawbʼal xsumenkil ebʼ li patzʼom li naxkʼe qakʼaʼuxl.

«MA NAXKʼE TAWIʼ XCHʼOOL LI JEHOBʼA CHIWIX?»

7. Kʼaru tawiʼ tooruuq xkʼoxlankil?

⁷ Maare ak xaakʼoxla jun sutaq wi li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chaawix. Wi nakaawekʼa naq maakʼaʼ nakat-ok wiʼ maare taakʼoxla naq maajunwa tatruuq wank joʼ ramiiw laj Yobʼtesinel. Maare li awabʼej David kixkʼoxla ajwiʼ aʼin. Laj David naxsach xchʼool rilbʼal naq li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chirixebʼ li kristiʼaan. Joʼkan naq kixpatzʼ: «At Qaawaʼ, kʼaru xwankil li winq naq nakara, ut ebʼ li ralal xkʼajol laj Adán kʼaʼut naq jwal nakakʼoxlahebʼ?» (Sal. 144:3). Qilaq chanru tooruuq xtawbʼal li xsumenkil li patzʼom aʼin.

8. Joʼ naxye 1 Samuel 16:​6, 7, 10-12, kʼaru naxkʼe saʼ ajl li Jehobʼa?

⁸ Li Santil Hu naxkʼutbʼesi naq li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chirixebʼ li nekeʼrekʼa naq maakʼaʼ nekeʼok wiʼ. Jun eetalil, kixtaqla laj Samuel saʼ rochoch laj Jesé re xsikʼbʼal jun rehebʼ li ralal xkʼajol re naq twanq joʼ awabʼej re Israel. Laj Jesé kixbʼaanu naq li wuqubʼ chi ralal teʼxik rikʼin laj Samuel, abʼan inkʼaʼ kixtaqla laj David.b Abʼanan, li Jehobʼa kixsikʼ laj David! (Yaabʼasi 1 Samuel 16:​6, 7, 10-12). Kʼaʼut? Xbʼaan naq kiril li xchaabʼil naʼlebʼ ut kixkʼe reetal naq naraheʼk xbʼaan li saaj aʼin.

9. Kʼaʼut chʼolchʼo chaawu naq li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chaawix? (Chaawil li jalam u).

⁹ Kʼoxla li ak xbʼaanu li Jehobʼa re xkʼutbʼesinkil chaawu naq naxkʼe xchʼool chaawix. Naxkʼe aanaʼlebʼ tzʼaqal saʼ xhoonalil (Sal. 32:8). Naʼajmank naq tixnaw chiʼus aawu re naq truuq xbʼaanunkil (Sal. 139:1). Naq nakaayuʼami li naʼlebʼ ut nakaakʼe reetal li rusilal li nakaataw, nachʼolaak chaawu naq li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chaawix (1 Crón. 28:9; Hech. 17:​26, 27). Aʼan naxkʼe reetal li nakaabʼaanu ut li xchaabʼilal laanaʼlebʼ (Jer. 17:10). Naraj wank choʼq aawamiiw ut naraj naq laaʼat tatwanq ajwiʼ choʼq ramiiw (1 Juan 4:19).

«MA US TAWIʼ LI XINSIKʼ XBʼAANUNKIL?»

10. Rikʼin li xqasikʼ xbʼaanunkil, kʼaru tawiʼ tooruuq xkʼoxlankil saʼ xnumikebʼ li kutan?

¹⁰ Wank sut junaq maare tixkʼoxla ma us tawiʼ li kixsikʼ xbʼaanunkil. Maare inkʼaʼ xkʼulubʼa jun li chaabʼil kʼanjel malaj inkʼaʼ kixtikibʼ jun li kʼay re xtawbʼal xkomon xtumin xbʼaan kʼanjelak chiru li Jehobʼa. Abʼan naq ak xnumeʼk li chihabʼ maare naxkʼe reetal naq li xeʼxsikʼ xkomon xtumin, chanchan tawiʼ naq us wankebʼ. Joʼkan naq maare naxkʼoxla: «Ma wank tawiʼ rusilal li xinkanabʼ xbʼaanunkil yal saʼ xkʼabʼaʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa? Malaj ma us tawiʼ xinʼelk wi jalan raj xinsikʼ xbʼaanunkil?».

11. Kʼaʼut kinumtaak xkʼaʼuxl li kitzʼiibʼank re li Salmo 73?

¹¹ Wi xaabʼaanu ebʼ li patzʼom aʼin, kʼoxla chanru kirekʼa ribʼ li kitzʼiibʼank re li Salmo 73. Naxkʼe reetal naq li inkʼaʼ nekeʼkʼanjelak chiru li Jehobʼa, chanchan tawiʼ naq us wankebʼ saʼebʼ li xjunxaqalil, wankebʼ saʼ tuqtuukilal ut wankebʼ xtumin (Sal. 73:​3-5, 12). Saʼ xkʼabʼaʼ naq naxkʼe reetal naq chanchan tawiʼ us wankebʼ, laj salmiist kixkʼoxla naq maakʼaʼ naʼok wiʼ li naxbʼaanu saʼ xkʼabʼaʼ li Jehobʼa. Rajlal kutan nanumtaak xkʼaʼuxl xbʼaan li yibʼru aj naʼlebʼ aʼin (Sal. 73:​13, 14). Kʼaru kitenqʼank re?

12. Joʼ naxye Salmo 73:​16-18, kʼaru kitenqʼank re laj salmiist re naq chaabʼil tkʼoxlaq?

¹² (Yaabʼasi Salmo 73:​16-18). Laj salmiist xkoho saʼ li rochoch li Jehobʼa, aran wank tuqtuukilal, joʼkan naq kiruuk kʼoxlak chi chaabʼil. Kixkʼe reetal naq usta wankebʼ chanchan tawiʼ us nekeʼelk, ra teʼxkʼul moqon. Kixkʼe reetal naq xkʼebʼal xbʼeenwa li Jehobʼa saʼ li xyuʼam, aʼan li jwal us li kixsikʼ xbʼaanunkil ut aʼin kixbʼaanu naq tuqtuuq ru li xkʼaʼuxl ut kixkʼe xmetzʼew re naq inkʼaʼ tixkanabʼ kʼanjelak chiru (Sal. 73:​23-28).

13. Kʼaru taabʼaanu re naq tuqtuuq ru aakʼauxl? (Chaawil ebʼ li jalam u).

¹³ Joʼ laj salmiist, naru naq tuqtuuq ru aakʼaʼuxl wi nakaakʼoxla chixjunil li chaabʼilal li wank aawe ut li bʼihomal li yookat xtambʼresinkil saʼ choxa. Abʼanan, kʼaru wankebʼ re li inkʼaʼ nekeʼkʼanjelak chiru li Jehobʼa? Kaʼajwiʼ li naxyeechiʼi li ruuchichʼochʼ aʼin. Li nekeʼroybʼeni aʼan li nekeʼruuk xtawbʼal anaqwan ut inkʼaʼ li teʼruuq xtawbʼal moqon. Abʼan li Jehobʼa naxyeechiʼi qe naq naabʼal wiʼ chik tixkʼe qe chiru li naqakʼoxla (Sal. 145:16). Kʼoxla aʼin: moko tatruuq ta xnawbʼal chi tzʼaqal re ru chanruhaq laayuʼam wi jalan raj xaasikʼ xbʼaanunkil. Naq li rahok naʼekʼasink qe chi xbʼaanunkil ebʼ li naʼlebʼ, junelik twanq saʼ li qayuʼam ebʼ li kʼaʼaq re ru li naxkʼe xsahil qachʼool.

«MA TOJ WANK KʼARU TINRUUQ XBʼAANUNKIL CHOʼQ RE LI JEHOBʼA?»

14. Chanru xwanjikebʼ wiibʼ oxibʼ li hermaan ut kʼaru naru teʼxkʼoxla?

¹⁴ Wankebʼ laj kʼanjel chiru li Jehobʼa nekeʼwulak raj chiru xkʼebʼal xkomon li kʼanjel, abʼan inkʼaʼ nekeʼruuk saʼ xkʼabʼaʼ li xchihabʼebʼ, junaq li yajel malaj jalan chik li naʼlebʼ. Maare aʼin tixbʼaanu naq teʼrekʼa naq maakʼaʼ nekeʼok wiʼ choʼq re li Jehobʼa ut teʼxkʼoxla: «Ma toj wank kʼaru tinruuq xbʼaanunkil choʼq re li Jehobʼa?».

15. Kʼaru chʼolchʼo chiru li kitzʼiibʼank re li Salmo 71?

¹⁵ Li kitzʼiibʼank re li Salmo 71 kirekʼa ajwiʼ aʼin. Kixye re li Jehobʼa: «Minaakanabʼ injunes naq yooq chi lajk linmetzʼew» (Sal. 71:​9, 18). Abʼan chʼolchʼo chiru naq wi junelik nakʼanjelak chiru li Jehobʼa aʼan tbʼeresinq re ut tixtenqʼa. Kixtzol ajwiʼ naq li Jehobʼa sa xchʼool rikʼinebʼ li nekeʼxbʼaanu chixjunil li wank saʼ ruqʼebʼ re kʼanjelak chiru aʼ yaal chanru li xwanjikebʼ (Sal. 37:​23-25).

16. Kʼaʼut naqaye naq ebʼ li hermaan li ak cheekebʼ chik jwal wankebʼ xwankil chiru li Jehobʼa? (Salmo 92:​13-16).

¹⁶ Wi ak cheekat chik, kʼoxla li naril li Jehobʼa chaawix. Usta nakaawekʼa naq moko naabʼal ta chik nakatruuk xbʼaanunkil, li Jehobʼa truuq aatenqʼankil re naq tatkʼanjelaq chiru aʼ yaal laawanjik (yaabʼasi Salmo 92:​13-16). Mixik aachʼool chirix li inkʼaʼ nakatruuk xbʼaanunkil, kʼe bʼan aachʼool chirix li nakatruuk xbʼaanunkil. Tatruuq xkawresinkilebʼ li junchʼol rikʼin laachaabʼil eetalil ut naq nakaakʼe aachʼool chirixebʼ. Tatruuq xyeebʼal rehebʼ chanru li Jehobʼa ak xatxtenqʼa saʼ laayuʼam ut naq kʼajoʼ nakaawoybʼeni naq ttzʼaqloq ru li xyeechiʼom ut misach saʼ aachʼool naq li tij li nakaabʼaanu saʼ xkʼabʼaʼ ebʼ li junchʼol jwal wank xwankil (1 Ped. 3:12). Maakʼaʼ naxye chanru li qawanjik, tooruuq xbʼaanunkil naabʼal chirix li Jehobʼa ut chirixebʼ li junchʼol.

17. Kʼaʼut tqakʼe qaqʼe re naq inkʼaʼ tqajuntaqʼeeta qibʼ rikʼinebʼ li junchʼol?

¹⁷ Wi nachʼinaak aachʼool xbʼaan naq moko naabʼal ta chik nakatruuk xbʼaanunkil saʼ li xkʼanjel li Jehobʼa, jultika naq oxloqʼ chiru li Jehobʼa li nakaabʼaanu. Joʼkan ajwiʼ, maare nakaajuntaqʼeeta aawibʼ rikʼinebʼ li junchʼol, abʼan maabʼaanu chik. Kʼaʼut? Xbʼaan naq li Jehobʼa maajunwa nakatxjuntaqʼeeta rikʼinebʼ li junchʼol (Gál. 6:4). Joʼ eetalil, li xMaría kixkʼe saʼ xbʼeen roq li Jesús li sununkil aseeyt li qʼaxal terto xtzʼaq (Juan 12:​3-5). Abʼanan, li malkaʼan kixkʼe saʼ xkaaxil li tumin wiibʼ li kokʼ sentaaw li maakʼaʼ xwankil (Luc. 21:​1-4). Choʼq re li Jesús, li wiibʼ chi naʼlebʼ aʼin kixkʼutbʼesi naq wankebʼ xpaabʼal. Li Jesús kixkʼam re chi tzʼaqal re ru rikʼin li Xyuwaʼ, joʼkan naq chʼolchʼooq chaawu naq li Jehobʼa kʼajoʼ naroxloqʼi li nakatruuk xbʼaanunkil saʼ xkʼabʼaʼ laapaabʼal ut xbʼaan naq nakaara usta laaʼat nakaakʼoxla naq kachʼin ajwiʼ.

18. Kʼaru truuq aatenqʼankil re xtuqubʼankil ru li naxbʼaanu naq twiibʼanq aachʼool? (Chaawil li kaaxukuut «Li Santil Hu tatxtenqʼa re xtuqubʼankil ru li naxbʼaanu naq twiibʼanq aachʼool»).

¹⁸ Wank sut nawiibʼank qachʼool. Abʼan, joʼ xqatzol li Santil Hu truuq qatenqʼankil re xtuqubʼankil ru li naxbʼaanu naq twiibʼanq qachʼool. Joʼkan naq, sikʼ li xsumenkil laapatzʼom ut aʼin tixbʼaanu naq tkʼojlaaq aachʼool ut inkʼaʼ chik tnumtaaq aakʼaʼuxl. Li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chaawix, naroxloqʼi li nakaabʼaanu saʼ xkʼabʼaʼ ut naxyeechiʼi aawe naq tatxqʼajkamu. Misach saʼ aachʼool, li Jehobʼa naxra ebʼ laj kʼanjel chiru ut naxkʼe xchʼool chirixebʼ.