Us choʼq qe jilok chixkʼatq ebʼ li hermaan

1, 2. Bʼar wank jun rehebʼ li naʼlebʼ li jwal wank xwankil choʼq re li Jehobʼa? Kʼaru naraj naq tqabʼaanu?

CHOʼQ re li Jehobʼa jwal wank xwankil chanru naqilebʼ li poyanam. Li Jesús kixkʼut chiqu naq tqarahebʼ li qas qiitzʼin joʼ chanru naqara qibʼ (Mat. 22:​37-39). Naqakʼutbʼesi aʼin naq tuulano rikʼinebʼ li inkʼaʼ nekeʼxloqʼoni li Jehobʼa. Chi joʼkan tqakʼam qe rikʼin li qachoxahil Yuwaʼ, li «naxkʼe li saqʼe saʼ xbʼeenebʼ li inkʼaʼ usebʼ xnaʼlebʼ ut saʼ xbʼeenebʼ li chaabʼilebʼ xnaʼlebʼ. Ut naxkʼe li habʼ saʼ xbʼeenebʼ li nekeʼxbʼaanu li us joʼ ajwiʼ saʼ xbʼeenebʼ li inkʼaʼ nekeʼxbʼaanu li us» (Mat. 5:45).

² Usta li Jehobʼa naxrahebʼ chixjunilebʼ li poyanam, qʼaxal naxrahebʼ li nekeʼabʼink chiru (Juan 14:21). Joʼkan naq naraj naq tqakʼam qe rikʼin ut tqakʼutbʼesi li tzʼaqal rahok chiruhebʼ li hermaan (1 Ped. 4:8; Rom. 12:10). Li rahok aʼin chanchan li naqekʼa chirix jun li qakomon malaj li qamiiw li qʼaxal raaro qabʼaan.

3. Kʼaru tento tqajultika chirix li rahok?

³ Li rahok chanchan jun li awimq, naʼajmank naq ttʼaqresimanq ut t-ilmanq chiʼus re naq tkʼiiq. Li apóstol Pablo kixye rehebʼ laj paabʼanel: «Meekanabʼ xkʼutbʼesinkil naq nekeera eeribʼ joʼ nekeʼxra ribʼ ebʼ li junkabʼal» (Heb. 13:1). Li Jehobʼa naraj naq maajunwa tqakanabʼ xkʼutbʼesinkil li rahok chiruhebʼ li junchʼol. Saʼ li tzolom aʼin tqil kʼaʼut tento toojiloq rikʼinebʼ li hermaan ut chanru naq junelik yooqo xbʼaanunkil.

KʼAʼUT TENTO TOOJILOQ RIKʼINEBʼ LI HERMAAN

4. Kʼaru tooxtenqʼa re naq junelik oxloqʼaq chiqu li junajil li naʼaatinak wiʼ li Salmo 133:1? (Chaawil ebʼ li jalam u).

⁴ (Yaabʼasi Salmo 133:1). Joʼ laj salmiist, naqakʼoxla naq «kʼajoʼ xloqʼal, makachʼin xchʼinaʼusal» wank choʼq ramiiw li nekeʼxra li Jehobʼa. Qakʼoxlaq jun li poyanam li naril xbʼeen sut jun li nimaʼ ut nawulak chiru li xchʼinaʼusal, abʼan saʼ xnumikebʼ li kutan nakʼayk chi rilbʼal, joʼkan naq inkʼaʼ chik nasach xchʼool rilbʼal. Laaʼo ajwiʼ naru naqakʼul aʼin. Saʼ xkʼabʼaʼ naq rajlal naqilebʼ li hermaan naru naq tookʼayq chi rilbʼalebʼ ut inkʼaʼ chik tqoxloqʼi li wank saʼ junajil rikʼinebʼ. Kʼaru tooruuq xbʼaanunkil re naq junelik oxloqʼaqebʼ chiqu joʼ saʼ xtiklajik? Xkʼebʼal qahoonal chi xkʼoxlankil kʼaʼut li junjunq chi hermaan oxloqʼebʼ chiqu ut oxloqʼebʼ chiru li chʼuut.

5. Kʼaru naru teʼxkʼoxla ebʼ li junchʼol naq teʼril li rahok li naqakʼutbʼesi chiqibʼil qibʼ joʼ aj Testiiw?

⁵ Naq nekeʼwulak xbʼeen sut ebʼ li qas qiitzʼin saʼ li qachʼutam wankebʼ nekeʼsach xchʼool rilbʼal li rahok li naqakʼutbʼesi chiqibʼil qibʼ ut nekeʼxkʼe reetal naq aʼan li yaal. Li Jesús kixye: «Chi joʼkaʼin chixjunilebʼ teʼxnaw naq laaʼex intzolom: wi nekeera eeribʼ cheeribʼil eeribʼ» (Juan 13:35). Qilaq li kixkʼul li xChaithra, naq wank chaq saʼ li nimla tzolebʼaal, kiʼok xtzolbʼal li Santil Hu. Kixkʼulubʼa jun li bʼoqom re xik saʼ li nimla chʼutam re oxibʼ kutan, saʼ li xbʼeen kutan kixye re li hermaan li natzolok re: «Linnaʼ ut linyuwaʼ maajunwa nikineʼxqʼalu. Abʼan saʼ li xbʼeen kutan re li nimla chʼutam naabʼal sut xineʼxqʼalu! Li Jehobʼa kiroksi li xtenamit re naq twekʼa li xrahom. Nawaj wank saʼ xyanqebʼ». Li xChaithra inkʼaʼ kixkanabʼ xtzolbʼal li Santil Hu ut xkubʼeek xhaʼ saʼ 2024. Ebʼ li qas qiitzʼin li toj yookebʼ xtzolbʼal li Santil Hu nekeʼril li qachaabʼil naʼlebʼ ut li rahok li naqakʼutbʼesi chiqibʼil qibʼ, aʼin naʼekʼasink rehebʼ re naq teʼraj kʼanjelak chiru li Jehobʼa (Mat. 5:16).

6. Chanru nokooxkol wank chixkʼatq ebʼ li hermaan?

⁶ Jilok chixkʼatq ebʼ li hermaan naru tooxkol. Laj Pablo kixye rehebʼ laj paabʼanel: «Meekanabʼ […] xwaklesinkil eechʼool cheeribʼil eeribʼ wulaj wulaj […] re naq li xwankil li maak, li seebʼ chi bʼalaqʼik, inkʼaʼ tixbʼaanu naq tkawuuq leechʼool» (Heb. 3:13). Li Jehobʼa truuq roksinkil junaq li hermaan re qatenqʼankil naq yooqo chi kehoʼk saʼ li qapaabʼal, malaj naq nokooʼok xbʼaanunkil junaq li naʼlebʼ li moko us ta (Sal. 73:​2, 17, 23). Jwal chaabʼil choʼq qe naq wankebʼ li hermaan re qatenqʼankil!

7. Chanru li rahok naxchap ribʼ rikʼin li junajil? (Colosenses 3:​13, 14).

⁷ Naqayal xsahil naabʼal li osobʼtesihom saʼ xkʼabʼaʼ naq wanko saʼ xyanq jun chʼuut chi qas qiitzʼin li nekeʼxkʼe xqʼe chi xkʼutbʼesinkil li tzʼaqal rahok chiribʼilebʼ ribʼ (1 Juan 4:11). Li tzʼaqal rahok aʼin nokoorekʼasi re naq tqakʼe qachʼool chi xkuybʼal qamaak chiqibʼil qibʼ ut re naq twanq li junajil saʼ qayanq (Efes. 4:​2-6; yaabʼasi Colosenses 3:​13, 14). Joʼkan ajwiʼ saʼ li qachʼutam sa naqekʼa qibʼ ut li sahil chʼoolejil aʼin maabʼar chik tooruuq xtawbʼal.

QOXLOQʼIIQ QIBʼ CHIQIBʼIL QIBʼ

8. Chanru nokooxtenqʼa li Jehobʼa re naq toowanq saʼ junajil?

⁸ Usta laaʼo aj maak naqayal xsahil wank saʼ junajil rikʼinebʼ li qahermaan, nakʼulmank aʼin kaʼajwiʼ saʼ xkʼabʼaʼ li rusilal li Jehobʼa (1 Cor. 12:25). Li Santil Hu naxye: «Li Yos yook xkʼutbʼal cheeru naq teera eeribʼ cheeribʼil eeribʼ» (1 Tes. 4:9). Saʼ li Santil Hu li Jehobʼa naxye qe kʼaru tento tqabʼaanu re naq toonachʼoq chixkʼatq ebʼ li hermaan. Ut naqakanabʼ naq li Jehobʼa tooxtzol naq naqayuʼami li naxye li Santil Hu (Heb. 4:12; Sant. 1:25). Ut aʼin tzʼaqal li naqabʼaanu joʼ aj testiiw re li Jehobʼa.

9. Kʼaru naxkʼut chiqu Romanos 12:​9-13 chirix roxloqʼinkil qibʼ chiqibʼil qibʼ?

⁹ Chanru tooxtenqʼa li Raatin li Yos re naq toojiloq chixkʼatq ebʼ li qahermaan? Qilaq li kixye li apóstol Pablo saʼ Romanos 12:​9-13 (yaabʼasi). Naq laj Pablo kixye «Chexkʼamoq bʼe chi roxloqʼinkil eeribʼ cheeribʼil eeribʼ». Kiraj xyeebʼal naq tento tqasikʼ jalan jalanq li naʼlebʼ bʼarwiʼ tooruuq xkʼutbʼesinkil li tzʼaqal rahok chiruhebʼ li qahermaan, joʼ xkuybʼalebʼ xmaak, xkʼulbʼalebʼ chiʼus malaj xwotzbʼal li kʼaru wank qe (Efes. 4:32). Inkʼaʼ yooqo roybʼeninkil naq ebʼ li junchʼol teʼjiloq chiqakʼatq. Laaʼo bʼan toojiloq chixkʼatqebʼ, wi tqabʼaanu chi joʼkan tqakʼe reetal chanru ttzʼaqloq ru li kixye li Jesús: «Numtajenaq li sahil chʼoolejil natawmank saʼ li kʼehok chiru li kʼuluk» (Hech. 20:35).

10. Chanru tookʼanjelaq chi kaw re naq tqoxloqʼi qibʼ chiqibʼil qibʼ? (Chaawil li jalam u).

¹⁰ Qilaq jun li naʼlebʼ li wank xwankil. Laj Pablo kixye naq tento tookʼamoq bʼe chi roxloqʼinkil qibʼ chiqibʼil qibʼ, abʼan moqon kixye ajwiʼ: «Kʼanjelaqex chi kaw ut meeqʼema eeribʼ saʼ leekʼanjel». Naq junaq li kristiʼaan li kaw nakʼanjelak naxkʼul junaq li xkʼanjel, naxkʼe xchʼool chi xbʼaanunkil chiʼus. Proverbios 3:​27, 28 naxye: «Maaram junaq usilal rehebʼ li nekeʼraj tenqʼaak, wi wank chawu xbʼaanunkil». Joʼkan naq wi naqakʼe reetal naq naraj tenqʼaak junaq li kristiʼaan, qakʼehaq qachʼool chi xbʼaanunkil chixjunil li wank saʼ quqʼ re xtenqʼankil. Moobʼayk chi xbʼaanunkil chi moko tqakʼoxla naq jalan chik ttenqʼanq re (1 Juan 3:​17, 18).

11. Kʼaru naru ttenqʼanq qe re jilok chixkʼatqebʼ li hermaan?

¹¹ Naqakʼutbʼesi ajwiʼ naq oxloqʼ chiqu ebʼ li junchʼol naq naqakuyebʼ xmaak saʼ junpaat. Efesios 4:26 naxye: «Meekanabʼ naq toj yooq eejosqʼil naq t-oq li saqʼe». Kʼaʼut aajel ru xbʼaanunkil aʼin? Joʼ naxye Efesios 4:​27, re naq inkʼaʼ tqakanabʼ naq laj Tza t-ekʼasinq qe «chi xbʼaanunkil li inkʼaʼ us». Li Jehobʼa naabʼal sut naxye qe saʼ li Raatin naq tento tqakuy xmaak li junchʼol. Colosenses 3:13 naxye: «Meekanabʼ […] xkuybʼal leemaak chi anchal leechʼool». Naq naqakuyebʼ xmaak li junchʼol jwal nokoojilok chixkʼatqebʼ. Nokootenqʼank re naq wanq saʼ qayanq «li junajil li naxkʼam chaq li santil musiqʼej» (Efes. 4:3). Ebʼ li naʼlebʼ aʼin naxkʼutbʼesi naq moko tooruuq ta chi wank saʼ tuqtuukilal wi inkʼaʼ naqakuy qamaak chiqibʼil qibʼ.

12. Chanru nokooxtenqʼa li Jehobʼa chi xkuybʼalebʼ xmaak li junchʼol?

¹² Yaal naq wank sut chʼaʼaj xkuybʼal xmaak junaq li kʼajoʼ xooxrahobʼtesi, abʼan rikʼin xtenqʼ li santil musiqʼej tooruuq xbʼaanunkil. Ak xqil naq li Santil Hu naʼekʼasink qe re naq tookʼanjelaq chi kaw ut re naq tqakʼutbʼesi li tzʼaqal rahok. Abʼan naxye ajwiʼ: «Kanabʼomaq naq li santil musiqʼej tixbʼaanu naq wanq eemetzʼew». Joʼkan naq li «xsantil musiqʼej li Yos» truuq xtenqʼankil junaq laj paabʼanel chi xbʼaanunkil li us, joʼ xkʼutbʼal li tzʼaqal rahok ut xkuybʼal xmaakebʼ li junchʼol (Romanos 12:11). Joʼkan naq naqatzʼaama xtenqʼ li Jehobʼa (Luc. 11:13).

«MIWANK LI JACHOK IBʼ SAʼ EEYANQ»

13. Kʼaru truuq xbʼaanunkil naq twanq li jachok ibʼ saʼ li chʼuut?

¹³ Saʼebʼ li chʼuut wank «jalan jalanq chi qas qiitzʼin» (1 Tim. 2:​3, 4). Saʼ xkʼabʼaʼ naq moko juntaqʼeet ta li qawanjik, ak re naq moko juntaqʼeet ta li naqasikʼ xbʼaanunkil naq nokooyajerk, naq naqajsi qu ut naq naqatiqibʼ qibʼ. Wi moko weent ta naqabʼaanu, li naʼlebʼ aʼin naru tooxjach (Rom. 14:4; 1 Cor. 1:10). Abʼanan li Jehobʼa naxkʼut chiqu naq tento tqara qibʼ chiqibʼil qibʼ, joʼkan naq maajunwa tqaye naq li naqasikʼ xbʼaanunkil jwal chaabʼil chiru li nekeʼxsikʼ xbʼaanunkil li junchʼol (Filip. 2:3).

14. Kʼaru tqayal qaqʼe chi xbʼaanunkil ut kʼaʼut?

¹⁴ Jun chik li naʼlebʼ li tooruuq xbʼaanunkil re naq inkʼaʼ twanq li jachok ibʼ saʼ li chʼuut aʼan xwaklesinkil ut xkʼojobʼankil xchʼool ebʼ li junchʼol (1 Tes. 5:11). Anaqwan naabʼalebʼ li kristiʼaan li xeʼxnajtobʼresi ribʼ rikʼin li Jehobʼa yookebʼ chi sutqʼiik saʼ li chʼuut. Ut laaʼo naqakʼulebʼ chi anchal qachʼool (2 Cor. 2:8). Jun li hermaan li inkʼaʼ xwulak sa li chʼutam chiru lajeebʼ chihabʼ naxye chanru kirekʼa ribʼ naq kiʼok wiʼ chik chi wulak saʼ li Chutlebʼaal Kabʼl: «Chixjunilebʼ seʼseʼ ruhebʼ naq xeʼxkʼe xsahil inchʼool» (Hech. 3:19). Chanru kirekʼa ribʼ li hermaan xbʼaan li kikʼulmank? Aʼan naxye: «Xwekʼa naq li Jehobʼa yook intenqʼankil re naq sahaq wiʼ chik linchʼool». Naq naqayal qaqʼe chi xkʼojobʼankil xchʼool ebʼ li junchʼol, li Jesús truuq qoksinkil re naq tooruuq xtenqʼankilebʼ li nekeʼrekʼa naq aal riiqebʼ (Mat. 11:​28, 29).

15. Kʼaru chik tooruuq xbʼaanunkil re naq twanq li junajil saʼ li chʼuut? (Chaawil li jalam u).

¹⁵ Li naqaye natenqʼank ajwiʼ re naq twanq li junajil saʼ li chʼuut. Re xtawbʼal ru aʼin qakʼehaq jun li eetalil. Naq junaq nakʼubʼank, junelik naxyal li tzekemq naq toj maajiʼ naxkʼe rehebʼ li junchʼol. Joʼkan ajwiʼ, naq toj maajiʼ nokooʼok chi aatinak, tento tqakʼoxla chiʼus li tqaye re naq li qaatin junelik tixwaklesi, tixkʼojobʼ ut tixtenqʼahebʼ li junchʼol (Sal. 141:3; Efes. 4:29).

16. Anihebʼ qʼaxal teʼxkʼe xchʼool chi xwaklesinkil xchʼool ebʼ li junchʼol rikʼin li nekeʼxye?

¹⁶ Ebʼ li winq li sumsukebʼ ut ebʼ li naʼbʼej yuwaʼbʼej qʼaxal wiʼ chik teʼxkʼe xchʼool re naq ebʼ li raatin junelik tixwaklesi xchʼool ebʼ li junchʼol (Col. 3:​19, 21; Tito 2:4). Ebʼ li cheekel winq nekeʼxkʼojobʼ ut nekeʼxwaklesi ajwiʼ xchʼool ebʼ laj kʼanjel chiru li Jehobʼa (Is. 32:​1, 2; Gál. 6:1). Saʼ Proverbios 15:​23, Wy, naxjultika chiqu: «Qʼaxal wiʼ chik us naq teʼxye junaq aatin naq t-ajeʼq ru».

QARAHAQEBʼ LI QAS QIITZʼIN «CHI ANCHAL QACHʼOOL»

17. Kʼaru tooruuq xbʼaanunkil re xraabʼal ebʼ li qahermaan chi anchal qachʼool?

¹⁷ Li apóstol Juan kixye: «Moko kaʼaj tawiʼ teekʼutbʼesi leerahom rikʼin li nekeeye, teekʼutbʼesi bʼan rikʼin leebʼaanuhom ut chi tzʼaqal yaal» (1 Juan 3:18). Re xraabʼal li qahermaan chi anchal qachʼool, naru tqakʼe qaqʼe re wank rikʼinebʼ xbʼaan naq chi joʼkan li qarahom chirixebʼ tkʼiiq. Qakʼehaq qachʼool re wank rikʼinebʼ saʼ li puktesink, saʼebʼ li chʼutam ut chi rulaʼaninkilebʼ. Wi joʼkan tqabʼaanu tqakʼutbʼesi naq li Yos yook xkʼutbʼal chiqu naq tqara qibʼ chiqibʼil qibʼ (1 Tes. 4:9). Ut tqakʼe reetal naq «makachʼin xchʼinaʼusal naq wankebʼ laj paabʼanel saʼ junajil» (Sal. 133:1).