Li kʼaru nakaawoybʼeni ttzʼaqloq ru

1. Kʼaʼut tooruuq xyeebʼal naq li naroybʼeni laj Abrahán ttzʼaqloq ru?

LI JEHOBʼA kixye re laj Abrahán naq saʼ xkʼabʼaʼ li ralal xkʼajol chixjunil li tenamit re li Ruuchichʼochʼ t-osobʼtesiiq (Gén. 15:5; 22:18). Xbʼaan naq laj Abrahán kaw xpaabʼal chirix li Yos, chʼolchʼo chiru naq ttzʼaqloq ru li yeechiʼom aʼin. Abʼanan, naq wank 100 chihabʼ re laj Abrahán ut 90 chihabʼ re li rixaqil, toj maakʼaʼebʼ ralal xkʼajol (Gén. 21:​1-7). Abʼanan li Santil Hu naxye naq laj Abrahán «chʼolchʼo chaq chiru naq twanq choʼq xyuwaʼ naabʼal li tenamit […] aʼan kixpaabʼ li kiyeemank chaq re» (Rom. 4:18). Ut joʼ nakaanaw li roybʼenihom kitzʼaqlok ru: laj Abrahán kiwank choʼq xyuwaʼ laj Isaac, li ralal li qʼaxal naroybʼeni. Kʼaʼut chʼolchʼo chiru laj Abrahán naq ttzʼaqloq ru li kixyeechiʼi li Jehobʼa?

2. Kʼaʼut chʼolchʼo chiru laj Abrahán naq ttzʼaqloq ru li kixyeechiʼi li Jehobʼa?

² Xbʼaan naq laj Abrahán naxnaw ru chiʼus li Jehobʼa «chʼolchʼo chaq chiru» naq ttzʼaqloq ru li kixyeechiʼi (Rom. 4:21). Saʼ xkʼabʼaʼ li xpaabʼal, li Jehobʼa kixye naq tiik xchʼool ut kirusila ru (Sant. 2:23). Joʼ naxye Romanos 4:​18, wank li naʼlebʼ li naxchap ribʼ rikʼin li xpaabʼal laj Abrahán ut li roybʼenihom. Qilaq anaqwan li kixye li apóstol Pablo chirix li oybʼenihom saʼ li tasal oobʼ re li hu Romanos.

3. Kʼaru naxchʼolobʼ laj Pablo chirix li oybʼenihom?

³ Laj Pablo naxchʼolobʼ kʼaʼut chʼolchʼo chiqu naq «li oybʼenihom inkʼaʼ nokooxkʼe saʼ xutaan» (Rom. 5:5). Joʼkan ajwiʼ nokooxtenqʼa re naq tqataw ru naq li qoybʼenihom naru naq tkawuuq. Naq tqatzʼil rix li naxye Romanos 5:​1-5, kʼoxla rix chanru laawoybʼenihom yook chi kawuuk saʼ xnumikebʼ li kutan. Joʼkan ajwiʼ tixkʼut chaawu li tatruuq xbʼaanunkil re xkawresinkil chiʼus. Xbʼeenwa tooʼaatinaq chirix jun li oybʼenihom li kixye laj Pablo li inkʼaʼ tooxkʼe saʼ xutaan.

LI QOYBʼENIHOM LI QʼAXAL CHAABʼIL

4. Chirix kʼaru naʼaatinak Romanos 5:​1, 2?

⁴ (Taayaabʼasi Romanos 5:​1, 2). Laj Pablo kixtzʼiibʼa ebʼ li aatin aʼin rehebʼ li hermaan li wankebʼ saʼ li chʼuut re Roma. Aʼanebʼ xeʼxtzol chirix li Jehobʼa ut li Jesús, xeʼxkʼutbʼesi naq wankebʼ xpaabʼal ut xeʼok joʼ aj paabʼanel. Joʼkan naq li Yos kixye naq tiikebʼ xchʼool saʼ xkʼabʼaʼ li xpaabʼal ut kixyulebʼ rikʼin santil musiqʼej. Chalen aran wank jun li roybʼenihomebʼ li qʼaxal chaabʼil ut li ttzʼaqloq ru.

5. Kʼaru nekeʼroybʼeni ebʼ li yulbʼilebʼ ru?

⁵ Moqon laj Pablo kiʼaatinak rikʼinebʼ laj paabʼanel li yulbʼilebʼ ru re li chʼuut Éfeso chirix li oybʼenihom li xeʼkʼeheʼk re xbʼaan li Yos. Kixchʼolobʼ chiruhebʼ naq teʼxkʼul jun li «ereens choʼq rehebʼ li santil paabʼanel» (Efes. 1:18). Ut rehebʼ laj Colosas kixye rehebʼ bʼar teʼxkʼul li qʼajkamunkil li nekeʼroybʼeni. Kixye rehebʼ: «Li xokxo choʼq eere saʼ choxa» (Col. 1:​4, 5). Joʼkan naq ebʼ laj paabʼanel li yulbʼilebʼ ru nekeʼroybʼeni naq teʼwakliiq chi yoʼyo ut teʼwanq chi junelik saʼ choxa, bʼarwiʼ teʼawabʼejinq rochbʼeen li Kriist (1 Tes. 4:​13-17; Apoc. 20:6).

6. Kʼaru kixye jun li hermaan li yulbʼil ru chirix li roybʼenihom?

⁶ Ebʼ laj paabʼanel li yulbʼilebʼ ru nekeʼroxloqʼi chi anchalebʼ xchʼool li roybʼenihomebʼ. Jun eetalil, saʼ 1991 li qechpaabʼanel Frederick Franz kixchʼolobʼ chi joʼkaʼin: «Li qoybʼenihom tzʼaqal yaal ut chʼolchʼo naq ttzʼaqloq ru saʼ qabʼeen ut saʼ xbʼeen li junjunq rehebʼ li 144,000 li chʼina chʼuut chi karneer joʼ maajunwa xqakʼoxla». Chanru kirekʼa ribʼ naq chiru naabʼal chihabʼ kikʼanjelak chi anchal xchʼool chiru li Yos? Aʼan kixchʼolobʼ: «Maajunwa naqakanabʼ roxloqʼinkil li qoybʼenihom. Qʼaxal naqoxloqʼi bʼan [ . . . ] naq nanumeʼk naabʼal kutan re roybʼeninkil. Wank xyaalal oybʼenink, usta naʼajmank jun miyon chi chihabʼ. Qʼaxal nawoxloqʼi li woybʼenihom joʼ maajunwa».

7, 8. Kʼaru li roybʼenihomebʼ li xkʼihalil laj kʼanjel chiru li Yos? (Romanos 8:​20, 21).

⁷ Li xkʼihalil li kristiʼaan li nekeʼkʼanjelak chiru li Jehobʼa saʼ li qakutan jalanq li roybʼenihomebʼ. Bʼar wank? Juntaqʼeet rikʼin li naroybʼeni laj Abrahán: wanq chi junelik saʼ Ruuchichʼochʼ rubʼel li Xʼawabʼejilal li Yos (Heb. 11:​8-10, 13). Laj Pablo kiʼaatinak ajwiʼ chirix li oybʼenihom aʼin li qʼaxal chaabʼil (taayaabʼasi Romanos 8:​20, 21). Naq xattzolok chirix li Santil Hu chirix li kutan chalk re, kʼaru qʼaxal xwulak chaawu? Ma xwulak chaawu naq tat-elq rubʼel xwankil li maak ut naq tzʼaqalaq re ru li qayuʼam? Ma kisahoʼk laachʼool xnawbʼal naq ebʼ laakomon li xeʼkamk teʼwakliiq chi yoʼyo ut naq teʼwanq saʼ li Chʼinaʼusil Naʼajej? Saʼ xkʼabʼaʼ li oybʼenihom li naxkʼe aawe li Yos, qʼaxal chaabʼilaq laayuʼam saʼ li kutan chalk re.

⁸ Chiqajunilo wank jun li qoybʼenihom li naxkʼe xsahil qachʼool, wank chi junelik arin saʼ Ruuchichʼochʼ malaj saʼ choxa. Ut li qoybʼenihom naru tkawuuq rajlal kutan. Chanru tooruuq xbʼaanunkil? Re xnawbʼal qatzʼilaq rix li kixtzʼiibʼa laj Pablo. Li aatin li kixye tooxtenqʼa re naq qʼaxal chʼolchʼooq chiqu naq li qoybʼenihom inkʼaʼ tooxkʼe saʼ xutaan.

CHANRU NAKAWRESIMANK LI OYBʼENIHOM

9, 10. Joʼ laj Pablo, kʼaru naqanaw naq tqakʼul? (Romanos 5:3; chaawil ebʼ li jalam u).

⁹ (Taayaabʼasi Romanos 5:3). Maare nasach qachʼool rikʼin li kixye laj Pablo: xnumsinkil ebʼ li chʼaʼajkilal naru naxkawresi li qoybʼenihom. Joʼ aj paabʼanel naqanaw naq tqanumsi ebʼ li chʼaʼajkilal. Qakʼoxlaq li kixye laj Pablo rehebʼ laj paabʼanel re Tesalónica: «Naq wanko chaq eerikʼin rajlal naqaye chaq eere naq tqakʼul ebʼ li chʼaʼajkilal. Ut joʼ ak nekeenaw, joʼkan kikʼulmank» (1 Tes. 3:4). Ut rehebʼ laj paabʼanel re Corinto kixtzʼiibʼa: «Naqaj xyeebʼal eere ebʼ li chʼaʼajkilal li xqakʼul [ . . . ] ut xqekʼa naq tookamq» (2 Cor. 1:8; 11:​23-27).

¹⁰ Joʼkan ajwiʼ nakʼulmank saʼebʼ li qakutan. Joʼ aj paabʼanel naqanaw naq tqanumsi ebʼ li chʼaʼajkilal (2 Tim. 3:12). Kʼaru ebʼ li chʼaʼajkilal xaanumsi chalen naq xat-ok xpaabʼankil ut xtaqenkil li Jesús? Maare ebʼ laawamiiw malaj ebʼ laakomon xateʼreetzʼu malaj xikʼ xateʼril. Ma xaataw aachʼaʼajkilal saʼ laakʼanjel saʼ xkʼabʼaʼ naq chaabʼil nakatnaʼlebʼak saʼ chixjunil? (Heb. 13:18). Ma xatxrahobʼtesi li awabʼej saʼ xkʼabʼaʼ naq nakat-aatinak chirix laawoybʼenihom? Aʼ yalaq kʼaru li chʼaʼajkilal naqanumsi, laj Pablo naxye naq tento naq sahaq qachʼool. Kʼaʼut?

11. Kʼaʼut tento wanq qakuyum?

¹¹ Nasahoʼk saʼ qachʼool naq naqanumsi ebʼ li chʼaʼajkilal xbʼaan naq aʼin nokooxtenqʼa re naq t-uuchinq saʼ li qayuʼam jun li chaabʼil naʼlebʼ. Saʼ Romanos 5:3 naxye: «Ebʼ li chʼaʼajkilal naxkʼam chaq li kuyum». Saʼ xkʼabʼaʼ naq chiqajunilo aj paabʼanel naqanumsi ebʼ li chʼaʼajkilal, tento naq wanq qakuyum. Kaʼajwiʼ wi wank qakuyum tqakʼul li qʼajkamunkil li qʼaxal naqoybʼeni. Inkʼaʼ naqaj xkʼambʼal qe rikʼinebʼ li kristiʼaan li kiʼaatinak wiʼ li Jesús saʼ li eetalil chirix li iyaj li natʼaneʼk saʼ li pek. Aʼanebʼ nekeʼxkʼulubʼa «li esil» chi sahebʼ saʼ xchʼool abʼanan «naq nachalk ebʼ li chʼaʼajkilal malaj li rahobʼtesiik» nekeʼtaneʼk (Mat. 13:​5, 6, 20, 21). Yaal, maaʼani qe nawulak chiru xkʼulbʼal li rahobʼtesiik malaj xnumsinkil ebʼ li chʼaʼajkilal abʼan naqataw rusilal naq wank qakuyum. Qilaq kʼaʼut.

12. Kʼaru ebʼ li rusilal naqataw wi wank qakuyum?

¹² Laj Santiago kixchʼolobʼ kʼaru rusilal naqataw wi wank qakuyum. Kixtzʼiibʼa: «Abʼan wi junelik yookex xkuybʼal, aʼin tkawresinq eere chi tzʼaqal re ru, chaabʼilaqex saʼ chixjunil ut maakʼaʼ tpaltoʼq eere» (Sant. 1:​2-4). Joʼkan naq li kuyuk wank jun li xbʼaanuhom malaj jun li kʼanjel li naxbʼaanu. Bʼar wank? Nokooxtenqʼa re naq qʼaxal wanq qakuyum, qʼaxal wanq qapaabʼal ut naq qʼaxal tqakʼojobʼ qachʼool rikʼin li Yos. Abʼan moko kaʼaj tawiʼ aʼin. Naqataw jun chik li rusilal wi nokookuyuk.

13, 14. Kʼaru nakʼulmank wi wank qakuyum ut chanru naʼokenk aʼin chirix li qoybʼenihom? (Romanos 5:4).

¹³ (Taayaabʼasi Romanos 5:4). Laj Pablo kixye naq «li kuyum naxbʼaanu naq sahaq saʼ xchʼool li Yos qikʼin» (Rom. 5:4). Aʼin moko naraj ta xyeebʼal naq li Jehobʼa nasahoʼk saʼ xchʼool naq naqanumsi ebʼ li chʼaʼajkilal, nasahoʼk bʼan saʼ xchʼool naq naqakuy xnumsinkil. Peʼyaal naq naxwaklesi aachʼool xnawbʼal naq wi tiik aachʼool ut wank aakuyum naru taasahobʼresi xchʼool li Jehobʼa? (Sal. 5:13).

¹⁴ Qakʼoxlaq rix laj Abrahán. Kixsahobʼresi xchʼool li Yos xbʼaan naq kixkuy ebʼ li aaleek li kixnumsi. Li Jehobʼa kiril joʼ jun ramiiw ut kixye naq tiik xchʼool (Gén. 15:6; Rom. 4:​13, 22). Joʼkan ajwiʼ nakʼulmank qikʼin. Inkʼaʼ naqasahobʼresi xchʼool li Jehobʼa saʼ xkʼabʼaʼ li kʼanjel li naqabʼaanu malaj li kʼanjel li wank qe saʼ li chʼuut, naqasahobʼresi bʼan xchʼool naq tiik qachʼool ut wank qakuyum. Ut aʼin tooruuq xtawbʼal chiqajunilo maakʼaʼ naxye li qachihabʼ, li qawanjik malaj li qaseebʼal. Ma yookat xnumsinkil junaq li aaleek anaqwan? Jultika naq wi tiik aachʼool taataw rusilal li Yos. Xnawbʼal naq li Jehobʼa sa xchʼool qikʼin qʼaxal nokooxtenqʼa: naxkawresi li qoybʼenihom.

JUN LI OYBʼENIHOM LI QʼAXAL KAW

15. Kʼaru chik kixye laj Pablo re xchʼolobʼankil ut kʼaru naru tqakʼoxla rix?

¹⁵ Joʼ xqil, laj Pablo kixye naq tqasahobʼresi xchʼool li Yos wi wank qakuyum. Anaqwan qilaq kʼaru chik kixye: «Naq sa saʼ xchʼool li Yos qikʼin wank qoybʼenihom, ut li oybʼenihom inkʼaʼ nokooxkʼe saʼ xutaan» (Rom. 5:​4, 5). Saʼ Romanos 5:​2, laj Pablo ak kixye rehebʼ laj paabʼanel re Roma naq wank rehebʼ jun li oybʼenihom, li oybʼenihom re xkʼulbʼal li xloqʼal li Yos. Joʼkan naq maare tqakʼoxla: «Wi ebʼ laj paabʼanel aʼin ak wankebʼ roybʼenihom, kʼaʼut laj Pablo kiʼaatinak wiʼ chik chirix li oybʼenihom?».

16. Chʼolobʼ chanru tchʼolaaq chiru junaq naq li oybʼenihom li naxye li Santil Hu ttzʼaqloq ru. (Chaawil ebʼ li jalam u).

¹⁶ Tooruuq xtawbʼal ru li kiraj xyeebʼal laj Pablo wi naqajultika naq li oybʼenihom naru naq qʼaxal tkawuuq. Kʼoxla li xbʼeen sut naq xeʼaatinak aawikʼin chirix li oybʼenihom re wank chi junelik saʼ jun li chʼinaʼusil naʼajej arin saʼ Ruuchichʼochʼ. Maare xaakʼoxla naq aʼin moko yaal ta. Abʼan naq xaanaw ru chiʼus li Jehobʼa ut li naxyeechiʼi li Santil Hu, kichʼolaak chaawu naq li oybʼenihom aʼin ttzʼaqloq ru.

17. Chanru yook chi kawuuk laawoybʼenihom naq ak kubʼenaq chik aahaʼ?

¹⁷ Usta ak kubʼenaq chik aahaʼ laawoybʼenihom yook chi kawuuk xbʼaan naq yookat xtzolbʼal aanaʼlebʼ ut kʼiik saʼ laapaabʼal (Heb. 5:13–6:1). Chʼolchʼo naq xaakʼul li naxye saʼ Romanos 5:​2-4, naraj xyeebʼal naq ak xaanumsi naabʼal li chʼaʼajkilal ut xaakʼe reetal naq li Jehobʼa nakatxkʼulubʼa. Xbʼaan naq nakaanaw naq li Jehobʼa sa xchʼool aawikʼin, qʼaxal chʼolchʼo chaawu naq li Jehobʼa tixbʼaanu naq ttzʼaqloq ru li kixyeechiʼi. Laawoybʼenihom qʼaxal kaw chiru saʼ xtiklajik. Anaqwan qʼaxal yoʼyo ut wank xwankil choʼq aawe. Naʼokenk saʼ chixjunil laayuʼam, joʼ chanru nakaawil laajunkabʼal, li nakaasikʼ xbʼaanunkil ut chanru nakaawoksi laahoonal.

18. Kʼaru naxye qe li Jehobʼa?

¹⁸ Naq laj Pablo kixye naq li rusilal li Yos naxkʼe qoybʼenihom kixye jun chik li naʼlebʼ li qʼaxal wank xwankil: naru naq chʼolchʼooq chiqu naq li oybʼenihom aʼin ttzʼaqloq ru. Kʼaʼut? Xbʼaan naq laj Pablo kiʼaatinak chirix li kixye li Yos rehebʼ laj paabʼanel: «Li oybʼenihom inkʼaʼ nokooxkʼe saʼ xutaan xbʼaan naq li Yos naroksi li xsantil musiqʼej li xqakʼul rikʼin re xkʼutbʼesinkil naq nokooxra» (Rom. 5:5). Joʼkan naq chʼolchʼooq chaawu naq laawoybʼenihom ttzʼaqloq ru.

19. Kʼaru chʼolchʼo chiqu?

¹⁹ Us naq taajultika laj Abrahán. Li Jehobʼa kixkʼe re jun li yeechiʼom, kirusila ru ut kiril joʼ ramiiw. Ut li kʼaru kiroybʼeni laj Abrahán kitzʼaqlok ru. Li Santil Hu naxye: «Naq ak xkʼutbʼesi laj Abrahán naq wank xkuyum, kixkʼul li yeechiʼom aʼin» (Heb. 6:15; 11:​9, 18; Rom. 4:​20-22). Joʼ laj Abrahán, chʼolchʼo chiqu naq wi tiik qachʼool chiru li Jehobʼa, li qoybʼenihom inkʼaʼ tooxkʼe saʼ xutaan, tooxqʼajkamu bʼan. Chʼolchʼo naq wank jun li qoybʼenihom ut naxsahobʼresi qachʼool (Rom. 12:12). Laj Pablo kixtzʼiibʼa: «Aʼ taxaq li Yos li nakʼehok xnimal qoybʼenihom chinujobʼresinq eere rikʼin chixjunil li sahil chʼoolejil ut tuqtuukilal saʼ leepaabʼal re naq numtajenaqaq leeroybʼenihom xbʼaan xwankil li santil musiqʼej» (Rom. 15:13).