NSANGU YA MBOTE YA KUSONIKAKA LUKA

1 Sambu bantu mingi me salaka ngolo na kuvukisa mpi kusonika disolo ya mambu yina salamaka mpi yina beto ke tudilaka ntima ya mvimba;+ 2 kaka mutindu bantu yina katuka na luyantiku+ monaka mambu yina na meso na bo mpi zabisaka nsangu yina,+ songaka beto; 3 sambu mono sosaka mambu yonso na busikisiki katuka na luyantiku, mono bakaka mpi lukanu ya kusonikila nge yo na ndonga, mfumu Teofile,+ 4 sambu nge zaba mbote-mbote bukieleka ya mambu yina bo longaka nge na munoko.+

5 Na bilumbu ya Erode,*+ ntotila ya Yudea, kuvandaka ti nganga-nzambi mosi ya kimvuka ya Abiya,+ zina na yandi Zekaria. Nkento na yandi vandaka mwana ya Aroni, mpi zina na yandi Elizabeti. 6 Bo yonso zole vandaka bantu ya lunungu na meso ya Nzambi, bo vandaka kutambula kukonda kifu na kulanda bantuma ti bansiku yonso ya Yehowa.* 7 Kansi bo vandaka ve ti mwana, sambu Elizabeti vandaka mukobo, mpi bo yonso zole vandaka minunu.

8 Ntangu yandi vandaka kusala kisalu ya kinganga-nzambi na bantu ya kimvuka na yandi+ na ntwala ya Nzambi, 9 na kutadila kikalulu ya bo me tulaka sambu na* kisalu ya kinganga-nzambi, bo solaka yandi na kupesa ndumbu+ ntangu yandi kotaka na kisika ya santu ya Yehowa.*+ 10 Bantu yonso vandaka kusamba na nganda na ngunga ya kupesa ndumbu. 11 Wanzio ya Yehowa* basikilaka yandi, yandi telamaka na diboko ya kitata ya mesa-kimenga ya ndumbu. 12 Kansi Zekaria kumaka kisaka-saka ntangu yandi monaka yandi, mpi boma simbaka yandi. 13 Kansi wanzio tubilaka yandi nde: “Zekaria, kuwa boma ve, sambu Nzambi me ndima ntangu nge me bondila yandi, mpi nkento na nge Elizabeti ta butila nge mwana-bakala, ebuna nge ta pesa yandi zina Yoane.+ 14 Nge ta yangalala mpi ta vanda na kiese mingi, mpi bantu mingi ta vanda na kiese sambu na kubutuka na yandi,+ 15 sambu yandi ta vanda muntu ya nene na meso ya Yehowa.*+ Kansi yandi fwete nwa ve ata fioti vinu mpi malafu yina ke lawusaka,+ mpi yandi ta vanda ya kufuluka na mpeve santu nkutu na ntwala nde yandi butuka,*+ 16 mpi yandi ta vutula bana mingi ya Izraele na Yehowa* Nzambi na bo.+ 17 Diaka, yandi ta kwenda na ntwala na yandi ti mpeve mpi ngolo ya Eliya,+ sambu na kusala nde bantima ya batata kukuma bonso ya bana*+ mpi kuvutula bantu ya kukonda bulemfu na mayele ya bantu ya lunungu, sambu na kuyidikila Yehowa* bantu yina kele ya kuyilama.”+

18 Zekaria tubilaka wanzio nde: “Inki mutindu mono lenda zaba nde yo ta salama? Sambu mono kele mununu, mpi nkento na mono me nuna.” 19 Wanzio vutudilaka yandi nde: “Mono kele Gabriele.+ Mono ke telamaka na ntwala ya Nzambi,+ mpi yandi tindaka mono sambu na kusolula ti nge mpi kuzabisa nge nsangu yai ya mbote. 20 Kansi munoko na nge ta kangama mpi nge ta kuka ve kutuba tii na kilumbu yina mambu yai ta salama, sambu nge me kwikila ve bangogo na mono, yina ta lungana na ntangu na yo.” 21 Na ntangu yina, bantu vandaka kaka kuvingila Zekaria, mpi bo vandaka kuyituka sambu yandi lutisaka ntangu mingi na kisika ya santu. 22 Ntangu yandi basikaka, yandi kukaka ve kutubila bo, mpi bo bakisaka nde yandi me katuka kumona mbona-meso na kisika ya santu. Yandi vandaka kutubila bo na bidimbu kansi yandi vandaka kaka kutuba ve. 23 Ntangu bilumbu ya kisalu na yandi ya santu sukaka, yandi vutukaka na nzo na yandi.

24 Mwa bilumbu na nima, nkento na yandi Elizabeti kumaka na divumu, yandi zingaka na kingenga bangonda tanu, mpi yandi tubaka nde: 25 “Yai mutindu Yehowa* me sadila mono mambu na bilumbu yai. Yandi me tudila mono dikebi sambu na kukatula mono nsoni na kati ya bantu.”+

26 Ntangu divumu na yandi lungisaka bangonda sambanu, Nzambi tindaka wanzio Gabriele+ na mbanza mosi ya Galilea, zina na yo Nazareti, 27 na mwense mosi,+ zina na yandi Maria. Bakala mosi ya nzo ya Davidi, na zina ya Yozefi, silaka yandi na makwela.+ 28 Ntangu wanzio kotaka kisika Maria vandaka, yandi tubilaka Maria nde: “Mbote, nkento ya bo me sakumuna mingi kibeni, Yehowa* kele ti nge.” 29 Kansi bangogo yina yangisaka yandi mingi, mpi yandi sosaka kubakisa ntendula ya mbote yina. 30 Ebuna wanzio tubilaka yandi nde: “Maria, kuwa boma ve, sambu Nzambi me ndima nge. 31 Mpi tala! nge ta baka divumu, nge ta buta mwana-bakala,+ mpi nge ta pesa yandi zina Yezu.+ 32 Yandi ta vanda muntu ya nene+ mpi bo ta binga yandi Mwana ya Muntu ya Kuluta Zulu;+ Yehowa* Nzambi ta pesa yandi kiti ya kimfumu ya tata na yandi Davidi,+ 33 mpi yandi ta yala bonso Ntotila na nzo ya Yakobi kimakulu, mpi Kimfumu na yandi ta vanda ve ti nsuka.”+

34 Kansi Maria songaka wanzio nde: “Inki mutindu yo ta salama, sambu mono me vukisaka ntete ve nitu ti bakala?”+ 35 Wanzio vutudilaka yandi nde: “Mpeve santu ta kwisa na zulu na nge,+ mpi ngolo ya Muntu ya Kuluta Zulu ta fika nge. Yo yina mwana yina ta butuka bo ta binga yandi muntu ya santu,+ Mwana ya Nzambi.+ 36 Tala! Mpangi na nge Elizabeti mpi kele na divumu ya mwana-bakala, na kimununu na yandi, mpi divumu na yandi me lungisa bangonda sambanu, nkento yina bo vandaka kubinga mukobo; 37 sambu mambu ya Nzambi ke tubaka ta lungana.”+ 38 Ebuna Maria tubaka nde: “Tala mpika ya Yehowa ya nkento!* Bika yo salama sambu na mono mutindu nge me tuba.” Ebuna wanzio bikisaka yandi.

39 Maria simbaka nzila na bilumbu yina mpi yandi salaka nzietelo nswalu na ntoto ya bangumba, na mbanza mosi ya Yuda, 40 yandi kotaka na nzo ya Zekaria mpi pesaka Elizabeti mbote. 41 Kaka ntangu Elizabeti waka mbote ya Maria, mwana yina vandaka na divumu na yandi nikanaka, mpi Elizabeti fulukaka ti mpeve santu 42 mpi yandi tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Bo me sakumuna nge mingi na kati ya bankento, mpi bo me sakumuna mbuma ya divumu na nge! 43 Ebuna nki mutindu mono lenda vanda ti dibaku yai ya mbote, kuvanda ti mama ya Mfumu na mono me kwisa kutala mono? 44 Sambu kaka ntangu nge me pesa mono mbote, mwana yina kele na divumu na mono me nikana na kiese. 45 Kiese mpi na nkento yina kwikilaka, sambu mambu ya me katuka na Yehowa* yina bo songaka yandi ta lungana mbote-mbote.”

46 Ebuna Maria tubaka nde: “Moyo na mono* ke kumisa Yehowa,*+ 47 mpi mpeve na mono lenda kudibuyisa ve na kuyangalala mingi sambu na Nzambi Ngulusi na mono,+ 48 sambu yandi me tala mpika na yandi ya nkento,+ ata yandi kele muntu ya mfunu mingi ve. Sambu katuka sesepi yai, bandonga yonso ya bantu ta bingaka mono muntu ya kiese,+ 49 sambu Muntu ya ngolo me sadila mono mambu ya nene, mpi zina na yandi+ kele santu. 50 Sambu mvula na mvula, mawa na yandi kele na zulu ya bantu yina ke waka yandi boma.+ 51 Yandi me sala mambu ya nene ti diboko na yandi; yandi me panza bantu yina kele lulendo na bangindu ya bantima na bo.+ 52 Yandi me kulumusa bantu ya ngolo na bakiti ya kimfumu+ mpi yandi me tombula bantu ya kukonda mfunu;+ 53 yandi me pesa bantu ya kele na nzala bima mingi ya mbote,+ mpi bantu yina kele ti bimvwama yandi me vutula bo maboko mpamba. 54 Yandi me sadisa nsadi na yandi Izraele, yandi me yibuka mawa na yandi,+ 55 mutindu yandi tubilaka ba-nkaka na beto, Abrahami mpi bana*+ na yandi, kimakulu.” 56 Maria bikalaka ti yandi kiteso ya bangonda tatu, na nima yandi vutukaka na nzo na yandi.

57 Ebuna ntangu lungaka sambu Elizabeti kubuta, mpi yandi butaka mwana-bakala. 58 Bantu ya ke zingaka pene-pene na yandi ti bantu ya dibuta na yandi waka nde Yehowa* me wila yandi mawa mingi, ebuna bo yantikaka kuyangalala ti yandi.+ 59 Na kilumbu ya nana, bo kwisaka kuyotisa mwana yina ya fioti,+ mpi bo zolaka kupesa yandi zina ya tata na yandi, Zekaria. 60 Kansi mama na yandi tubaka nde: “Ve! kansi zina na yandi Yoane.” 61 Bo tubilaka yandi nde: “Ata muntu mosi ve ya dibuta na nge kele ti zina yai.” 62 Ebuna bo yulaka tata na yandi na bidimbu mutindu yandi zolaka nde bo binga yandi. 63 Yandi lombaka kitini ya dibaya mpi yandi sonikaka nde: “Zina na yandi Yoane.”+ Ebuna bo yonso yitukaka. 64 Na mbala mosi munoko na yandi ti ludimi na yandi kangukaka, ebuna yandi yantikaka kutuba+ mpi kukumisa Nzambi. 65 Boma simbaka bantu yonso yina vandaka kuzinga pene-pene na bo, mpi bantu yantikaka kutubila mambu yai yonso na ntoto ya mvimba ya bangumba ya Yudea. 66 Bantu yonso yina waka yo bumbaka yo na bantima na bo mpi vandaka kutuba nde: “Mwana yai ta vanda nani?” Sambu diboko ya Yehowa* vandaka kibeni ti yandi.

67 Ebuna tata na yandi Zekaria fulukaka ti mpeve santu mpi yandi bikulaka nde: 68 “Bika bo kumisa Yehowa,* Nzambi ya Izraele,+ sambu yandi me tudila bantu na yandi dikebi mpi me gulusa bo.+ 69 Mpi yandi me basisila beto kibongo ya luguluku*+ na nzo ya Davidi nsadi na yandi,+ 70 mutindu yandi tubaka na munoko ya bambikudi na yandi ya santu katuka ntama,+ 71 nde yandi ta gulusa beto na maboko ya bambeni na beto mpi ya bantu yonso yina ke mengaka beto;+ 72 sambu na kuwila beto mawa sambu na ba-nkaka na beto mpi sambu na kuyibuka kuwakana na yandi ya santu,+ 73 ndefi yina yandi diaka na nkaka na beto Abrahami,+ 74 nde na nima ya kugulusa beto na maboko ya bambeni, yandi ta pesa beto dibaku ya kusadila yandi kisalu ya santu kukonda boma 75 ti kwikama mpi lunungu na ntwala na yandi bilumbu na beto yonso. 76 Kansi nge, mwana ya fioti, bo ta binga nge mbikudi ya Muntu ya Kuluta Zulu, sambu nge ta kwenda na ntwala ya Yehowa* sambu na kuyidika banzila na yandi,+ 77 sambu na kupesa bantu na yandi nzayilu ya luguluku na nzila ya ndolula ya masumu na bo,+ 78 sambu na mawa ya nene ya Nzambi na beto. Sambu na mawa yai, beto ta mona nsemo ya me katuka na zulu yina ke sema bonso mwini ya suka-suka, 79 sambu na kupesa nsemo na bantu yina me vanda na mpimpa mpi na kivudi ya lufwa+ mpi sambu na kunata makulu na beto na nzila ya ngemba.”

80 Mwana yina ya fioti yelaka mpi yandi kumaka ngolo na mpeve,* mpi yandi vandaka kaka na ntoto ya zelo na zelo tii na kilumbu yina yandi kudimonisaka pwelele na Izraele.

2 Ebuna, na bilumbu yina Kaisali Auguste basisaka nsiku sambu ntoto ya mvimba kusonikisa bazina. 2 (Kusonikisa bazina yai salamaka sambu na mbala ya ntete ntangu Kiriniusi vandaka guvernere ya Siria.) 3 Bantu yonso kwendaka kusonikisa bazina, konso muntu na mbanza na yandi. 4 Yo yina, Yozefi+ mpi katukaka na Galilea, na mbanza Nazareti, mpi tombukaka na Yudea, na mbanza ya Davidi, ya bo ke bingaka Betelemi,+ sambu yandi vandaka muntu ya nzo mpi ya dibuta ya Davidi. 5 Yandi kwendaka kusonikisa zina ti Maria, yina kumaka dezia nkento na yandi+ mpi vandaka pene-pene ya kubuta.+ 6 Ntangu bo vandaka kuna, ntangu na yandi ya kubuta lungaka. 7 Mpi yandi butaka mwana-bakala, mwana ya ntete,+ ebuna yandi ziungaka yandi na lele mpi tulaka yandi na kidikilu+ sambu suku vandaka ve sambu na bo na kisika yina banzenza ke lalaka.

8 Na ndambu yina, kuvandaka mpi ti bangungudi yina vandaka kuzinga na nganda mpi kukengila bitwisi na bo na mpimpa. 9 Na mbala mosi, wanzio ya Yehowa* telamaka na ntwala na bo, mpi nkembo ya Yehowa* semaka na nziunga na bo, mpi bo waka boma mingi. 10 Kansi wanzio tubilaka bo nde: “Beno wa boma ve, sambu mono ke zabisa beno nsangu ya mbote yina ta pesa bantu yonso kiese mingi. 11 Sambu bubu yai, na mbanza ya Davidi,+ bo me butila beno Ngulusi,+ yina kele Kristu, Mfumu.+ 12 Mpi yai kidimbu sambu na beno: Beno ta mona mwana ya fioti ya bo me ziunga na lele mpi me lala na kidikilu.” 13 Na mbala mosi, bawanzio mingi* kwisaka kuvukana ti wanzio yina,+ bo vandaka kukumisa Nzambi mpi kutuba nde: 14 “Nkembo na Nzambi kuna na zulu, mpi ngemba na ntoto na kati ya bantu yina Nzambi ke ndimaka.”

15 Ebuna ntangu bawanzio bikisaka bo mpi vutukaka na zulu, bangungudi yantikaka kutuba bo na bo nde: “Beto kwenda na Betelemi mpi beto tala mambu yina me salama, yina Yehowa* me zabisa beto.” 16 Bo kwendaka nswalu mpi bo monaka Maria ti Yozefi, mpi mwana ya fioti me lala na kidikilu. 17 Ntangu bo monaka yandi, bo zabisaka nsangu yina wanzio songaka bo sambu na mwana yina. 18 Bantu yonso yina waka yitukaka sambu na mambu yina bangungudi songaka bo, 19 kansi Maria yantikaka kubumba mambu yina yonso, yandi vandaka kuyindula ntendula na yo na ntima na yandi.+ 20 Ebuna bangungudi vutukaka, bo vandaka kupesa Nzambi nkembo mpi kukumisa yandi sambu na mambu yonso ya bo waka mpi monaka, kaka mutindu bo songaka bo yo.

21 Na nima ya bilumbu nana, ntangu kilumbu ya kuyotisa yandi lungaka,+ bo pesaka yandi zina Yezu, zina yina wanzio pesaka na ntwala nde Maria kubaka divumu.+

22 Diaka, ntangu kilumbu ya kukumisa bo bunkete na kuwakana ti Nsiku ya Moize+ lungaka, bo nataka yandi na Yeruzalemi sambu na kusonga yandi na Yehowa,* 23 mutindu bo me sonikaka na Nsiku ya Yehowa* nde: “Konso mwana-bakala ya ntete bo fwete binga yandi santu sambu na Yehowa.”*+ 24 Bo pesaka kimenga na kuwakana ti mambu yina Nsiku ya Yehowa* ke tuba: “mayembe zole to bana-bapizio zole.”+

25 Ebuna kuvandaka ti bakala mosi na Yeruzalemi zina na yandi Simeoni. Yandi vandaka muntu ya lunungu mpi ya ke waka Nzambi boma, yandi vandaka kuvingila ntangu yina Nzambi ta lembika Izraele,+ mpi mpeve santu vandaka na zulu na yandi. 26 Diaka, Nzambi monisaka yandi na nzila ya mpeve santu nde yandi ta fwa ve tii kuna yandi ta mona Kristu ya Yehowa.* 27 Na ngolo ya mpeve, yandi kwisaka na tempelo, mpi ntangu bibuti nataka mwana yina Yezu sambu na kusadila yandi mambu yina Nsiku vandaka kulomba,+ 28 yandi bakaka mwana na maboko mpi sakumunaka Nzambi nde: 29 “Ntangu yai, Mfumu ya Kuluta Nene, nge ke bika mpika na nge kufwa na ngemba+ mutindu nge tubaka, 30 sambu meso na mono me mona nzila yina nge ke sadila sambu na kugulusa,+ 31 yina ya nge me yidika na meso ya bantu yonso,+ 32 nsemo+ sambu na kukatula lele yina ke fika makanda+ mpi nkembo sambu na bantu na nge Izraele.” 33 Ebuna tata ti mama ya mwana vandaka kaka kuyituka sambu na mambu yina bo vandaka kutuba sambu na yandi. 34 Diaka, Simeoni sakumunaka bo mpi songaka Maria, mama ya mwana nde: “Wa! Mwana yai kele muntu ya bo me solaka sambu na kubwisa+ mpi kutedimisa bantu mingi na Izraele+ mpi sambu na kuvanda kidimbu yina bantu ta vweza+ 35 (ee, mbele ya nda ya bitumba ta tobula nge*)+ sambu bangindu ya bantima mingi kuzabana.”

36 Kuvandaka ti mbikudi mosi ya nkento, zina na yandi Ana, mwana ya Fanuele, ya dikanda ya Asere. Nkento yai vandaka mununu mpi yandi zingaka ti bakala na yandi bamvula nsambwadi na nima ya makwela na bo;* 37 yandi vandaka ntangu yai ti bamvula 84 mpi yandi vandaka mufwidi. Yandi vandaka kukonda ve na tempelo ata fioti, yandi vandaka kusala kisalu ya santu mpimpa ti mwini, kubuya madia, mpi kubondila. 38 Kaka na ntangu yina, yandi kwisaka pana mpi yantikaka kupesa Nzambi matondo mpi kutuba sambu na mwana yina na bantu yonso yina vandaka kuvingila luguluku ya Yeruzalemi.+

39 Yo yina, ntangu bo manisaka kusala mambu yonso na kuwakana ti Nsiku ya Yehowa,*+ bo vutukaka na Galilea na mbanza na bo, Nazareti.+ 40 Mpi mwana yina vandaka kuyela mpi kukuma ngolo, yandi vandaka ya kufuluka ti mayele, mpi Nzambi vandaka kaka kundima yandi.+

41 Bibuti na yandi vandaka ti kikalulu ya kukwenda konso mvula na Yeruzalemi sambu na nkinsi ya Paki.+ 42 Ebuna ntangu yandi kumaka ti bamvula 12, bo kwendaka na nkinsi mutindu bo vandaka kusala.+ 43 Ntangu bilumbu ya nkinsi manaka mpi bo vandaka kuvutuka, mwana yai Yezu bikalaka na Yeruzalemi, mpi bibuti na yandi zabaka ve. 44 Sambu bo yindulaka nde yandi vandaka ti bantu yina vandaka kusala nzietelo ti bo, bo salaka kitamina ya kilumbu ya mvimba mpi na nima bo yantikaka kusosa yandi na kati ya bampangi na bo mpi ya bantu yina bo zabanaka ti bo. 45 Kansi sambu bo monaka yandi ve, bo vutukaka na Yeruzalemi mpi sosaka yandi mbote-mbote. 46 Ebuna, na nima ya bilumbu tatu bo monaka yandi na tempelo, yandi me vanda na kati-kati ya balongi, ke widikila bo, mpi ke yula bo bangiufula. 47 Kansi bantu yonso yina vandaka kuwidikila yandi vandaka ntangu yonso kuyituka sambu na mayele na yandi mpi sambu na bamvutu na yandi.+ 48 Ntangu bibuti na yandi monaka yandi, bo yitukaka mingi, ebuna mama na yandi tubilaka yandi nde: “Mwana, sambu na nki nge me sala beto mutindu yai? Tata na nge ti mono, beto me kudiyangisa mingi na kusosa nge.” 49 Kansi yandi tubilaka bo nde: “Sambu na nki beno vandaka kusosa mono? Keti beno zabaka ve nde mono fwete vanda na nzo ya Tata na mono?”+ 50 Kansi, bo bakisaka ve mambu yina yandi tubilaka bo.

51 Ebuna yandi kulumukaka ti bo mpi vutukaka na Nazareti, mpi yandi landaka kulemfukila bo.+ Diaka, mama na yandi vandaka kubumba mbote-mbote mambu yai yonso na ntima na yandi.+ 52 Mpi Yezu landaka kuyela na mayele mpi na nitu mpi Nzambi ti bantu vandaka kundima yandi.

3 Na mvula ya 15 ya luyalu ya Kaisali Tibere, ntangu Ponse Pilate vandaka guvernere ya Yudea, Erode*+ vandaka mfumu ya distrike ya Galilea, Filipo mpangi na yandi vandaka mfumu ya distrike ya insi ya Iturea ti ya Trakonite, ebuna Lizaniasi vandaka mfumu ya distrike ya Abilene, 2 na bilumbu ya mfumu ya banganga-nzambi Ana mpi ya Kaifa,+ nsangu ya Nzambi kwisaka na Yoane+ mwana ya Zekaria na ntoto ya zelo na zelo.+

3 Ebuna yandi kwendaka na insi ya mvimba yina vandaka na nziunga ya Yordani, yandi vandaka kulonga bantu na kubaka mbotika sambu na kumonisa nde bo me balula ntima sambu Nzambi kulolula masumu na bo,+ 4 kaka mutindu bo me sonikaka na mukanda ya mbikudi Yezaya nde: “Ndinga ya muntu mosi ke tuba na ndinga ya ngolo na ntoto-makanga nde: ‘Beno yidika nzila ya Yehowa!* Beno sala nde banzila na yandi kuvanda ya kusungama.+ 5 Konso muwanda fwete fuluka, mpi konso ngumba ya nene ti ya fioti fwete kuma lelensi; banzila ya nioka-nioka fwete kuma ya kusungama, mpi bisika ya mabulu-mabulu fwete kuma mbote; 6 mpi bantu yonso* ta mona luguluku ya Nzambi.’”*+

7 Ebuna yandi yantikaka kutubila bimvuka ya bantu yina vandaka kukwisa sambu yandi botika bo nde: “Beno bana ya biwuta, nani me kebisa beno na kutina makasi ya Nzambi yina ke kwisa?+ 8 Yo yina, beno sala mambu yina ke monisa nde beno me balula ntima. Beno yantika ve kutuba na ntima na beno nde, ‘Tata na beto kele Abrahami.’ Sambu mono ke tubila beno nde Nzambi lenda basisila Abrahami bana na matadi yai. 9 Ya kieleka, bo me tula dezia disoka na musisa ya banti. Yo yina, konso nti yina ke butaka ve mbuma ya mbote, bo ta zenga yo mpi ta losa yo na tiya.”+

10 Mpi bimvuka ya bantu vandaka kuyula yandi nde: “Ebuna, beto fwete sala nki?” 11 Yandi vutudilaka bo nde: “Muntu yina kele ti bilele zole* kukabila muntu yina kele na yo ve, mpi muntu yina kele ti madia kusala mutindu mosi.”+ 12 Ata bakalaki ya mpaku mpi kwisaka kubaka mbotika,+ mpi bo tubilaka yandi nde: “Longi, beto fwete sala nki?” 13 Yandi tubilaka bo nde: “Beno lomba* kaka mpaku yina bo me tulaka.”+ 14 Basoda mpi vandaka kuyula yandi nde: “Beto fwete sala nki?” Yandi tubilaka bo nde: “Beno baka ve mbongo ya bantu na kingolo-ngolo* mpi beno funda ve bantu na mambu ya luvunu,+ kansi beno sepela na bima ya bo ke pesaka beno.”*

15 Bantu vandaka kuvingila mpi bo yonso vandaka kuyindula na bantima na bo sambu na Yoane nde, “Ziku yandi kele Kristu?”+ 16 Yoane vutudilaka bo yonso nde: “Mono ke botika beno na masa, kansi muntu yina me luta mono na ngolo ke kwisa mpi mono me fwana ve na kukangula bansinga ya basandale na yandi.+ Yandi ta botika beno na mpeve santu mpi na tiya.+ 17 Yandi kele ti muyungulu na diboko na yandi sambu na kukatula mvindu yonso na kisika na yandi ya bo ke tutaka bambuma sambu na kukatula yo bampusu mpi sambu na kuvukisa ble na nzo na yandi ya kubumba bima, kansi yandi ta yoka bampusu na tiya yina lenda fwa ve.”

18 Yandi pesaka mpi bandongisila mingi ya nkaka mpi yandi landaka kuzabisa bantu nsangu ya mbote. 19 Kansi Erode mfumu ya distrike, yina Yoane nganinaka sambu na Erodiade nkento ya mpangi na yandi mpi sambu na mambu yonso ya mbi yina Erode salaka, 20 yikaka mpi diambu yai na mambu yina yonso: Yandi tulaka Yoane na boloko.+

21 Ntangu bantu yonso bakaka mbotika, Yezu mpi bakaka mbotika.+ Ntangu yandi vandaka kusamba, zulu kangukaka,+ 22 mpi mpeve santu yina monanaka bonso pizio kulumukaka na zulu na yandi, ebuna ndinga mosi katukaka na zulu nde: “Nge kele Mwana na mono, ya mono ke zolaka mingi; mono me ndima nge.”+

4 Yezu vandaka ya kufuluka ti mpeve santu; ebuna yandi katukaka na Yordani, mpi mpeve nataka yandi ndambu na ndambu na ntoto-makanga+ 2 bilumbu 40 mpi Diabulu mekaka yandi.+ Mpi yandi diaka kima ve na bilumbu yina, yo yina ntangu bilumbu yina manaka, yandi waka nzala. 3 Ebuna Diabulu tubilaka yandi nde: “Kana nge kele mwana ya Nzambi, tuba na ditadi yai yo kuma dimpa.” 4 Kansi Yezu vutudilaka yandi nde: “Bo me sonikaka nde: ‘Muntu fwete zinga na mampa mpamba ve.’”+

5 Yo yina yandi nataka yandi na zulu ya ngumba mosi mpi songaka yandi bimfumu yonso ya ntoto ya mvimba na ntangu fioti kibeni.+ 6 Diabulu tubilaka yandi nde: “Mono ta pesa nge kiyeka yai yonso mpi nkembo na yo, sambu bo me pesaka mono yo,+ mpi mono ke pesaka yo na konso muntu yina mono me zola. 7 Yo yina, kana nge sambila* mono, yonso ta vanda ya nge.” 8 Yezu vutudilaka yandi nde: “Bo me sonikaka nde: ‘Nge fwete sambila Yehowa* Nzambi na nge, mpi yandi mpamba nge fwete sadila kisalu ya santu.’”+

9 Na nima, yandi nataka yandi na Yeruzalemi mpi tedimisaka yandi na zulu ya ludi ya tempelo mpi tubilaka yandi nde: “Kana nge kele mwana ya Nzambi, katuka awa mpi kudilosa na ntoto,+ 10 sambu bo me sonikaka nde: ‘Yandi ta pesa bawanzio na yandi nsiku sambu na nge, sambu na kutanina nge,’ 11 mpi ‘Bo ta nata nge na maboko na bo, sambu dikulu na nge kututana ve na ditadi.’”+ 12 Yezu vutudilaka yandi nde: “Bo me sonikaka nde: ‘Nge fwete meka+ ve Yehowa* Nzambi na nge.’” 13 Yo yina, ntangu Diabulu manisaka kumeka Yezu, yandi bikisaka yandi tii na ntangu ya nkaka ya mbote.+

14 Ebuna Yezu vutukaka na Galilea na ngolo ya mpeve.+ Mpi nsangu ya mbote sambu na yandi panzanaka na ndambu yina yonso. 15 Yandi yantikaka kulonga na basinagoga na bo mpi bantu yonso vandaka kupesa yandi lukumu.

16 Na nima, yandi kwendaka na Nazareti,+ kisika yandi yelaka, mpi mutindu vandaka kikalulu na yandi na kilumbu ya Kisabatu, yandi kotaka na sinagoga,+ mpi yandi telamaka sambu na kutanga. 17 Yo yina bo pesaka yandi rulo ya mbikudi Yezaya, ebuna yandi kangulaka rulo yina mpi monaka kisika yina bo me sonikaka nde: 18 “Mpeve ya Yehowa kele na zulu na mono, sambu yandi me tula mono mafuta sambu na kuzabisa nsangu ya mbote na bansukami. Yandi tindaka mono sambu na kuzabisa bampika nde bo ta baka kimpwanza mpi bifwa-meso nde bo ta mona, sambu na kukatula na kimpika+ bantu yina ke mona mpasi, 19 sambu na kusamuna mvula yina Yehowa* ke ndima.”+ 20 Ebuna yandi kangaka rulo, vutulaka yo na nsadi, mpi yandi vandaka; meso ya bantu yonso na sinagoga vandaka kutala yandi. 21 Na nima yandi yantikaka kutubila bo nde: “Bubu yai diambu yai ya bo me sonikaka na masonama ya santu yina beno me katuka kuwa me lungana.”+

22 Mpi bo yonso yantikaka kuta kimbangi ya mbote sambu na yandi mpi kuyituka sambu na bangogo ya kitoko yina vandaka kubasika na munoko na yandi,+ mpi bo vandaka kutuba nde: “Keti yandi kele ve mwana ya Yozefi?”+ 23 Yo yina yandi tubilaka bo nde: “Ya kieleka, beno ta sadila kingana yai sambu na mono: ‘Munganga, kudibelula. Sala mpi awa na bwala na nge mosi mambu ya beto waka yina salamaka na Kapernaumi.’”+ 24 Yandi tubaka nde: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde bo ke ndimaka ve ata mbikudi mosi na bwala na yandi mosi.+ 25 Mu mbandu, mono ke tubila beno kieleka nde: Mifwidi ya bankento vandaka mingi na Izraele na bilumbu ya Eliya ntangu zulu kangamaka bamvula tatu mpi bangonda sambanu, mpi nzala ya ngolo kotaka na insi ya mvimba.+ 26 Kansi bo tindaka ve Eliya ata na nkento mosi na kati ya bankento yina, kansi kaka na mufwidi mosi na Sarefati na insi ya Sidoni.+ 27 Diaka, bantu ya maladi ya lepre vandaka mingi na Izraele na ntangu ya mbikudi Elisha; kansi bo kumisaka ve ata mosi na kati na bo bunkete,* kaka Namani muntu ya Siria.”+ 28 Bantu yonso yina waka mambu yai na sinagoga dasukaka,+ 29 bo telamaka mpi nataka yandi nswalu na nganda ya mbanza, mpi bo nataka yandi na nsongi ya ngumba yina bo tungaka mbanza na bo, sambu bo losa yandi ntu na nsi. 30 Kansi yandi lutaka na kati-kati na bo mpi kwendaka.+

31 Yandi kulumukaka na Kapernaumi, mbanza mosi ya Galilea. Yandi vandaka kulonga bo na Kisabatu,+ 32 mpi bo vandaka kuyituka mingi na mutindu na yandi ya kulonga,+ sambu yandi vandaka kutuba ti kiyeka. 33 Ebuna na sinagoga, kuvandaka ti bakala mosi yina vandaka ti demo, mpeve mosi ya mbi, mpi yandi tubaka na ndinga ya ngolo+ nde: 34 “A! Nge Yezu muntu ya Nazareti, nki mambu nge ti beto?+ Keti nge me kwisa sambu na kufwa beto? Mono me zaba mbote-mbote nani nge kele: Santu ya Nzambi.”+ 35 Kansi Yezu nganinaka yo mpi tubaka nde: “Vanda pima, mpi basika na yandi.” Ebuna na nima ya kulosa bakala yina na ntoto na kati-kati na bo, demo yina basikaka na yandi kukonda kusala yandi mbi. 36 Bo yonso yitukaka, mpi bo yantikaka kutuba bo na bo nde: “Yai kutuba ya nki mutindu? Sambu yandi ke tubila bampeve ya mbi ti kiyeka mpi ngolo, mpi bo ke basika!” 37 Yo yina nsangu na yandi landaka kupanzana na bandambu yonso ya insi ya nziunga.

38 Ntangu yandi basikaka na sinagoga, yandi kotaka na nzo ya Simoni. Ebuna, bokilo ya Simoni ya nkento vandaka na fievre ya ngolo, mpi bo lombaka yandi na kusadisa yandi.+ 39 Yandi niekaka pene-pene na yandi mpi nganinaka fievre yina, ebuna yo manaka. Na mbala mosi yandi telamaka mpi yantikaka kusadila bo.

40 Kansi, ntangu ntangu vandaka kudinda, bantu yonso yina vandaka ti bantu ya maladi ya mitindu yonso nataka bo na yandi. Konso muntu yina yandi vandaka kutula maboko, yandi vandaka kubelula yandi.+ 41 Bademo mpi basikaka na bantu mingi, bo vandaka kutuba na ndinga ya ngolo nde: “Nge kele Mwana ya Nzambi.”+ Kansi yandi vandaka kunganina bo, yandi vandaka kupesa bo ve nzila ya kutuba,+ sambu bo zabaka nde yandi kele Kristu.+

42 Kansi ntangu ntongo tanaka, yandi katukaka pana mpi kwendaka na kisika mosi ya kingenga.+ Kansi bimvuka ya bantu yantikaka kusosa yandi mpi kwisaka kisika yandi vandaka, ebuna bo sosaka na kukanga yandi sambu yandi kwenda ve ntama ti bo. 43 Kansi yandi tubilaka bo nde: “Mono fwete zabisa mpi nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi na bambanza ya nkaka, sambu bo tindaka mono sambu na yo.”+ 44 Yo yina, yandi kwendaka kusamuna na basinagoga ya Yudea.

5 Kilumbu mosi ntangu kimvuka ya bantu vandaka kukangama-kangama ti yandi mpi kuwa ndinga ya Nzambi, yandi telamaka pene-pene ya dizanga ya Genezareti.*+ 2 Yandi monaka bamaswa zole me telama na lweka ya dizanga, kansi balobi-mbisi basikaka na bamaswa yina mpi vandaka kuyobisa babukondi na bo.+ 3 Ntangu Yezu kotaka na maswa mosi, maswa ya Simoni, yandi lombaka yandi na kukwenda mwa ntama ti ntoto. Ebuna yandi vandaka, mpi katuka na maswa, yandi yantikaka kulonga bimvuka ya bantu. 4 Ntangu yandi manisaka kutuba, yandi tubilaka Simoni nde: “Kwenda kisika yina kele mudindu, mpi beno losa babukondi na beno sambu na kukanga bambisi.” 5 Kansi Simoni vutulaka nde: “Longi, beto salaka ngolo mpimpa ya mvimba mpi beto kangaka kima ve,+ kansi sambu nge me songa mono, mono ta losa babukondi.” 6 Ntangu bo salaka yo, bo kangaka bambisi mingi kibeni. Nkutu, babukondi na bo yantikaka kupasuka.+ 7 Yo yina bo bingaka banduku na bo ya kisalu yina vandaka na maswa ya nkaka sambu na kukwisa kusadisa bo, ebuna bo kwisaka mpi fulusaka bamaswa yonso zole, na mpila nde yo yantikaka kudinda. 8 Ntangu Simoni Piere monaka diambu yai, yandi bwaka na mabolongo ya Yezu mpi tubaka nde: “Mfumu, katuka na ntwala na mono, sambu mono kele muntu ya masumu.” 9 Yandi ti bantu yonso yina vandaka ti yandi yitukaka mingi sambu na bambisi yina bo kangaka, 10 mpi yo vandaka mutindu mosi sambu na Yakobo mpi Yoane, bana ya Zebedeo,+ bayina vandaka kusala ti Simoni. Kansi Yezu tubilaka Simoni nde: “Kuwa diaka boma ve. Yantika ntangu yai nge ta kangaka bantu ya moyo.”+ 11 Ebuna bo vutulaka bamaswa na ntoto, bo yambulaka bima yonso, mpi bo landaka yandi.+

12 Kilumbu ya nkaka, ntangu yandi vandaka na mbanza mosi, kuvandaka ti muntu mosi yina vandaka ya kufuluka na lepre! Ntangu yandi monaka Yezu, yandi fukamaka luse na ntoto mpi yandi bondilaka yandi nde: “Mfumu, kana nge me zola, nge lenda kumisa mono bunkete.”+ 13 Yo yina Yezu tandulaka diboko, yandi simbaka yandi, mpi tubaka nde: “Mono me zola! Kuma bunkete.” Na mbala mosi lepre na yandi manaka.+ 14 Ebuna yandi songaka muntu yina na kuzabisa ve ata muntu mosi. Yandi tubilaka yandi nde: “Kansi kwenda kudimonisa na nganga-nzambi, mpi pesa dikabu sambu na kubeluka na nge, mutindu Moize tubaka,+ sambu na kumonisa bo nde nge me kuma bunkete.”+ 15 Kansi nsangu na yandi vandaka kaka kupanzana, mpi bimvuka ya nene ya bantu vandaka kuvukana sambu na kuwa yandi mpi sambu yandi belula bo na bamaladi na bo.+ 16 Kansi, mbala mingi yandi vandaka kukwenda kusamba na bisika ya kingenga.

17 Kilumbu mosi, ntangu yandi vandaka kulonga, Bafarize ti balongi ya Nsiku yina katukaka na babwala yonso ya Galilea, ya Yudea, mpi ya Yeruzalemi vandaka pana; mpi ngolo ya Yehowa* vandaka na yandi sambu na kubelula bantu.+ 18 Bantu vandaka kunata bakala mosi ya kikata na mbeto, mpi bo vandaka kusosa mpila ya kukotisa yandi na kati mpi ya kutula yandi na ntwala ya Yezu.+ 19 Yo yina, sambu bo monaka ve mpila ya kukotisa yandi sambu bantu vandaka mingi, bo mataka na ludi, ebuna bo kulumusaka yandi ti mbeto na yandi na munoko yina bo salaka na ludi, na kati-kati ya bantu yina vandaka na ntwala ya Yezu. 20 Ntangu yandi monaka lukwikilu na bo, yandi tubaka nde: “Bakala, masumu na nge me lolulama.”+ 21 Ebuna, bansekudi ti Bafarize yantikaka kuyindula, mpi kutuba nde: “Muntu yai ya ke tuba mambu ya ke vweza kele nani? Nani lenda lolula masumu katula kaka Nzambi yandi mosi?”+ 22 Kansi, sambu Yezu bakisaka bangindu na bo, yandi vutudilaka bo nde: “Inki beno ke yindula na bantima na beno? 23 Inki kele pete mingi, kutuba nde, ‘Masumu na nge me lolulama,’ to kutuba nde, ‘Telama mpi tambula’? 24 Kansi, sambu beno zaba nde Mwana ya muntu kele ti kiyeka na ntoto ya kulolula masumu—” yandi tubilaka kikata yina nde: “Mono ke tubila nge nde, Telama, baka mbeto na nge, mpi kwenda na nzo na nge.”+ 25 Ebuna yandi telamaka na ntwala na bo, bakaka kima yina yandi vandaka kulala na zulu na yo, yandi kwendaka na nzo na yandi, yandi ke pesa Nzambi nkembo. 26 Ebuna bo yonso yitukaka, mpi bo yantikaka kupesa Nzambi nkembo, mpi bo waka boma mingi, mpi bo tubaka nde: “Beto me mona mambu ya kuyituka bubu yai!”

27 Na nima ya mambu yai, Yezu basikaka mpi monaka kalaki mosi ya mpaku, zina na yandi Levi, yandi me vanda na biro ya bo ke futaka mpaku, mpi Yezu tubilaka yandi nde: “Landa mono.”+ 28 Yandi bikisaka bima yonso na nima, yandi telamaka mpi yantikaka kulanda yandi. 29 Levi sadilaka yandi nkinsi ya nene na nzo na yandi, ebuna kimvuka mosi ya nene ya bakalaki ya mpaku mpi bantu ya nkaka vandaka kudia* ti bo.+ 30 Ebuna Bafarize ti bansekudi na bo yantikaka kubokutila balongoki na yandi nde: “Sambu na nki beno ke dia mpi ke nwa ti bakalaki ya mpaku mpi bansumuki?”+ 31 Yezu vutudilaka bo nde: “Bantu yina kele na mavimpi ya mbote ke vandaka na mfunu ya munganga ve, kansi bayina kele na maladi bantu ke vandaka na mfunu na yandi.+ 32 Mono kwisaka ve sambu na kubinga bantu ya lunungu, kansi bansumuki sambu bo balula ntima.”+

33 Bo tubilaka yandi nde: “Balongoki ya Yoane ke buyaka madia mbala na mbala mpi ke bondilaka, balongoki ya Bafarize mpi ke salaka mutindu mosi, kansi balongoki na nge ke diaka mpi ke nwaka.”+ 34 Yezu tubilaka bo nde: “Keti beno lenda lomba banduku ya bakala yina ke kwela na kubuya madia ntangu bakala yina ke kwela kele ti bo? 35 Kansi bilumbu ta kwisa ntangu bo ta katula kibeni bakala yina ke kwela+ na kati na bo; ebuna bo ta buya madia na bilumbu yina.”+

36 Yandi pesaka bo diaka mbandu mosi: “Muntu mosi ve ke zengaka kitende na lele ya mpa mpi ke tungaka yo na lele ya ntama. Kana yandi sala mpidina, kitende ya mpa ta pasula lele ya ntama mpi kitende ya me katuka na lele ya mpa ta fwanana ve ti yina ya ntama.+ 37 Diaka, ata muntu mosi ve ke tulaka vinu ya mpa na mabungu* ya ntama. Kana yandi sala mpidina, vinu ya mpa ta pasula mabungu,* ebuna yo ta tiamuka mpi mabungu* ta beba. 38 Kansi bo fwete tula vinu ya mpa na mabungu* ya mpa. 39 Ata muntu mosi ve yina me nwa vinu ya ntama ke zolaka ya mpa, sambu yandi ke tubaka nde, ‘Ya ntama kele kitoko.’”

6 Na kilumbu mosi ya kisabatu, yandi vandaka kuluta na bilanga ya ble, mpi balongoki na yandi vandaka kubuka mpi kudia ba-ntu ya ble,+ bo vandaka kunika yo na maboko.+ 2 Bafarize ya nkaka tubaka nde: “Sambu na nki beno ke sala mambu yina nsiku ke pesa ve nswa na Kisabatu?”+ 3 Kansi Yezu vutudilaka bo nde: “Keti beno me tangaka ntete ve mambu yina Davidi salaka ntangu yandi ti bantu yina vandaka ti yandi waka nzala?+ 4 Mutindu yandi kotaka na nzo ya Nzambi, bo pesaka yandi mampa yina bo pesaka na Nzambi,* ebuna yandi diaka yo mpi pesaka ya nkaka na bantu yina vandaka ti yandi, mampa yina ata muntu mosi ve vandaka ti nswa ya kudia katula kaka banganga-nzambi?”+ 5 Ebuna yandi tubilaka bo nde: “Mwana ya muntu kele Mfumu ya Kisabatu.”+

6 Na kilumbu ya nkaka ya kisabatu,+ yandi kotaka na sinagoga mpi yantikaka kulonga. Mpi muntu mosi yina diboko na yandi ya kitata ke nikanaka ve*+ vandaka pana. 7 Bansekudi ti Bafarize vandaka kutala Yezu na dikebi sambu na kumona kana yandi zolaka kubelula muntu yina na Kisabatu, sambu bo mona mpila ya kufunda yandi. 8 Kansi yandi zabaka bangindu na bo,+ yo yina yandi tubilaka muntu yina diboko ke nikanaka ve* nde: “Telama mpi kwisa awa na kati-kati.” Yandi telamaka mpi kwisaka. 9 Ebuna Yezu tubilaka bo nde: “Mono ke yula beno, Keti na Kisabatu nsiku ke pesa nswa ya kusala diambu ya mbote to ya kusala diambu ya mbi, ya kugulusa luzingu* mosi to ya kufwa yo?”+ 10 Yandi talaka bo yonso ndambu na ndambu, ebuna yandi tubilaka muntu yina nde: “Tandula diboko na nge.” Yandi salaka yo, mpi diboko na yandi kumaka diaka mbote. 11 Kansi bo waka makasi ya buzoba, mpi bo yantikaka kutuba bo na bo nki bo lenda sala Yezu.

12 Kilumbu mosi yandi kwendaka kusamba na ngumba,+ mpi yandi lutisaka mpimpa ya mvimba na kusamba Nzambi.+ 13 Ntangu ntongo tanaka, yandi bingaka balongoki na yandi mpi yandi solaka bantu 12 na kati na bo; yandi pesaka bo mpi zina ya bantumwa:+ 14 Simoni, yina yandi pesaka mpi zina ya Piere, Andre mpangi na yandi, Yakobo, Yoane, Filipo,+ Bartelemi, 15 Matayo, Toma,+ Yakobo mwana ya Alfeo, Simoni yina bo ke bingaka “muntu ya kikesa,” 16 Yudasi mwana ya Yakobo, mpi Yudasi Iskariote, yina kumaka muyekudi.

17 Yandi kulumukaka ti bo mpi yandi telamaka na kisika mosi ya kukonda ngumba, ebuna kuna kuvandaka ti kimvuka mosi ya nene ya balongoki na yandi mpi bantu mingi yina katukaka na Yudea yonso, na Yeruzalemi, mpi na insi ya Tire mpi ya Sidoni yina kele pene-pene ya nzadi-mungwa; bo kwisaka sambu na kuwa yandi mpi sambu bo beluka na bamaladi na bo. 18 Ata bantu yina bampeve ya mbi vandaka kumonisa mpasi belukaka. 19 Kimvuka yonso ya bantu vandaka kusosa kusimba yandi, sambu ngolo vandaka kubasika na yandi+ mpi kubelula bo yonso.

20 Yandi talaka balongoki na yandi mpi yandi yantikaka kutuba nde:

“Kiese na beno bansukami, sambu Kimfumu ya Nzambi+ kele ya beno.

21 “Kiese na beno bantu yina kele na nzala ntangu yai, sambu beno ta fuluka.+

“Kiese na beno bantu yina ke dila ntangu yai, sambu beno ta seka.+

22 “Kiese na beno kana bantu ke menga beno,+ mpi kana bo ke kula beno,+ bo ke finga beno, mpi bo ke buya zina na beno nde yo kele ya mbi sambu na Mwana ya muntu. 23 Beno yangalala na kilumbu yina mpi beno vanda na kiese mingi, sambu matabisi na beno kele nene na zulu, sambu ba-nkaka na bo vandaka kusala bambikudi mambu ya mutindu mosi.+

24 “Kansi mawa na beno bamvwama,+ sambu beno ke baka kiese na beno yonso.+

25 “Mawa na beno bantu yina kele ya kufuluka ntangu yai, sambu beno ta wa nzala.

“Mawa na beno bantu yina ke seka ntangu yai, sambu beno ta vanda na mawa mpi ta dila.+

26 “Mawa ntangu bantu yonso ke tuba mambu ya mbote sambu na beno,+ sambu yai mambu yina ba-nkaka na bo salaka sambu na bambikudi ya luvunu.

27 “Kansi mono ke tubila beno bantu yina ke wa mono nde: Beno landa na kuzola bambeni na beno, na kusala mambu ya mbote na bantu yina ke mengaka beno,+ 28 na kusakumuna bantu yina ke singa beno, mpi na kusamba sambu na bantu yina ke finga beno.+ 29 Muntu yina me bula nge na ditama mosi, pesa yandi mpi yina ya nkaka; mpi muntu yina me baka lele na nge ya zulu, kuyimina yandi ve lele ya kati.+ 30 Pesa na konso muntu yina ke lomba nge,+ mpi muntu yina ke baka bima na nge, kulomba yo diaka ve.

31 “Diaka, mutindu beno ke zola nde bantu kusadila beno mambu, beno sala mutindu mosi sambu na bo.+

32 “Kana beno ke zola bantu yina ke zolaka beno, nki lukumu beno kele na yo? Sambu ata bansumuki ke zolaka bantu yina ke zolaka bo.+ 33 Mpi kana beno ke sala mambu ya mbote na bantu yina ke sadilaka beno mambu ya mbote, nki lukumu beno kele na yo? Ata bansumuki ke salaka mutindu mosi. 34 Diaka, kana beno ke defisa* bantu yina beno ke tula kivuvu nde bo ta vutudila beno, nki lukumu beno kele na yo?+ Ata bansumuki ke defisaka bansumuki sambu bo baka na nima ntalu yina bo pesaka. 35 Kansi, beno landa na kuzola bambeni na beno, na kusala mambu ya mbote, mpi na kudefisa kukonda kutula kivuvu nde beno ta baka kima na nima;+ ebuna matabisi na beno ta vanda nene, mpi beno ta vanda bana ya Muntu ya Kuluta Zulu, sambu yandi kele mbote sambu na bantu ya me konda ntonda mpi bantu ya mbi.+ 36 Beno landa na kuwila bantu mawa, mutindu Tata na beno ke wilaka bantu mawa.+

37 “Diaka, beno bika kusambisa, ebuna bo ta sambisa beno ve ata fioti;+ mpi beno bika kubedisa, ebuna bo ta bedisa beno ve ata fioti. Beno landa na kulolula,* ebuna bo ta lolula*+ beno. 38 Beno vanda ti kikalulu ya kupesa, mpi bantu ta pesa beno.+ Bo ta tula na poshi ya lele* na beno kiteso mosi ya mbote, ya bo me niema, ya bo me nikisa, mpi ya me luta ndilu. Sambu bo ta tesila beno na kitesilu yina beno ke tesila bantu ya nkaka.”

39 Yandi telaka bo diaka kingana mosi: “Keti kifwa-meso lenda twadisa kifwa-meso ya nkaka? Keti bo zole ta bwa ve na dibulu?+ 40 Longoki me luta ve longi na yandi, kansi konso muntu yina bo me longa mbote-mbote ta vanda bonso longi na yandi. 41 Ebuna, sambu na nki nge ke tala mwa-dititi yina kele na disu ya mpangi na nge kansi nge ke mona ve mutandala yina kele na disu na nge mosi?+ 42 Inki mutindu nge lenda tubila mpangi na nge nde, ‘Mpangi, bika mono katula mwa-dititi yina kele na disu na nge,’ na ntangu nge mosi ke mona ve mutandala yina kele na disu na nge? Muntu ya luvunu! Katula ntete mutandala yina kele na disu na nge mosi, ebuna nge ta mona mbote mutindu ya kukatula mwa-dititi yina kele na disu ya mpangi na nge.

43 “Sambu nti mosi ve ya mbote ke butaka mbuma ya mbi, mpi nti mosi ve ya mbi ke butaka mbuma ya mbote.+ 44 Sambu konso nti ke zabanaka na mbuma na yo.+ Mu mbandu, bantu ke bukaka ve bafige na nti ya bansende, mpi bo ke katulaka ve bambuma ya vinu na nti ya bansende. 45 Muntu ya mbote ke basisaka mambu ya mbote na kimvwama ya mbote ya ntima na yandi, kansi muntu ya mbi ke basisaka mambu ya mbi na kimvwama na yandi ya mbi; sambu munoko na yandi ke tubaka mambu yina me fuluka na ntima.+

46 “Ebuna, sambu na nki beno ke binga mono ‘Mfumu! Mfumu!’ kansi beno ke sala ve mambu ya mono ke tuba?+ 47 Konso muntu yina ke kwisa na mono, ke wa bangogo na mono, mpi ke sadila yo, mono ta songa beno kana yandi me fwanana ti nani:+ 48 Yandi kele bonso muntu mosi yina ntangu yandi ke tunga nzo, yandi me timuna mpi me kwenda tii na mudindu ebuna yandi me tula fondasio na zulu ya ditadi. Yo yina, ntangu mvula ya ngolo nokaka, nzadi bulaka nzo yina kansi yo vandaka ve ti ngolo ya kufwana sambu na kunikisa yo, sambu bo tungaka yo mbote.+ 49 Kansi, muntu yina ke wa mpi ke sala kima ve+ me fwanana ti muntu yina me tunga nzo na zulu ya ntoto, kukonda fondasio. Nzadi bulaka yo, mpi na mbala mosi yo bwaka, mpi kubeba ya nzo yina vandaka nene.”

7 Ntangu yandi manisaka kutuba mambu yina yandi zolaka kusonga bantu, yandi kotaka na Kapernaumi. 2 Mpika ya mfumu mosi ya basoda, yina mfumu yina vandaka kuzola mingi, vandaka kubela ngolo mpi yo bikalaka fioti nde yandi fwa.+ 3 Ntangu yandi waka nsangu ya Yezu, yandi tindaka bankuluntu ya nkaka ya Bayuda sambu na kulomba yandi na kukwisa kubelula mpika na yandi. 4 Bo kwisaka kisika Yezu vandaka mpi bo yantikaka kubondila yandi ngolo nde: “Yandi me fwana nde nge sadila yandi diambu yai, 5 sambu yandi ke zolaka dikanda na beto mpi yandi muntu tungaka sinagoga na beto.” 6 Yezu kwendaka ti bo. Kansi ntangu yandi kumaka pene-pene ya nzo, mfumu ya basoda tindaka banduku sambu na kusonga yandi nde: “Mfumu, kudiyangisa ve, sambu mono me fwana ve na kukotisa nge na nzo na mono.+ 7 Yo yina mono monaka nde mono me fwana ve na kukwisa na nge. Kansi tuba ngogo mosi sambu nsadi na mono kubeluka. 8 Sambu mono mpi kele ti bamfumu na zulu na mono, mono kele ti basoda yina kele na nsi ya kiyeka na mono; mono ke tubaka na soda mosi nde, ‘Kwenda!’ mpi yandi ke kwendaka, mpi na soda ya nkaka nde, ‘Kwisa!’ mpi yandi ke kwisaka, mpi na mpika na mono nde, ‘Sala diambu yai!’ mpi yandi ke salaka yo.” 9 Ntangu Yezu waka mambu yai, yandi yitukaka sambu na yandi, mpi yandi balukaka na ndambu ya kimvuka ya bantu yina vandaka kulanda yandi mpi tubaka nde: “Mono ke tubila beno nde, mono me mona ve lukwikilu ya nene ya mutindu yai ata na Izraele.”+ 10 Ntangu bantu yina yandi tindaka vutukaka na nzo, bo monaka mpika yina me beluka.+

11 Ntangu fioti na nima, yandi kwendaka na mbanza mosi, zina na yo Naini; balongoki na yandi mpi kimvuka mosi ya nene ya bantu vandaka kukwenda ti yandi. 12 Ntangu yandi kumaka pene-pene ya kielo ya mbanza, yandi monaka bo ke kwisa kunata muntu mosi yina fwaka, mwana mosi kaka* ya mama na yandi.+ Diaka, mama yina vandaka mufwidi. Kimvuka mosi ya nene ya bantu ya mbanza yina vandaka mpi ti yandi. 13 Ntangu Mfumu monaka mama yina, yandi wilaka yandi mawa,+ mpi yandi tubilaka mama yina nde: “Bika kudila.”+ 14 Yandi pusanaka mpi simbaka mbeto ya bo tulaka mvumbi,* ebuna bantu yina vandaka kunata yo telamaka. Na nima yandi tubaka nde: “Mwana-bakala, mono ke tubila nge nde, telama!”+ 15 Ebuna muntu yina fwaka telamaka mpi yantikaka kutuba, mpi Yezu pesaka yandi na mama na yandi.+ 16 Boma simbaka bo yonso, mpi bo yantikaka kupesa Nzambi nkembo nde: “Mbikudi mosi ya nene me basika na kati na beto,”+ mpi “Nzambi me tudila bantu na yandi dikebi.”+ 17 Mpi nsangu ya diambu yai ya me tala Yezu panzanaka na Yudea ya mvimba mpi na ndambu yina yonso.

18 Balongoki ya Yoane songaka yandi mambu yai yonso.+ 19 Yo yina Yoane bingaka balongoki na yandi zole mpi yandi tindaka bo na Mfumu sambu na kuyula yandi nde: “Keti nge kele Muntu yina ke kwisa,+ to keti beto fwete vingila muntu ya nkaka?” 20 Ntangu bantu yina kumaka kisika yandi vandaka, bo tubaka nde: “Yoane Mbotiki me tinda beto sambu na kuyula nge nde, ‘Keti nge kele Muntu yina ke kwisa, to keti beto fwete vingila muntu ya nkaka?’” 21 Na ntangu yina, yandi belulaka bantu mingi yina vandaka ti bimbefo,+ bamaladi ya ngolo, mpi bampeve ya mbi; yandi pesaka bifwa-meso mingi dibaku ya kumona. 22 Yandi vutudilaka bo nde: “Beno kwenda kuzabisa Yoane mambu yina beno me mona mpi me wa: Bifwa-meso ke mona,+ bantu ya makulu-kifu ke tambula, bantu yina kele na maladi ya lepre ke kuma bunkete, bifwa-makutu ke wa,+ bafwa ke futumuka, mpi bo ke zabisa bansukami nsangu ya mbote.+ 23 Kiese na muntu yina ke mona ve kikuma ya kubula sakuba sambu na mono.”+

24 Ntangu binati-nsangu ya Yoane kwendaka, Yezu yantikaka kutubila bimvuka ya bantu sambu na Yoane nde: “Beno basikaka sambu na kutala inki na ntoto-makanga? Lukengi mosi ya ke nikana-nikana na mupepe?+ 25 Ebuna, beno basikaka sambu na kutala inki? Muntu mosi ya me lwata bilele ya ntalu?*+ Bantu yina ke lwataka bilele ya kitoko mpi ke zingaka na kimvwama ke vandaka na banzo ya bantotila. 26 Kansi, beno basikaka sambu na kutala nki? Mbikudi? Ya kieleka, mono ke tubila beno nde, yandi me luta nkutu mbikudi.+ 27 Yai muntu yina bo sonikaka sambu na yandi nde: ‘Tala! Mono ke tinda kinati-nsangu na mono na ntwala na nge,* mpi yandi ta yidika nzila na nge na ntwala na nge.’+ 28 Mono ke tubila beno nde, na kati ya bantu yina me butukaka na bankento, kele ve ti muntu me luta Yoane na nene, kansi muntu ya fioti na Kimfumu ya Nzambi kele nene kuluta yandi.”+ 29 (Ntangu bantu yonso mpi bakalaki ya mpaku waka mambu yai, bo tubaka nde Nzambi kele muntu ya lunungu, sambu bo botikaka bo na mbotika ya Yoane.+ 30 Kansi Bafarize mpi bantu yina zabaka Nsiku mbote-mbote vwezaka ndongisila* yina Nzambi pesaka bo,+ sambu Yoane botikaka bo ve.)

31 “Ti nani mono fwete fwanisa bantu ya ndonga yai, mpi bo kele bonso banani?+ 32 Bo kele bonso bana ya fioti yina me vanda na zandu mpi yina ke tuba bo na bo na ndinga ya ngolo nde: ‘Beto budilaka beno musembu, kansi beno kinaka ve; beto yimbaka bankunga ya mawa, kansi beno dilaka ve.’ 33 Mutindu mosi, Yoane Mbotiki kwisaka, yandi ke dia ve mampa mpi ke nwa ve vinu,+ kansi beno ke tuba nde: ‘Yandi kele ti demo.’ 34 Mwana ya muntu me kwisa, yandi ke dia mpi ke nwa, kansi beno ke tuba nde: ‘Tala! Muntu ya ke diaka mbiki mpi ya ke nwaka vinu mingi, nduku ya bakalaki ya mpaku mpi ya bansumuki!’+ 35 Kansi, mayele ke monanaka ya lunungu na bana na yo yonso.”+

36 Mufarize mosi vandaka kulomba yandi na kukwenda kudia ti yandi. Yo yina yandi kotaka na nzo ya Mufarize yina mpi vandaka na mesa. 37 Kansi nkento mosi yina zabanaka na mbanza nde yandi kele nsumuki waka nde Yezu vandaka kudia na nzo ya Mufarize yina, mpi yandi nataka mulangi ya albatre ya mafuta ya nsudi ya kitoko.+ 38 Nkento yina fukamaka na nima, na makulu ya Yezu, yandi dilaka mpi yantikaka kupodisa makulu ya Yezu ti mansanga na yandi, mpi yandi kusulaka yo ti nsuki ya ntu na yandi. Diaka, yandi pesaka makulu ya Yezu beze na mawete yonso mpi pakulaka yo mafuta ya nsudi ya kitoko. 39 Ntangu Mufarize yina bingaka yandi monaka yo, yandi kuditubilaka nde: “Kana ya kieleka muntu yai vandaka mbikudi, yandi zolaka kuzaba kana nkento yina ke simba yandi kele nani mpi kana yandi kele nkento ya nki mutindu, nde yandi kele nsumuki.”+ 40 Kansi Yezu tubilaka yandi nde: “Simoni, mono kele ti diambu mosi ya kusonga nge.” Yandi tubaka nde: “Longi, tuba!”

41 “Bantu zole vandaka na mfuka ya muntu mosi ya ke defisaka mbongo; mosi vandaka ti mfuka ya badenari* 500, kansi ya nkaka ya badenari 50. 42 Sambu bo vandaka ve ata ti kima ya kufuta mfuka na yandi, yandi lolulaka bo zole na ntima ya mvimba. Ebuna, nani na kati na bo ta zola yandi mingi?” 43 Simoni vutulaka nde: “Mono ke yindula nde yo kele muntu yina yandi lolulaka mfuka ya mingi.” Yandi tubilaka yandi nde: “Nge me pesa mvutu ya mbote.” 44 Ebuna yandi balukaka na ndambu ya nkento yina mpi yandi tubilaka Simoni nde: “Keti nge ke mona nkento yai? Mono me kota na nzo na nge; nge me pesa mono ve masa sambu na makulu na mono. Kansi nkento yai me podisa makulu na mono ti mansanga na yandi mpi me kusula yo ti nsuki na yandi. 45 Nge me pesa mono beze ve, kansi nkento yai, katuka ntangu yina mono kotaka awa, yandi me yambula ve kupesa makulu na mono beze na mawete yonso. 46 Nge me tula ve mafuta na ntu na mono, kansi nkento yai me tula mafuta ya nsudi ya kitoko na makulu na mono. 47 Yo yina, mono ke tubila nge nde, ata masumu na yandi kele mingi,* yo me lolulama+ sambu yandi me zola mingi. Kansi muntu yina bo me lolula yandi fioti, ke zolaka fioti.” 48 Ebuna yandi tubilaka nkento yina nde: “Masumu na nge me lolulama.”+ 49 Bantu yina vandaka na mesa ti yandi yantikaka kutuba bo na bo nde: “Muntu yai ya ke lolula ata masumu kele nani?”+ 50 Kansi yandi tubilaka nkento yina nde: “Lukwikilu na nge me gulusa nge;+ kwenda na ngemba.”

8 Ntangu fioti na nima, yandi kwendaka na bambanza mpi na babwala sambu na kusamuna mpi kuzabisa nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi.+ Bantumwa 12 vandaka ti yandi; 2 bankento ya nkaka yina belukaka na bampeve ya mbi mpi na bamaladi vandaka ti yandi mpi: Maria yina bo vandaka kubinga Magdala, yina bademo nsambwadi basikaka na yandi; 3 Yoana+ nkento ya Kuza, kapita ya Erode; Suzana; ti bankento mingi ya nkaka, yina vandaka kusadila bima na bo sambu na kusadila bo.+

4 Ntangu kimvuka mosi ya nene ya bantu vukanaka ti bantu yina kwendaka ti yandi na bambanza, yandi tubaka na nsadisa ya mbandu mosi nde:+ 5 “Muntu mosi ya ke kunaka basikaka sambu na kukuna bankeni na yandi. Ntangu yandi vandaka kukuna, bankeni ya nkaka bwaka na nzila ebuna bo niataka yo, mpi bandeke ya zulu diaka yo.+ 6 Ya nkaka bwaka na zulu ya matadi, ebuna ntangu yo menaka, yo yumaka sambu masa vandaka ve.+ 7 Ya nkaka diaka bwaka na kati ya bansende, ebuna bansende yina yelaka ti yo kangaka yo.+ 8 Kansi ya nkaka bwaka na ntoto ya mbote, mpi ntangu yo menaka, yo butaka mbuma mbala 100.”+ Ntangu yandi tubaka mambu yai, yandi tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Bika muntu yina kele ti makutu ya kuwa, kuwa.”+

9 Kansi balongoki na yandi yulaka yandi ntendula ya mbandu yina.+ 10 Yandi tubaka nde: “Nzambi me pesaka beno nswa ya kubakisa binsweki ya santu ya Kimfumu ya Nzambi, kansi sambu na bantu ya nkaka, yo kele na bambandu+ sambu, ata bo ke tala, bo ke tala kaka mpamba, mpi ata bo ke wa, bo ke bakisa ve ntendula na yo.+ 11 Ntendula ya mbandu yina yo yai: Nkeni kele ndinga ya Nzambi.+ 12 Yina bwaka na lweka ya nzila kele bantu yina me wa ndinga, mpi na nima Diabulu me kwisa mpi me katula ndinga na bantima na bo sambu bo kwikila ve mpi bo guluka ve.+ 13 Yina kele na zulu ya matadi kele bantu yina, ntangu bo ke waka ndinga, bo ke yambaka yo na kiese, kansi bo kele ve ti misisa. Bo ke kwikilaka sambu na mwa ntangu, kansi na nsungi ya kumekama, bo ke yambulaka lukwikilu.+ 14 Sambu na yina bwaka na kati ya bansende, yo kele bantu yina waka ndinga, kansi sambu basusi, bimvwama,+ mpi biese ya luzingu yai ke nataka bo,+ yo ke kangaka bo kibeni mpi bo ke yedisaka ve ata mbuma mosi.+ 15 Sambu na yina bwaka na ntoto ya mbote, yo kele bantu yina, na nima ya kuwa ndinga ti ntima ya kitoko mpi ya mbote,+ bo ke simbaka yo na ntima mpi bo ke butaka mbuma ti kukanga-ntima yonso.+

16 “Muntu mosi ve ke pedisaka mwinda mpi na nima yandi ke fikaka yo dilonga to ke tulaka yo na nsi ya mbeto, kansi yandi ke tulaka yo na zulu ya kima ya kutudila mwinda sambu bantu yina ke kota kumona nsemo.+ 17 Sambu kele ve ti kima mosi ya kubumbana yina ta monana ve pwelele mpi kele ve ti kima yina bo me bumbaka mbote-mbote yina ta zabana ve ata fioti mpi ta monana ve.+ 18 Yo yina, beno keba na mutindu beno ke wa, sambu muntu yina kele ti bima, bo ta yika yandi bima mingi,+ kansi muntu yina kele na yo ve, bo ta katula yandi ata bima yina yandi ke yindula nde yandi kele na yo.”+

19 Na nima, mama na yandi ti bampangi na yandi+ kwisaka na yandi, kansi bo kukaka ve kukuma kisika yandi vandaka sambu bantu vandaka mingi.+ 20 Yo yina bo tubilaka yandi nde: “Mama na nge ti bampangi na nge me telama na nganda, bo ke zola kumona nge.” 21 Yandi vutudilaka bo nde: “Mama na mono mpi bampangi na mono kele bantu yina ke waka ndinga ya Nzambi mpi ke sadilaka yo.”+

22 Kilumbu mosi, yandi ti balongoki na yandi kotaka na maswa, mpi yandi tubilaka bo nde: “Beto sabuka na simu ya nkaka ya dizanga.” Ebuna bo kwendaka.+ 23 Kansi ntangu bo vandaka kukwenda, yandi lalaka. Ebuna mupepe mosi ya ngolo bulaka na dizanga, masa yantikaka kufuluka na maswa, mpi bo vandaka na kigonsa.+ 24 Bo kwendaka kutedimisa yandi na mpongi, mpi bo tubaka nde: “Longi, Longi, beto ke zola kufwa!” Yo yina yandi telamaka, yandi nganinaka mupepe mpi kitembo ya ngolo, ebuna yo lembamaka mpi pima kotaka.+ 25 Na nima, yandi tubilaka bo nde: “Wapi lukwikilu na beno?” Kansi bo fulukaka na boma mpi bo yitukaka mingi, bo vandaka kutuba bo na bo nde: “Muntu yai kele nani kibeni, sambu yandi ke tuba ata na mipepe mpi na masa, ebuna yo ke lemfukila yandi?”+

26 Bo kumaka na ntoto ya bantu ya Geraza,+ yina kele na simu ya nkaka ya Galilea. 27 Ntangu Yezu basikaka mpi tulukaka na ntoto, muntu mosi ya mbanza yina kutanaka ti yandi; muntu yina vandaka ti bademo. Yantika ntama, yandi vandaka kulwata ve bilele, mpi yandi vandaka kuzinga ve na nzo, kansi na maziamu.*+ 28 Ntangu yandi monaka Yezu, yandi bokaka mpi bwaka na ntwala na yandi, mpi yandi tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Yezu, Mwana ya Nzambi ya Kuluta Zulu, inki mambu nge ti mono? Mono ke bondila nge, kumonisa mono mpasi ve.”+ 29 (Sambu yandi songaka mpeve yina ya mbi na kubasika na muntu yina. Mbala mingi yo vandaka kukanga yandi,*+ mpi bo vandaka kukanga yandi miniololo ti minioti mbala na mbala mpi bo vandaka kukengila yandi, kansi yandi vandaka kuzenga bima yina bo vandaka kukangila yandi mpi demo yina vandaka kunata yandi na bisika ya kingenga.) 30 Yezu yulaka yandi nde: “Zina na nge nani?” Yandi tubaka nde: “Kimvuka,” sambu bademo mingi me kotaka na yandi. 31 Bo vandaka kubondila yandi na kutinda bo ve na dibulu ya nda.+ 32 Ebuna kimvuka mosi ya nene ya bangulu+ vandaka kudia pana na ngumba, yo yina bo bondilaka yandi na kupesa bo nzila ya kukota na kati ya bangulu, mpi yandi ndimaka.+ 33 Yo yina bademo basikaka na muntu yina mpi kotaka na kati ya bangulu, ebuna kimvuka ya bangulu katukaka na ngumba mpi kudilosaka na dizanga mpi dindaka. 34 Kansi, ntangu bankengidi ya bangulu monaka mambu yina salamaka, bo tinaka mpi kwendaka kuzabisa nsangu yina na mbanza mpi na babwala ya fioti.

35 Ebuna bantu basikaka sambu na kutala mambu yina salamaka. Bo kwisaka na Yezu mpi monaka muntu yina bademo basikaka na yandi, yandi me lwata bilele mpi yandi me kuma ti mabanza ya mbote, yandi me vanda na makulu ya Yezu, ebuna bo waka boma. 36 Bantu yina monaka yo songaka bo mutindu muntu yina vandaka ti bademo belukaka. 37 Ebuna bantu mingi yina katukaka na ndambu ya ntoto ya bantu ya Geraza lombaka Yezu na kukatuka na ntoto na bo sambu bo waka boma mingi. Ebuna yandi kotaka na maswa sambu na kuvutuka. 38 Muntu yina bademo basikaka na yandi vandaka kubondila yandi na kukwenda ti yandi, kansi yandi songaka muntu yina na kuvutuka, mpi tubaka+ nde: 39 “Vutuka na nzo na nge, mpi landa kutubila mambu yina Nzambi me sadila nge.” Yandi kwendaka, yandi vandaka kutubila mambu yina Yezu salaka sambu na yandi na mbanza ya mvimba.

40 Ntangu Yezu vutukaka, kimvuka ya bantu yambaka yandi na ntima ya mbote, sambu bo yonso vandaka kuvingila yandi.+ 41 Kansi muntu mosi kwisaka, zina na yandi Yairusi; muntu yai vandaka ntwadisi ya sinagoga. Yandi bwaka na makulu ya Yezu mpi yantikaka kubondila yandi na kukwisa na nzo na yandi,+ 42 sambu mwana na yandi mosi kaka* ya nkento yina vandaka ti bamvula kiteso ya 12 zolaka kufwa.

Ntangu Yezu vandaka kukwenda kuna, bimvuka ya bantu vandaka kukangama-kangama ti yandi. 43 Kuvandaka ti nkento mosi yina vandaka kubasika menga+ bamvula 12, mpi muntu mosi ve kukaka kubelula yandi.+ 44 Yandi pusanaka na nima mpi simbaka dilenda ya lele ya zulu ya Yezu,+ mpi na mbala mosi menga na yandi vandaka kubasika diaka ve. 45 Ebuna Yezu tubaka nde: “Nani me simba mono?” Sambu bo yonso vandaka kubuya, Piere tubaka nde: “Longi, bimvuka ya bantu ke ziunga nge mpi ke kangama-kangama ti nge.”+ 46 Kansi, Yezu tubaka nde: “Muntu mosi me simba mono, sambu mono me zaba nde ngolo+ me basika na nitu na mono.” 47 Ntangu nkento yina bakisaka nde yandi lendaka kubumbana diaka ve, yandi kwisaka yandi ke tekita, yandi fukamaka na ntwala ya Yezu mpi tubaka na ntwala ya bantu yonso sambu na nki yandi simbaka yandi mpi mutindu yandi belukaka na mbala mosi. 48 Kansi yandi songaka nkento yina nde: “Mwana na mono, lukwikilu na nge me belula nge. Kwenda na ngemba.”+

49 Ntangu yandi vandaka kaka kutuba, mumonisi mosi ya ntwadisi ya sinagoga kwisaka mpi tubaka nde: “Mwana na nge ya nkento me fwa; kuyangisa diaka Longi ve.”+ 50 Sambu yandi waka diambu yina, Yezu vutudilaka yandi nde: “Kuwa boma ve, vanda kaka na lukwikilu, ebuna yandi ta guluka.”+ 51 Ntangu yandi kumaka na nzo, yandi pesaka ve ata muntu mosi nzila ya kukota ti yandi kaka Piere, Yoane, Yakobo, mpi tata ti mama ya mwana. 52 Kansi bantu yonso vandaka kudila mpi kudibula na mawa sambu na yandi. Yandi tubaka nde: “Beno bika kudila,+ sambu yandi me fwa ve kansi yandi ke lala.”+ 53 Ebuna bo yantikaka kuseka yandi na kuvweza yonso, sambu bo zabaka nde yandi me fwa. 54 Kansi yandi simbaka mwana yina na diboko, mpi bingaka yandi nde: “Mwana, telama!”+ 55 Ebuna mpeve na yandi*+ vutukaka, yandi telamaka na mbala mosi,+ mpi Yezu songaka bo na kupesa yandi madia. 56 Bibuti na yandi kukaka ve kuyala mawi na bo, kansi yandi songaka bo na kutubila ve ata muntu mosi mambu yina salamaka.+

9 Yandi bingaka bantumwa 12 mpi yandi pesaka bo ngolo ti kiyeka ya kubasisa bademo+ yonso mpi ya kubelula bimbefo.+ 2 Na nima yandi tindaka bo na kusamuna Kimfumu ya Nzambi mpi na kubelula bantu, 3 ebuna yandi tubilaka bo nde: “Beno nata ve ata kima mosi sambu na nzietelo, yo vanda mwa-nti to mwa-saki ya kunatila madia to dimpa to mbongo;* beno vanda mpi ve ti bilele zole.*+ 4 Kansi na konso kisika yina beno ke kota na nzo mosi, beno bikala kuna tii ntangu beno ta katuka kuna.+ 5 Mpi na konso kisika yina bantu ke yamba beno ve, ntangu beno ke basika na mbanza yina, beno pupula makulu na beno sambu na kukatula mfututu sambu yo vanda kimbangi sambu na bo.”+ 6 Bo kwendaka, mpi bo lutaka na teritware yina, bwala na bwala, bo vandaka kuzabisa nsangu ya mbote mpi kubelula bantu na bisika yonso.+

7 Ntangu yai, Erode,* mfumu ya distrike, waka mambu yonso yina vandaka kusalama, mpi yandi kumaka kisaka-saka kibeni sambu bantu ya nkaka vandaka kutuba nde Yoane me telama na bafwa,+ 8 kansi bankaka vandaka kutuba nde Eliya me basika, mpi bankaka diaka vandaka kutuba nde mbikudi mosi ya ntama me futumuka.+ 9 Erode tubaka nde: “Mono zengaka Yoane ntu.+ Ebuna, muntu yina mono ke wa mambu ya mutindu yai sambu na yandi kele nani?” Yo yina yandi vandaka kusosa kumona Yezu.+

10 Ntangu bantumwa vutukaka, bo tubilaka Yezu mambu yonso yina bo salaka.+ Ebuna yandi bakaka bo mpi nataka bo na kingenga na mbanza mosi, zina na yo Betsaida.+ 11 Kansi ntangu bimvuka ya bantu zabaka yo, bo landaka yandi. Yandi yambaka bo na ntima ya mbote mpi yantikaka kutubila bo mambu ya Kimfumu ya Nzambi, mpi yandi belulaka bantu yina vandaka kubela.+ 12 Ebuna mpimpa zolaka kubwa. Ntangu yai, bantumwa 12 kwisaka kutubila yandi nde: “Songa kimvuka ya bantu na kukwenda, sambu bo kwenda na babwala mpi na babwala ya fioti yina kele na nziunga sambu na kuzwa kisika ya kulala mpi madia, sambu awa beto kele na kisika mosi ya kingenga.”+ 13 Kansi yandi tubilaka bo nde: “Beno mosi, beno pesa bo bima ya kudia.”+ Bo tubaka nde: “Beto kele ve ata ti kima mosi katula kaka mampa tanu mpi bambisi zole, tuba nde beto mosi, beto kwenda kusumbila bantu yai yonso madia.” 14 Bo vandaka babakala kiteso ya 5 000. Kansi yandi tubilaka balongoki na yandi nde: “Beno songa bo na kuvanda na bimvuka ya bantu 50.” 15 Bo salaka mutindu yina mpi bantu yonso vandaka. 16 Yandi bakaka mampa yina tanu mpi bambisi ya masa yina zole, yandi talaka na zulu mpi yandi sakumunaka yo. Na nima yandi zengaka yo mpi yantikaka kupesa yo na balongoki sambu bo tula yo na ntwala ya kimvuka ya bantu. 17 Ebuna bo yonso diaka mpi bo fulukaka, mpi bo lokutaka bitini yina bikalaka, yo vandaka bitunga 12.+

18 Na nima, ntangu yandi vandaka kusamba yandi mosi, balongoki kwisaka na yandi, ebuna yandi yulaka bo nde: “Bantu ke tuba nde mono kele nani?”+ 19 Bo vutulaka nde: “Yoane Mbotiki, kansi bankaka ke tuba nde Eliya, mpi bankaka diaka ke tuba nde, mosi na kati ya bambikudi ya ntama me futumuka.”+ 20 Ebuna yandi tubilaka bo nde: “Ebuna beno, beno ke tuba nde mono kele nani?” Piere vutulaka nde: “Kristu ya Nzambi.”+ 21 Na nima, yandi longisilaka bo ngolo mpi yandi songaka bo na kutubila ve ata muntu mosi diambu yai,+ 22 kansi yandi tubaka nde: “Mwana ya muntu fwete kanga ntima na bampasi mingi, ebuna bankuluntu, bamfumu ya banganga-nzambi, ti bansekudi ta buya yandi, mpi bo ta fwa yandi,+ kansi na kilumbu ya tatu yandi ta futumuka.”+

23 Ebuna yandi tubilaka bo yonso nde: “Kana muntu ke zola kulanda mono, bika yandi kudibuya,+ yandi baka nti na yandi ya mpasi* konso kilumbu, mpi yandi fula kulanda mono.+ 24 Sambu konso muntu yina ke zola kugulusa luzingu* na yandi ta vidisa yo, kansi konso muntu yina ke vidisa luzingu* na yandi sambu na mono, yandi muntu ta gulusa yo.+ 25 Ya kieleka, inki mambote muntu ta baka kana yandi baka nsi-ntoto ya mvimba kansi yandi vidisa luzingu na yandi to kubebisa yo?+ 26 Sambu konso muntu yina ke wa mono mpi bangogo na mono nsoni, Mwana ya muntu ta wa muntu yina nsoni ntangu yandi ta kwisa na nkembo na yandi mpi na nkembo ya Tata ti ya bawanzio ya santu.+ 27 Kansi mono ke tubila beno ya kieleka nde, bantu ya nkaka na kati ya bantu yina me telama awa ta fwa ve tii kuna bo ta mona ntete Kimfumu ya Nzambi.”+

28 Bilumbu kiteso ya nana na nima ya kutuba mambu yai, yandi bakaka Piere, Yoane, ti Yakobo mpi yandi tombukaka na ngumba sambu na kusamba.+ 29 Ntangu yandi vandaka kusamba, luse na yandi sobaka mpi bilele na yandi kumaka mpembe kibeni. 30 Ebuna bantu zole vandaka kusolula ti yandi; yo vandaka Moize ti Eliya. 31 Bo monanaka na nkembo mpi bo yantikaka kutubila kukwenda na yandi, yina yandi zolaka kulungisa na Yeruzalemi.+ 32 Piere ti bantu yina vandaka ti yandi vandaka na mpongi ya ngolo, kansi ntangu bo telamaka, bo monaka nkembo+ na yandi mpi bantu zole yina me telama ti yandi. 33 Mpi ntangu bantu yina vandaka kukabwana ti yandi, Piere tubilaka Yezu nde: “Longi, yo kele mbote mutindu beto kele awa. Beto tunga batenta tatu, mosi sambu na nge, mosi sambu na Moize, mpi mosi sambu na Eliya.” Yandi vandaka kubakisa ve mambu yina yandi vandaka kutuba. 34 Kansi ntangu yandi vandaka kutuba mambu yai, dituti mosi salamaka mpi yo yantikaka kufika bo. Ntangu bo kotaka na dituti yina, bo waka boma. 35 Ebuna ndinga mosi+ basikaka na dituti yina mpi tubaka nde: “Yai Mwana na mono, yina mono me solaka.+ Beno wila yandi.”+ 36 Ntangu ndinga yina vandaka kutuba, Yezu bikalaka yandi mosi. Kansi bo vandaka kaka pima mpi bo tubilaka ve ata muntu mosi na bilumbu yina ata diambu mosi na kati ya mambu ya bo monaka.+

37 Na kilumbu yina landaka, ntangu bo kulumukaka na ngumba, kimvuka mosi ya nene ya bantu kwisaka kukutana ti yandi.+ 38 Kansi muntu mosi tubaka na ndinga ya ngolo na kati ya kimvuka yina ya bantu nde: “Longi, mono ke bondila nge na kutala mwana na mono ya bakala, sambu yandi kele mwana na mono kaka mosi.+ 39 Ebuna mpeve mosi ke bakaka yandi, mpi na mbala mosi yandi ke tubaka ngolo, mpi yo ke nikisaka yandi ngolo ebuna mafulu-fulu ke basikaka yandi na munoko, yo ke lwadisaka yandi, mpi na nima yo ke bikaka yandi na mpasi. 40 Mono bondilaka balongoki na nge na kubasisa yo, kansi bo kukaka ve.” 41 Yezu vutulaka nde: “O ndonga ya bantu ya kukonda lukwikilu mpi ya kubeba,+ tii nki ntangu mono fwete vanda ti beno mpi kukanga ntima sambu na beno? Nata mwana na nge awa.”+ 42 Kansi ata ntangu yandi vandaka kupusana pene-pene, demo yina bwisaka yandi na ntoto mpi nikisaka yandi ngolo kibeni. Kansi, Yezu nganinaka mpeve yina ya mbi, belulaka mwana yina mpi vutulaka yandi na tata na yandi. 43 Bo yonso yitukaka mingi sambu na ngolo ya nene ya Nzambi.

Ntangu bo yonso vandaka kuyituka sambu na mambu yonso yina yandi vandaka kusala, yandi tubilaka balongoki na yandi nde: 44 “Beno wa mbote-mbote mpi beno yibuka bangogo yai, sambu bo ta teka Mwana ya muntu na maboko ya bantu.”+ 45 Kansi bo bakisaka ve mambu yina yandi vandaka kutuba. Ya kieleka, yo vandaka ya kubumbana sambu na bo sambu bo bakisa yo ve, mpi bo vandaka kuwa boma na kuyula yandi mambu yai.

46 Ebuna bo yantikaka kutula ntembe bo na bo sambu na kuzaba nani kele muntu ya kuluta nene na kati na bo.+ 47 Sambu Yezu zabaka bangindu ya bantima na bo, yandi bakaka mwana mosi ya fioti, tedimisaka yandi pene-pene na yandi, 48 mpi tubilaka bo nde: “Konso muntu yina ke yamba mwana yai ya fioti sambu na zina na mono ke yamba mono mpi, ebuna konso muntu yina ke yamba mono ke yamba mpi Muntu yina tindaka mono.+ Sambu muntu yina ke kuditwadisa bonso muntu ya fioti na kati na beno yonso yandi muntu kele muntu ya nene.”+

49 Yoane vutulaka nde: “Longi, beto monaka muntu mosi ke basisa bademo na zina na nge, mpi beto sosaka kukanga yandi nzila sambu yandi ke landa nge ve ti beto.”+ 50 Kansi Yezu tubilaka yandi nde: “Beno sosa ve kukanga yandi nzila, sambu muntu yina kele ve mbeni na beno kele sambu na beno.”

51 Sambu bilumbu yina yandi zolaka kutombuka na zulu kumaka pene-pene,*+ yandi bakaka lukanu ya ngolo ya kukwenda na Yeruzalemi. 52 Yo yina yandi tindaka binati-nsangu na ntwala na yandi. Bo kwendaka mpi bo kotaka na bwala mosi ya bantu ya Samaria sambu na kuyidika kukwisa na yandi. 53 Kansi bo yambaka yandi ve+ sambu yandi vandaka ti lukanu ya* kukwenda na Yeruzalemi. 54 Ntangu balongoki yai Yakobo ti Yoane+ monaka yo, bo tubaka nde: “Mfumu, keti nge ke zola nde beto binga tiya na zulu mpi yo kwisa kufwa bo?”+ 55 Kansi yandi balukaka mpi nganinaka bo. 56 Ebuna bo kwendaka na bwala ya nkaka.

57 Ntangu bo vandaka kukwenda na nzila, muntu mosi tubilaka yandi nde: “Mono ta landa nge konso kisika yina nge ke kwenda.” 58 Kansi Yezu tubilaka yandi nde: “Mikengi kele ti mabulu mpi bandeke ya zulu kele ti babuyamba, kansi Mwana ya muntu kele ve ti kisika ya kutula ntu na yandi.”+ 59 Ebuna yandi tubilaka muntu ya nkaka nde: “Landa mono.” Muntu yina tubaka nde: “Mfumu, pesa mono ntete nzila ya kukwenda kuzika tata na mono.”+ 60 Kansi yandi tubilaka yandi nde: “Bika bafwa+ kuzika bafwa na bo, kansi nge, kwenda kusamuna Kimfumu ya Nzambi+ bisika yonso.” 61 Mpi muntu ya nkaka diaka tubaka nde: “Mono ta landa nge, Mfumu, kansi pesa mono ntete nzila mono kwenda kupesa bantu ya nzo na mono mbote ya nsuka.” 62 Yezu tubilaka yandi nde: “Muntu mosi ve ya me simba kima ya kubundudila ntoto mpi ya ke tala bima yina me bikala na nima+ me fwana sambu na Kimfumu ya Nzambi.”+

10 Na nima ya mambu yai, Mfumu solaka balongoki ya nkaka 70 mpi yandi tindaka bo zole-zole+ na ntwala na yandi na konso mbanza mpi kisika yina yandi mosi zolaka kukwenda. 2 Ebuna yandi tubilaka bo nde: “Ya kieleka, bima ya kukatula na bilanga kele mingi, kansi bansadi kele fioti. Yo yina, beno bondila Mfumu ya kisalu ya kukatula bima na bilanga na kutinda bansadi na kisalu na yandi ya kukatula bima na bilanga.+ 3 Beno kwenda! Mono ke tinda beno bonso bana-mameme na kati ya bibulu.+ 4 Beno nata ve mwa-saki ya kunatila mbongo to mwa-saki ya kunatila madia to basandale,+ mpi beno pesa ve ata muntu mosi mbote na nzila.* 5 Na konso kisika ya beno ke kota na nzo mosi, beno tuba ntete nde: ‘Ngemba kuvanda na nzo yai.’+ 6 Kana nduku ya ngemba kele pana, ngemba na beno ta vanda na yandi. Kansi kana yandi kele ve, yo ta vutuka na beno. 7 Yo yina beno bikala na nzo yina,+ beno dia mpi beno nwa bima yina bo ta pesa beno,+ sambu nsadi me fwana na kubaka lufutu na yandi.+ Beno katuka ve na nzo mosi sambu na kukwenda na nzo ya nkaka.

8 “Diaka, na konso mbanza ya beno ta kota mpi ya bo ta yamba beno, beno dia bima ya bo ta pesa beno 9 mpi beno belula bantu ya maladi ya mbanza yina mpi beno tubila bo nde: ‘Kimfumu ya Nzambi me kuma pene-pene na beno.’+ 10 Kansi na konso mbanza ya beno ta kota mpi ya bo ta yamba beno ve, beno basika na banzila na yo ya nene mpi beno tuba nde: 11 ‘Ata putulu yina kangamaka na makulu na beto na mbanza na beno,+ beto ke pupula yo sambu na kuvutudila beno yo. Kansi, beno zaba nde, Kimfumu ya Nzambi me kuma pene-pene.’ 12 Mono ke songa beno nde, na kilumbu yina, yo ta vanda pete mingi sambu na Sodome kuluta sambu na mbanza yina.+

13 “Mawa na nge, Korazini! Mawa na nge, Betsaida! sambu kana bidimbu ya nkumbwa yina salamaka na beno salamaka na Tire mpi na Sidoni, bo zolaka tuka ntama kulwata basaki mpi kuvanda na putulu ya tiya sambu na kusonga nde bo me balula ntima.+ 14 Yo yina, na Kilumbu ya Kusambisa, yo ta vanda pete mingi sambu na Tire mpi Sidoni kuluta sambu na beno. 15 Mpi nge, Kapernaumi, keti mbala ya nkaka bo ta tombula nge tii na zulu? Nge ta kulumuka tii na Maziamu!*

16 “Muntu yina ke wila beno ke wila mono.+ Mpi muntu yina ke vweza beno ke vweza mono mpi. Diaka, muntu yina ke vweza mono ke vweza mpi Muntu yina tindaka mono.”+

17 Ebuna balongoki 70 yina vutukaka na kiese; bo tubaka nde: “Mfumu, ata bademo ke lemfukila beto ntangu beto ke sadila zina na nge.”+ 18 Ebuna yandi tubilaka bo nde: “Mono me mona Satana me katuka na zulu mpi me bwa+ dezia bonso nzasi. 19 Tala! Mono me pesa beno kiyeka ya kuniata na nsi ya makulu na beno banioka ti bankutu* mpi kiyeka na zulu ya ngolo yonso ya mbeni,+ mpi ata kima mosi ve ta sala beno mbi. 20 Ata mpidina, beno wa ve kiese sambu bampeve ke lemfukila beno, kansi beno wa kiese sambu bo me sonika bazina na beno na zulu.”+ 21 Kaka na ngunga yina, yandi waka kiese mingi na nsadisa ya mpeve santu mpi yandi tubaka nde: “Tata, Mfumu ya zulu ti ya ntoto, mono ke kumisa nge na ntwala ya bantu sambu nge me bumbaka mbote-mbote mambu yai na bantu ya mayele ti ya ngangu+ mpi nge me monisaka yo na bana ya fioti. Ee, Tata, sambu nge ndimaka nde yo vanda mutindu yai.+ 22 Tata na mono me pesaka mono bima yonso, mpi ata muntu mosi ve kuzaba kana Mwana kele nani katula kaka Tata, mpi ata muntu mosi ve kuzaba kana Tata kele nani katula kaka Mwana+ mpi konso muntu yina Mwana ke zola kumonisa yandi Tata.”+

23 Ebuna yandi balukaka na ndambu ya balongoki mpi yandi tubilaka bo na kingenga nde: “Kiese na meso yina ke mona mambu yina beno ke mona.+ 24 Sambu mono ke tubila beno nde, bambikudi mingi ti bantotila mingi vandaka na nzala ya kumona mambu ya beno ke mona kansi bo monaka yo ve,+ mpi ya kuwa mambu ya beno ke wa kansi bo waka yo ve.”

25 Ebuna muntu mosi yina zabaka Nsiku mbote-mbote telamaka sambu na kumeka yandi mpi tubaka nde: “Longi, mono fwete sala nki sambu na kubaka* luzingu ya mvula na mvula?”+ 26 Yezu tubilaka yandi nde: “Bo me sonikaka nki na Nsiku? Inki mutindu nge ke tangaka?” 27 Yandi vutulaka nde: “‘Nge fwete zola Yehowa* Nzambi na nge na ntima na nge ya mvimba, na moyo* na nge ya mvimba, na ngolo na nge yonso, mpi na mabanza na nge yonso’+ mpi ‘nkweno na nge bonso nge mosi.’”+ 28 Yezu tubilaka yandi nde: “Nge me pesa mvutu ya mbote; landa kusala mutindu yina ebuna nge ta baka luzingu.”+

29 Kansi sambu muntu yina zolaka kudimonisa muntu ya lunungu,+ yandi yulaka Yezu nde: “Nani kibeni kele nkweno na mono?” 30 Yezu vutulaka nde: “Muntu mosi katukaka na Yeruzalemi mpi vandaka kukulumuka na Yeriko mpi yandi bwaka na maboko ya miyibi yina botulaka yandi bima yonso, bulaka yandi, mpi kwendaka, bo bikaka yandi pene-pene ya kufwa. 31 Ebuna, kukonda kukana, nganga-nzambi mosi vandaka kukulumuka na nzila yina, kansi ntangu yandi monaka muntu yina, yandi lutaka na simu ya nkaka. 32 Mutindu mosi, Mulevi mosi, ntangu yandi kumaka na kisika yina mpi yandi monaka muntu yina, yandi lutaka na simu ya nkaka. 33 Kansi muntu mosi ya Samaria+ yina vandaka kuluta na nzila yina kumaka kisika muntu yina vandaka, mpi ntangu yandi monaka yandi, yandi waka mawa. 34 Yo yina yandi pusanaka pene-pene na yandi mpi kangaka bamputa na yandi, yandi tulaka mafuta mpi vinu na bamputa yina. Na nima, yandi tulaka yandi na zulu ya mpunda na yandi, nataka yandi na nzo mosi ya banzenza, mpi sadisaka yandi. 35 Na kilumbu yina landaka, yandi bakaka badenari* zole, yandi pesaka yo na muntu yina ke talaka nzo ya banzenza, mpi yandi tubaka nde: ‘Sadisa yandi, mpi konso kima yina nge ta basisa na zulu ya mbongo yai, mono ta vutudila nge yo na ntangu mono ta vutuka.’ 36 Sambu na nge, nani na kati na bo tatu kudimonisaka nkweno+ ya muntu yina bwaka na maboko ya miyibi?” 37 Yandi tubaka nde: “Muntu yina wilaka yandi mawa.”+ Ebuna Yezu tubilaka yandi nde: “Kwenda mpi sala mutindu mosi.”+

38 Ntangu bo vandaka kukwenda, yandi kotaka na bwala mosi. Na bwala yina, nkento mosi, zina na yandi Marta,+ yambaka yandi bonso munzenza na nzo na yandi. 39 Yandi vandaka mpi ti mpangi mosi ya nkento, zina na yandi Maria. Maria vandaka na makulu ya Mfumu mpi yandi landaka kuwa mambu yina yandi vandaka kutuba.* 40 Kansi Marta vandaka kudiyangisa sambu na bisalu mingi. Yo yina yandi kwisaka kutubila Yezu nde: “Mfumu, keti yo ke sala nge ata kima ve mutindu mpangi na mono me bikisa mono mono mosi na kusala bisalu yai? Songa yandi na kukwisa kusadisa mono.” 41 Mfumu vutudilaka yandi nde: “Marta, Marta, nge ke kudiyangisa mpi ke mona mpasi sambu na mambu mingi. 42 Kansi, bima fioti kele mfunu, to mosi mpamba. Maria me sola kima ya mbote,*+ mpi bo ta botula yandi yo ve.”

11 Yandi vandaka kusamba na kisika mosi, mpi ntangu yandi manisaka, longoki na yandi mosi tubilaka yandi nde: “Mfumu, longa beto mutindu ya kusamba, mutindu Yoane mpi longaka balongoki na yandi.”

2 Yo yina yandi tubilaka bo nde: “Konso ntangu ya beno ke samba, beno tuba nde: ‘Tata, zina na nge kuvanda ya santu.*+ Kimfumu na nge kukwisa.+ 3 Pesa beto konso kilumbu madia* na beto na kutadila banzala na beto ya konso kilumbu.+ 4 Mpi lolula masumu na beto,+ sambu beto mosi mpi ke lolulaka konso muntu yina kele na mfuka na beto;+ mpi kubika ve nde beto bwa na mpukumuna.’”+

5 Na nima yandi tubilaka bo nde: “Yindula nde muntu mosi na kati na beno kele ti nduku mosi mpi yandi me kwenda na nduku yina na midi ya mpimpa mpi me tubila yandi nde, ‘Nduku na mono, defisa mono mampa tatu 6 sambu nduku na mono mosi me katuka na nzietelo, yandi me kwisa mpi mono kele ve ti kima ya kupesa yandi.’ 7 Kansi muntu yina kuvutula na kati ya nzo nde: ‘Kuyangisa mono ve. Kielo kele ya kukanga, mpi bana na mono ya fioti me lala ti mono na mbeto. Mono lenda telama ve sambu na kupesa nge kima.’ 8 Mono ke tubila beno nde, ata yandi ta telama ve sambu na kupesa yandi konso kima yina sambu yandi kele nduku na yandi, ntembe kele ve nde sambu na kudindamana na yandi ya ngolo,+ yandi ta telama mpi ta pesa yandi konso kima yina yandi kele na yo mfunu. 9 Yo yina mono ke tubila beno nde, beno landa na kulomba,+ ebuna bo ta pesa beno; beno landa na kusosa, ebuna beno ta mona; beno landa na kubula na kielo, ebuna bo ta kangudila beno.+ 10 Sambu konso muntu yina ke lombaka ke bakaka,+ mpi konso muntu yina ke sosaka ke monaka, mpi konso muntu yina ke bulaka na kielo, bo ta kangudila yandi. 11 Ya kieleka, inki tata na kati na beno, kana mwana na yandi kulomba mbisi ya masa, ta pesa yandi nioka na kisika ya mbisi ya masa?+ 12 To kana yandi lomba mpi diaki, ta pesa yandi nkutu?* 13 Yo yina, kana beno, ata beno kele bantu ya mbi, beno me zaba kupesa bana na beno makabu ya mbote, beno fwete zaba kibeni nde Tata yina kele na zulu ta pesa mpeve santu na bantu yina ke lombaka yandi yo!”+

14 Na nima, yandi basisaka demo mosi yina kumisaka muntu mosi baba.+ Ntangu demo yina basikaka, baba yina tubaka, mpi bimvuka ya bantu yitukaka.+ 15 Kansi bantu ya nkaka na kati na bo tubaka nde: “Yandi ke basisa bademo na nsadisa ya Belezebule,* mfumu ya bademo.”+ 16 Ebuna sambu na kumeka yandi, bantu ya nkaka yantikaka kulomba yandi na kupesa bo kidimbu+ mosi ya me katuka na zulu. 17 Sambu yandi zabaka bangindu na bo,+ yandi tubilaka bo nde: “Konso kimfumu yina kele ya kukabwana na kati na yo ke fwaka, mpi nzo yina kele ya kukabwana na kati na yo ke bwaka. 18 Mutindu mosi, kana Satana mpi me kabwana na kati na yandi, nki mutindu kimfumu na yandi ta zinga? Sambu beno ke tuba nde mono ke basisa bademo na nzila ya Belezebule. 19 Kana mono ke basisa bademo na nzila ya Belezebule, ebuna bana na beno ke basisaka bo na nzila ya nani? Yo yina bo ta vanda bazuzi na beno. 20 Kansi, kana mono ke basisaka bademo na nsadisa ya musapi ya Nzambi,+ yo ke songa nde Kimfumu ya Nzambi me kumina beno na kintulumukina.+ 21 Kana muntu mosi ya ngolo, yina kele ti binwaninu ya me fwana ke kengila nzo na yandi, bima na yandi ke vandaka na lutaninu. 22 Kansi kana muntu mosi ya me luta yandi na ngolo me kwisa kunwanisa yandi mpi me nunga yandi, muntu yina ta botula binwaninu na yandi yonso yina yandi vandaka kutudila ntima, mpi yandi ta kabisa bima yina yandi me botula yandi. 23 Konso muntu yina kele ve na lweka na mono kele mbeni na mono, mpi konso muntu yina ke vukisa ve ti mono ke panza.+

24 “Kana mpeve mosi ya mbi me basika na muntu, yo ke lutaka na bisika ya kukonda masa sambu na kusosa kisika ya kupema, mpi kana yo me mona ve ata kisika mosi, yo ke tubaka nde, ‘Mono ta vutuka na nzo na mono kisika mono basikaka.’+ 25 Mpi ntangu yo ke kumaka, yo ke kutaka nzo yina, bo me komba yo mpi bo me kumisa yo kitoko. 26 Ebuna yo ke kwendaka kubaka bampeve nsambwadi ya nkaka ya mbi kuluta yo, mpi na nima ya kukota na nzo yina, bo ke zingaka kuna. Yo yina, na nsuka muntu yina ke kumaka mbi kuluta mutindu yandi vandaka ntete.”

27 Ntangu yandi vandaka kutuba mambu yai, nkento mosi na kati ya kimvuka yina ya bantu tubilaka yandi na ndinga ya ngolo nde: “Kiese na divumu yina nataka nge mpi na mabele yina nwisaka nge!”+ 28 Kansi yandi tubaka nde: “Ve, kansi kiese na bantu yina ke waka ndinga ya Nzambi mpi ke landaka yo!”+

29 Ntangu bimvuka ya bantu vandaka kuvukana, yandi yantikaka kutuba nde: “Ndonga yai ya bantu kele ndonga ya bantu ya mbi; yo ke sosa kidimbu, kansi bo ta pesa yo ve ata kidimbu mosi katula kaka kidimbu ya Yonasi.+ 30 Kaka mutindu Yonasi+ kumaka kidimbu sambu na bantu ya Ninive, mutindu mosi Mwana ya muntu ta vanda kidimbu sambu na ndonga yai ya bantu. 31 Ntotila-nkento ya sudi+ ta futumuka na Kilumbu ya Kusambisa ti ndonga yai ya bantu mpi yandi ta bedisa bo, sambu yandi katukaka na nsuka ya ntoto sambu na kukwisa kuwa mayele ya Salomo. Kansi tala! awa kele ti muntu yina me luta Salomo.+ 32 Bantu ya Ninive ta futumuka ti ndonga yai ya bantu na Kilumbu ya Kusambisa mpi ta bedisa yo, sambu bo balulaka ntima na mambu yina Yonasi samunaka.+ Kansi awa kele ti muntu yina me luta Yonasi. 33 Kana muntu me pedisa mwinda, yandi ke tulaka yo ve na kisika ya kubumbana to na nsi ya kitunga,* kansi yandi ke tulaka yo na zulu ya kima ya kutudila mwinda,+ sambu bantu yina ke kota kumona nsemo. 34 Mwinda ya nitu kele disu na nge. Kana disu na nge ke tala kima mosi mpamba,* nitu na nge ya mvimba mpi ta sema;* kansi kana yo ke lulaka,* nitu na nge mpi ta vanda mpimpa.+ 35 Yo yina, keba sambu nsemo yina kele na kati na nge kuvanda ve mpimpa. 36 Yo yina, kana nitu na nge ya mvimba kele nsemo mpi ata kitini mosi ve kele mpimpa, yo yonso ta vanda nsemo bonso mwinda yina ke pesaka nge nsemo.”

37 Ntangu yandi tubaka mambu yai, Mufarize mosi bingaka yandi na kudia na nzo na yandi. Yandi kotaka mpi vandaka na mesa. 38 Kansi, Mufarize yina yitukaka ntangu yandi monaka nde ntete yandi yobilaka ve* na ntwala ya kudia.+ 39 Kansi Mfumu tubilaka yandi nde: “Beno Bafarize, beno ke yobisaka dikopa mpi dilonga na nganda, kansi na kati beno kele ya kufuluka ti lukasi mpi mambi.+ 40 Bazoba! Muntu yina salaka nganda salaka mpi kati, mpidina ve? 41 Kansi, beno pesa bima yina ke katukaka na kati bonso makabu ya mawa* ebuna bima yonso ya ke tadila beno ta vanda bunkete. 42 Kansi mawa na beno Bafarize, sambu beno ke pesaka ndambu mosi na kati ya bandambu kumi ya mante ti ya rue mpi ya bandunda yonso ya nkaka,+ kansi beno ke monaka mpamba lunungu mpi zola ya Nzambi! Yai mambu yina yo lombaka nde beno sala kukonda kumona mpamba mambu yina ya nkaka.+ 43 Mawa na beno Bafarize, sambu beno ke zolaka bakiti ya ntete* na basinagoga mpi bambote na bazandu!+ 44 Mawa na beno, sambu beno kele bonso maziamu* yina ke monanaka ve mbote,*+ yo yina bantu ke tambulaka na zulu na yo mpi ke zabaka yo ve!”

45 Muntu mosi yina zabaka Nsiku mbote-mbote vutudilaka yandi nde: “Longi, ntangu nge ke tuba mambu yai, nge ke finga beto mpi.” 46 Ebuna yandi tubaka nde: “Mawa na beno mpi bantu yina me zaba Nsiku mbote-mbote, sambu beno ke pesaka bantu bizitu yina kele mpasi na kunata, kansi beno mosi ke simbaka ve bizitu yina ata na musapi mosi!+

47 “Mawa na beno, sambu beno ke tungaka maziamu* ya bambikudi, kansi ba-nkaka na beno bantu fwaka bo!+ 48 Ya kieleka, beno kele bambangi ya mambu yina ba-nkaka na beno salaka, ata mpidina beno ke ndimaka bo, sambu bo fwaka bambikudi+ kansi beno ke tunga maziamu na bo. 49 Yo yina, mayele ya Nzambi tubaka mpi nde: ‘Mono ta tindila bo bambikudi ti bantumwa, ebuna bo ta fwa bankaka na kati na bo mpi bo ta monisa bo mpasi, 50 sambu bo lomba na ndonga yai ya bantu menga ya bambikudi yonso yina me tiamukaka katuka na luyantiku ya nsi-ntoto,+ 51 katuka na menga ya Abele+ tii na menga ya Zekaria, yina bo fwaka na kati-kati ya mesa-kimenga ti nzo.’*+ Ya kieleka, mono ke songa beno nde, bo ta lomba yo na ndonga yai ya bantu.

52 “Mawa na beno bantu yina me zaba Nsiku mbote-mbote, sambu beno me katulaka nsapi ya nzayilu. Beno mosi kotaka ve, mpi bantu yina ke kota beno ke kangaka bo nzila!”+

53 Yo yina, ntangu yandi basikaka kuna, bansekudi mpi Bafarize yantikaka kupesa yandi mpasi mingi mpi na kuyula-yula yandi bangiufula mingi ya nkaka, 54 bo vandaka kuvingila na kukanga yandi na diambu mosi yina yandi lendaka kutuba.+

12 Na ntangu yina, ntangu kimvuka mosi ya mafunda mingi kibeni ya bantu vukanaka na mpila nde bantu ya nkaka vandaka kuniata bankaka, yandi yantikaka kutuba ntete na balongoki na yandi nde: “Beno keba na levire ya Bafarize, yina kele luvunu.+ 2 Kansi kele ve ti kima yina bo me bumbaka mbote-mbote yina ta zabana ve mpi kele ve ti kima mosi ya kinsweki yina ta zabana ve.+ 3 Yo yina, konso diambu ya beno ke tuba na mpimpa, yo ta wakana na nsemo, mpi mambu yina beno ke tuba na nsi-nsi na kinsweki, bo ta samuna yo na zulu ya banzo. 4 Diaka, banduku na mono,+ mono ke tubila beno nde: Beno wa boma ve ya bantu yina ke fwaka nitu mpi na nima bo ke kukaka ve kusala kima ya nkaka.+ 5 Kansi mono ta songa beno muntu yina beno fwete wa boma: Beno wa boma ya Muntu yina kele ti kiyeka ya kufwa kaka ve, kansi mpi ya kulosa na Gehena.*+ Ee, mono ke tubila beno nde, beno wa Muntu yina boma.+ 6 Keti bo ke tekaka ve tu-bandeke tanu na mbongo zole ya bibende ya mfunu mingi ve?* Kansi, Nzambi ke vilaka ve ata mosi na kati na yo.+ 7 Kansi, ata nsuki ya ntu na beno, yandi ke tangaka yo yonso.+ Beno wa boma ve; beno kele na mfunu mingi kuluta tu-bandeke mingi.+

8 “Mono ke tubila beno nde: Konso muntu yina ke ndima mono na ntwala ya bantu,+ Mwana ya muntu mpi ta ndima yandi na ntwala ya bawanzio ya Nzambi.+ 9 Kansi konso muntu yina ke buya mono na ntwala ya bantu, mono mpi ta buya yandi na ntwala ya bawanzio ya Nzambi.+ 10 Mpi konso muntu yina ke tuba diambu ya mbi sambu na Mwana ya muntu, bo ta lolula yandi, kansi muntu yina ke vweza mpeve santu bo ta lolula yandi ve.+ 11 Kana bo nata beno na ntwala ya basinagoga,* ya bamfumu ya luyalu, mpi ya bamfumu, beno kudiyangisa ve sambu na mvutu yina beno ta pesa ntangu bo ke sambisa beno to mambu yina beno ta tuba,+ 12 sambu mpeve santu ta longa beno na ngunga yina kibeni mambu ya beno fwete tuba.”+

13 Ebuna, muntu mosi na kati ya kimvuka yina ya bantu tubilaka yandi nde: “Longi, songa mpangi na mono na kukabisa kimvwama ti mono.” 14 Yandi tubilaka yandi nde: “Nani tulaka mono zuzi to muntu ya ke zengaka makambu na kati na beno zole?” 15 Ebuna yandi tubilaka bo nde: “Beno kangula meso mpi beno keba na mitindu yonso ya lukasi*+ sambu ata ntangu muntu kele ti bima mingi, luzingu na yandi ke katukaka ve na bima yina yandi kele ti yo.”+ 16 Yo yina yandi pesaka bo mbandu mosi nde: “Ntoto ya mvwama mosi butaka mbote. 17 Ebuna yandi yantikaka kuyindula na ntima na yandi nde, ‘Ntangu yai ya mono kele ve ti kisika ya kubumba bima ya mono me katula na bilanga, inki mono fwete sala?’ 18 Yandi tubaka nde, ‘Mono ta sala mutindu yai:+ Mono ta bwisa banzo na mono ya kubumba bima mpi mono ta tunga banzo ya kuluta nene, ebuna mono ta tula bambuma na mono yonso ti bima na mono yonso kuna, 19 mpi mono ta kuditubila* nde: “Nge* kele ti bima mingi ya mbote ya mono me bumba sambu na bamvula mingi; kudiyangisa ve, dia, nwa, wa kiese.”’ 20 Kansi Nzambi tubilaka yandi nde, ‘Zoba, na mpimpa yai bo ke lomba nge luzingu* na nge. Ebuna, nani ta baka bima yina nge me bumba?’+ 21 Yo kele mutindu mosi sambu na muntu yina me bumba kimvwama sambu na yandi mosi kansi yandi kele ve mvwama na meso ya Nzambi.”+

22 Ebuna yandi songaka balongoki na yandi nde: “Yo yina mono ke tubila beno nde: Beno bika kudiyangisa sambu na luzingu* na beno nde beno ta dia inki to sambu na nitu na beno nde beno ta lwata inki.+ 23 Sambu luzingu* kele mfunu kuluta madia, mpi nitu kuluta bilele. 24 Beno tala bakwanga-kwanga: Yo ke kunaka ve nkeni mpi yo ke katulaka ve bambuma; yo kele mpi ve ti kisika to nzo ya kubumba bima; kansi Nzambi ke pesaka yo madia.+ Keti beno kele ve mfunu mingi kibeni kuluta bandeke?+ 25 Nani na kati na beno lenda yika nda ya luzingu na yandi ata fioti kana yandi ke kudiyangisa? 26 Ebuna, kana beno lenda sala ve ka-diambu yai ya fioti, sambu na nki kudiyangisa sambu na bima ya nkaka?+ 27 Beno tala mutindu bintuntu ke yelaka: Yo ke salaka ve mpi yo ke tungaka ve bilele; kansi mono ke tubila beno nde ata Salomo, na nkembo na yandi yonso, yandi lwataka ve bonso mosi na kati ya bintuntu yai.+ 28 Ebuna, kana yai mutindu Nzambi ke lwatisaka matiti ya bilanga yina kele bubu yai mpi mbasi bo losa yo na tiya, beno fwete zaba nde yandi ta lwatisa beno mingi kuluta, beno bantu ya kele na lukwikilu ya fioti! 29 Yo yina, beno bika kusosa bima ya beno ta dia mpi ya beno ta nwa, mpi beno bika kudiyangisa mingi;+ 30 sambu bima yai yonso kele bima yina makanda ya nsi-ntoto ke sosaka ti lukasi, kansi Tata na beno me zaba nde beno kele na mfunu na yo.+ 31 Kansi, beno landa kusosa Kimfumu na yandi, ebuna yandi ta yika beno bima yina.+

32 “Kuwa boma ve, kimvuka ya fioti,+ sambu Tata na beno me ndimaka na kupesa beno Kimfumu.+ 33 Beno teka bima na beno, mpi beno pesa makabu ya mawa.*+ Beno sala mwa-basaki ya kunatila mbongo yina ke bebaka ve, kimvwama yina ke manaka ve na zulu,+ kisika muyibi ke kumaka ve mpi nselele ke diaka ve. 34 Sambu kisika kima na beno ya ntalu kele, bantima na beno mpi ta vanda pana.

35 “Beno lwata bilele mpi beno vanda ya kuyilama*+ mpi minda na beno kulanda kupela,+ 36 mpi beno vanda bonso bantu yina ke vingila nde mfumu na bo kuvutuka+ na makwela+ sambu ntangu yandi ta kwisa mpi ta bula na kielo, bo kangudila yandi na mbala mosi. 37 Kiese na bampika yina ntangu mfumu na bo ke kwisa, yandi kuta bo, bo ke kengila! Ya kieleka mono ke tubila beno nde: Yandi ta lwata bilele ya kisalu, yandi ta songa bo na kuvanda na mesa, ebuna yandi ta kwisa mpi ta pesa bo madia. 38 Mpi kana yandi kwisa na nsungi ya zole* ya kukengila, to nkutu na nsungi ya tatu,* mpi yandi kuta bo, bo ke sala mutindu yina, bo ta vanda na kiese! 39 Kansi beno zaba diambu yai, kana munkwa-nzo zabaka ntangu yina muyibi ta kwisa, yandi zolaka kubika ve nde muyibi kukota na nzo na yandi.+ 40 Beno mpi, beno vanda ya kuyilama, sambu Mwana ya muntu ta kwisa na ntangu yina beno ke yindula ve.”+

41 Ebuna Piere tubaka nde: “Mfumu, keti nge ke pesa mbandu yai sambu na beto to sambu na bantu yonso mpi?” 42 Mfumu tubaka nde: “Nani kele kibeni kapita ya kwikama, ya mayele, yina mfumu na yandi ta tula na zulu ya kimvuka ya bansadi na yandi* sambu na kulanda kupesa bo madia ya bo kele na yo mfunu na ntangu ya me fwana?+ 43 Kiese na mpika yina kana mfumu na yandi kukwisa mpi kukuta yandi ke sala mutindu yina! 44 Mono ke tubila beno ya kieleka nde, yandi ta tula yandi na zulu ya bima na yandi yonso. 45 Kansi kana mpika yina kutuba na ntima na yandi nde, ‘Mfumu na mono ke sukinina na kukwisa,’ ebuna yandi yantika kubula bansadi ya babakala ti ya bankento mpi yandi yantika kudia, kunwa, mpi kulawuka malafu,+ 46 mfumu ya mpika yina ta kwisa na kilumbu yina yandi ke vingila yandi ve mpi na ntangu yina yandi ke zaba ve, ebuna yandi ta pesa yandi ndola ya ngolo kibeni mpi yandi ta tula yandi kisika mosi ti bantu ya kukonda kwikama. 47 Ebuna mpika yina bakisaka luzolo ya mfumu na yandi kansi yandi kudibongisaka ve to salaka ve mambu yina yandi lombaka,* bo ta bula yandi bafimbu mingi.+ 48 Kansi mpika yina bakisaka ve mpi salaka mambu yina me fwana nde bo bula yandi bafimbu, bo ta bula yandi bafimbu fioti. Ya kieleka, muntu yina bo me pesa mingi, bo ta lomba yandi mingi; mpi muntu yina bo me pesa kiyeka mingi, bo ta lomba yandi mingi kuluta yina bo ke lombaka.+

49 “Mono kwisaka sambu na kutula tiya na ntoto, mpi nki mono ta zola diaka kusala kana bo me pedisa dezia tiya? 50 Ya kieleka, mono kele ti mbotika mosi ya bo fwete botika mono, mpi mono ke mona mpasi mingi tii kuna yo ta suka!+ 51 Keti beno ke yindula nde mono kwisaka kunata ngemba na ntoto? Ve, ata fioti ve, mono ke tubila beno nde, mono kwisaka kunata kukabwana.+ 52 Sambu yantika ntangu yai, bantu tanu na nzo mosi ta vanda ya kukabwana, bantu tatu ta vanda na kimbeni ti bantu zole mpi bantu zole ta vanda na kimbeni ti bantu tatu. 53 Bo ta vanda ya kukabwana, tata ta vanda na kimbeni ti mwana na yandi ya bakala mpi mwana-bakala ti tata na yandi, mama ta vanda na kimbeni ti mwana na yandi ya nkento mpi mwana-nkento ti mama na yandi, bokilo ya nkento ti nkento ya makwela mpi nkento ya makwela ti bokilo na yandi ya nkento.”+

54 Ebuna yandi tubilaka mpi bimvuka ya bantu nde: “Ntangu beno ke monaka dituti me basika na westi, na mbala mosi beno ke tubaka nde, ‘Mvula ya mupepe ya ngolo ke kwisa,’ mpi yo ke salamaka mutindu yina. 55 Mpi ntangu beno ke monaka nde mupepe ya sudi ke bula, beno ke tubaka nde, ‘Mwini ta vanda ngolo,’ mpi yo ke vandaka mutindu yina. 56 Bantu ya luvunu, beno me zaba kutala mbote-mbote mutindu ntoto ti zulu ke monika, kansi nki mutindu beno me zaba ve kutala mbote-mbote nsungi yai ya ntangu?+ 57 Sambu na nki beno ke sambisa mpi ve beno mosi mambu yina kele ya lunungu? 58 Mu mbandu, kana nge ke kwenda kusamba na ntwala ya mfumu mosi ti muntu yina fundaka nge, ntangu beno kele na nzila, sala ngolo na kumanisa diambu yina nge kele na yo ti yandi sambu yandi nata nge ve na ntwala ya zuzi, mpi zuzi kupesa nge na maboko ya polisi ya tribinale, ebuna polisi ya tribinale kulosa nge na boloko.+ 59 Mono ke tubila nge nde, nge ta basika ve kuna tii ntangu nge ta manisa kufuta mbongo na nge ya kibende ya fioti ya nsuka.”*

13 Na ntangu yina, bantu ya nkaka yina vandaka pana tubilaka yandi mambu ya bantu ya Galilea yina Pilate fwaka bo ntangu bo vandaka kupesa bimenga. 2 Yandi tubilaka bo nde: “Keti beno ke yindula nde bantu yina ya Galilea vandaka bansumuki ya nene kuluta bantu yonso ya nkaka ya Galilea sambu mambu yina bwilaka bo? 3 Mono ke tubila beno nde ve; kansi kana beno balula ve ntima, beno yonso mpi ta fwa.+ 4 To bantu 18 yina fwaka ntangu nzo-zulu ya Siloami bwilaka bo—keti beno ke yindula nde bo vandaka na mbi mingi kuluta bantu yonso ya nkaka yina ke zingaka na Yeruzalemi? 5 Mono ke tubila beno nde ve; kansi kana beno balula ve ntima, beno yonso ta fwa mutindu bo fwaka.”

6 Ebuna yandi pesaka mbandu yai: “Muntu mosi vandaka ti nti ya bafige yina yandi kunaka na kilanga na yandi ya vinu, mpi yandi kwisaka kusosa mbuma na nti yina kansi yandi monaka ve ata mosi.+ 7 Yandi tubilaka muntu yina ke salaka na bilanga ya vinu nde, ‘Bamvula tatu me lunga tuka mono ke kwisaka kusosa mbuma na nti yai ya bafige kansi mono ke monaka ve ata mosi. Zenga yo! Sambu na nki yo fwete landa kubebisa ntoto?’ 8 Yandi vutudilaka yandi nde, ‘Mfumu, bika yo diaka mvula yai tii kuna mono ta timuna na nziunga na yo mpi ta tula nsasa. 9 Kana yo buta mbuma na bilumbu ke kwisa, yo kele mbote; kansi kana ve, zenga yo.’”+

10 Yandi vandaka kulonga na sinagoga mosi na Kisabatu. 11 Ebuna nkento mosi ya vandaka ti mpeve ya mbi yina pesaka yandi maladi tuka bamvula 18 vandaka pana; yandi vandaka ya kufumbama mpi vandaka kukuka ve ata fioti kutelama ya kusungama. 12 Ntangu Yezu monaka yandi, Yezu tubilaka yandi nde: “Nkento, nge me beluka na maladi na nge.”+ 13 Yandi tulaka maboko na zulu ya nkento yina, ebuna na mbala mosi yandi telamaka ya kusungama mpi yandi yantikaka kupesa Nzambi nkembo. 14 Kansi ntwadisi ya sinagoga waka makasi sambu Yezu belulaka nkento yina na Kisabatu mpi yandi tubilaka kimvuka ya bantu nde: “Bilumbu ya kusala kisalu kele sambanu;+ yo yina beno kwisa na bilumbu yina sambu bo belula beno, kansi beno kwisa ve na kilumbu ya Kisabatu.”+ 15 Kansi Mfumu vutudilaka yandi nde: “Bantu ya luvunu,+ keti na Kisabatu konso muntu na kati na beno ke kangulaka ve ngombe to mpunda na yandi na nzo na yo mpi ke nataka yo ve na nganda sambu na kupesa yo masa?+ 16 Keti yo lombaka ve nde nkento yai, yina kele mwana ya Abrahami mpi yina Satana kangaka tuka bamvula 18, bo katula yandi na bansinga yina na kilumbu ya Kisabatu?” 17 Ntangu yandi tubaka mambu yai, bambeni na yandi yonso yantikaka kuwa nsoni, kansi kimvuka ya mvimba ya bantu yantikaka kuwa kiese sambu na mambu yonso ya nkembo yina yandi salaka.+

18 Yandi tubaka nde: “Kimfumu ya Nzambi me fwanana ti inki, mpi ti nki mono lenda fwanisa yo? 19 Yo me fwanana ti nkeni ya mutarde yina muntu mosi bakaka mpi kunaka na kilanga na yandi; yo yelaka mpi yo kumaka nti, ebuna bandeke ya zulu tungaka babuyamba na balutangu na yo.”+

20 Yandi tubaka diaka nde: “Ti nki mono lenda fwanisa Kimfumu ya Nzambi? 21 Yo me fwanana ti levire, yina nkento mosi bakaka mpi vukisaka na bitesilu tatu ya nene* ya fufu tii kuna fufu yonso vimbaka.”+

22 Mpi yandi vandaka kutambula mbanza na mbanza mpi bwala na bwala, yandi vandaka kulonga mpi kulanda kukwenda na Yeruzalemi. 23 Ebuna, muntu mosi songaka yandi nde: “Mfumu, keti bantu yina ta guluka kele fioti?” Yandi songaka bo nde: 24 “Beno sala ngolo kibeni sambu na kukota na kielo ya fioti,+ sambu mono ke tubila beno nde, bantu mingi ta sosa kukota kansi bo ta kuka ve. 25 Ntangu munkwa-nzo ta telama mpi ta kanga kielo, beno ta telama na nganda mpi beno ta yantika kubula na kielo, mpi kutuba nde, ‘Mfumu, kangudila beto.’+ Kansi yandi ta vutudila beno nde: ‘Mono me zaba ve kana beno me katuka na wapi.’ 26 Ebuna beno ta yantika kutuba nde, ‘Beto diaka mpi nwaka na ntwala na nge, mpi nge longaka na babala-bala na beto ya nene.’+ 27 Kansi yandi ta tubila beno nde, ‘Mono me zaba ve kana beno me katuka na wapi. Beno katuka na ntwala na mono, beno yonso bantu ya ke salaka mambu ya kukonda lunungu!’ 28 Kuna beno ta dilaka mpi ta kwetisaka meno, ntangu beno ta mona Abrahami, Izaki, Yakobi, mpi bambikudi yonso na Kimfumu ya Nzambi, kansi beno, bo me losa beno na nganda.+ 29 Diaka, bantu ta katuka na esti ti na westi mpi na nordi ti na sudi, bo ta vanda na mesa na Kimfumu ya Nzambi. 30 Kele ti bantu ya nsuka yina ta kuma bantu ya ntete, mpi kele ti bantu ya ntete yina ta kuma bantu ya nsuka.”+

31 Kaka na ntangu yina, Bafarize ya nkaka kwisaka kutubila yandi nde: “Basika mpi katuka awa, sambu Erode ke zola kufwa nge.” 32 Yandi tubilaka bo nde: “Beno kwenda kusonga mukengi yina nde, ‘Wa! mono ke basisa bademo mpi ke belula bantu bubu yai mpi mbasi, ebuna na kilumbu ya tatu mono ta manisa.’ 33 Kansi, mono fwete landa nzila na mono bubu yai, mbasi, mpi mbasi-mbasi, sambu bo lenda fwa ve* mbikudi na nganda ya Yeruzalemi.+ 34 Yeruzalemi, Yeruzalemi, mbanza yina ke fwaka bambikudi mpi ke losilaka bantu yina bo ke tindilaka yo matadi+—mbala ikwa mono zolaka kuvukisa bana na nge mutindu nsusu ke vukisaka bana na yandi na nsi ya mapapu na yandi! Kansi beno zolaka ve!+ 35 Tala, bo me yambudila beno nzo na beno.+ Mono ke tubila beno nde, beno ta mona mono diaka ve tii kuna beno ta tuba nde: ‘Bika nde muntu yina ke kwisa na zina ya Yehowa* kubaka lusakumunu!’”+

14 Kilumbu mosi, yandi kwendaka kudia na nzo ya ntwadisi mosi ya Bafarize na Kisabatu, mpi bo vandaka kutala yandi ti dikebi. 2 Ebuna bakala mosi yina vandaka ti maladi ya ke vimbisaka makulu ti maboko vandaka na ntwala na yandi. 3 Yo yina, Yezu yulaka bantu yina zabaka Nsiku mbote-mbote mpi Bafarize nde: “Keti nsiku ke pesa nswa to ve ya kubelula muntu na Kisabatu?”+ 4 Kansi bo vandaka pima. Yo yina yandi simbaka muntu yina, belulaka yandi, mpi songaka yandi na kukwenda. 5 Ebuna yandi tubilaka bo nde: “Nani na kati na beno kana mwana na yandi to ngombe na yandi me bwa na dibulu,+ yandi ta basisa yandi ve na mbala mosi na kilumbu ya Kisabatu?”+ 6 Bo kukaka ve kupesa yandi mvutu.

7 Na nima, yandi pesaka bantu yina bo bingisaka mbandu mosi ntangu yandi monaka mutindu bo vandaka kusola bisika ya kuluta lukumu.+ Yandi tubilaka bo nde: 8 “Kana muntu me bingisa nge na nkinsi ya makwela, kuvanda ve na kisika ya kuluta lukumu.+ Ziku yandi bingisaka mpi muntu ya nkaka yina me luta nge na lukumu. 9 Ebuna muntu yina bingisaka beno zole ta kwisa kutubila nge nde, ‘Bikila muntu yai kisika na nge.’ Mpi nge ta kwenda ti nsoni kuvanda na kisika ya nsuka. 10 Kansi, kana bo me bingisa nge, kwenda kuvanda na kisika ya nsuka, sambu ntangu muntu yina bingisaka nge ta kwisa, yandi ta songa nge nde, ‘Nduku na mono, mata na kisika ya lukumu.’ Ebuna nge ta vanda na lukumu na meso ya bantu yonso yina bo bingaka nge ti bo.+ 11 Sambu konso muntu yina ke kudinangula bo ta kulumusa yandi, mpi konso muntu yina ke kudikulumusa bo ta nangula yandi.”+

12 Na nima, yandi tubilaka mpi muntu yina bingisaka yandi nde: “Kana nge ke yidika madia ya midi to ya nkokila, kubinga ve banduku na nge, bampangi na nge, bantu ya dibuta na nge, to bamvwama yina ke zingaka pene-pene na nge. Sambu bo mpi lenda bingisa nge kilumbu ya nkaka, ebuna yo ta kuma lufutu na nge. 13 Kansi, kana nge ke sala nkinsi, bingisa bansukami, bantu ya kele ti bifu na nitu, bantu ya makulu-kifu, mpi bifwa-meso;+ 14 ebuna nge ta vanda na kiese, sambu bo kele ve ti kima ya kufuta nge. Sambu bo ta futa nge na lufutumuku+ ya bantu ya lunungu.”

15 Ntangu yandi waka mambu yai, muntu mosi yina bo bingisaka tubilaka yandi nde: “Kiese na muntu yina ke dia* na Kimfumu ya Nzambi.”

16 Yezu tubilaka yandi nde: “Muntu mosi salaka nkinsi ya nene,+ mpi yandi bingisaka bantu mingi. 17 Yandi tindaka mpika na yandi na ngunga ya nkinsi yina sambu na kutubila bantu yina bo bingisaka nde, ‘Beno kwisa, sambu ntangu yai mambu kele ya kuyilama.’ 18 Kansi bo yonso yantikaka kupesa bikuma.+ Ya ntete tubilaka yandi nde, ‘Mono sumbaka kilanga mpi mono fwete kwenda kutala yo; mono ke lomba nge na kulolula mono.’ 19 Ya nkaka tubaka nde, ‘Mono sumbaka bangombe kumi ya bo me kangisa zole-zole mpi mono ke kwenda kutala yo; mono ke lomba nge na kulolula mono.’+ 20 Ya nkaka diaka tubaka nde, ‘Mono me katuka kukwela, yo yina mono lenda kwisa ve.’ 21 Yo yina mpika yina kwisaka mpi songaka mfumu na yandi mambu yai. Ebuna mfumu yina waka makasi mpi yandi tubilaka mpika na yandi nde, ‘Kwenda nswalu na babala-bala ya nene ti na banzila ya fioti ya mbanza, mpi kwisa kunata awa bansukami, bantu ya kele ti bifu na nitu, bifwa-meso, mpi bantu ya makulu-kifu.’ 22 Na nima, mpika yina tubaka nde, ‘Mfumu, mono me sala mambu yina nge songaka mono, kansi bisika ya nkaka me bikala.’ 23 Ebuna mfumu tubilaka mpika nde, ‘Kwenda na banzila ya nene mpi na banzila ya fioti, mpi songa bo na kukota, sambu nzo na mono kufuluka.+ 24 Sambu mono ke tubila beno nde, ata muntu mosi ve na kati ya bantu yina mono bingisaka ta dia madia ya nkinsi na mono.’”+

25 Bimvuka ya nene ya bantu vandaka kusala nzietelo ti yandi, ebuna yandi balukaka mpi tubilaka bo nde: 26 “Kana muntu ke kwisa na mono mpi ke menga ve* tata na yandi, mama na yandi, nkento na yandi, bana na yandi, mpi bampangi na yandi ya babakala ti ya bankento, ee, ata luzingu*+ na yandi mosi, yandi lenda vanda ve longoki na mono.+ 27 Muntu yina ke nata ve nti na yandi ya mpasi* mpi ke landa mono ve lenda vanda ve longoki na mono.+ 28 Mu mbandu, nani na kati na beno kana yandi ke zola kutunga nzo-zulu, yandi ke vandaka ntete ve sambu na kutadila mbongo yina yo ta lomba mpi kutala kana yandi kele ti mbongo ya me fwana sambu na kumanisa yo? 29 Kana ve, yandi lenda tula fondasio kansi kukuka ve kumanisa yo, mpi bantu yonso yina ta tala yo ta yantika kuseka yandi 30 nde: ‘Muntu yai yantikaka kutunga kansi yandi kukaka ve kumanisa.’ 31 To nki ntotila yina ke kwenda kunwana ti ntotila ya nkaka ke vandaka ntete ve sambu na kusala lukutakanu mpi kutala kana ti basoda 10 000 yandi ta kuka kunwana ti ntotila yina ke kwisa kunwanisa yandi ti basoda 20 000? 32 Ya kieleka, kana yandi mona nde yandi ta kuka ve, ntangu ntotila yina ya nkaka kele ntete ntama, yandi ta tinda kimvuka ya mimonisi mpi ta sosa ngemba. 33 Mutindu mosi, beno lenda ndima nde, muntu mosi ve na kati na beno yina ke yambula ve bima na yandi yonso lenda vanda longoki na mono.+

34 “Ya kieleka, mungwa ke vandaka mbote. Kansi, kana mungwa kuvidisa ntomo na yo, bo ta pesa yo ntomo ti nki?+ 35 Yo ke vandaka ve mfunu sambu na ntoto to sambu na nsasa. Bantu ke losaka yo. Bika muntu yina kele ti makutu ya kuwa, kuwa.”+

15 Bakalaki yonso ya mpaku mpi bansumuki vandaka kupusana pene-pene na yandi sambu na kuwa yandi.+ 2 Yo yina, Bafarize mpi bansekudi vandaka kubokuta nde: “Muntu yai ke yamba bansumuki mpi ke dia ti bo.” 3 Ebuna yandi pesaka bo mbandu yai: 4 “Inki muntu na kati na beno yina kele ti mameme 100, kana yandi vidisa dimeme mosi, yandi ta bikisa ve mameme 99 na ntoto ya zelo na zelo mpi yandi ta kwenda kusosa dimeme yina vilaka tii kuna yandi ta mona yo?+ 5 Kana yandi mona yo, yandi ta tula yo na mapeka na yandi mpi ta yangalala. 6 Mpi kana yandi vutuka na nzo, yandi ta binga banduku na yandi mpi bantu ya ke zingaka pene-pene na yandi, ebuna yandi ta tubila bo nde, ‘Beno yangalala ti mono, sambu mono me mona dimeme na mono yina vilaka.’+ 7 Mono ke tubila beno nde na mutindu yina, kiese ta vanda mingi na zulu sambu na nsumuki mosi yina me balula ntima+ kuluta sambu na bantu ya lunungu 99 yina kele ve na mfunu ya kubalula ntima.

8 “To nki nkento yina kele ti mbongo ya bibende ya badrakime* kumi, kana yandi vidisa drakime* mosi, ta pedisa ve mwinda, ta komba ve nzo na yandi, mpi ta sosa ve na dikebi yonso tii kuna yandi ta mona yo? 9 Mpi kana yandi mona yo, yandi ta binga banduku na yandi* mpi bantu ya ke zingaka pene-pene na yandi, ebuna yandi ta tuba nde, ‘Beno yangalala ti mono, sambu mono me mona drakime* ya kibende yina mono vidisaka.’ 10 Mutindu mosi mpi, mono ke tubila beno nde, bawanzio ya Nzambi ke vandaka na kiese mingi sambu na nsumuki mosi yina me balula ntima.”+

11 Ebuna yandi tubaka nde: “Muntu mosi vandaka ti bana zole ya babakala. 12 Leke tubilaka tata na yandi nde, ‘Tata, pesa mono dikabu ya bima yina mono fwete baka.’ Ebuna yandi kabudilaka bo bima na yandi. 13 Bilumbu fioti na nima, leke vukisaka bima na yandi yonso mpi yandi kwendaka na insi mosi ya ntama ebuna kuna yandi bebisaka bima na yandi na luzingu ya mansoni.* 14 Ntangu yandi manisaka bima yonso, nzala ya ngolo kotaka na insi yina ya mvimba, mpi yandi kumaka kumona mpasi. 15 Yandi kwendaka nkutu kukangama ti muntu mosi ya insi yina, ebuna muntu yina tindaka yandi na bilanga na yandi sambu na kutala bangulu.+ 16 Yandi vandaka kuzola kudia bima yina bangulu vandaka kudia, kansi muntu mosi ve vandaka kupesa yandi ata kima.

17 “Ntangu yandi kumaka diaka na mabanza ya mbote, yandi tubaka nde, ‘Bantu mingi ya kisalu ya tata na mono kele ti mampa mingi, kansi mono ke fwa na nzala awa! 18 Mono ta telama mpi ta kwenda na tata na mono mpi ta songa yandi nde: “Tata, mono salaka disumu na ntwala ya Nzambi* mpi na ntwala na nge. 19 Mono me fwana diaka ve na kuvanda mwana na nge. Baka mono bonso mosi na kati ya bantu na nge ya kisalu.”’ 20 Yo yina yandi telamaka mpi kwendaka na tata na yandi. Ntangu yandi vandaka kaka mwa ntama, tata na yandi monaka yandi mpi waka mawa, ebuna yandi bakaka ntinu mpi yambaka yandi* mpi pesaka yandi beze na mawete yonso. 21 Ebuna mwana tubilaka yandi nde, ‘Tata, mono salaka disumu na ntwala ya Nzambi mpi na ntwala na nge.+ Mono me fwana diaka ve na kuvanda mwana na nge.’ 22 Kansi tata tubilaka bampika na yandi nde, ‘Beno nata nswalu mvwela mosi ya kuluta kitoko, ebuna beno lwatisa yandi; beno lwatisa yandi mpi lupeto na musapi mpi basandale na makulu. 23 Diaka, beno nata mwana-ngombe ya mafuta, beno fwa yo, beto dia mpi beto sala nkinsi, 24 sambu mwana na mono yai fwaka kansi yandi me vutuka na luzingu;+ yandi vilaka mpi yandi me monana.’ Ebuna bo yantikaka kuyangalala.

25 “Mwana na yandi ya mbuta vandaka na bilanga, mpi ntangu yandi vutukaka mpi kumaka pene-pene ya nzo, yandi waka makelele ya miziki mpi ya makinu. 26 Yandi bingaka nsadi mosi mpi yulaka yandi inki mambu vandaka kusalama. 27 Yandi tubilaka yandi nde, ‘Mpangi na nge me kwisa, mpi tata na nge me fwa mwana-ngombe ya mafuta sambu yandi me mona yandi me vutuka ti mavimpi ya mbote.’ 28 Kansi yandi waka makasi mpi buyaka kukota. Ebuna tata na yandi basikaka mpi yantikaka kubondila yandi. 29 Yandi tubilaka tata na yandi nde, ‘Tala! Mono me sadilaka nge bamvula yai mingi bonso mpika mpi ata mbala mosi ve mono me fwaka bansiku na nge, ata mpidina nge me pesaka mono ve ata mbala mosi mwana-nkombo sambu mono wa kiese ti banduku na mono. 30 Kansi ntangu mwana na nge yai yina bebisaka* bima na nge ti bankento ya ndumba me kwisa, nge me fwila yandi mwana-ngombe ya mafuta.’ 31 Ebuna yandi tubilaka yandi nde, ‘Mwana na mono, nge ke vandaka ntangu yonso ti mono, mpi bima na mono yonso kele ya nge. 32 Kansi yo lombaka kaka nde beto sala nkinsi mpi beto yangalala, sambu mpangi na nge fwaka kansi yandi me vutuka na luzingu; yandi vilaka mpi yandi me monana.’”

16 Ebuna yandi tubilaka diaka balongoki nde: “Mvwama mosi vandaka ti kapita yina bo fundaka nde yandi ke bebisa bima na yandi. 2 Yo yina yandi bingaka kapita yina mpi tubaka nde, ‘Inki mambu yai ya mono ke wa sambu na nge? Sonikila mono mutindu nge ke salaka kisalu na nge ya kikapita, sambu nge lenda twadisa diaka ve nzo na mono.’ 3 Ebuna kapita yina kuditubilaka nde, ‘Inki mono ta sala, sambu mfumu na mono ke katula mono na kisalu ya kikapita? Mono kele ve ti ngolo ya me fwana sambu na kutimuna, mpi mono ke wa nsoni na kukwendaka kulomba bima. 4 A! Mono me zaba mambu ya mono ta sala sambu ntangu bo ta katula mono na kisalu ya kikapita, bantu kuyamba mono na banzo na bo.’ 5 Yandi bingaka muntu mosi-mosi yina vandaka ti mfuka ya mfumu na yandi, mpi yandi tubilaka muntu ya ntete nde, ‘Nge kele ti mfuka ya mfumu na mono ya ikwa?’ 6 Yandi vutulaka nde, ‘Bitesilu* 100 ya mafuta ya olive.’ Yandi tubilaka yandi nde, ‘Baka mukanda na nge ya mfuka, vanda mpi sonika nswalu 50.’ 7 Na nima, yandi tubilaka muntu ya nkaka nde, ‘Ebuna nge, nge kele na mfuka ya ikwa?’ Yandi tubaka nde, ‘Bitesilu ya nene* 100 ya ble.’ Yandi tubilaka yandi nde, ‘Baka mukanda na nge ya mfuka mpi sonika 80.’ 8 Ebuna mfumu na yandi sikisaka kapita yina, ata yandi kondaka lunungu, sambu yandi salaka mambu na mayele yonso; sambu bana ya ngidika yai ya bima* kele mayele mingi na mutindu ya kusala mambu na ntwala ya ndonga na bo mosi ya bantu kuluta bana ya nsemo.+

9 “Mono ke tubila beno diaka nde: Beno kudisadila banduku na bimvwama ya kukonda lunungu+ sambu ntangu yo ta mana, bo yamba beno na bisika ya kuzinga ya mvula na mvula.+ 10 Muntu yina kele ya kwikama na bima ya fioti kele mpi ya kwikama na bima ya nene, mpi muntu yina kele ya kukonda lunungu na bima ya fioti kele mpi ya kukonda lunungu na bima ya nene. 11 Yo yina, kana beno me kudimonisa ve bantu ya kwikama na bimvwama ya kukonda lunungu, nani ta pesa beno bimvwama ya kieleka? 12 Mpi kana beno me kudimonisa ve ya kwikama na bima ya muntu ya nkaka, nani ta pesa beno kima na beno mosi?+ 13 Nsadi mosi ve lenda vanda mpika ya bamfumu zole, sambu yandi ta menga mosi mpi ta zola ya nkaka to yandi ta kangama na mosi mpi ta vweza ya nkaka. Beno lenda vanda ve bampika ya Nzambi mpi ya Kimvwama.”+

14 Ebuna Bafarize yina vandaka kuzola mbongo, vandaka kuwa mambu yai yonso, mpi bo yantikaka kuseka yandi.+ 15 Yo yina, yandi tubilaka bo nde: “Beno ke kudimonisaka bantu ya lunungu na ntwala ya bantu,+ kansi Nzambi me zaba bantima na beno.+ Sambu kima yina bantu ke monaka nde yo kele ya kunanguka, yo kele kima ya nzanzi na meso ya Nzambi.+

16 “Nsiku mpi Bambikudi vandaka tii na Yoane. Katuka na ntangu yina, bo ke samuna nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi, mpi bantu ya mitindu yonso ke nwanaka ngolo sambu na kukota kuna.+ 17 Ya kieleka, yo kele pete mingi sambu zulu mpi ntoto kuluta kansi ata ka-kitini mosi ve ya kisono ya Nsiku ta konda kulungana.+

18 “Konso muntu yina me fwa makwela ti nkento na yandi mpi me kwela nkento ya nkaka me sala bizumba, mpi konso muntu yina ke kwela nkento yina me fwaka makwela ti bakala na yandi me sala bizumba.+

19 “Kuvandaka ti mvwama mosi yina vandaka kulwata bilele ya mbwaki-ble mpi ya lino, yandi vandaka kuyangalala konso kilumbu ti bima ya kitoko kuluta. 20 Kansi kuvandaka mpi ti muntu mosi ya ke lombaka bima, zina na yandi Lazare, bo vandaka kutula yandi mbala na mbala na kielo ya mvwama yina. Nitu na yandi vandaka ya kufuluka ti bamputa 21 mpi yandi vandaka kuzola kudia bima yina vandaka kubwa na mesa ya mvwama yina. Ee, ata bambwa vandaka kukwisa kulekita bamputa na yandi. 22 Na nima, muntu yina ya ke lombaka bima fwaka, mpi bawanzio nataka yandi na lweka ya Abrahami.*

“Mvwama mpi fwaka, ebuna bo zikaka yandi. 23 Mpi na Maziamu,* yandi talaka na zulu, ntangu yandi vandaka na mpasi, mpi yandi monaka Abrahami na ntama mpi Lazare na lweka na yandi.* 24 Yo yina yandi tubaka na ndinga ya ngolo nde, ‘Tata Abrahami, wila mono mawa, mpi tinda Lazare na kutula nsongi ya musapi na yandi na masa mpi kukumisa ludimi na mono madidi, sambu mono ke mona mpasi na tiya yai ya ngolo.’ 25 Kansi Abrahami tubaka nde, ‘Mwana, yibuka nde nge vandaka ti bima mingi ya mbote na luzingu na nge, kansi Lazare bakaka bima ya mbi. Kansi ntangu yai, bo ke lembika yandi awa, kansi nge, nge ke mona mpasi. 26 Mpi katula mambu yai yonso, dibulu mosi ya nene ke kabula beto ti beno, yo yina bantu yina ke zola kukatuka awa sambu na kukwisa kuna na beno lenda sala yo ve, mpi bantu lenda katuka ve kuna mpi kukwisa kwaku na beto.’ 27 Ebuna yandi tubaka nde, ‘Tata, kana yo kele mutindu yina, mono ke lomba nge na kutinda yandi na nzo ya tata na mono, 28 sambu mono kele ti bampangi ya babakala tanu, sambu yandi tela bo kimbangi mbote-mbote mpidina bo mpi ta kwisa ve na kisika yai ya mpasi.’ 29 Kansi Abrahami tubaka nde, ‘Bo kele ti Moize mpi Bambikudi; bika bo widikila bo.’+ 30 Ebuna yandi tubaka nde, ‘Ve, mpidina ve, Tata Abrahami, kansi kana muntu mosi ya me katuka na bafwa kukwenda na bo, bo ta balula ntima.’ 31 Kansi Abrahami tubilaka yandi nde, ‘Kana bo widikila ve Moize+ ti Bambikudi, bo ta ndima mpi ve kana muntu mosi me telama na bafwa.’”

17 Yandi tubilaka balongoki na yandi nde: “Mambu yina ke budisaka sakuba ta konda ve kukwisa. Kansi, mawa na muntu yina yo ke kwisa na nzila na yandi! 2 Yo ta vanda mbote mingi kana bo kangisa yandi ditadi ya nene* na nkingu mpi bo losa yandi na nzadi-mungwa na kisika nde yandi budisa mosi na kati ya bantu yai ya kukonda mfunu sakuba.+ 3 Beno keba. Kana mpangi na nge me sala disumu, nganina yandi,+ mpi kana yandi balula ntima, lolula yandi.+ 4 Ata yandi me sadila nge disumu mbala nsambwadi na kilumbu mosi mpi yandi me vutuka na nge mbala nsambwadi, mpi me tuba nde, ‘Mono me balula ntima,’ nge fwete lolula yandi.”+

5 Ebuna bantumwa tubilaka Mfumu nde: “Pesa beto lukwikilu mingi.”+ 6 Mfumu tubaka nde: “Kana beno vandaka ti lukwikilu ata ya fioti bonso nkeni ya mutarde, beno zolaka kutuba na nti yai ya miriye ya ndombe nde, ‘Tumuka awa mpi kunama na nzadi-mungwa!’ mpi yo zolaka kulemfukila beno.+

7 “Nani na kati na beno ya kele ti mpika mosi ya ke bundula to ke tala mameme mpi yina ta tuba na yandi ntangu yandi me katuka na bilanga nde, ‘Kwisa kudia na mesa’? 8 Keti yandi ta tubila yandi ve nde, ‘Yidikila mono ntete madia na mono ya nkokila, lwata lele ya kisalu mpi sadila mono tii kuna mono ta manisa kudia mpi kunwa; na nima, nge lenda dia mpi kunwa’? 9 Yandi ta monisa ve ntonda na mpika yina sambu yandi me sala mambu yina bo lombaka yandi na kusala, mpidina ve? 10 Mutindu mosi, kana beno me sala mambu yonso ya bo lombaka beno na kusala, beno tuba nde: ‘Beto kele bampika ya mpamba. Mambu ya beto me sala kele mambu yina yo lombaka nde beto sala.’”+

11 Ntangu yandi vandaka kukwenda na Yeruzalemi, yandi lutaka na kati-kati ya Samaria ti Galilea. 12 Ntangu yandi vandaka kukota na bwala mosi, bantu kumi yina vandaka na maladi ya lepre kutanaka ti yandi, kansi bo telamaka mwa ntama.+ 13 Mpi bo tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Yezu, Longi, wila beto mawa!” 14 Ntangu yandi monaka bo, yandi tubilaka bo nde: “Beno kwenda kudimonisa na banganga-nzambi.”+ Ebuna, ntangu bo vandaka kukwenda, bo kumaka bunkete.+ 15 Muntu mosi na kati na bo, ntangu yandi monaka nde yandi me beluka, yandi vutukaka, mpi vandaka kupesa Nzambi nkembo na ndinga ya ngolo. 16 Yandi bwaka na makulu ya Yezu luse na ntoto, mpi yandi pesaka yandi matondo. Kansi, yandi vandaka muntu ya Samaria.+ 17 Yezu vutulaka nde: “Keti bo yonso kumi kumaka ve bunkete? Ebuna, bantu yina ya nkaka uvwa kele na wapi? 18 Keti ata muntu ya nkaka ve vutukaka sambu na kupesa Nzambi nkembo katula kaka muntu yai ya insi ya nkaka?” 19 Ebuna yandi tubilaka yandi nde: “Telama mpi kwenda; lukwikilu na nge me belula nge.”+

20 Kilumbu mosi, Bafarize yulaka yandi nki ntangu Kimfumu ya Nzambi ta kwisa,+ yandi vutudilaka bo nde: “Kimfumu ya Nzambi ke kwisa ve na mutindu yina bantu yonso ta mona pwelele; 21 bantu ta tubaka mpi ve nde, ‘Beno tala yo kele awa!’ to, ‘Yo kele kuna!’ Sambu Kimfumu ya Nzambi kele na kati-kati na beno.”*+

22 Ebuna yandi tubilaka balongoki nde: “Bilumbu ta kwisa ntangu beno ta vanda ti nzala ya kumona kilumbu mosi na kati ya bilumbu ya Mwana ya muntu, kansi beno ta mona yo ve. 23 Mpi bantu ta tubila beno nde, ‘Beno tala kuna!’ to, ‘Beno tala awa!’ Beno basika ve mpi beno landa bo ve.+ 24 Sambu kaka mutindu nzasi ke pesaka nsemo katuka na kitini mosi ya zulu tii na kitini ya nkaka ya zulu, Mwana ya muntu+ mpi ta vanda mutindu yina na kilumbu na yandi.+ 25 Kansi, ntete yandi fwete kanga ntima na bampasi mingi mpi ndonga yai ya bantu fwete buya yandi.+ 26 Diaka, kaka mutindu yo salamaka na bilumbu ya Noa,+ yo ta vanda mpi mutindu mosi na bilumbu ya Mwana ya muntu:+ 27 bo vandaka kudia, bo vandaka kunwa, babakala vandaka kukwela, bo vandaka kukwedisa bankento tii na kilumbu yina Noa kotaka na maswa,+ mpi Mvula ya Ngolo kwisaka mpi fwaka bo yonso.+ 28 Mutindu mosi, kaka mutindu yo salamaka na bilumbu ya Loti:+ Bo vandaka kudia, bo vandaka kunwa, bo vandaka kusumba, bo vandaka kuteka, bo vandaka kukuna, bo vandaka kutunga. 29 Kansi na kilumbu yina Loti basikaka na Sodome, mvula ya tiya mpi ya sufre* yina katukaka na zulu nokaka mpi fwaka bo yonso.+ 30 Yo ta vanda mutindu mosi na kilumbu yina Mwana ya muntu ta monana.+

31 “Na kilumbu yina, bika muntu yina kele na zulu ya nzo kansi yina bima na yandi kele na kati ya nzo kukulumuka ve sambu na kubaka yo, mutindu mosi mpi, muntu yina kele na bilanga, yandi fwete vutukila ve bima yina kele na nima. 32 Beno yibuka nkento ya Loti.+ 33 Konso muntu yina ke sosa kugulusa luzingu* na yandi ta vidisa yo, kansi konso muntu yina ke vidisa yo ta tanina yo na luzingu.+ 34 Mono ke tubila beno nde, na mpimpa yina bantu zole ta vanda na mbeto mosi; bo ta baka mosi, kansi bo ta yambula ya nkaka.+ 35 Bankento zole ta vanda ke nika bambuma na kima mosi ya kunikila bambuma; bo ta baka mosi mpi bo ta yambula ya nkaka.” 36*  —— 37 Yo yina bo vutudilaka yandi nde: “Na wapi, Mfumu?” Yandi tubilaka bo nde: “Kisika nitu kele, bango-zulu mpi ta vukana pana.”+

18 Na nima yandi pesaka bo mbandu mosi ya ke monisa mfunu ya kusamba ntangu yonso mpi ya kuyambula ve;+ 2 yandi tubaka nde: “Na mbanza mosi kuvandaka ti zuzi mosi yina vandaka kuwa ve Nzambi boma mpi kuzitisa ve bantu. 3 Na mbanza yina, kuvandaka mpi ti nkento mosi ya mufwidi yina vandaka kukwenda na zuzi yina mbala na mbala mpi kutuba nde, ‘Sala na mpila nde mono nunga muntu yina mono ke samba ti yandi na tribinale.’ 4 Na nsungi ya mwa ntangu yandi vandaka kuzola ve, kansi na nima yandi kuditubilaka nde, ‘Ata mono ke waka ve Nzambi boma mpi ke zitisaka ve muntu, 5 sambu nkento yai ya mufwidi ke landa kuyangisa mono, mono ta sala na mpila nde yandi nunga sambu yandi landa ve kukwisa mpi kulembisa mono ti mambu ya yandi ke lomba.’”*+ 6 Ebuna Mfumu tubaka nde: “Beno wa mambu yina zuzi yina tubaka, ata yandi kele muntu ya kukonda lunungu! 7 Ebuna, keti Nzambi ta zenga ve mambu na lunungu sambu na bantu yina yandi me solaka, bayina ke didilaka yandi mpimpa ti mwini,+ na ntangu yandi ke monisila bo ntima ya nda?+ 8 Mono ke tubila beno nde, yandi ta zenga mambu na lunungu sambu na bo nswalu-nswalu. Kansi, ntangu Mwana ya muntu ta kwisa, keti yandi ta kuta kibeni lukwikilu yai* na ntoto?”

9 Yandi pesaka mpi mbandu yai sambu na bantu ya nkaka yina vandaka kutula ntima na lunungu na bo mosi mpi yina vandaka kumona bankaka mpamba: 10 “Bantu zole kwendaka kusamba na tempelo, mosi vandaka Mufarize mpi ya nkaka kalaki ya mpaku. 11 Mufarize telamaka mpi yantikaka kusamba na nsi ya ntima nde, ‘O Nzambi, mono ke tonda nge sambu mono kele ve bonso bantu yonso ya nkaka—bantu ya ke botulaka bankaka bima, bantu ya kukonda lunungu, bantu ya ke salaka bizumba—to bonso kalaki yai ya mpaku. 12 Mono ke buyaka madia mbala zole konso mposo; mono ke pesaka ndambu mosi na kati ya bandambu kumi ya bima yonso ya mono ke bakaka.’+ 13 Kansi kalaki ya mpaku telamaka mwa ntama, yandi zolaka nkutu ve kutala na zulu kansi yandi vandaka kubula ntulu na yandi mpi kutuba nde, ‘O Nzambi, fwila mono nkenda,* mono kele nsumuki.’+ 14 Mono ke tubila beno nde, muntu yai vutukaka na nzo na yandi mpi yandi monanaka muntu ya lunungu kuluta Mufarize yina.+ Sambu konso muntu yina ke kudinangula, bo ta kulumusa yandi, kansi konso muntu yina ke kudikulumusa bo ta nangula yandi.”+

15 Ebuna bantu vandaka mpi kunatila yandi bana na bo ya fioti sambu yandi simba bo, kansi ntangu balongoki monaka diambu yai, bo yantikaka kunganina bo.+ 16 Kansi, Yezu bingaka bana ya fioti na kukwisa na yandi mpi tubaka nde: “Beno bikisa bana ya fioti bo kwisa na mono, mpi beno meka ve kukanga bo nzila, sambu Kimfumu ya Nzambi kele ya bantu yina kele bonso bo.+ 17 Ya kieleka mono ke tubila beno nde, konso muntu yina ke yamba ve Kimfumu ya Nzambi bonso mwana ya fioti ta kota ve ata fioti na kati na yo.”+

18 Mpi mfumu mosi yulaka yandi nde: “Longi ya Mbote, inki mono fwete sala sambu na kubaka* luzingu ya mvula na mvula?”+ 19 Yezu tubilaka yandi nde: “Sambu na nki nge ke binga mono mbote? Ata muntu mosi ve kele mbote, katula kaka Nzambi.+ 20 Nge me zaba bansiku: ‘Kusala ve bizumba;+ kufwa ve muntu;+ kuyiba ve;+ kuta ve kimbangi ya luvunu;+ kumisa tata na nge ti mama na nge.’”+ 21 Ebuna yandi tubaka nde: “Mono ke zitisaka mambu yai yonso katuka kileke na mono.” 22 Na nima ya kuwa mambu yai, Yezu tubilaka yandi nde, “Yo kele kaka ti kima mosi me konda nge: Teka bima na nge yonso mpi kabila bansukami mbongo yina nge ta baka, ebuna nge ta vanda ti kimvwama na zulu, na nima kwisa kulanda mono.”+ 23 Ntangu yandi waka mambu yai, yandi waka mawa mingi, sambu yandi vandaka na kimvwama mingi.+

24 Yezu talaka yandi mpi tubaka nde: “Yo ta vanda mpasi kibeni sambu bantu yina kele na mbongo kukota na Kimfumu ya Nzambi!+ 25 Ya kieleka, yo kele pete kibeni sambu shamo kukota na munoko ya sindani kansi yo kele mpasi mingi sambu mvwama kukota na Kimfumu ya Nzambi.”+ 26 Bantu yina waka diambu yai tubaka nde: “Ebuna nani lenda guluka?”+ 27 Yandi tubaka nde: “Mambu yina bantu lenda sala ve, Nzambi lenda sala yo.”+ 28 Kansi Piere tubaka nde: “Tala, beto me bikisa bima na beto mpi beto me landa nge.”+ 29 Yandi tubilaka bo nde: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde, ata muntu mosi ve me bikisaka nzo to nkento to bampangi to bibuti to bana sambu na Kimfumu ya Nzambi,+ 30 yina ta baka ve bima mbala mingi kuluta na nsungi yai ya ntangu mpi na ngidika ya bima yina ke kwisa,* luzingu ya mvula na mvula.”+

31 Ebuna yandi nataka bantumwa 12 na lweka mpi tubilaka bo nde: “Tala! Beto ke tombuka na Yeruzalemi, mpi mambu yonso yina bambikudi sonikaka sambu na Mwana ya muntu ta lungana.+ 32 Mu mbandu, bo ta pesa yandi na maboko ya bantu ya makanda,+ bo ta seka yandi,+ bo ta sadila yandi mambu kukonda luzitu, mpi bo ta losila yandi mate.+ 33 Bo ta bula yandi fimbu, mpi na nima bo ta fwa yandi,+ kansi na kilumbu ya tatu, yandi ta futumuka.”+ 34 Ata mpidina, bo bakisaka ve ntendula ata ya diambu mosi na kati ya mambu yai, sambu mambu yai vandaka ya kubumbana sambu na bo, mpi bo bakisaka ve mambu yina yandi tubaka.

35 Ntangu Yezu vandaka kukuma pene-pene ya Yeriko, kifwa-meso mosi vandaka ya kuvanda na lweka ya nzila, yandi ke lomba bima.+ 36 Sambu yandi waka kimvuka mosi ya bantu ke luta, yandi yantikaka kuyula kana yo vandaka inki. 37 Bo tubilaka yandi nde: “Yezu muntu ya Nazareti ke luta!” 38 Ebuna yandi tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Yezu, Mwana ya Davidi, wila mono mawa!” 39 Bantu yina vandaka na ntwala yantikaka kunganina yandi mpi kusonga yandi na kuvanda pima, kansi yandi vandaka kutuba diaka na ndinga ya kuluta ngolo nde: “Mwana ya Davidi, wila mono mawa!” 40 Yezu telamaka mpi songaka bantu na kunatila yandi muntu yina. Ntangu yandi kumaka pene-pene, Yezu yulaka yandi nde: 41 “Inki nge ke zola nde mono sala sambu na nge?” Yandi tubaka nde: “Mfumu, bika nde mono mona diaka.” 42 Yo yina Yezu tubilaka yandi nde: “Mona diaka; lukwikilu na nge me belula nge.”+ 43 Na mbala mosi yandi monaka diaka, mpi yandi yantikaka kulanda Yezu,+ yandi ke pesa Nzambi nkembo. Diaka, ntangu bantu yonso monaka yo, bo pesaka Nzambi lukumu.+

19 Yandi kotaka na Yeriko mpi yandi vandaka kuluta na kati na yo. 2 Muntu mosi vandaka pana, zina na yandi Zasheo; yandi vandaka mfumu ya bakalaki ya mpaku, mpi yandi vandaka mvwama. 3 Yandi vandaka kusosa kumona kana Yezu yina vandaka nani, kansi yandi lendaka ve kumona sambu bantu vandaka mingi mpi sambu yandi vandaka nkufi. 4 Yo yina, yandi kwendaka ntinu na ntwala mpi mataka na nti ya sikomore* sambu na kumona yandi, sambu Yezu zolaka kuluta na nzila yina. 5 Ntangu Yezu kumaka kisika yina, yandi talaka na zulu mpi tubilaka yandi nde: “Zasheo, kulumuka nswalu, sambu bubu yai mono fwete vanda na nzo na nge.” 6 Yandi kulumukaka nswalu mpi yandi yambaka Yezu na kiese yonso na nzo na yandi. 7 Ntangu bo monaka diambu yai, bo yonso yantikaka kubokuta nde: “Yandi me kwenda kuvanda na nzo ya muntu ya masumu.”+ 8 Kansi Zasheo telamaka mpi tubilaka Mfumu nde: “Mfumu, tala, mono ta pesa kati-kati ya bima na mono na bansukami, mpi konso kima yina mono botulaka na muntu,* mono ta vutula yo mbala iya.”+ 9 Ebuna Yezu tubilaka yandi nde: “Bubu yai luguluku me kwisa na nzo yai, sambu yandi mpi kele mwana ya Abrahami. 10 Sambu Mwana ya muntu kwisaka kusosa mpi kugulusa bantu yina vilaka.”+

11 Ntangu bo vandaka kuwa mambu yai, yandi pesaka mbandu ya nkaka, sambu yandi vandaka pene-pene ya Yeruzalemi mpi bo vandaka kuyindula nde Kimfumu ya Nzambi zolaka kumonana kaka na ntangu yina.+ 12 Yo yina, yandi tubaka nde: “Muntu mosi yina butukaka na dibuta ya kintotila kwendaka na insi mosi ya ntama+ sambu na kubaka kiyeka ya kintotila mpi kuvutuka. 13 Yandi bingaka bampika na yandi kumi, yandi pesaka bo bamine* kumi mpi yandi tubilaka bo nde, ‘Beno sala mumbongo ti bima yai tii kuna mono ta kwisa.’+ 14 Kansi bantu ya insi na yandi vandaka kumenga yandi mpi bo tindaka kimvuka ya mimonisi sambu na kulanda yandi mpi kutuba nde, ‘Beto ke zola ve nde muntu yai kukuma ntotila na beto.’

15 “Nsuka-nsuka ntangu yandi vutukaka na nima ya kubaka kiyeka ya kintotila,* yandi bingaka bampika yina yandi pesaka mbongo,* sambu na kuzaba mbongo yina bo bakaka na kisalu na bo ya mumbongo.+ 16 Mpika ya ntete kwisaka mpi tubaka nde, ‘Mfumu, mine na nge butaka bamine kumi.’+ 17 Yandi tubilaka yandi nde, ‘Nge me sala mbote, mpika ya mbote! Sambu nge me kudimonisa ya kwikama na diambu ya fioti kibeni, yala bambanza kumi.’+ 18 Ebuna mpika ya zole kwisaka mpi tubaka nde, ‘Mfumu, mine na nge butaka bamine tanu.’+ 19 Yandi tubilaka mpi mpika yai nde, ‘Nge mpi, yala bambanza tanu.’ 20 Kansi mpika ya nkaka kwisaka mpi tubaka nde, ‘Mfumu, mine na nge yo yai; mono bumbaka yo na lele. 21 Mono vandaka kuwa nge boma sambu nge kele makambu ngolo; nge ke bakaka bima yina nge bumbisaka ve, mpi nge ke katulaka bima yina nge kunaka ve.’+ 22 Yandi tubilaka yandi nde, ‘Mpika ya mbi, mono ke sambisa nge na mambu yina nge mosi me tuba. Nge zabaka nde mono kele makambu ngolo, mono ke bakaka bima yina mono bumbisaka ve mpi mono ke katulaka bima yina mono kunaka ve, mpidina ve?+ 23 Ebuna, sambu na nki nge tulaka ve mbongo na mono* na banki? Mpi ntangu mono zolaka kuvutuka, mono zolaka kubaka yo ti mbongo ya nkaka na zulu.’

24 “Ebuna yandi tubilaka bantu yina telamaka pana nde, ‘Beno botula yandi mine yina mpi beno pesa yo na muntu yina kele ti bamine kumi.’+ 25 Kansi bo songaka yandi nde, ‘Mfumu, yandi kele ti bamine kumi!’— 26 ‘Mono ke tubila beno nde, konso muntu yina kele ti bima, bo ta yika yandi bima mingi, kansi muntu yina kele ve na bima, bo ta katula yandi ata bima yina yandi kele na yo.+ 27 Diaka, beno kwisa kunata bambeni na mono yina zolaka ve nde mono kuma ntotila na bo mpi beno fwa bo na ntwala na mono.’”

28 Ntangu Yezu manisaka kutuba mambu yai, yandi kwendaka na ntwala na bo, yandi tombukaka na Yeruzalemi. 29 Mpi ntangu yandi kumaka pene-pene ya Betfaze mpi ya Betania na ngumba ya bo ke bingaka Ngumba ya Banti ya Olive,+ yandi tindaka balongoki zole,+ 30 mpi tubaka nde: “Beno kwenda na bwala yina ke monana na ntwala, mpi ntangu beno ta kota na kati na yo, beno ta mona mwana-mpunda ya bo me kanga na nsinga, yina muntu mosi me vandaka ntete ve na zulu na yo. Beno kangula yo mpi beno nata yo awa. 31 Kansi kana muntu kuyula beno nde, ‘Sambu na nki beno ke kangula yo?’ Beno fwete tuba nde: ‘Mfumu kele ti mfunu na yo.’” 32 Ebuna bantu yina yandi tindaka kwendaka mpi monaka mambu mutindu yandi songaka bo.+ 33 Kansi ntangu bo vandaka kukangula mwana-mpunda, bankwa na yo yulaka bo nde: “Sambu na nki beno ke kangula mwana-mpunda yina?” 34 Bo tubaka nde: “Mfumu kele ti mfunu na yo.” 35 Bo nataka yo na Yezu, mpi bo losaka bilele na bo ya zulu na zulu ya mwana ya mpunda, ebuna bo tulaka Yezu na zulu na yo.+

36 Ntangu yandi vandaka kukwenda, bo vandaka kutanda bilele na bo ya zulu na nzila.+ 37 Ntangu yandi kumaka pene-pene ya nzila yina ke yantika na Ngumba ya Banti ya Olive, balongoki yonso yantikaka kuwa kiese mpi kukumisa Nzambi na ndinga ya ngolo sambu na bidimbu ya nkumbwa yonso yina bo monaka, 38 bo vandaka kutuba nde: “Bika nde muntu yina ke kwisa bonso Ntotila na zina ya Yehowa* kubaka lusakumunu! Ngemba na zulu, mpi nkembo na zulu!”+ 39 Kansi, Bafarize ya nkaka yina vandaka na kati ya kimvuka yina ya bantu tubilaka yandi nde: “Longi, nganina balongoki na nge.”+ 40 Kansi yandi vutulaka nde: “Mono ke tubila beno nde, kana bantu yai kuvanda pima, matadi ta tuba na ndinga ya ngolo.”

41 Ntangu yandi kumaka pene-pene, yandi monaka mbanza mpi yandi dilaka sambu na yo,+ 42 mpi yandi tubaka nde: “Kana nge mpi bakisaka na kilumbu yai mambu yina ke tadila ngemba—kansi ntangu yai bo me bumba yo na meso na nge.+ 43 Sambu bilumbu ta kwisa na zulu na nge ntangu bambeni na nge ta tunga na nziunga na nge lupangu mosi ya ngolo ya bo me sala na banti ya nsongi mpi ta ziunga nge mpi ta kangisa nge* na ndambu yonso.+ 44 Bo ta losa nge ti bana na nge yina kele na kati na nge na ntoto,+ mpi bo ta bika ve ata ditadi mosi na zulu ya ditadi na kati na nge,+ sambu nge bakisaka ve ntangu yina bo kwisaka kutala nge.”

45 Na nima yandi kotaka na tempelo mpi yandi yantikaka kukula bantu yina vandaka kuteka,+ 46 mpi yandi tubilaka bo nde: “Bo me sonikaka nde, ‘Nzo na mono ta vanda nzo ya bisambu,’+ kansi beno me kumisa yo nzo ya miyibi.”+

47 Yandi landaka kulonga konso kilumbu na tempelo. Kansi bamfumu ya banganga-nzambi, bansekudi, ti bantwadisi ya bantu vandaka kusosa kufwa yandi;+ 48 kansi bo monaka ve mutindu ya kusala yo, sambu bantu yonso vandaka kuwidikila yandi na dikebi yonso.+

20 Kilumbu mosi, ntangu yandi vandaka kulonga bantu na tempelo mpi kuzabisa nsangu ya mbote, bamfumu ya banganga-nzambi, bansekudi, mpi bankuluntu kwisaka 2 ebuna bo tubilaka yandi nde: “Songa beto, na nki kiyeka nge ke sala mambu yai? To nani pesaka nge kiyeka yai?”+ 3 Yandi vutudilaka bo nde: “Mono mpi ta yula beno ngiufula mosi, mpi beno songa mono: 4 Mbotika ya Yoane katukaka na zulu to na bantu?” 5 Ebuna bo solulaka bo na bo, mpi tubaka nde: “Kana beto tuba nde, ‘Na zulu,’ yandi ta tuba nde, ‘Sambu na nki beno kwikilaka yandi ve?’ 6 Kansi, kana beto tuba nde, ‘Na bantu,’ bantu yonso ta losila beto matadi, sambu bo ke ndimaka nde Yoane vandaka mbikudi.”+ 7 Yo yina bo vutulaka nde bo zabaka ve kana yo katukaka na wapi. 8 Yezu tubilaka bo nde: “Mono mpi, mono ke songa beno ve na nki kiyeka mono ke sala mambu yai.”

9 Ebuna yandi yantikaka kupesa bantu mbandu yai: “Muntu mosi kunaka kilanga ya vinu+ mpi bikaka yo na bantu ya ke salaka bilanga sambu bo futila yo, ebuna yandi kwendaka na insi ya nzenza sambu na ntangu mosi ya nda.+ 10 Ntangu nsungi ya kukatula bambuma lungaka, yandi tindaka mpika mosi na bantu ya ke salaka bilanga sambu bo pesa yandi ndambu ya bambuma ya kilanga ya vinu. Kansi bantu ya ke salaka bilanga bulaka yandi mpi vutulaka yandi maboko mpamba.+ 11 Yandi tindaka diaka mpika ya nkaka. Yandi mpi bo bulaka yandi, bo pesaka yandi nsoni, mpi bo vutulaka yandi maboko mpamba. 12 Yandi tindaka diaka mpika ya tatu; yandi mpi bo lwadisaka yandi mpi bo losaka yandi na nganda. 13 Ebuna, munkwa-kilanga ya vinu tubaka nde, ‘Nki mono ta sala? Mono ta tinda mwana na mono, yina mono ke zolaka mingi.+ Ntembe kele ve nde bo ta zitisa yandi.’ 14 Ntangu bantu ya ke salaka bilanga monaka yandi, bo yindulaka bo na bo nde, ‘Yandi yai muntu yina ta baka kimvwama. Beto fwa yandi sambu kimvwama kukuma ya beto.’ 15 Yo yina bo losaka yandi na nganda ya kilanga ya vinu mpi bo fwaka yandi.+ Ebuna, munkwa-kilanga ya vinu ta sala bo inki? 16 Yandi ta kwisa mpi ta fwa bantu yai ya ke salaka bilanga ebuna yandi ta pesa kilanga ya vinu na bantu ya nkaka.”

Ntangu bo waka mambu yai, bo tubaka nde: “Bika nde yo salama ve ata fioti!” 17 Kansi yandi talaka bo mpi tubaka nde: “Ebuna mambu yai ya bo me sonikaka ke tendula inki: ‘Ditadi yina bantu ya ke tungaka losaka me kumaka ditadi ya kinkonko ya ntete-ntete’?*+ 18 Konso muntu yina ta bwa na zulu ya ditadi yina, yandi ta pasuka.+ Mpi konso muntu yina yo ta bwila, yo ta panza yandi.”

19 Ebuna bansekudi mpi bamfumu ya banganga-nzambi sosaka kukanga yandi kaka na ntangu yina, kansi bo waka bantu boma, sambu bo bakisaka nde yandi pesaka mbandu yai sambu na bo.+ 20 Mpi ntangu bo talaka yandi mbote-mbote, bo tindaka bantu yina bo futaka na kinsweki sambu na kusala bonso nde bo kele bantu ya lunungu, sambu na kukanga yandi na kutuba na yandi,+ sambu bo pesa yandi na luyalu mpi na kiyeka ya guvernere. 21 Bo yulaka yandi nde: “Longi, beto me zaba nde nge ke tubaka mpi ke longaka mbote mpi nge ke pona-ponaka ve, kansi nge ke longaka nzila ya Nzambi na kuwakana ti kieleka: 22 Keti beto kele ti nswa ya* kufuta mpaku na Kaisali to ve?” 23 Kansi yandi bakisaka mayele na bo ya mbi mpi yandi tubilaka bo nde: 24 “Beno songa mono denari* mosi. Yo kele ti kifwanisu mpi zina ya nani?” Bo tubaka nde: “Ya Kaisali.” 25 Yandi tubilaka bo nde: “Ebuna, kana mpidina, beno pesa bima ya Kaisali na Kaisali+ kansi bima ya Nzambi na Nzambi.”+ 26 Bo kukaka ve kukanga yandi na mambu yina yandi vandaka kutuba na ntwala ya bantu, kansi sambu bo yitukaka na mvutu na yandi, bo vandaka pima.

27 Kansi, Basaduse ya nkaka, bayina ke tubaka nde lufutumuku+ kele ve, kwisaka mpi yulaka yandi+ nde: 28 “Longi, Moize sonikilaka beto nde: ‘Kana mpangi ya muntu mosi kufwa, mpi yandi bikisa nkento, kansi yandi vandaka ve ti bana, mpangi na yandi ya bakala fwete baka nkento yina mpi kubutila mpangi na yandi bana.’+ 29 Ebuna, kuvandaka ti bampangi ya babakala nsambwadi. Ya ntete kwelaka nkento kansi yandi fwaka kukonda kubuta bana. 30 Ya zole mpi mutindu mosi 31 mpi ya tatu kwelaka yandi. Mutindu mosi sambu na bo yonso nsambwadi; bo fwaka mpi bo bikisaka ve bana. 32 Nsuka-nsuka, nkento yina mpi fwaka. 33 Ebuna na lufutumuku, yandi ta kuma nkento ya nani? Sambu bo yonso nsambwadi kwelaka yandi.”

34 Yezu tubilaka bo nde: “Bana ya ngidika yai ya bima* ke kwelaka mpi bo ke kwedisaka bo, 35 kansi bantu yina bo me monaka nde bo me fwana na kubaka luzingu na ngidika ya bima yina mpi lufutumuku na bafwa ta kwela ve mpi bo ta kwedisaka bo ve.+ 36 Ya kieleka, bo lenda fwa diaka mpi ve, sambu bo kele bonso bawanzio, mpi bo kele bana ya Nzambi sambu bo kele bana ya lufutumuku. 37 Kansi na disolo ya mwa-nti ya bansende, Moize mpi monisaka nde bafwa ta futumuka, ntangu yandi ke binga Yehowa* nde ‘Nzambi ya Abrahami, Nzambi ya Izaki, mpi Nzambi ya Yakobi.’+ 38 Yandi kele Nzambi ya bafwa ve, kansi ya bantu yina kele na luzingu, sambu na meso na yandi bo yonso kele na luzingu.”+ 39 Bansekudi ya nkaka vutulaka nde: “Longi, nge me tuba mbote.” 40 Sambu bo vandaka diaka ve ti kikesa ya kuyula yandi ata ngiufula mosi.

41 Ebuna yandi yulaka bo nde: “Inki mutindu bo ke tubaka nde Kristu kele mwana ya Davidi?+ 42 Sambu Davidi yandi mosi ke tuba na mukanda ya Bankunga nde: ‘Yehowa* tubilaka Mfumu na mono nde: “Vanda na diboko na mono ya kitata 43 tii kuna mono ta tula bambeni na nge bonso kazune sambu na makulu na nge.”’+ 44 Yo yina, Davidi ke binga yandi Mfumu; ebuna nki mutindu Kristu lenda vanda mwana ya Davidi?”

45 Ebuna, ntangu bantu yonso vandaka kuwa, yandi tubilaka balongoki na yandi nde: 46 “Beno keba na bansekudi yina ke zolaka kutambula-tambula na bamvwela mpi ke zolaka bambote na bazandu, bakiti ya ntete* na basinagoga mpi bisika ya lukumu mingi na bankinsi,+ 47 mpi yina ke diaka bima* ya mifwidi ya bankento mpi bo ke salaka bisambu ya nda sambu na kukusa bo. Bantu yai ta baka ndola ya ngolo kuluta.”

21 Ntangu yandi tombulaka meso, yandi monaka bamvwama ke tula makabu na bo na bakesi ya makabu.+ 2 Ebuna yandi monaka nkento mosi ya mufwidi yina vandaka nsukami ke tula mbongo zole ya fioti ya bibende, ya ntalu fioti kibeni,*+ 3 mpi yandi tubaka nde: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde mufwidi yai ya nsukami me tula mbongo mingi kuluta bo yonso.+ 4 Sambu bantu yai yonso me tula makabu yina me lutana na zulu ya kimvwama na bo, kansi nkento yai na kinsukami na yandi me tula yonso yina yandi vandaka na yo sambu na kuzinga.”+

5 Na nima, ntangu bantu ya nkaka vandaka kutuba sambu na tempelo, mutindu bo me kumisaka yo kitoko ti matadi ya kitoko mpi ti bima yina bo me pesaka na Nzambi,+ 6 yandi tubaka nde: “Sambu na bima yai ya beno ke mona ntangu yai, na bilumbu ke kwisa ditadi mosi ve ta bikala awa na zulu ya ditadi ya nkaka, bo ta bwisa yo yonso.”+ 7 Ebuna bo yulaka yandi nde: “Longi, inki ntangu mambu yai ta salama kibeni, mpi inki ta vanda kidimbu ntangu mambu yai fwete salama?”+ 8 Yandi tubaka nde: “Beno keba nde muntu kukusa beno ve,+ sambu bantu mingi ta kwisa na zina na mono mpi ta tuba nde, ‘Mono kele yandi,’ mpi, ‘Ntangu ya bo me tulaka me finama.’ Beno landa bo ve.+ 9 Diaka, ntangu beno ta wa makelele ya bitumba mpi ya mavwanga,* beno tekita ve na boma. Sambu mambu yai fwete salama ntete, kansi nsuka ta kwisa ve na mbala mosi.”+

10 Ebuna yandi tubilaka bo nde: “Insi mosi ta nwanisa insi ya nkaka,+ mpi kimfumu mosi ta nwanisa kimfumu ya nkaka.+ 11 Ntoto ta nikana ngolo, mpi nzala ti kipupa ta vanda na bisika ya mutindu na mutindu;+ mpi yo ta vanda ti mambu ya ke pesa boma mpi bidimbu ya nene ta vanda na zulu.

12 “Kansi na ntwala nde mambu yai yonso kubwa, bantu ta kanga beno mpi ta monisa beno mpasi,+ bo ta pesa beno na basinagoga mpi bo ta tula beno na baboloko. Bo ta nata beno na ntwala ya bantotila mpi ya baguvernere sambu na zina na mono.+ 13 Yo ta pesa beno dibaku ya kuta kimbangi. 14 Yo yina, beno baka lukanu na bantima na beno na kuyidika ve na ntwala mambu ya beno ta tuba ntangu bo ta sambisa beno,+ 15 sambu mono ta pesa beno bangogo mpi mayele yina bambeni na beno yonso ta kuka ve kunwanisa to kutudila ntembe.+ 16 Diaka, ata bibuti, bampangi, bantu ya dibuta, mpi banduku ta pesa beno na maboko ya bantu,* mpi bo ta fwa bankaka na kati na beno,+ 17 mpi bantu yonso ta menga beno sambu na zina na mono.+ 18 Kansi, ata nsuki mosi ve ya ntu na beno ta vila.+ 19 Kana beno kanga ntima, beno ta tanina luzingu na beno.*+

20 “Kansi, ntangu beno ta mona basoda me ziunga+ Yeruzalemi, beno zaba nde lufwa na yo me finama.+ 21 Ebuna, bika bantu yina kele na Yudea kuyantika kutina na bangumba,+ bika bantu yina kele na kati na yo kubasika, mpi bika bantu yina kele na babwala ya pene-pene kukota ve na kati na yo, 22 sambu yo kele bilumbu yina Nzambi ta pesa bantu ndola sambu mambu yonso yina bo me sonikaka kulungana. 23 Mawa na bankento ya mavumu mpi na bankento yina ke nwisa bana na bilumbu yina!+ Sambu mpasi ya nene ta vanda na insi mpi bo ta pesa bantu yai ndola. 24 Bo ta fwa bo na mbele ya bitumba mpi bo ta nata bo na kimpika na makanda yonso;+ mpi makanda* ta niata Yeruzalemi tii kuna bantangu ya bo me tulaka ya makanda* ta lungana.+

25 “Diaka, bidimbu ta vanda na ntangu, na ngonda, mpi na bambwetete;+ mpi na ntoto makanda ta mona mpasi mingi sambu yo ta zaba ve kima ya kusala sambu na makelele ya ngolo ya nzadi-mungwa mpi kunikana na yo. 26 Bantu ta bwa ngambu sambu na boma mpi sambu bo ke vingila mambu yina ta kwisa kubwa na ntoto ya mvimba, sambu bangolo ya zulu ta nikana. 27 Ebuna bo ta mona Mwana ya muntu+ ke kwisa na kati ya dituti ti ngolo mpi nkembo ya nene.+ 28 Kansi ntangu mambu yai ta yantika kubwa, beno telama ya kusungama mpi beno tedimisa ba-ntu na beno, sambu luguluku na beno me finama.”

29 Ebuna yandi pesaka bo mbandu mosi: “Beno tala nti ya bafige mpi banti yonso ya nkaka.+ 30 Kana yo me basisa matiti, beno ke monaka yo beno mosi mpi beno ke zabaka nde ntangu yai nsungi ya mvula me finama. 31 Mutindu mosi mpi beno, kana beno mona mambu yai ke salama, beno zaba nde Kimfumu ya Nzambi me finama. 32 Ya kieleka mono ke tubila beno nde ndonga yai ya bantu ta luta ve ata fioti na ntwala nde mambu yonso kubwa.+ 33 Zulu ti ntoto ta luta, kansi bangogo na mono ta luta ve ata fioti.+

34 “Kansi, beno keba sambu bantima na beno kukuma ve ata fioti kizitu na kudia mbiki, na kulutisa ndilu na kunwa malafu,+ mpi na basusi ya luzingu,+ ebuna na kintulumukina kilumbu yina kubwila beno na mbala mosi 35 bonso mutambu.+ Sambu yo ta bwila bantu yonso yina ke zingaka na ntoto ya mvimba. 36 Yo yina, beno bikala ya kusikama,+ ntangu yonso beno bondila+ sambu beno nunga na kutina mambu yai yonso ya fwete bwa mpi na kutelama na ntwala ya Mwana ya muntu.”+

37 Na mwini yandi vandaka kulonga na tempelo, kansi na mpimpa yandi vandaka kubasika mpi kukwenda kulala na ngumba ya bo ke bingaka Ngumba ya Banti ya Olive. 38 Mpi bantu yonso vandaka kukwisa na suka-suka na tempelo sambu na kuwa yandi.

22 Ebuna Nkinsi ya Mampa ya Kukonda Levire, ya bo ke bingaka Paki,+ kumaka pene-pene.+ 2 Bamfumu ya banganga-nzambi ti bansekudi vandaka kusosa mutindu ya mbote ya kufwa yandi,+ sambu bo vandaka kuwa bantu boma.+ 3 Ebuna Satana kotaka na Yudasi, yina bo vandaka kubinga Iskariote, yina vandaka mosi na kati ya bantumwa 12,+ 4 mpi yandi kwendaka kusolula ti bamfumu ya banganga-nzambi ti bakapitene ya tempelo mutindu ya kuteka Yezu na maboko na bo.+ 5 Bo waka kiese sambu na diambu yina mpi bo wakanaka na kupesa yandi mbongo ya bibende.+ 6 Ebuna yandi ndimaka, mpi yandi yantikaka kusosa dibaku ya mbote ya kuteka yandi na maboko na bo na kisika yina kimvuka ya bantu ta vanda ve.

7 Kilumbu ya Mampa ya Kukonda Levire lungaka, ebuna na kilumbu yina, yo lombaka nde bo tambika kimenga ya Paki;+ 8 yo yina yandi tindaka Piere ti Yoane, mpi tubaka nde: “Beno kwenda kuyidika Paki sambu beto dia yo.”+ 9 Bo songaka yandi nde: “Na wapi nge ke zola nde beto yidika yo?” 10 Yandi tubilaka bo nde: “Tala! Ntangu beno ta kota na mbanza, muntu mosi ya ke nata dibungu ya masa ta kutana ti beno. Beno landa yandi na kati ya nzo yina yandi ta kota.+ 11 Ebuna beno songa munkwa-nzo nde, ‘Longi ke tubila nge nde: “Wapi suku ya banzenza kisika mono lenda dia Paki ti balongoki na mono?”’ 12 Muntu yina ta songa beno suku mosi ya nene ya zulu, yina kele ti bima yonso. Beno yidika yo kuna.” 13 Ebuna bo kwendaka mpi monaka mambu mutindu yandi songaka bo, mpi bo yidikaka Paki.

14 Ntangu ngunga lungaka, yandi vandaka na mesa ti bantumwa.+ 15 Yandi tubilaka bo nde: “Mono vandaka ti nzala ya ngolo ya kudia Paki yai ti beno na ntwala nde mono mona mpasi; 16 sambu mono ke tubila beno nde: Mono ta dia yo diaka ve tii kuna yo ta lungana na Kimfumu ya Nzambi.” 17 Ebuna yandi bakaka dikopa, yandi pesaka Nzambi matondo mpi yandi tubaka nde: “Beno baka yo, mpi beno lutisa yo na mosi-mosi na kati na beno, 18 sambu mono ke tubila beno nde, yantika ntangu yai, mono ta nwa diaka ve vinu tii kuna Kimfumu ya Nzambi ta kwisa.”

19 Yandi bakaka dimpa,+ yandi pesaka matondo, yandi zengaka yo, yandi pesaka bo yo mpi tubaka nde: “Yai ke tendula nitu na mono,+ yina mono fwete pesa sambu na beno.+ Beno landa kusala yo sambu na kuyibuka mono.”+ 20 Diaka yandi salaka mutindu mosi ti dikopa, ntangu bo manisaka kudia madia ya nkokila, mpi tubaka nde: “Dikopa yai ke tendula kuwakana ya mpa+ na nsadisa ya menga na mono,+ yina ta tiamuka sambu na beno.+

21 “Kansi tala! diboko ya muntu yina ke teka mono kele ti mono na mesa.+ 22 Ya kieleka, mwana ya muntu ke kwenda na nzila na yandi na kuwakana ti mambu yina bo tubaka na ntwala;+ kansi, mawa na muntu yina ke teka yandi!”+ 23 Ebuna bo yantikaka kutuba bo na bo kana nani na kati na bo lendaka kibeni kusala diambu yai.+

24 Kansi, bo yantikaka mpi kutula ntembe ya ngolo bo na bo sambu na kuzaba muntu yina bo vandaka kutadila bonso muntu ya kuluta nene.+ 25 Kansi, yandi tubilaka bo nde: “Bantotila ya makanda ke yalaka bantu na kingolo-ngolo, mpi bo ke bingaka bantu yina kele ti kiyeka na zulu na bo nde Bantu ya Mbote.+ 26 Ata mpidina, beno fwete vanda ve mutindu yina.+ Kansi muntu yina kele muntu ya kuluta nene na kati na beno kukuma bonso leke na beno yonso,+ mpi muntu yina ke twadisa beno kukuma bonso muntu yina ke sadila bankaka. 27 Sambu nani me luta nene, muntu yina ke dia* to muntu yina ke sadila bankaka? Keti yo kele ve muntu yina ke dia?* Kansi mono kele na kati na beno bonso muntu yina ke sadila bankaka.+

28 “Kansi, beno kele bantu yina me kangama ti mono+ na bampasi na mono;+ 29 mpi mono ke sala kuwakana ti beno, mutindu Tata na mono salaka kuwakana ti mono, sambu na Kimfumu,+ 30 sambu beno dia mpi beno nwa na mesa na mono na Kimfumu na mono,+ mpi beno vanda na bakiti ya kimfumu+ sambu na kusambisa makanda 12 ya Izraele.+

31 “Simoni, Simoni, wa! Satana lombaka na kupupula beno yonso bonso ble.+ 32 Kansi mono me bondila sambu na nge sambu lukwikilu na nge kulemba ve;+ ebuna nge, ntangu nge ta kwisa kuvutuka, pesa bampangi na nge kikesa.”+ 33 Ebuna yandi tubilaka yandi nde: “Mfumu, mono kele ya kuyilama na kukwenda ti nge na boloko mpi na lufwa.”+ 34 Kansi yandi tubaka nde: “Piere, mono ke tubila nge nde, bubu yai na ntwala nde nsusu kukokula, nge ta buya mbala tatu nde nge me zaba mono ve.”+

35 Yandi tubilaka bo mpi nde: “Ntangu mono tindaka beno kukonda mwa-saki ya kunatila mbongo mpi mwa-saki ya kunatila madia mpi basandale,+ keti beno kondaka ata kima mosi?” Bo tubaka nde: “Ve!” 36 Ebuna yandi tubilaka bo nde: “Kansi ntangu yai, muntu yina kele ti mwa-saki ya kunatila mbongo, yandi baka yo, mutindu mosi sambu na mwa-saki ya kunatila madia, mpi muntu yina kele ve ti mbele ya bitumba, yandi teka lele na yandi ya zulu mpi yandi sumba mbele mosi. 37 Sambu mono ke tubila beno nde mambu yina bo me sonikaka fwete lungana na mono, disongidila, ‘Bo tangaka yandi ti bantu ya ke fwaka nsiku.’+ Sambu mambu ke lungana sambu na mono.”+ 38 Ebuna bo tubaka nde: “Mfumu, beto kele ti bambele zole ya bitumba.” Yandi tubilaka bo nde: “Yo me fwana.”

39 Ntangu yandi basikaka, yandi kwendaka na Ngumba ya Banti ya Olive mutindu vandaka kikalulu na yandi, balongoki mpi landaka yandi.+ 40 Ntangu yandi kumaka na kisika yina, yandi tubilaka bo nde: “Beno landa kusamba sambu beno bwa ve na mpukumuna.”+ 41 Ebuna yandi bikisaka bo mpi kwendaka yandi mosi mwa ntama,* yandi fukamaka mpi yandi yantikaka kusamba 42 nde: “Tata, kana nge me zola, katula dikopa yai na mono. Ata mpidina, bika luzolo na nge kusalama kansi luzolo na mono ve.”+ 43 Ebuna wanzio mosi katukaka na zulu, kwisaka kumonika na yandi, mpi pesaka yandi kikesa.+ 44 Kansi yandi vandaka kibeni na mpasi ya ngolo, yo yina yandi landaka kusamba ngolo kibeni;+ mpi mutoki na yandi kumaka bonso matonsi ya menga yina ke bwa na ntoto. 45 Ntangu yandi manisaka kusamba, yandi kwendaka kisika balongoki vandaka, mpi yandi kutaka bo bo ke lala, mawa me lembisa bo.+ 46 Yandi tubilaka bo nde: “Sambu na nki beno ke lala? Beno telama mpi beno landa kusamba sambu beno bwa ve na mpukumuna.”+

47 Ntangu yandi vandaka kaka kutuba, kimvuka mosi ya bantu kwisaka; muntu yina bo vandaka kubinga Yudasi, mosi na kati ya bantumwa 12, vandaka kutwadisa bo, mpi yandi kwendaka pene-pene ya Yezu sambu na kupesa yandi beze.+ 48 Kansi Yezu tubilaka yandi nde: “Yudasi, keti nge ke teka Mwana ya muntu na beze?” 49 Ntangu bantu yina vandaka na nziunga na yandi monaka mambu yina zolaka kusalama, bo tubaka nde: “Mfumu, keti beto fwete bula bo ti mbele ya bitumba?” 50 Nkutu muntu mosi na kati na bo bulaka mpika ya nganga-nzambi ya nene mpi zengaka yandi dikutu ya kitata.+ 51 Kansi Yezu vutulaka nde: “Yo me fwana.” Mpi yandi simbaka dikutu yina mpi belulaka yandi. 52 Ebuna Yezu tubilaka bamfumu ya banganga-nzambi mpi bakapitene ya tempelo mpi bankuluntu yina kwisaka pana sambu na kukanga yandi nde: “Keti beno me basika ti bambele ya bitumba mpi banti bonso nde beno me kwisa kukanga muyibi?+ 53 Ntangu mono vandaka ti beno na tempelo konso kilumbu,+ beno kangaka mono ve.+ Kansi yai kele ngunga na beno mpi kiyeka ya mpimpa.”+

54 Ebuna bo kangaka yandi, bo nataka yandi,+ mpi bo kotisaka yandi na nzo ya nganga-nzambi ya nene; kansi Piere vandaka kulanda na ntama.+ 55 Ntangu bo pedisaka tiya na kati-kati ya kibansala mpi vandaka kumosi, Piere vandaka ya kuvanda na kati na bo.+ 56 Kansi ntangu nsadi mosi ya nkento monaka yandi me vanda na ntwala ya tiya, yandi talaka Piere mbote-mbote mpi tubaka nde: “Muntu yai mpi vandaka ti yandi.” 57 Kansi yandi buyaka yo mpi tubaka nde: “Nkento, mono me zaba yandi ve.” 58 Mpi na nima ya ntangu fioti, muntu ya nkaka monaka yandi mpi tubaka nde: “Nge mpi nge kele mosi na kati na bo.” Kansi Piere tubaka nde: “Bakala, mono ve.”+ 59 Kiteso ya ngunga mosi lutaka, ebuna muntu ya nkaka yantikaka kutuba ti kudindamana yonso nde: “Ya kieleka, muntu yai mpi vandaka ti yandi, nkutu, yandi kele muntu ya Galilea!” 60 Kansi Piere tubaka nde: “Bakala, mono me zaba ve mambu ya nge ke tuba.” Na mbala mosi, ntangu yandi vandaka kaka kutuba, nsusu kokulaka. 61 Ebuna Mfumu balukaka mpi talaka Piere na meso, mpi yandi yibukaka mambu yina Mfumu tubaka, ntangu yandi tubilaka yandi nde: “Na ntwala nde nsusu kukokula bubu yai, nge ta buya mono mbala tatu.”+ 62 Yandi basikaka na nganda mpi dilaka ngolo kibeni.

63 Kansi, bantu yina vandaka kukengila Yezu yantikaka kuseka yandi,+ mpi kubula yandi;+ 64 mpi na nima ya kufika luse na yandi, bo vandaka kuyula yandi nde: “Bikula! Nani me bula nge?” 65 Mpi bo vandaka kutuba mambu mingi ya nkaka sambu na kuvweza yandi.

66 Ntangu ntongo tanaka, kimvuka ya bankuluntu ya bantu, bamfumu ya banganga-nzambi ti bansekudi vukanaka+ mpi bo nataka yandi na nzo ya Sanedreni na bo, mpi bo tubaka nde: 67 “Kana nge kele Kristu, songa beto.”+ Kansi yandi tubilaka bo nde: “Ata mono songa beno, beno ta kwikila yo ve ata fioti. 68 Diaka, kana mono yula beno, beno ta pesa ve mvutu. 69 Kansi, katuka ntangu yai Mwana ya muntu+ ta vanda na diboko ya kitata ya ngolo ya Nzambi.”+ 70 Ebuna bo yonso tubaka nde: “Keti nge kele Mwana ya Nzambi?” Yandi songaka bo nde: “Beno mosi bantu ke tuba nde mono kele Mwana ya Nzambi.” 71 Bo tubaka nde: “Keti beto kele diaka ti mfunu ya kimbangi ya nkaka? Sambu beto mosi me wa yo na munoko na yandi mosi.”+

23 Bantu yonso telamaka, ebuna bo nataka yandi na Pilate.+ 2 Na nima bo yantikaka kufunda yandi+ nde: “Beto monaka muntu yai ke tula mavwanga na dikanda na beto, yandi ke buyisa bantu na kufuta mpaku na Kaisali,+ mpi yandi ke tuba nde yandi mosi kele Kristu, ntotila.”+ 3 Ntangu yai, Pilate yulaka yandi nde: “Keti nge kele Ntotila ya Bayuda?” Yezu vutulaka nde: “Nge mosi muntu me tuba yo.”+ 4 Ebuna Pilate tubilaka bamfumu ya banganga-nzambi mpi bimvuka ya bantu nde: “Mono ke mona ve mbi ya muntu yai me sala.”+ 5 Kansi bo dindamanaka nde: “Yandi ke pusa bantu na kusala mubulu na ntangu yandi ke longa na Yudea ya mvimba, yantika na Galilea tii nkutu awa.” 6 Ntangu Pilate waka mambu yina, yandi yulaka kana muntu yina kele muntu ya Galilea. 7 Ntangu yandi zabaka nde yandi kele muntu ya ntoto ya Erode,+ yandi tindaka yandi na Erode, yina vandaka mpi na Yeruzalemi na bilumbu yina.

8 Ntangu Erode monaka Yezu, yandi waka kiese mingi. Sambu katuka ntama, yandi vandaka kuzola kumona Yezu sambu yandi waka mambu mingi sambu na yandi,+ mpi yandi vandaka kutula kivuvu ya kumona ndambu ya bidimbu yina yandi ta sala. 9 Yo yina yandi yantikaka kuyula yandi bangiufula mingi, kansi Yezu pesaka yandi ve ata mvutu mosi.+ 10 Ata mpidina, bamfumu ya banganga-nzambi mpi bansekudi vandaka kutelama mbala na mbala mpi bo vandaka kufunda yandi ti makasi yonso. 11 Ebuna Erode ti basoda na yandi vwezaka yandi,+ mpi yandi lwatisaka Yezu lele mosi ya ke ngenga sambu na kuseka yandi+ mpi na nima yandi vutulaka Yezu na Pilate. 12 Erode ti Pilate kumaka banduku na kilumbu yina, kansi bo vandaka ntete bambeni.

13 Pilate bingaka bamfumu ya banganga-nzambi, bamfumu, mpi bantu, 14 ebuna yandi tubilaka bo nde: “Beno natilaka mono muntu yai nde yandi ke pusa bantu na kukolama. Kansi mono me sambisa yandi na meso na beno mpi mono me mona ve bikuma ya ke ndimisa mambu ya beno ke fundila yandi.+ 15 Ya kieleka, Erode mpi monaka yo ve, sambu yandi vutulaka yandi na beto. Yandi me sala ve ata kima mosi ya ke lomba nde bo fwa yandi. 16 Yo yina mono ta pesa yandi ndola+ mpi mono ta yambula yandi.” 17*  —— 18 Kansi kimvuka ya bantu yonso tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Fwa muntu yai, kansi basisila beto Barabasi!”+ 19 (Bo tulaka muntu yina na boloko sambu na kukolama yina basikaka na mbanza mpi sambu yandi fwaka muntu.) 20 Pilate bingaka bo diaka sambu yandi zolaka kuyambula Yezu.+ 21 Ebuna bo yantikaka kutuba na ndinga ya ngolo nde: “Na zulu ya nti! Na zulu ya nti!”+ 22 Pilate tubilaka bo na mbala ya tatu nde: “Sambu na nki? Inki diambu ya mbi muntu yai salaka? Mono me mona ve ata kima mosi ya ke lomba nde bo fwa yandi; yo yina, mono ta pesa yandi ndola mpi mono ta yambula yandi.” 23 Kansi bo yantikaka kudindamana mpi kutuba na ndinga ya ngolo nde bo fwa yandi,* ebuna bandinga na bo nungaka.+ 24 Yo yina Pilate bakaka lukanu ya kusala mambu yina bo vandaka kulomba. 25 Yandi basisaka muntu yina bo vandaka kulomba, yina bo tulaka na boloko sambu na kukolama mpi sambu yandi fwaka muntu, kansi yandi pesaka bo Yezu sambu bo sala yandi mutindu bo zolaka.

26 Ntangu bo vandaka kunata yandi, bo kangaka Simoni muntu ya Sirene; yandi katukaka na nseke, ebuna bo tulaka nti ya mpasi na mapeka na yandi sambu yandi nata yo mpi kulanda Yezu na nima.+ 27 Bantu mingi kibeni vandaka kulanda yandi; na kati na bo kuvandaka ti bankento yina vandaka kudibula sambu na mawa mpi bo vandaka kudila yandi. 28 Yezu balukaka na ndambu ya bankento yina mpi yandi tubaka nde: “Bana-bankento ya Yeruzalemi, beno bika kudila sambu na mono. Kansi, beno dila sambu na beno mosi mpi sambu na bana na beno;+ 29 sambu tala! bilumbu ke kwisa ntangu bantu ta tuba nde, ‘Kiese na bankento ya mikobo, na mavumu yina butaka ve mpi na mabele yina nwisaka ve bana!’+ 30 Ebuna bo ta yantika kutubila bangumba ya nene nde, ‘Beno bwila beto!’ mpi bangumba ya fioti nde, ‘Beno fika beto!’+ 31 Kana bo sala mambu yai ntangu nti kele ya mubisu, inki ta salama ntangu yo ta yuma?”

32 Bo vandaka kunata mpi bantu zole ya nkaka, bantu ya mbi, sambu bo fwa bo ti yandi.+ 33 Ntangu bo kumaka na kisika ya bo ke bingaka Mukwa ya Ntu,+ bo tulaka yandi na zulu ya nti na lweka ya bantu yina ya mbi, mosi na diboko na yandi ya kitata mpi mosi na diboko na yandi ya kimama.+ 34 Kansi Yezu vandaka kutuba nde: “Tata, lolula bo, sambu bo ke zaba ve mambu yina bo ke sala.” Diaka, bo bulaka zeke sambu na kukabula bilele na yandi.+ 35 Bantu telamaka pana bo ke tala. Kansi bamfumu vandaka kuseka mpi kutuba nde: “Yandi gulusaka bankaka; bika yandi kudigulusa, kana yandi kele Kristu ya Nzambi, Muntu Yina Bo Me Solaka.”+ 36 Ata basoda vandaka kuseka yandi, bo kwisaka pene-pene, bo pesaka yandi vinu ya ngani+ 37 mpi bo tubaka nde: “Kana nge kele Ntotila ya Bayuda, kudigulusa.” 38 Kuvandaka mpi ti bisono na zulu na yandi: “Yai Ntotila ya Bayuda.”+

39 Ebuna muntu mosi na kati ya bantu ya mbi yina bo tulaka na zulu ya nti yantikaka kufinga yandi nde:+ “Nge kele Kristu, mpidina ve? Kudigulusa mpi gulusa beto!” 40 Muntu yina ya nkaka nganinaka yandi nde: “Keti nge ke wa ve Nzambi boma ata fioti, ntangu yai ya nge me baka ndola ya mutindu mosi? 41 Yo me fwana mpidina sambu na beto, sambu beto ke baka ndola yina me fwana na beto sambu na mambu ya beto salaka; kansi muntu yai salaka ve ata diambu mosi ya mbi.” 42 Ebuna yandi tubaka nde: “Yezu, yibuka mono ntangu nge ta kwisa na Kimfumu na nge.”+ 43 Yezu tubilaka yandi nde: “Ya kieleka mono ke tubila nge bubu yai nde, nge ta vanda ti mono na Paladisu.”+

44 Na ntangu yina yo vandaka kiteso ya ngunga ya sambanu,* kansi mpimpa bwaka na ntoto ya mvimba tii na ngunga ya uvwa,*+ 45 sambu nsemo ya mwini vilaka; ebuna rido ya kisika ya santu+ pasukaka na kati-kati.+ 46 Ebuna Yezu tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Tata, mono ke pesa mpeve na mono na maboko na nge.”+ Ntangu yandi tubaka mambu yai, yandi fwaka.*+ 47 Sambu mfumu ya basoda monaka mambu yina salamaka, yandi yantikaka kupesa Nzambi nkembo nde: “Ya kieleka, muntu yai vandaka muntu ya lunungu.”+ 48 Ntangu bimvuka ya bantu yonso yina vukanaka pana sambu na kutala mambu yai monaka mambu yina salamaka, bo vutukaka na banzo na bo, bo ke bula ba-ntulu na bo. 49 Bantu yonso yina zabaka yandi telamaka ntama. Bankento yina vandaka kulanda yandi katuka na Galilea vandaka mpi pana ebuna bo monaka mambu yai.+

50 Kuvandaka ti muntu mosi, zina na yandi Yozefi; yandi vandaka muntu ya Sanedreni. Yandi vandaka muntu ya mbote mpi ya lunungu.+ 51 (Muntu yai pesaka ve maboko na diambu yina bo kanaka mpi salaka.) Yandi vandaka muntu ya Arimatea, mbanza mosi ya Yudea, mpi yandi vandaka kuvingila Kimfumu ya Nzambi. 52 Yandi kwendaka na ntwala ya Pilate mpi lombaka mvumbi ya Yezu. 53 Yandi tululaka yo+ mpi yandi ziungaka yo na lino ya kitoko, mpi yandi tulaka yo na maziamu* yina bo timunaka na ditadi;+ bo vandaka me tula ntete ve ata mvumbi mosi kuna. 54 Ntangu yai, yo vandaka kilumbu ya Kuyilama,*+ mpi Kisabatu+ zolaka kuyantika. 55 Kansi bankento yina kwisaka ti yandi katuka na Galilea vandaka kulanda, bo talaka maziamu,* mpi bo monaka mutindu bo tulaka mvumbi na yandi,+ 56 ebuna bo vutukaka sambu na kuyidika bima mpi mafuta ya nsudi ya kitoko. Kansi, bo pemaka na Kisabatu+ na kulanda nsiku.

24 Kansi na kilumbu ya ntete ya mposo, bo kwisaka na maziamu* na suka-suka kibeni, bo nataka bima ya nsudi ya kitoko yina bo yidikaka.+ 2 Kansi bo kutaka bo me katula ditadi na maziamu,*+ 3 mpi ntangu bo kotaka, bo monaka ve mvumbi ya Mfumu Yezu.+ 4 Ntangu bo kumaka kisaka-saka sambu na diambu yai, babakala zole yina vandaka ti bilele ya ke ngenga kwisaka kutelama pene-pene na bo. 5 Bankento yina waka boma mpi bo tulaka luse na ntoto, yo yina babakala yina tubilaka bo nde: “Sambu na nki beno ke sosa muntu ya luzingu na kati ya bafwa?+ 6 Yandi kele awa ve, kansi yandi me futumuka. Beno yibuka mambu yina yandi songaka beno ntangu yandi vandaka ntete na Galilea, 7 nde bo fwete pesa Mwana ya muntu na maboko ya bantu ya masumu, nde bo fwete fwa yandi na zulu ya nti, mpi nde yandi fwete futumuka na kilumbu ya tatu.”+ 8 Ebuna bo yibukaka mambu yina yandi tubaka;+ 9 bo katukaka na maziamu* mpi bo kwendaka kuzabisa mambu yai yonso na bantumwa Kumi na Mosi mpi na bantu yonso ya nkaka.+ 10 Yo vandaka Maria ya Magdala, Yoana, mpi Maria mama ya Yakobo. Diaka, bankento ya nkaka yina vandaka ti bo vandaka kuzabisa bantumwa mambu yai. 11 Kansi, bo monaka mambu yai bonso mambu ya mpamba, mpi bo kwikilaka ve bankento yina.

12 Kansi Piere telamaka, yandi kwendaka ntinu na maziamu,* yandi niekaka, yandi talaka mpi monaka kaka bilele ya lino. Yo yina yandi vutukaka, mpi yandi vandaka kuyituka mambu yina bwaka.

13 Kansi kaka na kilumbu yina, bantu zole na kati na bo vandaka kukwenda na bwala mosi, zina na yo Emausi, yina vandaka na kitamina ya kiteso ya bakilometre 11* ti Yeruzalemi, 14 mpi bo vandaka kusolula mpi kutubila mambu yina yonso salamaka.

15 Ntangu bo vandaka kusolula mpi kutubila mambu yai, Yezu yandi mosi pusanaka mpi yantikaka kutambula ti bo, 16 kansi bo kukaka ve kuzaba yandi.+ 17 Yandi tubilaka bo nde: “Inki mambu yai beno ke solula na ntangu beno ke tambula?” Ebuna bo telamaka ti mawa yonso. 18 Muntu mosi na kati na bo, zina na yandi Kleopasi, yulaka yandi nde: “Keti nge kele munzenza mpi nge ke zingaka nge mosi na Yeruzalemi, yo yina nge me zaba ve* mambu yina me katuka kubwa kuna na bilumbu yai?” 19 Yandi yulaka bo nde: “Inki mambu?” Bo songaka yandi nde: “Mambu ya Yezu muntu ya Nazareti,+ yina vandaka mbikudi ya ngolo na bisalu mpi na bangogo na ntwala ya Nzambi mpi ya bantu yonso;+ 20 mpi mutindu bamfumu ya banganga-nzambi na beto mpi bamfumu na beto pesaka yandi na maboko ya bantu sambu bo zengila yandi nkanu ya lufwa,+ mpi tulaka yandi na zulu ya nti. 21 Kansi beto vandaka kutula kivuvu nde muntu yai vandaka muntu yina ta gulusa Izraele.+ Katula mambu yai yonso, yai kilumbu ya tatu yantika mambu yina bwaka. 22 Diaka, bankento ya nkaka na kati na beto mpi yitukisaka beto, sambu bo kwendaka na suka-suka na maziamu*+ 23 mpi sambu bo monaka ve mvumbi na yandi, bo kwisaka kutuba nde bo monaka mpi mbona-meso ya kuyituka ya bawanzio; bayina tubaka nde yandi kele na luzingu. 24 Ebuna bantu ya nkaka yina vandaka ti beto kwendaka na maziamu,*+ mpi bo monaka yo mutindu bankento yina tubaka, kansi bo monaka yandi ve.”

25 Ebuna yandi tubilaka bo nde: “O bantu ya kukonda mayele mpi yina ntima na bo ke kwikilaka ve nswalu mambu yonso yina bambikudi tubaka! 26 Keti yo vandaka ve mfunu nde Kristu kukutana ti mambu yai+ mpi kukota na nkembo na yandi?”+ 27 Mpi yantika na Moize ti na Bambikudi yonso,+ yandi tendudilaka bo mambu ya ke tadila yandi yina kele na Masonuku yonso.

28 Nsuka-nsuka bo kumaka pene-pene ya bwala yina bo vandaka kukwenda, ebuna yandi salaka bonso nde yandi ke luta. 29 Kansi bo siamisaka yandi na kubikala mpi bo tubaka nde: “Bikala ti beto, sambu nkokila me bwa mpi mpimpa ke zola kubwa.” Ebuna yandi kotaka sambu na kubikala ti bo. 30 Ntangu yandi vandaka kudia* ti bo, yandi bakaka mampa, yandi sakumunaka yo, yandi zengaka yo, mpi yandi yantikaka kupesa bo.+ 31 Ebuna meso na bo kangukaka kibeni, mpi bo zabaka yandi; kansi yandi vilaka na meso na bo.+ 32 Mpi bo tubaka bo na bo nde: “Keti bantima na beto vandaka kupela ve ntangu yandi vandaka kusolula ti beto na nzila, ntangu yandi vandaka kutendudila beto Masonuku mbote-mbote?” 33 Bo telamaka kaka na ntangu yina, mpi bo vutukaka na Yeruzalemi, ebuna bo kutaka bantumwa Kumi na Mosi mpi bantu yina vukanaka ti bo; 34 bantu yina bo kutaka tubilaka bo nde: “Ya kieleka Mfumu futumukaka, mpi yandi monanaka na Simoni!”+ 35 Ebuna bo songaka bo mambu yina salamaka na nzila mpi mutindu bo zabaka yandi ntangu yandi zengaka mampa.+

36 Ntangu bo vandaka kutubila mambu yai, yandi mosi telamaka na kati-kati na bo mpi yandi tubilaka bo nde: “Ngemba kuvanda na beno.”+ 37 Kansi sambu bo vandaka kutekita na boma, bo yindulaka nde bo vandaka kumona mpeve. 38 Yo yina yandi tubilaka bo nde: “Sambu na nki beno me kuma kisaka-saka, mpi sambu na nki beno kele na keti-keti na bantima na beno? 39 Beno tala maboko na mono ti makulu na mono, yo kele mono kibeni; beno simba mono mpi beno tala, sambu mpeve ke vandaka ve ti nsuni mpi mikwa mutindu beno ke mona mono kele na yo.” 40 Ntangu yandi tubaka mambu yai, yandi songaka bo maboko na yandi ti makulu na yandi. 41 Kansi sambu bo vandaka kukwikila kaka ve sambu bo vandaka na kiese mingi mpi vandaka kuyituka, yandi tubilaka bo nde: “Keti beno kele ti kima ya kudia awa?” 42 Bo pesaka yandi kitini ya mbisi ya masa ya kuyoka, 43 yandi bakaka yo, mpi yandi diaka yo na meso na bo.

44 Ebuna yandi tubilaka bo nde: “Yai mambu ya mono songaka beno ntangu mono vandaka ntete ti beno,+ nde mambu yonso yina bo me sonikaka sambu na mono na Nsiku ya Moize, na Bambikudi, mpi na Bankunga fwete lungana.”+ 45 Ebuna yandi kangulaka kibeni mabanza na bo sambu bo bakisa ntendula ya Masonuku,+ 46 mpi yandi tubilaka bo nde, “Bo me sonikaka nde: Kristu ta mona mpasi mpi ta telama na kati ya bafwa na kilumbu ya tatu,+ 47 mpi na zina na yandi, bo ta samuna+ na makanda yonso+—yantika na Yeruzalemi nde bantu fwete balula ntima sambu bo lolula masumu na bo.+ 48 Beno fwete vanda bambangi ya mambu yai.+ 49 Mono ke tindila beno dikabu yina Tata na mono silaka. Kansi beno, beno bikala na mbanza tii kuna beno ta baka ngolo yina ta katuka na zulu.”+

50 Ebuna yandi basisaka bo mpi nataka bo tii na Betania, ebuna yandi tombulaka maboko na yandi mpi sakumunaka bo. 51 Ntangu yandi vandaka kusakumuna bo, yandi kabwanaka ti bo mpi Nzambi tombulaka yandi na zulu.+ 52 Ebuna bo fukiminaka yandi mpi bo vutukaka na Yeruzalemi ti kiese mingi.+ 53 Bo vandaka ntangu yonso na tempelo, bo ke kumisa Nzambi.+