Desembri

Bantangu ya nkaka beto lenda bakisa ve mbote diambu mosi na Ndinga ya Nzambi. To Yehowa lenda pesa mvutu na bisambu na beto na mutindu yina beto yindulaka ve. Yo lenda sala nde beto kuma ti badute. Kana beto katula ve badute yina, yo lenda lembisa lukwikilu na beto mpi kubebisa kinduku na beto ti Yehowa. (Yak. 1:7, 8) Yo lenda sala nde beto vanda diaka ve ti kivuvu sambu na bilumbu ke kwisa. Ntumwa Polo fwanisaka kivuvu na beto sambu na bilumbu ke kwisa ti longo. (Baeb. 6:19) Longo kele kibende mosi ya kilo yina bo ke kangisaka na nsongi ya shene to ya nsinga ya maswa. Yo ke sadisaka maswa na kudinda ve ntangu mupepe ke bula mpi yo ke salaka nde maswa kututana ve na matadi. Kansi longo ke vandaka mfunu kaka kana nsinga yina bo me kangisila yo na maswa me zengana ve. Kana shene ya longo me bwa matadi, yo ke kumaka pete. Mutindu mosi mpi kana beto kele ti badute, yo lenda lembisa lukwikilu na beto. Kana bambeni ke telemina beto, beto lenda kuma ti badute mpi yo lenda pusa beto na kundima ve nde Yehowa ta lungisa balusilu na yandi. Kana beto kele diaka ve ti lukwikilu, beto ta vanda mpi diaka ve ti kivuvu. Ntembe kele ve nde muntu yina kele ti badute, lenda vanda ve ti kiese ata fioti. w21.02 30 § 14-15

Mbala ya nkaka Abrahami vandaka ti bamvula kuluta 70 ntangu yandi ti dibuta na yandi katukaka na mbanza Ure. (Kuy. 11:31–12:4) Yandi zingaka na batenta, bamvula kiteso ya 100 mpi yandi tambulaka mingi na insi Kanana. Abrahami fwaka ti bamvula 175. (Kuy. 25:7) Kansi yandi monaka ve kulungana ya lusilu yina Yehowa silaka yandi, ya kupesa bana na yandi insi Kanana. Yandi zingaka ve mingi sambu na kumona mbanza, disongidila, Kimfumu ya Nzambi yina yandi tulaka. Ata mpidina, Biblia ke tubaka nde Abrahami fwaka “mununu mpi vandaka na luzingu ya kiese.” (Kuy. 25:8) Ata Abrahami kutanaka ti mambu ya mpasi, yandi vandaka kaka ti lukwikilu ya ngolo mpi vandaka na kiese ya kuvingila Yehowa. Sambu na nki Abrahami kangaka ntima? Sambu Yehowa taninaka yandi na luzingu na yandi ya mvimba mpi kumisaka Abrahami nduku na yandi. (Kuy. 15:1; Yez. 41:8; Yak. 2:22) Bonso Abrahami, beto ke vingila mbanza yina kele ti bafondasio ya kieleka. (Baeb. 11:10) Kansi beto ke vingila ve nde bo tunga yo sambu Nzambi me tulaka Kimfumu na yandi na 1914 mpi yo ke yalaka dezia na zulu. (Kus. 12:7-10) Beto ke vingila nde yo yala mpi ntoto ya mvimba. w20.08 4-5 § 11-12

Sambu na kuwidikila bantu na dikebi yonso, beto fwete vanda bantu ya kudikulumusa mpi ya ntima-nda. Kusala mpidina kele mfunu sambu na bikuma tatu ya mfunu. Ya ntete, beto ta yindula ve nswalu mambu ya mbi sambu na bantu ya nkaka. Ya zole, beto ta bakisa mutindu bo ke kudiwa mpi bikuma yina me pusa bo na kusala mambu, yo ta sadisa beto na kuditula na kisika na bo. Ya tatu, yo ta pesa bo dibaku ya kutuba mpi na nima bo mosi lenda bakisa diambu mosi na kimuntu na bo. Bantangu ya nkaka, beto mosi ke bakisaka kifu mosi yina beto kele ti yo kaka kana beto me basisa yo na bangogo. Mambu ya luzingu ya bampangi ya nkaka, mutindu bo me yelaka to kimuntu na bo lenda sala nde bo kuka ve kusonga bantu ya nkaka mambu yina kele na ntima na bo. Bantangu mingi lenda luta na ntwala nde bo songa beto mambu yina ke yangisa bo; kansi kana bo zabisa beto mambu yango, beto ta bakisa kibeni mutindu bo ke kudiwa. Kana beto ke landa mbandu ya Yehowa ya kuvanda ntima-nda, bampangi ta sepela kuzabisa beto mambu yina ke yangisa bo. Yo yina, ntangu bo ke zabisa beto mambu na bo, beto fwete widikila bo na dikebi yonso. w20.04 15-16 § 6-7

Mbala mingi bambisi ke vandaka na kisika yina bo ke kudiwa mbote mpi kisika madia kele mingi. Yo kele mpi mfunu nde mulobi-mbisi kuzaba ntangu yina yandi fwete kanga bambisi. Na yina me tala ntangu ya mbote ya kukanga bambisi, beto tala mambu ya mpangi mosi yina ke zingaka na kisanga ya Pacifique tubaka ntangu yandi bingisaka mpangi mosi ya misionere sambu bo kwenda kuloba. Mpangi ya misionere tubilaka mpangi yina nde: “Beto ta kutana mbasi na suka na 9h00.” Mpangi yina vutudilaka mpangi ya misionere nde: “Nge ke bakisa ve. Beto fwete kwenda na ntangu yina beto fwete kanga bambisi kansi ve na ntangu yina kele mbote sambu na beto.” Mutindu mosi na mvu-nkama ya ntete, balongoki ya Yezu yina kumaka balobi-bantu vandaka kukwenda kisika yina bantu kele mpi na ntangu yina bo lenda kuta bo. Mu mbandu balongoki ya Yezu vandaka kulonga na tempelo, na basinagoga, na nzo na nzo mpi na zandu. (Bis. 5:42; 17:17; 18:4) Beto mpi fwete zaba mbote bantu ya teritware na beto. Beto fwete soba bantangu na beto ya kusamuna, kusamuna na kisika yina bantu kele mpi na ntangu yina beto lenda kuta bo.—1 Bak. 9:19-23. w20.09 4 § 8-9

Kupesa maboko na balukanu yina dibundu ya Yehowa ke baka ta sadisa beto na kukuma banduku ya Yezu. Beto ke kumaka banduku ya ngolo ya Yezu Mfumu ya dibundu ntangu beto ke salaka na bumosi ti bampangi yina ke twadisaka beto. (Baef. 4:16) Mu mbandu, dibundu ya Yehowa ke sala yonso sambu na kusadila mbote-mbote Banzo ya Kimfumu. Yo yina, bo me vukisaka mabundu ya nkaka. Mutindu yai ya kuyidika mambu me sadisaka na kubumba mbongo mingi ya makabu. Kansi, yo me nataka nsoba na luzingu ya bansamuni ya nkaka. Mu mbandu, bansamuni ya nkaka me salaka bamvula mingi na dibundu na bo mpi me zwaka banduku mingi na dibundu. Kansi bo fwete kwenda na dibundu ya nkaka. Yezu ke vandaka na kiese ntangu yandi ke monaka balongoki yai ya kwikama ke lemfuka na balukanu yina dibundu ke baka. w20.04 24 § 14

Ntotila ya nordi ke nwana ti ntotila ya sudi sambu bo ke nwanina kiyeka ya kuvanda luyalu ya kuluta ngolo na ntoto ya mvimba. Mu mbandu, beto tadila mambu yina salamaka na nima ya Mvita ya Zole ya Ntoto ya Mvimba, ntangu union soviétique ti bansi yina vandaka kupesa yandi maboko vandaka kuyala bansi mingi ya Eropa. Mambu yina ntotila ya nordi salaka pusaka ntotila ya sudi na kusala kimvuka mosi ya basoda ya bansi mingi (Organisation du traité de l’Atlantique Nord). Ntotila ya nordi mpi ntotila ya sudi ke tesana, ntotila ya nordi ke basisa mbongo mingi sambu na kusala minduki ya ngolo-ngolo sambu yandi kuma ngolo kuluta; ntotila ya sudi mpi ke sala mutindu mosi. Ntotila ya nordi nwanisaka ntotila ya sudi ntangu yandi kotilaka bansi yina ke teleminaka ntotila ya sudi na Afrika, na Azia mpi na Amérique latine. Bubu yai, Russie ti bansi yina ke pesaka yandi maboko kele ti bupusi ya ngolo na ntoto ya mvimba. Bo ke nwanisa mpi ntotila ya sudi na nzila ya baordinatere. Bantotila yai ke fundana bo na bo nde yina ya nkaka ke sadila baprograme ya informatique ya ngolo sambu na kubebisa mambu na bo ya mumbongo mpi luyalu na bo. Mutindu Daniele monisaka yo, ntotila ya nordi ke landa kunwanisa bansadi ya Nzambi.—Dan. 11:41. w20.05 13 § 5-6

“Keti nkento lenda vila mwana na yandi ya ke nwa mabele?” Yehowa yulaka ngiufula yai na bilumbu ya profete Yezaya. Yehowa songaka bansadi na yandi nde: “Ata bankento yai kuvila, mono ta vila nge ve ata fioti.” (Yez. 49:15) Yandi ke tubaka ve mbala mingi na Biblia nde yandi kele bonso mama. Kansi na dibaku yai, yandi tubaka yo. Yehowa zolaka kumonisa nde mutindu mama ke zolaka mingi mwana na yandi, yandi mpi ke zolaka mingi bansadi na yandi. Bamama mingi ta bakisa mambu yai ya mpangi Jasmin tubaka: “Kana nge ke nwisa mwana, kinduku na nge ti mwana yina ta kuma ngolo mpi yo ta vanda sambu na luzingu na beno ya mvimba.” Yehowa ke zabaka ata ntangu nsadi na yandi mosi me yambula kukwenda na balukutakanu mpi ke samuna diaka ve. Bampangi mingi yina ke yambulaka kukwenda na balukutakanu ke kumaka diaka kukwisa na balukutakanu mpi mbala mingi bampangi ke yambaka bo na kiese yonso. Yehowa ke zolaka nde bo vutukila bikesa na bo, beto mpi ke zolaka mpidina.—1 Pie. 2:25. w20.06 18 § 1-3

Bimvwama ya nkaka ke monanaka ve. Nkutu bimvwama ya kuluta mbalu ke monanaka ve. Na Disolo na Zulu ya Ngumba, Yezu tubilaka bimvwama ya mbalu mingi ya zulu yina me luta bima ya kinsuni yina muntu lenda vanda na yo. Yandi yikaka nde: “Kisika kima na nge ya ntalu kele, ntima na nge mpi ta vanda pana.” (Mat. 6:19-21) Ntima na beto ke pusaka beto na kusosa kuzwa bima yina beto ke zolaka mingi. Kansi beto ke kumaka ti “bimvwama na zulu” ntangu beto ke kumaka banduku ya Nzambi. Mutindu Yezu tubaka, bimvwama yai lenda beba ve mpi muntu lenda yiba yo ve. Ntumwa Polo longisilaka beto na ‘kutula meso na beto na bima yina ke monanaka ve.’ (2 Bak. 4:17, 18) Balusakumunu yina beto ta baka na ntoto ya mpa ya Nzambi kele mpi na kati ya bimvwama yina ke monanaka ve. Bimvwama yai lenda natila beto mambote banda bubu yai. Beto lenda monisa ntonda sambu na bimvwama yai ya ke monanaka ve. w20.05 26 § 1-2

Mambu yina Moize longaka bantu ya Izraele natilaka bo mambote mpi pesaka bo kikesa, mutindu mvula ke pesaka matiti ngolo mpi ke yedisaka yo. Inki lenda sadisa beto na kuzaba nde malongi na beto ke natilaka mpi bantu mambote ya mutindu yina? Ntangu beto ke samuna nzo na nzo to na kisika yina bantu kele mingi, beto lenda songa bantu zina ya Nzambi na Biblia. Beto lenda pesa bo mikanda, bavideo mpi kusonga bo mambu yina kele na site Internet na beto yina ke kumisaka Yehowa. Na kisika ya kisalu, na nzo-nkanda to ntangu beto ke sala nzietelo, beto lenda zwa mabaku ya kuzabisa bantu mambu ya Nzambi na beto ya zola mpi bikalulu na yandi. Kana beto ke zabisa bantu mambu ya kitoko yina Yehowa ke kana kusala sambu na bantu mpi sambu na ntoto, bo lenda yituka na kuwa na mbala ya ntete mambu ya mutindu yina mpi kukuma kutadila Yehowa na mutindu ya nkaka. Kuzabisa bantu kieleka ya me tala Tata na beto ya zola ke sadisaka na kulanda kusantisa zina ya Nzambi. Beto ke zabisaka bantu nde mambu yina bo tubaka sambu na zina ya Yehowa kele luvunu. Mambu ya Biblia yina beto ke longaka bo ke pesaka bo kikesa mpi ke sadisaka bo mingi.—Yez. 65:13, 14. w20.06 10 § 8-9

Inki bikalulu ta sadisa beto na kusadisa bampangi yina kele na mfunu ya kuvutukila Yehowa? Tala malongi yina beto lenda baka na kingana ya Yezu ya mwana yina vilaka. (Luka 15:17-24) Mwana yina kumaka diaka ti mabanza ya mbote mpi bakaka lukanu ya kuvutuka na nzo na bo. Tata na yandi kwendaka ntinu kuyamba mwana na yandi sambu na kumonisa nde yandi ke zolaka mwana na yandi. Mwana bakisaka mbi yina yandi salaka yo yina yandi monaka nde yandi me fwana diaka ve na kuvanda mwana ya dibuta yina. Mwana yina zabisaka tata na yandi mambu yina vandaka na ntima na yandi mpi tata wilaka yandi mawa. Na nima, tata salaka mambu yina ndimisaka mwana nde bo me ndima kibeni kuyamba yandi diaka na dibuta, yandi kele kaka mwana yina bo ke zolaka mingi. Tata sadilaka yandi feti mpi pesaka yandi bilele ya ntalu sambu yandi balulaka ntima. Yehowa kele bonso tata yina bo me tubila na kingana yina. Yandi ke zolaka bampangi yina me lembaka na kimpeve mpi ke zolaka nde bo vutukilaka yandi. Kana beto ke landa mbandu ya Yehowa, beto ta sadisa bo na kuvutuka na dibundu. Yo ke lombaka kuvanda ntima-nda, kuwila bo mawa mpi kuvanda na zola. w20.06 25-26 § 8-9

Yezu tubaka nde bantu ya nkaka ta ndima kieleka “na kiese” kansi ntangu bo ta kutana ti bampasi, lukwikilu na bo ta lemba. (Mat. 13:3-6, 20, 21) Mbala ya nkaka bo bakisaka ve nde ntangu bo ke kuma balongoki ya Yezu, bo ta kutana ti mambu ya mpasi. (Mat. 16:24) To bo yindulaka nde ntangu bo ke kuma balongoki ya Yezu, bo ta kutana diaka ve ti mambu ya mpasi; bo ta kutanaka kaka ti mambu ya kiese. Kansi bo ke vila nde na nsi-ntoto yai ya mbi, beto yonso ke kutana ti bampasi. Luzingu na beto lenda soba, yo lenda sala nde bantangu ya nkaka beto vanda mpi ve na kiese. (Nk. 6:6; Lon. 9:11) Bampangi mingi ke salaka mambu yina ke monisaka nde bo ke ndimaka kibeni nde bo kele na kieleka. Inki ke monisa yo? Lukwikilu na bo ke lembaka ve ata mpangi mosi me sala mambu yina me pesa bo mpasi to me sala disumu. (Nk. 119:165) Konso mpasi yina bo ke kutanaka ti yo ke kumisaka diaka lukwikilu na bo ngolo na kisika ya kulembisa yo. (Yak. 1:2-4) Beto fwete kuma ti lukwikilu ya ngolo ya mutindu yai. w20.07 8 § 1; 9 § 4-5

Na ntwala ya kuyantika kutanga Biblia, samba Yehowa sambu yandi sadisa nge na kubaka mambote na mambu yina nge ke tanga. Mu mbandu, kana nge ke sosa ndongisila sambu na diambu mosi ya mpasi yina nge ke kutana ti yo, samba Yehowa sambu yandi sadisa nge na kuzwa minsiku na Ndinga na yandi yina lenda sadisa nge. (Bafil. 4:6, 7) Yehowa me pesaka beto dikabu ya kitoko kibeni ya kumeka kumona mambu na mabanza. Sambu na kubakisa mbote disolo ya muntu mosi yina nge ke tanga na Biblia, meka kumona na mabanza mambu yina ke salama mpi sala bonso nde nge kele muntu yina bo ke tubila na disolo yango. Mona na mabanza mambu yina muntu yango kutanaka ti yo mpi mutindu yandi kudiwaka. Na nima yindulula, disongidila yindula mbote-mbote mambu yina nge ke tanga mpi mutindu mambu yango ke tadila nge. Yo ta sadisa nge na kuwakanisa bangindu mpi na kubakisa mambu yina nge ke tanga. Kutanga Biblia kukonda kuyindulula kele bonso kaka kumona ba pièce ya velo yina kele na karto. Kuyindulula kele bonso kuvukisa ba pièce yango sambu yo kuma velo ya mvimba. Kuyindulula ke sadisaka na kubakisa mambu. w21.03 15 § 3-5

Ntumwa Polo lendaka kuyindula luzingu na yandi ya ntama mpi kutuba nde kana yandi bakaka ve lukanu ya kukuma Mukristu, bo zolaka ve kutula yandi na boloko. Yandi lendaka kuwila bantu ya distrike ya Azia makasi sambu bo yambulaka yandi mpi kutudila diaka ve banduku na yandi ya nkaka ntima. Kansi Polo salaka yo ve. Inki sadisaka yandi na kulanda kutudila banduku na yandi ntima mpi kundima nde Yehowa ta sadisa yandi? Ata Polo zabaka nde bo ta fwa yandi, yandi vilaka ve nde yo kele mfunu mingi na kupesa Yehowa lukumu. Yandi landaka kuyindula mutindu ya kupesa bantu ya nkaka kikesa. Yandi tudilaka Yehowa ntima mpi yandi vandaka kusamba mbala na mbala. Yandi kudiyangisaka ve kuluta ndilu sambu na bantu yina yambulaka yandi kansi yandi monisaka ntonda ya mingi sambu na zola yina banduku na yandi ya mbote monisilaka yandi mpi na mambu yina bo salaka sambu na kusadisa yandi. Diaka, Polo landaka kulonguka Ndinga ya Nzambi. (2 Tim. 3:16, 17; 4:13) Diambu ya kuluta mfunu kele nde Polo ndimaka kibeni nde Yehowa mpi Yezu ke zolaka yandi. w21.03 18 § 17-18

Na ntangu mosi buna na mvu-nkama ya zole ya ntangu na beto, Bakristu ya luvunu yantikaka kukota na dibundu ya kieleka mpi bo yantikaka kulonga malongi ya mimpani yina vandaka kubumba bakieleka ya Ndinga ya Nzambi. Banda na ntangu yina tii na nima ya mvu nkama 19, kimvuka ya bansadi ya kieleka ya Nzambi na ntoto vandaka ve. Bakristu ya luvunu, yina me fwanana ti matiti ya mbi, kumaka mingi mpi yo salaka nde Bakristu ya kieleka kuzabana diaka ve. (Mat. 13:36-43) Sambu na nki yo kele mfunu na kuzaba mambu yai? Yo ke monisa nde ntotila ya nordi mpi ya sudi ya Kapu 11 ya mukanda ya Daniele ke tubila ke tadila ve bantotila to baluyalu yina yalaka banda na mvu 100 ti na bamvu 1870 ya ntangu na beto. Na ntangu yina yo vandaka ve ti kimvuka ya bansadi ya Nzambi ya kieleka, yo yina mpila ya kubangika bo vandaka ve. Kansi na nsuka ya bamvu 1870, ntotila ya nordi mpi ya sudi monanaka diaka. w20.05 3 § 5

Yoele tubaka nde kimvuka mosi ya bampasu ta bebisa insi ya Izraele mpi yo ta dia bima yonso yina yo ke mona. (Yoe. 1:4) Bamvula mingi me luta, beto tubaka nde mbikudulu yai ke monisa na mutindu ya kifwani kisalu ya kusamuna yina bansadi ya Yehowa ke landa kusala bonso kimvuka yina ya bampasu ya ke yambula ve. Beto vandaka kuyindula nde kisalu yai ke bebisa “insi” to bantu yina kele na nsi ya kiyeka ya bamfumu ya mabundu. Kansi kana beto tadila mambu yonso ya me tala mbikudulu yai, beto ta bakisa nde yo me fwana na kusoba mutindu na beto ya kubakisa yo. Beto tadila mambu yina Yehowa tubaka sambu na kimvuka ya bampasu: “Mono ta kula muntu ya nordi [bampasu] ntama ti beno.” (Yoe. 2:20) Kana bampasu ke tendula Bambangi ya Yehowa yina ke lemfuka na nsiku ya Yezu ya kusamuna mpi kukumisa bantu balongoki, sambu na nki Yehowa ke sila nde yandi ta kula bo ntama? (Ezek. 33:7-9; Mat. 28:19, 20) Ya kieleka, Yehowa lenda kula ve bansadi na yandi ya kwikama kansi yandi ke kula kima to muntu yina ke nwanisa bantu na yandi. w20.04 3 § 3-5

Inki beto fwete sala kana beto ke mona nde Yehowa ke pesa beto ve mvutu nswalu? Yakobo ke tuba nde beto fwete “landa kulomba” Nzambi. Yehowa ke monaka ve nde beto ke yangisa yandi kana beto ke landa kulomba yandi mayele. Yandi ta wila beto mpi ve makasi. Beto fwete lomba Tata na beto ya zulu mayele sambu na kukanga ntima na bampasi sambu yandi “ke kabaka mingi.” (Nk. 25:12, 13) Yandi ke monaka bampasi yina beto ke kutanaka ti yo, yandi ke kuditulaka na kisika na beto mpi yandi ke vandaka ti mpusa ya ngolo ya kusadisa beto. Ya kieleka, kuzaba mambu yai ke salaka nde beto vanda na kiese. Kansi, nki mutindu Yehowa ke pesaka beto mayele? Na nzila ya Ndinga na yandi. (Bing. 2:6) Sambu na kubaka mayele, beto fwete longuka Biblia mpi mikanda yina ke tendulaka yo. Kansi, beto fwete suka kaka ve na kuzaba mambu mingi. Beto fwete sadila mambu yina beto ke longuka. Yakobo sonikaka nde: “Beno kuma bantu yina ke lemfukaka na ndinga kansi bawi mpamba ve.” (Yak. 1:22) Kana beto ke sadila bandongisila ya Nzambi, beto ta kuma bantu yina ke tulaka ngemba, beto ta vanda ve makambu ngolo mpi beto ta vanda ti kikalulu ya kuwila bantu mawa. (Yak. 3:17) Bikalulu yai ta sadisa beto na kukanga ntima na bampasi yina beto ke kutana ti yo mpi na kutanina kiese. w21.02 29 § 10-11

Longoki ya Biblia ke yelaka mpi ke bakaka mbotika kana bampangi na dibundu ke sadisa yandi. Bansamuni yonso lenda sala nde dibundu kuyela. Mupasudi-nzila mosi ke tuba nde: “Kingana mosi ke tubaka nde, yo ke lombaka bwala ya mvimba sambu na kusansa mwana. Mono ke mona nde yo kele mpi mutindu mosi ti kisalu na beto ya kukumisa bantu balongoki. Yo ke lombaka nde dibundu ya mvimba kusadisa muntu na kuzaba kieleka.” Bantu ya dibuta, banduku mpi balongi ya nzo-nkanda, bo yonso ke sadisaka mwana na kuyela mbote. Bo ke salaka yo ntangu bo ke pesaka mwana kikesa mpi ke longaka yandi malongi ya mfunu. Mutindu mosi, bampangi na dibundu lenda pesa balongoki ya Biblia bandongisila, kupesa bo kikesa mpi mbandu ya mbote sambu na kusadisa bo na kuyela mpi kubaka mbotika. (Bing. 15:22) Sambu na nki nsamuni yina ke longuka Biblia ti longoki na yandi fwete ndima nde bansamuni ya nkaka kusadisa mpi longoki yina? Sambu yo ke lombaka lusadisu ya bampangi mingi sambu longoki kuyela na kimpeve. w21.03 8 § 1-3

Bakristu yonso, ya baleke mpi ya bambuta, fwete vanda ve bantu ya ke sadila Yehowa kansi na lweka ya nkaka bo ke sala mambu ya mbi. Ntumwa Yoane tubaka nde beto lenda tambula ve na kieleka kana beto ke sadila Yehowa mpi na lweka ya nkaka beto ke sala mansoni. (1 Yoa. 1:6) Kana beto ke zola nde Nzambi kundima beto bubu yai mpi na bilumbu ke kwisa, ntangu yonso beto fwete yibukaka nde yandi ke monaka mambu yonso yina beto ke salaka. Bantu ke monaka ve mambu yina beto ke salaka na kinsweki kansi Yehowa ke monaka yo. (Baeb. 4:13) Beto fwete tadila ve disumu mutindu bantu ya nsi-ntoto ke tadilaka yo. Na bilumbu ya Yoane, baaposta vandaka kutuba nde muntu lenda sala disumu na luzolo yonso mpi kubikala kaka nduku ya Nzambi. Bubu yai mpi bantu ya nkaka ke tubaka mutindu yina. Bantu mingi ke tubaka nde bo ke kwikilaka na Nzambi kansi bo ke ndimaka ve mambu yina Yehowa ke tubaka sambu na disumu; mingi-mingi bo ke ndimaka ve mambu yina Yehowa ke tubaka na yina me tala kuvukisa nitu. Kele ti mambu ya nkaka ya me tala kuvukisa nitu yina Yehowa ke tubaka nde yo kele mbi kansi bantu yai ke tubaka nde yo kele mbi ve sambu na muntu yina ke zola kusala yo. w20.07 22 § 7-8

Keti nge ke kotilaka mpi bampangi-bankento ntangu bo ke vandaka na mfunu nde muntu kukotila bo? Beto tala diambu yai. Yindula nde bansamuni ya nkaka ke mona mpangi-nkento yina bakala na yandi kele ve Mbangi ya Yehowa ke kwisa mbala mingi na retare na balukutakanu mpi ke vutukaka nswalu na nzo kana lukutakanu me mana. Mbala mingi, yandi ke nataka ve bana na yandi na balukutakanu. Bo ke kudiyula nde sambu na nki yandi ke lombaka ve bakala na yandi nswa sambu na kunata bana na yandi na balukutakanu. Kansi bampangi yai ke zaba ve nde mpangi-nkento yina ke salaka bikesa mingi, yandi ve muntu ke yidikaka manaka mpi yandi ve muntu ke bakaka lukanu ya nsuka sambu na bana na yandi. Kana nge sikisa mpangi-nkento yai mpi nge monisa bampangi ya nkaka mambu ya mbote yina yandi ke salaka, nge lenda sadisa bo na kutuba ve mambu ya mbi sambu na mpangi yai. Bankuluntu ke zabaka nde Yehowa ke zolaka nde bo sadila bampangi-bankento mambu na mutindu ya mbote. (Yak. 1:27) Yo yina bo ke landaka mbandu ya Yezu mpi ke vandaka ve makambu ngolo. Bo ke tulaka ve bansiku ntangu yo me fwana nde bo bakisa mambu mpi bo monisa ntima-mbote. (Mat. 15:22-28) Ntangu bankuluntu ke salaka bikesa sambu na kusadisa bampangi-bankento, bo ke monisaka bampangi-bankento nde Yehowa mpi organizasio na yandi ke zolaka bo mingi. w20.09 24-25 § 17-19

Profete Daniele vandaka ntangu yonso kusosa lutwadisu ya Yehowa na kudikulumusa yonso. Mu mbandu, ntangu Yehowa sadilaka Daniele sambu na kutendula ndosi ya Nebukadenezare, yandi tubaka ve nde yandi salaka yo na ngolo na yandi mosi. Kansi yandi pesaka Yehowa lukumu. (Dan. 2:26-28) Inki dilongi beto ke baka? Kana bampangi ke sepela ti badiskure yina beto ke sala to kana kisalu na beto ya kusamuna ke buta mbuma ya mbote, beto fwete pesa Yehowa lukumu yonso. Beto fwete ndima nde beto ta kuka ve kusala mambu yai yonso kukonda lusadisu ya Yehowa. (Bafil. 4:13) Beto ta landa mbandu ya mbote ya Yezu kana beto ke sala mutindu yina. Yezu tudilaka Yehowa ntima. (Yoa. 5:19, 30) Yandi sosaka ve ata fioti kubotula Kimfumu ya Tata na yandi ya zulu. Bafilipi 2:6 ke tuba nde Yezu “yindulaka ve na kubotula kimfumu, disongidila, nde yandi fwete vanda kiteso mosi ti Nzambi.” Yandi kele Mwana ya bulemfu sambu yandi ke bakisaka bandilu na yandi mpi ke zitisaka kiyeka ya Tata na yandi. w20.08 11 § 12-13

Bampangi ya nkaka yina ke baka ntinu na nzila ya luzingu ke kutana ti bampasi yina bantu ya nkaka lenda mona ve mpi kubakisa ve. Kana maladi ke pesa nge ve nzila ya kusala mambu ya nkaka na kisalu ya Yehowa mpi nge ke mona nde bantu ya nkaka ke bakisa ve mpasi na nge, mbandu ya Mefibosheti lenda sadisa nge. (2 Sam. 4:4) Yandi kumaka kikata, diaka ntotila Davidi yindudilaka yandi mambu ya mbi yo yina Davidi sadilaka yandi mambu ya mbi. Ata mpidina Mefibosheti kumaka ve makasi-makasi; yandi vandaka kutula dikebi na mambu ya mbote ya luzingu na yandi. Yandi landaka kumonisa ntonda sambu na mambu ya mbote yina Davidi sadilaka yandi na bamvula yina lutaka. (2 Sam. 9:6-10) Yo yina ntangu Davidi sadilaka yandi mambu ya mbi, Mefibosheti tulaka ve dikebi kaka na mambu ya mbi yina Davidi sadilaka yandi. Yandi bikaka ve nde kifu ya Davidi kubebisa bikalulu na yandi ya mbote. Yandi pesaka mpi ve Yehowa foti sambu na mambu yina Davidi salaka. Mefibosheti tulaka dikebi na mambu yina yandi lendaka kusala sambu na kusadisa ntotila Davidi yina Yehowa tulaka mafuta. (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30) Yehowa lombaka nde bo sonika mbandu ya mbote ya Mefibosheti na Biblia, Ndinga na yandi sambu beto bakila yo mambote.—Bar. 15:4. w20.04 26 § 3; 30 § 18-19

Bo lenda pona bampangi ya nkaka na dibundu sambu na kuvanda bamisionere, bapasudi-nzila ya nene to bapasudi-nzila ya ntangu yonso. Bo me kumisaka yo kisalu ya luzingu na bo ya mvimba. Ata bampangi yai ya ke samunaka ntangu yonso ke vandaka ve ti bima mingi ya kinsuni, Yehowa me pesaka bo bima mingi ya mbote. (Mar. 10:29, 30) Beto ke zolaka bampangi yai mingi kibeni mpi beto ke sepelaka sambu bo kele na dibundu! Keti yo kele kaka bampangi yina bo me ponaka mpi bayina ke salaka kisalu ya ntangu yonso bantu kele mfunu na dibundu? Ve. Bansamuni yonso kele mfunu na meso ya Yehowa mpi na dibundu. (Bar. 10:15; 1 Bak. 3:6-8) Kukumisa bantu balongoki ya Mfumu na beto Yezu Kristu kele na kati ya mambu ya kuluta mfunu yina dibundu ke salaka. (Mat. 28:19, 20; 1 Tim. 2:4) Bansamuni yonso, yo vanda bayina me bakaka mbotika to bayina me bakaka ntete ve mbotika, bo yonso ke salaka yonso sambu na kutula kisalu ya kusamuna na kisika ya ntete na luzingu na bo.—Mat. 24:14. w20.08 21 § 7-8

Mutindu verse ya bubu me monisa yo, kana beto ke kutana ti bampasi, Yezu ta sadisa beto. Bangogo yai ya Yezu ke pesa beto kikesa. Sambu na nki? Sambu beto ke kutana ti mambu ya nkaka yina kele mpasi na kukangila ntima. Mu mbandu, kana muntu yina beto ke zolaka me fwa, yo ke salaka beto mpasi bantangu mingi to nkutu bamvula mingi. Bampangi ya nkaka ke kutana ti bampasi sambu bo me kuma minunu. Bankaka ke kutana ti bampasi sambu bo ke niokwama na mabanza. Ata mpidina, beto ke bakaka kikesa mpi ke kangaka ntima sambu beto ke zaba nde Yezu kele ti beto “bilumbu yonso,” ata na bantangu ya kuluta mpasi ya luzingu na beto. (Mat. 11:28-30) Ndinga ya Nzambi ke ndimisa beto nde Yehowa ke sadisaka beto na nzila ya bawanzio. (Baeb. 1:7, 14) Mu mbandu, bawanzio ke sadisaka beto mpi ke twadisaka beto ntangu beto ke longaka ‘nsangu ya mbote ya Kimfumu’ na bantu ya ‘makanda yonso, ya mabuta yonso, ya bandinga yonso.’—Mat. 24:13, 14; Kus. 14:6. w20.11 13-14 § 6-7

Beto ke zolaka nde longoki kubakisa mambu ya Biblia yina yandi ke longuka. (1 Bate. 2:13) Inki mutindu beto lenda sala yo? Siamisa longoki na kutubila mambu yina yandi ke longuka. Na kisika ya kutendudila yandi ntangu yonso baverse ya Biblia, lomba yandi na kutendudila nge baverse ya nkaka. Sadisa longoki na kutala mutindu yandi lenda sadila Ndinga ya Nzambi na luzingu na yandi. Yula yandi bangiufula yina ta pusa yandi na kutuba mambu yina yandi ke yindula mpi mutindu yandi ke kudiwa sambu na baverse yina yandi ke tanga. (Luka 10:25-28) Mu mbandu, yula yandi nde: “Inki mutindu verse yai ke sadisa nge na kumona kikalulu ya Yehowa?” “Inki mutindu mambu ya Biblia yina nge ke longuka lenda sadisa nge?” “Keti nge ke sepela mpenza ti mambu yina nge ke longuka?” Diambu ya kuluta mfunu kele nde longoki fwete zola mpi kusadila mambu yina yandi ke longuka na kisika ya kuzaba kaka mambu mingi. Sadila mingi Biblia ntangu nge ke longa yandi, kana nge ke zola kukuma longi ya mbote, nge fwete vanda muntu ya kudikulumusa. w20.10 15 § 5-6

Beto fwete ndima nde kisalu ya kusamuna nsangu ya Kimfumu ta suka na ntangu ya mbote. Beto tadila mambu yina salamaka na bilumbu ya Noa. Yehowa monisaka nde ntangu yonso yandi ke salaka mambu na ntangu ya mbote mpi na mutindu ya kukuka. Kiteso ya bamvula 120 na ntwala, Yehowa tulaka ntangu yina Mvula ya Ngolo fwete yantika. Bamvula mingi na nima, Yehowa songaka Noa na kutunga maswa. Mbala ya nkaka na nsungi ya bamvula 40 to 50 na ntwala nde Mvula ya Ngolo kuyantika, Noa landaka kusala ngolo. Ata bantu vandaka kundima ve nsangu yina yandi vandaka kulonga, yandi landaka kusamuna nsangu ya lukebisu tii ntangu Yehowa tubaka nde ntangu ya kukotisa bambisi na maswa me lunga. Na nima, na ntangu ya mbote “Yehowa kangaka kielo.” (Kuy. 6:3; 7:1, 2, 16) Kubika fioti, Yehowa ta songa beto nde beto me manisa kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu. Na nima, yandi ta fwa nsi-ntoto ya Satana mpi ta tula nsi-ntoto ya mpa yina ta fuluka ti bantu ya mbote. Na ntwala nde mambu yai kusalama, beto landa mbandu ya Noa mpi ya bantu ya nkaka yina bikaka ve nde maboko na bo kupema. Beto landa kutula kisalu ya kusamuna na kisika ya ntete, beto vanda ntima-nda mpi beto landa kuvanda ti lukwikilu ya ngolo na Yehowa mpi na balusilu na yandi. w20.09 13 § 18-19

Yehowa me pesaka bantu ya nkaka kiyeka, yo me salaka nde dibuta na yandi kuvanda na ndonga mpi na kiese. Kana yandi salaka mpidina ve, mu mbandu, ata muntu mosi ve zolaka kuzaba muntu yina fwete baka balukanu ya nsuka mpi muntu yina fwete sala nde balukanu yango kulungana. Kana yo kele mbote nde babakala kuvanda ti kiyeka, sambu na nki bubu yai babakala mingi ke niokulaka bankento na bo mpi ke moninaka bo? Babakala mingi ke salaka mutindu yina sambu bo ke zitisaka ve bansiku yina Yehowa me tulaka sambu na dibuta mpi bo ke landaka bikalulu ya bantu ya bisika yina bo ke zingaka. Diaka, yo lenda vanda nde babakala yai ke sadilaka bankento na bo mambu na mutindu ya mbi sambu bo ke sosaka kaka mambote na bo mosi. Mu mbandu, bakala ya nkaka lenda monina nkento na yandi mpi kupusa yandi na kuzitisa yandi na kingolo-ngolo sambu na kumonisa bantu ya nkaka nde yandi kele “kibeni bakala.” Yandi lenda yindula nde yandi ta kuka ve kupusa nkento na yandi na kuzola yandi kansi yandi lenda sala nde nkento na yandi kuwa yandi boma. Kana nkento na yandi ke wa yandi boma, yo lenda pusa yandi na kusadila kiyeka na yandi na mutindu ya mbi. Mabanza mpi bikalulu ya mutindu yina ke salaka nde bakala kuzitisa ve nkento na yandi mpi kupesa yandi ve lukumu ya me fwana. Yehowa ke zolaka ve mambu ya mutindu yai ata fioti.—Baef. 5:25, 28. w21.02 3 § 6-7

Kana nge kele ti basusi sambu nge ke kutana ti bampasi, samba Yehowa sambu yandi sadisa nge. Yehowa ta pesa nge ‘ngemba na yandi yina me luta mayele yonso ya bantu ya kubakisa mambu.’ (Bafil. 4:6, 7) Yandi ta pesa nge ngemba yina na nzila ya mpeve santu na yandi. (Bag. 5:22) Ntangu nge ke samba Yehowa, kangudila yandi ntima na nge. Songa yandi mambu yonso yina ke yangisa nge. Tendudila yandi mpi mutindu nge ke kudiwa. Kana nge ta kuka kuyidika mambu yango, lomba yandi mayele sambu na kuzaba mambu yina nge lenda sala to ngolo sambu na kusala yo. Kana nge ke kuka ve kuyidika mambu yango, lomba Yehowa na kusadisa nge sambu nge vanda ve ti basusi ya ngolo. Kana nge songa Yehowa pwelele mambu yina ke yangisa nge, yo ta sadisa nge na kumona mvutu na yandi. Kana nge ke zwa ve mvutu nswalu na bisambu na nge, kulemba ve nitu. Yehowa ke zola ve nde nge suka kaka na kusonga yandi mambu yina ke yangisa nge kansi yandi ke zola mpi nde nge landa kusonga yandi yo.—Luka 11:8-10. w21.01 3 § 6-7

Bubu yai na dibundu, kele ti bampangi yina me kwelaka mpi mabuta. Kansi, beto kele mpi ti bampangi mingi ya babakala mpi ya bankento yina me kwelaka ve. Inki mutindu beto fwete tadila bampangi yina me kwelaka ve? Beto tala mutindu Yezu vandaka kutadila bo. Ntangu Yezu vandaka awa na ntoto yandi kwelaka ve mpi yandi kudipesaka mingi na kisalu ya kusamuna. Yezu Kristu longaka ve nde Mukristu fwete kwela to ve. Kansi, yandi tubaka nde Bakristu ya nkaka ta baka lukanu ya kukwela ve. (Mat. 19:12) Yezu Kristu vandaka kuzitisa Bakristu yina me kwelaka ve. Yandi yindulaka ve nde bantu yina me kwelaka kele mfunu mingi kuluta bayina me kwelaka ve to bayina me kwelaka ve me konda kima mosi ya mfunu. Bonso Yezu, ntumwa Polo kwelaka ve ntangu yandi vandaka kusala kisalu ya kusamuna. Polo longaka ve ata fioti nde yo kele mbi na kukwela. Yandi zabaka nde yo kele lukanu ya muntu yandi mosi. w20.08 28 § 7-8

Ntumwa Yoane zingaka bamvula mingi mpi yandi kutanaka ti mambu mingi ya mbote na luzingu na yandi. Yandi kutanaka mpi ti bampasi mingi yina lendaka kulembisa lukwikilu na yandi. Kansi yandi salaka yonso sambu na kulemfuka na bansiku ya Yezu; mu mbandu nsiku ya kuzola bampangi. Yo yina, yandi ndimaka nde Yehowa mpi Yezu ke zolaka yandi mpi nde bo ta pesa yandi ngolo ya kukanga ntima na konso mpasi yina yandi ta kutana na yo. (Yoa. 14:15-17; 15:10) Ata diambu mosi ve ya Satana to ya nsi-ntoto na yandi kangaka Yoane nzila ya kuzola bampangi. Bonso Yoane, beto ke zinga na nsi-ntoto yina Satana ke yala mpi yandi ke zolaka ve ata muntu mosi. (1 Yoa. 3:1, 10) Yandi ke zolaka kukanga beto nzila ya kumonisila bampangi zola. Yandi ta sala yo kaka kana beto mosi me pesa yandi nzila ya kusala yo. Beto fwete monisila bampangi zola na mambu yina beto ke tuba mpi yina beto ke sala. Kana beto sala mutindu yina, beto ta vanda na kiese ya kuvanda na kati ya dibuta ya Yehowa mpi beto ta zinga na kiese.—1 Yoa. 4:7. w21.01 13 § 18-19

Luzingu na nsi-ntoto yai ya Satana ke yala kele mpasi kibeni mpi bantangu ya nkaka beto lenda zaba ve mambu yina beto fwete sala ntangu beto ke kutana ti bampasi. (2 Tim. 3:1) Kansi beto fwete kudiyangisa ve mingi mpi beto fwete wa ve boma. Yehowa ke zaba bampasi yina beto ke kutana ti yo. Yandi ke sila nde kana beto me bwa, yandi ta telemisa beto ti diboko na yandi ya ngolo ya kitata. (Yez. 41:10, 13) Beto ke ndima nde Yehowa ta sadisa beto mpi nde mambu yina kele na Biblia ta pesa beto ngolo ya kukanga ntima na konso mpasi yina. Bavideo na beto, badrame ya kuwidikila mpi masolo “Landa Mbandu ya Lukwikilu na Bo” ke sadisaka beto na kubakisa mbote mambu ya luzingu ya bantu yina. Na ntwala ya kutala bavideo, kuwidikila badrame, mpi kutanga masolo yina, samba Yehowa sambu yandi sadisa nge na kuzwa malongi ya mfunu yina nge lenda sadila. Sala bonso nde nge kele muntu yina disolo yango ke tubila. Yindulula mambu yina bansadi yai ya kwikama ya Yehowa salaka mpi mutindu Yehowa sadisaka bo na kukanga ntima na bampasi yina bo kutanaka ti yo. Na nima, sadila malongi yina nge me baka. Pesa Yehowa matondo sambu na lusadisu yina yandi me pesaka nge. Sosa mutindu ya kupesa bantu ya nkaka kikesa mpi ya kusadisa bo sambu na kumonisa nde nge ke sepela ti lusadisu yina Yehowa ke pesaka nge. w21.03 19 § 22-23

Kana nge me kwela mpi nge ke zola kubuta, kudiyula nde: ‘Keti beto kele bantu ya kudikulumusa mpi ya kimpeve yina ke zolaka Yehowa mpi Ndinga na yandi, yina Yehowa lenda pona sambu na kusansa mwana mosi ya mfunu?’ (Nk. 127:4) Kana nge kele ti bana, kudiyula nde: ‘Keti mono ke longaka bana na mono na kusala kisalu ya ngolo?’ (Lon. 3:12, 13) ‘Keti mono ke taninaka bana na mono na bigonsa yina bo lenda kutana ti yo?’ (Bing. 22:3) Nge ta kuka ve ata fioti kutanina bana na nge na bampasi yonso. Kansi kana nge ke sadisa bo na kusadila bandongisila ya Ndinga ya Nzambi, malembe-malembe nge ta sadisa bo na kununga bampasi ya luzingu. (Bing. 2:1-6) Mu mbandu, kana muntu mosi ya dibuta me yambula kieleka, sadila Biblia sambu na kusadisa bana na kubakisa nde yo kele mfunu na kulanda kukanga ngolo na Yehowa. (Nk. 31:23) To kana muntu mosi ya dibuta me fwa, monisa bana na nge mutindu Ndinga ya Nzambi lenda sadisa bo na kununga mpasi yina mpi na kuzwa diaka kiese.—2 Bak. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16. w20.10 27 § 7