Batangi na Beto Keyula . . .

Keti bibuti fwete longa bana na bo mambu ya metala kuvukisa nitu?

▪ Bibuti mingi kesalaka mpenza bikesa sambu na kutanina bana na bo, na mpila nde bo baka ve maladi ya mbi yina bantu yina kevukisaka nitu kebakaka. Bibuti fwete sala bikesa ya mutindu mosi sambu na kutanina bana na bo na kukuma ve ti bikalulu ya mbi. Bo lenda sala yo na kupesaka bana na bo malongi ya bukati-kati na yina metala kuvukisa nitu. (Bingana 5:3-23) Malongi mpi lutwadisu ya mutindu yina kele mfunu sambu bana kekutanaka ti bupusi ya ngolo na bifwanisu ya bantu yina kele kinkonga ya bo kesongisaka na televizio, na Internet, na mikanda mpi na bansaka yina kesekisaka.

Diane Levin, yina kele Profesere mpi nsoniki kutubaka nde: “Dyambu ya mbi kele ve nde bana kelonguka mambu yina metala kuvukisa nitu. Kansi dyambu ya mbi kele mambu yina bo kelonguka, mvula yina bo kelonguka yo, mpi bantu yina kelonga bo. Bana kelongukaka mambu mingi na yina metala kuvukisa nitu na nzila ya bapiblisite mpi ya mambu yina bantu mingi kesalaka.”

Bibuti fwete tanina bana na bo sambu bo beba ve mpi bo kuma ve ti mabanza ya mbi yina kebebisa bantu na yina metala kuvukisa nitu. (Bingana 5:1; Efezo 6:4) Bana fwete zaba mutindu nitu na bo keyelaka, mutindu bo lenda tanina nitu na bo, mpi mutindu bo lenda kuditanina na ntwala ya bantu yina kesalaka mansoni. Na ntwala ya kukuma mwana-nkento ya kuyela​—ntangu yina bidimbu ya kemonisaka nde mwana-nkento meyela keyantikaka kumonika—​mwana-nkento fwete zaba bansoba yina tasalama na nitu na yandi mpi kubakisa kikuma yina bankento kemonaka ngonda mpi mutindu yo kesalamaka. Kiteso mosi, mwana bakala fwete zaba na ntwala mambu ya metala malumi yina kebasikaka na mpimpa. Ntangu bana kele ya fyoti bibuti lenda yantika na kulonga bo bazina ya kyeleka ya binama ya nitu. Bibuti ya zola kelongaka bana na bo malongi tatu ya mfunu na yina metala binama yai ya nitu: (1) Yo kele ya sipesiali mpi bo fwete bumba yo. (2) Bo fwete tubila yo ve na mutindu ya mbi. (3) Bantu yankaka fwete simba yo ve, bo fwete mona yo mpi ve. Ntangu bana mekuma bambuta, bibuti fwete zaba ntangu yina bo lenda tendudila bo mutindu nkento kebakaka divumu.a

Inki ntangu bibuti fwete yantika kulonga bana na bo mambu yai? Bantu mingi mebakisaka nde yo mefwana na kuyantika kulonga bana ntangu bo kele ya fyoti. Mwana ya nkento lenda yantika na kumona ngonda na mvula 10 to nkutu na ntwala ya kulungisa mvula yai. Mwana bakala lenda yantika kumona malumi ntangu yandi melungisa bamvula 11 to 12. Bansoba yai ya luzingu lenda yangisa mwana kana yandi kebakisa ve mambu yina kekumina yandi. Bibuti fwete zabisa bana na bo na ntwala nde, bansoba yina kesalama na nitu na bo kele mbi ve. Yai kele mpi ntangu ya kusadisa bo na kubakisa mbalu mpi mfunu ya kulanda minsiku ya bikalulu ya mbote ya kele na Biblia​—malongi yina bantu yina kelongaka na mambu ya metala kuvukisa nitu kekukaka ve kulonga.—​Bingana 6:27-35.

[Noti na nsi ya lutiti]