Kapu ya Kumi na Sambanu
“Beno Fweti Zolana Ngolo Mpenza na Kati na Beno”
1. Inki keyitukisaka mbala mingi bantu ya mpa yina kekwisaka mbala ya ntete na balukutakanu ya Bambangi ya Yehowa?
NTANGU bantu kekwisaka na balukutakanu ya Bambangi ya Yehowa mbala ya ntete, mbala mingi bo keyitukaka na kumona zola yina kevandaka kuna. Bo kemonaka yo na mutindu bo keyambaka bo mpi na kuwakana ya kyeleka yina kevandaka na kati ya bampangi. Banzenza yina kekwisaka na balukutakanu na beto ya nene kemonaka mpi zola yai. Muntu mosi ya kesonikaka bansangu na zulunalu kusonikaka mutindu yai na yina metala lukutakanu mosi: ‘Ata muntu mosi ve vandaka kunwa makaya to malafu, makelele mpi basifle kuvandaka ve. Bo vandaka kutindika ve bankaka. Mafingu kuvandaka ve. Bansaka ya buzoba to ya kufinga kuvandaka ve. Midinga ya makaya kuvandaka ve. Muyibi ve. Bo vandaka kulosa-losa ve mvindu na peluze. Yo vandaka dyambu ya kuyituka kibeni.’ Yai yonso kele kidimbu ya zola yina ‘ke salaka ve mambu ya nsoni, ke sosaka ve mambote na yo mosi.’—1 Korinto 13:4-8.
2. (a) Na nima ya mwa ntangu, inki fwete monana na yina metala zola na beto? (b) Sambu na kulanda mbandu ya Kristu, beto fwete kuna zola ya nki mutindu?
2 Zola ya bampangi kele kidimbu ya kuzabila Bakristu ya kyeleka. (Yoane 13:35) Na ntangu beto keyela na kimpeve, beto kelongukaka na kumonisa zola na mutindu mosi ya kuluta mingi. Ntumwa Polo kusambaka nde zola ya bampangi na yandi Bakristu “kukuma mingi-mingi.” (Filipi 1:9) Ntumwa Yoane kumonisaka nde zola na beto fwete vanda ya kuditambika sambu na bankaka. Yandi sonikaka nde: “Mambu yai ke songaka beto kana kuzola mpangi kele nki: Kristo pesaka moyo na yandi sambu na beto. Beto mpi fweti pesa moyo na beto sambu na bampangi na beto.” (1 Yoane 3:16; Yoane 15:12, 13) Keti ya kyeleka beto tapesa luzingu na beto sambu na bampangi na beto? Ata mbala mingi yo kelombaka ve kusala mutindu yina, kansi tii na nki kiteso beto tasadisa bo, ata yo kesepedisa beto ve?
3. (a) Na nki mutindu beto lenda monisa zola na beto ya kuluta mingi? (b) Sambu na nki kuzolana ngolo mpenza kele mfunu?
3 Katula bisalu yina kemonisa mpeve ya kuditambika, beto fwete monisa mpi zola ya kyeleka na bampangi na beto. Ndinga ya Nzambi kesyamisa beto nde: “Beno zolana ngolo bonso bana ya tata mosi ti mama mosi.” (Roma 12:10) Beto yonso kezolaka bantu mingi na mutindu yai. Keti beto lenda sala ngolo sambu na kusonga zola ya mpidina na bantu yankaka? Mutindu nsuka ya ngidika yai ya ntama mefinama, yo kele mfunu nde beto vanda penepene mpenza na bampangi na beto Bakristu. Biblia ketuba nde: “Nsuka ya mambu yonso me kuma penepene. . . . Kima ya ntete, beno fweti zolana ngolo mpenza na kati na beno, sambu, kana bantu ke zolana na kati na bo, Nzambi ta lolula bo ata bo salaka masumu mingi.”—1 Piere 4:7, 8.
Kana Mavwanga Mebasika
4. (a) Sambu na nki mavwanga lenda basika na kati ya bantu yina kele na dibundu mosi? (b) Ata beto kebutukaka ve na mpusa ya kusala ntangu yonso mutindu yina, inki mbuma ya mbote beto lenda baka kana beto kesadila bandongisila ya Biblia?
4 Ya kyeleka, sambu beto kele bantu ya kukonda kukuka, bantangu yankaka beto lenda sala mambu yina talwadisa bantu yankaka. Bampangi na beto mpi lenda sumuka na ntwala na beto na mitindu mingi. (1 Yoane 1:8) Kana yo mekumina nge, inki nge fwete sala? Masonuku kepesa beto bantuma ya beto fwete landa. Kansi yo lenda salama nde mambu yina yo ketuba kuwakana ve ti mambu ya beto bantu ya kukonda kukuka kesalaka. (Roma 7:21-23) Ata mpidina, kana beto kesadila bandongisila ya Biblia na masonga yonso, beto tamonisa mpusa na beto ya masonga yina beto kele na yo ya kusepedisa Yehowa. Kana beto kesala mutindu yina yo tasala nde zola na beto na bantu yankaka kukuma mingi.
5. Kana muntu melwadisa beto, sambu na nki beto fwete vutula ve mbela?
5 Kana bo melwadisa bo, bantangu yankaka bantu mingi kesosaka banzila ya kuvutula mbela na muntu yina kusalaka bo mbi. Kansi kusala mutindu yai kebebisaka mambu kuluta. Kana yo tavanda mfunu nde muntu yango kubaka ndola, beto fwete bika dyambu yango na maboko ya Nzambi. (Bingana 24:29; Roma 12:17-21) Bantu yankaka kebuyaka ata kukutana ti muntu yina kusalaka bo mbi. Kansi beto fwete sala ve mutindu yai na bampangi na beto Bakristu, sambu kana beto kezola nde Nzambi kundima lusambu na beto, beto fwete zola bampangi na beto. (1 Yoane 4:20) Yo yina, Polo kusonikaka nde: “Kana muntu mosi na kati na beno ke na mambu na muntu ya nkaka, mbote yandi kukanga ntima, yandi kulolula yandi. Beno fweti lolula bantu ya nkaka na kati na beno mutindu [Yehowa, NW] mpi me lolulaka beno.” (Kolosai 3:13) Keti nge lenda sala mutindu yai?
6. (a) Mbala ikwa beto fwete lolula mpangi na beto? (b) Inki beto fwete bakisa sambu yo sadisa beto na kumanisa dikambu mbote kana muntu mesala beto mbi?
6 Inki beto lenda sala kana muntu kesala beto mbi mbala na mbala kansi yandi kesala ve masumu ya ngolo yina bo lenda basisila yandi na dibundu? Sambu na masumu ya fyotifyoti ya mutindu yina, ntumwa Piere kupesaka dibanza nde nge fwete lolula yandi “mbala nsambwadi.” Kansi Yezu kutubaka nde: “Ve, mbala nsambwadi ve, kansi [mbala makumi nsambwadi na nsambwadi, NW].” Yandi monisaka nde kiteso ya mfuka ya beto kele na yo na ntwala ya Nzambi kele mingi mpenza kana beto fwanisa yo ti konso mfuka na beto yina muntu yankaka lenda vanda na yo. (Matayo 18:21-35) Beto kesumukaka na Nzambi na mitindu mingi, mbala yankaka kukonda kuzaba nde beto mesumuka, beto kesalaka mambu ya bwimi, na kutuba to na kuyindula, to na mambu yina beto kekukaka ve kulungisa. (Roma 3:23) Kansi, Nzambi kelandaka na kulolula beto. (Nkunga 103:10-14; 130:3, 4) Yandi kelomba beto na kusala mutindu mosi beto na beto. (Matayo 6:14, 15; Efezo 4:1-3) Kana beto kesala mutindu yina, yo tasonga nde beto kesadila mutindu ya zola yina “ke yindulaka ve mambu ya mbi ya bantu ya nkaka me sala.”—1 Korinto 13:4, 5; 1 Piere 3:8, 9.
7. Inki beto fwete sala kana mpangi mosi kele ti dikambu ti beto?
7 Ntangu yankaka beto lenda mona nde mpangi na beto kele na dikambu ti beto, ata beto kele ve na bangindu ya mbi sambu na yandi. Mutindu 1 Piere 4:8 (NW) ketuba, beto lenda pona na ‘kulolula yo na zola.’ To beto lenda sala kitambi ya ntete ya kukwenda kusolula ti yandi mpi kumeka kuvutula kinduku na ngemba yonso.—Matayo 5:23, 24.
8. Kana mpangi mosi ya Mukristu kesala kima mosi ya kepesa beto mpasi, inki beto lenda sala?
8 Yo lenda vanda nde Mukristu mosi kesala kima mosi ya keyangisa nge mpamba ve kansi bantu yankaka mpi. Keti yo tavanda mbote ve na kusolula ti yandi? Mbala yankaka yo tavanda mbote. Kana nge mosi kutendudila yandi dikambu yango na mawete yonso, yo lenda buta mbuma ya mbote. Kansi ntete nge fwete kudiyula nde: ‘Keti ya kyeleka yandi kesala kima mosi ya kewakana ve ti Masonuku? To mono kemona yo mbi kaka sambu kisika ya mono meyelaka mpi bikalulu na mono ti ya yandi kele ya kuswaswana?’ Keba na mpila nde nge tula ve bansiku na nge mosi ebuna nge banda kusadila yo sambu na kusambisa bankaka. (Yakobo 4:11, 12) Yehowa kendimaka bantu ya makanda yonso kukonda kuponapona mpi yandi kekangaka ntima sambu na kupesa bo ntangu ya kuyela na kimpeve.
9. (a) Banani fwete landila na dikebi yonso masumu ya nene na kati ya dibundu? (b) Inki ntangu muntu yina bo mesala mbi fwete sala kitambi ya ntete, mpi ti nki lukanu?
9 Kana muntu mosi na kati ya dibundu mesala disumu mosi ya nene, bonso pite, bo fwete landila yo na dikebi yonso. Banani fwete sala yo? Kele bankuluntu. (Yakobo 5:14, 15) Kansi, kana muntu mesumuka na mpangi na yandi, mbala yankaka na mambu ya mumbongo to na kutonga, pana muntu yina bo mesala mbi ya mutindu yina muntu fwete sala ntete kikesa na kukutana yandi mosi kaka ti muntu yina kusalaka yandi mbi. (Matayo 18:15) Kana dikambu yango mebonga ve, pana yo talomba kusala bitambi yankaka, mutindu bo ketubila yo na Matayo 18:16, 17. Zola yina beto kele na yo sambu na mpangi na beto yina kusalaka mbi mpi mpusa ya ‘kuvutula dyaka kinduku’ tasadisa beto na kusala yo na mutindu mosi yina tasimba ntima na yandi.—Bingana 16:23.
10. Ntangu mavwanga mebasika, inki tasadisa beto na kutadila yo mbote?
10 Kana mavwanga mebasika, yo vanda ya fyoti to ya nene, yo kele mbote na kusosa kuzaba mutindu Yehowa ketadila yo. Yandi kendimaka ve disumu ata ya nki mutindu, mpi na ntangu yina mebonga na yandi, yandi kebasisaka bantu ya masumu ya nene yina kebalulaka ve ntima na organizasio na yandi. Kansi, beto vila ve nde beto yonso kesalaka masumu mbala mingi mpi beto kevandaka na mfunu ya ntima ya nda mpi ya mawa na yandi. Yo yina, Yehowa kepesa beto mbandu ya beto fwete landa ntangu bantu yankaka mesala beto mbi. Ntangu beto kemonisaka ntima ya mawa, beto kelandaka mbandu ya zola na yandi.—Efezo 5:1, 2.
Sosa Mpila ya “Kuzola Bantu Yankaka”
11. Sambu na nki Polo kusyamisaka bantu ya Korinto na “kuzola bantu yankaka”?
11 Polo kusalaka bangonda mingi sambu na kutunga dibundu ya Korinto, na Grese. Yandi salaka kisalu ya ngolo sambu na kusadisa bampangi kuna, mpi yandi zolaka bo. Kansi bankaka na kati na bo vandaka kuzola yandi mingi ve. Bo vandaka kutonga yandi mingi. Yandi syamisaka bo na “kuzola bantu yankaka.” (2 Korinto 6:11-13, NW; 12:15) Beto yonso fwete tadila mutindu ya beto kemonisaka zola na bantu yankaka mpi kusosa mitindu beto lenda monisa yo na bantu mingi dyaka.—1 Yoane 3:14.
12. Inki mutindu zola na beto na bampangi yonso ya dibundu lenda kuma dyaka mingi?
12 Keti kele ti bampangi yankaka na kati ya dibundu ya beto kemonaka mpasi na kupusana penepene na bo? Kana beto kesala ngolo na kukonda kutala tubifu ya kimuntu na bo, mutindu beto kezolaka nde bantu yankaka mpi kusala sambu na beto, yo tasala nde kuwakana ya ngolo kuvanda na kati na beto. Beto takuma kuzola bo dyaka mingi kana beto kesosa bikalulu ya mbote ya bo kele na yo mpi kana beto kesosa kutala yo kaka mpamba. Dyambu yai tasala nde zola na beto sambu na bo kuyela.—Luka 6:32, 33, 36.
13. Inki mutindu beto lenda sala sambu na kuzola bantu yankaka na dibundu na beto?
13 Ya kyeleka, mambu ya beto lenda sala sambu na bantu yankaka kele ti ndilu. Beto lenda kuka ve na kupesa bantu yonso mbote na konso lukutakanu. Mpila lenda vanda mpi ve ya kuyindula bantu yonso na ntangu beto kebingisa banduku sambu na kudya na nzo na beto. Kansi, keti beto lenda sosa ve kuzola dyaka bantu yankaka na kulutisaka mwa minuta na kusolula ti mpangi mosi ya dibundu na beto sambu na kusosa kuzaba yandi mbote? Keti bantangu yankaka beto lenda lomba ve na bampangi yina beto mezaba mbote ve nde bo basika ti beto na kisalu ya kusamuna?
14. Ntangu beto kele na kati ya Bakristu yina beto mekutanaka na bo ntete ve, inki mutindu beto lenda monisa zola ya ngolo yina beto kele na yo beto na beto?
14 Balukutakanu ya nene ya Bukristu kevandaka mabaku ya mbote ya kuyedisa zola na beto. Bampangi mingi kekwisaka kuna. Beto lenda kutana na bo yonso ve, kansi beto lenda monisa bikalulu yina kesonga nde beto ketula mambote na bo na ntwala ya mambote na beto mosi. Na bantangu ya kupema, beto lenda tula dikebi sambu na kukutana ti bayina kele penepene na beto. Kilumbu kele bantu yonso yina tazinga na ntoto tavanda bampangi ya babakala ti ya bankento, yina tavukanaka sambu na kusambila Nzambi ya kyeleka mpi Tata ya bantu yonso. Yo tavanda kyese kibeni na kuzabana beto na beto! Zola ya ngolo tapusa beto na kusala mutindu yai. Sambu na nki nge yantika ve na kusala yo sesepi yai?
Mvutukila
• Kana mavwanga mebasika na kati ya Bakristu, inki mutindu kumanisa yo, mpi sambu na inki?
• Na ntangu beto keyela na kimpeve, na nki mitindu zola na beto mpi fwete yela?
• Inki mutindu beto lenda kuka na kumonisa zola ya ngolo na bantu mingi yina beto mesalaka na bo ve kinduku?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 148]
Zola ya Bukristu kemonikaka na mitindu mingi na balukutakanu ya dibundu