Bulemfu Keti Yo Fwete Yantika na Bumwana?
“BIBUTI Kele na Mfunu ya Bantu ya Kuyela, Kansi Bana ya Bulemfu Kaka Ve.” Yai vandaka ntu-dyambu ya zulunalu mosi. Kitini yai ya lapolo kukatukaka na kulonguka mosi yina kusalamaka na Nouvelle-Zélande, yina kusongaka nde kaka “Bantu 22 na kati ya nkama yina kupesaka bamvutu kutubaka nde bana fwete longuka bulemfu na nzo.” Kulonguka yango kumonaka dyaka nde bubu yai bibuti kendimaka nde yo kele mpenza mfunu mingi na kulonga bana mambu bonso bikalulu ya mbote, kimpwanza, mpi kuzaba kubaka mikumba.
Na ntangu yai ya konso muntu ketalaka kaka mambu ti mambote na yandi mosi, mpila ya kuyituka kele ve kana bantu mingi kevandaka na badute sambu na yina metala bulemfu mpi kulonga yo na bana. Ata mpidina, keti yo ketendula nde beto fwete mona kulonga bana bulemfu banda bumwana bonso kima mosi ya memanaka ngala? To yo kele na kati ya malongi ya mfunu yina bana lenda longuka mpi kubaka mambote na yo? Kima ya kuluta mfunu kele ya kuzaba, inki mutindu Yehowa Nzambi, Nto ya dibuta, ketadilaka bulemfu na bibuti, mpi nki mambote bulemfu ya mutindu yina kepesaka?—Bisalu 17:28; Efezo 3:14, 15.
“Yai Kele Mambu ya Mbote”
Ntangu yandi sonikilaka Bakristu ya dibundu ya Efezo na mvu-nkama ya ntete, ntumwa Polo kusonikaka nde: “Beno bana, beno lemfuka na batata ti na bamama na beno, na kuwakana ti Mfumu, sambu yai kele mambu ya mbote.” (Efezo 6:1, NW) Yo yina, kikuma ya ntete ya bulemfu ya mutindu yina kele nde yo kewakana ti bansiku ya Nzambi ya mambu yina kele ya mbote. Mutindu Polo kutubaka yo nde, “yai kele mambu ya mbote.”
Na kuwakana ti mambu yai, beto kemona nde Ndinga ya Nzambi kebinga malongi yina bibuti fwete pesa na bana na bo na zola yonso bonso kima mosi ya kitoko, “mpu ya kitoko na zulu ya ntu na nge, bonso mayaka ya kitoko na nkingu na nge,” mpi bonso kima mosi ya “Mfumu Yesu ke monaka kiese.” (Bingana 1:8, 9; Kolosai 3:20) Kansi, Nzambi kezolaka ve bana yina kelemfukilaka ve bibuti.—Roma 1:30, 32.
“Sambu Nge Kuvanda na Kiese”
Polo kutubilaka mambote yankaka yina bulemfu kepesaka ntangu yandi sonikaka nde: “‘Zitisa tata na nge ti mama na nge,’ yo kele nsiku ya ntete ya Nzambi yikaka lusilu; lusilu yango, yo yai: ‘Sambu nge kuvanda na kiese mpi nge kuvanda na luzingu ya nda awa na nsi-ntoto.’” (Efezo 6:2, 3; Kubasika 20:12) Na nki mitindu bulemfu na bibuti lenda sala nde muntu kuvanda na luzingu ya mbote?
Sambu na kuyantika, keti yo kele masonga ve nde bibuti kele na bamvula mingi mpi bo zaba mambu mingi ya luzingu? Ata yo lenda monana nde bo zaba ve mambu mingi ya metala baordinatere to mambu yankaka ya bo kelongaka na banzo-nkanda, bo zaba kibeni mambu mingi ya luzingu mpi nki mutindu kunwana ti bampasi ya luzingu. Kansi, batoko kele ve na bangindu ya bukatikati ya muntu kekumaka na yo kana yandi meyela. Yo yina, bo kebakaka badesizio ntinuntinu, mbala mingi bo kelandaka mambu ya mbi ya banduku na bo, nsukansuka yo kenatilaka bo mosi mpasi. Yo yina, Biblia ketuba nde: “Bana ke na kikalulu ya kusala mambu ya buzoba.” Inki mutindu kumanisa yo? “Fimbu lenda longa bo.”—Bingana 22:15.
Mambote ya bulemfu kesukaka ve kaka na kuwakana ya mbote yina tata ti mwana kevandaka na yo. Sambu kimvuka yonso ya bantu kutambula mbote mpi kusala bima mingi, kuwakana fwete vanda, kansi, yo kelombaka ntete nde bulemfu mpi kuvanda. Mu mbandu, na kati ya makwela, yo ketendula kuvanda na luzolo ya kusala mambote na bantu yankaka, kansi yo ketendula ve kulomba mpi kukonda kutala banswa ti mawi ya bantu yankaka. Kusala mutindu yina kenataka ngemba, kuwakana ya mbote, ti kyese. Na kisika ya kisalu, yo kelombaka nde bantu ya kisalu kulemfuka na bamfumu na bo sambu kisalu kukwenda mbote to kana beno kesosa kununga. Sambu na yina metala bansiku ti bantuma ya leta, bulemfu kesadisaka ve kaka muntu na kukonda kubaka ndola, kansi yo kenataka mpi mwa ngemba mpi lutaninu.—Roma 13:1-7; Efezo 5:21-25; 6:5-8.
Batoko yina kezitisaka ve kimfumu kekumaka mbala mingi kigonsa sambu na bantu yonso. Kansi, malongi ya bulemfu yina muntu melongukaka banda na bumwana lenda natila yandi mambote mingi na luzingu ya mvimba. Kulonguka mambu yai banda na bumwana kenataka mambote mingi mpenza!
Matabisi ya Nene ya Bulemfu
Bulemfu kenataka kaka ve kuwakana ya mbote na dibuta ti mambote yankaka ya luzingu, kansi yo ketulaka mpi fondasio yina kesadisaka muntu na kusala kuwakana ya kuluta mfunu, kuwakana ya muntu ti Ngangi na yandi. Sambu yandi kele “Ngangi ya Nene” yina kele “nto ya moyo,” Yehowa Nzambi mefwana mpenza nde beto lemfukila yandi.—Longi 12:1, NW; Nkunga 36:9.
Ngogo “kulemfuka” na mitindu yonso ya bo kesonikaka yo kele mbala mingi na kati ya Biblia. Dyaka, bo ketubilaka mbala mingi bansiku, ti bantuma ya Nzambi, ya kelombaka bulemfu na yo yonso. Yo yina, yo kele pwelele nde Nzambi kemonaka bulemfu bonso kima ya bantu fwete sala sambu yandi ndima bo. Ee, bulemfu kele mfunu mingi mpenza sambu na kusala kuwakana ya mbote ti Yehowa. (1 Samuele 15:22) Yo kele mawa na kumona nde, mpusa ya bantu kebutukaka na yo kevandaka ve ya kulemfuka kansi ya kukolama. Biblia ketuba nde: ‘Ntima ya muntu kefuluka na mambu ya mbi.’ (Kuyantika 8:21) Yo yina, muntu fwete banda kulonguka bulemfu kaka na bumwana ve kansi luzingu na yandi ya mvimba. Kusala mutindu yai kepesaka matabisi ya nene.
Yibuka nde, mutindu ntumwa Polo kutubaka yo, ntuma ya kulemfuka na bibuti kele ti balusilu zole, ntetentete sambu “nge kuvanda na kiese mpi nge kuvanda na luzingu ya nda awa na nsi-ntoto.” Bingana 3:1, 2 kendimisa beto sambu na yina metala lusilu yai nde: “Mwana na mono, kuvila ve mambu ya mono ke longa nge. Yindula mambu ya mono ke songa nge na kusala. Malongi na mono ta pesa nge luzingu ya mbote ti ya nda.” Matabisi ya nene sambu na bantu yina kelemfukaka kele kuwakana ya mbote ti Yehowa ntangu yai, mpi na bilumbu kekwisa bo tabaka luzingu ya mvula na mvula na inza ya mpa ya ngemba.—Kusonga 21:3, 4.
[Bifwanisu ya kele na lutiti 30, 31]
Bulemfu kenataka kuwakana ya mbote na dibuta, na kisika ya kisalu, mpi ti Yehowa