Nge Lenda Vanda na Lukwikilu ya Kyeleka

Ntangu Sarah Jayne kukumaka na bamvula 19, bo songaka yandi nde yandi vandaka na maladi ya kansere na ba ovaire. Ntangu bo pasulaka yandi imene, yandi waka mbote mpi yandi vandaka na kivuvu nde yandi tazinga mbote na bilumbu yina kekwisa. Yo yina, ntangu yandi kumaka na bamvula 20, yandi salaka kinduku ti mwana ya bakala mosi yina zolaka kukwela yandi mpi yandi yantikaka kudiyidika sambu na feti ya makwela na bo. Kaka na mvula yina kansere yango kuvutukilaka yandi, ye bo zabisaka yandi nde yandi tazinga dyaka bamposo mingi ve. Sarah Jayne kufwaka na ngonda ya Yuni 2000, na ntwala ya kulungisa bamvula 21.

KIMA kuyitukisaka bantu yina kwendaka kutala Sarah Jayne na lupitalu kuvandaka ntima pima yina yandi vandaka na yo sambu na luzingu ya bilumbu kekwisa, mpi lukwikilu na yandi ya ngolo na Nzambi ti na Ndinga na yandi, Biblia. Ata yandi vandaka kunyokwama mpenza na maladi, yandi vandaka na kivuvu ya ngolo na lufutumuku, nde yandi tazola kumona dyaka banduku na yandi yonso. (Yoane 5:28, 29) Yandi tubaka nde, “Mono tamona beno yonso na inza ya mpa ya Nzambi.”

Bantu yankaka kemonaka lukwikilu ya mutindu yai bonso ndosi. Ludovic Kennedy keyula nde: “Inki kivuvu yankaka bantu kevandaka na yo na nima ya luzingu katula kaka yina ya ketuba nde na mpungi ya nsuka bagato ti malafu tavanda, yika mpi mbisi ti makelele ya bampungi sambu na bo mpi, nde na kisika mosi ya kele bonso kilanga ya Edeni bo talutisa ntangu ya kyese ti bantu yina kufwaka na ntwala na bo mpi bayina kufwaka na nima?” Sambu na kumonisa nde beto mendima ve mambu yai, beto fwete yula ngyufula yai. Inki dyambu kele ya kuluta mbote, kukwikila nde “katula luzingu yai yankaka kele ve, mpidina beto sala mambu yonso ya beto mezola,” mutindu Kennedy ketuba to kukwikila na Nzambi mpi na lusilu na yandi ya lufutumuku? Sarah Jayne kuponaka dibanza yai ya zole. Inki mutindu yandi yedisaka lukwikilu ya mutindu yai?

‘Sosa Nzambi . . . Nge Tamona Yandi’

Sambu na kuyedisa lukwikilu mpi kutula ntima na muntu, nge fwete zaba yandi mpi kulonguka na kuzaba mutindu na yandi ya kuyindula ti ya kusala. Sambu na kusala dyambu yai yo kelombaka kusadila ntima ti mabanza. Yo kele kiteso mosi mpenza sambu na yina metala kuyedisa lukwikilu ya kyeleka na Nzambi. Nge fwete sosa kuzaba yandi, kulonguka mambu yina ketadila bikalulu mpi kimuntu na yandi, to kusosa mutindu ya kutudila yandi ntima mpi kuvanda sambu na yandi muntu ya kyeleka na mambu yonso ya yandi metubaka mpi na yina yandi mesalaka.​—Bankunga 9:10; 145:1-21.

Bantu yankaka kendimaka ve nde mambu yai lenda salama. Bo ketubaka nde: Nzambi kele ntama kibeni, bantu lenda bakisa yandi ve ata fyoti, kana ya kyeleka yandi kele. Muntu yina kekwikila ve na Nzambi lenda yula nde: “Kana Nzambi kele muntu ya kyeleka mutindu Bakristu bonso Sarah Jayne kemonilaka yandi, sambu na nki yandi kezola ve kudisonga na beto bantu yankaka ya mebikala?” Kansi, keti ya kyeleka Nzambi kele mpenza ntama mpi yandi kele muntu mosi ya beto lenda bakisa ve? Na diskure ya yandi salaka na ntwala ya bafilozofe mpi bantu ya mayele ya Athènes, ntumwa Polo kutubaka nde “Nzambi yai ya salaka ntoto ya mvimba ti bima yonso kele na yo” mepesaka bima yonso yina bantu kele na yo mfunu sambu na ‘kusosa yandi . . . mpi kumona yandi.’ Yo yina, Polo kutubaka nde: “Yandi kele ntama ve na konso muntu awa na kati na beto.”​—Bisalu 17:24-27.

Ebuna, inki mutindu nge lenda ‘sosa Nzambi . . . mpi kumona yandi’? Bantu yankaka mesalaka yo kaka na kutalaka lugangu yina kele na nzyunga na bo. Sambu na bantu mingi, lugangu yo mosi mefwana sambu na kundimisa bo nde Ngangi fwete vanda.a (Nkunga 19:1; Yezaya 40:26; Bisalu 14:16, 17) Bo keyindulaka, mutindu ntumwa Polo kutubaka, nde “Katuka ntangu Nzambi salaka bima yonso, bantu lenda mona nde ngolo ya Nzambi ke manaka ve, mpi nde yandi kele Nzambi mpenza. Bo ke na mpila ve ya kumona mambu yina na meso na bo, kansi bo lenda zaba yo na bima yina yandi salaka.”​—Roma 1:20; Bankunga 104:24.

Nge Kele na Mfunu ya Biblia

Kansi, sambu na kutunga lukwikilu ya kyeleka na Ngangi, nge kele na mfunu ya kima yankaka yina yandi mepesaka. Inki kima yango? Biblia, Ndinga ya bo sonikaka na ngolo ya Nzambi, na kati na yo yandi kesongaka luzolo mpi lukanu na yandi. (2 Timoteo 3:16, 17) Muntu yankaka lenda tuba nde: “Kansi kinga mu yula, inki mutindu nge lenda kwikila na konso kima yina Biblia ketuba na ntangu nge kemona bantu yina ketubaka nde bo kelandaka yo kesala mambu ya kuluta mbi?” Ya kyeleka, Kikristu mezabanaka kibeni sambu na luvunu na yo, kunyokula bantu mpi mansoni. Kansi, kaka bantu yina keyindulaka mbote lenda bakisa nde Kikristu ketubaka kaka na munoko nde yo kelandaka minsiku ya Biblia.​—Matayo 15:8.

Na kuta masonga, Biblia yo mosi kukebisaka na ntwala nde bantu mingi tatubaka kaka na munoko nde bo kesambilaka Nzambi kansi bo kesalaka yo ve, “bo ta buya Mfumu yina gulusaka bo.” Ntumwa Piere kutubaka nde: “Sambu na mambu ya mbi yina ya bo ke salaka, bantu ya nkaka ta tuba mambu ya mbi sambu na nzila ya kieleka.” (2 Piere 2:1, 2) Yezu Kristu kutubaka nde bantu yai vandaka “bantu ke salaka mambu ya mbi,” bayina zolaka kuzabana kukonda mpasi na bisalu na bo ya mbi. (Matayo 7:15-23) Kansi, kubuya Ndinga ya Nzambi kaka sambu na mambu ya mbi yina Kikristu kesalaka kele bonso kulosa mukanda yina nduku na nge ya ntima mesonikila nge kaka sambu muntu yina kunatilaka nge yo mezabanaka nde yandi kele muntu ya mbi.

Muntu lenda tunga ve lukwikilu ya kyeleka kana Ndinga ya Nzambi kele ve. Na kutuba ya mbote, Yehowa kemonisaka mutindu yandi ketadilaka mambu kaka na kati ya Biblia. Yandi kepesaka mvutu na bangyufula ya bantu keyulaka mbala na mbala. Mu mbandu, sambu na nki yandi mepesaka nzila na bampasi mpi inki yandi tasala sambu na mambu yai. (Nkunga 119:105; Roma 15:4) Sarah Jayne kukwikilaka mpenza nde Biblia kele Ndinga ya mekatukaka na Nzambi. (1 Tesalonika 2:13; 2 Piere 1:19-21) Inki mutindu? Yo vandaka ve kaka sambu bibuti na yandi kusongaka yandi na kukwikila, kansi sambu yandi bakaka ntangu ya kutadila na masonga yonso banzikisa yonso yina kemonisa nde Biblia kele mukanda mosi kaka ya mekatuka na Nzambi. (Roma 12:2) Mu mbandu, yandi monaka ngolo yina Biblia kevandaka na yo na luzingu ya bantu yina kezitisaka minsiku na yo. Na nsadisa ya mikanda bonso yai: La Bible: Parole de Dieu ou des hommes?,b yandi tadilaka mpi mbotembote banzikisa mingi ya kele na kati yina kemonisa nde bo sonikaka Biblia na mpeve ya Nzambi.

“Na Kukwikila, Bantu Fweti Wa Ntete Nsangu”

Kansi, kuvanda ti Biblia mpamba to nkutu kundima nde bo sonikaka yo na ngolo ya mpeve ya Nzambi mefwana ve. Ntumwa Polo kusonikaka nde “na kukwikila, bantu fweti wa ntete nsangu.” (Roma 10:17) Kima ketungaka lukwikilu kele kuwa nsangu ya Biblia, kansi kuvanda na yo mpamba ve. Beno “kewaka” mambu yina Nzambi ketuba na ntangu beno ketangaka mpi kelongukaka Ndinga na yandi. Ata baleke mpi lenda sala yo. Polo ketuba nde “katuka kileki” bo longaka Timoteo “Mukanda ya Nzambi” na mama mpi nkaka na yandi ya nkento. Keti yo kezola kutuba nde bo ndimisaka yandi na ngolo? Ve! Bo kusaka ve Timoteo ata na dyambu mosi. Yandi “tulaka ntima” na mambu yina yandi waka mpi yina yandi vandaka kutanga.​—2 Timoteo 1:5; 3:14, 15.

Sarah Jayne kutulaka mpi ntima mutindu mosi. Bonso bantu ya Berea ya mvu-nkama ya ntete, yandi “ndimaka nsangu ya Nzambi [na bibuti na yandi mpi na balongi yankaka] na luzolo yonso.” Na ntembe ve, ntangu yandi vandaka mwana ya fyoti yandi tulaka ntima na yandi na mambu yina bibuti na yandi kusongaka yandi. Na nima, ntangu yandi yelaka, yandi ndimaka ve bonso kifwa-meso to kukonda mpasi mambu yonso ya bo longaka yandi na bumwana. Yandi ‘vandaka kuzikisa mbote-mbote na Mukanda ya Nzambi sambu na kutala kana mambu yina ya [bo] vandaka kutuba vandaka kwenda kiteso mosi.’​—Bisalu 17:11.

Nge Lenda Tunga Lukwikilu ya Kyeleka

Nge mpi lenda tunga lukwikilu ya kyeleka bonso yina ntumwa Polo kutendulaka na mukanda yina yandi sonikilaka Bakristu ya Ebreo. Yandi tubaka nde, lukwikilu ya mutindu yina “kele kukinga ti kivuvu mambu ya muntu ketula ntima, kumonisa mambu ya kyeleka pwelele ata yo kemonika ve.” (Baebreo 11:1, NW) Kana nge kele ti lukwikilu ya mutindu yina, nge tandima mpenza kukonda ntembe nde bivuvu na nge yonso, ti yina ketadila lusilu ya lufutumuku yina Nzambi mepesaka, talungana. Yo sadisaka nge na kundima nde bivuvu ya mutindu yina kekatuka na mambu ya kyeleka, kansi na bangindu ya mpamba ve. Nge tabakisa nde Yehowa kekondaka ve kulungisa balusilu na yandi. (Yozue 21:45; 23:14; Yezaya 55:10, 11; Baebreo 6:18) Inza ya mpa ya Nzambi mesilaka takuma kima ya kyeleka na meso na nge bonso nde yo mesalama dezia. (2 Piere 3:13) Nge tamona mpi pwelele ti meso ya lukwikilu nde Yehowa Nzambi, Yezu Kristu, mpi Kimfumu ya Nzambi, yonso kele mambu ya kyeleka, kansi, bangindu ya mpamba ve.

Nge mosi mpamba ve kesosa kutunga lukwikilu ya kyeleka. Katula Ndinga na yandi ya yandi mepesaka na bantu yonso, Yehowa metulaka dibundu ya Bukristu na ntoto ya mvimba yina mekudipesaka sambu na kusadisa bantu ya ntima ya mbote na kutunga lukwikilu na bo na Nzambi. (Yoane 17:20; Roma 10:14, 15) Ndima lusadisu yonso Yehowa kepesaka na nzila ya organizasio yina. (Bisalu 8:30, 31) Dyaka, sambu lukwikilu kele mbuma ya mpeve santu ya Nzambi, sambaka ntangu yonso sambu na kulomba mpeve yai na mpila nde yo sadisa nge na kuyedisa lukwikilu ya kyeleka.​—Galatia 5:22.

Kuyambula ve nde bantu yina ketulaka badute na mambu ya Nzambi kubwisa nge na mpila bo kesekaka konso muntu yina ketuba nde yandi kekwikila na Nzambi mpi na Ndinga na yandi. (1 Korinto 1:18-21; 2 Piere 3:3, 4) Ya kyeleka, lukwikilu ya kyeleka kele na mfunu mingi sambu na kupesa nge ngolo ya kukangama na desizio na nge na ntwala ya mimekamu ya mutindu yai. (Efezo 6:16) Sarah Jayne kumonaka nde mambu yai kele ya kyeleka, mpi yandi vandaka kusyamisa bantu yonso yina vandaka kwisa kutala yandi na lupitalu na kutunga lukwikilu na bo. Yandi vandaka kuzabisa bo nde, “Beno kumisa kyeleka kima na beno mosi. Beno longuka Ndinga ya Nzambi. Beno kangama kaka na organizasio ya Nzambi. Beno sambaka mbala na mbala. Beno vanda kaka ngolo na kisalu ya Yehowa.”​—Yakobo 2:17, 26.

Na nima ya kumona mutindu Sarah vandaka kukwikila na Nzambi mpi na lufutumuku, minganga yina vandaka kusansa yandi kutubaka nde: “Beto mendima mpenza nde nge kekwikilaka na dyambu yina.” Ntangu bo yulaka yandi kima yina vandaka kupesa yandi lukwikilu ya mutindu yina ata na ntangu yandi vandaka kunyokwama na maladi, yandi vutulaka nde: “Kele kutula lukwikilu na Yehowa. Yandi kele nduku na mono ya kyeleka, ebuna mono kezolaka yandi mingi.”

[Banoti na nsi ya lutiti]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 6]

“Katuka kileki,” mama ti nkaka ya nkento ya Timoteo kulongaka yandi “Mukanda ya Nzambi”

[Kifwanisu ya kele na lutiti 6]

Bo sikisaka bantu ya Berea sambu bo vandaka kufimpa Masonuku konso kilumbu

[Bangogo ya kemonisa kisina ya foto]

Yo mekatuka na “Photo-Drame de la Création,” 1914

[Bifwanisu ya kele na lutiti 6]

Kima ketungaka lukwikilu kele kuwa mpi kutula dikebi na mambu yina kele na Biblia, kansi kuvanda na yo mpamba ve

[Kifwanisu ya kele na lutiti 7]

“Mono tamona beno yonso na inza ya mpa ya Nzambi”