Sosa Lutwadisu ya Nzambi na Mambu Yonso

“Nzambi na beto; yandi muntu kele Nzambi na beto tii kuna, yandi ta nataka beto ntangu yonso.”​—NK. 48:15.

1, 2. Sambu na nki beto fwete landa lutwadisu ya Yehowa na kisika ya kutula ntima na mayele na beto mosi, mpi nki bangyufula yo kebasisa?

NTANGU beto ketadilaka bima yina kele ya mpamba-mpamba to ya mbi, yo kele mpasi ve na kudikusa beto mosi. (Bing. 12:11) Kana beto kezola mpenza kusala kima mosi ya mefwana ve sambu na Mukristu, mbala mingi ntima na beto kepusaka beto ngolo mpenza na kusala yo. (Yer. 17:5, 9) Yo yina, muyimbi-bankunga kumonisaka nde yandi vandaka mayele ntangu yandi sambaka Yehowa nde: “Tindila mono mwinda na nge ti kieleka na nge, yo nata mono.” (Nk. 43:3) Yandi tulaka ntima na Yehowa, kansi ve na mayele na yandi ya kimuntu, mpi Yehowa kuvandaka mpenza muntu ya kuluta mbote yina lendaka kutwadisa yandi. Bonso muyimbi-bankunga, beto fwete sosa lutwadisu ya Nzambi.

² Kansi, sambu na nki beto fwete tula ntima na lutwadisu ya Yehowa kuluta konso kima yina? Inki ntangu beto fwete sosa yo? Inki bikalulu beto fwete yedisa sambu na kubaka mambote na lutwadisu yina, mpi nki mutindu Yehowa ketwadisaka beto bubu yai? Beto tatadila bangyufula yai ya mfunu na disolo yai.

Sambu na nki Kutula Ntima na Lutwadisu ya Yehowa?

3-5. Sambu na nki bikuma beto ketulaka ntima yonso na lutwadisu ya Yehowa?

³ Yehowa kele Tata na beto ya zulu. (1 Kor. 8:6) Yandi kezabaka konso muntu na kati na beto mpi lenda tanga ntima na beto. (1 Sam. 16:7; Bing. 21:2) Ntotila Davidi kutubaka na Nzambi nde: “Nge zaba ntangu mono ke vandaka, nge zaba ntangu mono ke telamaka; ata nge kele ntama nge ke zabaka ngindu na mono yonso. Ata mono me tuba ntete ve nge ke zabaka nki mono ke zola kutuba.” (Nk. 139:2, 4) Sambu Yehowa kezabaka beto mbote mpenza, beto fwete vanda ve ti badute nde yandi zaba mambu yina meluta mbote sambu na beto. Katula dyambu yina, Yehowa kele nkwa-mayele yonso. Yandi kemonaka konso kima, ketalaka ntima ya konso muntu, mpi kezabaka mambu banda na luyantiku tii na nsuka na yo. (Yez. 46:9-11; Roma 11:33) “Kaka [Nzambi] yandi mosi mpamba ke na mayele.”​—Roma 16:27.

⁴ Dyaka, Yehowa kezolaka beto mpi kezodilaka beto ntangu yonso mambu ya kuluta mbote. (Yoa. 3:16; 1 Yoa. 4:8) Sambu yandi kele Nzambi ya zola, yandi kekabilaka beto. Longoki Yakobo kusonikaka nde: “Makabu yonso ya mbote mpenza ke katukaka na zulu; yo ke katukaka na Nzambi yina salaka bamwinda ya zulu.” (Yak. 1:17) Bantu yina kebikaka nde Nzambi kutwadisa bo kebakaka mambote ya kuluta nene na kikalulu na yandi ya kukaba.

⁵ Nsukansuka, Yehowa kele nkwa-ngolo yonso. Muyimbi-bankunga kutubaka sambu na dyambu yai nde: “Konso muntu yina kezingaka na kisika ya kinsweki ya Muntu ya Kuluta Kuzanguka tazwa kisika ya kuzinga na kivudi ya Nkwa-Ngolo Yonso. Mono tasonga Yehowa nde: ‘Nge kele kisika na mono ya kubumbanina mpi kisika na mono ya lutaninu, Nzambi na mono yina mono ketulaka ntima.’” (Nk. 91:1, 2, NW) Ntangu beto kelandaka lutwadisu ya Yehowa, beto kesosaka lutaninu na Nzambi yina kenungaka kaka. Ata kana beto mekutana ti kimbeni, Yehowa kesadisaka beto. Yandi tayambula beto ve. (Nk. 71:4, 5; Tanga Bingana 3:19-26.) Ee, Yehowa kuzaba mambu yina meluta mbote sambu na beto, yandi kezolaka mpi kele ti ngolo ya kupesa beto mambu yina meluta mbote sambu na beto. Yo tavanda buzoba mpenza na kubuya lutwadisu na yandi! Kansi, nki ntangu beto kevandaka na mfunu ya lutwadisu yina?

Nki Ntangu Beto Kevandaka na Mfunu ya Lutwadisu?

6, 7. Inki ntangu beto kevandaka na mfunu ya lutwadisu ya Yehowa?

⁶ Ya kyeleka, beto kevandaka na mfunu ya lutwadisu ya Nzambi luzingu na beto ya mvimba, banda bumwana tii na kimununu. Muyimbi-bankunga kutubaka nde: “Nzambi na beto; yandi muntu kele Nzambi na beto tii kuna, yandi ta nataka beto ntangu yonso.” (Nk. 48:15) Bonso muyimbi-bankunga, Bakristu ya mayele keyambulaka ve na kusosa lutwadisu ya Nzambi.

⁷ Ya kyeleka, yo kevandaka ti bantangu yina beto kevandaka mpenza ti mfunu ya lusadisu kukonda kusukinina. Bantangu yankaka beto kekutanaka ti “mpasi ya nene,” ziku minyokudi, maladi ya ngolo, to kuvidisa kisalu na kintulumukina. (Nk. 69:17, 18) Na bantangu yina, yo ke mbote na kukwenda na Yehowa, kutula ntima nde yandi tapesa beto ngolo sambu na kukanga ntima mpi nde yandi tatwadisa beto na kubaka badesizio ya mbote. (Tanga Nkunga 102:18.) Kansi, beto kevandaka mpi na mfunu ya lusadisu ya Yehowa na bantangu yankaka. Mu mbandu, ntangu beto kezola kuzabisa nsangu ya mbote ya Kimfumu na bamfinangani na beto, beto kevandaka na mfunu ya lutwadisu ya Yehowa sambu kisalu na beto ya kuta kimbangi kubuta mbuma. Mpi, konso ntangu ya beto kezola kubaka desizio, yo vanda na yina metala bansaka ya kulutisila ntangu, mutindu ya kulwata mpi ya kudiyidika, banduku, kisalu, nzo-nkanda, to konso kima yina, yo tavanda mayele kana beto kelanda lutwadisu ya Yehowa. Ya kyeleka, beto kevandaka na mfunu ya lutwadisu na mambu yonso ya luzingu na beto.

Bigonsa ya Kekatukaka na Kukonda Kusosa Lutwadisu ya Nzambi

8. Ntangu Eva kudyaka mbuma ya nti yina Nzambi kubuyisaka, yo monisaka inki?

⁸ Kuvila ve nde beto fwete vanda ti luzolo ya kulanda lutwadisu ya Yehowa. Nzambi tapusa beto ve na ngolo na kulanda lutwadisu na yandi kana beto kezola ve kusala yo. Muntu ya ntete yina kubakaka lukanu ya kulanda ve lutwadisu ya Yehowa kuvandaka Eva, mpi mbandu na yandi kemonisa nde kubaka desizio ya mbi ya mutindu yina lenda nata bigonsa. Yindula mpi mambu yina desizio na yandi kumonisaka. Eva kudyaka mbuma ya nti yina Nzambi kubuyisaka sambu yandi vandaka na mpusa ya ‘kuvanda bonso Nzambi, mpi kuzaba mambu ya mbote ti mambu ya mbi.’ (Kuy. 3:5) Mambu ya yandi salaka kumonisaka nde yandi zolaka kubaka mukumba ya Nzambi, mpi kubaka yandi mosi badesizio na yina metala mambu ya mbote ti ya mbi na kisika ya kulanda lutwadisu ya Yehowa. Na kusalaka mutindu yina, yandi buyaka kimfumu ya Yehowa. Yandi vandaka na mpusa ya kudivanda mfumu yandi mosi. Bakala na yandi, Adami, kulandaka mpi kukolama na yandi.​—Roma 5:12.

9. Kana beto kebuya lutwadisu ya Yehowa, yo ketendula inki, mpi sambu na nki yo kele buzoba mpenza?

⁹ Bubu yai, kana beto kelanda ve lutwadisu ya Yehowa, yo ketendula nde beto mpi kebuya kimfumu na yandi. Mu mbandu, yindula muntu yina keyedisa kikalulu ya kutalaka bifwanisu ya kemonisaka kinkonga. Kana yandi kevukanaka ti dibundu ya Bukristu, yo ketendula nde yandi mezaba minsiku ya Yehowa sambu na dyambu yina. Mambu ya nsoni fwete wakana nkutu ve na kati na beto, mpi beto fwete tala yo mpi ve sambu na kutedimisa bampusa ya nitu. (Ef. 5:3) Sambu yandi ketula ve dikebi na minsiku ya Yehowa, muntu ya mutindu yina kebuya kimfumu mpi lutwadisu ya Yehowa. (1 Kor. 11:3) Yo kele buzoba mpenza, sambu mutindu Yeremia kutubaka, “ke na muntu ve lenda songa nzila na makulu na yandi ntangu yandi ke tambula.”​—Yer. 10:23.

10. Sambu na nki beto fwete sadila kimpwanza na beto ya kupona na mutindu mosi ya mayele?

¹⁰ Bantu yankaka lenda ndima ve bangogo ya Yeremia, mpi kuyindula nde sambu Yehowa mepesaka beto kimpwanza ya kupona, yandi fwete mona ve mbi mutindu beto kesadila yo. Kansi, kuvila ve nde kuvanda ti kimpwanza ya kupona kele mukumba kaka ve, kansi mpi dikabu. Beto tasala bakonti sambu na mambu yina beto kepona na kutuba mpi kusala. (Roma 14:10) Yezu kutubaka nde: “Muntu ke tubaka mambu yina me fulukaka na ntima na yandi.” Yandi tubaka mpi nde: “Mabanza ya mbi yina ke basisaka na ntima ya muntu yo yina ke bendaka yandi na kufwa bantu, na kusala pite, na kusala mambu ya nsoni, na kuyiba, na kutuba luvunu ti na kuvwenza bantu ya nkaka.” (Mat. 12:34; 15:19) Ya kyeleka, bangogo mpi bisalu na beto kemonisaka mambu yina kevandaka na ntima na beto. Yo kemonisaka mutindu ya bantu yina beto kele mpenza. Yo yina, Mukristu ya mayele kesosaka lutwadisu ya Yehowa na mambu yonso. Ntangu yandi kesala mutindu yina, Yehowa kemonaka yandi ‘muntu ya mbote’ mpi tasadila yandi ‘mambote.’​—Nk. 125:4.

11. Inki dilongi beto kebaka na disolo ya dikanda ya Izraele?

¹¹ Yibuka disolo ya dikanda ya Izraele. Ntangu dikanda yina vandaka kusala bansola ya mbote mpi kulemfuka na minsiku ya Yehowa, Yehowa vandaka kutanina bo. (Yoz. 24:15, 21, 31) Kansi, mbala mingi bantu ya Izraele vandaka kusadila kimpwanza na bo ya kupona na mutindu ya mbi. Na bilumbu ya Yeremia, Yehowa kutubaka sambu na bo nde: “Bo lemfukaka na mono ve, bo wilaka mono mpi ve. Bo landaka bangindu na bo ya mbi, bo tulaka kaka ntu-ngolo; yo yina bo vutukaka na nima, bo kwendaka na ntwala ve.” (Yer. 7:24-26) Yo vandaka mawa mpenza! Bika nde ntu ngolo to mpusa ya kulungisa bampusa na beto mosi kupusa beto ve ata fyoti na kubuya lutwadisu ya Yehowa mpi kulanda nzila na beto mosi, ebuna ‘kuvutuka na nima na kisika ya kukwenda na ntwala’!

Yo Kelombaka Nki Sambu na Kulanda Bandongisila ya Nzambi?

12, 13. (a) Inki kikalulu kepusaka beto na kuzola kulanda lutwadisu ya Yehowa? (b) Sambu na nki lukwikilu kele mfunu?

¹² Zola na beto sambu na Yehowa kesalaka nde beto vanda na mpusa ya kulanda lutwadisu na yandi. (1 Yoa. 5:3) Kansi, Polo kutubilaka kima yankaka ya beto kele na yo mfunu ntangu yandi tubaka nde: ‘Beto kezingaka ve sambu na mambu yina ya beto ke monaka, kansi sambu na lukwikilu na beto.’ (2 Kor. 5:6, 7) Sambu na nki lukwikilu kele mfunu? Yehowa ketwadisaka beto “na nzila ya mbote,” kansi nzila yina kesadisaka beto ve na kuvanda ti kimvwama to lukumu na nsi-ntoto yai. (Nk. 23:3) Yo yina, beto fwete kwikila ngolo nde kusadila Yehowa kenataka balusakumunu mingi mpenza. (Tanga 2 Korinto 4:17, 18.) Mpi, lukwikilu kesadisaka beto na kuvanda na kyese ata ntangu beto kevandaka kaka ti mwa bima fyoti ya kuzingila.​—1 Tim. 6:8.

¹³ Yezu kumonisaka nde lusambu ya kyeleka kelombaka kuditambika, mpi lukwikilu sambu na kuvanda ti kikalulu yina. (Luka 9:23, 24) Bansambidi mingi ya kwikama kesalaka bibansa ya nene mpi kekangaka ntima na kinsukami, na bampasi ya bo kemonisaka bo, na bangindu ya mbi ya bo kebakilaka bo, mpi nkutu na mbangika ya ngolo. (2 Kor. 11:23-27; Kus. 3:8-10) Kaka lukwikilu ya ngolo kesadisaka bo na kusala buna ti kyese. (Yak. 1:2, 3) Lukwikilu ya ngolo kesadisaka beto na kutula mpenza ntima nde kulanda lutwadisu ya Yehowa kevandaka kaka mbote. Yo kevandaka kaka sambu na mambote na beto ya kukonda nsuka. Beto ketula mpenza kivuvu nde balusakumunu yina ya bantu yina kekangaka ntima na kwikama yonso tabaka meluta mpenza bampasi yonso yina bo lenda kutana ti yo ntangu yai.​—Baeb. 11:6.

14. Sambu na nki yo lombaka nde Agare kumonisa kudikulumusa?

¹⁴ Beto tadila mpi mfunu ya kudikulumusa na yina metala kulanda lutwadisu ya Yehowa. Mbandu ya Agare, nsadi ya Sara, kemonisa dyambu yai. Ntangu Sara kumonaka nde yandi lendaka ve kubuta, yandi pesaka Agare na Abrahami sambu bo buta, mpi Agare kubakaka divumu. Na nima, Agare kumaka kusadila mfumu na yandi lulendo. Nsukansuka, Sara “yantikaka kuniokula” yandi, ebuna Agare tinaka. Wanzyo mosi ya Yehowa kukutanaka ti Agare mpi kutubilaka yandi nde: “Vutuka na maboko ya Sarai, lemfukila yandi.” (Kuy. 16:2, 6, 8, 9) Ziku Agare kuzolaka nde wanzyo kutwadisa yandi na mutindu yankaka. Sambu na kulanda lutwadisu ya wanzyo, yo lombaka nde yandi yambula lulendo na yandi. Yo yina, na kudikulumusa yonso, Agare kusalaka mambu yina wanzyo kutubilaka yandi, ebuna mwana na yandi, Ismaele, kubutukaka na nzo ya tata na yandi, na lutaninu.

15. Tubila mwa mambu yina lenda lomba nde beto monisa kudikulumusa bubu yai sambu na kulanda lutwadisu ya Yehowa.

¹⁵ Kulanda lutwadisu ya Yehowa lenda lomba nde beto mpi kudikulumusa. Sambu na bantu yankaka, yo lenda lomba kundima nde nsaka mosi buna ya bo kezolaka kesepedisaka ve Yehowa. Yo lenda vanda nde Mukristu mosi mevwenza mpangi na yandi mpi kuvanda na mfunu ya kulomba ndolula. To yo lenda vanda nde yandi mesala kifu mpi yandi kele na mfunu ya kundima yo. Ebuna, inki beto lenda tuba kana muntu mesala disumu mosi ya nene? Yandi fwete kudikulumusa mpi kufunguna disumu yango na bankuluntu. Yo lenda vanda nkutu nde bo mebasisaka muntu mosi na dibundu. Sambu na kuvutuka dyaka na dibundu, muntu yango fwete balula ntima na kudikulumusa yonso mpi kuyambula masumu na yandi. Na mambu yai mpi na mambu ya mutindu mosi, bangogo ya Bingana 29:23 kepesa kikesa nde: “Lulendo ke bwisaka muntu, kansi muntu yina kele pima bo ke zitisaka yandi.”

Inki Mutindu Yehowa Ketwadisaka Beto?

16, 17. Inki mutindu beto lenda baka mpenza mambote na Biblia yina kele kima ya ntetentete ya Nzambi kesadilaka sambu na kutwadisa beto?

¹⁶ Kima ya ntetentete ya Nzambi kesadilaka sambu na kutwadisa beto kele Biblia, Ndinga na yandi ya kupemama. (Tanga 2 Timoteo 3:16, 17.) Sambu na kubaka mpenza mambote na Ndinga ya Nzambi, yo tavanda ve mayele na kuvingila nde dyambu mosi ya mpasi kubasika na ntwala ya kusosa lutwadisu na Masonuku. Kansi, beto fwete vanda ti kikalulu ya kutanga Biblia konso kilumbu. (Nk. 1:1-3) Kana beto kesala mpidina, beto tazaba mbote mambu yina kele na Ndinga ya kupemama ya Nzambi. Mabanza ya Nzambi takuma mabanza na beto, mpi beto tavanda ya kuyilama sambu na kunwana ti konso makambu yina lenda basika.

¹⁷ Dyaka, yo kele mfunu na kuyindulula mambu yina beto ketanga na Masonuku mpi kusamba na kuwakana ti yo. Ntangu beto keyindulula baverse ya Biblia, beto ketadilaka mutindu beto lenda sadila yo na mambu ya beto kekutana ti yo. (1 Tim. 4:15) Ntangu beto kekutana ti mambu ya mpasi, beto kesambaka Yehowa mpi kelombaka yandi lusadisu sambu na kuzwa lutwadisu yina beto kele na yo mfunu. Mpeve ya Yehowa tasadisa beto na kuyibuka minsiku yina beto tangaka na Biblia to na mikanda yina ketendulaka yo.​—Tanga Nkunga 25:4, 5.

18. Na nki mitindu Yehowa kesadilaka kimpangi ya Bukristu sambu na kutwadisa beto?

¹⁸ Kimpangi na beto ya Bukristu kele kima yankaka ya mfunu ya kesadisaka beto na kusosa lutwadisu ya Yehowa. Kitini ya mfunu ya kimpangi yina kele “mpika ya kwikama mpi ya mayele” (NW) ti mumonisi na yo Nto-Kimvuka, yina kepesaka mbala na mbala madya ya kimpeve na nzila ya mikanda mpi ya baprograme ya balukutakanu ya fyoti ti ya nene. (Mat. 24:45-47; fwanisa ti Bisalu 15:6, 22-31.) Dyaka, na kati ya kimpangi ya Bukristu, beto kele ti Bakristu ya kuyela, mingimingi bankuluntu, yina mefwana na kupesa lusadisu mpi bandongisila ya Masonuku. (Yez. 32:1) Baleke yina meyelaka na mabuta ya Bakristu kele mpi ti kima yankaka ya mfunu ya kesadisaka bo na kubaka lutwadisu. Bibuti na bo yina kele Bakristu kele ti kiyeka yina Nzambi mepesaka bo ya kutwadisa bo, mpi baleke fwete sosa ntangu yonso lutwadisu na bo.​—Ef. 6:1-3.

19. Inki mambote beto kebaka sambu beto kelanda na kusosa lutwadisu ya Yehowa?

¹⁹ Ya kyeleka, Yehowa kepesaka beto lutwadisu na mitindu mingi, mpi yo tavanda mbote kana beto kesadila yo. Sambu na kutubila ntangu yina dikanda ya Izraele kuvandaka ya kwikama, Ntotila Davidi kutubaka nde: “Bankaka na beto vandaka kutula nge ntima, ebuna nge vandaka kugulusa bo. Bo vandaka kudidila nge, nge vandaka kukatula bo na kigonsa; bo vandaka kutula nge ntima, nge vandaka kupesa bo nsoni ve.” (Nk. 22:4-6) Kana beto ketula ntima na Yehowa mpi kelanda lutwadisu na yandi, beto mpi tawa “nsoni ve.” Dyaka, kivuvu ya beto ketulaka na yandi talungana mpenza. Kana beto “kudipesa na Mfumu Nzambi,” na kisika ya kutula ntima na mayele na beto mosi, beto tabaka mambote mingi banda ntangu yai. (Nk. 37:5) Mpi, kana beto landa na kusala mutindu yai na kwikama yonso, mambote yango tavanda na nsuka ve. Ntotila Davidi kusonikaka nde: “Mfumu Nzambi ke zolaka mambu ya kieleka, yandi ke vilaka mpi ve bantu yina ke lemfukaka na yandi. Yandi ke kebaka bo ntangu yonso . . . Bantu ya mbote ta zinga na ngemba na ntoto yina ya Mfumu Nzambi tubaka na kupesa bo; yo ta vanda ya bo tii kuna.”​—Nk. 37:28, 29.

Keti Nge Lenda Tendula?

• Sambu na nki beto ketulaka ntima na lutwadisu ya Yehowa?

• Kana beto kebuya lutwadisu ya Yehowa, yo ketendula inki?

• Tanga mwa mambu yina Mukristu ke na mfunu ya kudikulumusa.

• Inki mutindu Yehowa ketwadisaka beto bubu yai?

[Bifwanisu ya kele na lutiti 16]

Keti nge kesosaka lutwadisu ya Yehowa na mambu yonso ya luzingu na nge?