Tudila Yehowa Ntima na Mambu Yonso

1-2. (a) Sambu na nki bubu yai bantu mingi ke tudilaka ve bamfumu ntima? (b) Inki beto ta tubila na disolo yai?

BUBU yai, bantu mingi ke tudilaka ve bamfumu ntima. Sambu bo ke monaka mutindu baluyalu mpi bansiku yina bo ke tulaka ke vandaka mingi-mingi sambu na mambote ya bamvwama mpi ya bantu ya nene. Kansi ve sambu na mambote ya bansukami. Biblia ke tuba pwelele nde: “Muntu me yalaka muntu sambu na kupesa yandi mpasi.” (Lon. 8:9) Diaka, bamfumu ya nkaka ya mabundu ke salaka mambu ya mbi. Yo me salaka nde bantu ya nkaka kutudila diaka ve Nzambi ntima. Yo yina kana beto ke longuka Biblia ti muntu, beto fwete sala yonso sambu na kusadisa yandi na kutudila Yehowa ntima mpi bantu yina yandi me pesaka mikumba na organizasio na yandi.

² Balongoki ya Biblia mpamba ve bantu fwete tudila Yehowa ntima mpi organizasio na yandi. Ata beto ke sadilaka Yehowa banda bamvula mingi, beto fwete vila ve nde mutindu na yandi ya kusala mambu ke vandaka mbote ntangu yonso. Bantangu ya nkaka, beto lenda kutana ti diambu mosi yina lenda sala nde beto tudila diaka ve Yehowa ntima. Na disolo yai, beto ta tubila mambu tatu yina lenda sala nde beto tudila diaka ve Yehowa ntima: (1) ntangu beto ke tanga masolo ya nkaka na Biblia, (2) ntangu organizasio ya Yehowa me pesa beto lutwadisu mosi mpi (3) ntangu beto ta kutana ti bampasi na bilumbu ke kwisa.

TUDILA YEHOWA NTIMA NTANGU NGE KE TANGA BIBLIA

3. Inki mutindu masolo ya nkaka ya Biblia lenda sala nde beto tudila diaka ve Yehowa ntima?

³ Ntangu beto ke tanga Ndinga ya Nzambi, beto lenda kudiyula bangiufula na yina me tala mutindu Yehowa sadilaka bantu ya nkaka mambu mpi balukanu ya nkaka yina yandi bakaka. Mu mbandu na mukanda ya Kutanga, Biblia ke tuba nde Yehowa tubaka nde bo fwa muntu mosi ya Izraele sambu yandi lokutaka bankuni na Kisabatu. Na 2 Samuele, Biblia ke tuba nde bamvula mingi na nima, Yehowa lolulaka ntotila Davidi ntangu yandi salaka bizumba mpi ntangu yandi fwaka muntu. (Kut. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13) Beto lenda kudiyula nde: ‘Sambu na nki Yehowa lolulaka Davidi ntangu yandi fwaka muntu mpi salaka bizumba kansi yandi tubaka nde bo fwa muntu ya nkaka yina salaka diambu yina monanaka bonso nde yo vandaka ve disumu ya nene?’ Sambu na kupesa mvutu, beto tadila ntete mambu tatu yina beto fwete vila ve ntangu beto ke tanga Biblia.

4. Inki mutindu Kuyantika 18:20, 21 mpi Kulonga 10:17 ke sadisa beto na kutula diaka ntima mingi na balukanu ya Yehowa?

⁴ Biblia ke tubaka ve ntangu yonso mambu yonso ya disolo yina yo ke tubila. Mu mbandu, beto me zaba nde Davidi balulaka ntima na masonga yonso ntangu yandi salaka mambu yina ya mbi. (Nk. 51:2-4) Kansi beto me zaba ve nki muntu yina fwaka nsiku ya Kisabatu salaka na nima. Keti yandi waka mpasi sambu na diambu yina yandi salaka? Keti yandi fwaka dezia bansiku ya Yehowa na ntwala ya kufwa nsiku yina ya Kisabatu? Keti yandi tulaka ve dikebi na balukebisu yina Yehowa pesaka to yandi buyaka yo? Biblia ke tubila yo ve. Yo yina, beto ta kuka ve kusambisa diambu yango na kutadila mambu yina beto me zaba. Kansi beto ke ndima nde Yehowa “ke kondaka ve lunungu ata fioti.” (Kul. 32:4) Mbala mingi bantu ke bakaka balukanu na kutadila mambu ya bantu ya nkaka ke tuba, bangindu ya mbi yina bo kele ti yo sambu na bantu ya nkaka, to kima ya nkaka. Yo yina bo ke bakaka balukanu ya mbi. Kansi Yehowa ke tadilaka ntete mambu yonso na ntwala ya kubaka balukanu. (Tanga Kuyantika 18:20, 21; Kulonga 10:17.) Kana beto ke longuka mingi mambu ya me tala Yehowa mpi bansiku na yandi, yo ta sadisa beto na kukuma kutula ntima mingi na balukanu na yandi. Ata kana beto ke tanga disolo mosi ya Biblia mpi beto ke kudiyula bangiufula yina beto ke zwa ve bamvutu na yo bubu, mambu yina beto me zaba na yina me tala Nzambi na beto me fwana mpi beto ke ndima kibeni nde yandi kele “ya lunungu na banzila na yandi yonso.”—Nk. 145:17.

5. Kukonda kukuka ke salaka nde beto sala ve nki? (Tala mpi lupangu “Kukonda Kukuka Ke Salaka nde Beto Bakisa Ve Mambu Mbote-Mbote.”)

⁵ Beto ta kuka ve kusambisa mbote ntangu yonso sambu beto kele bantu ya kukonda kukuka. Nzambi me salaka beto na kifwani na yandi yo yina beto ke zolaka nde bo sadila bantu mambu na mutindu ya mbote. (Kuy. 1:26) Kansi, sambu beto kele bantu ya kukonda kukuka, beto lenda sambisa ve mambu mbote-mbote ata ntangu beto ke yindula nde beto me zaba mambu yonso ya me tala diambu yango. Mu mbandu, Yonasi sepelaka ve ata fioti ti lukanu yina Yehowa bakaka ya kuwila bantu ya Ninive mawa. (Yon. 3:10–4:1) Kansi, yindula mambu yina salamaka sambu Yehowa wilaka bo mawa. Bantu ya Ninive kuluta 120 000 gulukaka sambu bo balulaka ntima. Na nsuka, yo monanaka pwelele nde Yonasi muntu tadilaka mambu na mutindu ya mbi kansi Yehowa ve.

6. Keti yo ke lombaka nde Yehowa kutendudila beto bikuma yina ke pusaka yandi na kubaka balukanu?

⁶ Yo ke lombaka ve nde Yehowa kutendudila bantu bikuma yina ke pusaka yandi na kubaka balukanu. Ya kieleka, na ntangu ya ntama Yehowa pesaka bansadi na yandi nzila ya kupesa bangindu na bo na yina me tala balukanu yina yandi bakaka to balukanu yina yandi zolaka kubaka. (Kuy. 18:25; Yon. 4:2, 3) Diaka, bantangu ya nkaka yandi vandaka kutendula bikuma yina vandaka kupusa yandi na kubaka balukanu. (Yon. 4:10, 11) Ata mpidina, yo ke lombaka ve nde Yehowa kutendudila beto bikuma yina ke pusaka yandi na kubaka balukanu. Yo ke lombaka ve nde yandi yula dibanza na beto na ntwala ya kubaka lukanu mpi na nima ya kubaka lukanu sambu yandi muntu me salaka beto.—Yez. 40:13, 14; 55:9.

TUDILA YEHOWA NTIMA NTANGU ORGANIZASIO NA YANDI ME PESA LUTWADISU

7. Yo lenda vanda mpasi nde beto sala nki mpi sambu na nki?

⁷ Ya kieleka, beto ke ndimaka na ntima ya mvimba nde Yehowa ke salaka kaka mambu ya mbote. Kansi yo lenda vanda mpasi sambu beto tula ntima na bantu yina yandi me pesaka mikumba na organizasio na yandi. Beto lenda kudiyula kana bampangi yina kele ti mikumba na organizasio ya Yehowa ke landaka kibeni lutwadisu na yandi to bo ke salaka mambu na mpila na bo. Mbala ya nkaka bansadi ya nkaka ya Yehowa ya ntangu ya ntama vandaka kudiyula mpi mutindu yina. Beto tadila bambandu yina beto tubilaka na paragrafe 3. Mpangi ya muntu yina fwaka nsiku ya Kisabatu lendaka kudiyula kana Moize solulaka kibeni ti Yehowa na ntwala ya kubaka lukanu nde bo fwa muntu yina. Nduku ya Uria muntu ya Heti yina nkento na yandi salaka bizumba ti Davidi, lendaka kuyindula nde Davidi bakaka ve ndola yina yo lombaka kibeni nde yandi baka sambu yandi vandaka ntotila. Yehowa ke tulaka ntima na bantu yina yandi ke ponaka sambu na kubaka mikumba na organizasio na yandi mpi na dibundu. Yo yina kana beto ke tudila bo ve ntima, beto lenda tuba ve nde beto ke tudilaka Yehowa ntima.

8. Inki kuwakana kele na mambu yina Bisalu 16:4, 5 ke tuba ti mutindu mambu ke salamaka na organizasio ya Yehowa bubu yai?

⁸ Bubu yai, Yehowa ke twadisaka kitini ya organizasio na yandi yina kele na ntoto na nzila ya “mpika ya kwikama mpi ya mayele.” (Mat. 24:45) Mpika yina ke twadisaka bansadi ya Yehowa na ntoto ya mvimba mpi yandi ke pesaka bankuluntu lutwadisu mutindu nto-kimvuka ya mvu-nkama ya ntete vandaka kusala. (Tanga Bisalu 16:4, 5.) Bankuluntu ke salaka yonso sambu bampangi na mabundu kulanda lutwadisu yina. Beto ta monisa nde beto ke tudila Yehowa ntima na mambu yonso kana beto ke landa lutwadisu ya organizasio na yandi mpi ya bankuluntu.

9. Inki ntangu yo lenda vanda mpasi na kundima lukanu yina bankuluntu me baka mpi sambu na nki?

⁹ Bantangu ya nkaka, yo lenda vanda mpasi sambu beto ndima balukanu yina bankuluntu ke baka. Mu mbandu na bamvula me katuka kuluta, bo vukisaka mabundu mingi mpi yo salaka nde mabundu ya nkaka kukuma na nziunga ya nkaka. Na mabundu ya nkaka, bankuluntu lombaka bansamuni na kukwenda na dibundu ya nkaka sambu bisika mingi kubikala ve mpamba na Banzo ya Kimfumu. Kana bo me tinda beto na dibundu ya nkaka, yo lenda vanda mpasi na kuyambula banduku na beto mpi dibuta na beto na dibundu yina beto vandaka. Keti Yehowa ke songaka bankuluntu dibundu yina bo fwete tinda konso nsamuni? Ve. Yo yina yo lenda vanda mpasi sambu beto landa lutwadisu yina bankuluntu ke pesa. Kansi Yehowa ke tudilaka bankuluntu ntima ntangu bo ke bakaka balukanu ya mutindu yina. Beto fwete tudila bo mpi ntima.b

10. Sambu na nki beto fwete ndima balukanu yina bankuluntu ke bakaka? (Baebreo 13:17)

¹⁰ Sambu na nki beto fwete ndima balukanu yina bankuluntu ke baka mpi kusadila yo ata kana balukanu yango ke sepedisa beto ve? Sambu kana beto sala mutindu yina, beto ta sala nde bansadi ya Yehowa kuvanda na bumosi. (Baef. 4:2, 3) Mabundu ke kumaka ngolo kana bampangi yonso ke sadila na kudikulumusa yonso balukanu yina bankuluntu ke baka. (Tanga Baebreo 13:17.) Diambu ya kuluta mfunu kele nde, beto ta monisa Yehowa nde beto ke tudila yandi ntima kana beto ke ndima balukanu ya bampangi yina kele ti mikumba yina yandi me ponaka sambu na kukeba beto.—Bis. 20:28.

11. Inki lenda sadisa beto na kutula ntima mingi na lutwadisu ya bankuluntu?

¹¹ Beto ta kuma kutula diaka ntima mingi na lutwadisu ya bankuluntu kana beto ke vila ve nde bo ke sambaka sambu na kulomba mpeve santu ntangu bo ke tubilaka mambu ya dibundu. Bo ke tadilaka mpi na dikebi yonso minsiku ya Biblia ya ke tadila mambu yina bo ke tubila mpi bo ke tangaka bansiku yina organizasio ya Yehowa ke basisaka. Bo ke zolaka kusepedisa Yehowa mpi kukeba mbote kibeni bansadi na yandi. Bampangi ya ke sadilaka Nzambi na mutindu ya mbote ke zabaka nde Nzambi ke tulaka dikebi na mutindu bo ke kebaka bansadi na yandi. (1 Pie. 5:2, 3) Yindula diambu yai: Nsi-ntoto yai kele ya kukabwana na mambu ya me tala mpusu ya nitu, dibundu mpi mambu ya politiki kansi bansadi ya Yehowa ke sambilaka Nzambi mosi kaka ya kieleka na bumosi mpi bo ke vandaka na ngemba. Yehowa ke sadisaka organizasio na yandi yo yina bo kele na bumosi mpi na ngemba.

12. Inki mambu bankuluntu fwete tadila sambu na kuzaba kana muntu yina salaka disumu me balula ntima?

¹² Yehowa me pesaka bankuluntu mukumba ya nene kibeni ya kutula bunkete na dibundu. Kana Mukristu mosi me sala disumu ya nene, Yehowa ke lombaka bankuluntu na kutala kana yo ke lomba nde yandi bikala na dibundu to ve. Bo fwete tala mpi kana muntu yango me balula kibeni ntima sambu na disumu yina yandi salaka. Yandi lenda tuba nde yandi me balula ntima. Keti yandi ke menga kibeni disumu yina yandi salaka? Keti yandi me baka lukanu ya kuvutukila yo diaka ve? Kana banduku ya mbi bantu pusaka yandi na kusala disumu yina, keti yandi me ndima kibeni na kufwa kinduku ti bo? Bankuluntu ke sambaka Yehowa. Bo ke talaka mambu yonso ya me tala disumu yina mpi mambu yina Biblia ke tuba. Bo ke talaka mpi mutindu muntu yina me sala disumu ke wa sambu na disumu yina yandi salaka. Na nima, bo ke talaka kana yo ke lomba nde yandi bikala na dibundu to ve. Bantangu ya nkaka, bo fwete basisa yandi na dibundu.—1 Bak. 5:11-13.

13. Inki beto lenda sala kana bo me basisa nduku mosi to muntu mosi ya dibuta na beto na dibundu?

¹³ Inki lenda sala nde beto tudila diaka ve bankuluntu ntima? Kana muntu yina bo me basisa na dibundu kele ve nduku na beto ya ngolo to muntu ya dibuta na beto, beto lenda ndima lukanu yina kukonda mpasi. Ebuna kana muntu yina bo me basisa na dibundu kele nduku na beto ya ngolo? Beto lenda kudiyula kana bankuluntu tadilaka kibeni mambu yonso to kana lukanu yina bo me baka kele lukanu yina Yehowa zolaka nde bo baka. Inki lenda sadisa beto na kutadila lukanu yina bankuluntu me baka na mutindu ya mbote?

14. Inki lenda sadisa beto kana bankuluntu me baka lukanu ya kubasisa nduku to muntu mosi ya dibuta na beto na dibundu?

¹⁴ Beto fwete vila ve nde Yehowa ke zolaka nde bo basisa muntu yina me sala disumu mpi yandi me balula ve ntima na dibundu. Yo ke sadisaka dibundu mpi yo lenda sadisa muntu yina me sala disumu. Kana bo basisa ve muntu yina me sala disumu mpi me balula ve ntima na dibundu, yandi lenda pusa bantu ya nkaka na kusala mpi disumu. (Bag. 5:9) Diaka, yandi lenda bakisa ve nde yandi salaka kibeni disumu ya nene mpi yandi lenda bakisa ve nde yandi fwete soba bangindu na yandi mpi bikalulu na yandi sambu Yehowa kundima yandi diaka. (Lon. 8:11) Beto fwete ndima nde kana bankuluntu me baka lukanu ya kubasisa muntu na dibundu, bo ke tadilaka yo mbote-mbote. Bo ke landaka mbandu ya bazuzi ya ntangu ya ntama na Izraele. Bo ke zabaka nde bo “ke sambisaka ve sambu na muntu kansi sambu na Yehowa.”—2 Bans. 19:6, 7.

BETO FWETE TUDILA YEHOWA NTIMA BUBU YAI SAMBU YO SADISA BETO NA KUTUDILA YANDI MPI NTIMA NA BILUMBU KE KWISA

15. Sambu na nki bubu yai beto fwete tudila diaka Yehowa ntima mingi na mambu yonso?

¹⁵ Nsuka ya nsi-ntoto yai ya mbi me kuma kibeni pene-pene. Yo yina beto fwete tudila diaka Yehowa ntima mingi na mambu yonso. Sambu na nki? Na nsungi ya mpasi ya nene, bo lenda pesa beto bansiku yina lenda monana bonso nde yo kele mpasi na kubakisa, mpasi na kusadila to mpasi na kulemfukila. Ya kieleka, Yehowa ta katuka ve kuna na zulu sambu na kusolula ti beto. Ntembe kele ve nde yandi ta songa beto mambu yina beto fwete sala na nzila ya bantu yina yandi me ponaka ya kele ti mikumba na organizasio na yandi. Yo ta vanda ve ntangu ya kuvanda ti badute to ya kudiyula nde: ‘Keti mambu yai me katuka kibeni na Yehowa to yo kele kaka balukanu yina bampangi yina kele ti mikumba me baka na mutindu na bo?’ Keti nge ta tudila Yehowa ntima mpi organizasio na yandi na ntangu yina ya mfunu? Mutindu nge ke tadilaka lutwadisu yina bampangi yina kele ti mikumba na organizasio ya Yehowa ke pesaka bubu yai ta sadisa nge na kuzwa mvutu na ngiufula yina. Kana nge ke tulaka ntima na lutwadisu yina bo ke pesaka beto bubu yai mpi kana nge ke lemfukilaka yo kukonda mpasi, ntembe kele ve nde nge ta sala mpi mutindu mosi na mpasi ya nene.—Luka 16:10.

16. Inki lenda sala nde beto tula ve ntima na balukanu ya Yehowa na bilumbu ke kwisa?

¹⁶ Beto fwete yindula mpi mbote-mbote mutindu beto ta tadila balukanu yina Yehowa ta baka na nsuka ya nsi-ntoto yai ya mbi. Bubu yai, beto kele ti kivuvu nde bantu mingi yina ke sadilaka ve Yehowa ti bantu ya mabuta na beto yina kele ve Bambangi ya Yehowa ta baka lukanu ya kusadila yandi na ntwala nde nsuka kukwisa. Kansi na Armagedoni, Yezu ya kele Zuzi yina Yehowa me ponaka, ta baka lukanu ya nsuka sambu na bantu yina. (Mat. 25:31-33; 2 Bate. 1:7-9) Beto ve bantu ta pona bantu yina Yehowa ta wila mawa mpi bayina yandi ta wila ve mawa. (Mat. 25:34, 41, 46) Keti beto ta tula ntima na balukanu ya Yehowa to beto ta yambula kusadila yandi sambu beto me sepela ve ti balukanu yina yandi me baka? Ya kieleka, beto fwete tudila diaka Yehowa ntima mingi bubu yai sambu yo ta sadisa beto na kutudila yandi ntima ya mvimba na bilumbu ke kwisa.

17. Inki mambote balukanu ya Yehowa ta natila beto na nsuka ya nsi-ntoto yai ya mbi?

¹⁷ Yindula mutindu beto ta wa na nsi-ntoto ya mpa ntangu beto ta mona mambote ya balukanu ya Yehowa. Mabundu ya luvunu ta vanda diaka ve. Bantu ya mumbongo ya bwimi mpi baluyalu ya bwimi yina ke niokulaka bantu ta vanda diaka ve. Maladi, kimununu mpi lufwa ya bantu yina beto ke zolaka ta vanda diaka ve na luzingu na beto. Satana mpi bademo ta niokula diaka ve bantu na nsungi ya bamvula 1000. Mambu yonso ya mbi yina kukonda bulemfu na bo me nataka ta vanda diaka ve. (Kus. 20:2, 3) Beto ta pesa Yehowa mersi mingi na mutindu beto tudilaka yandi ntima na mambu yonso.

18. Inki malongi beto ke baka na disolo ya bantu ya Izraele yina kele na Kutanga 11:4-6; 21:5?

¹⁸ Keti luzingu na nsi-ntoto ya mpa lenda vanda ti mwa mambu ya mpasi yina lenda sala nde beto tudila diaka ve Yehowa ntima na mambu yonso? Mu mbandu beto tadila mambu yina salamaka ntangu fioti na nima ntangu bantu ya Izraele basikaka na kimpika na Ezipte. Bantu ya nkaka yantikaka kubokuta sambu na madia ya kitoko yina bo vandaka kudia kuna mpi bo vandaka kuzola ve mana yina Yehowa vandaka kupesa bo. (Tanga Kutanga 11:4-6; 21:5.) Keti beto lenda kuma mpi ti bangindu ya mutindu yina na nima ya mpasi ya nene? Beto ke zaba ve kisalu yina yo ta lomba sambu na kutula ntoto bunkete mpi kukumisa yo paladisu malembe-malembe. Ntembe kele ve nde, kisalu ya kusala ta vanda mingi mpi na luyantiku luzingu lenda vanda ve pete. Keti beto ta bokuta sambu na bima yina Yehowa ta pesa beto na ntangu yina? Ya kieleka, kana beto ke pesa Yehowa mersi mingi sambu na bima yina yandi ke pesa beto bubu yai, ntembe kele ve nde beto ta sala mpi mutindu mosi na bilumbu ke kwisa.

19. Tubila na bunkufi mambu ya mfunu ya beto me longuka na disolo yai?

¹⁹ Beto fwete ndima nde Yehowa ke salaka mambu na mutindu ya mbote ntangu yonso. Beto fwete tula mpi ntima na bantu yina Yehowa me pesaka mukumba ya kupesa beto bansiku na yandi. Kuvila ve mambu yai ya Yehowa tubaka na nzila ya profete Yezaya: “Beno ta vanda ngolo kana beno bikala pima mpi beno tula ntima.”—Yez. 30:15.