Mutindu ya Kupesa Bandongisila ya Mbote

1. Nani fwete pesa bandongisila mpi sambu na nki?

KETI nge ke zolaka kupesa bantu bandongisila? Bantu ya nkaka ke sepelaka kupesa bantu bandongisila. Kansi bankaka ke sepelaka ve sambu bo ke waka boma to nsoni ya kupesa bandongisila. Yo vanda beto ke sepelaka kupesa bantu bandongisila to ve, yo ke lombaka kaka nde beto yonso kupesa bandongisila mbala na mbala. Sambu na nki? Sambu Yezu tubaka nde bantu ta zaba balongoki na yandi sambu na zola yina bo ta monisilanaka. (Yoa. 13:35) Mpi ntangu beto ke pesaka bampangi na beto bandongisila ya me fwana ntangu yo kele mfunu, beto ke monisaka nde beto ke zolaka bo. Ndinga ya Nzambi ke tubaka nde beto ke kumisaka kinduku na beto ngolo ti bampangi ntangu beto ke pesaka bo “bandongisila ya masonga.”​—Bing. 27:9.

2. Inki bankuluntu fwete zaba kusala mpi sambu na nki? (Tala mpi lupangu “Bandongisila na Lukutakanu ya Kati-Kati ya Mposo.”)

² Bankuluntu kele bantu ya ntete yina fwete zaba mutindu ya kupesa bandongisila ya mbote. Yehowa mpi Yezu me pesaka bo mukumba ya kukeba mpi ya kutanina dibundu. (1 Pie. 5:2, 3) Mu mbandu, bankuluntu ke kebaka mpi ke taninaka dibundu ntangu bo ke pesaka bandongisila ya Biblia na badiskure yina bo ke salaka na dibundu. Bantangu ya nkaka, yo ke lombaka mpi nde bo pesa mpangi mosi-mosi na dibundu bandongisila, yo vanda mpi bampangi yina me yambulaka Yehowa. Inki mutindu bankuluntu mpi beto yonso lenda pesa bandongisila ya mbote?

3. (a) Inki beto fwete sala sambu na kuzaba mutindu ya kupesa bandongisila ya mbote? (Yezaya 9:6; tala mpi lupangu “Landa Mbandu ya Yezu Ntangu Nge Ke Pesa Bandongisila.”) (b) Inki beto ta longuka na disolo yai?

³ Beto ta zaba mutindu ya mbote ya kupesa bandongisila kana beto longuka bambandu ya bantu yina Biblia ke tubilaka, mingi-mingi Yezu. Biblia ke bingaka mpi Yezu nde “Ndongisi ya Mayele.” (Tanga Yezaya 9:6.) Na disolo yai, beto ta longuka mambu yina beto lenda sala kana muntu mosi me lomba beto bandongisila to kana yo ke lomba nde beto pesa bandongisila na muntu mosi ya me lomba beto yo ve. Beto ta tubila mpi mfunu ya kupesa bandongisila na ntangu ya mbote mpi na mutindu ya mbote.

NTANGU MUNTU MOSI KE LOMBA BETO NA KUPESA YANDI BANDONGISILA

4-5. Kana muntu mosi me lomba beto bandongisila, nki beto fwete kudiyula ntete? Pesa mbandu.

⁴ Inki beto fwete kudiyula ntete ntangu muntu mosi ke lomba beto bandongisila? Yo lenda pesa beto kiese nde muntu yango ke tudilaka beto ntima mpi beto lenda sosa kupesa yandi yo na mbala mosi. Kansi beto fwete kudiyula ntete nde: ‘Keti mono me fwana na kupesa bandongisila na mambu yai?’ Bantangu ya nkaka, mutindu ya kuluta mbote ya kusadisa muntu yango kele ya kupesa yandi ve bandongisila kansi kutinda yandi na muntu mosi ya me zaba mbote diambu yina yandi kele na mfunu ya lusadisu.

⁵ Beto baka mbandu yai. Yindula nde nduku na nge mosi ya ngolo ke bela maladi mosi ya ngolo. Yandi me songa nge nde yandi me sala bansosa sambu na kuzaba balusansu yina yandi lenda baka mpi na nima, yandi me yula nge nki lusansu lenda vanda mbote mingi sambu na yandi. Nge lenda sepela ti lusansu mosi, kansi kuvila ve nde nge kele ve munganga mpi nge me longukaka ve mutindu ya kusansa maladi yango. Na mambu ya mutindu yai, mutindu ya kuluta mbote ya kusadisa nduku na nge kele ya kusadisa yandi na kuzwa muntu mosi ya me fwana na kusansa yandi.

6. Sambu na nki yo kele mfunu na kuvingila mwa fioti na ntwala ya kupesa muntu mosi bandongisila?

⁶ Ata beto me mona nde beto me fwana na kupesa muntu mosi bandongisila na diambu mosi buna, beto lenda vingila mwa fioti na ntwala ya kupesa yandi mvutu. Sambu na nki? Sambu Bingana 15:28 ke tuba nde “muntu ya lunungu ke yindululaka na ntwala ya kupesa mvutu.” Ebuna kana beto ke yindula nde beto me zaba mvutu ya kupesa? Yo lenda vanda kaka mfunu nde beto baka mwa ntangu ya kusala bansosa, ya kusamba mpi ya kuyindula mingi sambu na yo. Kana beto sala mpidina, yo ta sadisa beto na kundima mpenza nde mvutu ya beto ke pesa yandi ke wakana ti bangindu ya Yehowa sambu na diambu yango. Beto tadila mbandu ya profete Natani.

7. Mbandu ya profete Natani ke longa nge nki?

⁷ Ntotila Davidi songaka profete Natani nde yandi vandaka ti mfunu ya kutungila Yehowa tempelo. Natani songaka yandi na mbala mosi na kusala yo. Kansi yo lombaka nde Natani kubaka ntete mwa ntangu sambu na kuyula Yehowa. Sambu na nki? Sambu Yehowa zolaka ve nde Davidi kutungila yandi tempelo. (1 Bans. 17:1-4) Mutindu mbandu yai ke monisa yo, beto fwete “nwanina ve na kutuba” ntangu muntu mosi me lomba beto bandongisila.​—Yak. 1:19.

8. Tubila kikuma ya nkaka yina ke monisa mfunu ya kuyindula mbote-mbote na ntwala ya kupesa muntu mosi bandongisila.

⁸ Beto tadila kikuma ya nkaka yina ke monisa mfunu ya kuyindula mbote-mbote na ntwala ya kupesa muntu mosi bandongisila: Kana bandongisila yina beto me pesa yandi me sala nde yandi baka lukanu mosi ya me natila yandi bampasi, yandi lenda pesa beto foti mpi yo lenda sala nde beto kuma kudiyangisa mingi. Yo yina, beto fwete yindula mbote-mbote na ntwala ya kupesa muntu mosi bandongisila.

KANA YO KE LOMBA NDE BETO PESA BANDONGISILA NA MUNTU MOSI YA ME LOMBA BETO YO VE

9. Inki bankuluntu fwete zikisa ntete na ntwala ya kupesa mpangi mosi bandongisila? (Bagalatia 6:1)

⁹ Mbala mingi, yo ke lombaka nde bankuluntu kupesa mpangi mosi bandongisila sambu yandi me kwenda “na nzila ya mbi.” (Tanga Bagalatia 6:1.) Noti ya kulongukila ya verse yai na Biblia ya Kingelesi ke tuba nde muntu ya mutindu yai “ke bakaka balukanu ya mbi yina lenda nata yandi nsuka-nsuka na kusala disumu ya nene.” Lukanu ya bankuluntu kele ya kusadisa yandi na kubikala na nzila ya luzingu ya mvula na mvula. (Yak. 5:19, 20) Kansi sambu bankuluntu kupesa muntu yango bandongisila ya mbote, bo fwete zikisa ntete kana ya masonga yandi ke kwenda kibeni na nzila ya mbi. Yehowa ke bikaka nde beto yonso kubaka balukanu ya ke wakana ti kansansa na beto. (Bar. 14:1-4) Kansi, nki bankuluntu fwete sala kana bo me bakisa nde mpangi mosi me kwenda na nzila ya mbi mpi yo ke lomba nde bo pesa yandi mwa bandongisila?

10-12. Inki bankuluntu fwete sala ntangu yo ke lomba nde bo pesa bandongisila na mpangi mosi yina me lomba bo yo ve? Pesa mbandu. (Tala mpi bifwanisu.)

¹⁰ Yo ke vandaka ve pete sambu na bankuluntu na kupesa mpangi mosi bandongisila kana yandi me lomba bo yo ve. Sambu na nki? Sambu ntumwa Polo tubaka nde muntu mosi lenda kwenda na nzila ya mbi kukonda nde yandi bakisa yo. Yo lenda sala nde yandi bakisa ve sambu na nki bankuluntu ke pesa yandi bandongisila. Yo yina na ntwala ya kupesa muntu yango bandongisila, kele ti mambu yina bankuluntu fwete sala sambu yandi ndima bandongisila yango kukonda mpasi.

¹¹ Kupesa muntu mosi bandongisila yina yandi me lomba ve kele bonso kukuna nkeni na ntoto ya ngolo. Na ntwala nde muntu ya ke salaka bilanga kukuna nkeni yango, yandi ke bundulaka ntete ntoto. Yo ke kumisaka ntoto pete mpi yo ke salaka nde nkeni kukota kukonda mpasi. Na nima, yandi ke kunaka nkeni yango. Nsuka-nsuka, yandi ke losilaka yo masa sambu yo mena mpi yo yela mbote. Mutindu mosi, na ntwala nde nkuluntu kupesa bandongisila na mpangi mosi ya me lomba yandi yo ve, yandi fwete bundula ntete ntoto, disongidila kuyidika ntete ntima ya mpangi yango sambu yandi ndima bandongisila yango. Mu mbandu, yandi fwete sosa ntangu ya mbote ya kusolula ti mpangi yango mpi ntangu bo ke solula, nkuluntu yina fwete sadisa yandi na kubakisa nde yandi ke sosa mambote ya mpangi yango mpi nde yandi ke tudilaka yandi dikebi. Kana bantu me zaba nde mpangi mosi ke pesaka bandongisila na zola mpi na mawete, bo ta kuma kundima bandongisila na yandi kukonda mpasi.

¹² Ntangu nkuluntu yina ke solula ti mpangi yango, yandi fwete landa kukumisa ntoto pete, disongidila kulembika ntima ya mpangi yina mpi kusonga yandi nde bantu yonso ke salaka bifu mpi yo ke lombaka nde bo pesa bo bandongisila bantangu ya nkaka. (Bar. 3:23) Nkuluntu yango fwete monisa yandi pwelele na mawete mpi na luzitu na nsadisa ya Biblia nde yandi me kwenda na nzila ya mbi. Kana mpangi yango me bakisa nde yandi me sala kifu, nkuluntu yina fwete “kuna nkeni,” disongidila kutendudila mpangi yango pwelele mambu yina yandi fwete sala sambu na kusoba. Na nsuka, nkuluntu yango fwete ‘losila nkeni yango masa,’ disongidila kusikisa mpangi yango na masonga yonso sambu na mambu ya mbote yina yandi ke salaka mpi kusamba ti yandi.​—Yak. 5:15.

13. Inki bankuluntu lenda sala sambu na kuzaba kana mpangi yina bo ke pesa bandongisila me bakisa yo mbote?

¹³ Bantangu ya nkaka, muntu ya ke pesa bandongisila lenda tuba kima mosi, kansi muntu yina bo ke pesa bandongisila yango ke bakisa yo na mutindu ya nkaka. Inki bankuluntu lenda sala sambu na kusadisa mpangi yina bo ke pesa bandongisila na kubakisa yo mbote-mbote? Bo lenda yula mpangi yango bangiufula na luzitu yonso sambu na kubenda dikebi na yandi na bangindu ya mfunu. (Lon. 12:11) Bamvutu yina yandi ta pesa ta sadisa bankuluntu na kuzaba kana yandi me bakisa bandongisila yina bo me pesa yandi.

KUPESA BANDONGISILA NA NTANGU YA MBOTE MPI NA MUTINDU YA MBOTE

14. Keti beto fwete pesa bandongisila ntangu beto kele na makasi? Tendula.

¹⁴ Beto yonso kele bantu ya kukonda kukuka, yo yina bantangu ya nkaka beto lenda sala to kutuba mambu yina lenda pesa bantu ya nkaka mpasi. (Bakol. 3:13) Nkutu, Ndinga ya Nzambi ke tuba nde bantangu ya nkaka muntu mosi lenda tuba to kusala kima mosi yina lenda pesa beto makasi. (Baef. 4:26) Kansi beto fwete pesa ve bantu bandongisila ntangu beto kele na makasi. Sambu na nki? Sambu “muntu yina ke waka makasi ke salaka ve mambu na kuwakana ti lunungu ya Nzambi.” (Yak. 1:20) Kana beto ke pesa bandongisila ntangu beto kele na makasi, yo lenda bebisa diaka mambu. Yo ke tendula ve nde beto fwete songa ve ata fioti muntu yina me pesa beto makasi mambu ya beto ke yindula mpi mutindu beto ke kudiwa. Kansi, beto ta sala yo na mutindu ya mbote kana beto vingila tii ntangu makasi na beto ta mana. Beto tadila mbandu ya Elihu yina pesaka Yobi bandongisila ya mbote.

15. Mbandu ya Elihu ke longa beto nki? (Tala mpi kifwanisu.)

¹⁵ Elihu widikilaka Yobi bilumbu mingi ntangu Yobi vandaka kumonisa na banduku na yandi ya mbi nde mambu ya mbi yina bo vandaka kutuba sambu na yandi vandaka ve ya masonga. Elihu wilaka Yobi mawa. Kansi Elihu waka mpi makasi mingi sambu mambu yina Yobi tubaka sambu na Yehowa vandaka ve mutindu yina mpi sambu Yobi tubaka mambu ya mbote kaka sambu na yandi mosi. Ata Elihu waka ntete makasi, yandi vingilaka ntangu na yandi ya kutuba mpi na nima, yandi pesaka Yobi bandongisila na mawete mpi na luzitu ya mingi. (Yobi 32:2; 33:1-7) Mbandu ya Elihu ke longa beto dilongi yai ya mfunu: Bandongisila ke vandaka mbote mingi kana beto ke pesa yo ti luzitu mpi zola na ntangu ya mbote mpi na mutindu ya mbote.​—Lon. 3:1, 7.

LANDA KUPESA BANDONGISILA MPI KUNDIMA YO

16. Nkunga 32:8 ke longa beto nki?

¹⁶ Verse ya me simba disolo yai ke tuba nde ‘Yehowa ke pesaka beto ndongisila ntangu disu na yandi ke tala beto.’ (Tanga Nkunga 32:8.) Yo ke monisa nde yandi ta landa kusadisa beto. Yandi ke sukaka ve kaka na kupesa beto bandongisila kansi yandi ke sadisaka beto mpi na kusadila yo. Yehowa kele mbandu ya mbote kibeni sambu na beto! Ntangu beto me zwa dibaku ya kupesa bantu bandongisila, na mbandu ya Yehowa beto fwete landa kupesa bo kikesa mpi kusadisa bo na kubaka balukanu ya mbote.

17. Ntangu bankuluntu ke pesaka beto bandongisila ya mbote ya me katuka na Biblia, bo ke monisaka nde bo kele bonso nki? Tendula. (Yezaya 32:1, 2)

¹⁷ Bubu yai, yo me kuma diaka mfunu mingi kibeni na kupesa bantu bandongisila ya mbote mpi na kudima bandongisila ya mbote yina bantu ya nkaka ke pesa beto. (2 Tim. 3:1) Bankuluntu yina ke pesaka bandongisila ya mbote ya me katuka na Biblia kele “bonso bamasa na ntoto ya me konda masa.” (Tanga Yezaya 32:1, 2.) Banduku yina ke pesaka beto bandongisila ya me fwana ata bo ke zaba nde beto ta sepela ve ti yo, ke pesaka beto kado yina kele bonso “bapome ya wolo na kati ya babolo ya arza.” (Bing. 25:11) Beto yonso fwete landa kulonguka mutindu ya kupesa bantu bandongisila ya mbote mpi kundima bandongisila ya mbote yina bo ke pesa beto.