Nsukami Kansi Mvwama Keti Yau Lenda Salama?

Bamvu-nkama mingi meluta, muntu mosi ya mayele sambaka Nzambi nde yandi kuma ve nsukami. Sambu na inki? Yandi titaka nde bunsukami lendaka nata yandi na bikalulu ti bisalu yina lendaka kubebisa kinduku na yandi ti Nzambi. Ngindu yai kemonana na bangogo na yandi yai: “Pesa mono kaka madia yina ya mono ke na yo mfunu. . . . Kana mono kele nsukami, mbaimbai mono ta yiba ti kusimbisa nge Nzambi na mono nsoni.”​—BINGANA 30:​8, 9.

KETI dyambu yai kezola tuba nde nsukami kele na mpila ve ya kusadila Nzambi na kwikama yonso? Ata fyoti ve! Tuka ntama, bansadi mingi ya Yehowa Nzambi kebikalaka ya kwikama na yandi na kati ya mpasi ya bunsukami kenataka. Na ndambu na yandi, Yehowa kezolaka bayina ketulaka ntima na yandi mpi yandi kesadisaka bau.

Bantu ya Kwikama ya Ntangu ya Ntama

Ntumwa Polo yandi mosi zingaka na kati ya bampasi. (2 Korinto 6:​3, 4) Yandi tendulaka mpi ‘bantu mingi’ ya vandaka bambangi ya kwikama na ntangu ya ntwala ya Bukristu. Bankaka “vandaka kulwata mpusu ya dimeme to ya nkombo ntangu bo vandaka kwenda kutambula. . . . Bo vandaka kutambula na ntoto ya zelo na zelo ti na bangumba; bo vandaka kuzinga na kati ya mabulu ya matadi ti na kati ya mabulu ke vandaka na ntoto.”​—⁠Baebreo 11:​37, 38; 12:⁠1.

Mbikudi Elia vandaka mosi na kati ya bantu ya kwikama yai. Ntangu ntoto kuyumaka bamvula tatu ti ndambu, Yehowa pesaka yandi madya ntangu yonso. Ntetentete, Nzambi tindaka bankwankwa na kunatila yandi madya. (1 Bantotila 17:​2-6) Na nima, Yehowa lundaka na kimpa fufu ti mafuta yina mufwidi mosi sadilaka sambu na kulambila Elia madya. (1 Bantotila 17:​8-16) Madya yango vandaka madya mosi ya mpambampamba, kansi yau sungiminaka luzingu ya mbikudi, ya nkento ti ya mwana na yandi.

Mutindu mosi mpi, Yehowa sungiminaka mbikudi ya kwikama Yeremia na ntangu mosi ya mpasi ya mbongo. Yeremia bikalaka na luzingu ntangu bantu ya Babilone fwaka Yeruzalemi. Bantu kumaka kudya “mampa ya bitini-bitini.” (Ezekiele 4:16) Na nsuka, nzala kulutanaka na bwala ye bankento yankaka bandaka kudya misuni ya bana na bau mosi. (Mawa 2:20) Ata Yeremia vandaka na boloko sambu na kisalu na yandi ya kusamuna kukonda boma, Yehowa yidikaka na mpila nde bau pesa yandi “dimpa mosi konso kilumbu tii kuna mampa yonso kumanaka na bwala.”​—⁠Yeremia 37:⁠21.

Na yau, bonso Elia, Yeremia vandaka na madya mingi ve. Masonuku kesonga beto ve inki Yeremia vandaka kudya, to mbala ikwa yandi vandaka kudya, ntangu mampa manaka na Yeruzalemi. Kansi, beto kezaba nde Yehowa sungiminaka yandi mpi nde yandi gulukaka na ntangu yina ya mpasi ya nzala.

Bubu yai, bunsukami kele na bisika yonso ya inza. Nations unies ketuba nde bunsukami ya mingi kele na Afrika. Yau mwangaka nsangu mosi na 1996 nde: “Kiteso ya katikati kibeni ya bantu ya Afrika kele bansukami.” Ata mpasi ya mbongo mekuma ngolo mpenza, ntalu mosi ya bantu mingi ya Afrika kele na kusadila minsiku ya Biblia na luzingu na bau mpi kele na kusadila Nzambi na kwikama, na kutulaka ntima nde yandi tasadisa bau. Tala bambandu ya mekatuka na ndambu mosi ya inza na beto ya mpasi.

Kulunda Masonga

Mishelea kezingaka na Nigeria. Yandi kesalaka bilanga mpi kele tata ya bana sambanu. Yandi ketuba nde: “Yau kele mpasi na kuvanda masonga kana nge kele na mbongo ve sambu na kusansa dibuta na nge. Kansi, ntangu mpukumuna kekwisilaka mono na kukonda masonga, mono keyindulaka Efezo 4:28 yina ketubaka nde: ‘Muntu yina vandaka kuyiba, yandi kuyiba diaka ve, kansi yandi kusala kisalu ya mbote na maboko na yandi mosi.’ Ebuna, kana mpukumuna mekwisila mono, mono kekudiyulaka nde, ‘Keti mono salaka kisalu sambu na mbongo yai?’ ”

Mishele kelanda nde: “Mu mbandu, kilumbu mosi mono vandaka kutambula, mono monaka sakosi mosi mebwa na zulu ya mobilete. Mpila kukangisa muntu ya mobilete vandaka ve. Yau yina mono lokutaka sakosi ye mono monaka nde yau vandaka ya kufuluka na mbongo! Na nsadisa ya mikanda na yandi ya leta ya vandaka na sakosi, mono monaka munkwa na yau mpi mono vutudilaka yandi sakosi na yandi.”

Kunwana ti Mayindu

Bakala mosi na Afrika ya Nordi tubaka nde: “Bunsukami kele [bonso] muntu ya mebwa na dibulu ya nda, kuna yandi lenda mona nsemo ya nganda ti bantu ketambula na ngemba. Kansi, ndinga kebasika ve na kulomba lusadisu to kimatilu sambu na kubasika.” Yau kele kima ya kuyituka ve nde bunsukami kepesaka muntu mayindu mpi kelembisaka nitu! Ata bansadi ya Nzambi lenda mona bimvwama ya bantu yankaka mpi kuyantika kuyindula nde luzingu ya kwikama kele mfunu ve. (Fwanisa ti Nkunga 73:​2-13.) Inki mutindu beto lenda nunga mawi ya mutindu yina?

Piere, muntu mosi ya Afrika ya Westi, bakaka pansio na nima ya bamvula 19 ya kisalu na luyalu. Yandi kezingaka ntangu yai kaka ti mwa mbongo na yandi ya pansio. Yandi ketuba nde: “Ntangu kikesa na mono kemanaka, mono keyibukaka mambu ya mono metangaka na Biblia ti na mikanda ya la Société Watch Tower. Ngidika ya bima yai ya ntama kezola kufwa, ye beto kele na kukinga ngidika ya kuluta kitoko.

“Mono keyindulaka mpi mambu ya 1 Piere 5:9 ketuba: ‘Beno vanda na lukwikilu ya ngolo, beno vanda bambeni ya Satana, sambu beno zaba nde bampangi na beno yina me mwanganaka na bansi yonso bo ke monaka mpasi mpi ya kiteso mosi.’ Ebuna, mono mpamba ve muntu kemonaka mpasi. Kubambuka mambu yai kesadisaka mono na kukula mabanza ya kekatulaka mono kikesa mpi kepesaka mono mayindu.”

“Dyaka,” Piere kefula, “ntangu Yezu vandaka na ntoto, yandi salaka bimpa mingi. Kansi yandi vwamisaka ve ata muntu mosi. Ebuna sambu na inki mono fwete sosa nde yandi vwamisa mono?”

Ngolo ya Kisambu

Kufinama na Yehowa na nzila ya kisambu kele mwaye yankaka ya kunwanisa bangindu ya mbi. Ntangu Maria kumaka Mbangi ya Yehowa na 1960, dibuta na yandi losaka yandi. Awa ya yandi mekuma na bamvula 50 mpi bakala kele ve, ngolo memanaka mpi yandi kele na bima ya kinsuni mingi ve. Kansi, yandi kele kikesa mingi na kisalu ya Bukristu.

Yandi ketuba nde: “Ntangu kikesa kemanaka mono, mono kekwendaka na Yehowa na kisambu. Mono kezabaka nde kele ti muntu ve ya lenda sadisa mono mingi kuluta yandi. Mono mebakisaka nde kana nge tula ntima na Yehowa, yandi tasadisa nge. Ntangu yonso mono kevilaka ve bangogo ya Ntotila Davidi yai ya kele na Nkunga 37:25: ‘Mono me kuma mbuta ntangu yai, mono kele diaka leki ve; mono me monaka ntete ve muntu ya mbote Mfumu Nzambi kubuya yandi to bana na yandi kulomba madia.’

“Mono kebakaka mpi kikesa na masolo ya bampangi ya bankento mpi ya babakala ya kuyela na kimpeve yina kebasikaka na Nzozulu ya Nkengi. Yehowa Nzambi sadisaka bau, yau yina mono kezabaka nde yandi tasadisa mono mpi. Yandi mesakumunaka kakisalu na mono ya kuteka fufu, mpi mono kekukaka kudisadisa konso kilumbu. Ntangu yankaka kana mono mekonda dikuta ata mosi mpi kesosa nde inki mono tasala, Yehowa ketindilaka mono muntu sambu na kukabila mono nde, ‘Mpangi-nkento, baka mwa kima yai.’ Yehowa melosaka mono ve ata mbala mosi.”

Mbalu ya Kulonguka Biblia

Bambangi ya Yehowa, ata bayina kele bansukami, kepesaka mbalu mingi na kulonguka ya Ndinga ya Nzambi, Biblia. Jean kele ti bamvula 60, yandi kele mupasudi-nzila (nsamuni ya Kimfumu ya ntangu yonso) mpi nsadi ya kisalu na dibundu. Yandi kezingaka na nzo ya etazi mosi ya kufwa, kisika mosi ti mabuta 13 ya mvimba. Suku na yandi kele na nzila ya kukotila na nsi, bau mekabisaka yau ti mabaya. Yandi kele kaka na bakiti zole ya kununa ti mesa mosi ya kufuluka na mikanda ya kulongukila Biblia. Yandi kelalaka na zulu ya mbanzi.

Jean vandaka kuzwa dollar mosi konso kilumbu na kisalu ya kuteka mampa. Kansi ntangu farine kumaka nsiku na insi na bau, yandi vandaka na mwaye yankaka ya kuzingila ve. Yandi ketuba nde: “Mono kemonaka luzingu mpasi mingi bantangu yankaka, kansi mono kebikisaka ve kisalu ya kimupasudi-nzila. Kele Yehowa muntu kesadisaka mono. Mono kesalaka konso kisalu yina mono kemonaka. Mono ketulaka ve ntima nde muntu tasadisa mono to tadisa mono, ata bampangi na dibundu kevandaka ti kikalulu ya kusadisa bantu. Bau kesadisaka mono na kusosa kisalu to mpi kepesaka mono mbongo bantangu yankaka.

“Mono keyidikaka ntangu sambu na kutanga Biblia ti mikanda ya la Société Watch Tower. Mono ketangaka na bantangu ya suka, ntangu nzo kevandaka pima ye mono ketangaka dyaka na katikati ya mpimpa kana kuran kele. Mono kezabaka nde mono fwete fula kaka na kulonguka na mono mosi.”

Kulonga Bana Sambu na Luzingu

Daniele, nkento mefwaka mpi mebikisaka yandi ti bana sambanu. Na 1985 kisalu ya yandi vandaka kusala tuka bamvula 25 ya mvimba kufwaka, kansi yandi zwaka kisalu ya kuteka na magazini. Yandi ketuba nde: “Luzingu ya dibuta kele mpasi sambu na mbongo, bilumbu yai beto kedyaka kaka mbala mosi na kilumbu. Mbala mosi, beto lalaka kaka ti masa mpamba na divumu bilumbu tatu.”

Daniele kele nkuluntu ya dibundu. Yandi ketuba nde: “Mono mekondanaka ntete ve na balukutakanu ya Bukristu, mpi mono kesalaka mikumba na mono yonso ya teokrasi. Konso ntangu ya beto kevandaka ti kisalu ya kusala na Nzo ya Kimfumu, mono kesalaka ngolo na kuvanda pana. Ye bilumbu yina kana mpasi melutana, mono keyibukaka bangogo ya Piere songaka Yezu na Yoane 6:68 nde: ‘Mfumu, na nani beto ta kwenda?’ Kana mono meyambula kusadila Yehowa, mono takwenda wapi? Bangogo ya Polo yina kele na Roma 8:​35-39 kepesaka mono mpi kikesa ya ngolo sambu yau kemonisa nde kima mosi ve lenda kabisa beto ti zola ya Nzambi mpi ya Kristu. Yai kele ngindu ya mono kelongaka bana na mono. Mbala na mbala mono kesongaka bau nde beto lenda bikisa Yehowa ve.” Kikesa ya Daniele, kumosi ti kulonguka Biblia mbala na mbala na dibuta, vandaka ti bupusi ya mbote na zulu ya bana na yandi.

Kikalulu ya Kukaba

Bankaka lenda yindula nde bayina kezingaka na bunsukami ya ngolo kele na mpila ve ata fyoti ya kupesa makabu sambu na kisalu ya Kimfumu. Kansi yau kele mutindu yina ve. (Fwanisa ti Luka 21:​1-4.) Bambangi yankaka na Ghana yina kesalaka bilanga kaka sambu na kuzwa madya, kezengaka kitini ya kilanga na bau sambu na kuyedisa kisalu ya Kimfumu. Ntangu bau ketekaka madya ya kebasikaka na kitini ya kilanga yina, mbongo yina kekwendaka na kima yankaka ve. Yau kevandaka sambu na makabu na Nzo ya Kimfumu ya Bambangi ya Yehowa.

Jeanne kele mupasudi-nzila mosi ya kezingaka na Afrika ya Katikati. Yandi ketekaka mampa sambu na kusansa bakala na yandi ya kele mbefo ti bantu yankaka iya. Ntangu dibundu na yandi vandaka ti mfunu ya bifongilu sambu na Nzo ya Kimfumu, dibuta ya Jeanne bakaka lukanu ya kupesa mbongo yonso ya bau vandaka na yau na nzo. Bau bikalaka maboko mpamba. Kansi, kilumbu ya kulandaka, muntu mosi kwisaka na kintulumukina kufuta mfuka na bau mosi ya ntama, mpi vutulaka mbongo yina yonso ya bau pesaka nkatu kivuvu nde yau tavutuka dyaka!

Jeanne kevandaka na kyese mpi kebokutaka ve mpambampamba sambu na mbongo. “Mono ketendulaka mpasi na mono na Yehowa na kisambu, na nima mono kebasikaka na kisalu ya bilanga. Beto kezaba nde kivuvu ya luzingu ya mbote kele mingi ve na ngidika ya bima yai. Kansi, beto kezaba nde Yehowa tasungimina beto na bima ya kinsuni.”

Kubaka Ngindu ya Kusala Kisalu

Bambangi ya Yehowa kezabanaka sambu na zola na bau bamosi ti bankaka. (Yoane 13:35) Bayina kele na mbongo kesadisaka bampangi na bau Bakristu ya kele na mpasi. Mbala mingi bau kekabilaka bau kima to bau kesadisaka bau na kuzwa kisalu.

Marki kezingaka na R. D. Congo, yandi kebelaka maladi ya lepre. Maladi yai medyaka misapi na yandi ya maboko ti ya makulu. Yandi ketambulaka na mabaya. Ntangu Marki bakaka lukanu ya kusadila Yehowa, yandi yantikaka kusala bansoba ya nene na luzingu na yandi. Yandi bikisaka kisalu ya kulomba madya na balabala, ye yandi yantikaka kukuna madya na yandi mosi. Yandi vandaka kusala mpi kuteka babriki ya ntoto.

Ata yandi kele mbefo, Marki landaka kusala kisalu. Na nsuka yandi sumbaka kakitini ya ntoto mpi tungaka kanzo na yandi. Bubu, Marki kele nkuluntu ya dibundu mpi bantu kepesaka yandi luzitu mingi na kati ya mbanza na bau. Ntangu yai yandi kesadisaka bantu yankaka ya kele na mpasi.

Ya kyeleka, na bisika mingi, yau kele mpasi na kuzwa kisalu. Nkuluntu mosi ya kesalaka na filiale mosi ya la Société Watch Tower na Afrika ya Katikati sonikaka nde: “Kwaku bampangi mingi kele na kisalu ve. Bankaka kesalaka bisalu na bau mosi, kansi yau kele mpasi. Bankaka memonaka nde mpasi tamana ve ata bau sala konso inki kisalu yina, yau yina bau metambikaka bima yonso ya kinsuni ya bau lenda kuzwa, sambu na kusala kisalu ya kimupasudi-nzila. Na kusalaka buna, bamingi memonaka nde bau kele na lusakumunu mingi kuluta kuvanda ti kisalu ya kele ti lufutu fyoti to nkutu ya kukonda lufutu.”

Yehowa Kesadisaka Bantu na Yandi

Yezu Kristu tubaka sambu na yandi mosi nde: “Bamikengi ke na mabulu na bo sambu na kulala, bandeke ke na babuyamba na bo, kansi Mwana-muntu ke na kisika ve ya yandi lenda kwenda kulala.” (Luka 9:58) Mutindu mosi, ntumwa Polo sonikaka nde: “Tii lere yai mpenza ya beto kele, beto ke wa nzala ya kudia ti nzala ya kunwa; beto ke na bilele ya kulwata ve; bantu ke bulaka beto; beto ke tambulaka kisakasaka, beto ke na nzo ve.”​—⁠1 Korinto 4:⁠11.

Yezu ti Polo ponaka luzingu ya bumvwama ve, na mpila nde bau landa mbotembote kisalu na bau. Bakristu mingi ya bubu yai kele bansukami sambu mpila ya kuvwama kele ve. Ata mpila yina, bau kesadilaka minsiku ya Biblia na luzingu mpi kesosaka ntete na kikesa yonso kusadila Nzambi. Bau kezabaka nde Yehowa kezolaka bau mingi ntangu bau kemonaka bukyeleka ya ndinga yai ya Yezu: “Beno landa kaka na kusosa Kimfumu na yandi ti mambu yina ya yandi ke zolaka, ebuna yandi ta yika beno bima yina yonso [bima ya kinsuni].” (Matayo 6:​25-33) Dyaka, bansadi ya Nzambi yai ya bansukami kele na nzikisa nde “mambote ya Mfumu Nzambi kaka ke kumisaka muntu mvwama.”​—⁠Bingana 10:⁠22.

[Footnote]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 6]

Na ntoto ya mvimba, bantu kepesaka mbalu mingi na kulonguka ya Biblia