Bareferanse ya Mukanda ya Lukutakanu Luzingu mpi Kisalu
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
2-8 SEPTEMBRE
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | BANKUNGA 79-81
Monisa Zola Sambu na Zina ya Yehowa ya Nkembo
Nkudulu “Dikabu ya Kukuka” ya Me Katuka na Tata
5 Inki mutindu beto lenda monisa nde beto ke zolaka zina ya Yehowa? Na bikalulu na beto. Yehowa ke lombaka beto na kuvanda santu. (Tanga 1 Piere 1:15, 16.) Yo ke tendula nde beto fwete sambila kaka yandi mpi kulemfukila yandi na ntima na beto ya mvimba. Ata ntangu bantu ke bangikaka beto, beto ke salaka yonso sambu na kuzinga mutindu Yehowa ke longaka beto. Kana beto ke zitisa bansiku ya Yehowa, beto ta pesa zina na yandi lukumu. (Matayo 5:14-16) Kana beto ke sala mpidina, beto ke monisa nde bansiku ya Yehowa kele mbote mpi nde Satana kele muntu ya luvunu. Beto kele bantu ya kukonda kukuka, yo yina bantangu ya nkaka beto ke salaka bifu. Kansi, kana beto me sala kifu, beto ke balulaka ntima mpi ke salaka bikesa na kuyambula mambu yina ke vwezaka zina ya Yehowa.—Nkunga 79:9.
Baroma 10:13—‘Kubinga Zina ya Mfumu’
Na Biblia, bangogo ‘kubinga zina ya Yehowa’ ke tendula ve kaka kuzaba zina ya Nzambi mpi kusadila yo na mambu ya lusambu. (Nkunga 116:12-14) Yo ke tendula mpi kutudila Nzambi ntima mpi kusosa lusadisu na yandi.—Nkunga 20:7; 99:6.
Zina ya Nzambi vandaka mfunu mingi sambu na Yezu Kristu. Mambu ya ntete ya yandi tubaka na kisambu ya mbandu yo yai: “Tata na beto yina kele na zulu, zina na nge kuvanda ya santu.” (Matayo 6:9) Yezu tubaka mpi nde beto fwete zaba, kulemfuka, mpi kuzola Munkwa ya zina yina kana beto ke zola kubaka luzingu ya mvula na mvula.—Yoane 17:3, 6, 26.
Bimvwama ya Kimpeve
it-2-F 53
Yozefi
Yehowa Tombulaka Zina ya Yozefi. Yozefi vandaka ti kisika ya mfunu na kati ya bana ya Yakobi, yo yina yo fwanaka kibeni nde bantangu ya nkaka, bo sadila zina na yandi sambu na kutubila makanda yonso ya Izraele (Nk 80:1) to makanda yina salaka kimfumu ya nordi. (Nk 78:67; Amo 5:6, 15; 6:6) Baprofesi ya Biblia ke tubilaka mpi zina na yandi. Na mbona-meso yina Ezekiele monaka, dikabu ya Yozefi kele bitini zole (Eze 47:13), na bakielo ya mbanza “Yehowa Kele Kuna,” kielo mosi kele ti zina ya Yozefi (Eze 48:32, 35) mpi na yina me tala kuvukana ya bansadi ya Yehowa, Biblia ke tuba nde Yozefi kele mfumu ya kitini mosi ya dikanda mpi Yuda kele mfumu ya kitini yina ya nkaka. (Eze 37:15-26) Profesi ya Obadia monisaka nde “nzo ya Yozefi” ta vanda na kati ya bantu yina ta fwa “nzo ya Ezau” (Oba 18) mpi profesi ya Zekaria monisaka nde Yehowa ta gulusa “nzo ya Yozefi.” (Zek 10:6) Yozefi muntu kele na kati ya makanda ya Izraele ya kimpeve, kansi Efrayimi ve.—Kus 7:8.
Mutindu bo me tubila Yozefi na Kusonga 7:8, yo ke monisa nde profesi yina Yakobi tubaka na mbeto na yandi ya lufwa ke tadila mpi Izraele ya kimpeve. Yo yina, yo kele mfunu na kusimba nde Muntu ya Ngolo ya Yakobi, disongidila Yehowa Nzambi, pesaka Yezu Kristu sambu yandi vanda Ngungudi ya Mbote yina pesaka luzingu na yandi sambu na “mameme.” (Yoa 10:11-16) Kristu Yezu kele mpi ditadi ya kinkonko ya fondasio, kisika yina tempelo ya Nzambi kele; tempelo yango kele ti bantu ya Izraele ya kimpeve. (Efe 2:20-22; 1Pi 2:4-6) Diaka, Ngungudi mpi Ditadi yina kele ti Nzambi Nkwa-Ngolo Yonso.—Yoa 1:1-3; Bis 7:56; Ebr 10:12; tala mpi Kuy 49:24, 25.
9-15 SEPTEMBRE
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | BANKUNGA 82-84
Sepela ti Mikumba Yina Nge Kele ti Yo
Baka Malongi na Bandeke
Bantu ya Yeruzalemi zabaka mbote kakangala (hirondelle), mbala mingi yo vandaka kutunga buyamba na yo na nsi ya ludi ya banzo. Ba-kakangala ya nkaka vandaka kutunga yo na tempelo ya Salomo. Ziku ba-kakangala yina vandaka kutunga buyamba na bo na tempelo konso mvula vandaka kumona nde yo kele kisika mosi ya mbote yina bo lendaka kusansa bana na bo kukonda nde muntu kuyangisa bo.
Nsoniki ya Nkunga 84 monaka babuyamba yina na tempelo. Nsoniki yango vandaka mwana ya Kore yina vandaka kusala na tempelo mposo mosi na nima ya bangonda sambanu. Yandi vandaka na nzala ya kuvanda bonso kakangala yina vandaka kuzinga ntangu yonso na nzo ya Yehowa, yo yina yandi tubaka nde: “Nzo-tenta na nge ya nene kele kitoko kibeni, O Yehowa ya makesa! Mono kele na nzala ya ngolo, ee, mono me lemba na nzala ya ngolo, ya bibansala ya Yehowa. . . . Ata ndeke me zwa nzo kuna mpi kakangala me zwa buyamba na yo, kisika yo ke kebaka mwana na yo pene-pene ya mesa-kimenga na nge ya nene, O Yehowa ya makesa, Ntotila na mono mpi Nzambi na mono!” (Nkunga 84:1-3) Keti beto ti bana na beto ke waka nzala ya ngolo ya kuvukana mbala na mbala ti dibundu ya bantu ya Nzambi mpi ke monisaka ntonda sambu na yo?—Nkunga 26:8, 12.
w08-F 15/7 30 § 3-4
Sala Mambu Yina Nge Ta Kuka mpi Vanda na Kiese
Kimununu to maladi lenda sala nde beto kuka ve kusala mambu ya nkaka na kisalu ya Yehowa. Kana nge kele tata to mama, nge lenda yindula nde nge ke bakaka ve mambote mingi na kulonguka na nge mosi to na balukutakanu ya dibundu sambu nge ke kudipesa mingi na bana na nge ya baleke, yo ke baka nge ntangu mingi mpi nge ke sala bikesa mingi. Keti kutula dikebi mingi na mambu yina nge ke kuka ve kusala, ke salaka nde bantangu ya nkaka nge tula ve dikebi na mambu yina nge lenda sala?
Bamvula mingi me luta, Mulevi mosi monisaka mpusa yina yandi zolaka kukuka ve kulungisa. Yandi vandaka ti dibaku ya kusala bamposo zole konso mvula na tempelo. Kansi, yandi vandaka kuzola kuzinga ntangu yonso pene-pene ya mesa-kimenga, yo vandaka mpusa ya mbote. (Nk 84:1-3) Inki sadisaka yandi na kuvanda na kiese? Yandi bakisaka nde ata kilumbu mosi mpamba na bibansala ya tempelo vandaka dibaku ya nene. (Nk 84:4, 5, 10) Mutindu mosi, na kisika ya kutula dikebi kaka na mambu yina beto ta kuka ve kusala, beto fwete sosa kuzaba mambu yina beto lenda sala mpi kusepela ti yo.
Nge Kele Mfunu Mingi na Meso ya Yehowa Nzambi na Nge!
12 Kana nge ke bela, kuvila ve nde Yehowa ke zaba mpasi na nge. Lomba yandi na kusadisa nge na kutadila maladi na nge na mutindu ya mbote. Na nima, sosa na Biblia bangindu ya mbote yina Yehowa me tulaka sambu na nge. Tula dikebi mingi na baverse yina ke monisa nde Yehowa ke monaka nde beto kele mfunu mingi. Kana nge ke sala mpidina, nge ta bakisa nde Yehowa ke zolaka mingi bantu yonso yina ke sadilaka yandi na kwikama yonso.—Nk. 84:11.
Bimvwama ya Kimpeve
it-2-F 459
Mwana ya Me Konda Tata
Sambu yo vandaka pete nde bantu kutudila ve bana yina me konda batata dikebi, bayina vandaka kuniokwama mpi vandaka ve ti muntu ya kukotila bo, Yehowa sadilaka bangogo “mwana ya me konda tata” sambu na kutubila mambu yina vandaka kumonisa nde bantu ya Izraele me sala mambu ya mbote to ya mbi. Ntangu dikanda vandaka ti kimpeve ya mbote, bo vandaka kutudila mwana ya me konda tata dikebi. Kansi ntangu mambu ya mbi kumaka kusalama mingi na insi, bo vandaka ve kutudila mwana ya me konda tata dikebi. Yo vandaka kumonisa nde dikanda me beba. (Nk 82:3; 94:6; Yez 1:17, 23; Yer 7:5-7; 22:3; Eze 22:7; Zek 7:9-11; Mal 3:5) Yehowa vandaka kusinga bantu yina vandaka kuniokula mwana ya me konda tata. (Kul 27:19; Yez 10:1, 2) Yehowa ke tubaka nde yandi kele Muntu yina ke sumbululaka (Bin 23:10, 11), Nsadisi (Nk 10:14) mpi Tata (Nk 68:5) ya bana ya me konda batata. Yandi ke zengaka mambu na lunungu sambu na bo (Kul 10:17, 18), yandi ke wilaka bo mawa (Oze 14:3), yandi ke lembikaka bo (Nk 146:9) mpi yandi ke bikaka bo na luzingu.—Yer 49:11.
Kusadisa muntu yina ke niokwama sambu yandi me fwila bakala to sambu yandi me fwila bibuti ke monisaka kibeni nde beto kele Bakristu ya kieleka. Yakobo sonikilaka Bakristu nde: “Lusambu ya bunkete mpi ya kukonda mvindu na meso ya Nzambi mpi Tata na beto yo yai: kusadisa bana-nsiona mpi mifwidi ya bankento na bampasi na bo, mpi kubikala kukonda ditono ya nsi-ntoto.”—Yak 1:27.
16-22 SEPTEMBRE
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | BANKUNGA 85-87
Kisambu Ke Sadisaka Beto na Kukanga Ntima
Keti Nge Ke Monisaka Lukumu ya Yehowa?
10 Sambu na kumonisa lukumu ya Nzambi, beto fwete “samba Nzambi konso ntangu.” (Roma 12:12) Beto fwete samba Yehowa sambu yandi sadisa beto na kusadila yandi na mutindu ya mbote. Yo yina, yo me fwana nde beto lomba mpeve santu na yandi sambu yo pesa beto lukwikilu, ngolo ya kutelamina mpukumuna mpi makuki ya ‘kuzabisa nsangu ya kieleka mbote-mbote.’ (2 Tim. 2:15; Mat. 6:13; Luka 11:13; 17:5) Mutindu mwana ke tulaka ntima na tata na yandi, beto mpi fwete tula ntima na Yehowa Tata na beto ya zulu. Kana beto lomba yandi lusadisu sambu na kusadila yandi mbote-mbote, beto lenda tula kivuvu nde yandi ta sadisa beto. Beto yindula ata fioti ve nde beto ke yangisa yandi! Kansi, bika beto kumisa yandi na bisambu na beto, beto monisila yandi ntonda, beto sosa lutwadisu na yandi mingi-mingi na ntangu ya mpasi mpi kulomba nde yandi sadisa beto na kusadila yandi na mutindu yina ta pesa zina na yandi ya lukumu.—Nk. 86:12; Yak. 1:5-7.
Inki Mutindu Yehowa Ke Pesaka Mvutu na Bisambu na Beto?
17 Tanga Nkunga 86:6, 7. Muyimbi-bankunga Davidi vandaka kundima nde Yehowa vandaka kuwa bisambu na yandi mpi yandi vandaka kupesa yandi mvutu. Nge mpi lenda ndima mpidina. Bambandu yina beto me tadila na disolo yai ke ndimisa beto nde Yehowa lenda pesa beto mayele mpi ngolo yina beto kele ti yo mfunu sambu na kukanga ntima. Yandi lenda sadila dibuta na beto ya kimpeve to bantu yina ke sambilaka yandi ve bubu yai sambu na kusadisa beto.
18 Ata ntangu Yehowa ke pesa ve mvutu na bisambu na beto na mutindu yina beto ke yindula, beto fwete ndima nde yandi ta pesa kaka mvutu. Yandi ta pesa beto bima yina beto kele ti yo mfunu mpi na ntangu yina beto kele ti yo mfunu. Yo yina, landa kusamba Yehowa mpi ndima nde yandi ta lungisa bampusa na nge bubu yai mpi yandi ta “lungisa nzala ya konso kima ya kele na luzingu” na nsi-ntoto ya mpa.—Nk. 145:16.
Bimvwama ya Kimpeve
it-1-F 492 § 2
Ntima
Kusadila Yehowa na “Ntima ya Mvimba.” Ntima ya muntu fwete vanda ya mvimba sambu yo sala mbote, kansi ntima ya kifwani lenda kabwana. Davidi sambaka nde: “Pesa mono ntima ya kukonda kukabwana sambu mono wa zina na nge boma,” yo ke monisa nde mawi ya muntu mpi boma yina yandi ke wa lenda sala nde ntima na yandi kukabwana. (Nk 86:11) Muntu ya mutindu yina lenda kuma ti “ntima-zole,” disongidila nde yandi sambila ve Nzambi mbote. (Nk 119:113; Kus 3:16) Muntu mosi lenda vanda mpi ti “bantima zole” (na kisina, ti ntima mpi ntima), disongidila yandi ke sosa kusadila bamfumu zole to yandi kele luvunu, disongidila yandi ke tuba kima ya nkaka kansi yandi ke yindula kima ya nkaka. (1Bs 12:33; Nk 12:2, noti na nsi ya lutiti) Yezu teleminaka kibeni bantu yina ke vandaka ti bantima zole.—Mat 15:7, 8.
23-29 SEPTEMBRE
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | BANKUNGA 88-89
Luyalu ya Yehowa Kele ya Kuluta Mbote
Pesa Maboko na Luyalu ya Yehowa!
5 Kikuma ya nkaka ya ke ndimisa nde Yehowa me fwana na kuyala kele nde yandi ke sadilaka kiyeka na yandi na mutindu ya kukuka. Yandi ke tuba nde: “Mono kele Yehowa, muntu yina ke monisaka zola ya kwikama, mpi lunungu na ntoto, sambu mono ke waka kiese na mambu yai.” (Yeremia 9:24) Yehowa ke vandaka ve na mfunu nde bantu kupesa yandi bansiku yina ta sadisa yandi na kubaka balukanu ya mbote. Kansi, yandi muntu ke tulaka bansiku yina ke sadisaka bantu na kusala mambu ya mbote. Lunungu na yandi mosi ke sadisaka yandi na kutula bansiku yina. Muyimbi-Bankunga tubaka nde: “Lunungu ti kusungama kele fondasio ya kiti na nge ya kimfumu.” Yo yina, konso nsiku mpi konso lukanu ya Yehowa ke vandaka mbote. (Nkunga 89:14; 119:128) Satana monisaka nde Yehowa ke yalaka ve na mutindu ya mbote. Kansi kieleka kele nde Satana lenda vutula ve ata fioti mambu ya ntoto na ndonga.
Pesa Maboko na Luyalu ya Yehowa!
10 Yehowa kele ve Mfumu ya nku. Bantu yina ke lemfukilaka yandi ke zingaka mbote mpi na kiese. (2 Bakorinto 3:17) Davidi tubaka mambu yai sambu na Yehowa: “Bunene ti lukumu kele na ntwala na yandi; ngolo ti kiese kele na kisika yina yandi ke zingaka.” (1 Bansangu 16:7, 27) Muyimbi-Bankunga Etani sonikaka nde: “Kiese na bantu yina me zaba milolo ya kiese. O Yehowa, bo ke tambulaka na nsemo ya luse na nge. Bo ke vandaka na kiese sambu na zina na nge kilumbu ya mvimba, mpi na lunungu na nge, bo kele ya kunanguka.”—Nkunga 89:15, 16.
11 Kuyindula mambu ya mbote yina Yehowa ke sadilaka beto ta ndimisa beto nde yandi kele Mfumu ya kuluta mbote. Beto ta kudiwa bonso muyimbi-bankunga, yina zabisaka Nzambi nde: “Kilumbu mosi na bibansala na nge kele mbote kuluta bilumbu funda na kisika ya nkaka!” (Nkunga 84:10) Yehowa muntu gangaka beto, yo yina yandi ke zabaka mbote-mbote bima yina lenda pesa beto kiese. Yandi kele ntima-mbote mpi ke kabilaka beto bima mingi kuluta. Konso kima yina yandi ke lombaka beto kele sambu na mambote na beto. Nkutu kana beto ke kudipesa na kisalu ya Yehowa mpi ke lemfukila yandi, beto ta zinga na kiese.—Tanga Yezaya 48:17.
Vanda ti Lukwikilu nde Kimfumu Ta Lungisa Lukanu ya Nzambi
14 Beto tadila mambu yina Yehowa silaka Ntotila Davidi na nzila ya kuwakana ya Davidi. (Tanga 2 Samuele 7:12, 16.) Yehowa salaka kuwakana yai ti Davidi na nsungi yina Davidi vandaka ntotila na Yeruzalemi, Yehowa silaka yandi nde Mesia ta basika na nzila na yandi. (Luka 1:30-33) Yo yina, Yehowa yidikaka ndonga ya dibuta ya Davidi mpi silaka nde mwana ya Davidi ta vanda ti “nswa ya me fwana” sambu na kuyala na Kimfumu ya Mesia. (Ezek. 21:25-27, NW) Na nzila ya Yezu, luyalu ya Davidi ‘ta telama ngolo mpi kimakulu.’ Ya kieleka, mwana ya Davidi ta zinga ‘kimakulu, kiti na yandi ya kimfumu ta zinga bonso ntangu.’ (Nk. 89:34-37) Ya kieleka, luyalu ya Kristu ta beba ve ata fioti, mpi mambu yina yo ta sala ta zinga mvula na mvula!
Bimvwama ya Kimpeve
“Nge Mpamba Kele ya Kwikama”
4 Kaka mutindu bo vandaka kusadila yo na Masonuku ya Kiebreo, ngogo “kwikama” kele bumbote ya ntima yina ke kangamaka na zola yonso na kima mosi tii ntangu lukanu na yo yina kele na kuwakana ti kima yango ta lungana. Yo ke benda dikebi na kumona nde, muyimbi-bankunga bingaka ngonda nde “mbangi ya kwikama na zulu,” sambu yo ke pelaka konso ntangu na mpimpa. (Nkunga 89:37, NW) Verse yai ke monisa nde beto lenda tudila ngonda ntima nde yo ta pelaka kaka. Kansi ngonda lenda vanda ve ya kwikama bonso muntu. Sambu na nki? Sambu kwikama ya muntu ke monisaka zola na yandi—kansi kima ya kukonda luzingu lenda monisa ve zola.
5 Mutindu Masonuku ke monisa yo, kwikama ke monanaka na kinduku ya ngolo. Kwikama ke monanaka na bangwisana ya mbote yina ke vandaka na kati ya muntu yina ke monisa yo mpi na muntu yina bo me monisila kwikama. Kwikama ya mutindu yai ke monanaka ntangu yonso. Yo kele ve bonso kitembo ya nzadi yina mupepe ke nataka ndambu na ndambu. Kansi, kwikama to zola ya kwikama ke manaka ve mpi yo ke vandaka na ngolo ya kununga mambu ya kuluta mpasi.
30 SEPTEMBRE–6 OCTOBRE
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | BANKUNGA 90-91
Tudila Yehowa Ntima Sambu na Kukumisa Luzingu na Nge Nda
Bikesa Yina Bantu Ke Sala Sambu na Kukumisa Luzingu Nda
Bantu mingi ya mayele ke tubaka nde ata bankisi yina lenda sala nde bantu kununa ve kele mingi, bantu ta zinga ve mingi kuluta bamvula yina bo fwete zinga. Ya kieleka, banda na mvu-nkama ya 19, bantu me kumaka kuzinga mwa mingi. Yo kele mpidina sambu na bunkete, bankisi yina ke taninaka bantu sambu bo bela ve mpamba-mpamba, bankisi ya nkaka ya ngolo mpi mangwele. Bantu ya nkaka ya mayele ke tubaka nde bantu ya nkaka ke zingaka bamvula mingi mpi bankaka bamvula fioti na kutadila bamvula yina muntu fwete zinga.
Bamvula kiteso ya 3 500 me luta, Moize nsoniki mosi ya Biblia tubaka nde: “Nda ya luzingu na beto kele bamvula 70, to 80 kana muntu kele ngolo kibeni. Kansi yo me fuluka ti mavwanga mpi mawa; yo ke lutaka nswalu, ebuna beto ke pumbuka mpi ke kwenda.” (Nkunga 90:10) Ata bantu ke sala bikesa sambu na kukumisa luzingu nda, beto ke zingaka kaka kiteso ya bamvula yina Moize tubaka.
Kansi, bima ya nkaka yina Nzambi me salaka mu mbandu, mbisi yina bo ke bingaka Oursin rouge yina ke zingaka na nzadi-mungwa ya mbwaki to mukolo ya nzadi lenda zinga bamvula kuluta 200 mpi banti ya nkaka mu mbandu séquoia ya nda lenda zinga bamvula mingi kibeni. Kana beto fwanisa nda ya luzingu na beto ti ya bima yai mpi ya nkaka yina Nzambi me salaka, beto lenda kudiyula nde: ‘Keti luzingu ya nkaka kele to mambu yonso me suka kaka na luzingu yai ya bamvula 70 to 80?’
Zina ya Nzambi Kele Nani?
Bantu mingi ke kudiyulaka ngiufula yai. Ziku nge mpi me kudiyulaka yo. Beto lenda balula mpi ngiufula yango mutindu yai: Kana Nzambi muntu salaka ntoto ti zulu mpi bima yonso yina kele na kati, ebuna Nzambi katukaka na wapi?
Mbala mingi bantu ya siansi ke ndimaka nde zulu ti ntoto kele ti luyantiku. Na kuwakana ti ngindu yai, verse ya ntete ya Biblia ke tuba nde: “Na luyantiku Nzambi gangaka zulu ti ntoto.”—Kuyantika 1:1.
Zulu ti ntoto lendaka ve kudibasikila; yo lendaka ve kubasika na mpamba. Ata kima mosi ve lenda basika na mpamba. Kana ata kima mosi ve vandaka na ntwala nde zulu ti ntoto kusalama, bubu yai zulu ti ntoto zolaka mpi ve kuvanda. Ata yo kele mpasi na kubakisa diambu yai mbote-mbote, kima mosi ya ke fwaka ve mpi yina vandaka dezia salaka nde zulu ti ntoto kusalama. Yehowa Nzambi, mpeve yina kele ti ngolo mpi mayele ya mingi, muntu salaka zulu ti ntoto.—Yoane 4:24.
Biblia ke tuba sambu na Nzambi nde: “Na ntwala nde bangumba kubutuka to nde nge basisa ntoto mpi ntoto ya ke butaka, katuka mvula na mvula tii mvula na mvula, nge kele Nzambi.” (Nkunga 90:2) Ya kieleka, Nzambi mpamba ke zingaka mvula na mvula. Yo yina, “na luyantiku” yandi gangaka bima yonso yina kele na zulu ti na ntoto.—Kusonga 4:11.
Zola ya Yehowa Ke Sadisaka Beto na Kukatula Boma
16 Satana ke zabaka nde beto ke zolaka ve kufwa. Yandi ke tubaka nde beto lenda bebisa ata kinduku na beto ti Yehowa kaka sambu na kubikala na luzingu. (Yobi 2:4, 5) Kansi yo kele kibeni luvunu. Satana kele “muntu yina kele ti ngolo ya kufwa.” Yo yina, yandi ke sadilaka boma ya lufwa sambu na kupusa beto na kuyambula Yehowa. (Baeb. 2:14, 15) Bantangu ya nkaka, Satana ke pusaka bantu na kusonga beto nde kana beto me yambula ve kusadila Yehowa, bo ta fwa beto. Bantangu ya nkaka, Satana lenda mona nde beto ke bela ngolo mpi yandi lenda pusa beto na kuyambula kusadila Yehowa. Minganga to bantu ya dibuta na beto yina ke sambilaka ve Yehowa lenda pusa beto na kundima nde bo vutula beto menga. Yo ta sala nde beto fwa nsiku ya Nzambi. To muntu ya nkaka lenda pusa beto na kundima lusansu yina ke wakana ve ti minsiku ya Biblia.
17 Ata beto ke zolaka ve kufwa, beto me zaba nde Yehowa ta landa kuzola beto ata kana beto me fwa. (Tanga Baroma 8:37-39.) Kana banduku ya Yehowa me fwa, yandi ke landaka kuyibuka bo kaka bonso nde bo kele na luzingu. (Luka 20:37, 38) Yandi ke vandaka ti mpusa ya ngolo ya kuvutula bo na luzingu. (Yobi 14:15) Yehowa futaka ntalu ya mingi sambu beto ‘baka luzingu ya mvula na mvula.’ (Yoa. 3:16) Beto ke zabaka nde Yehowa ke zolaka beto mingi kibeni mpi yandi ke sadisaka beto. Beto fwete yambula ve Yehowa ntangu beto ke bela to ke zola kufwa. Kansi beto fwete tudila yandi ntima sambu yandi pesa beto kikesa, mayele mpi ngolo. Mpangi Valérie ti bakala na yandi salaka mpidina.—Nk. 41:3.
Bimvwama ya Kimpeve
Keti Nge Kele ti Wanzio Yina Ke Taninaka Nge?
Biblia ke longaka ve nde konso muntu kele ti wanzio yina ke taninaka yandi. Ya kieleka, kilumbu mosi Yezu tubaka nde: “Beno keba! Beno vweza ve muntu mosi na kati ya bantu yai ya kukonda mfunu [balongoki ya Yezu], sambu mono ke tubila beno nde bawanzio na bo na zulu ke talaka ntangu yonso luse ya Tata na mono yina kele na zulu.” (Matayo 18:10) Yezu vandaka kutuba ve nde konso longoki na yandi kele ti wanzio yina ke taninaka yandi, kansi yandi vandaka kaka kutuba nde bawanzio ke tudilaka konso longoki na yandi dikebi ya mingi. Yo yina, Bakristu ya kieleka ke tulaka ve luzingu na bo na kigonsa na buzoba mpi kukonda kikuma, mpi kuyindula nde bawanzio ya Nzambi ta tanina bo.
Keti yo ke tendula nde bawanzio ke sadisaka ve bantu? Ve. (Nkunga 91:11) Bantu ya nkaka ke ndimaka kibeni nde Nzambi taninaka bo mpi twadisaka bo na nzila ya wanzio. Mu mbandu, Kenneth yina beto tubilaka na disolo ya luyantiku ke yindulaka mutindu yina. Yo vanda mpidina to ve, ziku yandi ke tuba masonga. Mbala mingi, Bambangi ya Yehowa ke monaka kibeni mutindu bawanzio ke sadisaka bo ntangu bo ke samunaka. Kansi, sambu bawanzio ke monanaka ve, beto ke zaba ve nki mutindu Yehowa ke sadilaka bo sambu na kusadisa bantu na mambu ya mutindu na mutindu. Ata mpidina, beto ke kudikusaka ve ntangu beto ke pesaka Nkwa-Ngolo Yonso mersi sambu na mambu yonso yina yandi ke salaka sambu na kusadisa beto.—Bakolosai 3:15; Yakobo 1:17, 18.
7-13 OCTOBRE
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | BANKUNGA 92-95
Kusadila Yehowa Kele Mutindu ya Kuvanda ti Luzingu ya Kuluta Mbote
Baleke, Beno Kuditudila Balukanu ya Kimpeve
5 Kikuma ya ntete ya kuluta mfunu kele kutonda Yehowa sambu na zola na yandi mpi mambu yonso yina yandi ke salaka sambu na beto. Muyimbi-bankunga mosi sonikaka nde: “Yo kele mbote na kupesa Yehowa matondo . . . Sambu nge me pesa mono kiese, O Yehowa, sambu na bisalu na nge; mono ke tula milolo ya kiese sambu na bisalu ya maboko na nge.” (Nkunga 92:1, 4) Yindula mambu yonso yina Yehowa me pesaka nge: luzingu, lukwikilu, Biblia, dibundu mpi kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na Paladisu. Kana nge ke kuditudila balukanu ya kimpeve, yo ta monisa nde nge ke tonda Yehowa na mambu yai yonso mpi nge ta kwenda pene-pene na yandi.
Nani Ke Twadisaka Mabanza na Nge?
8 Bonso tata ya mbote, Yehowa ke zola nde bana na yandi kuvanda na luzingu ya kiese. (Yezaya 48:17, 18) Yo yina, yandi ke longa beto minsiku ya ntete-ntete sambu beto vanda ti bikalulu ya mbote mpi mutindu beto fwete sadila bantu ya nkaka mambu. Yandi ke lomba beto na kutadila mambu mutindu yandi ke tadilaka yo mpi na kuzitisa minsiku na yandi ya mbote. Yo ke buyisaka beto ve mambu. Nkutu, yo ke kumisaka beto mayele mpi ke sadisaka beto na kubaka balukanu ya mbote. (Nkunga 92:5; Bingana 2:1-5; Yezaya 55:9) Beto lenda vanda ti mambu yina beto mosi ke zolaka kansi beto fwete baka balukanu yina ta pesa beto kiese. (Nkunga 1:2, 3) Kana beto kele ti mabanza ya Yehowa, yo ta natila beto mambote mingi!
Nge Kele Mfunu Mingi na Meso ya Yehowa Nzambi na Nge!
18 Ata beto me kuma minunu, beto lenda ndima nde Yehowa kele ti bisalu mingi ya kupesa beto. (Nk. 92:12-15) Yezu longaka nde Yehowa ke sepelaka ti bikesa yina beto ke monisaka na kisalu na yandi, yo vanda beto ke sala mingi to ve. (Luka 21:2-4) Yo yina tula dikebi na mambu yina nge lenda sala. Mu mbandu, nge lenda longa bantu mambu ya Yehowa, kusamba sambu na bampangi mpi kusadisa bampangi na kulanda kusambila Yehowa. Yehowa ke bingaka nge nduku na yandi ya kisalu, sambu nge ke vandaka ti mpusa ya kulemfukila yandi kansi ve sambu na mambu yina nge ke salaka.—1 Bak. 3:5-9.
Bimvwama ya Kimpeve
‘O Mudindu ya Mayele ya Nzambi!’
18 Tala mutindu ntumwa Polo monisaka nde Yehowa mpamba kele muntu ya kuluta mayele: “O mudindu ya kimvwama, ya mayele, mpi ya nzayilu ya Nzambi! Ata muntu mosi ve lenda zaba balusambisu na yandi mpi kubakisa banzila na yandi!” (Baroma 11:33) Mutindu Polo yantikaka verse yai na ngogo ya kuyitukila, “O,” ke monisa nde yandi vandaka na mawi ya ngolo, disongidila luzitu ya mudindu. Ngogo ya Kigreki yina yandi sadilaka, ya bo ke balulaka nde “mudindu,” ke wakanaka mpenza ti ngogo yina ke tendula nde “dibulu ya nda.” Yo yina, bangogo na yandi ke sadisa beto na kubakisa mambu mbote. Kana beto ke yindula mayele ya Yehowa, yo kele bonso beto ke tala dibulu mosi ya nda mpenza, yina kele na nsuka ve; yina kele mudindu mpenza mpi beto lenda bakisa ve nene na yo, to kutendula na siki-siki yonso mutindu yo kele. (Nkunga 92:6) Keti dibanza yai ke pusa beto ve na kudikulumusa?
14-20 OCTOBRE
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | BANKUNGA 96-99
“Beno Zabisa Nsangu ya Mbote”!
Nsangu ya Mbote Kele Inki?
BAKRISTU fwete samuna ‘nsangu ya mbote ya Kimfumu’ na kuzabisaka bankaka mambu ya me tala yo, mpi na kutendulaka nde Kimfumu ya Nzambi kele luyalu ya ntoto yina ta yala nsi-ntoto na lunungu yonso. Kansi, Biblia ke sadilaka mpi bangogo ‘nsangu ya mbote’ na mitindu ya nkaka. Mu mbandu, Biblia ke tubilaka ‘nsangu ya mbote ya ke gulusaka’ (Nkunga 96:2); “nsangu ya mbote ya Nzambi” (Roma 15:16); mpi “nsangu ya mbote ya Yesu Kristo.”—Marko 1:1.
Na bunkufi, nsangu ya mbote ke tadilaka bakieleka yonso yina Yezu kutubaka mpi yina balongoki na yandi kusonikaka. Na ntwala ya kumata na zulu, Yezu kuzabisaka balongoki na yandi nde: “Yo yina, beno kwenda kukumisa bantu yonso balongoki na mono: Beno botika bo na zina ya Tata ti ya Mwana ti ya mpeve-santu, beno longa bo mpi na kulanda mambu yonso ya mono vandaka kusonga beno na kusala.” (Matayo 28:19, 20) Yo yina, kisalu ya Bakristu ya kieleka kele ve kaka ya kuzabisa bankaka mambu ya me tala Kimfumu; bo fwete sala mpi bikesa ya ngolo sambu na kukumisa bantu balongoki.
Inki Ta Salama na Kilumbu ya Kusambisa?
Mutindu kifwanisu ya kele na diboko ya kitata ke monisa yo, bantu mingi ke yindulaka nde na Kilumbu ya Kusambisa, bamiliare ya bantu ta telama na ntwala ya kiti ya kimfumu ya Nzambi mpi yandi ta sambisa bo na kutadila mambu yina bo salaka. Bantu ya nkaka ta baka luzingu na zulu mpi bankaka ta niokwama na bilungi. Kansi, Biblia ke monisa nde lukanu ya Kilumbu ya Kusambisa kele ya kugulusa bantu na mambu ya mbi. (Nkunga 96:13) Nzambi me tulaka Yezu Zuzi mpi yandi ta sala nde lunungu kuvutuka diaka na ntoto.—Tanga Yezaya 11:1-5; Bisalu 17:31.
Ngemba na Nsungi ya Bamvula Funda mpi Kimakulu!
18 Bangwisana yina bebaka ntangu Satana pusaka bantu na kukolama na luyalu ya Yehowa. Kansi, tuka 1914 Kimfumu ya Mesia ke baka bangidika sambu na kuvutula malembe-malembe bumosi mpi ngemba yina. (Ef. 1:9, 10) Na nsungi ya Luyalu ya Bamvula Funda, mambu ya kitoko yina ‘ke monana ve’ bubu yai ta salama. Na nima “nsuka” ta kwisa, disongidila nsuka ya Luyalu ya Bamvula Funda ya Kristu. Inki ta salama na nima? Ata Nzambi ‘me pesaka yandi kiyeka yonso na zulu mpi na ntoto,’ Yezu kele ve lulendo. Na kudikulumusa yonso, yandi ‘ta vutula Kimfumu na Nzambi mpi Tata na yandi.’ Yezu ta sadila kimfumu yina bo ta pesa yandi sambu na ‘kupesa Nzambi lukumu.’—Mat. 28:18; Filp. 2:9-11.
19 Na ntangu yango, bantu yina ta zinga na ntoto na nsi ya luyalu ya Kristu ta kuma bantu ya kukuka. Bo ta landa mbandu ya Yezu mpi ta ndima na kudikulumusa yonso luyalu ya Yehowa. Bo ta vanda ti dibaku ya kumonisa mpusa yango ntangu bo ta nunga kumekama ya nsuka. (Kus. 20:7-10) Na nima bankolami yonso—bantu mpi bawanzyo—ta fwa kimakulu. Yo ta vanda ntangu mosi ya kyese mpenza! Dibuta ya mvimba ya Yehowa ta kumisaka yandi mpi yandi ta vanda ‘bima yonso sambu na bantu yonso.’—Tanga Nkunga 99:1-3.
Bimvwama ya Kimpeve
it-1-F 425
Nkunga
Bangogo “nkunga ya mpa” kele kaka ve na mukanda ya Bankunga kansi mpi na mukanda ya Yezaya mpi ya ntumwa Yoane. (Nk 33:3; 40:3; 96:1; 98:1; 144:9; 149:1; Yez 42:10; Kus 5:9; 14:3) Kana beto tadila baverse yina kele na zulu mpi na nsi ya bisika mingi yina bo me sadila bangogo “nkunga ya mpa,” yo ke monisa nde bo vandaka kuyimba nkunga yina sambu na kima mosi ya mpa yina Yehowa me sala sambu na kumonisa mutindu yandi ke sadilaka kiyeka na yandi na zulu mpi na ntoto. Mutindu mambu yai ya ke pesa kiese ya kele na Nkunga 96:10 ke monisa yo: “Yehowa me kuma Ntotila.” Yo ke monana nde ‘nkunga yina ya mpa’ ke tubila mambu ya mpa yina Yehowa ke sala sambu na kukumisa nene Kimfumu na yandi mpi mambu yina yo ke tendula sambu na zulu mpi ntoto.—Nk 96:11-13; 98:9; Yez 42:10, 13.
21-27 OCTOBRE
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | BANKUNGA 100-102
Monisa Ntonda Sambu na Zola ya Kwikama ya Yehowa
Inki Mutindu Nge Lenda Yilama Sambu na Kubaka Mbotika?
18 Zola na nge sambu na Yehowa kele kikalulu ya mbote mpi ya kuluta mfunu yina nge ke vandaka ti yo. (Tanga Bingana 3:3-6.) Kana nge ke zola Nzambi mingi, yo ta sadisa nge na kukanga ntima na bampasi. Mbala mingi Biblia ke tubilaka zola ya kwikama yina Yehowa ke vandaka ti yo. Yo ke tendula nde Yehowa ta yambula ve ata fioti bansadi na yandi ya kwikama mpi yandi ta landaka kuzola bo. (Nk. 100:5) Yehowa me salaka nge na kifwani na yandi. (Kuy. 1:26) Inki mutindu nge lenda landa mbandu na yandi ya zola?
19 Yantika kupesa Yehowa matondo. (1 Bate. 5:18) Kudiyula konso kilumbu nde: ‘Inki mutindu Yehowa me monisila mono zola?’ Na nima, samba Yehowa sambu na kupesa yandi matondo mpi na bisambu yango, tubila kibeni mambu yina yandi me sala sambu na nge. Kuvila ve nde Yehowa ke salaka mambu ya mbote sambu na nge sambu yandi ke zolaka nge, mutindu ntumwa Polo mpi bakisaka yo. (Tanga Bagalatia 2:20.) Kudiyula nde: ‘Keti mono ke zolaka mpi Yehowa?’ Kana nge ke zolaka Yehowa, yo ta sadisa nge na kubwa ve na mpukumuna mpi na kukanga ntima na bampasi. Yo ta sadisa nge na kulanda kusambila yandi mpi na kumonisa konso kilumbu nde nge ke zolaka yandi.
“Beno Tanina Mabanza na Beno, Beno Keba!”
10 Bigonsa ya nkaka yina beto fwete tina kele kumonisa mawi ya zola sambu na muntu yina nge kele ve ti ngindu ya kukwela, kulutisa ndilu na kunwa malafu, kudia mbiki, kutuba mambu ya mbi, kutala bansaka ya mubulu, kutala pornografi mpi mambu ya nkaka ya mbi. (Nk. 101:3) Mbeni na beto Diabulu ke salaka yonso sambu na kubebisa kinduku na beto ti Yehowa. (1 Pie. 5:8) Kana beto keba ve, Satana lenda pusa beto na kuyedisa bikalulu ya mbi na mabanza mpi na bantima na beto. Mu mbandu, kulula, luvunu, lukasi, kikenene, lulendo mpi kimbeni. (Bag. 5:19-21) Ntete, nge lenda yindula nde bikalulu yina kele ve mbi. Kansi kana beto yambula yo ve nswalu, yo lenda yela bonso nti ya poison mpi yo lenda pusa beto na kusala mambu ya mbi.—Yak. 1:14, 15.
Keti Nge Ta tula Dikebi na Balukebisu ya Pwelele ya Yehowa?
7 Kubuya balongi ya luvunu ke tendula nki? Beto fwete buya kuyamba bo na banzo na beto to kupesa bo mbote. Beto fwete buya mpi kutanga mikanda na bo, kutala bo na televizio, kusadila basite na bo ya Internet, to kutubila mambu yina bo ke sonikaka na Internet. Sambu na nki beto me baka lukanu ya ngolo mpidina? Sambu na zola. Beto ke zolaka “Nzambi ya kieleka,” yo yina beto ke zolaka ve malongi ya luvunu yina ke wakanaka ve ti Ndinga na yandi ya kyeleka. (Nk. 31:6; Yoa. 17:17) Beto ke zolaka mpi organizasio ya Yehowa, yina kulongaka beto bakyeleka ya kitoko, mu mbandu zina ya Yehowa mpi ntendula na yo, lukanu ya Nzambi sambu na ntoto, nkadilu ya bafwa, mpi kivuvu ya lufutumuku. Keti nge lenda yibuka mutindu nge kudiwaka ntangu nge longukaka na mbala ya ntete bakyeleka yai mpi ya nkaka? Yo yina, sambu na nki nge fwete pesa nzila nde muntu mosi kukatula nge na organizasio yina nge longukaka bakyeleka yai?—Yoa. 6:66-69.
8 Ata balongi ya luvunu kutuba konso dyambu yina, beto ta landa bo ve! Sambu na nki beto fwete kwenda na mabulu ya kukonda masa mpi na nima kulemba nitu? Na kisika ya kusala mpidina, bika beto baka lukanu ya kubikala ya kwikama na Yehowa mpi na organizasio yina ke manisaka kiwini na beto, na kupesaka beto masa ya bunkete mpi ya mbote ya ke katukaka na Ndinga ya Nzambi.—Yez. 55:1-3; Mat. 24:45-47.
Bimvwama ya Kimpeve
it-2-F 522
Pelikane
Kana pelikane me fuluka, mbala mingi yo ke kwendaka na kisika yina yo ta vanda yo mosi, yo ke vandaka mawa-mawa, yo ke kotisaka ntu na mapeka na yo mpi yo ke nikanaka ve. Yo yina na kintama, muntu lenda mona yo bonso ditadi ya mpembe. Yo ke vandaka mutindu yina bangunga mingi. Kikalulu na yo yina ya kuvanda mawa-mawa ke monisa mambu yina muyimbi-bankunga tubaka ntangu yandi tubilaka mpasi ya ngolo yina yandi vandaka ti yo. Yandi sonikaka nde: “Mono me fwanana ti pelikane ya ntoto-makanga.” (Nk 102:6) Na verse yai, ngogo “ntoto-makanga” ke tendula ve kibeni ntoto ya zelo na zelo, kansi yo ke tendula kaka kisika mosi ya ntama ti kisika yina bantu ke zingaka, mbala ya nkaka kisika mosi yina kele ti ntoto ya poto-poto, mwa masa mpi banti. Na bansungi ya nkaka, bapelikane ke zingaka na bisika yina ke vandaka ti ntoto ya poto-poto, mwa masa mpi banti na nordi ya Muwanda ya Yordani. Bapelikane ya mitindu tatu ke vandaka na Izraele. Bapelikane yina ke vandaka mingi kele bapelikane ya mpembe ya esti (Pelecanus onocrotalus). Bapelikane yina ke vandaka ti mansala ya ndombe na nsongi ya mapapu na yo mpi ti munoko ya kulere ya rouge mpi ya orange (Pelecanus crispus) mpi bapelikane yina mukongo na yo ke vandaka roze (Pelecanus rufescens) ke monanaka ve mingi.
Bapelikane ke zolaka mingi kuvanda na bisika ya kingenga, bisika yina muntu ta yangisa yo ve. Yo ke salaka buyambu na yo kuna, yo ke butaka bana na yo kuna mpi yo ke vutukaka kuna na nima ya kukanga bambisi ya masa. Sambu pelikane ke sepelaka kuvanda na bisika ya kingenga, Biblia ke sadilaka yo sambu na kutubila kima mosi yina me fwa kibeni. Sambu na kutubila lufwa ya Edomi, Yezaya tubaka nde pelikane ta zinga na insi yango. (Yez 34:11) Sefania tubaka nde bapelikane ta zinga na kati ya bima ya makunzi yina kele bonso bankalu ya mbanza Ninive. Yo vandaka kumonisa nde Ninive ta fwa kibeni mpi ata muntu mosi ta zinga diaka ve kuna.—Sef 2:13, 14.
28 OCTOBRE–3 NOVEMBRE
BIMVWAMA YA NDINGA YA NZAMBI | BANKUNGA 103-104
“Yandi Ke Yibukaka nde Beto Kele Mfututu”
Landa Mbandu ya Yehowa—Kuvanda Ve Makambu Ngolo
5 Kikalulu ya Yehowa ya kudikulumusa mpi ya kuwila bantu mawa ke pusaka yandi na kuvanda ve makambu ngolo. Mu mbandu, kudikulumusa na yandi monanaka pwelele ntangu yandi zolaka kufwa bantu ya mbi ya Sodome. Yandi tindaka bawanzio na kusonga Loti nde yandi tina na bangumba. Loti waka boma ya kukwenda kuna. Yandi bondilaka Yehowa nde yandi ti dibuta na yandi kutina na Soare, mbanza mosi ya fioti yina Yehowa zolaka mpi kufwa. Yehowa vandaka ti nswa ya kusonga Loti na kusala kaka mambu yina yandi songaka yandi na kusala. Kansi Yehowa ndimaka mambu yina Loti lombaka yandi ata yo lombaka nde yandi fwa diaka ve Soare. (Kuy. 19:18-22) Bamvula mingi na nima, Yehowa wilaka bantu ya Ninive mawa. Yandi tindaka profete Yonasi sambu na kusonga bantu ya mbi ya mbanza Ninive nde yandi ta fwa bo mpi mbanza na bo. Kansi ntangu bantu ya Ninive balulaka ntima, Yehowa wilaka bo mawa mpi yandi fwaka bo diaka ve.—Yon. 3:1, 10; 4:10, 11.
Bonso Samsoni, Tudila Yehowa Ntima
16 Ata Samsoni kutanaka ti bampasi ya ngolo yina kifu na yandi natilaka yandi, yandi yambulaka ve kusala luzolo ya Yehowa. Ata beto me sala kifu mpi yo ke lomba nde bo sungika beto to beto vidisa mukumba yina beto vandaka ti yo, beto fwete yambula ve kusadila Yehowa. Beto fwete vila ve nde Yehowa ke vandaka ya kuyilama na kulolula beto. (Nk. 103:8-10) Ata beto ke sala bifu, Yehowa ta landa kupesa beto ngolo ya kusadila yandi mutindu yandi pesaka Samsoni.
17 Beto tadila mbandu ya mpangi Michael yina kele toko. Yandi vandaka kusala mambu mingi na kisalu ya Yehowa. Yandi vandaka nsadi ya kisalu mpi mupasudi-nzila ya ntangu yonso. Kansi diambu ya mawa kele nde yandi salaka kifu mpi yo salaka nde yandi vanda diaka ve ti mikumba yina yandi vandaka ti yo na dibundu. Yandi ke tuba: “Mono vandaka ti mambu mingi ya kusala na kisalu ya Yehowa. Kansi na mbala mosi, mono monaka nde mono lenda sala diaka ve ata kima mosi na kisalu ya Yehowa. Mono yindulaka ve nde Yehowa ta yambula mono kansi mono vandaka kudiyangisa kana kinduku na mono ti yandi ta vanda diaka ngolo mpi kana mono ta sadila yandi diaka mingi mutindu mono vandaka kusadila yandi ntete na dibundu.”
18 Kima ya mbote kele nde mpangi Michael yambulaka ve kusadila Yehowa. Yandi ke tuba diaka nde: “Mono tulaka dikebi na kuyidika diaka kinduku na mono ti Yehowa ntangu mono vandaka kusamba yandi mbala na mbala, kulonguka mpi kuyindula mingi mambu yina mono vandaka kulonguka.” Na nima, mpangi Michael vutukilaka diaka mikumba na yandi na dibundu. Bubu yai, yandi kele nkuluntu mpi mupasudi-nzila ya ntangu yonso. Yandi ke tuba nde: “Lusadisu mpi kikesa yina bampangi pesaka mono, mingi-mingi bankuluntu, sadisaka mono na kubakisa nde Yehowa ke landaka kuzola mono. Yo sadisaka mono na kusadila diaka Yehowa ti kansansa ya bunkete. Yo longaka mono nde Yehowa ta lolula konso muntu yina ke balula ntima na masonga yonso.” Beto fwete ndima kibeni nde Yehowa ta sadila beto mpi ta sakumuna beto ata beto me sala bifu, kana beto ke landa kusala yonso sambu na kuvutukila yo diaka ve mpi beto ke landa kutudila yandi ntima.—Nk. 86:5; Bing. 28:13.
Nge Lenda Lungisa Balukanu na Nge ya Kimpeve
2 Kana nge me kuditudila lukanu mosi yina nge me lungisa ntete ve, kulemba ve nitu. Ata kulungisa lukanu ya fioti ke lombaka ntangu mpi bikesa mingi. Mutindu nge ke zola kaka kulungisa lukanu na nge, yo ke monisa nde nge ke bakaka kinduku na nge ti Yehowa na valere mpi nde nge ke zola kusadila yandi na ntima na nge ya mvimba. Yehowa ke sepelaka ti bikesa yina nge ke salaka. Ya kieleka, yandi ke lombaka nge ve na kusala mambu mingi kuluta yina nge lenda sala. (Nk. 103:14; Mika 6:8) Yo yina, nge fwete kuditudila lukanu yina nge ta kuka kulungisa. Kana nge me kuditudila lukanu, nki mutindu nge lenda lungisa yo? Beto tala mwa mambu yina lenda sadisa nge.
Bimvwama ya Kimpeve
Ngolo ya Kuganga—‘Nzambi Salaka Zulu ti Ntoto’
18 Mutindu yina Yehowa ke sadilaka ngolo na yandi ya kuganga ke longa beto nki? Beto ke waka Nzambi boma mpi ke zitisaka yandi ntangu beto ke monaka bigangwa ya mutindu na mutindu. Muyimbi-Bankunga tubaka nde: “Mfumu, nge me salaka bima mingi mpenza. Ntoto me fulukaka na bima yonso ya nge salaka.” (Nkunga 104:24) Yo kele masonga mpenza! Tii bubu yai, bantu yina ke longukaka bigangwa ya ke zinga me monaka kaka bima kuluta milio mosi na kati ya bima yina ke zingaka awa na ntoto; kansi bima yango yonso kele ikwa? Bamilio 10, bamilio 30 to kuluta? Bo me zaba ve ntalu ya siki-siki. Yo lenda salama nde bantu ya ke salaka bima (ba artiste) kuzaba ve nki kima ya mpa bo fwete sala. Kansi, yo me monana pwelele nde makuki ya Yehowa ya kuganga mpi ya kusala bima ya mpa ya mutindu na mutindu ke sukaka ve.