Dicemba

Jesu aaringithanirie ũkuruhanu ũrĩa akoragwo naguo hamwe na arũmĩrĩri ake na ũkuruhanu wa hakuhĩ ũrĩa mũrĩithi akoragwo naguo hamwe na ngʼondu ciake. (Joh. 10:14) Ngerekano ĩyo nĩ yagĩrĩire. Ngʼondu nĩ ikoragwo ciũĩ mũrĩithi wa cio na nĩ ithikagĩrĩria mũgambo wake. Mũndũ ũmwe waceerete bũrũri-inĩ ũngĩ nĩ eeyoneire ũndũ ũcio. Aataarĩirie ũũ: “Tweendaga kũhũũra mbica ngʼondu twakorire handũ, na kwoguo nĩ twageragia ũrĩa tũngĩka nĩguo ciũke hakuhĩ na ithuĩ. No itiatũrũmĩrĩire tondũ itioĩ mĩgambo itũ. Thutha ũcio kamwana karĩa gaacirĩithagia gagĩũka, na gaciĩta, o rĩo ikĩambĩrĩria gũkarũmĩrĩra.” Ũndũ ũrĩa mũndũ ũcio eeyoneire nĩ ũtũririkanagia ciugo iria Jesu aaugire ciĩgiĩ arutwo ake. Aaugire ũũ: “Nĩ igaathikagĩrĩria mũgambo wakwa.” No Jesu akoragwo kũrĩa igũrũ. Tũngĩonania atĩa atĩ nĩ tũramũthikĩrĩria? Njĩra ĩmwe nene tuonanagia nayo atĩ nĩ tũrathikĩrĩria mũgambo wa Mwathi witũ, nĩ kũhũthĩra morutani make ũtũũro-inĩ witũ.—Mat. 7:24, 25. w21.12 16 ¶1-2

Mũtũmwo Paulo aanyariraga Akristiano atarĩ na tha. No thutha ũcio nĩ aamenyire atĩ maũndũ marĩa eekaga matiarĩ mega na akĩgarũrĩra mwerekera wake na ũmũndũ wake. (1 Tim. 1:12-16) Nĩ ũndũ wa ũteithio wa Jehova, Paulo nĩ aatuĩkire mũthuri wa kĩũngano ũrĩ wendo, mũcayanĩri, na mwĩnyihia. Aarĩ na mawathe maingĩ, no ndeeciragia mũno igũrũ rĩamo. Handũ ha ũguo, nĩ eetĩkĩtie atĩ Jehova nĩ angĩamuoheire. (Rom. 7:21-25) Ndeerĩgagĩrĩra gũkorũo arĩ mũkinyanĩru. Handũ ha ũguo, nĩ eerutanagĩria mũno gũkũria ngumo cia Gĩkristiano, na arĩ na wĩnyihia akehoka Jehova amũteithie kũhingia wĩra wake. (1 Kor. 9:27; Afil. 4:13) Athuri a kĩũngano matiamũragwo tondũ wa gũkorũo marĩ akinyanĩru. No Jehova nĩ erĩgagĩrĩra metĩkĩre mahĩtia mao na makũrie ngumo cia Gĩkristiano. (Ef. 4:23, 24) Mũthuri wa kĩũngano nĩ agĩrĩirũo gwĩthuthuria akĩhũthĩra Kiugo kĩa Ngai na eke mogarũrũku marĩa marabatarania. Eka ũguo Jehova nĩ arĩmũteithagia gũkorũo na gĩkeno na gũkorũo arĩ mũthuri mwega.—Jak. 1:25. w22.03 29-30 ¶13-15

Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa rĩrĩa twamenya atĩ nĩ tũtuĩrĩire mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ? Tũbatiĩ kũririkanaga atĩ nĩ twagĩrĩirũo kwenda aarĩ na ariũ a Ithe witũ. (Jak. 2:8) Ningĩ nĩ twagĩrĩirũo kũhoya Jehova na kĩyo atũteithie tũtige gũtuĩra andũ arĩa angĩ. No twĩke kũringana na mahoya maitũ na njĩra ya kuoya ikinya rĩa kwaranĩria na mũndũ ũrĩa tũkoretwo tũgĩtuĩra. No tũmũnyite ũgeni tũhunjie hamwe kana tũrĩanĩre. Rĩrĩa tũrerutanĩria kũmũmenya wega, no twĩgerekanie na kĩonereria kĩa Jehova na Jesu na njĩra ya kũrora ngumo ciake njega. Tweka ũguo, nĩ tũrĩonanagia atĩ nĩ tũrathikĩrĩria watho wa mũrĩithi ũrĩa mwega wa gũtiga gũtuanĩra. O ta ũrĩa ngʼondu ithikagĩrĩria mũgambo wa mũrĩithi wa cio, arũmĩrĩri a Jesu nĩ mathikagĩrĩria mũgambo wake. Tũkorũo tũrĩ a “karũũru kanini” kana tũrĩ a “ngʼondu ingĩ,” rekei tũthiĩ na mbere gũthikĩrĩria na gwathĩkĩra mũgambo wa mũrĩithi ũrĩa mwega.—Luk. 12:32; Joh. 10:11, 14, 16. w21.12 19 ¶11; 21 ¶17-18

Rĩrĩa Rehoboamu aatuĩkire mũthamaki wa Isiraeli, andũ nĩ maathiire kũrĩ we makĩmũũria amahũthĩrie mũrigo ũrĩa ithe Suleimani aamaigĩrĩire. Rehoboamu nĩ eekire ũndũ wa ũũgĩ tondũ nĩ aahoire ũtaaro athuri akũrũ thĩinĩ wa Isiraeli nĩguo mamwĩre ũrĩa agĩrĩirũo gũcokeria andũ acio. Athuri acio akũrũ maamwĩrire atĩ angĩetĩkĩrire ihoya rĩa andũ acio, nĩ mangĩatũũrire marĩ ndungata ciake. (1 Ath. 12:3-7) No Rehoboamu ndaiganĩire nĩ ũtaaro ũcio, kwoguo akĩhoya ũtaaro kuuma kũrĩ anake arĩa maareranĩirũo nake. Maamwĩrire aritũhĩrie andũ mũrigo o na makĩria. (1 Ath. 12:9-11) Rehoboamu nĩ angĩoririe Jehova amũteithie kũmenya nĩ ũtaaro ũrĩkũ angĩarũmĩrĩire. No handũ ha ũguo, aathikĩrĩirie ũtaaro wa anake. Itua rĩu rĩarĩ na maumĩrĩra moru harĩ Rehoboamu na andũ a Isiraeli. O na ithuĩ rĩmwe no tũheo ũtaaro ũtaratũkenia. No angĩkorũo uumĩte Kiugo-inĩ kĩa Ngai nĩ twagĩrĩirũo kũwĩtĩkĩra. w22.02 9 ¶6

Mũndũ mwĩnyihia na ũteĩkagĩrĩra nĩ eciragia na agakenio nĩ maũndũ marĩa andũ ethĩ moĩ, handũ ha o gwĩciria maũndũ marĩa matoĩ. Ndamonaga marĩ ũgwati harĩ wĩra wake, no amonaga marĩ arutithania wĩra hamwe nake. Andũ akũrũ monaga andũ ethĩ marĩ iheo kuuma kũrĩ Jehova, na nĩ macokagia ngatho nĩ maũndũ marĩa mahingagia. O ũrĩa andũ akũrũ marathiĩ morĩtwo nĩ hinya, nĩ macokagia ngatho kuona atĩ andũ ethĩ arĩa marĩ na hinya nĩ makoragwo mehaarĩirie kũruta wĩra ũrĩa mararutaga na gũtungatĩra kĩũngano. Thĩinĩ wa Bibilia, tũrĩ na ngerekano njega ya Naomi ũrĩa warĩ mũkũrũ no nĩ oonanirie ngatho na agĩtĩkĩra ũteithio kuuma kũrĩ mũndũ mwĩthĩ. Kĩambĩrĩria-inĩ, Naomi eerĩte Ruthu ũrĩa warĩ mũtumia wa mũriũ wake acoke kũrĩ andũ ao. No Ruthu ndeetĩkĩrire gũtiga Naomi no aacokire nake Bethilehemu, ũndũ ũrĩa wakenirie Naomi mũno. Nĩ eetĩkĩrire ũteithio wa Ruthu. (Ruth 1:7, 8, 18) Ũndũ ũcio nĩ watũmire atumia acio erĩ magĩe na irathimo nyingĩ. (Ruth 4:13-16) Wĩnyihia no ũteithie andũ akũrũ kũrũmĩrĩra kĩonereria kĩa Naomi. w21.09 10-11 ¶9-11

Ithe witũ wa igũrũ nĩ ataũkagĩrũo nĩ maũndũ marĩa o ũmwe witũ angĩhota kũhingia. No kũhoteke wee no ũhote gwĩka maũndũ maingĩ gũkĩra arata aku aingĩ. Kana gũkorũo ndũngĩhota gwĩka maũndũ maingĩ ta andũ arĩa angĩ, hihi nĩ ũndũ wa ũkũrũ, kwaga ũgima mwega wa mwĩrĩ, kana tondũ wa maũndũ marĩa wĩhokeirũo famĩlĩ-inĩ. Ndũgakue ngoro. (Gal. 6:4) Jehova ndangĩriganĩrũo nĩ wĩra waku. Angĩkorũo ũramũhe kĩrĩa kĩega biũ ũrĩ na muoroto mwega, nĩ arĩkenagio nĩwe. Jehova nĩ amenyaga nginya wendi wa ngoro yaku. Endaga ũkene nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa ũrahota kũhingia ũkĩmũthathaiya. Nĩ tũgĩte na thayũ wa meciria nĩ kũmenya atĩ Jehova nĩ ateithagia athathaiya ake rĩrĩa marĩ na mathĩna. (Isa. 41:9, 10) Tũkĩrĩ na itũmi njega cia gũkorũo na gĩkeno tũgĩthathaiya Ithe witũ ũtwendete, ũrĩa “wagĩrĩire kwamũkĩra riri na gĩtĩo” kuuma kũrĩ ũũmbi wake wothe.—Kũg. 4:11. w22.03 24 ¶16; 25 ¶18

No twende kwĩgerekania na Jesu, no tũtiagĩrĩirũo gũkua ngoro tũngĩremwo nĩ kwĩgerekania nake na njĩra nginyanĩru. (Jak. 3:2) Mũrutwo ndangĩhota kwĩgerekania na mwarimũ wake na njĩra nginyanĩru. No angĩĩruta kuumana na mahĩtia make we mwene na erutanĩrie biũ kwĩgerekania na mwarimũ wake o ũrĩa angĩhota, nĩ athiaga akĩongagĩrĩra ũmenyo. Ũndũ ũmwe na ũcio, tũngĩhũthagĩra maũndũ marĩa tũreruta wĩruti-inĩ witũ wa Bibilia, na tũkerutanĩria ũrĩa tũngĩhota gwĩka mogarũrũku marĩa marabatarania, o na ithuĩ no tũhote kũrũmĩrĩra kĩonereria kĩa Jesu. (Thab. 119:59) Tũratũũra thĩinĩ wa thĩ ĩiyũire andũ meyendete. No andũ a Jehova makoragwo marĩ ngũrani. Nĩ twakena mũno kuona ũrĩa Jesu oonanirie mwerekera wa kwĩima, na nĩ twĩhotorete kwĩgerekania na kĩonereria gĩake. (1 Pet. 2:21) Tweka ũrĩa wothe tũngĩhota kwĩgerekania na mwerekera wa Jesu wa kwĩima, o na ithuĩ nĩ tũrĩkenaga nĩ kũmenya atĩ nĩ tũrakenia Jehova. w22.02 24 ¶16; 25 ¶18

Njĩra ĩmwe Jehova atongoragia andũ ake ũmũthĩ nĩ kũgerera Kiugo gĩake, Bibilia. Tũngĩhũthagĩra mahinda gwĩcũrania maũndũ marĩa Jehova aratũruta, nĩ tũrĩhotaga kũrũmĩrĩra ũtongoria wake na tũkahota kũhingia wĩra wa kũhunjia. (1 Tim. 4:15, 16) Njĩra ĩngĩ Jehova atũtongoragia nayo nĩ kũgerera “ngombo ĩrĩa njĩhokeku na njũgĩ.” (Mat. 24:45) Rĩmwe na rĩmwe, ngombo ĩyo no ĩtũhe ũtongoria tũtarataũkĩrũo biũ nĩguo. Kwa ngerekano, no tũheo motaaro ma ĩmwe kwa ĩmwe ma gũtũteithia kwĩhaarĩria nĩ ũndũ wa icanjama cia ndũire, no rĩngĩ twĩcirie atĩ icanjama ta icio itingĩkĩka gĩcigo-inĩ gitũ. Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa tũngĩona motaaro marĩa tũraheo ta matagĩrĩire? Wĩcirie ũhoro wĩgiĩ andũ arĩa twanathoma ũhoro wao thĩinĩ wa Bibilia. Rĩmwe na rĩmwe andũ a Ngai nĩ maamũkagĩra ũtongoria woonekaga ta ũtagĩrĩire maitho-inĩ ma andũ, no ũkahonokia mĩoyo yao.—Atiir. 7:7; 8:10. w22.03 18 ¶15-16

Jesu ooigire ciugo cia rĩandĩko rĩa ũmũthĩ arĩ na ũũma. Jesu nĩ aamenyaga atĩ ũtũũro wake wa ihinda rĩũkĩte warĩ moko-inĩ ma Jehova, na aarĩ na ma atĩ Ithe nĩ angĩamũririkanire. Tũngĩĩruta atĩa kuumana na ciugo cia Jesu? Koragwo ũrĩ mwĩhokeku harĩ Jehova o na hĩndĩ ĩrĩa muoyo waku ũrĩ ũgwati-inĩ. Ũguo nĩ kuuga “wĩhokage Jehova na ngoro yaku yothe.” (Thim. 3:5) Ta wĩcirie ũhoro wa mũrũ wa Ithe witũ wetagwo Joshua wa mĩaka 15 ũrĩa warwarĩte mũrimũ mũnene kwa ihinda iraihu. Nĩ aaregire njĩra cia ũrigitani iria ireganaga na watho wa Ngai. Kahinda kanini atanakua eerire mami wao ũũ: “Mami, ũtũũro wakwa ũrĩ moko-inĩ ma Jehova. . . . Mami reke ngwĩre ũndũ ũyũ ndĩ na ma biũ: Ndirĩ na nganja atĩ Jehova nĩ akandiũkia. Nĩ athomete ngoro yakwa na nĩ oĩ nĩ ndĩmwendete biũ.” O ũmwe witũ nĩ agĩrĩirũo kwĩyũria atĩrĩ: ‘Ingĩcemania na igerio rĩngĩtũma muoyo wakwa ũkorũo ũgwati-inĩ-rĩ, hihi no ndĩhokere Jehova ũtũũro wakwa na ndĩhoke atĩ nĩ akaandirikana?’ w21.04 12-13 ¶15-16

Andũ a Jehova nĩ mekagĩrũo hinya kũgerera ũtungata. Rĩrĩa twahunjĩria andũ arĩa angĩ ũhoro wa Bibilia nĩ tũiguaga tũkenete na twĩkĩrĩtwo hinya, o na angĩkorũo andũ nĩ maratũthikĩrĩria kana matiratũthikĩrĩria. Andũ amwe nĩ ũndũ wa ũrĩa maũndũ mao mahaana, no mone ta matangĩhota kũhingia maũndũ maingĩ ũtungata-inĩ. Angĩkorũo nĩ ũiguaga ũguo, ririkanaga atĩ Jehova nĩ akenaga rĩrĩa werutanĩria ũrĩa wothe ũngĩhota. Jehova nĩ onaga na agakenio nĩ wendi witũ wa kũhunjia o na angĩkorũo tũtihotaga kuuma mũciĩ. No atũteithie kũhunjĩria andũ arĩa matũrũmbũyagia kana mandagĩtarĩ. Kũringithania maũndũ marĩa tũrahota gwĩka na maũndũ marĩa twahotaga gwĩka mahinda mahĩtũku, no gũtũme tũkue ngoro. No tũngĩroraga maũndũ marĩa Jehova aratũteithia namo mahinda-inĩ maya, nĩ tũrĩgĩaga hinya ũrĩa tũrabatara kũhiũrania na igerio o rĩothe tũngĩcemania narĩo tũrĩ na gĩkeno. Tũtiũĩ nĩ mbeũ irĩkũ harĩ mbeũ iria tũhandaga cia ũhoro wa ma ingĩmera na ikũre.—Koh. 11:6. w21.05 24-25 ¶14-17

Mũkoroko watũmire Mũthamaki Daudi ariganĩrũo nĩ maũndũ marĩa Jehova aamũheete, ta ũtonga, ũnene, na ũrĩa aamũteithĩtie maita maingĩ kũhoota thũ ciake. Daudi arĩ na ngatho nĩ ooigĩte atĩ maũndũ marĩa Ngai aamũheete maarĩ ‘maingĩ mũno ũndũ atangĩhota kũmagweta!’ (Thab. 40:5) No hingo ĩmwe Daudi nĩ aariganĩirũo nĩ maũndũ macio Jehova aamũheete. O na gũtuĩka Daudi aarĩ na atumia aigana ũna, nĩ aarekire ngoro yake ĩkũrie merirĩria matarĩ mega kwerekera mũtumia wa mũndũ ũngĩ. Mũtumia ũcio eetagwo Bathi-sheba, na aahikĩtio nĩ Uria Mũhiti. Nĩ ũndũ wa mwĩyendo, Daudi nĩ aakomire na Bathi-sheba, na Bathi-sheba akĩgĩa nda. Thutha wa gũtharia na mũtumia ũcio, Daudi agĩthũkia ũhoro makĩria na njĩra ya kũbanga ũrĩa Uria ekũragwo. (2 Sam. 11:2-15) Hihi Daudi eeciragia atĩa? Hihi no gũkorũo eeciragia atĩ Jehova ndaramuona? O na gũtuĩka Daudi aakoretwo atungatĩire Jehova mĩaka mĩingĩ, nĩ aakũririe mũkoroko na ũkĩmũingĩria thĩna-inĩ mũnene. Wega nĩ atĩ thutha wa ihinda Daudi nĩ ooimbũrire mehia make na akĩĩrira. Nĩ aacokirie ngatho mũno nĩ ũndũ wa Jehova kũmuohera.—2 Sam. 12:7-13. w21.06 17 ¶10

No tuone ta tũtarĩ na ũmenyeru wa kwĩruta na andũ Bibilia. No twĩcirie atĩ nĩguo twĩrute na mũndũ Bibilia, tũrabatara gũkorũo na ũmenyo kana ũhoti mũnene wa kũrutana. Angĩkorũo ũguo nĩguo ũiguaga, ta wĩcirie ũhoro wa maũndũ maya matatũ mangĩgũteithia kwaga kwĩira. Wa mbere, Jehova nĩ onaga atĩ no ũhote kũrutana. Wa kerĩ, Jesu, o we wĩ na “wathani wothe kũrĩa igũrũ o na gũkũ thĩ,” nĩwe ũkũheete wĩra wa kũrutana. (Mat. 28:18) Na wa gatatũ, andũ arĩa angĩ no magũteithĩrĩrie wĩra-inĩ ũcio. Jesu aarutanaga maũndũ marĩa Ithe aamũrutĩte, na o nawe no wĩgerekanie nake. (Joh. 8:28; 12:49) Makĩria ma ũguo, no wĩre mũrori wa gĩkundi kĩanyu gĩa kũhunjia, painia ũrĩ na ũmenyeru, kana mũhunjia ũngĩ agũteithĩrĩrie ũrĩa ũngĩambĩrĩria kwĩruta na mũndũ Bibilia. Ũndũ ũmwe ũngĩgũteithia kũgĩa na ũmĩrĩru nĩ gũthiĩ hamwe na ahunjia ta acio rĩrĩa mareruta na arutwo ao a Bibilia. w21.07 6 ¶12

O ũrĩa mũthia wa mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ ũrakuhĩrĩria, noguo tũrabatara gũkorũo na mwĩhoko makĩria harĩ njĩra ya Jehova ya gwĩka maũndũ. Nĩkĩ? Tondũ hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene, kwahoteka nĩ tũkaaheo ũtongoria ũroneka ũrĩ mũritũ gwathĩkĩra. Jehova ndagatwarĩria ĩmwe kwa ĩmwe. Ĩndĩ no kũhoteke njĩra ĩmwe agaatũhe ũtongoria nayo nĩ kũgerera andũ arĩa amũrĩte matongorie maũndũ ithondeka-inĩ rĩake. Rĩu rĩtigaakorũo rĩrĩ ihinda rĩa gwĩkĩrĩra nganja ũtongoria ũrĩa tũraheo kana kwĩyũria, ‘Hihi ũtongoria ũyũ ũrauma kũrĩ Jehova, kana no mawoni ma ariũ a Ithe witũ arĩa maratongoria maũndũ?’ Hihi wee nĩ ũkeehoka Jehova na ithondeka rĩake ihinda-inĩ rĩu rĩa bata? Gwĩciria ũrĩa wonaga ũtongoria wa Jehova ihinda-inĩ rĩrĩ, no gũgũteithie kuona macokio ma kĩũria kĩu. Angĩkorũo nĩ wĩhokaga ũtongoria ũrĩa tũheagwo mahinda-inĩ maya na ũkawathĩkĩra, no kũhoteke nĩ ũkaahota gwĩka ũguo hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene. w22.02 6 ¶15

Jehova nĩ aateithirie Gideoni na arũme ake 300 kũgĩa na ũhootani mũnene mbaara-inĩ na nĩ mangĩetĩire mũno nĩ ũndũ wa ũndũ ũcio. Arũme a Efiraimu nĩ maathiire gũcemania na Gideoni, no muoroto wao ndwarĩ kũmũgathĩrĩria ĩndĩ nĩ kũmũtetia tondũ matietirũo mathiĩ makarũe. (Atiir. 8:1) Gideoni aamaririkanirie ũndũ ũmwe Jehova aamekĩire wa kuonania atĩ nĩ aamarathimĩte. Rĩrĩa arũme acio maaiguire ũguo, “makĩhoorera.” (Atiir. 8:3) Gideoni nĩ eenyihirie nĩguo atũũrie thayũ gatagatĩ-inĩ ka andũ a Ngai. Ũhoro wa arũme a Efiraimu ũratũruta atĩ, twagĩrĩirũo gwĩciria mũno ũrĩa tũngĩtĩithia Jehova handũ ha ũrĩa tũngĩgitĩra rĩĩtwa ritũ. Ciongo cia famĩlĩ na athuri a kĩũngano no merute ũndũ wa bata kuumana na kĩonereria kĩa Gideoni. Mũndũ angĩrakario nĩ ũndũ mũna twĩkĩte, twagĩrĩirũo kwĩĩkĩra iratũ-inĩ ciake nĩguo tũtaũkĩrũo nĩ kĩrĩa kĩratũma arakare. Ningĩ no tũmũcokerie ngatho nĩ ũndũ wa maũndũ mega marĩa ekĩte. Gwĩka ũguo no gũbatare tũkorũo tũrĩ na wĩnyihia. No ũndũ ũrĩa wa bata makĩria nĩ gũkorũo na thayũ gatagatĩ-inĩ gaitũ no ti kũgeria kuonania atĩ ithuĩ tũtirĩ na mahĩtia. w21.07 16-17 ¶10-12

Jehova oonanirie atĩ nĩ atũtĩĩte na njĩra ya gũtũũmba na mũhianĩre wake. Tondũ Jehova atũũmbĩte na mũhianĩre wake, no tũhote gũkũria ngumo nyingĩ njega ta wendo, ũcayanĩri, wĩhokeku, na ũthingu. (Thab. 86:15; 145:17) Rĩrĩa twakũria ngumo ta icio, nĩ tũtĩithagia Jehova na tũkonania atĩ tũrĩ na ngatho. (1 Pet. 1:14-16) Rĩrĩa tweka maũndũ na njĩra ĩrakenia Ithe witũ wa igũrũ, nĩ tũkoragwo na gĩkeno na tũkaigua tũiganĩire. Na tondũ aatũũmbire na mũhianĩre wake, Jehova nĩ atũhotithĩtie gũtuĩka andũ arĩa endaga makorũo thĩinĩ wa famĩlĩ yake. Jehova nĩ aatũthondekeire mũciĩ mwega. Ihinda iraihu atanomba mũndũ wa mbere, Jehova nĩ aahaarĩirie thĩ nĩguo ĩikaragwo nĩ andũ. (Ayub. 38:4-6; Jer. 10:12) Tondũ nĩ atwĩciragia na nĩ mũtaana, Jehova nĩ aatũheire indo nyingĩ njega nĩguo tũkenagĩre. (Thab. 104:14, 15, 24) Ecũrania ũhoro wĩgiĩ indo iria oombĩte, Jehova nĩ oonire atĩ ‘ciarĩ njega.’—Kĩam. 1:10, 12, 31. w21.08 3 ¶5-6

Ithuothe nĩ tũheetwo wĩra wa kũhunjia na gũtua andũ arutwo. (Mat. 28:19, 20; Rom. 10:14) Hihi no wende kwagagĩria ũhoti waku wĩra-inĩ ũcio wa bata? Wĩrutage broshua ya Gũthoma na Kũrutana, na wĩigĩre mĩoroto ĩngĩgũteithia kũhũthĩra maũndũ marĩa ũreruta. Rĩrĩa ũreigĩra mĩoroto, ririkanaga atĩ muoroto ũrĩa wa bata mũno ũngĩĩigĩra nĩ wa gũkũria ngumo cia Gĩkristiano. (Kol. 3:12; 2 Pet. 1:5-8) Hatarĩ nganja, ithuothe nĩ twĩriragĩria gũkorũo na maũndũ maingĩ ma gwĩka ũtungata-inĩ wa Jehova gũkĩra marĩa tũreka ihinda-inĩ rĩrĩ. Thĩinĩ wa thĩ njerũ ya Ngai nĩ tũkahota kũmũtungatĩra na njĩra nginyanĩru. No ihinda-inĩ rĩrĩ tũngĩĩrutanĩria ũrĩa wothe tũngĩhota mĩeke-inĩ ĩrĩa tũrĩ nayo, no tũkorũo na gĩkeno makĩria na twĩtheme gũkua ngoro. Na ũndũ wa bata makĩria, nĩ tũrĩtĩithagia na tũkagoocithia Jehova, ‘Ngai witũ mũkeni.’ (1 Tim. 1:11) Nĩ ũndũ ũcio, nĩ tũkenagĩrei mĩeke ĩrĩa tũrĩ nayo! w21.08 25 ¶18-20

Angĩkorũo ũrereirũo famĩlĩ-inĩ ya Aira a Jehova, no kũhoteke werutire ũhoro wa Jehova kuuma ũrĩ o mũnini. Nĩ warutirũo atĩ nĩwe Mũũmbi, ũkĩrutwo atĩ nĩ arĩ ngumo njega, na atĩ nĩ akoragwo na muoroto mwega harĩ andũ. (Kĩam. 1:1; Atũm. 17:24-27) O na kũrĩ ũguo, andũ aingĩ matiĩtĩkĩtie atĩ nĩ kũrĩ Ngai o na kana atĩ nĩwe wombire indo ciothe. Handũ ha ũguo, metĩkĩtie atĩ indo iria irĩ muoyo nĩ kwĩyumĩria cieyumĩririe na ikĩgarũrũka kahora kahora nginya igĩtuĩka indo nene. Andũ amwe arĩa metĩkĩtie ũguo nĩ andũ athomu mũno. Maugaga atĩ sayansi nĩ yonanĩtie atĩ Bibilia ti ya ma na atĩ andũ arĩa metĩkĩtie nĩ kũrĩ Mũũmbi nĩ andũ matarĩ athomu, matarĩ ogĩ, na mahenekaga na ihenya. Gũtekũmakania tũkoretwo tũrĩ Aira a Jehova ihinda rĩigana atĩa, ithuothe nĩ tũrabatara gũthiĩ na mbere gwaka wĩtĩkio witũ. Tũngĩka ũguo, tũtingĩhĩtithio nĩ “ũũgĩ wa andũ na maheeni ma tũhũ,” marĩa marutanagwo nĩ andũ arĩa mareganaga na Kiugo kĩa Ngai.—Kol. 2:8. w21.08 14 ¶1-3

Habili, Nuhu, Iburahimu, na Ayubu nĩ moonanirie gĩtĩo na wendo harĩ Jehova kũgerera gwathĩkĩra Ngai, gũkorũo na wĩtĩkio harĩ we, na kũmũrutĩra magongona. Nĩ meekaga ũrĩa wothe mangĩahotire nĩguo matĩithie Jehova, na nĩ eetĩkĩraga ũthathaiya wao. Thutha ũcio, Jehova nĩ aaheire Aisiraeli watho kũgerera Musa. Watho ũcio nĩ warĩ na maũndũ ma kũrũmĩrĩrũo megiĩ ũthathaiya ũrĩa Jehova etĩkĩraga. Thutha wa Jesu gũkua na kũriũka, Jehova ndeerĩgagĩrĩra andũ mathiĩ na mbere gũkorũo marĩ rungu rwa Watho wa Musa. (Rom. 10:4) Akristiano meerĩgagĩrĩrũo marũmagĩrĩre watho mwerũ, ũrĩa wĩtĩtwo “watho wa Kristo.” (Gal. 6:2) Mangĩarũmĩrĩire “watho” ũcio na njĩra ya kwĩgerekania na kĩonereria kĩa Jesu na gwathĩkĩra morutani make, no ti na njĩra ya gwathĩkĩra mawatho maingĩ megiĩ maũndũ marĩa mũndũ agĩrĩirũo gwĩka kana atagĩrĩirũo gwĩka. O na mahinda-inĩ maya, Akristiano nĩ merutanagĩria ũrĩa wothe mangĩhota kwĩgerekania na Kristo nĩguo makenie Jehova na ‘macanjamũrũo.’—Mat. 11:29. w22.03 20-21 ¶4-5

Jehova nĩ athikagĩrĩria ciana ciake. Nĩ aaiguire mahoya maingĩ ma Mũrũwe rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ. Nĩ aaiguaga mahoya marĩa Jesu aahoyaga akĩenda gũtua matua maritũ ta marĩa aahoire rĩrĩa eendaga gũthuura atũmwo arĩa 12. (Luk. 6:12, 13) O na rĩrĩa Jesu aarĩ na mĩtangĩko, Jehova nĩ aaiguaga mahoya make. Ihinda inini mbere ya Jesu gũkunyanĩrũo nĩ Judasi, nĩ aahoire mũno igũrũ rĩgiĩ igerio rĩu iritũ eerekeire kũngʼethanĩra narĩo. Makĩria ma gũthikĩrĩria mahoya macio make, Jehova nĩ aatũmire mũraika nĩguo omĩrĩrie Mũrũ ũcio wake endete mũno. (Luk. 22:41-44) O na mahinda-inĩ maya, Jehova nĩ athikagĩrĩria mahoya ma ndungata ciake na akamacokia na njĩra ĩrĩa njega biũ ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire. (Thab. 116:1, 2) Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe kuuma India, nĩ eeyoneire ũndũ ũcio. Nĩ aakoragwo na thĩna wa gũtangĩka mũno gũkĩria njano, na nĩ aahoire Jehova mũno igũrũ rĩgiĩ ũndũ ũcio. Aandĩkire ũũ: “Programu ya JW Broadcasting^® ya Mĩĩ 2019 ĩrĩa yaragĩrĩria ũrĩa tũngĩhiũrania na mĩtangĩko, nĩ yandeithirie kũhiũrania na mĩtangĩko ĩrĩa ndaarĩ nayo. Jehova nĩ aamĩhũthĩrire gũcokia mahoya makwa.” w21.09 21-22 ¶6-7

Ta wĩcirie ũrĩa warĩ ũndũ mũritũ harĩ Akristiano acio a karine ya mbere gũtiga indo ciao ciothe, na kwambĩrĩria ũtũũro mwerũ kũndũ kũngĩ. Nĩ maabataraga wĩtĩkio nĩguo mehoke atĩ Jehova nĩ angĩamahingĩirie mabataro mao ma o mũhaka. No harĩ ũndũ ũngĩamateithirie. Mĩaka ĩtano mbere ya Jerusalemu ĩthiũrũrũkĩirio nĩ Aroma, mũtũmwo Paulo nĩ aahete Ahibirania ũtaaro ũyũ: “Mũtũũrĩre-inĩ wanyu-rĩ, tigagai kwenda mbeca, na mũiganagĩre na indo iria mũrĩ nacio. Nĩ gũkorũo we oigĩte ũũ: ‘Ndirĩ hĩndĩ ngaagũtiga, na ndirĩ hĩndĩ ngaagũtirika.’ Nĩgetha tũkoragwo na ũmĩrĩru mũnene wa kuuga: ‘Jehova nĩwe mũndeithia; ndigwĩtigĩra. Mũndũ-rĩ, angĩnjĩka atĩa hihi?’” (Ahib. 13:5, 6) Akristiano arĩa maathĩkĩire ũtaaro ũcio wa Paulo mbere ya itũũra rĩu kũrigicĩrio, matingĩaritũhĩirũo gũikara ũtũũro mũhũthũ marĩ kũndũ kũgeni. Nĩ maarĩ na ma atĩ Jehova nĩ ekũmahingĩria mabataro mao ma o mũhaka. w22.01 4 ¶7, 9

Rĩrĩa tweciria ũhoro wa mũndũ ũrĩ tha, mbica ĩrĩa yũkaga meciria-inĩ nĩ ya mũndũ mũtugi, ũrĩ wendo, mũcayanĩri, na mũtaana. Ningĩ no gũkorũo nĩ tũririkanaga rũgano rũrĩa Jesu aaheanire rwĩgiĩ Mũsamaria mwega. Mũndũ ũcio o na gũtuĩka aarĩ wa rũrĩrĩ rũngĩ, nĩ eekĩire Mũyahudi ũmwe wahobanĩirio nĩ atunyani “ciĩko cia tha.” Mũsamaria ũcio nĩ ‘aaringirũo nĩ tha’ ona Mũyahudi ũcio wagurarĩtio, na akĩmũrũmbũiya na njĩra ya wendo. (Luk. 10:29-37) Rũgano rũu nĩ rũtũrutaga igũrũ rĩgiĩ tha, ngumo ĩmwe ya bata mũno ya Jehova. Ngai atuonagia tha tondũ nĩ atwendete, na nĩ atuonagia ngumo ĩyo kũgerera ũrĩa arũmbũyanagia na ithuĩ o mũthenya. Nĩ harĩ ũndũ ũngĩ mũndũ angĩka kuonania tha. Mũndũ ũrĩ tha no athuure kwaga kũherithia mũndũ ũrabatara kũherithio. Jehova nĩ akoretwo agĩtuonia tha na njĩra ĩyo. Mwandĩki wa Thaburi aaugire ũũ: “Ndatwĩkĩte kũringana na mehia maitũ.” (Thab. 103:10) No rĩmwe na rĩmwe, Jehova no arũnge na njĩra nditũ mũndũ wĩhĩtie. w21.10 8 ¶1-2

Jehova onanagia wendo wake mwĩhokeku harĩ ndungata ciake tu iria ikoragwo na ũrata wa hakuhĩ hamwe nake. No tuone ũndũ ũcio kuumana na ciugo iria ciaugirũo nĩ Mũthamaki Daudi na mũnabii Danieli. Kwa ngerekano, Daudi aaugire ũũ: “Thiĩ na mbere kuonania wendo waku mwĩhokeku harĩ andũ arĩa makũũĩ.” “Wendo mwĩhokeku wa Jehova nĩ wa tene na tene harĩ arĩa mamwĩtigĩrĩte.” Nake Danieli aaugire ũũ: ‘Wee Jehova Ngai ũrĩa wa ma, ũrĩa wonanagia wendo mwĩhokeku harĩ arĩa mamwendete na makahingia maathani make.’ (Thab. 36:10; 103:17; Dan. 9:4) Kũringana na ciugo icio ciatongoririo nĩ roho, Jehova onanagia wendo mwĩhokeku kũrĩ ndungata ciake tondũ nĩ imũũĩ, nĩ imwĩtigĩrĩte, nĩ imwendete, na nĩ ihingagia maathani make. Jehova onanagia wendo wake mwĩhokeku kũrĩ o arĩa tu mamũthathayagia na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire. O na mbere ya twambĩrĩirie gũtungatĩra Jehova, nĩ tuoonirio wendo ũrĩa Ngai onanagia kũrĩ andũ othe. (Thab. 104:14) O na kũrĩ ũguo, tũrĩ ndungata ciake, ningĩ nĩ atuonagia wendo wake mwĩhokeku. w21.11 3-4 ¶8-9

O na kũngĩthiĩ atĩa, tũkoragwo twĩhotorete biũ gwathĩkĩra ciugo icio cia Jesu. Ũmũthĩ andũ aingĩ mendete kũrũmĩrĩra ahunjia arĩa marĩ igweta. Makoragwo mendete ahunjia acio ũũ atĩ nĩ ta mamathathayagia. Andũ aingĩ nĩ mathiaga kanitha ciao, makagũra mabuku mao, na makamahothera mbeca nyingĩ o hamwe na mathondeka mao. Andũ amwe metĩkagia maũndũ mothe marĩa ahunjia acio maugaga. Rĩrĩa mamona makenaga o ta ũrĩa mangĩkena kuona Jesu we mwene. Ngũrani nao, athathaiya a ma a Jehova matikoragwo na atongoria. O na gũtuĩka nĩ tũtĩaga arĩa mamũrĩtwo gũtongoria maũndũ, nĩ tũririkanaga ciugo ici cia Jesu: “Inyuothe mũrĩ ariũ a Ithe ũmwe.” (Mat. 23:8-10) O na mũndũ angĩkorũo arĩ mũtongoria wa ndini kana akorũo na gaturũa thirikari-inĩ, tũtingĩmũthathaiya. Ningĩ tũtingĩmũteithĩrĩria kũhingia mĩoroto yake ya kĩĩndini kana ya gĩũteti. Kwoguo tũtiĩingĩragia maũndũ-inĩ ma gĩũteti kana ma thĩ ĩno. Maũndũ macio nĩ matũmaga tũkorũo tũrĩ ngũrani na ndini nyingĩ iria ciĩĩtaga cia Gĩkristiano.—Joh. 18:36. w21.10 20 ¶6-7

Mũkristiano o wothe ũrenda gũkorũo arĩ mũtheru, no nginya atigĩrĩre atĩ gũtirĩ kĩndũ kĩraingĩrĩra ũrata wake hamwe na Ngai. Na tondũ tũrĩ Aira a Jehova, nĩ twĩrutanagĩria gwĩthema ciĩko o ciothe ingĩtũma tũhake rĩĩtwa rĩake itheru gĩko. (Alaw. 19:12; Isa. 57:15) Aisiraeli nĩ moonanagia atĩ nĩ meetĩkĩrĩte Jehova arĩ Ngai wao na njĩra ya gwathĩkĩra mawatho make. Maũndũ ma Alawii 18:4 yugaga ũũ: “Mwagĩrĩirũo kũrũmagĩrĩra matuĩro makwa ma ciira, ningĩ nĩ mwagĩrĩirũo kũrũmagia mawatho makwa na mũthiage kũringana namo. Niĩ nĩ niĩ Jehova Ngai wanyu.” Mũrango wa 19 nĩ wonanagia “mawatho” mamwe marĩa Aisiraeli maahetwo. Kwa ngerekano, mĩhari ya 5-8, 21, 22 yonanagia ũhoro wĩgiĩ magongona ma nyamũ. Magongona macio maagĩrĩirũo kũrutwo na njĩra ‘ĩtangĩathahirie kĩndũ gĩtheru kĩa Jehova.’ Gũthoma mĩhari ĩyo kwagĩrĩirũo gũtũma twende gũkenia Jehova na kũmũrutĩra magongona ma kũmũgooca maretĩkĩrĩka, o ta ũrĩa Ahibirania 13:15 ĩtwĩraga twĩke. w21.12 5 ¶14-15

Andũ ethĩ arĩa marĩ thĩinĩ wa kĩhiko, no magunĩke kuumana na cionereria cia andũ angĩ arĩa merutĩte kwĩhoka Jehova. Amwe mahũthĩrĩte mĩaka mĩingĩ marĩ hamwe ũtungata-inĩ wa mahinda mothe. Na githĩ to mũmahoe ũtaaro angĩkorũo nĩ mũreciria gũthuthuria mĩoroto yanyu rĩngĩ? Ĩyo nĩ njĩra ĩmwe ya kuonania atĩ nĩ mũrehoka Jehova. (Thim. 22:17, 19) Ririkanagai, kĩhiko nĩ kĩheo kuuma kũrĩ Jehova. (Mat. 19:5, 6) Jehova endaga andũ arĩa mahikanĩtie makenere kĩheo kĩu. Inyuĩ mũrahikanirie ica ikuhĩ, na githĩ ti wega mũthuthurie ũrĩa mũrahũthĩra ũtũũro wanyu? Hihi nĩ mũreka ũrĩa wothe mũngĩhota kuonia Jehova atĩ nĩ mũcokagia ngatho nĩ ũndũ wa iheo iria amũheete? Ariai na Jehova na njĩra ya mahoya. Thuthuriai Kiugo gĩake nĩguo muone motaaro marĩa mararingana na maũndũ manyu. Mũcoke mũrũmĩrĩre ũtaaro ũrĩa Jehova aramũhe. No mũkorũo na ma atĩ nĩ mũgũkorũo na ũtũũro ũrĩ na gĩkeno na irathimo nyingĩ mũngĩiga ũtungata wa Jehova mbere kĩhiko-inĩ kĩanyu. w21.11 18 ¶16; 19 ¶18

Jakubu ndeeyonaga arĩ wa bata gũkĩra andũ arĩa angĩ. Jakubu ndeeyonaga arĩ wa mwanya kana arĩ wa bata gũkĩra aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa angĩ nĩ ũndũ wa famĩlĩ ĩrĩa aaumĩte kana mĩeke ya ũtungata ĩrĩa aarĩ nayo. Eetaga Akristiano arĩa angĩ “ariũ a Ithe witũ nyendete.” (Jak. 1:16, 19; 2:5) Ndoonagia andũ arĩa angĩ ta we arĩ mũkinyanĩru. Tũreruta atĩa? Ririkanaga atĩ ithuothe nĩ tũhĩtagia. Tũtiagĩrĩirũo gwĩciria atĩ tũrĩ a bata gũkĩra andũ arĩa twĩrutaga nao. Gwĩka ũguo no gũtũme mũrutwo ecirie tũtihĩtagia, na ũndũ ũcio ũtũme akue ngoro one ta atangĩhota gwathĩkĩra Ngai na gĩkĩro kĩrĩa kĩagĩrĩire. No tũngĩtĩkĩra atĩ ndũkoretwo ũrĩ ũndũ mũhũthũ o na harĩ ithuĩ kũrũmĩrĩra motaaro ma Bibilia na tũmũtaarĩrie ũrĩa Jehova atũteithĩtie gwĩka mogarũrũku ũtũũro-inĩ witũ, no tũteithie mũrutwo kuona atĩ o nake no ahote gũtungatĩra Jehova. w22.01 11-12 ¶13-14

O ũrĩa tũrĩgĩaga na mwĩcirĩrie ta wa Jesu, noguo tũrĩhotaga gwĩka maũndũ o take, na tũkahota kwĩgerekania na ũmũndũ wake. (Ahib. 1:3) Mũndũ no auge: ‘Na githĩ Jesu ti mũkinyanĩru! Gũtirĩ hĩndĩ ingĩhota kũhaana take.’ Angĩkorũo nĩ ũiguaga ũguo, ririkanaga maũndũ maya. Wa mbere, wombirũo na mũhianĩre wa Jehova na Jesu. No ũthuure kwĩgerekania nao, na no ũhote gwĩka ũguo o na akorũo ti na njĩra nginyanĩru. (Kĩam. 1:26) Wa kerĩ, roho mũtheru wa Ngai nĩguo hinya ũrĩa mũnene mũno igũrũ na thĩ. Ũgĩteithio nĩ hinya ũcio, no ũhote kũhingia maũndũ marĩa ũtangĩhota kũhingia na hinya waku mwene. Wa gatatũ, Jehova nderĩgagĩrĩra wonanie maciaro ma roho mũtheru na njĩra nginyanĩru ihinda-inĩ rĩrĩ. Na nĩkĩo Ithe witũ wĩ wendo akaahũthĩra mĩaka 1,000 kũrĩ arĩa marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũgaatũũra gũkũ thĩ nĩguo amateithie gũtuĩka akinyanĩru. (Kũg. 20:1-3) Ũndũ ũrĩa Jehova arenda twĩkage ihinda-inĩ rĩrĩ nĩ twĩrutanagĩrie ũrĩa wothe tũngĩhota na tũmwĩhokage. w22.03 9 ¶5-6

Makĩria ma kũhoya, nĩ kũrĩ njĩra ĩngĩ tũngĩkĩra nayo hinya ũrata witũ hamwe na Jehova. Kwĩruta Kiugo kĩa Ngai na gũthiĩ mĩcemanio ya kĩũngano o nakuo no gũtũteithie gũkuhĩrĩria Ngai makĩria. Hihi harĩ ũndũ ũngĩka nĩguo ũhũthĩre wega ihinda rĩaku rĩa kwĩruta kana rĩrĩa ũrĩ mĩcemanio-inĩ? Wĩyũrie ũũ, ‘Nĩ maũndũ marĩkũ mahĩngĩcaga rĩrĩa ndĩ mĩcemanio-inĩ kana rĩrĩa ndĩrageria kwĩruta?’ Hihi nĩ kũhũũrĩrũo thimũ kana kwamũkĩra ndũmĩrĩri thimũ-inĩ kana indo-inĩ ingĩ ta icio? Ũngĩona atĩ ndũrahota gũkindĩria meciria maku rĩrĩa ũreruta kana rĩrĩa ũrĩ mĩcemanio-inĩ ya kĩũngano, hoya Jehova agũteithie gũkindĩria. No ũkorũo ũtarĩ ũndũ mũhũthũ kweheria mĩtangĩko na kũiga meciria harĩ maũndũ ma kĩĩroho, no nĩ ũndũ wa bata mũno gwĩka ũguo. Hoya ũheo thayũ ũrĩa ũngĩgitĩra to ngoro yaku tu, no nĩ nginya “ũhoti [waku] wa gwĩciria.”—Afil. 4:6, 7. w22.01 29 ¶12-14

Mũthamaki Uzia nĩ aaregire ũtaaro. Kũrĩ hĩndĩ aaingĩrire hekarũ-inĩ ya Jehova, handũ haagĩrĩirũo kũingĩrũo nĩ athĩnjĩri-Ngai tu, na akĩgeria gũcina ũbumba. Athĩnjĩri-Ngai a Jehova makĩmwĩra ũũ: “Ti ũndũ mwagĩrĩru harĩ wee Uzia, gũcinĩra Jehova ũbumba! Athĩnjĩri-Ngai no o magĩrĩirũo gũcina ũbumba.” Uzia eekire atĩa? Korũo nĩ eenyihirie etĩkĩre ũtaaro na aume hekarũ-inĩ o hĩndĩ ĩyo, no kũhoteke Jehova nĩ angĩamuoheire. Handũ ha ũguo, ‘Uzia nĩ aarakarire mũno.’ Aaregire ũtaaro ũcio nĩkĩ? No kũhoteke oonaga ta arĩ na kĩhooto gĩa gwĩka ũndũ o wothe angĩendire atĩ tondũ aarĩ mũthamaki. No Jehova ndaakenirio nĩ ũndũ ũcio. Uzia nĩ aahũũrirũo na mangũ nĩ ũndũ wa gwĩka ũndũ ateetĩkĩrĩtio gwĩka, na ‘agĩtũũra namo nginya mũthenya ũrĩa aakuire.’ (2 Maũ. 26:16-21) Ngerekano ya Uzia ĩratũruta atĩ gũtekũmakania ithuĩ tũrĩ a, tũngĩrega ũtaaro wa Bibilia tũtingĩtĩkĩrĩka harĩ Jehova. w22.02 9 ¶7

Mũndũ ũrĩ na “ũmũndũ ũrĩa wa tene” kaingĩ eciragia na ageka maũndũ na njĩra ĩrĩa ĩtagĩrĩire. (Kol. 3:9) No akorũo eyendete, nĩ arakaraga na ihenya, ndarĩ ngatho, na nĩ mwĩtĩi. Ningĩ no akorũo nĩ akenagĩra kwĩrorera mbica na maũndũ ma ũũra-thoni na thenema cia waganu na ũhinya. Hatarĩ nganja nĩ akoragwo na ngumo imwe njega na rĩngĩ nĩ aiguaga ũũru nĩ ũndũ wa maũndũ moru marĩa aragia kana ageka, no akaga wendi wa kũgarũrĩra mwĩcirĩrie wake na mĩtugo yake. (Gal. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5) Tondũ tũtirĩ akinyanĩru, gũtirĩ o na ũmwe witũ ũngĩhota kweheria biũ meciria mothe moru na merirĩria mothe matarĩ mega kuuma ngoro-inĩ na hakiri-inĩ ciake. Rĩmwe nĩ tũriugaga kana tũgeka maũndũ tũgũcoka kwĩrira. (Jer. 17:9; Jak. 3:2) No rĩrĩa tweyaũra ũmũndũ ũrĩa wa tene, tũtitongoragio nĩ meciria moru na mĩtugo ĩtarĩ mĩega. Tũgarũrũkaga tũgatuĩka andũ ngũrani.—Isa. 55:7. w22.03 3 ¶4-5

Nĩ wega athuri a kĩũngano kũroraga ngumo njega iria aarĩ na ariũ a Ithe witũ marĩ nacio. Othe ti akinyanĩru, no o ũmwe wao arĩ na ngumo cia kũgucĩrĩria. Ma nĩ atĩ, rĩmwe na rĩmwe athuri a kĩũngano no mabatare gũteithia mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ agarũrĩre mwĩcirĩrie wake. No o ta mũtũmwo Paulo, nĩ magĩrĩirũo kwĩrutanĩria kwaga gũtindanĩra mũno na ciugo na ciĩko cia mũndũ ũcio. Handũ ha ũguo, no meke wega mangĩrora ũrĩa mũndũ ũcio endete Jehova, ũrĩa atungatĩire Jehova arĩ na wĩhokeku, na ũrĩa arerutanĩria gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire. Athuri a kĩũngano arĩa makoragwo na mwerekera mwega, nĩ matũmaga aarĩ na ariũ a Ithe witũ maigue mendetwo kĩũngano-inĩ. Ririkanagai atĩ Jehova nderĩgagĩrĩra mũkorũo mũrĩ akinyanĩru, no endaga mũkorũo mũrĩ ehokeku. (1 Kor. 4:2) O na inyuĩ koragwoi na ma atĩ Ngai nĩ akenagio nĩ maũndũ marĩa mũhingagia ũtungata-inĩ wake. Jehova “[ndakaariganĩrũo] nĩ wĩra wanyu o na wendo ũrĩa muoonanirie nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩake na njĩra ya gũtungata o na gũthiĩ na mbere gũtungata arĩa aamũre.”—Ahib. 6:10. w22.03 31 ¶19, 21