Kwĩrutanĩria Gũkinyĩra Ngoro

MAKĨRIA ma kũhunjĩria andũ, nĩ ũkũbatara gwĩkĩra kĩyo gũkinyĩra ngoro ciao. Kaingĩ ngoro thĩinĩ wa Bibilia ĩrũgamagĩrĩra mũndũ wa na thĩinĩ, no ti ũrĩa mũndũ onekaga na igũrũ. Ngoro ya mũhaano ĩrũgamagĩrĩra ũrĩa mũndũ atariĩ na kũu thĩinĩ—ũrĩa aiguaga, maũndũ marĩa mothe athugundaga, kĩrĩa gĩtũmaga amathugunde, na ũrĩa mathugunda macio mahutagia ciĩko ciake. Mbeũ cia ũhoro wa ma ihandagwo ngoro-inĩ ĩyo ya mũhaano. (Mat. 13:19) Nakuo gwathĩkĩra Ngai kwagĩrĩirũo kuuma ngoro-inĩ ĩyo.—Thim. 3:1; Rom. 6:17.

Nĩguo ũrutani waku ũingĩre biũ thĩinĩ wa ngoro ĩyo, thingata mĩoroto ĩno: (1) Menya kĩrĩa kĩrĩ thĩinĩ wa ngoro ya mũthikĩrĩria. (2) Ĩkĩra mũthikĩrĩria hinya arĩmĩre ngumo njega ta, wendo na wĩtigĩri Ngai. (3) Ĩkĩra mũthikĩrĩria waku ngoro athuthurie mĩerekera yake ya thĩinĩ nĩguo ahote gũkenia Jehova biũ.

Kũhũthĩra Ũtaũku. Itũmi iria itũmaga andũ mage gwĩtĩkĩra ũhoro wa ma nĩ itiganĩte. Rĩrĩa ũraruta mũndũ Bibilia, no ũbatare kũmũteithia athengie rũmena na ũrute ihooto cia kũmũteithia kweheria mwĩcirĩrie ũtagĩrĩire ũrĩa arĩ naguo, kana hihi ũbatare o kũruta itũmi. Wĩyũrie ũũ: ‘Hihi mũrutwo ũyũ nĩ aramenya atĩ arĩ mũndũ nĩ arĩ mabataro ma kĩĩroho? Nĩ maũndũ marĩkũ etĩkĩtie? Nĩ marĩkũ atetĩkĩtie? Nĩ kĩĩ gĩtũmĩte anyitĩrĩre maũndũ macio? Hihi nĩ arabatara ũteithio nĩguo atoorie merirĩria marĩa mangĩtũma aremwo nĩ gwĩka maũndũ marĩa mũndũ erĩgagĩrĩrũo eke amenya ma?’

Ti hingo ciothe ũkoragwo ũrĩ ũndũ mũhũthũ kũmenya itũmi cia mawĩtĩkio ma andũ. Thimo 20:5 yugaga ũũ: “Methugunda ma ngoro ya mũndũ matariĩ ta maĩ me irima iriku, ĩndĩ mũndũ mũtaũku nĩegwĩtahĩra.” Ũtaũku nĩ ũhoti wa kuona ũndũ ũteyumĩrĩtie wega. Ũndũ ũcio ũbataraga kũrora maũndũ na ũbarĩrĩru na gũkorũo na mwerekera wa kũrũmbũiya andũ.

Kwaranĩria to gwa ciugo tu. Ũhoro mũna wahota gũtũma ũthiũ kana mwario wa mũrutwo ũgarũrũke. Angĩkorũo wĩ mũciari, hatarĩ nganja nĩ ũĩ atĩ ũngĩona ũgarũrũku mĩthiĩre-inĩ ya mwana waku, ũgarũrũku ũcio no ũkorũo ũkĩonania harĩ na ũgucania ũngĩ ũtũũro-inĩ wake. Ndũkahũthie ndariri ta icio. Macio nĩ mamwe ma maũndũ marĩa monanagia ũrĩa mũndũ wa na thĩinĩ atariĩ.

Ciũria ihaarĩirio wega no cigũteithie kũmenya kĩrĩa kĩrĩ ngoro-inĩ ya mũndũ. No ũrie ũũ: “Wonaga atĩa ũhoro-inĩ wĩgiĩ . . . ?” “Nĩ kĩĩ gĩatũmire wĩtĩkie biũ atĩ . . . ?” “Ũngĩka atĩa korũo. . . ?” O na kũrĩ ũguo, menyerera ndũkagũmĩre andũ na ciũria. Na njĩra ya ũtaũku no wambĩrĩrie ciũria ciaku na kuga, “Ũkuona atĩa ingĩkũria . . . ?” Kũmenya kĩrĩa kĩrĩ ngoro-inĩ nĩ ũndũ ũbataraga kĩyo na ndũrabatara gwĩkwo na ihenya. Maita maingĩ no mũhaka wambe ũthondeke ũrata kwa ihinda mbere ya mũndũ etĩkĩrĩte gũkũguũrĩria maũndũ make ma ngoro thĩinĩ. O na angĩka ũguo, nĩ ũkũbatara kwĩmenyerera nĩguo mũndũ ũcio ndakone ta ũramũũria ciũria ciĩgiĩ maũndũ matagũkoniĩ.—1 Pet. 4:15.

Ningĩ ũtaũku nĩ ũkũbatarania harĩ ũrĩa ũkũiyũkia maũndũ marĩa ũkwĩrũo. Ririkana atĩ muoroto waku nĩ kũmenya andũ nĩguo ũhote kũmenya nĩ ũhoro ũrĩkũ wa Bibilia ũngĩmagucĩrĩria. Wĩgirĩrĩrie biũ kuonia mũthikĩrĩria atĩ mawoni make nĩ mahĩtanu. Ithenya rĩa ũguo, rora wega wone kĩrĩa kĩratũma oige ũndũ mũna. Nĩ ũndũ ũcio nĩ ũkũmenya ũrĩa ũgũcokia; na mũrutwo waku ona atĩ nĩ ũrataũkĩrũo nĩ ũrĩa arakwĩra, nĩ egwĩciria na ũritũ maũndũ marĩa ũramwĩra.—Thim. 16:23.

No kũhoteke ũhutie ngoro ya mũndũ ũmwe ũmwe o na rĩrĩa ũraarĩria gĩkundi kĩnene kĩa andũ. Angĩkorũo nĩ ũraikara ũkĩroraga athikĩrĩria, ũkarora ũrĩa mothiũ mao maraiyũkia, na ũkamoria ciũria cia kwarahũra meciria citarabatara macokio, no kũhoteke ũmenye ũrĩa maraigua igũrũ rĩgiĩ ũhoro ũrĩa ũramahe. Angĩkorũo nĩ ũĩ maũndũ ma athikĩrĩria aku wega, onania nĩ ũrarũmbũiya maũndũ macio. Wĩcirie ũhoro wĩgiĩ mwerekera wa kĩũngano kĩrĩ gĩothe rĩrĩa ũrakĩrutĩra ihooto ciumĩte Kiugo-inĩ kĩa Ngai.—Gal. 6:18.

Kũhutia Mũndũ Ngoro na Njĩra Ĩkũmũguna. Wataũkĩrũo nĩ maũndũ mamwe marĩa mũndũ etĩkĩtie, na marĩa atetĩkĩtie, na nĩkĩ, nĩ ũkũhota kwambĩrĩria hau. Thutha wa Jesu kũriũka, nĩ aahutirie ngoro cia arutwo ake na njĩra ya ‘kũmataũrĩra Maandĩko’ biũ igũrũ rĩgiĩ maũndũ meekĩkĩte kahinda kanini mbere ĩyo. (Luk. 24:32) O nawe nĩ ũkũbatara kwĩrutanĩria kuonania ũrĩa maũndũ marĩa mũndũ acemanĩtie namo, na matanya make, ikonainie na kĩrĩa arathoma Kiugo-inĩ kĩa Ngai. Ngoro ya mũrutwo ĩrĩhutio na njĩra ekũgunĩka rĩrĩa arĩtaũkĩrũo wega atĩ “ũyũ nĩguo ŨHORO WA MA!”

Ũngĩtĩtĩrithia wendo wa Jehova, wega wake, ũtugi wake mũingĩ, ũrĩa njĩra ciake irĩ cia kĩhooto, ũrĩteithagia arĩa ũraruta makũrie wendo wao harĩ Ngai. Ũngĩonia athikĩrĩria aku ngumo njega iria Ngai onaga thĩinĩ wao marĩ mũndũ ũmwe ũmwe, nĩ ũkũmateithia kuona atĩ no kũhoteke magĩe na ũkuruhanu wa hakuhĩ nake. No wĩke ũguo na njĩra ya kũhũthĩra maandĩko ta Thaburi 139:1-3, Luka 21:1-4, na Johana 6:44 na ningĩ na gũteithia athikĩrĩria aku mone ũrĩa Jehova akoragwo na wendo mũnene kwerekera ndungata ciake njĩhokeku. (Rom. 8:38, 39) Mataarĩrie atĩ Jehova ndaroraga o mahĩtia maitũ tu, ĩndĩ onaga mũtũũrĩre witũ wothe, kĩyo gitũ ũthathaiya-inĩ mũtheru, na wendo witũ harĩ rĩĩtwa rĩake. (2 Maũ. 19:2, 3; Ahib. 6:10) Aririkanaga nginya tũmaũndũ tũrĩa tũnini mũno twĩgiĩ mũũmbĩre witũ, na nĩ ũndũ ũcio nĩ agaacokia muoyo “arĩa othe me thĩinĩ wa mbĩrĩra.” (Joh. 5:28, 29; Luk. 12:6, 7) Tondũ andũ mombĩtwo na mũhianĩre wa Ngai-rĩ, kaingĩ kwarĩrĩria ngumo ciake nĩ kũhutagia mũndũ wa ngoro thĩinĩ.—Kĩam. 1:27.

Ningĩ ngoro nĩ ĩhutagio mũndũ eruta kuona andũ ũrĩa Jehova amonaga. Ma nĩ atĩ angĩkorũo Ngai nĩ atũrũmbũyagia tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe, noguo arũmbũyagia arĩa angĩ, atekũrora mũrerere wao, bũrũri, kana rũruka. (Atũm. 10:34, 35) Mũndũ agĩa na ũtaũku ta ũcio, nĩ egũkorũo na mũthingi mwega wa Kĩĩmaandĩko wa kweheria rũmena na mũthutũkanio ngoro-inĩ yake. Ũndũ ũcio nĩ ũrĩmũteithagia gũikarania na andũ arĩa angĩ na thayũ o ũrĩa areruta gwĩka wendi wa Ngai.

Ngumo ĩngĩ ũrabatara gũteithia andũ makũrie nĩ wĩtigĩri Ngai. (Thab. 111:10; Kũg. 14:6, 7) Gĩtĩo ta kĩu kĩnene, kana wĩtigĩri Ngai, no citũme mũndũ ahingie ũndũ atangĩhota na hinya wake mwene. Ũngĩarĩrĩria mawĩko ma Jehova ma magegania na ũtugi wake mũingĩ, no ũteithie andũ gũkũria guoya ũrĩa wagĩrĩire wa kũhĩtĩria Ngai.—Thab. 66:5; Jer. 32:40.

Tigĩrĩra atĩ athikĩrĩria aku nĩ mataũkĩrũo atĩ Jehova nĩ ahutagio nĩ mĩthiĩre yao. Nĩ arĩ ngoro, na ũrĩa tũiyũkagia ũtongoria wake, tũtũmaga aigue ũũru kana akene. (Thab. 78:40-42) Teithia andũ mone ũrĩa mĩthiĩre ya mũndũ kĩũmbe ĩngĩcokia thitango ĩrĩa Shaitani aathitangire Ngai.—Thim. 27:11.

Teithia athikĩrĩria aku mone atĩ kũrũmĩrĩra ithimi cia Ngai nĩ kũmagunaga. (Isa. 48:17) Njĩra ĩmwe ya gwĩka ũguo nĩ kũmateithia mone moimĩrĩro ma kĩĩmwĩrĩ na ma ngoro marĩa moimanaga na kũrega kũrũmĩrĩra ũũgĩ wa Ngai o na akorũo no gwa kahinda kanini. Taarĩria ũrĩa mehia mathũkagia ũkuruhanu witũ na Ngai, magatũma tũhĩnge andũ angĩ mage kwĩruta ma na nĩ ũndũ ũcio tũkaingĩrĩra kĩhooto kĩao. (1 Thes. 4:6) Teithia athikĩrĩria aku mone irathimo iria marakenera nĩ ũndũ wa kũrũmĩrĩra mawatho ma Ngai, irĩ cia bata. Mateithie mone biũ atĩ kũrũmĩrĩra njĩra cia Jehova cia ũthingu nĩ gũtũteithagia gwĩthema mathĩna maingĩ. Mũndũ arĩkia kũgĩa na wĩtĩkio harĩ ũũgĩ wa kũrũmĩrĩra njĩra cia Ngai, arĩonaga ũndũ o wothe mũgarũ na wendi wa Ngai ũrĩ magigi. (Thab. 119:104) Ndarĩonaga wathĩki ũrĩ mũrigo, ĩndĩ arĩwonaga ũrĩ njĩra ya kuonania wendo harĩ Jehova we mwene.

Gũteithia Arĩa Angĩ Methuthurie. Nĩguo andũ mathiĩ na mbere gũkũra kĩĩroho, nĩ mekũbatara kũrora kĩrĩa kĩrĩ ngoro-inĩ ciao. Mataarĩrie ũrĩa Bibilia ĩngĩmateithia gwĩka ũguo.

Teithia athikĩrĩria aku mamenye atĩ Bibilia ti ibuku tu rĩa maathani, motaaro, maũndũ ma tene, na morathi. Makĩria ma ũguo, nĩ ĩguũragia mwĩcirĩrie wa Ngai. Thĩinĩ wa Jakubu 1:22-25 Kiugo kĩa Ngai kĩgerekanĩtio na gĩcicio. Bibilia nĩ yonanagia ũrĩa ngoro citũ itariĩ na njĩra ya ũrĩa tũiyũkagia maũndũ marĩa yugĩte na ũrĩa tũiyũkagia ũrĩa Jehova atabanagia muoroto wake. Kwoguo nĩ ĩguũragia ũrĩa Ngai o we “mũroria wa ngoro” atuonaga. (Thim. 17:3) Ĩkĩra athikĩrĩria aku ngoro maririkane ũndũ ũcio. Mekĩre ngoro mecũranie maũndũ marĩa Ngai atwandĩkithĩirie thĩinĩ wa Bibilia na ũgarũrũku ũrĩa mangĩbatara gwĩka mũtũũrĩre-inĩ wao nĩguo makenagie Ngai makĩria. Mateithie mone gũthoma Bibilia ĩrĩ njĩra ya kũreka Ngai aururie “meciria ma ngoro o na ũrĩa ĩcirĩire gwĩka” nĩguo mahote kũmwathĩkĩra harĩ gwĩka ũgarũrũku o wothe ũrĩa ũngĩbatarania.—Ahib. 4:12; Rom. 15:4.

Arutwo amwe a Bibilia no makorũo makĩenda gwĩka kũringana na ũrĩa mareruta; ĩndĩ magetigĩra ũrĩa andũ megwĩciria. Mahota gũkorũo makĩrũa na merirĩria manene ma mwĩrĩ. Kana makorũo makĩruta ciĩgwatio atĩ nĩ maratungatĩra Ngai na no manyitĩrĩire mĩtugo ya gũkũ thĩ. Monie ũgwati wa gwĩka ũguo. (1 Ath. 18:21) Mekĩre ngoro mahoe Ngai athuthurie na atherie ngoro ciao.—Thab. 26:2; 139:23, 24.

Monie atĩ Jehova nĩ amenyaga ũrĩa merutanagĩria na atĩ Bibilia nĩ ĩtaarĩirie mbaara ĩrĩa ĩkoragwo mĩĩrĩ-inĩ ya andũ. (Rom. 7:22, 23) Mateithie memenyerere nĩguo matigathwo nĩ mĩerekera ya ngoro ĩtarĩ nginyanĩru.—Thim. 3:5, 6; 28:26; Jer. 17:9, 10.

Ĩkĩra ngoro o mũndũ athuthurie mĩoroto yake ya gwĩka maũndũ. Mũrute kwĩyũria ũũ: ‘Nĩ kĩĩ kĩratũma nyende gwĩka ũndũ ũyũ? Hihi ũndũ ũyũ nĩ ũkuonia Jehova atĩ kũna nĩ ngenagĩra maũndũ marĩa anjĩkĩire?’ Wĩrutanĩrie gũteithia andũ mone biũ atĩ gwĩtĩkĩrĩka nĩ Ngai nĩguo ũndũ ũrĩa wa goro mũno mũndũ angĩgĩa naguo.

Teithia athikĩrĩria aku mone bata wa gũtungatĩra Ngai na ‘ngoro yao yothe.’ (Luk. 10:27) Ũguo nĩ kuga atĩ mathugunda mao mothe ma ngoro, na mĩoroto yao no mũhaka itwaranage na njĩra cia Jehova. Kwoguo teithia athikĩrĩria aku matigathuthurie o ũrĩa mekaga ĩndĩ mathuthurie nginya ũrĩa maiguaga igũrũ rĩgiĩ ithimi cia Ngai na mĩoroto yao ya kũmũtungatĩra nĩ ĩrĩkũ. (Thab. 37:4) O ũrĩa arutwo aku marathiĩ makĩmenyaga maũndũ marĩa marabatara kwagagĩria, mekĩre ngoro mahoe Jehova ũũ: “Gwatania ngoro yakwa ĩtuĩke o ya gwĩtigagĩra rĩĩtwa rĩaku.”—Thab. 86:11.

Mũrutwo agĩa na ũkuruhanu mwega na Jehova, arĩmwathĩkagĩra nĩ ũndũ wa wĩtĩkio no ti tondũ waku kũmwĩra eke ũguo. Nĩ ũndũ ũcio, we mwene nĩ ‘arĩroragia maũndũ akamenya marĩa makenagia Mwathani.’ (Ef. 5:10; Afil. 2:12) Wathĩki ta ũcio wa kuuma ngoro nĩ ũkenagia Jehova.—Thim. 23:15.

Ririkana atĩ Jehova nĩwe ũthuthuragia ngoro na akagucĩrĩria andũ magĩe na ũkuruhanu nake. (Thim. 21:2; Joh. 6:44) Itemi ritũ nĩ kũrutithania wĩra hamwe nake. (1 Kor. 3:9) “Nĩ ta Ngai athaithanaga kũgerera tũnua twitũ.” (2 Kor. 5:20, NW; Atũm. 16:14) Gũtirĩ mũndũ Jehova atindĩkagĩrĩria etĩkĩre ũhoro ũrĩa wa ma, ĩndĩ tũkĩhũthĩra Maandĩko, no atũme athikĩrĩria aitũ makuũkĩrũo atĩ maũndũ marĩa tũrameera nĩmo macokio ma ciũria ciao kana mahoya mao. Hingo ciothe ũkĩrutana ririkana ũndũ ũcio, na ũhoe Jehova na kĩyo agũteithie na agũtongorie.—1 Maũ. 29:18, 19; Ef. 1:16-18.