Kũhumbĩra Mũtwe—Nĩ Hĩndĩ Ĩrĩkũ na Nĩkĩ?

Mũtumia Mũkristiano agĩrĩirũo nĩ kwĩhumbĩra mũtwe nĩkĩ na hĩndĩ ĩrĩkũ maũndũ-inĩ makonainie na ũthathaiya? Rekei twĩcirie ũhoro wa mĩario ya Paulo ĩkoniĩ ũhoro ũcio, ĩrĩa aaririe ataarĩtwo nĩ roho. Aheanaga ũtongoria ũrĩa tũbataire nĩ getha tũtue matua marĩa magĩrĩire, marĩa matĩithagia Ngai. (1 Akorintho 11:3-16) Paulo aguũragia maũndũ matatũ marĩa twagĩrĩire gwĩciria: (1) maũndũ marĩa mabataraga mũtumia ehumbĩre mũtwe, (2) hĩndĩ ĩrĩa agĩrĩirũo nĩ kwĩhumbĩra, na (3) itũmi cia eke ũguo.

Maũndũ marĩa mangĩtũma ehumbĩre mũtwe. Paulo agwetaga maũndũ merĩ: kũhoya na kũratha ũhoro. (Mũhari wa 4, 5) Hatarĩ nganja mahoya nĩ kwaranĩria na Jehova. Ũmũthĩ, kũratha ũhoro no gũkorũo arĩ wĩra o wothe wa kũrutana Bibilia ũrĩa ũrutagwo nĩ Akristiano. Hihi Paulo aroiga atĩ no mũhaka mũtumia ehumbĩre mũtwe hingo ciothe rĩrĩa arahoya kana kũrutana Bibilia? Aca. Nĩ gũkũringana nĩ hĩndĩ ĩrĩkũ.

Hĩndĩ ĩrĩa agĩrĩirũo nĩ kwĩhumbĩra mũtwe. Ciugo cia Paulo cionanagia atĩ rĩngĩ nĩ magĩrĩirũo gwĩka ũguo marĩ thĩinĩ wa famĩlĩ na thĩinĩ wa kĩũngano. Oigĩte ũũ: “Mũtwe wa mũndũ-wa-nja nĩwe mũndũ mũrũme . . . Nake mũndũ-wa-nja o wothe ũkũhoya Ngai, kana akaratha ũhoro, atehumbĩire mũtwe, no gũconora egũconorithia mũtwe wake.” (Mũhari wa 3, 5) Thĩinĩ wa famĩlĩ Jehova amũrĩte mũthuri akorũo arĩ we mũtwe wa mũtumia. Atangĩonania atĩ nĩ aratĩa watho wa mũthuriwe-rĩ, no amũconorithie angĩruta mawĩra marĩa Jehova aheete mũthuri. Kwa ngerekano-rĩ, angĩkorũo nĩ egũtongoria wĩruti wa Bibilia mũthuriwe arĩho, agĩrĩirũo kuonania nĩ aratĩa watho wake na njĩra kwĩhumbĩra mũtwe. Agĩrĩirũo kwĩhumbĩra o na angĩkorũo mũthuriwe ti mũbatithie tondũ nĩwe mũtwe wa famĩlĩ.a Angĩkorũo nĩ ekũhoithia kana arutane kahĩĩ gake kanini kabatithie karĩ ho-rĩ, nĩ agĩrĩirũo ehumbĩre mũtwe, ti tondũ nĩ ko mũtwe wa famĩlĩ, no nĩ tondũ wa kuonania gĩtĩo harĩ ko karĩ mũndũrũme mũbatithie thĩinĩ wa kĩũngano.

Paulo akĩaria ũhoro wa mũtumia kwĩhumbĩra mũtwe rĩrĩa araruta mawĩra makonainiĩ na kĩũngano oigire ũũ: “No rĩrĩ, ongorũo kũrĩ mũndũ ũkwenda gũkararia-rĩ, nĩamenye atĩ mũtugo ũcio mũgwetete, ithuĩ tũtirĩ naguo, o namo makanitha ma Ngai matirĩ naguo.” (Mũhari wa 16) Thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano-rĩ, wĩra wa gũtongoria ũkoragwo ũheetwo athuri arĩa abatithie. (1 Timotheo 2:11-14; Ahibirania 13:17) No athuri oiki matuĩkaga ateithia a ũtungata kana athuri a kĩũngano, arĩa maheetwo wĩra wa kũmenyagĩrĩra rũũru rwa Ngai. (Atũmwo 20:28) Mahinda mangĩ-rĩ, no kũbataranie mũtumia Mũkristiano arute wĩra ũrĩa wagĩrĩire kũrutwo nĩ mũndũrũme mũbatithie. Kwa ngerekano-rĩ, no atongorie mũcemanio wa ũtungata kũngĩkorũo gũtarĩ mũndũrũme mũbatithie wagĩrĩire ũngĩtongoria mũcemanio ũcio. Kana no akorũo agĩtongoria wĩruti wa Bibilia wa mũciĩ harĩ na mũrũ wa ithe witũ mũbatithie. Tondũ maũndũ macio nĩ gĩcunjĩ kĩa mawĩra ma kĩũngano-rĩ, agĩrĩirũo nĩ kwĩhumbĩra mũtwe nĩ getha onanie nĩ aramenya atĩ wĩra ũcio araruta wagĩrĩire kũrutwo nĩ mũrũ wa ithe witũ mũbatithie.

O na kũrĩ ũguo-rĩ, maũndũ maingĩ ma ũthathaiya matibataraga aarĩ a Ithe witũ mehumbĩre mũtwe. Kwa ngerekano-rĩ, ndarabatara kwĩhumbĩra rĩrĩa aracokia ciũria mĩcemanio-inĩ, rĩrĩa arahũnjia nyũmba kwa nyũmba me hamwe na mũthuriwe, kana marĩ na mũrũ ũngĩ wa Ithe witũ mũbatithie, kana rĩrĩa arathomithia kana kũhoya na ciana ciake iria itarĩ batithie. Kwahota kũgĩa na ciũria ingĩ, na angĩkorũo mwarĩ wa Ithe witũ ndarĩ na ma biũ ũrĩa agĩrĩire nĩ gwĩka-rĩ, no atuĩrie ũhoro makĩria.b Angĩkorũo arĩ o na nganja, na thamiri yake nĩ ĩramwĩra ehumbĩre mũtwe-rĩ, ti ũũru angĩĩhumbĩra.

Itũmi. Mũhari-inĩ wa 10, tũrona itũmi igĩrĩ iria ingĩtũma mũtumia Mũkristiano ende kwĩhumbĩra mũtwe: “Mũndũ-wa-nja aagĩrĩirũo nĩ gũkoragwo e na rũũri mũtwe rũa atĩ nĩ mwathwo, agĩage naruo nĩ ũndũ wa araika.” Kĩa mbere, ta rora ciugo ici, “rũũri mũtwe rũa atĩ nĩ mwathwo.” Mũtumia kwĩhumbĩra mũtwe nĩ kuonania atĩ nĩ aramenya watho ũrĩa Jehova aheete ariũ a Ithe witũ arĩa abatithie thĩinĩ wa kĩũngano. Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, nĩ onanagia wendo na wĩhokeku wake harĩ Jehova Ngai. Gĩtũmi gĩa kerĩ kĩonanĩtio nĩ ciugo ici, “nĩ ũndũ wa araika.” Mũtumia kwĩhumbĩra mũtwe kũhutanĩtie atĩa na araika acio marĩ hinya?

Araika nĩ mendaga kuona watho wa Jehova ũgĩtĩo ithondeka-inĩ rĩake rĩothe, igũrũ na thĩ. Ningĩ nĩ magunĩkaga nĩ kĩonereria kĩa andũ matarĩ akinyanĩru wĩgiĩ gũtĩa watho. O na araika nĩ magĩrĩirũo gwathĩkĩra mũbango wa Jehova—araika aingĩ nĩ maaremirũo nĩ gwĩka ũguo mahinda mahĩtũku. (Judasi 6) Araika mahinda mangĩ no mone mũtumia Mũkristiano ũrĩ na ũgĩ, ũmenyo, na ũhoti gũkĩra mũrũ wa Ithe witũ mũbatithie thĩinĩ wa kĩũngano; no o na kũrĩ ũguo mũtumia ũcio akamũhe gĩtĩo. Mahinda-inĩ mangĩ mũtumia ũcio no akorũo arĩ mũitĩrĩrie maguta ũrĩa ũkagaya ũthamaki hamwe na Kristo. Mũtumia ũcio agakorũo e mũnene kũrĩ araika na aathane hamwe na Kristo kũu igũrũ. Nĩ kĩonereria kĩega mũno harĩ araika ũmũthĩ. Nĩ ma, nĩ gĩtĩo kĩnene mũno aarĩ a Ithe witũ maheetwo gĩa kuonania wathĩki kũgerera mĩtugo yao ya wĩhokeku na ya kwĩnyihia makĩĩroragĩrũo nĩ araika aingĩ ehokeku.