Nghee hatu dulu okuyandja oundombwedi wohangelela
1 Vangapi meongalo leni va mona oshili okupitila mokupewa oundombwedi wohangelela? Otashi dulika u kale wa kumwa eshi to ka uda kutya vangapi. Oundombwedi wohangelela owa kwatela mo okuudifila onghundana iwa ovanhu ovo hatu shakeneke eshi hatu longo oilonga yetu yefiku, ngeenge tu li momalweendo, hatu talele po ovapambele ile ovashiinda, ile eshi hatu lande oipumbiwa yetu, kofikola, koilonga nosho tuu. Mongudu yEendombwedi da ninginifwa di dule po 200, eepersenda 40 domudo oda udifilwa tete okupitila mokupewa oundombwedi wohangelela. Onghee hano, onghedi oyo yokuudifa ohai pondola neenghono.
2 Ovaudifi vomefelemudo lotete luhapu ova li hava yandje oundombwedi wohangelela. Pashihopaenenwa, eshi Jesus a li ta ende muSamaria, okwa li a udifila omukainhu umwe oo a li e uya okuteka omeva pondungu yaJakob. (Joh. 4:6-26) Filippus okwa li a hovela eenghundafana nelenga lokuEtiopia olo la li tali lesha embo laJesaja eshi e li pula a ti: “Ove u udite ko tuu eshi to lesha?” (Oil. 8:26-38) Omuyapostoli Paulus okwa li a udifila omukeleli wodolongo eshi a li modolongo muFilippi. (Oil. 16:23-34) Lwanima, eshi Paulus a li a idililwa meumbo lonhumba ‘okwa li a kunda aveshe ovo ve uya kuye. Ndele okwe va udifila ouhamba waKalunga nokwa longa ovanhu nouladi unene nokuhepaulula Omwene Jesus Kristus; ye ina kelelwa nande okulyelye.’ (Oil. 28:30, 31) Naave oto dulu okuyandja oundombwedi wohangelela, nokuli nongeenge pamwe ou na oumbada. Ngahelipi mbela?
3 Ino ongaonga okupopya: Ovanhu vahapu ohava mono shidjuu okuhovela eenghundafana novanhu ovo vehe shii. Ohashi kala yo nokuli shidjuu okukundafana kombinga yoshili novashiivikile. Ngeenge otwa dilonga kouwa waJehova, koshili i na ondilo oyo apa ovapiya vaye nosho yo konghalo inyikifa oluhodi omo ovanhu ve li, otashi ke tu linyengifa tu yandje oundombwedi. (Jona 4:11; Eps. 40:6; Mat. 13:52) Kakele kaasho, ohatu dulu okupula Jehova e tu kwafele tu kale ‘ovaladi.’ (1 Tes. 2:2) Omumwatate umwe oo a deulwa kofikola yaGilead okwa ti: “Luhapu onda mona kutya eilikano ohali kwafele ngeenge ndi wete shidjuu okupopya novanhu.” Ngeenge oto ongaonga okupopya, ilikana momutima pauxupi. — Neh. 2:4.
4 Okuyandja oundombwedi wohangelela inashi hala okutya otu na okuhovela eenghundafana hatu ningi omatwalemo a unganekwa ile hatu longifa omushangwa. Otashi ke tu kwafela ngeenge otwe li tulile po elalakano li li paunafangwa lokuhovela eenghundafana nopehe na okukala tu udite kutya otu na okuyandja oundombwedi pefimbo olo. Ovaudifi vahapu ova popya kutya osho ohashi va tu omukumo opo va popye kombinga yonghundana iwa momukokomoko weenghundafana. Ngeenge omunhu ina hala okukundafana naave, ino mu kondjifa. Xulifa po eenghundafana nombili ndele to i komesho noinima imwe.
5 Omumwameme umwe oo e na oumbada wokuhovela eenghundafana oha tale tete komunhu ndele te limemesha monghedi youkaume ngeenge a ka landa oinima yaye. Ngeenge omunhu naye okwe limemesha, omumwameme oo oha popi sha pauxupi. Ngeenge omunhu oo okwe linyenge nawa, osho ohashi mu tu omukumo opo a twikile neenghundafana. Okwa li ha pwilikine nelitulemo noha kendabala okutala kutya oshinima shilipi shi na sha nonghundana iwa tashi dulu okuhokwifa omunhu oo. Omumwameme oo okwa li a dula okuyandja oileshomwa ihapu nokwa li nokuli a hovela omakonakonombibeli mokulongifa onghedi oyo.
6 Nghee to dulu okuhovela eenghundafana: Oshike osho hatu dulu okutya opo tu dule okuhovela eenghundafana? Eshi Jesus a li ta popi nomukainhu umwe pondungu, okwa li ashike a hovela eenghundafana eshi a pula omukainhu oo e mu pe omeva okunwa. (Joh. 4:7) Onghee hano, ohatu dulu okuhovela eenghundafana mokupopifa omunhu monghedi youkaume ile tu mu pule epulo. Eshi tamu popi otashi dulika u mone omhito yokupopya kombinga yediladilo lopamishangwa notashi dulika u kune eembuto doshili. (Omuud. 11:6) Vamwe ohava mono hashi pondola okupopya oshinima shonhumba shihokwifa osho tashi linyengifa omunhu a pule. Pashihopaenenwa, fimbo wa teelela okumona ndokotola, oto dulu okuhovela eenghundafana mokupopya to ti: ‘Ohandi ka kala nda hafa eshi itandi ka vela vali.’
7 Okukala hatu konenene nako otaku dulu oku tu kwafela tu hovele eenghundafana. Ngeenge otwa mono omudali oo e na okaana ke na eenghedi, ohatu dulu okupandula omudali oo noku mu pula hatu ti: “Oshike she ku kwafela u pondole u li omudali?” Omumwameme umwe oha didilike oinima imwe oyo hai kundafanwa kovanailonga vakwao noha yandje ouyelele wokondadalunde wa kanghamena kwaasho ovanailonga ve na ohokwe musho. Eshi a li a uda kutya omukainhu umwe oo ha longo pamwe naye oku li pokuhombolwa, okwa li e mu pa o-Awake! oyo ya kundafana shi na sha nokulilongekidila oshivilohombolo. Osho osha twala meenghundafana da wedwa po di na sha nOmbibeli.
8 Onghedi imwe omo hatu dulu okuhovela eenghundafana oyo okulesha oishangomwa yetu moipafi yavamwe. Omumwatate umwe oha pandje Oshungonangelo ile o-Awake! oyo ina oshipalanyole shihokwifa nokulesha e limwenenena. Ngeenge okwa mono umwe oo e li popepi naye ta tale koshifo osho, oha pula epulo ile a tye sha shi na sha noshitukulwa osho ta lesha. Osho luhapu ohashi twala meenghundafana nomokuyandja oundombwedi. Ngeenge otwa fiye oileshomwa yetu opo vamwe tava dulu oku i mona, otashi dulika shi ka pendule ohokwe yovanailonga vakwetu ile yovanafikola vomongudu yetu notashi ke ve linyengifa ve tu pule omapulo.
9 Konga eemhito: Molwaashi oilonga yokuudifa oya endelela, katu na okutala ko okuyandja oundombwedi wohangelela ku li ashike oshinima osho hashi holoka po ombadilila. Ndele ponhele yaasho, otu na okukonga eemhito tu yandje oundombwedi eshi hatu longo oilonga yetu yefiku. Diladila komesho yefimbo kombinga yovanhu ovo tashi dulika u shakeneke, nokudiladila nghee to dulu okuhovela navo eenghundafana doukaume. Kala ho ende nOmbibeli yoye nosho yo oileshomwa oyo to dulu oku pa ovanhu ovo va ulika ohokwe. — 1 Pet. 3:15.
10 Ovaudifi vahapu ohava longifa eenghedi di lili noku lili opo va yandje oundombwedi wohangelela. Vamwe ohava ende noutraktate vomaludi e lili noku lili ngeenge tava ka talela po koshipangelo ile ngeenge tava i kundokotola opo va ka udifile ovanaudu ofimbo va teelela okumona ndokotola. Ovanhu ove hole unene tuu okatraktate oko taka popi kombinga younyuni mupe, naasho luhapu ohashi twala meenghundafana dihokwifa. (Eh. 21:1-4) Ovaudifi vamwe ohava yandje oifo kovanhu ovo hava ende pamwe navo moyeendifo yaaveshe. Mbela oto dulu okudiladila po eenghedi dimwe omo to dulu okukonga omhito u yandje oundombwedi wohangelela?
11 Ka talele po ovanhu ovo va ulika ohokwe: Ngeenge owa mono omunhu ta pwilikine nawa, kendabala okushuna komunhu a tya ngaho. Ngeenge otashi shiiva, oto dulu okulombwela omunhu to ti: “Onda hafela filufilu okukundafana naave. Mbela openi handi dulu oku ku mona opo tu kundafane vali?” Ovaudifi vamwe ohava yandje eendjukifi nosho yo eengodi davo kovanhu ndele tava ti: “Onda hafela okukundafana naave. Ngeenge owa hala okushiiva shihapu kombinga yaashi twa kundafana, shangele nge ile u dengele nge ongodi kongodi oyo nde ku pa.” Ngeenge ito dulu oku ka talela po omunhu oo a ulika ohokwe, ninga omalongekido neongalo olo tali dulu oku shi ninga mokuyadeka ofoloma yedina Please Follow Up (S-43) noku i yandja diva kuhamushanga weongalo leni.
12 Efimbo olo hatu longifa mokuyandja oundombwedi wohangelela oli na okulopotwa. Onghee hano, didilika efimbo la tya ngaho, nokuli nonande ominute ashike dinini mefiku. Diladila kwaashi: Ngeenge keshe omuudifi okwa kala ha yandje oundombwedi wohangelela oule wominute 5 efiku keshe, otashi ke tu pa eevili omamiliyona 17 omwedi keshe ngeenge ominute odo oda tulwa kumwe.
13 Ohole yetu yokuhola Kalunga nosho yo ovanhu vakwetu oyo hai tu linyengifa unene tu yandje oundombwedi wohangelela. (Mat. 22:37-39) Ngeenge omitima detu odi yadi olupandu omolwomaukwatya aJehova nosho yo omalalakano aye, otashi ke tu linyengifa tu popye kombinga ‘yoshinge shouhamba waye.’ (Eps. 145:7, 10-12) Okukala tu na ko nasha shili novanhu vakwetu ohaku tu linyengifa tu longife omhito keshe tai wapalele tu va udifile onghundana iwa fimbo pe na efimbo natango. (Rom. 10:13, 14) Ngeenge otwa lidiladila komesho yefimbo nokulilongekida, atusheni ohatu ka dula okuyandja oundombwedi wohangelela notashi dulika tu ka mone ehafo omolwokulombwela ovanamitimadiwa oshili.
[Omapulo ekonakono]
1. (a) Oundombwedi wohangelela ohau yandjwa ngahelipi? (b) Ovanhu vangapi ve li pokwoongala apa va li va udifilwa oshikando shotete okupitila mokupewa oundombwedi wohangelela?
2. Oihopaenenwa yokuyandja oundombwedi wohangelela ilipi hatu hange mOmishangwa?
3. Oshike tashi dulu oku tu kwafela tu finde oumbada?
4. Elalakano lilipi tashi dulika tu litulile po, nomolwashike?
5. Oshike sha li sha kwafela omumwameme umwe oo e na oumbada a dule okuyandja oundombwedi wohangelela?
6. Ongahelipi hatu dulu okuhovela eenghundafana opo tu dule okuyandja oundombwedi wohangelela?
7. Ongahelipi okukala hatu konenene tashi ke tu kwafela tu yandje oundombwedi wohangelela?
8. Ongahelipi hatu dulu okulongifa oileshomwa yetu tu hovele eenghundafana?
9, 10. (a) Eemhito dilipi to dulu okulongifa opo u yandje oundombwedi wohangelela? (b) Oho shi ende ngahelipi opo u yandje oundombwedi wohangelela?
11. Ongahelipi hatu dulu oku ka talela po ovanhu ovo va ulika ohokwe ovo twa shakeneka eshi twa yandja oundombwedi wohangelela?
12. (a) Omolwashike tu na okudidilika nokulopota efimbo olo twa longifa mokuyandja oundombwedi wohangelela? (b) Oidjemo ilipi ya etifwa kokuyandja oundombwedi wohangelela? (Tala oshimhungu: “Okuyandja oundombwedi wohangelela ohaku eta oidjemo.”)
13. Oshike hashi tu linyengifa tu yandje oundombwedi wohangelela?
[Eendjovo dididilikwedi pepandja 4]
Otashi ke ku kwafela ngeenge owe litulile po elalakano lokuya kuvamwe nokuhovela eenghundafana
[Eendjovo dididilikwedi pepandja 5]
Ovaudifi vahapu ohava longifa eenghedi di lili noku lili opo va yandje oundombwedi wohangelela
[Oshimhungu pepandja 5]
Omaetepo oo taa dulu oku ku kwafela u hovele eenghundafana
◼ Ilikana kuJehova e ku kwafele opo u hovele eenghundafana
◼ Hoolola okupopya novanhu ovo tava monika ve na oukaume noinava endelela
◼ Kala to tale koshipala shomunhu, limemesha nokupopya oinima oyo tai hokwifa omunhu
◼ Kala ho pwilikine nawa
[Oshimhungu pepandja 6]
Okuyandja oundombwedi wohangelela ohaku eta oidjemo
• Omumwatate umwe fimbo a li pongalashe a teelela otuwa yaye i pangelwe, okwa li a yandja oundombwedi kovanhu ovo va li popepi naye nokwa li e va pa oufo vokushiva ovanhu koshipopiwa shomoipafi. Konima yomudo poshoongalele shimwe shoshitukulwa, omumwatate oo okwa li a popifwa nohamu komumwatate umwe oo a li ehe shii. Omumwatate oo okwa li umwe womovalumenhu venya a li a pa oufo pongalashe omudo wa ya. Omulumenhu umwe womwaavo va pewa oufo okwa li a ya koshipopiwa osho shomoipafi nokwa li a pula ekonakonombibeli, nopaife ye nomukulukadi waye ova ninginifwa.
• Omumwameme umwe oo e lihonga oshili eshi a li a pewa oundombwedi wohangelela okwa tala ko ovanhu ovo ha shakeneke omolwounona vaye ve li oshitukulwa shaye she likalekelwa. Oshitukulwa shaye osho osha kwatela mo ovashiinda novadali ovo ha shakeneke kofikola nosho yo poyoongalele yovadali. Ngeenge ta lombwele vamwe kutya oye lyelye, oha popi pauxupi tashi di komutima kutya Ombibeli oi li oshilongifo sha fimana osho hashi mu kwafele eshi ta tekula ovana vaye, nokudja opo oha lundulula oshikundafanwa. Ndele molwaashi oha kala nale a hovela eenghundafana, oha mono shipu neenghono okupopya kombinga yOmbibeli eshi tava kundafana. Mokulongifa onghedi yo, okwa kwafela ovanhu 12 va ninge Eendombwedi daJehova.
• Eshi omumwameme umwe a li a talelwa po komunhu umwe oo ha longo mehangano lekwashilipaleko, okwa li a longifa omhito oyo opo e mu pe oundombwedi. Omumwameme oo okwa li a pula omunhu oo ngeenge ina hala oku ka kala noukolele muwa, a hafa noku ka kala nomwenyo fiyo alushe. Omunhu oo okwa li a nyamukula kutya okwa hala nokwa li a pula omumwameme kutya ota popi kombinga yehangano lekwashilipaleko lilipi. Omumwameme oo okwa li e mu ulikila omaudaneko Ombibeli nokwa li e mu pa shimwe shomoileshomwa yetu, osho a li a mana ko oku shi lesha moufiku umwe. Okwa li pa ningwa elongekido lekonakonombibeli, ndele ta hovele okukala he uya kokwoongala akushe nolwanima okwa ka ninginifwa.
• Fimbo omumwameme umwe a li molweendo lodila, okwa li a hovela okupopya nomukainhu umwe oo a li omutumba popepi naye nokwa li a dula okuyandja oundombwedi. Eshi va fika, omumwameme oo okwa li a pa omukainhu oo ondjukifi yaye nongodi nokwa li e mu ladipika a pule ekonakonombibeli ngeenge okwa talelwa po kEendombwedi daJehova. Mefiku la ka landula ko, Eendombwedi mbali oda li da talela po omukainhu oo. Omukainhu oo okwa li a hovela okukonakona Ombibeli, ta ningi exumokomesho meendelelo ndele ta ninginifwa, nolwanima okwa ka hovela omakonakonombibeli atatu.
• Omumwatate umwe womupofi womido 100, oo e li meumbo lovakulupe oku hole okupopya luhapu ta ti: “Otwa pumbwa Ouhamba.” Osho osha li sha ningifa ovanailonga nosho yo ovanamido va pule kutya Ouhamba oshike. Umwe womovakainhu ovo hava longo mo okwa li a pula omumwatate kutya okwa hala oku ka ninga shike mOparadisa. Omumwatate okwa li a nyamukula a ti: “Ohandi ka mona ko, handi ka enda vali nohandi ka xwika po okatemba kange.” Molwaashi iha mono ko, okwa li ha pula omukainhu oo e mu leshele oifo. Eshi omonakadona womumwatate oo a li a talela po omumwatate, omunailonga oo okwa li a pula okakadona oko ngeenge ota dulu okukufa po oifo a ye nayo keumbo. Okwa li yo a lombwela omonakadona womumwatate oo a ti: “Oshipalanyole shetu shipe meumbo lovakulupe osho: ‘Otwa pumbwa Ouhamba.’ ”
• Omumwameme umwe oo a li momukweyo morestoulanda imwe okwa li a uda ongudu yovalumenhu ovanamido ovo va li omutumba popepi naye tava kundafana kombinga yoinima yopapolotika. Omulumenhu umwe okwa li a popya kutya omapangelo itaa dulu okukandula po omaupyakadi avo. Omumwameme okwa li e lipopila a ti: ‘Ei omhito yange.’ Opo nee okwa ilikana pauxupi nokwa ya ko kuvo. Konima eshi e lipopya kutya oye lyelye, okwa lombwela ovalumenhu ovo kutya Ouhamba waKalunga oo ashike epangelo olo tali ka kandula po omaupyakadi ovanhu nokwa li e va pa okabroshure oko a li e na. Konima yokafimbo, menindjela okwa li a ya po puvo. Omumwameme okwa li ta diladila kutya pamwe ota tewa mo. Ndele ponhele yaasho, menindjela okwe mu lombwela kutya naye okwa li ta pwilikine eshi va li tava kundafana, ndele naye okwa hala yo okabroshure. Omunailonga umwe oo naye a li ta pwilikine naye okwa li a ya puvo ta lili. Omunailonga oo okwa li ha konakona Ombibeli nale ndele natango okwa hala okutwikila.