Upperisarsiorneq oqallisigissallugu inniminarpallaarpa?

„MAKKU marluk oqallisigineq ajorpakka: upperisarsiorneq naalakkersuinerlu!“ Inuit ilaat Jehovap nalunaajaasuinit Biibili pillugu oqaloqatiginiarneqaraangamik taama qisuariartarput. Tamannalu paasinarpoq.

Inuit naalakkersuineq oqallisigileraangamikku oqqannersuarmik akioriinnersuarmillu naggasersinnaasarpaat. Inuppassuit neriorsulussinnarneqartarnertik pissutigalugu paasisimavaat naalakkersuisut amerlasuut pissaaneq, tusaamasaaneq aningaasallu kisiisa anguniagarigaat. Ajoraluartumillu naalakkersuinermut tunngasutigut isumaqatigiinngissutit ilaannikkut nakuusernermik kinguneqartarput.

Immaqali oqarumassaatit aamma upperisarsiorneq eqqarsaatigalugu taamaattoq, ullumikkullu akersuunnerit ilarpassui upperisarsiornermik pissuteqartut. Irlandimi Avannarlermi katuullit naaggaartullu sivisuumik akerariissimapput. Balkanimi ortodoksit, Romalerisut musliimillu killeqarfilerngusaallutik sorsuuttarput. Suna kinguneralugu? Peqqarniitsuliornerit uumissuinerlu atuuttuarput.

Inuunertik ulorianartorsiulersinnaammat inuppassuit namminneq upperisartik ilaquttamillu upperisaat isumaallu nipangiusimasarpaat. Afrikami musliimit, kristumiuunerartut nunallu inuiisa upperisaannut isumaqataasut ukiuni hundredelikkuutaani upperisarsiorneq pissutigalugu akersuuttarsimapput, taamaattumillu angajoqqaat meeqqatik illersuutissatut marlunnik atsertarsimavaat, sulilu tamanna ileqquuvoq. Taamaalilluni nukappiaraq atimi ilaat ataasiinnaq atorlugu kristumiutut imaluunniit allamik upperisalittut nassuerutigisinnaavoq. Tupinnanngilaq inuk upperisani inuunerminik akeqarsinnaappat upperisami ammasumik eqqartornissaanut nangaassuteqassappat.

Inuit allat naak inuunerminnut navianartorsiutaassanngikkaluartoq upperisartik oqaloqatigiissutigerusuttanngilaat. Isumaqarput allamik upperisalik upperisartik pillugu oqaloqatigissallugu siunertaqanngitsoq. Sulilu allat isumaqarput upperisarsiornerit tamarmik ajunngitsuusut. Isumaqarput inuup upperisani naammagisimaarpagu assigiinngissutit oqaloqatigiissutigissallugit iluaqutaanngitsoq.

Allaat upperisarsiornermik ilisimatuut isumaqatigiinngillat. Qinerlerfissiami The New Encyclopædia Britannica-mi ilanngutassiami „Upperisarsiornernik misissuineq immikkoortiterinerlu“-mi ima nassuiarneqarpoq: „[Upperisarsiorneq] pillugu ilisimatuut isumaqatigiittarnerat . . . qaqutigoortuuvoq. . . . Ilami ukiut ingerlaneranni tamatumani akerleriissuteqartoqartuaannarsimavoq.“

Qinerlerfissiami allami upperisarsiorneq ima nassuiarneqarpoq: „Inuit pissaanermik inunnit qutsinnerusumik silarsuarmut naalagaasumik pinngortitsisumillu upperisaqarnerannut ataqqinninnerannullu ersiutaasoq.“ Tamatuma takutippaa upperisarsiorneq inuit inuuneranni pingaaruteqartorujussuusoq. Aap, inuiaat oqaluttuarisaanerat upperisarsiornermit ilusilersorneqartuaannarsimavoq. „Innuttaaqatigiinni tamani,“ qinerlerfissiami Oxford Illustrated Encyclopedia of Peoples and Cultures-mi allassimavoq, „upperisarsiorneq qanoq ittuugaluartorluunniit ikiortigalugu inuuneq aaqqissuussaatinniarneqarlunilu siunertaqartinniarneqartarsimavoq“. Inuunermik tunngaviusumik ’aaqqissuussaatitsillunilu siunertaqartitsigami’ upperisarsiorneq tassaannaasariaqanngilaq akerleriissut imaluunniit oqqassut. Tassaasariaqarpoq inoqammut oqaloqatigiissutissaq eqqarsaatigeqqissaagassarlu. Kikkulli tamatuminnga oqaloqatigisinnaavavut, taamaaliornerpullu qanoq ajunngitsumik kinguneqarsinnaava?