Чәтьнайед нав Һәвда бь Һʹьзкьрьн Сафи кьн
«Бь һәврʹа әʹдьлайийеда бьжин» (МАРQ. 9:50).
1, 2. Дәрһәqа кʹижан шәрʹ-дәʹwед мәрьва кʹьтеба Дәстпебунда лекьри йә у жь wан сәрһатийа әм чь дькарьн һин бьн?
QӘ ҺУН фькьринә дәрһәqа шәрʹ-дәʹwед мәрьва, кʹижан кӧ Кʹьтеба Пирозда те гьликьрьне? Дина хwә бьдьнә тʹәне сәр сәрийед пешьн жь кʹьтеба Дәстпебун. Qайин Һабил кӧшт (Дәстп. 4:3-8); Ламәх мерәки щаһьл кӧшт, чьмки әwи мери wи хьст (Дәстп. 4:23); шьванед Бьраһим у Лут һәврʹа кʹәтьнә дәʹwе (Дәстп. 13:5-7); Һащәре Сәра беһӧрмәт дькьр, ләма жи Сәра жь Бьраһим хәйиди (Дәстп. 16:3-6); Исмайил мьqабьли һʹәмуйа дәрдькʹәт у һʹәмушк жи мьqабьли wи дәрдькʹәтьн (Дәстп. 16:12).
2 Гәло чьрʹа Кʹьтеба Пирозда дәрһәqа чәтьнайед wи щурʹәйи те гьли кьрьне? Мәʹнийа пешьн әw ә, кӧ әм һин бьн әʹдьлайе хwәйи кьн. Әм жи мәрьвнә гӧнәкʹар ьн, у ләма жи чахе әм рʹасти проблемед ӧса тен, әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә мәсәлед мәрьвед баш, дәрһәqа кʹижана Кʹьтеба Пирозда те гьликьрьне. Мәсәлед wан мәрьва, дькарьн али мә бькьн, кӧ әм һин бьн тʹәви йед дьн әʹдьлайе хwәй кьн (Рʹом. 15:4).
3. Wе тʹемайеда дәрһәqа чь әме шеwьр кьн?
3 Wе тʹемайеда wе бе шьровәкьрьне кӧ чьрʹа хьзмәткʹаред Йаһоwа гәрәке проблема ортʹа һәвдӧ сафи кьн, у чь щурʹәйи. Әме шеwьр кьн дәрһәqа һьнә принсипед Кʹьтеба Пироз, кʹижан кӧ дькарьн али мә бькьн чәтьнайа ортʹа һәвдӧ сафи кьн, у һәләqәтийа баш хwәйи кьн тʹәви мәрьвед хwәйи незик, у тʹәви Йаһоwа Хwәде.
ХЬЗМӘТКʹАРЕД ХWӘДЕ ГӘРӘКЕ ЧӘТЬНАЙЕД ОРТʹА ҺӘВДӦ САФИ КЬН
4. Кʹижан ньһерʹандьн дьнйайеда бәлабуйи йә, у әw йәк чь ахьри ани?
4 Иро ортʹа мәрьвада гәләк шәрʹ-дәʹw һәнә, у һʹәчʹи зәʹф мәʹнийа wе йәке Шәйтʹан ә. Әдәнеда Шәйтʹан гот, wәки бейи Хwәде һәр кәс дькарә сафи кә кӧ чь баш ә у чь хьраб ә (Дәстп. 3:1-5). Ахьрийа wе йәке иро әʹйан ә. Иро мәрьв дьфькьрьн кӧ изьна wан һәйә хwәха сафи кьн чь баш ә у чь хьраб ә. Әwана qӧрʹә нә, хwәһʹьз ьн у шәрʹуд ьн. Әwана әве йәке дькьн чь кӧ чʹәʹве wанда рʹаст ә, у бона wан фьрqи тʹӧнә сафикьрьнед wан wе ча сәр мәрьвед дьн һʹӧкӧм бьн. Ньһерʹандьна wи щурʹәйи шәрʹ-дәʹwа пешда тинә. Ле Кʹьтеба Пироз мә ширәт дькә, «мәрьве кӧ һерса хwә натәмьринә дәʹw-дозе гӧр дькә, у әw кʹе кӧ хwә ль һерсе дьгьрә, гәләк гӧна дькә» (Мәтʹлк. 29:22, ДТʹ).
5. Иса ча мәрьв һин дькьр, кӧ әwана ча гәрәке чәтьнайед ортʹа һәвдӧ сафи кьрана?
5 Иса мәрьв һин дькьрьн, кӧ тʹьме әʹдьлайе бьгәрʹьн, һәла һе wи чахи жи, чахе әwана дьшьрмиш дьбьн кӧ әw йәк бона кʹара wан нинә. Чахе Иса сәр чʹийе мәрьв һин дькьрьн, әwи ширәт да шагьртед хwә, кӧ чаwа чәтьнайед ортʹа һәвда сафи кьн. Мәсәлә әwи wанрʹа гот кӧ нәрм бьн, әʹдьлайе хwәй кьн, у ӧса жи хwә жь һерсе дур бьгьрьн. Һьн жи әwи әwана һин дькьрьн, кӧ чәтьнайа нав һәвда зу сафи кьн, у дьжмьнед хwә һʹьз бькьн (Мәт. 5:5, 9, 22, 25, 44).
6, 7. а) Чьрʹа фәрз ә чәтьнайед ортʹа һәвдӧ зу сафи кьн? б) Һәр хьзмәткʹаре Йаһоwа, кʹижан пьрса гәрәке бьдә хwә?
6 Иро әм Хwәдерʹа хьзмәт дькьн, wирʹа дӧа дькьн, мьзгине бәла дькьн у дьчьнә сәр щьвинед мә. Ле һәрге әм тʹәви йед дьн әʹдьлайе хwәйи накьн, әw һʹәму тьшт пʹучʹ ә (Марq. 11:25). Әм нькарьн досте Хwәде бьн, һәрге шашийед мәрьвед дьн набахшиньн. (Бьхунә Луqа 11:4; Әфәси 4:32.)
7 Йаһоwа жь һʹәму хьзмәткʹаред хwә дәʹwа дькә, кӧ һәвдӧ бьбахшиньн у тʹәви һәвдӧ әʹдьлайеда бьн. Ләма wе керһати бә, һәрге әм жь хwә бьпьрсьн: «Гәло әз һеса хушк-бьред хwә дьбахшиньм? Әз ша мә тʹәви wан һәвалтийе бькьм?» Йаһоwа жь хьзмәткʹаред хwә һивийе йә, кӧ әwана йед дьн бьбахшиньн. Ләма, һәрге исафа тә тәрʹа дьбежә кӧ лазьм ә һин би һе зедә бьбахшини, Йаһоwарʹа дӧа бькә бона аликʹарийе! Баве мәйи әʹзмана wе әw дӧайед тәйи мьлукти бьбьһе, у әʹсә wе щаба дӧайед тә бьдә (1 Йуһʹн. 5:14, 15).
ТӦ ДЬКАРИ ХӘЙИДЕ ЖЬ ДЬЛЕ ХWӘ ДӘРХИ?
8, 9. Чахе кәсәк мә хәйидандийә, әм ча гәрәке хwә кʹьфш кьн?
8 Һʹәта кӧ әм гӧнәкʹар ьн, чьqас жи әм нәхwазьн, йәкә әме пе кьред хwә йан хәбәрдана хwә, дьле һәвдӧ бешиньн. Жь ве йәке әм хwәйкьри ниньн (Wаиз 7:20; Мәт. 18:7). Чахе кәсәк тә дьхәйидинә, тӧ хwә ча кʹьфш дьки? Wәрә шеwьр кьн дәрәщәке: Рʹожәке хушкәк незики дӧ бьра бу у тʹәви wан хәбәрда. Бьрак хәйиди жь бо щурʹе хәбәрдана ве хушке. Чахе әw һәрдӧ бьра тʹәне ман, бьре кӧ хәйиди әw хушк сущдар дькьр сәва хәбәрдана ве. Ле йе дьн, ани бира wи, кӧ әw хушк ида 40 сала бь амьни Йаһоwарʹа хьзмәт дькә, һәла һе wәʹде чәтьнайа жи. Әwи бьрайи wи да баwәркьрьне, wәки әwе хушке нәдьхwәст wи бьхәйидинә. Паши хәбәрдана wан, бьре кӧ хәйиди бу, бьре дьнрʹа гот: «Тӧ рʹаст и». Ӧса әw чәтьнайи сафи бу.
9 Жь ве дәрәще әм чь һин дьбьн? Чахе кәсәк мә дьхәйидинә, әм хwәха дьжберьн кӧ чаwа хwә кʹьфш кьн. Мәрьве бь һʹьзкьрьн, шашийа дьбахшинә. (Бьхунә Мәтʹәлок 10:12; 1 Пәтрус 4:8.) Чахе әм дина хwә надьнә «qьсуред» мәрьва, әw йәк бәр чʹәʹве Йаһоwа тьштәки бәдәw ә (Мәтʹлк. 19:11; Wаиз 7:9). Ләма, һәрге һун һʹәсаб дькьн кӧ кәсәк тʹәви wә сәрт бу йан беqәдьри да кʹьфше, жь хwә бьпьрсьн: «Гәло әз дькарьм дина хwә нәдьмә сәр ве йәке? Лазьм ә әз дәрһәqа ве йәке бәрдәwам кьм дьшьрмиш бьм?»
10. а) Хушкәке ча сәрида хwә кʹьфш кьр, чахе әw сущдар кьрьн? б) Чь ширәт сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз али ве хушке кьр, кӧ рʹьһʹәтийа дьл хwәй кә?
10 Чахе мә сущдар дькьн, һеса нинә кӧ әwе йәке пьшт гӧһе хwәва бавежьн. Wәрә дәрәщәке шеwьр кьн. Хушкәк, мәсәлә әм wе нав кьн Луси, пешәнг ә. Әwе бьһист wәки дәрһәqа хьзмәткьрьна wе нәбаш хәбәрданә, у ӧса жи кӧ әw чь щурʹәйи wәʹде хwә хәрщ дькә. Луси дьлтәнг бу, у әw чу щәм бьред щерʹьбанди сәва кӧ ширәте бьстинә. Әw гьли дькә: «Ширәта wан кӧ сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз бу, али мьн кьр кӧ рʹаст бьньһерʹьм сәр ньһерʹандьна мәрьвед дьн у дина хwә бьдьм сәр кәсе лапи фәрз, демәк Йаһоwа». Луси гәләк qәwи бу, чахе хwәнд Мәтта 6:1-4. (Бьхунә.) Әwан рʹеза анинә бира wе, wәки нета wе гәрәке әw бә, кӧ дьле Йаһоwа ша кә. Әw дьбежә: «Һәрге жи йед дьн дәрһәqа хьзмәткьрьна мьн нәбаш хәбәрдьдьн, әз йәкә шабуне ӧнда накьм. Чьмки әз заньм wәки әз чьqас дькарьм һʹәму тьшти дькьм, сәва кӧ qәбулкьрьна Йаһоwа бьстиньм». Чахе Луси һатә сәр ве нете, әwе билани да кʹьфше кӧ дина хwә нәда сәр wан гьлийед нә баш.
ҺӘРГЕ ТӦ НЬКАРИ ХӘЙИДЕ ЖЬ ДЬЛЕ ХWӘ ДӘРХИ
11, 12. а) Мәсиһи чь гәрәке бькә һәрге әw тʹәхмин дькә кӧ дьле бьре wи жь wи майә? б) Чаwа Бьраһим проблем сафи кьр, у әм чь дәрсе жь wи һин дьбьн? (Бьньһерʹә шькьле әʹwльн.)
11 «Әм һʹәму жи гәләк шашийа дькьн» (Аqуб 3:2). Бьдә бәр чʹәʹве хwә, кӧ тӧ пеһʹәсийайи wәки бьраки сәр тә хәйиди. Ве дәрәщеда тӧ гәрәке чь бьки? Иса гот: «Һәгәр тӧ һʹәдийа хwә бини сәр горигәһе у ль wьр бе бира тә, кӧ дьле бьре тә жь тә майә, һʹәдийа хwә wе дәре ль бәр горигәһе бьһелә у пешийе һәрʹә бьре хwәрʹа ль һәв wәрә у паше wәрә һʹәдийа хwә бьдә» (Мәт. 5:23, 24). Чаwа ширәта Иса дьдә кʹьфше, тӧ гәрәке тʹәви бьре хwә хәбәрди. Дина хwә бьдә, кӧ чахе тʹәви бьре хwә гәрәке хәбәрди, нета тә гәрәке чь бә. Тӧ гәрәке нә кӧ бьре хwә нәһәq ки, ле шашийа хwә гәрәке бежи у әʹдьлайе чеки. Демәк, лапә фәрз әw ә, кӧ әм тʹәви хушк-бьред хwә әʹдьлайеда бьн.
12 Кʹьтеба Пирозда те гьликьрьне, кӧ хьзмәткʹаред Хwәде чаwа бь әʹдьлайе чәтьнайед ортʹа һәвдӧ сафи дькьрьн. Мәсәлә, шеwьр кьн дәрәщәке кӧ ортʹа Бьраһим у Лутда qәwьми. Һʹәйwанед һәрда жи гәләк һәбун. У ләма дьqәwьмә шьванед һʹәйwанед wан, бона әʹрд һәврʹа дькʹәтьнә дәʹwе. Бьраһим дьхwәст әʹдьлайи хwәй кьра, ләма әwи Лутрʹа гот, кӧ пешийе Лут хwәрʹа бьжберә әʹрде баш, кʹидәре кӧ мал у һʹәму һәбука wи щиwар буйа (Дәстп. 13:1, 2, 5-9). Бь рʹастийе мәсәләкә чьqас баш ә! Бьраһим әʹдьлайи дьгәрʹийа, нә кӧ кʹара хwә. Ле гәло Бьраһим жь бо мәрʹданийа хwә зьраре кʹәт? Тʹӧ щар на! Дәрберʹа, һәма паши ве дәрәща тʹәви Лут, Йаһоwа кʹәрәмед гәләк мәзьн соз да Бьраһим (Дәстп. 13:14-17). Әм жь ве йәке чь һин дьбьн? Йаһоwа тʹӧ щар wе наһелә кӧ әм зьраре кʹәвьн, сәва ве йәке кӧ әм пе принсипед Кʹьтеба Пироз чәтьнайед ортʹа һәвдӧ сафи дькьн.[1]
13. Бәрпьрсийарәки ча хwә да кʹьфше, чахе бьраки щаба wи сәрт да, у әм чь дәрсе дькарьн жь wи һин бьн?
13 Wәрә дәрәщәке шеwьр кьн. Бәрпьрсийаре тʹәзә йе идарәкә щьвата мәзьн, бьракирʹа тʹеле хьст, wәки бежә һәла әw дькарә ве идареда бь рʹәзәдьли һәвкʹарийе бькә. Ле әwи бьрайи сәрт щаба бәрпьрсийар да у тʹел сәр wи весанд, чьмки әw бьра сәр бәрпьрсийаре бәре һерс бу. Ле әw бәрпьрсийаре тʹәзә сәр wи бьрайи һерс нәкʹәт, ле йәкә әw йәк пьшт гӧһе хwәва нә авит. Сьһʹәтәк дәрбаз бу, у әwи wи бьрайирʹа диса тʹеле хьст у пьрси, һәла әwана дькарьн рʹасти һәв бен. Һʹәфтек дәрбаз бу, әwана Ода Щьватеда рʹасти һәв һатьн. Wана дӧа кьр, у паше сьһʹәтәке тʹәви һәв хәбәрдан. Әwи бьрайи гьли кьр, кӧ чьрʹа әw сәр бәрпьрсийаре бәре хәйиди бу. Әw бәрпьрсийаре тʹәзә бь дьлшәwати гӧһе хwә дьда wи, у паше һьнә рʹезед жь Кʹьтеба Пироз тʹәви wи шеwьр кьр. Ахьрийе, әwана һәв һатьн. Паше жи, әw бьра тʹәви wи бәрпьрсийари һәвкʹари дькьр сәр щьвата мәзьн. Әw бьра гәләк жь бәрпьрсийар рʹази бу, wәки әw һьндава wи qәнщ у нәрм бу.
ЧЬЧАХ ЛАЗЬМ Ә РʹУСПИЙАРʹА БЕЖЬН?
14, 15. а) Чьчах әм гәрәке ширәта жь Мәтта 18:15-17 бьдьнә хәбате? б) Дәрһәqа кʹижан се гава Иса гот, у нета мә гәрәке чь бә, чахе әwан гава дькьн?
14 Мәсиһи һʹәчʹи зәʹф чәтьнайед ортʹа һәвдӧ, гәрәке хwәха тʹәви һәв сафи кьн. Ле Иса гот кӧ һьнә дәрәщада дьqәwьмә лазьм ә щьватерʹа бежьн, демәк рʹуспийарʹа. (Бьхунә Мәтта 18:15-17.) Демәк, һәгәр мәрьве кӧ нәһәqи кьр, нахwазә бьре хwә бьбьһе, нә жи дьхwазә шәʹдә бьбьһе, гәрәке бежьнә рʹуспийа. Ле һәрге әw рʹуспийа жи нәбьһе, тʹәви wи мәрьви гәрәке чаwа тʹәви «пʹутпʹарьст у хәрщгьра» бьн. Иро, әw те һʹәсабе wәки әw мәрьв гәрәке жь щьвате бе дәрхьстьне. Дәрхьстьна жь щьвате дьдә кʹьфше, wәки әw «нәһәqийа» кӧ әwи һьндава бьре хwә кьр, тьштәки бьчʹук нибу. Демәк, һәгәр әw нәһәqи дькарьбу ортʹа wанда сафи буйа, ле сафи нәбу у әw нәһәqи нә тьштәки бьчʹук бу, әw мәрьв жь щьвате те дәрхьстьне. Нәһәqийа ӧса дькарә бьбә, мәсәлә фелбази, йан жи бӧхдан сәва кӧ наве кәсәки хьраб кьн. Тʹәне дәрәщед ӧсада дькарьн wан се гава бькьн, кʹижан кӧ Иса Мәттада гот. Гӧнед дьн, мәсәлә qави, кʹонә, рʹабәри, пʹутпʹарьсти, у гӧнед дьнә гьран, әʹсә гәрәке рʹуспи бьзаньбьн.
Сәва кӧ бьре хwә qазанщ ки, дьqәwьмә лазьм бе нә кӧ тʹәне щарәке тʹәви wи хәбәрди, ле һе зедә (Бьньһерʹә абзаса 15)
15 Нета ширәта Иса әw бу, wәки бь һʹьзкьрьн али бьре хwә бькьн (Мәт. 18:12-14). Пешийе, әм гәрәке бейи мәрьвед дьн, проблеме сафи кьн тʹәви wи, ортʹа мә у кʹеда проблем чебуйә. Дьqәwьмә кӧ лазьм бә нә кӧ щарәке тʹәви wи хәбәрдьн, ле һе зедә. Һәрге паши ве йәке диса проблем сафи нәбу, wи чахи гәрәке тʹәви wи у шәʹдәки хәбәрди, йе кӧ занә дәрһәqа ве дәрәще, у дькарә избат кә wәки рʹасти әwи бьрайи нәһәqи кьрийә. Һәрге бь сайа шәʹдәки проблем сафи бу, тӧйе «бьре хwә qазьнщ» ки. Ле һәрге тә тʹәви wи бьрайи гәләк щар хәбәрда, у нькари тʹәви wи әʹдьлайе хwәй ки, тʹәне wи чахи тӧ гәрәке һәрʹи рʹуспийарʹа гьли ки, сәва кӧ әwана али wи бькьн.
16. Чь дьдә кʹьфше кӧ ширәта Иса керһати йә у бь һʹьзкьрьн ә?
16 Гәләк дәрәщада, нәлазьм ә һәр се гава бькьн, кʹижан кӧ Мәтта 18:15-17-да те готьне. Ле гәло чьрʹа? Чьмки әw те һʹәсабе wәки чәтьнайи ортʹа һәвдӧ дькарә зу сафи бә, у мәрьве кӧ нәһәqи кьрийә, жь щьвате wе нәйе дәрхьстьне. Гәләк щар, әwе кӧ нәһәqи кьр дьвинә шашийа хwә у гӧне хwә тинә рʹуйе хwә. У ләма, мәрьве кӧ хәйидийә, дьбәкә дьвинә wәки ида мәʹни тʹӧнә хәйиде хwәй кә, у дьхwазә wи бьбахшинә. Демәк чаwа жь ширәта Иса әʹйан ә, нәлазьм ә дәрберʹа зу һәрʹьнә щәм рʹуспийа. Әм гәрәке һәрʹьн щәм рʹуспийа тʹәне wи чахи, һәрге дӧ гавед пешийе һатьнә кьрьне у һәрге избаткьрьна рʹаст һәйә wәки әwи мәрьви нәһәqи кьрийә.
17. Чь кʹәрәма әме бьстиньн, һәрге әм нав һәвда әʹдьлайе дьгәрʹьн?
17 Һʹәта кӧ әм гӧнәкʹар ьн, хәйидандьн wе һәбә. Аqубе шагьрт ньвиси: «Һәгәр йәк хәбәрданеда тʹӧ шашийе накә, әw йәки кʹамьл ә, кӧ дькарә тʹәмамийа qальбе хwә зәфт кә» (Аqуб 3:2). Сәва кӧ чәтьнайа ортʹа һәвдӧ сафи кьн, әм гәрәке әʹдьлайе «бьгәрʹьн у пәй wе» һәрʹьн (Зәб. 34:14, ИМ). Һәрге әм әʹдьлайе чекьн, әме шабуне бьстиньн жь һәләqәтийа баш һьндава хушк-бьред мә, у ӧса әме йәктийе бькьнә щьватеда (Зәб. 133:1-3). Ле лапә фәрз әw ә, wәки әме һәләqәтийа баш хwәй кьн тʹәви Йаһоwа, «Хwәдейе әʹдьлайийе» (Рʹом. 15:33). Әwан һʹәму кʹәрәма әме бьстиньн, чахе чәтьнайед ортʹа һәвдӧ бь һʹьзкьрьн сафи кьн.
^ [1] (абзаса 12) Мәрьвед дьн жи, йед кӧ проблем бь әʹдьлайе сафи кьрьнә әw ьн: Аqуб тʹәви Әсав (Дәстп. 27:41-45; 33:1-11); Усьв тʹәви бьред хwә (Дәстп.45:1-15); у Гидәйон тʹәви Әфрайимийа (Һʹакьм. 8:1-3). Дьбәкә һун дькарьн диса мәсәлед дьн жи биньн бира хwә, кӧ Кʹьтеба Пирозда һәнә.