Кʹьтеба Ибо Дькарә Али Тә Бькә Гава Ширәта Дьди

1-2. Гава се һәвалед Ибо у Әлиһу һатьн бал Ибо, ԝана чь кьр?

ИБО, йе кӧ мәрьвәки нав-дәнг у дәԝләти бу, һʹәму тьшт ӧнда кьр у дәнг-бәʹс дәрһәԛа ве йәке зу бәла бу. Дәрһәԛа һʹале Ибо мәрьвед Рʹоһьлате зу пеһʹәсийан. Се һәвалед ԝи, демәк Әлифаз, Билдад у Зофар жи бьһистьн кӧ чь һатә сәре Ибо у чун бажаре Усе, ԝәки бәр дьле ԝида бен. Ле гава әԝана гьһиштьнә ԝедәре у дитьн кӧ Ибо чь һʹалида йә, әԝана мәтʹал ман.

² Бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә, кӧ ԝана чь дит. Ибо һʹәму һәбука хԝә ӧнда кьрьбу. Пәз, дәԝар, дәвә у кʹәред ԝи иди тʹӧнә бун. Мала кӧ зарʹед ԝи теда бун, һьлшийа у гьшк мьрьн. Һʹәчʹи зәʹф хӧламед ԝи жи һатьнә кӧштьне. Сәрда жи бәдәна Ибо пʹьзькава тʹьжә бу. Дурва се мера Ибо нав хԝәлийеда рʹуньшти дитьн. Гәло ԝана ча хԝә да кʹьфше? Әԝана кʹеләка ԝи рʹуньштьн у дьдитьн кӧ еша Ибо чьԛас гьран бу, ле диса жи ԝана нава һʹәфт рʹожада ԛә дәнге хԝә нәкьр у бәр дьле ԝида нәһатьн (Ибо 2:12, 13). Паше хортәки бь наве Әлиһу жи һат у незики ԝан рʹуньшт. Ахьрийеда Ибо дәстпекьр хәбәр дә у жь бо дәрдед хԝә, ньфьрʹ рʹожа буйина хԝә кьр у мьрьна хԝә хԝәст (Ибо 3:1-3, 11). Фәʹмдари йә кӧ Ибо һʹәԝще аликʹарийе бу. Жь гьлийед кӧ се һәвалед Ибо ԝирʹа готьн у жь ве йәке кӧ ԝана ча хәбәр да, те кʹьфше кӧ әԝана бь рʹасти һәвалед ԝи бун йан на.

3. Ве готареда әме дина хԝә бьдьнә чь?

³ Йаһоԝа рʹебәрийа Муса кьр, ԝәки гьли у кьред се һәвалед Ибо у Әлиһу бьдә ньвисаре. Әʹйан ә кӧ һьнә гьлийед Әлифаз жь щьнәки бун, ле гьлийед Әлиһу жь бина бәр Йаһоԝа бун (Ибо 4:12-16; 33:24, 25). Ләма жи кʹьтеба Ибода һьм ширәтед гәләк баш, һьм жи ширәтед гәләк хьраб һәнә. Жь кʹьтеба Ибо әме бьвиньн, кӧ ширәт ча гәрәке бе дайине. Пешийе әме мәсәла хьраб йа се һәвалед Ибо шеԝьр кьн. Паше жи әме дина хԝә бьдьнә мәсәла баш йа Әлиһу. Ӧса жи әме бьвиньн, кӧ Исраелийа ча дькарьбун жь кʹьтеба Ибо кʹар бьстандана у әм чь кʹаре дькарьн бьстиньн.

СЕ ҺӘВАЛЕД ИБО ЧА ШИРӘТ ДАНӘ ԜИ?

4. Дьле Ибо чьма бь гьлийед се һәвалед ԝи рʹьһʹәт нәбу? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

⁴ Кʹьтеба Пироз дьбежә кӧ гава се һәвалед Ибо бьһистьн кӧ чь бәла һатә сәре Ибо, әԝана чун ԝәки тʹәсәлийа ԝи кьн у бәр дьле ԝида бен (Ибо 2:11). Ле әԝана нәгьһиштьнә нета хԝә. Гәло чьма? Һәри кем се мәʹни һәнә. Йа пешийе, дәԝса кӧ гӧһ бьдьнә ԝи, ԝана дәрберʹа ширәт да ԝи. Мәсәлә, әԝана нәрʹаст дьфькьрин кӧ Ибо жь бо гӧнед хԝә дьһатә щәзакьрьнеa (Ибо 4:7; 11:14). Йа дӧда, гәләк готьнед ԝан бекер, сәрт у нә бь һʹәзкьрьне бун. Мәсәлә, һәр се жь ԝана тьштед ӧса готьн, кӧ бь логики дьһатә кʹьфше, ле нәрʹаст бун (Ибо 13:12). Билдад дӧ щара сәрт Иборʹа гот, кӧ әԝ гәләк хәбәр дьдә (Ибо 8:2; 18:2). Зофар жи бь зьманәки туж гот, кӧ Ибо йәки беһʹьш ә (Ибо 11:12). Йа сьсийа, дьбәкә ԝана дәнге хԝә сәр Ибода бьльнд нәкьр, ле гәләк щара ԛәрфед хԝә ԝи кьрьн, әԝ сущдар кьрьн у ньмьз кьрьн (Ибо 15:7-11). Әшкәрә йә кӧ нета ԝан әԝ нибу, ԝәки дьле Ибо рʹьһʹәт кьн йан баԝәрийа ԝи дьһа ԛәԝи кьн, ле әԝ бу кӧ ԝи нәһәԛ дәрхьн.

5. Ахьрийа ширәтед һәвалед Ибо чь бу?

⁵ Ахьрийа ширәтед се һәвалед Ибо нәбаш бу. Жь бо готьнед ԝан, Ибо хԝә гәләк хьраб тʹәхмин кьр (Ибо 19:2). Чьԛас ԝана ԝи сущдар дькьр, һаԛас әԝи хирәт дькьр кӧ рʹастийа хԝә избат кә. Ләма жи Ибо ԛал-бал хәбәр дьда (Ибо 6:3, 26). Гьлийед се һәвалед Ибо ль гора ньһерʹандьна Йаһоԝа нибун, у ԝана һьндава Ибо дьлшәԝати нәданә кʹьфше. Бь ви щурʹәйи, ԝана бе һʹәмде хԝә изьн да, ԝәки Мире-щьна ԝана бона нета хԝә бьдә хәбате (Ибо 2:4, 6). Әв сәрһати ча дькарьбу ԝәʹде бәре мәрьварʹа кʹар бьанийа, у иро әм ча дькарьн жь ве сәрһатийе кʹаре бьстиньн?

6. Рʹуспийед Исраели дькарьбун жь мәсәла хьраб йа се һәвалед Ибо чь дәрса һин буна?

⁶ Исраелийа чь кʹар дькарьбун бьстандана? Паши ве йәке ча мьләте Исраел саз бу, Йаһоԝа рʹуспийед щерʹьбанди кʹьфш кьрьн, ԝәки әԝана ль гора ԛанунед ԝи һʹакьмтийе бькьн (Ԛануна Дӧщари 1:15-18; 27:1). Пешийа кӧ ширәт бьдана йан шьхӧле диԝанкьрьне бькьрана, рʹуспи гәрәке рʹьнд гӧһ бьдана мәрьва (2 Дирок 19:6). Ӧса жи ԝана гәрәке пьрс бьдана у нәфькьрийана, ԝәки әԝана хԝәха жи һәр тьшти заньн (Ԛануна Дӧщари 19:18). Әԝед кӧ ширәт дьдан, гәрәке тʹәви ԝан мәрьва, йед кӧ аликʹари жь ԝан дьхԝәстьн, сәрт хәбәр нәдана. Гәло чьма? Чьмки мәрьврʹа чәтьн ә дьле хԝә кәсе сәртрʹа вәкә (Дәркʹәтьн 22:22-24). Бәле, рʹуспийед мьләте Исраеле дькарьбун жь сәрһатийа Ибо гәләк дәрсед фәрз һин буна.

7. Хенщи рʹуспийед Исраели, диса кʹе дькарьбу ширәта бьда, у ԝана ча дькарьбу жь сәрһатийа Ибо кʹар бьстанда? (Мәтʹәлок 27:9)

⁷ Һәмьки, нә тʹәне рʹуспи ширәт дьдан. Бь рʹасти һʹәму Исраели, демәк ча йед щаһьл, ӧса жи кәсед әʹмьрда мәзьн, кʹӧлфәт йан мер, дькарьбун али мәрьвед дьн бькьн, ԝәки әԝана дьһа незики Йаһоԝа бьн йан жи хԝә рʹаст кьн (Зәбур 141:5). Йәк жь һʹӧнӧред һәвале рʹаст әв ә, кӧ әԝ һазьр ә жь дьл ширәте бьдә (Бьхунә Мәтʹәлок 27:9). Мәсәла хьраб йа се һәвалед Ибо дькарьбу нишани Исраелийа кьра, кӧ гава әԝана ширәта дьдьн, гәрәке чь нәбежьн у чь нәкьн.

8. Гава әм ширәта дьдьн, гәрәке әм чь нәкьн? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

⁸ Әм чь кʹаре дькарьн бьстиньн? Чаԝа шагьртед Иса, әм дьхԝазьн аликʹарийе бьдьнә хушк-бьред кӧ кʹәтьнә дәрәщед чәтьн. Ле әм гәрәке мина се һәвалед Ибо нәкьн. Йа әʹԝльн, пешийа кӧ ширәта бьдьн әм гәрәке пебьһʹәсьн кӧ бь рʹасти чь ԛәԝьмийә. Йа дӧда, әм гәрәке мина Әлифаз нибьн у ль гора ньһерʹандьн у щерʹьбандьна хԝә ширәта нәдьн, ле сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз ве йәке бькьн (Ибо 4:8; 5:3, 27). Йа сьсийа, әм гәрәке мәрьва ньмьз нәкьн у тʹәви ԝан сәрт хәбәр нәдьн. Һьнә гьлийед Әлифаз у һәвалед ԝи рʹаст бун. Һәла һе Паԝлосе шанди жи һьнә гьлийед Әлифаз дӧбарә кьр (Бәрамбәр кә Ибо 5:13 тʹәви 1 Корьнтʹи 3:19). Диса жи һʹәчʹи зәʹф жь гьлийед ԝанә дәрһәԛа Йаһоԝа нәрʹаст бун у дьле Ибо ешандьн (Ибо 42:7, 8). Гава әм ширәта дьдьн, әм гәрәке Йаһоԝа Хԝәде тʹӧ щара мина йәки сәрт нәдьнә кʹьфше у нәбежьн, кӧ әԝ хьзмәткʹаред хԝә һʹәз накә. Ньһа, ԝәрә әм бьньһерʹьн кӧ әм жь мәсәла Әлиһу чь дәрса дькарьн бьстиньн.

ӘЛИҺУ ЧА ШИРӘТ ДА ИБО?

9. Чахе се һәвалед Ибо хәбәрдан хьлаз кьрьн, чьма Иборʹа аликʹари лазьм бу, у Йаһоԝа әв аликʹари ча да ԝи?

⁹ Ибо у се һәвалед ԝи дьреж хәбәр дан, у 28 сәред Кʹьтеба Пирозда хәбәрдана ԝан ньвисар ә. Жь гьлийед ԝан те кʹьфше, ԝәки әԝана әʹщьз бун у һәла һе һерс бун жи. Ахьрийеда ԝана хәбәрдан да сәкьнандьне, ле Ибо һәла һе хәмгин бу у һʹәԝще дьлбинийе у ширәте бу. Гәло Йаһоԝа ча али ԝи кьр? Бь сайа Әлиһу, Йаһоԝа ширәт да ԝи. Ле Әлиһу чьма һаԛас ԝәʹдә һивийе бу һʹәта кӧ хәбәрдане дәстпекә? Әԝи гот: «Әз бь әʹмьре хԝә бьчʹук ьм, һун жи кал ьн. Ләма мьн хԝә да паш» (Ибо 32:6, 7, ИМ). Әлиһу заньбу, ԝәки мәрьвед әʹмьрда мәзьн гәләк тьшт әʹмьре хԝәда дитьнә у һин бунә, ләма жи әԝана жь щаһьла дьһа билан у щерʹьбанди нә. Ле паши ве йәке ча Әлиһу бь сәбьр гӧһ да Ибо у һәвалед ԝи, әԝи ида нькарьбу хԝә бьгьрә. Әԝи гот, ԝәки нә тʹәне кәсед әʹмьрда мәзьн һәԛийе фәʹм дькьн у билани тʹәне салед әʹмьрва гьредайи нинә (Ибо 32:9). Гәло Әлиһу паше чь гот, у әԝи чь щурʹәйи хәбәр да?

10. Пешийа кӧ Әлиһу ширәт да Ибо, әԝи чь кьр? (Ибо 33:6, 7)

¹⁰ Пешийа кӧ Әлиһу ширәт да Ибо, әԝ бәр дьле ԝида һат. Гәло чаԝа? Әм заньн кӧ серида Әлиһу һерс бу (Ибо 32:2-5). Ле диса жи, гава әԝи тʹәви Ибо хәбәр дьда, әԝи нә кӧ бь һерс, ле бь мьлукти хәбәр дьда. Мәсәлә, әԝи Иборʹа гот: «Ва йә, ль бәр Хԝәде, әз жи ԝәк тә мә» (Бьхунә Ибо 33:6, 7). Паше әԝи гот, ԝәки әԝи рʹьнд гӧһ да хәбәрдана Ибо. Әԝи һәла һе бәʹса фькьред сәрәкә жь хәбәрдана Ибо кьр (Ибо 32:11; 33:8-11). У гава Әлиһу щарәкә дьн жи ширәт да Ибо, әԝи диса ӧса хԝә да кʹьфше (Ибо 34:5, 6, 9; 35:1-4).

11. Әлиһу ча ширәт да Ибо? (Ибо 33:1)

¹¹ Гава Әлиһу ширәт да Ибо, әԝи бь ԛәдьр хәбәр да. Мәсәлә, ча те кʹьфше, се һәвалед Ибо гава тʹәви ԝи хәбәр дьдан, наве ԝи һьлнәдьдан, ле Әлиһу наве ԝи һьлдьда (Бьхунә Ибо 33:1). Дьԛәԝьмә Әлиһу ани бира хԝә, кӧ гава Ибо у һәвалед ԝи хәбәр дьдан, ԝирʹа чьԛас чәтьн бу хԝә бьгьрә у тьштәки нәбежә. Ләма жи гава әԝи ширәт да Ибо, әԝи мәщал жи да ԝи, ԝәки әԝ щабе бьдә (Ибо 32:4; 33:32). Ӧса жи Әлиһу әшкәрә гот, ԝәки һьнә фькьред Ибо нәрʹаст ьн, у әԝи билани, ԛәԝат, һәԛи у һʹәзкьрьна Йаһоԝайә амьн ани бира ԝи (Ибо 36:18, 21-26; 37:23, 24). Бь сайа ширәтед баш йед Әлиһу, Ибо һазьр бу ширәта жь Хԝәде ԛәбул кә (Ибо 38:1-3). Гәло кәсед кӧ ԝәʹде бәре дьжитьн, ча дькарьбун жь мәсәла Әлиһу кʹаре бьстиньн, у әм чь кʹаре дькарьн бьстиньн?

12. Йаһоԝа ча бь сайа пʹехәмбәра али хьзмәткʹаред хԝә дькьр, у Исраелийа ча дькарьбун жь мәсәла Әлиһу кʹаре бьстиньн?

¹² Исраелийа чь кʹар дькарьбун бьстандана? Ԝәʹде бәре Йаһоԝа Хԝәде гәләк пʹехәмбәр кʹьфш дькьрьн, ԝәки әԝана нета ԝи хьзмәткʹаред ԝирʹа әʹйан кьн. Мәсәлә, ԝәʹде Һʹакьмада, Дәборайе мина деки рʹебәрийа щьмәʹте дькьр, у Самуйел жь щаһьлтийа хԝә хьзмәт дькьр ча кәсе кӧ әʹламәтийа жь Йаһоԝа дьгиһандә мәрьва (Һʹакьмти 4:4-7; 5:7; 1 Самуйел 3:19, 20). Паше, ԝәʹде пʹадшада, Йаһоԝа бь сайа пʹехәмбәра али хьзмәткʹаред хԝә дькьр, ԝәки әԝана рʹӧһʹанида ԛәԝи бьминьн у ширәт дьда ԝан мәрьва, йед кӧ жь һʹәбандьна рʹаст дур дькʹәтьн (2 Самуйел 12:1-4; Кʹаред Шандийа 3:24). Мәсәла Әлиһу дькарьбу нишани кәсед амьн бькьра, кӧ әԝана ча гәрәке ширәта бьдьн.

13. Әм ча дькарьн дьле һәвдӧ ԛәԝи кьн?

¹³ Әм чь кʹаре дькарьн бьстиньн? Әм Мәсиһи нә, ләма жи әм мьзгинийа Кʹьтеба Пироз бәла дькьн у ԛьрара Хԝәде дьгьһиньнә мәрьва. Ӧса жи әм дьле хушк-бьра бь гьлийед хԝәш ԛәԝи дькьн (1 Корьнтʹи 14:3). Һәрге хушк-бьра жь бо һьнә тьшта һерс кәвьн йан бе һʹәмде хԝә хәбәр дьн жи, илаһи рʹуспи гәрәке «бәр дьле дьлшкәстийада бен» (1 Тʹесалоники 5:14; Ибо 6:3).

14-15. Рʹуспи ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә мәсәла Әлиһу, гава ширәта дьдьн?

¹⁴ Бьдә бәр чʹәʹве хԝә, ԝәки рʹуспик дьбьһе кӧ щьвата ԝида хушкәк кʹәтийә депресийайе. Ләма жи әԝ тʹәви бьраки дьн дьчә бал ԝе, ԝәки дьле ԝе ԛәԝи кә. Ԝәʹде хәбәрдана ԝан, хушк дьбежә кӧ әԝ хԝә хьраб тʹәхмин дькә у жь хьзмәтийе у щьвата, шабуне настинә. Ве дәрәщеда рʹуспи гәрәке чь бькә?

¹⁵ Йа пешьн, әԝ гәрәке тедәрхә кӧ хушк чьма хәмгин ә. Бона ве йәке, әԝ гәрәке бь сәбьр гӧһ бьде. Дьбәкә әԝ хԝә лайиԛи һʹәзкьрьна Хԝәде һʹәсаб накә. Дьԛәԝьмә әԝ жь бо баре «хәмед ве дьнйайе» хәмгин ә (Луԛа 21:34). Йа дӧда, рʹуспи гәрәке мәщала бьгәрʹә, ԝәки пʹайе хушке бьдә. Рʹаст ә әԝ депресийайеда йә, ле әԝ диса жи те щьвата у дьчә хьзмәтийе. У йа сьсийа, гава рʹуспи дәрәща ԝе фәʹм бькә у тедәрхә кӧ чьма хушке шабуна хԝә ӧнда кьрийә, әԝе бькарьбә сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз ле бьдә баԝәркьрьне, ԝәки Йаһоԝа ԝе һʹәз дькә (Галати 2:20).

БӘРДӘԜАМ КЬН ЖЬ КʹЬТЕБА ИБО ҺИН БЬН

16. Әм ча дькарьн бәрдәԝам кьн жь кʹьтеба Ибо һин бьн?

¹⁶ Бәле, әм дькарьн жь кʹьтеба Ибо гәләк дәрса һин бьн! Чаԝа кӧ мә жь готара пешьн дит, кʹьтеба Ибо зәлал дькә кӧ чьма Хԝәде дьһелә ԝәки кӧл-дәрд һәбьн. Ӧса жи әм пеһʹәсийан, кӧ ча әм дькарьн нава чәтьнайада сәбьр кьн. Жь ве готаре мә дит, кӧ әм ча дькарьн мина Әлиһу бь щурʹәки баш ширәта бьдьн, нә кӧ мина се һәвалед Ибо. Пешийа кӧ тӧ ширәте бьди кәсәки, гәло ԝе баш нибә ԝәки тӧ ван дәрсед жь кʹьтеба Ибо диса лекʹолин ки? У һәрге ида гәләк ԝәхт дәрбаз буйә кӧ тә кʹьтеба Ибо хԝәндийә, гәло ԝе баш нибә ԝәки тӧ ве кʹьтеба хԝәш диса бьхуни? Тӧйе бьвини кӧ әв кʹьтеб нә тʹәне ԝәʹде бәре керһати бу, ле иро жи кʹарәкә мәзьн дькарә бинә.