Ча Дькарьм жь Фькьред Нәбаш, Дур бьм?

• Тӧ дәрһәԛа хԝә чь дьфькьри?

• Чьма әв йәк фәрз ә?

• Чь дькари бьки?

• Һе зедә дәрһәԛа ве йәке бьхунә

• Һьнә щаһьл чь дьбежьн

Тӧ дәрһәԛа хԝә чь дьфькьри?

• Ньһерʹандьна Баш

  «Әз сәр хԝә дьхәбьтьм, кӧ тʹьме ша бьм у һәр рʹож бь бәшәра хԝәш бьжим» (Валериа).

• Ньһерʹандьна Нәбаш

  «Чахе тьштәки баш дьбә, ньһерʹандьна мьнә пешийе ӧса нә: «Баԝәр накьм! Чь ԛәԝи ӧса бу? Дьфькьрьм, ԝәки наԛәԝьмә әв ӧса бә!» (Ребека).

• Ньһерʹандьна Реали

  «Мәрьвед бь ньһерʹандьна баш ахьрийеда дьлтәнг дьбьн, ле йед бь ньһерʹандьна нәбаш тʹьме мәʹдәкьри нә. Бь рʹасти ньһерʹандьна реали али мьн дькә, ԝәки сәр тьшта ӧса бьньһерʹьм, чаԝа кӧ әв һәнә» (Анна).

Чьма әв йәк фәрз ә?

Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Хԝәйе дьле ша һәр тʹьм шайеда йә» (Мәтʹәлок 15:15). Бь рʹасти жи, әԝ мәрьвед кӧ фькьред нәбаш жь һʹьше хԝә дәрдьхьн у дьхәбьтьн кӧ сәр әʹмьр баш бьньһерʹьн, әԝана дьһа бәхтәԝар ьн у һәвалед ԝан жи зәʹф ьн. Бәле, тʹӧ кәс ԝе нәхԝазә тʹәви мәрьвәки ӧса һәвалтийе бькә, кʹижан кӧ тʹьме мәʹдәкьри йә.

Ле гәрәке бир нәкьн, ԝәки һәла һе мәрьве бь ньһерʹандьна баш жи рʹасти һьнә чәтьнайа тен, кʹижан кӧ әʹмьрда дьԛәԝьмьн. Чәнд мәсәлә:

• Дәнг-бәʹсед дәрһәԛа шәрʹ-дәʹԝа, тероризме у ԛачахтийе, дькарьн тә тʹәвиһәв кьн.

• Дьбәкә малбәта тәда проблем һәнә.

• Дьԛәԝьмә щарна тӧ жь бо шаши у кемасийед хԝә бәр хԝә дькʹәви.

• Щарна мәрьвед тәйи незик у һәвал дькарьн дьле тә бешиньн.

Сәр ԝан һʹәму чәтьнайа чʹәʹве хԝә данәдә у нә жи зәʹф бәр хԝә кʹәвә. Ԝе баш бә ортʹа зерʹин бьвини. Мәрьве бь ньһерʹандьна реали изьне надә, кӧ фькьред нәбаш ԝи зәфт кьн. Ньһерʹандьна реали дькарә аликʹарийе бьдә, ԝәки һʹәму тьшти ӧса ԛәбул кьн, чаԝа кӧ бь рʹасти һәнә, у һьм жи рʹьһʹәтийа дьл хԝәй кьн.

Чь дькари бьки?

• Сәр кемасийед хԝә рʹаст бьньһерʹә.

  Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Жь бәр кӧ ль рʹуйе әʹрде зьламе салиһ тʹӧнәйә кӧ, һәртʹьм ԛәнщийе бькә у ԛәт гӧнәһ нәкә» (Ԝаиз 7:20). Демәк һәрге тӧ щарна шашийа бәрʹдьди у тьштәк щәм тә найе стандьн, әв найе һʹәсабе ԝәки тӧ бекер и. Бь рʹасти әв те һʹәсабе, ԝәки тӧ жи мина һʹәму мәрьва йи.

  Ча ньһерʹандьна реали хԝәй кьн: Бьхәбьтә кӧ шашийед хԝә дӧбарә нәки, у һивийе нибә кӧ һʹәму тьшт щәм тә сәд сәләфи баш бә. Хортәк, наве кʹижани кӧ Калеб ә, дьбежә: «Әз һʹәму тьшти дькьм, кӧ гәләк дина хԝә нәдьмә шашийед хԝә, ԝәки дьлтәнг нәбьм. Әз сәр шашийед хԝә һин дьбьм, кӧ алийе башда хԝә бьгӧһезьм».

• Хԝә бәрамбәри мәрьвед дьн нәкә.

  Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Әм кʹӧбар нәбьн, агьре һәв гӧр нәкьн у һʹәвсудийе ль һәвдӧ нәкьн» (Галати 5:26). Чахе тӧ малпәред сосйалида шькьлед һәвалед хԝә бьвини, кӧ ԝәʹдәки рʹьнд дәрбаз кьрьнә, ле гази тә нәкьрьнә, дьбәкә тӧ дьлтәнг би. Жь бо ԝе йәке тӧ дьбәкә һәвалед хԝәйә баш жи ча дьжмьнед хԝә һʹәсаб ки.

  Ча ньһерʹандьна реали хԝәй кьн: Ԛәбул кә ԝе йәке кӧ тӧйе сәр һʹәму ԝәʹдәдәрбазкьрьна нәйейи тʹәглифкьрьне. Ӧса жи бь шькьлед ль сәр малпәред сосйал нькари дәрәще бь тʹәмами бьвини. Кәчʹькәкә бь наве Алексис, дьбежә: «Малпәред сосйалида мәрьв тʹәне шькьлед лапи һʹәԝас датиньн, ле тьштед нә һʹәԝас вәдьшерьн».

• Әʹдьлайе хԝәйи кә, хут малбәта хԝәда.

  Кʹьтеба Пирозда те готьне: «Чьԛас жь дәст ԝә те, тʹәви һʹәму мәрьва әʹдьлайийеда бьн» (Рʹомайи 12:18). Тӧ нькари бь тʹәмами кьред мәрьва контрол бьки, ле тӧ дькари реаксийа хԝә контрол ки. Демәк тәва гьредайи йә әʹдьлайе хԝәйи ки, йан на.

  Ча ньһерʹандьна реали хԝәй кьн: Гава малбәтеда чәтьнайи пешда те, дәрәще дьһа гьран нәкә, ле ԛәԝате бьдә хәбате кӧ әʹдьлайе хԝәй ки. Кәчʹькәкә бь наве Мелинда дьбежә: «Тʹӧ кәс кʹамьл нинә, әм гьшк жи щарна бь гьли у кьред хԝә һәв дьдьнә хәйдандьне. Ле мәва гьредайи йә әме чаԝа хԝә бьдьнә кʹьфше, әʹдьлайе хԝәйи кьн йан на».

• Шекьрдар бә.

  Кʹьтеба Пирозда те готьне: «Шекьрдар бьн» (Колоси 3:15). Шекьрдари ԝе али тә бькә ԝәки һʹьш-аԛьле хԝә бьди сәр тьштед баш әʹмьре хԝәда, нә кӧ сәр тьштед кӧ нәбаш тенә кʹьфше.

  Ча ньһерʹандьна реали хԝәй кьн: Проблемед хԝә пьшт гӧһе хԝәва нәвежә у нә жи һуки бькә муки. Ле сәр тьштед баш йед әʹмьре хԝәда чʹәʹве хԝә данәдә. Кәчʹькәкә бь наве Ребека дьбежә: «Әз һәр рʹож дәфтʹәра хԝәда тьштәкә баш дьньвисьм. Әз дьхԝазьм биньм бира хԝә, ԝәки чь чәтьнайи жи һәбә, диса жи гәләк тьштед баш һәнә дәрһәԛа кʹижана әз дькарьм бьфькьрьм».

• Бьфькьрә кʹе нә һәвалед тә.

  Кʹьтеба Пирозда те готьне: «Һәвалтийа хьраб мәрьве хԝәйипʹәргал хьраб дькә» (1 Корьнтʹи 15:33). Һәрге тӧ һәвалтийе дьки тʹәви мәрьвед сәрт, бәрзәԛ у бемәʹрифәт, һьнге әв хәйсәт-һʹӧнӧред ԝанә хьраб ԝе дәрбази сәр тә бьн жи.

  Ча ньһерʹандьна реали хԝәй кьн: Һәвалед тә дькарьн рʹасти дәрәщед гьран бен у гәләк хәмгин у дьлтәнг бьн жи. Али ԝан бькә, ле нәһелә кӧ чәтьнайед ԝан тә ԛьдум бехьн. Кәчʹькәкә бь наве Мишел дьбежә: «Әм гәрәке тʹәне тʹәви мәрьвед дьлтәнг ԝәʹдә дәрбаз нәкьн, чьмки ӧса әме зийане бьдьнә хԝә».

Һе зедә дәрһәԛа ве йәке бьхунә

Кʹьтеба Пирозда те готьне, ԝәки «рʹожед ахьрийеда зәманед хьраб ԝе бен», у әм һәма ԝи ԝәʹдәйида дьжин (2 Тимотʹейо 3:1). Дьбә кӧ щарна тәрʹа чәтьн ә ньһерʹандьна позитив хԝәй ки ԝе дьнйайеда, кӧ бь чәтьнайа тʹьжә йә? Бьхунә «Гәло Кӧл-Дәрдед Мә ԝе Бенә Һьлдане?»