Хәwн-Хәйалед Зәкәрйа Чь Дәрса Мә Һин Дькьн?

1-3. а) Чахе Зәкәрйа дәстпекьр пʹехәмбәртийе бькә, щьмәʹта Исраел чь һʹалида бу? б) Чьрʹа Йаһоwа щьмәʹта хwәрʹа гот кö «вәгәрʹьн» бал wи?

КʹЬТЕБА гöломәтк кö дьфьрʹә, жьн һöндöрʹе сәләйа дадайида, у дö жьн бь баскед мина йед ләгләге дьфьрʹьн. Әw йәк Зәкәрйа пʹехәмбәр хәwн-хәйалада дит (Зәкәр. 5:1, 7-9). Ле гәло чьрʹа Йаһоwа әw хәwн-хәйал нишани пʹехәмбәре хwә кьр? Һьнге Исраели чь һʹалида бун? У әм чь дәрса дькарьн һин бьн жь хәwн-хәйалед Зәкәрйа?

² Исраели 70 сала дилтийа Бабилонеда бун у сала 537 Б.Д.М., һатьнә азакьрьне. Әw сал бона щьмәʹта Йаһоwа сала шабуне бу. Әwана бь дьл у әшq вәгәрʹийанә Оршәлиме сәва кö дәстпекьн пʹарьстгәһ тʹәзәда ава кьн, wәки wедәре Йаһоwарʹа хьзмәт кьн. Саләк шунда wана ида һʹиме пʹарьстгәһе данин. Һьнге щьмәʹте жь шабуне бь дәнге бьльнд öса дьqирʹийан, кö жь дурва дьһатә бьһистьне (Әзр. 3:10-13). Ле паше гәләк чәтьнайи пешда һатьн у бона wе йәке щьмәʹт дьлтәнг бу, авакьрьн данә сәкьнандьне у кʹәтьнә һʹәйра хwә, малед хwә, у әʹрдед хwә. Нава 16 салада авакьрьна пʹарьстгәһа Йаһоwа һе хьлаз нәбьбу. Кәсәки гәрәке бьанийа бира щьмәʹта Хwәде, wәки лазьм ә әwана вәгәрʹьн бал Йаһоwа у нәкʹәвьнә һʹәйра хwәстьнед хwә. Бәле, Йаһоwа дьхwәст wәки әwана вәгәрʹьн бал wи, диса мерхас бьн у бь дьл у щан жерʹа хьзмәт кьн.

³ Сала 520 Б.Д.М., Хwәде Зәкәрйа пʹехәмбәр шандә бал щьмәʹта хwә, wәки бинә бира wан, кö чьрʹа Әwи әwана жь дилтийа Бабилоне аза кьрьн. Наве Зәкәрйа кö те һʹәсабе «Йаһоwа Ани Бира Хwә», рʹастийе дьдә кʹьфше дәрһәqа Йаһоwа. Рʹаст ә Исраелийа бир кьрьн кö Йаһоwа чь бона wан кьр, ле йәкә әwана диса бира Йаһоwада бун. (Бьхунә Зәкәрйа 1:3, 4.) Әwи жь һʹьзкьрьне соз да wан, кö wе али wан бькә әwана һʹәбандьна рʹаст вәгәрʹиньн. Әwи öса жи әwана пешда ширәт кьрьн, кö һәрге әwана бь тʹәмамийа дьле хwә жерʹа хьзмәт нәкьн, әw wе хьзмәтийа wан qәбул нәкә. Wәрә әм шеwьр кьн хәwн-хәйала шәша у һʹәфта кö Зәкәрйа дит. Wәʹде шеwьркьрьне әме бьвиньн, кö Йаһоwа ча дьл да wан, wәки жерʹа хьзмәт кьн, у әм чь дәрсе дькарьн иро хwәрʹа һин бьн.

ЩӘЗА БОНА ДЬЗИКЬРЬНЕ

4. Хәwн-хәйала шәшада Зәкәрйа чь дит, у чьрʹа сәр кʹьтеба гöломәтк һәрдö алийа ньвисар бу? (Бьньһерʹә шькле әʹwльн 1.)

⁴ Зәкәрйа сәре 5 дәстпедьбә пе хәwн-хәйаләкә әʹщеб. (Бьхунә Зәкәрйа 5:1, 2.) Зәкәрйа дьвинә кö кʹьтебәкә гöломәтк дьфьрʹә, дьрежайа кʹижане wәкә 9 метра бу, ле бәрайа wе 4.5 метр бу. Әв кʹьтеб вәкьри бу у теда әʹламәтийа диwана Хwәде ньвисар бу (Зәкәр. 5:3). Һьнге сәр кʹьтеба гöломәтк тʹәне сәр алики дьньвисин, ле ве хәwн-хәйаледа әʹламәти сәр һәрдö алийа ньвисар бу, чь кö дьда кʹьфше wәки әв әʹламәти гәләк фәрз бу.

5, 6. Йаһоwа ча сәр дьзийе дьньһерʹә?

⁵ Бьхунә Зәкәрйа 5:3, 4. Һʹәму мәрьв бона кьред хwә щабдар ьн бәр Йаһоwа, илаһи щьмәʹта wи кö наве wи сәр wан ә. Әwед кö Хwәде һʹьз дькьн фәʹм дькьн, wәки һʹәму щурʹә дьзи наве Хwәдайе wан беһöрмәт дькә (Мәтʹлк. 30:8, 9). Фьрqи тʹöнә кö мәрьв пе чь нете дьзийе дькә, йан жи чь дьбә мәʹни кö әw дьзийе дькә, йәкә бь wе йәке дьдә кʹьфше кö әw хwәстьна дьле хwә сәр Хwәдерʹа дьгьрә. Әw кәс дьһа дькʹәвә һʹәйра тьшта, нә кö һʹәйра qануна Хwәде у наве wи.

⁶ Wә дина хwә дайе кö Зәкәрйа 5: 3, 4-да те готьне, wәки ньфьрʹ «wе бькʹәвә мала дьз у . . . һöндöре мала wида бьсәкьнә» у һьлшинә? Бәле, жь диwана Йаһоwа тʹö кәс нькарә бьрʹәвә. Хwәде дькарә һәр хьрабийе кö нава щьмәʹта wида вәшарти йә, әшкәрә кә у бьдә һьлдане. Һәрге жи кәсәк дьзийа хwә жь мәрьвед дәwләте, жь хәбатчийа, жь рʹуспийа йан жи жь де-бава вәшерә, ле жь Хwәде әw нькарә вәшерә. Хwәде дьбежә кö һәр дьз wе әʹсә әʹйан бә (Ибрн. 4:13). Әм бәхтәwар ьн чьмки әм нава wе щьмәʹтеда ньн, йа кö дьхwазә һәр тьштида рʹаст у һʹәлал бә (Ибрн. 13:18).

7. Сәва ньфьрʹе Хwәде нәйе сәр мә, әм гәрәке чь бькьн?

⁷ Һʹәму щурʹә дьзи Йаһоwа беһöрмәт дькә. Бона мә qәдьрәки мәзьн ә кö әм заньн qанун у принсипед Йаһоwа, кʹижан кö али мә дькьн әм öса бьжин, wәки наве wи беһöрмәт нәбә. Бәле, һәрге әм гöрʹа Хwәде бькьн, ньфьрʹе Хwәде wе нәйе сәр мә.

«ҺӘР РʹОЖ» ЛЬ ГОРА СОНДА ХWӘ БЬЖИН

8-10. а) Чь йә сонд? б) Тʹсәдәкийа Пʹадша кʹижан сонд нәани сери?

⁸ Сәр wе кʹьтеба гöломәтк öса жи ньвисар бу әʹламәти дәрһәqа wан, йед кö бь наве Хwәде дәрәw сонд дьхwьн (Зәкәр. 5:4). Мәрьв сонд дьхwә wәки избат кә кö фьлан тьшт рʹаст ә, йан жи бь сонде соз дьдә кö wе фьлан тьшти бькә йан жи нәкә.

⁹ Чахе кәсәк бь наве Йаһоwа сонд дьхwә, әw гәрәке сәр сонда хwә сьвьк нәньһерʹә. Биньн бира хwә кö чь qәwьми тʹәви Тʹсәдәкийа Пʹадша. Әwи бь наве Йаһоwа сонд хwарьбу кö wе гöрʹа пʹадше Бабилонеда бә. Ле йәкә әwи сонда хwә нәани сери. Ләма жи Йаһоwа диwана wи бь ван гьлийа әʹлам кьр: «Әз сах ьм, . . . [Тʹсәдәкийа] wе Бабилонеда бьмьрә, ль wи щийи, кʹидәре әw пʹадша дьминә кʹижани Тʹсәдәкийа ча пʹадша кʹьфш кьр, Тʹсәдәкийа сонд бәр тьштәки һʹәсаб нәкьр у пәйман тʹәрʹьбанд» (Һәзqл. 17:16, ДТʹ).

¹⁰ Тʹсәдәкийа Пʹадша бәр Йаһоwа борщдар бу сонда хwә бинә сери, чьмки әwи бь наве Хwәде сонд хwарьбу. Ле әwи сонда хwә нәани сери, у жь Мьсьре аликʹари хwәст сәва кö жь дәсте Бабилоне хьлаз бә. Әw кьре wи бадиһәwа бу, чьмки Мьсьре нькарьбу али wи бькьра (Һәзqл. 17:11-15, 17, 18).

11, 12. а) Әʹмьре мәда сонда мәйә лапә мәзьн кʹижан ә? б) Сонда тʹәсмилбуйине ча гәрәке сәр әʹмьре мә һʹöкöм кә?

¹¹ Йаһоwа дьбьһе созед кö әм жерʹа дьдьн. Әw ван сонда пьшт гöһе хwәва навежә, ләма сәва кö qәбулкьрьна wи бьстиньн әм гәрәке wан сонда биньн сери (Зәб. 76:11). Созе лапә мәзьн кö әм әʹмьре хwәда дьдьнә Йаһоwа, әw һәйә сонда тʹәсмилбуйине. Тʹәсмилбуйин әw соз ә, кö чь жи бьqәwьмә әʹмьре мәда, әме бәрдәwам кьн Йаһоwарʹа хьзмәт кьн.

¹² Ле ча әм дькарьн ль гора сонда хwәйә тʹәсмилбуйине бьжин? Әм гәрәке wәʹде щерʹьбандьнед мәзьн у бьчʹук жи бьдьнә кʹьфше, кö әм хwәйе сонда хwә нә, у «һәр рʹож» ве йәке избат кьн (Зәб. 61:8). Бәʹса хәбәре, һәрге хәбатеда йан жи мәкʹтәбеда тʹәви мә флирте дькьн, әм ча хwә дьдьнә кʹьфше? Гәло һьнге «чʹәʹве мә сәр рʹийа» Йаһоwа йә? Гәло әм дьрʹәвьн жь тʹәлькед wи щурʹәйи? (Мәтʹлк. 23:26). Йан жи һәрге малда тʹәне әм Шәʹде Йаһоwа нә, гәло әм жь Йаһоwа аликʹарийе дьхwазьн сәва рʹаст хwә бьдьнә кʹьфше? Гәло әм һәр рʹож Баве хwәйи әʹзманарʹа дöа дькьн, у рʹази нә кö әw мә һʹьз дькә у әм кьрьнә бьн пʹәрʹе хwә? Гәло әм wәʹдә хwәрʹа дьвиньн сәва Кʹьтеба Пироз һәр рʹож бьхуньн? Чахе мә хwә тʹәсмили wи кьр, дькарьн бежьн кö мә жерʹа соз да wәки әме ван тьшта жи бькьн, öса нинә? Чахе әм гöрʹа wи дькьн, әм дьдьнә кʹьфше кö wи һʹьз дькьн у кö мә бь рʹастийе хwә тʹәсмили wи кьрийә. Әм бе һʹәмде хwә Хwәдерʹа хьзмәт накьн, ле әw щурʹе жийина мә йә. У һәрге әм бь амьни сонда хwә тиньн сери, Хwәде wе ахьрийа баш бьдә мә (Qан. Дщр. 10:12, 13).

13. Жь хәwн-хәйала Зәкәрйа йа шәша әм чь дәрсе һин дьбьн?

¹³ Әw хәwн-хәйала шәша кö Зәкәрйа дит, нишан кьр кö һәрге әм Йаһоwа һʹьз дькьн, гәрәке дьзийе нәкьн у дәрәw сонд нәхwьн. Әм öса жи пеһʹәсийан, кö рʹаст ә Исраелийа гәләк шаши кьрьн, йәкә Йаһоwа wана нәһишт. Йаһоwа заньбу wәки әwана һʹаләки чәтьнда бун, чьмки дорбәре wан дьжмьнед wан бун. Бәле, Йаһоwа хwәйе созед хwә йә, у әw бона мә мәсәлә йә кö әм жи хwәйе созед хwә бьн. Әм гәрәке дöдьли нәбьн, wәки ве йәкеда Йаһоwа wе али мә бькә. Мәсәлә, әw соз дьдә мә кö зутьрәке әw wе сәр тʹәмамийа әʹрде һʹәму хьрабийе бьдә һьлдане. У хәwн-хәйала Зәкәрйа йа һʹәфта, ве йәке зәлал дьдә кʹьфше.

ЙАҺОWА ХЬРАБИЙЕ ДЬДӘ ҺЬЛДАНЕ

14, 15. а) Хәwн-хәйала һʹәфтада Зәкәрйа чь дит? (Бьньһерʹә шькле әʹwльн 2.) б) Жьньк кö сәледа бу бь симболик чь те һʹәсабе, у чьрʹа әв сәлә дәрберʹа һатә дадане?

¹⁴ Чахе Зәкәрйа кʹьтеба гöломәтк кö дьфьрʹийа дит, мьлйакʹәт жерʹа гот, wәки «чʹәʹвед хwә бьльнд бькә». У Зәкәрйа сәлә дит кö «әфа» дьһатә навкьрьне. (Бьхунә Зәкәрйа 5:5-8.) Сәр ве сәле «дәвьке гöлә» һәбу. Чахе әв сәлә вәбу, һöндöрʹда жьнькәк рʹуньштьбу. Мьлйакʹәт Зәкәрйарʹа шьровәдькә кö әв жьньк те һʹәсабе «Хьраби». Бьдьнә бәр чʹәʹве хwә, кö Зәкәрйа хофәкә ча дькʹьшинә гава әв жьньк дьхwазә жь ве сәле бьпʹәкә дәре! Ле ве гаве мьлйакʹәт дәрберʹа ле дәʹw дьдә, дькә сәле у пе дәвлике гьран сәле дадьдә. Гәло әв чь те һʹәсабе?

¹⁵ Әв хәwн-хәйал мәрʹа әшкәрә нишан дькә, кö Йаһоwа wе нава щьмәʹта хwәда тʹö хьрабийе наһелә. Гава кö Йаһоwа хьрабийе бьвинә, wе дәрберʹа бьдә һьлдане (1 Корн. 5:13). Мьлйакʹәт әв йәк рʹьнд нишан кьр, чахе дәрберʹа пе дәвлике гöлә сәлә дада.

16. а) Чь qәwьми тʹәви сәле кö Зәкәрйа дит? (Бьньһерʹә шькле әʹwльн 3.) б) Дö жьн сәлә бьрьнә кʹидәре?

¹⁶ Паши ве йәке Зәкәрйа дьвинә дö жьна бь баскед qәwи мина йед ләгләге. (Бьхунә Зәкәрйа 5:9-11.) Әw дö жьн гәләк щöдә дьбьн жь ве жьнька хьраб кö сәледа йә. Әw жьн пе баскед хwәйә qәwи әв сәла бь «Хьрабийе» һьлдькʹьшиньн у дьбьн. Ле гәло кʹöда дьбьн? Әwана сәле дьбьнә «Шинаре», демәк Бабилоне. Ле чьрʹа дьбьнә Бабилоне?

17, 18. а) Чьрʹа бона «Хьрабийе» щийе лайиq Бабилон бу? б) Әм гәрәке ча бьн һьндава хьрабийе?

¹⁷ Исраелийа кö wәʹде Зәкәрйа дьжитьн, wе дәрберʹа фәʹм кьрана кö чьрʹа щийе Хьрабийе гәрәке Бабилонеда бә. Wана заньбу кö әв шәһәр бь хьрабийе тʹьжә йә, чьмки хwәха wедәре дьжитьн. Wанрʹа гәләк чәтьн бу һәр рʹож хwә хwәй кьн, сәва нәкʹәвьнә бьн байе мәрьвед хьраб кö бенамуси у пʹутпарьсти дькьрьн. Ле әв хәwн-хәйал дьле wан рʹьһʹәт кьр кö Йаһоwа wе нава щьмәʹта хwәда хьрабийе нәһелә у һʹәбандьна рʹаст wе бе хwәйкьрьне.

¹⁸ Әв хәwн-хәйал öса жи ани бира Исраелийа кö әwана жи щабдар ьн, wәки һʹәбандьнеда тʹәмьзайе хwәй кьн. Нава щьмәʹта Йаһоwада щийе хьрабийе тʹöнә у wе нә жи һәбә. Иро Йаһоwа мә кьрийә нава тʹәшкиләта хwәйә тʹәмьз, кʹидәре кö әм һʹьзкьрьн у хwәйкьрьна wи дьвиньн. Ле әм щабдар ьн кö «мала» хwә, демәк тʹәшкиләта Йаһоwа, һʹәму алийава тʹәмьз хwәй кьн. Бәле, тʹö хьраби нава щьнәта мәйә рʹöһʹанида гәрәке тʹöнә бә.

МӘРЬВЕД РʹАСТ У ДЬЛТʹӘМЬЗ ЙАҺОWА ҺÖРМӘТ ДЬКЬН

19. Жь хәwн-хәйалед Зәкәрйа әм чь дәрса һин дьбьн?

¹⁹ Хәwн-хәйалед шәша у һʹәфта кö Зәкәрйа дит, ширәтәкә фәрз дьдьнә wан, йед кö qәлпи у хьрабийе дькьн. Йаһоwа wе нәһелә wәки хьраби бьминә. Хьраби гәрәке бәр чʹәʹвед хьзмәткʹаред wи жи рʹәш бә. Әв хәwн-хәйал жь Баве мәйи әʹзмана бона мә ширәт у дәрс ьн. Һәрге әм бь дьл у щан һәр тьшти дькьн сәва Хwәде хwәш бен, һьн жи qәбулкьрьн у хwәйкьрьна wи бьстиньн, ньфьрʹ wе нәйе сәр мә, ле әме кʹәрәмед Хwәде бьстиньн. Бона мә нәһеса йә кö ве дьнйайеда кʹижан кö хьрабийеда дьхәньqә, хwә тʹәмьз хwәй кьн. Ле пе аликʹарийа Йаһоwа әм дькарьн хwә хwәй кьн. Гәло чьрʹа әм гәрәке дöдьли нәбьн, wәки ве дьнйа хьрабда һʹәбандьна рʹаст wе бе хwәйкьрьне? Тәнгасийа мәзьн незик дьбә, ле әм жь кʹö заньн wәки Йаһоwа wе тʹәшкиләта хwә хwәй кә? Щаба wан пьрса, әме готара дьнда шеwьр кьн.