Мина Йаһоwа Һәq у Рʹәʹм бьн

1, 2. а) Иса чаwа бу һьндава Qануна Хwәде? б) Qанунзан у Ферьсийа чаwа Qануна Хwәде нәрʹаст дьанинә сери?

ИСА Qануна Муса һʹьз дькьр. Әw йәк әʹщебмайи нинә, чьмки әв Qанун жь Кәсе һәри бьльнд бу, жь Баве wи Йаһоwа бу. Зәбур 40:8-да һатийә пʹехәмбәртикьрьне дәрһәqа һʹьзкьрьна Иса һьндава qануна Хwәде: «Әз дьхwазьм хwәстьна Тә бьqәдиньм, йа Хwәде у ва йә һинкьрьна Тә дьле мьнда йә». Иса пе хәбәрдана хwә у кьред хwә избат кьр кö Qануна Хwәде тʹам ә, керһати йә, у һәр тьшт чь жи теда ньвисар ә әʹсә wе бе сери (Мәт. 5:17-19).

² Бьдьнә бәр чʹәʹве хwә, кö Иса ча бәрхwә дькʹәт гава дьдит, wәки qанунзан у Ферьси Qануна Баве wи нәрʹаст шьровәдькьн у чаwа лазьм ә найньн сери. Wана Qанунеда дина хwә дьданә тʹәне сәр тьштед һур, ләма Иса wанрʹа гот: «Һун дәһәке пунге, анисойе у кʹемуне дьдьн». Демәк чьда wана шаши бәрʹда? Иса шьровәкьр: «Ле тьштед Qанунейә пеш, аwа готи һәqийе, рʹәʹме у баwәрийе давежьнә пьшт гöһе хwә» (Мәт. 23:23). Әwан Ферьсийа хwә рʹаст һʹәсаб дькьрьн у мәʹнийа Qануне фәʹм нәдькьрьн. Ле Иса нета Qануне фәʹм дькьр у заньбу кö пьшт һәр тʹәми у qанунеда, һʹöнöред Хwәде тенә кʹьфше.

3. Ве готареда әме дәрһәqа чь шеwьр кьн?

³ Иро жь мә найе дәʹwакьрьне кö Qануна Муса биньн сери (Рʹом. 7:6). Ле йәкә Йаһоwа әв Qанун Хәбәра хwәда, демәк Кʹьтеба Пирозда хwәй кьрийә. Әw нахwазә wәки әм Qанунеда дина хwә бьдьнә тьштед һур, ле дьхwазә әм «тьштед . . . пеш» фәʹм кьн, демәк принсипед фәрз wан тʹәмийада. Бәʹса хәбәре, әм кʹижан принсипа дьвиньн тʹәмийа дәрһәqа башqәкьрьна шәһәред сьтʹарбунеда? Готара пешийа веда дьһатә готьне, кö йе рʹәви чь гәрәке бькьра сәва бькарьбуйа бькʹәта шәһәре сьтʹарбуне у wедәре бьма, у әм чь дәрсе жь ве йәке һин дьбьн. Ле жь ван шәһәред сьтʹарбуне әм öса жи һин дьбьн дәрһәqа Йаһоwа у һин дьбьн кö ча әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә һʹöнöред wи. Ләма ве готареда, әме щаба wан пьрса шеwьр кьн: Чаwа шәһәред сьтʹарбуне әʹйан дькьн рʹәʹмтийа Йаһоwа? Ве тʹәмийеда әм чь педьһʹәсьн дәрһәqа ньһерʹандьна wи сәр жийине? Чаwа әw шәһәр һәqийа wийә тʹам әʹйан дькьн? Wәʹде шеwьркьрьне, дина хwә бьдьн кö һун ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә Баве хwәйи әʹзмана. (Бьхунә Әфәси 5:1.)

ЩИЙЕД ШӘҺӘРА ДЬДЬНӘ КʹЬФШЕ РʹӘʹМТИЙА ХWӘДЕ

4, 5. а) Чьрʹа һеса бу бьгьһижьнә шәһәред сьтʹарбуне? б) Әw йәк дәрһәqа Йаһоwа мә чь һин дькә?

⁴ Йаһоwа öса кьр, wәки һеса бә бьгьһижьнә әwан шәш шәһәред сьтʹарбуне. Әwи тʹәми да Исраелийа, wәки wан шәһәра һәрдö алийед чʹәме Урдöнева бьжберьн. Öса йе рʹәвирʹа wе һеса буйа зу бьгьһижә йәк жь ван шәһәра (Жьмар 35:11-14). Һьн жи рʹийа wан шәһәра чекьри бун (Qан. Дщр. 19:3). Ль гора әʹдәте Щьһуйа, wедәре ль сәр рʹе нишан һәбун, сәва рʹәви һеса бьвинә wан шәһәра. Ләма жи әwе кö бей һʹәмде хwә кәсәк бькöшта, нәлазьм бу бьрʹәвийа wәлате хәриб, сәва хwә хьлаз кә. Wәлате хәрибда әw дькарьбу бькʹәта тʹәльке у хöданед qәлп бьһʹәбанда.

⁵ Бьфькьрьн дәрһәqа wе йәке: Йаһоwа тʹәми дабу wәки меркöж бьһата кöштьне. Ле әwи öса жи тʹәми дабу, wәки мәрьве кö бе һʹәмде хwә кәсәк бькöшта, дькарьбу рʹәʹма Хwәде бьстанда у хьлаз буйа! Зандарәки Кʹьтеба Пироз гот: «Һәр тьшт пе нете бу у гәләк һеса. Әв йәк рʹәʹма Хwәде әʹйан дькьр». Йаһоwа һʹакьме дьлсар нинә, кʹижан кö мәʹни дьгәрʹә сәва хьзмәткʹаред хwә щәза кә. Ле әw «хwәйе рʹәʹма дәwләмәнд ә» (Әфәс. 2:4).

6. Ферьси һьндава мәрьвада чаwа бун?

⁶ Ферьси һьндава мәрьва дьлсар бун. Мәсәлә, ль гора әʹдәтәкә Щьһуйа һәрге мәрьв шашик се щара зедәтьр бәрʹдьда, Ферьсийа нәдьбахшандьнә wи мәрьви. Иса сәва әʹйан кә әw хәйсәте wани хьраб, мәсәлә ани кö ча Ферьсики дöа дькьр: «Хwәдейе мьн, шькьрдар ьм, кö әз нә мина wан мәрьва мә, йед кö тʹаланийе, нәһәqийе, зьнекʹарийе дькьн у нә жи мина ви хәрщгьри мә». Ле чьрʹа Ферьси һьндава мәрьва берʹәʹм бун? Кʹьтеба Пироз дьбежә кö әwана «һʹәмуйед майин бәр тьштәки һʹәсаб нәдькьрьн» (Луqа 18:9-14).

7, 8. а) Чахе кәсәк һьндава wәда гöнә дькә, ча һун дькарьн ве дәрәщеда чʹәʹв бьдьнә Йаһоwа? б) Чьрʹа сәва бьбахшиньнә мәрьва лазьм ә әм мьлук бьн?

⁷ Чʹәʹв бьдьнә Йаһоwа нә кö Ферьсийа. Дьлшәwат у рʹәʹм бьн. (Бьхунә Колоси 3:13.) Öса бькьн wәки мәрьварʹа һеса бә жь wә бахшандьне бьхwазьн (Луqа 17:3, 4). Жь хwә бьпьрсьн: «Гәло әз зу дьбахшинмә мәрьва һьнге жи, һәрге wана гәләк щар мьн данә хәйдандьне? Гәло әз дьхwазьм кö тʹәви wи ль һәв бем, йе кö мьн дайә хәйдандьне у дьле мьн ешандийә?»

⁸ Сәва кö бьбахшиньнә мәрьва, әм гәрәке мьлук бьн. Ферьсийа нәдьхwәстьн бьбахшиньн мәрьва, чьмки wана хwә сәр wанрʹа дьгьрт. Ле әм Мәсиһи гәрәке бь мьлуктийе «һәвале хwә сәр хwәрʹа» бьгьрьн у бь дьл у щан бьбахшиньнә мәрьва (Фили. 2:3). Гәло һуне мьлуктийеда чʹәʹв бьдьнә Йаһоwа? Һәрге һун мьлук бьн, мәрьварʹа wе һеса бә незики wә бьн у бахшандьне жь wә бьхwазьн. Зу нәхәйидьн, дьлрʹәʹм бьн у зу бьбахшиньнә мәрьвед дьн (Wаиз 7:8, 9).

ӘʹМЬР QИМӘТ КӘ У ХУНА ТʹÖ КӘСИ WЕ «ЛЬ СӘР ТӘ НӘБӘ»

9. Йаһоwа ча Исраели дьданә фәʹмкьрьне, wәки әʹмьре мәрьва пироз ә?

⁹ Мәʹнийа сәрәкә кö чьрʹа шәһәред сьтʹарбуне һәбун, әw бу кö щьмәʹта Исраел нәһәq нибә бона хунрʹетьне (Qан. Дщр. 19:10). Йаһоwа жийине qимәт дькә у дәстед меркöжа кö «хуна бесущ дьрʹежьн», бәр чʹәʹве wи рʹәш ьн (Мәтʹлк. 6:16, 17). Хwәдейе һәq у пироз чʹәʹве хwә данәдьда сәр wе йәке жи, чахе кәсәк бей хwәстьна хwә, демәк ньшкева хуна кәсәки бьрʹета. Рʹаст ә Йаһоwа һьндава wи мәрьви кö нәдьхwәст бькöжә, рʹәʹма хwә дьда кʹьфше, ле йәкә әwи мәрьви гәрәке рʹуспийарʹа гьли кьра дәрһәqа ве qәwьмандьне. У һәрге бьһата избаткьрьне, wәки әwи бь рʹасти нәдьхwәст бькöшта, әw гәрәке шәһәре сьтʹарбунеда бьма һʹәта мьрьна сәрәккʹаһин. У дьбәкә әw тʹәмамийа әʹмьре хwә жи wедәре бьма. Ахьрийа wе йәке бона Исраелийа дәрс бу, wәки әʹмьре мәрьва чьqас qимәт у пироз ә. Ләма жи сәва кö әwана Жийиндаре хwә рʹумәт кьрана, гәрәке һаш жь хwә һәбуна, wәки тьштед öса нәкьрана кö әʹмьре кәсәки бькʹәта бьн qәзийе.

10. Иса ча нишан кьр кö qанунзана у Ферьсийа әʹмьр qимәт нәдькьрьн?

¹⁰ Ле qанунзан у Ферьси мина Йаһоwа нибун, wана хәм нәдькьр бона әʹмьре мәрьва. Чьрʹа? Иса готә wан: «Wә кʹьлита занәбуне һьлдайә. Нә һун кʹәтьне у нә жи wә һьштийә йед кö дьхwазьн бькʹәвьне» (Луqа 11:52). Wана гәрәке нета Хәбәра Хwәде мәрьварʹа шьровәкьрана у али wан бькьрана кö жийина һʹәта-һʹәтайе бьстиньн. Дәwсе, wана мәрьв жь «Сәроке Жийине» демәк Иса, дур дьхьстьн. Бона wе йәке әwан мәрьва дькарьбун әʹмьре һʹәта-һʹәтайе öнда кьрана (Кʹар. Шанд. 3:15, ИМ). Qанунзан у Ферьси qöрʹә у хwәһʹьз бун, ләма бәрхwә нәдькʹәтьн бона әʹмьр у һʹалхwәшийа мәрьва. Рʹасти жи әw йәк чьqас бехwәдети у берʹәʹмти йә!

11. а) Ча Паwлос нишан кьр кö мина Йаһоwа әʹмьр qимәт дькә? б) Чь wе али мә бькә чʹәʹв бьдьнә хирәта Паwлос хьзмәтийеда?

¹¹ Ле әм чь гәрәке бькьн, wәки мина wан qанунзана у Ферьсийа нибьн у чʹәʹв бьдьнә Йаһоwа? Әм гәрәке әʹмьр qимәт кьн, демәк пʹешкʹеша Хwәде. Паwлосе шанди бь шәʹдәтийе избат дькьр кö әw әʹмьр qимәт дькә. Ләма жи әwи аза дәрһәqа хwә гот: «Щабдаре хуна . . . тʹö кәси ниньм». (Бьхунә Кʹаред Шандийа 20:26, 27.) Паwлос мәрьварʹа мьзгини бәла дькьр нә жь бо wе йәке кö нәһәq дәрнәйе йан жи чьмки борщдар бу, ле әwи мәрьв һʹьз дькьрьн у әʹмьре wана qимәт дькьр (1 Корн. 9:19-23). Әм жи гәрәке сәр әʹмьр öса бьньһерʹьн ча Йаһоwа. Йаһоwа «дьхwазә wәки һʹәму жь гöнәкьрьне вәгәрʹьн» (2 Пәт. 3:9). Ле тö? Һәрге тö дьле хwәда мәрьва һʹьз дьки у рʹәʹм и, тöйе бь хирәт хьзмәт ки у шабунәкә мәзьн бьстини.

12. Чьрʹа бона щьмәʹта Хwәде гәләк фәрз ә фәсал бьн һьндава хwәхwәйкьрьнеда?

¹² Һәрге әм мина Йаһоwа сәр әʹмьр дьньһерʹьн, лазьм ә әм фәсал бьн. Мәсәлә, әм гәрәке тʹьме фәсал бьн чахе авте дажон у дьхәбьтьн. Öса жи чахе сәр авакьрьне дьхәбьтьн, тьштед електрики дькьн. Тʹö щар пʹәра у wәʹдә сәр әʹмьррʹа, сьһʹәт-qәwатерʹа у сәр мәрьварʹа нәгьрьн. Әм дьхwазьн чʹәʹв бьдьнә Хwәде, йе кö тʹьме тьштед рʹаст дькә. Илаһи рʹуспи гәрәке фәсал бьн, wәки нә әʹмьре хwә нә жи әʹмьре мәрьвед дор бәре хwә нәкьнә qәзийе (Мәтʹлк. 22:3). Һәрге рʹуспик тинә бира wә дәрһәqа qанун у принсипед хwәхwәйкьрьне, ширәтед wи qәбул кьн (Галт. 6:1). Сәр әʹмьр öса бьньһерʹьн чаwа Йаһоwа дьньһерʹә, у хуна тʹö кәси wе ль сәр wә нибә.

«ДИWАНА . . . БЬ ВАН QАНУНА БЬКӘ»

13, 14. Рʹуспийед Исраели ча дькарьбун чʹәʹв бьдана һәqийа Йаһоwа?

¹³ Йаһоwа тʹәми да рʹуспийед Исраели кö чʹәʹв бьдьнә һәqийа wийә мәзьн. Пешийе рʹуспи гәрәке дәрһәqа меркöж һʹәму информасийа у избаткьрьн пебьһʹәсийана. Паше wана гәрәке кʹур тедәрхьстана нет у фькьред wи, у öса жи кьред wийи бәре, у паше сафи кьрана һәла рʹәʹмтийе һьндава wи нишан кьн йан на. Рʹуспийа öса жи гәрәке тедәрхьстана һәла әwи мәрьви «жь нәйартийе» у «qәста» кьрийә йан на. Бь wи щурʹәйи wана wе бь һәqийа Хwәде диwана wи бькьрана. (Бьхунә Жьмар 35:20-24.) Һәрге 2 шәʹдә һәбуна у бьготана кö әw йәк рʹасти жи öса бу, һьнге әw меркöж гәрәке бьһата кöштьне (Жьмар 35:30).

¹⁴ Чахе рʹуспи һәр тьшт пебьһʹәсийана кö чь ча бу, паше wана гәрәке дина хwә бьда сәр wи кәси, нә кö тʹәне сәр кьре wи. Wана гәрәке кʹур фәʹм кьрана әв йәк чь кö нәдьһатә кʹьфше у пебьһʹәсийана кö чь бу мәʹни wәки әw йәк qәwьми. Йа лапә фәрз әw бу, кö рʹуспийарʹа лазьм бу рʹöһʹе Йаһоwайи пироз, чьмки бь сайа ве йәке wана wе билани, рʹәʹм у һәqийа wи бьдана кʹьфше (Дәркʹ. 34:6, 7).

15. Ньһерʹандьна Иса һьндава гöнәкʹара ча щöдә дьбу жь ньһерʹандьна Ферьсийа?

¹⁵ Ферьсийа дина хwә дьданә тʹәне сәр кьре wи мәрьви, нә кö әw дьлда йәки ча нә. Чахе Ферьсийа дитьн кö Иса чу мала Мәтта сәр нанхwарьне, wана жь шагьртед wи пьрсин: «Чьма дәрсдаре wә тʹәви хәрщгьр у гöнәкʹара дьхwә у вәдьхwә?». Иса щаба wан да: «Сахләм нә һʹәwще һʹәким ьн, ле нәхwәш. Һәрʹьн мәʹна ван хәбәра һин бьн: ‹Әз рʹәʹме дьхwазьм, нә кö qöрбане›. Әз нәһатьмә гази йед рʹаст кьм, ле гази гöнәкʹара» (Мәт. 9:9-13). Ле гәло Иса бь wан гьлийа кьред нәрʹаст һәq дәрдьхьст? Тʹö щар на. Бь рʹастийе Иса дьхwәст, wәки әwана тʹобә бькьн у жь гöнәкьрьне вәгәрʹьн (Мәт. 4:17). Иса сәрwахт бу у дьдит кö һьнәк жь wан «хәрщгьр у гöнәкʹара» дьхwәстьн әʹмьре хwә бьгöһезьн. Әwана һатьбун мала Мәтта нә тʹәне бона нанхwарьне. Гәләк жь wана «пәй [Иса] дьчун» (Марq. 2:15). Йазьх, ле гәләк Ферьси мина Иса сәр мәрьва нәдьньһерʹин. Әwана дьфькьрин кö мәрьв тʹö щар нькарә бе гöһастьне у wана әw мәрьв һʹәсаб дькьрьн ча öндабуйи. Рʹасти жи әwана чьqас щöдә дьбун жь Хwәдейе һәq у рʹәʹм.

16. Комитейа диwанкьрьне чь гәрәке тедәрхә?

¹⁶ Иро рʹуспи гәрәке чʹәʹв бьдьнә Йаһоwа, йе кö «һәqийе һʹьз дькә» (Зәб. 37:28). Рʹуспи сәва кö тедәрхьн һәла гöнә рʹасти һатийә кьрьне йан на, пешийе гәрәке әви шьхöли бь тʹәмами леколин кьн, әʹнәнә кьн у һʹәму тьшти рʹьнд пебьһʹәсьн. Паше әwана гәрәке пе рʹебәрийед Кʹьтеба Пироз сафикьрьне бькьн (Qан. Дщр. 13:12-14). Чахе рʹуспи комитейа диwанкьрьнеда хьзмәт дькьн, әwана гәрәке фәсал бьн у тедәрхьн һәла әw Мәсиһи кö гöне гьран кьрийә бь рʹастийе гöне хwә тинә рʹуйе хwә йан на. Ле һеса нинә ве йәке тедәрхьн. Тʹобәкьрьна рʹаст те һʹәсабе кö мәрьв ча дьньһерʹә у чь дьфькьрә дәрһәqа кьре хwә у дьле wида чь йә (Әʹйан. 3:3). Мәсиһийе кö гöнә кьрийә, гәрәке һʹәлал тʹобә бькә сәва алийе Хwәдеда бе бахшандьне.a

17, 18. Рʹуспи ча дькарьн тедәрхьн тʹобәкьрьна һʹәлал? (Бьньһерʹә шькле әʹwльн.)

¹⁷ Йаһоwа у Иса дьлед мәрьва дьвиньн, ле рʹуспи нькарьн дьла бьвиньн. Һәрге һун рʹуспи нә, һун ча дькарьн тедәрхьн кʹе бь рʹастийе тʹобә дькә? Пешийе, бона биланийе у фәʹмкʹарийе Йаһоwарʹа дöа бькьн (1 Пʹадш. 3:9). Йа дöда, Хәбәра Хwәде у әʹдәбйәтед жь хöламе амьн, леколин бькьн, сәва тедәрхьн «бәрхwәкʹәтьна жь ве дьнйайе» у «бәрхwәкʹәтьна ль гора хwәстьна Хwәде», демәк тʹобәкьрьна һʹәлал (2 Корн. 7:10, 11). Дина хwә бьдьн кö Кʹьтеба Пироз ча әʹйан дькә wан мәрьва йед кö бь рʹастийе гöнед хwә тиньн рʹуйе хwә у йед кö qәлп тʹобә дькьн. Бьфькьрьн кö Кʹьтеба Пироз ча фькьр, ньһерʹандьн у рʹабун-рʹуньштьна wан әʹйан дькә.

¹⁸ Йа сьсийа, бьфькьрьн дәрһәqа wи мәрьви, нә кö тʹәне дәрһәqа кьре wи. Һьлдьн һʹәсаб кö хәйсәтда әw йәки ча нә. Чьрʹа әwи сафикьрьна öса нәрʹаст кьр? Чь чәтьнайед wи, кемаси у синоред wи һәнә? Кʹьтеба Пирозда һатийә пʹехәмбәртикьрьне дәрһәqа Иса, демәк сәре щьвате: «Әw wе тʹәне ль гора дитьна чʹәʹвед хwә диwане нәкә, у тʹәне ль гора бьһистьна гöһед хwә ширәт нәкә. Әw wе бь һәqийе диwана бәләнгаза бькә, у пе рʹастийе ширәт кә бона кʹара мьлукед сәр әʹрде» (Иша. 11:3, 4, ДТʹ). Рʹуспино, һун бьн шьвантийа Исада ньн, у әw wе али wә бькә мина wи диwане бькьн (Мәт. 18:18-20). Әм гәләк рʹази нә бона wан рʹуспийа, кö бона мә хәм дькьн! Әм гәләк дьшекьриньн мәсәла wан кö щьватеда әwана ча рʹәʹмти у һәqийе дьдьнә кʹьфше.

19. Һун чь дәрсе һин дьбьн жь шәһәред сьтʹарбуне?

¹⁹ Qануна Муса «занәбуне у рʹастийе» әʹйан дькьр дәрһәqа Йаһоwа у принсипед wи (Рʹом. 2:20). Мәсәлә, шәһәред сьтʹарбуне рʹуспийа һин дькьн кö чаwа бь һәqийе шьхöле диwанкьрьне бькьн, у мә һʹәмушка һин дькьн кö чаwа «һьндава һәвдö бь һʹьзкьрьна амьн у бь рʹәʹмти бьн» (Зәкәр. 7:9, ДТʹ). Рʹаст ә әм бьн Qануна Мусада ниньн, ле йәкә Йаһоwа найе гöһастьне у бона wи иро жи һәqи у рʹәʹмти гәләк фәрз ьн. Qәдьрәки чьqас мәзьн ә wәки Хwәдеки öса бьһʹәбиньн, бь щурʹе кʹижани әм һатьнә әʹфьрандьне, у дькарьн чʹәʹв бьдьнә wи у бьн пʹәре wида бенә хwәйкьрьне!