Йаһоԝа Дьхԝазә кӧ Һәр Кәс Тʹобә Бькә

1. Чь те һʹәсабе тʹобәкьрьн?

ЧАХЕ әм тьштәки нәрʹаст дькьн, гәләк фәрз ә ԝәки әм тʹобә бькьн. Ль гора Кʹьтеба Пироз, кәсе кӧ тʹобә дькә, әԝ ньһерʹандьна хԝә сәр шашийа хԝә дьгӧһезә, пʹошман дьбә, тʹәрка ви кьре хԝәйә нәрʹаст дьдә у һәр тьшти дькә, ԝәки ве шашийе ида нәкә (Мәтта 3:8; Кʹаред Шандийа 3:19; 2 Пәтрус 3:9).

2. Чьрʹа һәр кәс жь мә гәрәке бьзаньбә, кӧ чь те һʹәсабе тʹобәкьрьн? (Нәһәмийа 8:9-11)

² Һәр кәс гәрәке рʹьнд фәʹм бькә, кӧ чь те һʹәсабе тʹобәкьрьн. Гәло чьрʹа? Чьмки әм гьшк һәр рʹож гӧна дькьн. Әм зарʹед Адәм у Һеԝайе нә, ләма жи гӧнә у мьрьн жь ԝан дәрбази сәр мә буйә (Рʹомайи 3:23; 5:12). Бәле, һәр кәс жь мә гӧнәкʹар ә у лазьм ә кӧ әм тʹобә кьн. Бона мәрьвед бь баԝәрийа ԛәԝи жи һеса нибу мьԛабьли гӧнед хԝә шәрʹ кьн, мәсәлә Паԝлосе шанди (Рʹомайи 7:21-24). Гәло әв йәк те һʹәсабе, кӧ әм гәрәке һәр гав бона гӧнед хԝә дьлтәнг бьн у хԝә нәһежа һʹәсаб кьн? На. Йаһоԝа дьлрʹәʹм ә у дьхԝазә ԝәки әм бәхтәԝар бьн. Ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә сәрһатийа Щьһуйед кӧ һена Нәһәмийада дьжитьн (Бьхунә Нәһәмийа 8:9-11). Йаһоԝа нәдьхԝәст кӧ әԝана жь бо гӧнед хԝәйи бәре дьлтәнг бьн, ле әԝи дьхԝәст кӧ әԝана бь шабуне жерʹа хьзмәт кьн. Йаһоԝа занә кӧ тʹобәкьрьн бәрбь шабуне дьбә. Ләма жи әԝ мә һин дькә, кӧ әм чаԝа тʹобә кьн. Һәрге әм гӧнед хԝә тʹобә кьн, Баве мәйи дьлован ԝе бьбахшинә мә.

3. Ве готареда әме чь шеԝьр кьн?

³ Ве готареда әме се тьшта дәрһәԛа тʹобәкьрьне пебьһʹәсьн. Йа пешьн, әме бьвиньн кӧ Йаһоԝа Исраелийарʹа дәрһәԛа тʹобәкьрьне чь готьбу. Йа дӧда, Йаһоԝа чаԝа али гӧнәкʹара кьрийә, ԝәки әԝана тʹобә бькьн. У йа сьсийа жи әме бьвиньн, кӧ Иса дәрһәԛа тʹобәкьрьне чь һин кьр.

ЙАҺОԜА ДӘРҺӘԚА ТʹОБӘКЬРЬНЕ МЬЛӘТЕ ИСРАЕЛИ ЧЬ ҺИН ДЬКЬР?

4. Йаһоԝа мьләте Исраели дәрһәԛа тʹобәкьрьне чь һин кьр?

⁴ Йаһоԝа тʹәви мьләте Исраеле пәйманәкә мәхсус гьредабу. Әԝи ԝанрʹа готьбу, кӧ һәрге әԝана ль гора ԛанунед ԝи бьжин, әԝе ԝан бьпʹарезә у ԝана кʹәрәм кә. Дәрһәԛа ван ԛануна, Хԝәде ԝанрʹа ӧса гот: «Әв әʹмьре кӧ әз иро ль тә әʹмьр дькьм, нә дури тә йә нә жи әԝ чәтьн ә» (Ԛануна Дӧщари 30:11, 16). Хенщи ве йәке әԝи ԝанрʹа гот, кӧ һәрге әԝана мьԛабьли ԝи рʹабьн, мәсәлә һәрге әԝана бькʹәвьнә нава пʹутпʹарьстийе, әԝе ида ԝана нәпʹарезә у әԝана ԝе бькʹәвьнә тәнгасийа. Диса жи әв йәк нәдьһатә һʹәсабе, кӧ Йаһоԝа ԝе бь тʹәмами пьшта хԝә бьда ԝан. Бәле, мәщала ԝан һәбу кӧ диса вәгәрʹьн бал Йаһоԝа у ‹гӧһ бьдьнә дәнге ԝи› (Ԛануна Дӧщари 30:1-3, 17-20). Бь гьлики майин бежьн, ԝана дькарьбу тʹобә кьра. У һәрге ԝана ӧса бькьра, Йаһоԝа ԝе диса незики ԝан буйа у кʹәрәм сәр ԝанда бьбаранда.

5. Йаһоԝа хԝә ча дьда кʹьфше, гава Исраелийа гӧрʹа ԝи нәдькьрьн? (2 Пʹадшати 17:13, 14)

⁵ Щьмәʹта Исраели чәнд щара мьԛабьли Йаһоԝа рʹабу. Әԝана һьм кʹәтьбунә нава пʹутпʹарьстийе, һьм жи кьред һʹәрам дькьрьн. Ахьрийеда ԝана сәре хԝә кьрә бәлайе. Ле Йаһоԝа һәр тьшт дькьр, ԝәки әԝана диса вәгәрʹьн щәм ԝи. Әԝи диса у диса пʹехәмбәр дьшандьнә щәм Исраелийа, ԝәки ԝанрʹа бежьн, кӧ тʹобә кьн у вәгәрʹьн бал ԝи (Бьхунә 2 Пʹадшати 17:13, 14).

6. Йаһоԝа чаԝа щьмәʹта хԝә бь сайа пʹехәмбәред хԝә һин дькьр, кӧ әԝана фәʹм кьн ԝәки тʹобәкьрьн фәрз ә? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

⁶ Йаһоԝа гәләк щар бь сайа пʹехәмбәра ширәт дьда щьмәʹта хԝә, у дьгот кӧ һәрге әԝана хԝә рʹаст нәкьн чь ԝе бе сәре ԝан. Мәсәлә, Йаһоԝа бь сайа Йерәмйа пʹехәмбәр ӧса гот: «Йа Исраела чьванок [рʹабәр] вәгәрʹә! . . . Әзе бь һерс ль ԝә нәньһерʹьм, чьмки әз дьлован ьм . . . Әз нькарьм һерса хԝә һәр у һәр бьдоминьм [биньм]. Тʹәне суще хԝә ԛәбул бькә. Тә ль дьжи Хԝәдайе хԝә Хӧдан сәри һьлда» (Йерәмйа 3:12, 13, ИМ). Бь сайа Йоԝел пʹехәмбәр, Йаһоԝа ԝанрʹа ӧса гот: «Бь һʹәму дьле хԝә, . . . ль мьн вәгәрʹьн» (Йоԝел 2:12, 13, ИМ). Бь дәве Ишайа пʹехәмбәр, әԝи ӧса гот: «Паԛьж бьбьн, жь бәр чʹәʹве мьн хьрабикьрьне рʹакьн, даԝи ль хьрабийе биньн» (Ишайа 1:16-19, ИМ). У Һәзәԛел жи әв гьлийед Йаһоԝа әʹлами ԝан кьр: «Гәло әз жь мьрьна зьламе хьраб зәԝԛе дьгьрьм [шабуне дьстиньм]; ма нә зедәтьр әԝ жь рʹейед хԝә вәгәрʹә у бьжи? . . . Әз жь мьрьна зьламе кӧ ԝе бьмьрә кʹефе настиньм . . . вәгәрʹьн у бьжин» (Һәзәԛел 18:23, 32). Гава мәрьвед гӧнәкʹар тʹобә дькьн, Йаһоԝа ша дьбә, чьмки әԝ дьхԝазә ԝәки әԝана һʹәта-һʹәтайе бьжин! Йаһоԝа һәла һе жи али ԝан дькә, ԝәки әԝана тʹобә кьн. Ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә чәнд мәсәла.

7. Бь сайа Һосәйа пʹехәмбәр у жьна ԝи, Йаһоԝа щьмәʹта хԝәйә Исраели чь һин кьр?

⁷ Дина хԝә бьде кӧ Йаһоԝа бь сайа жьна Һосәйа пʹехәмбәр, чь щьмәʹта хԝә һин кьр. Наве ԝе Гомәр бу. Паши кӧ әԝе ԛави кьр, әԝе мере хԝә һишт у пәй меред дьн чу. Диса жи Йаһоԝа Хԝәде, йе кӧ дьла дьвинә, ӧса готә Һосәйа: «Һәрә жь жьнька кӧ йаре ԝе һәйә у зьнекʹарийе дькә һʹәз бькә, чаԝа Хӧдан жь Исраелийед кӧ бәре хԝә дан илаһед [хӧданед] дьн . . . һʹәз дькә» (Һосәйа 3:1, ИМ; Мәтʹәлок 16:2). Дина хԝә бьдьне кӧ һьнге жьна Һосәйа һе гӧне гьран дькьр. Ле Йаһоԝа Һосәйарʹа гот кӧ әԝ бьбахшинә ԝе у диса чаԝа жьна хԝә ԛәбул кә.a Бь ве мәсәле Йаһоԝа дьхԝәст нишани щьмәʹта хԝәйә сәрһʹьшк бькә, кӧ әԝ чаԝа сәр ԝан дьньһерʹә. Рʹаст ә ԝана гӧнед гәләк гьран дькьрьн, йәкә әԝи әԝана һʹәз дькьрьн у һәр тьшт дькьр, ԝәки али ԝан бькә, кӧ әԝана тʹобә кьн у бенә гӧһастьне. Ль гора ве мәсәле, гәло Йаһоԝа, йе кӧ «дьла дьщерʹьбинә», ԝе али ԝан мәрьва бькә, йед кӧ бәрдәԝам дькьн гӧне гьран бькьн, ԝәки әԝана тʹобә кьн? (Мәтʹәлок 17:3) Ԝәрә әм бьньһерʹьн.

ЙАҺОԜА ЧАԜА АЛИ ГӦНӘКʹАРА ДЬКӘ, ԜӘКИ ӘԜАНА ТʹОБӘ КЬН?

8. Йаһоԝа ча дьхԝәст али Ԛайин бькә, ԝәки әԝ тʹобә кә? (Дәстпебун 4:3-7). (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

⁸ Ԛайин ньхӧрийе Адәм у Һеԝайе бу. Гӧнә жь де-баве ԝи дәрбази сәр ԝи бьбу. Хенщи ве йәке, Кʹьтеба Пироз сәр ԝи ӧса дьбежә: «Кьред ԝи хьраб бун» (1 Йуһʹәнна 3:12). Дьбәкә Йаһоԝа жь бо ве мәʹнийе «дина хԝә нәда Ԛайин у һʹәдийа ԝи», чахе әԝи ԛӧрбан ани. Ле Ԛайин дәԝса кӧ хԝә рʹаст кьра, «гәләки һерс кʹәт у мьрʹузе хԝә кьр». Һьнге Йаһоԝа чь кьр? Әԝи Ԛайинрʹа хәбәр да (Бьхунә Дәстпебун 4:3-7). Дина хԝә бьдьне кӧ Йаһоԝа чаԝа бь нәрми Ԛайинрʹа хәбәр да. Йаһоԝа жерʹа гот, кӧ һәрге әԝ хԝә рʹаст кә, әԝе ԝи кʹәрәм кә. Ле Йаһоԝа ӧса жи гот, кӧ һәрге әԝ һерса хԝә зәфт нәкә, хоф һәйә кӧ әԝ гӧнә бькә. Йазьх Ԛайин нәхԝәст гӧһ бьдә Йаһоԝа. Әԝи нәһишт ԝәки Йаһоԝа али ԝи бькә, кӧ әԝ тʹобә кә. Паши ве сәрһатийа хьраб, гәло Йаһоԝа ида сафи кьр кӧ али гӧнәкʹара нәкә, ԝәки әԝана тʹобә бькьн? Һәмьки на!

9. Йаһоԝа чаԝа али Даԝьд Пʹадша кьр, ԝәки әԝ тʹобә кә?

⁹ Йаһоԝа гәләки Даԝьд Пʹадша һʹәз дькьр. Әԝи һәла һе жи сәр ԝи гот, кӧ «мьн . . . мәрик дьле хԝәрʹа дит» (Кʹаред Шандийа 13:22). Ле Даԝьд гӧнед гьран кьрьн. Мәсәлә, әԝи зьнекʹари кьр у мерәк да кӧштьне. Ль гора Ԛануна Муса, Даԝьд һежайи мьрьне бу (Ԛануна Кʹаһинтийе 20:10; Жьмар 35:31). Ле диса жи Йаһоԝа дьхԝәст али Даԝьд бькә, ԝәки әԝ тʹобә кә.b Рʹаст ә Даԝьд һе нишанед тʹобәкьрьне нәдабу кʹьфше, ле йәкә Йаһоԝа пʹехәмбәре хԝә Натʹан шандә бал ԝи. Пе мәтʹәлокәке, Натʹан Даԝьд да фәʹмкьрьне, кӧ әԝи гӧнәки чьԛас гьран кьрийә. Әԝ йәк гьһиштә дьле Даԝьд у әԝи гӧне хԝә да рʹуйе хԝә (2 Самуйел 12:1-14). Даԝьд зәбурәкеда әʹйан кьр, кӧ әԝ жь бо гӧне хԝә чьԛас пʹошман буйә (Зәбур 51, сәрньвисар). Ве зәбуре дьле гәләк гӧнәкʹара рʹьһʹәт кьрийә у али ԝан кьрийә тʹобә кьн. Әм гәләк ша нә, кӧ Йаһоԝа бь һʹәзкьрьн али хьзмәткʹаре хԝәйә дәлал Даԝьд кьр, ԝәки әԝ тʹобә кә!

10. Тӧ дәрһәԛа сәбьр у бахшандьна Йаһоԝа чь дьфькьри?

¹⁰ Йаһоԝа һʹәму гӧна нәфрʹәт дькә (Зәбур 5:4, 5). Ле әԝ занә кӧ әм гьшк гӧнәкʹар ьн, у жь һʹәзкьрьна һьндава мә, әԝ али мә дькә, ԝәки әм нәкʹәвьнә бьн һʹӧкӧме гӧнә. Һәрге кәсәки гӧнәки гәләк гьран кьрьбә жи, Йаһоԝа һазьр ә али ԝи бькә, ԝәки әԝ тʹобә кә у вәгәрʹә щәм ԝи. Әв йәк дьле мә чьԛас рʹьһʹәт дькә у дьлбинийе дьдә мә! Әм чьԛас дәрһәԛа сәбьр у бахшандьна Йаһоԝа бьфькьрьн, һаԛас хԝәстьна мә ԝе һе ԛәԝи бә, кӧ жерʹа амьн бьминьн у гӧнед хԝә тʹобә кьн. Ньһа ԝәрә әм бьньһерʹьн, кӧ Иса дәрһәԛа тʹобәкьрьне шагьртед хԝә чь һин дькьр.

ИСА ДӘРҺӘԚА ТʹОБӘКЬРЬНЕ ЧЬ ҺИН КЬР?

11-12. Иса чаԝа нишани гӧһдаред хԝә кьр, ԝәки Хԝәде бахшандьнеда чьԛас рʹәʹм ә? (Бьньһерʹә шькьл.)

¹¹ Ԛьрʹна йәке Д.М.-да, ԝәʹдә һатьбу кӧ Мәсиһ бе дьнйайе. Чаԝа мә готара пешьнда дит, Йаһоԝа бь сайа Йуһʹәнна у Иса Мәсиһ нишани мәрьва кьр, кӧ чьԛас фәрз ә ԝәки әԝана тʹобә кьн (Мәтта 3:1, 2; 4:17).

¹² Иса нишани мәрьва дькьр, кӧ Баве ԝи чьԛас афукʹар ә, демәк дьбахшинә мәрьва. Иса әв хәйсәте Йаһоԝа илаһи пе мәтʹәлока кӧрʹе ӧндабуйи, зәлал у бәдәԝ әʹйан кьр. Ве мәтʹәлокеда, хортәки ԝәʹдәки бь жийинәкә нәщайиз дьжит. Ле паше, «һʹьше ԝи һатә сәре ԝи», у әԝ вәгәрʹийа мале. Гәло баве ԝи чь кьр? Гава кӧрʹ «һе рʹеда бу, бав әԝ жь дурва дит у дьле ԝи сәр шәԝьти, бь ләз чу пешийа ԝи, әԝ һʹәмез кьр у пачʹ кьр». Кӧрʹ хԝәст мала баве хԝәда бьбә хӧлам, ле баве сәр ԝи гот «кӧрʹе мьн», у әԝ диса ча нәфәре мале ԛәбул кьр. Бав гот: «Әԝ ӧндабуйи бу у һатә дитьне» (Луԛа 15:11-32). Гава Иса һе ль әʹзмана дьжит пешийа кӧ әԝ бьһата дьнйайе, әԝи бе шьк дитьбу кӧ Баве ԝи чаԝа рʹәʹмти у дьлшәԝати дьда кʹьфше һьндава гәләк гӧнәкʹаред кӧ гӧнед хԝә дьанинә рʹуйе хԝә. Әв мәтʹәлока кӧ Иса мәрʹа гьли кьр, бь рʹасти дьлбинийе дьдә мә у мәрʹа нишан дькә кӧ Баве мә Йаһоԝа чьԛас дьлрʹәʹм ә!

13-14. Пәтрусе шанди дәрһәԛа тʹобәкьрьне чь фәʹм кьр, у әԝи кәсед дьн чь һин дькьр? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

¹³ Пәтрусе шанди дәрһәԛа тʹобәкьрьн у бахшандьне жь Иса һьнә дәрсед фәрз һин бу. Пәтрус гәләк щар һʹәԝще бахшандьне бу, у Иса жи бь дьлрʹәʹми дьбахшандә ԝи. Мәсәлә, паши кӧ Пәтрус се щара инкʹар кьр, кӧ Иса нас дькә, әԝ гәләк пʹошман бу у дьлтәнг бу (Мәтта 26:34, 35, 69-75). Ле паши кӧ Иса жь мьрьне һатә рʹакьрьне, әԝ Пәтрусрʹа хӧйа бу. Ча те кʹьфше, гава Иса перʹа хәбәр дьда, Пәтрус тʹәне бу (Луԛа 24:33, 34; 1 Корьнтʹи 15:3-5). Бе шьк, Иса заньбу кӧ Пәтрус жь дьл тʹобә кьрьбу, у дьхԝәст ԝәки Пәтрус бьзаньбә, кӧ әԝи бахшандийә ԝи.

¹⁴ Пәтрусе шанди жь әʹмьре хԝә ида фәʹм дькьр, кӧ чь йә тʹобәкьрьн у бахшандьн. Ләма жи әԝи дькарьбу кәсед дьн һин кә, ԝәки әԝана тʹобә кьн у бенә бахшандьне. Һьнә ԝәʹдә шунда паши щәжьна Рʹожа Пенщийә Һʹәсабе, Пәтрус бь сайа готарәке Щьһуйарʹа зәлал кьр, ԝәки мәрьве кӧ ԝана кӧштьбу, Мәсиһ бу. Ле әԝи бь һʹәзкьрьне ԝанрʹа гот: «Тʹобә кьн у бәрбь Хԝәде вәгәрʹьн, кӧ гӧнед ԝә бенә рʹәситкьрьне» (Кʹаред Шандийа 3:14, 15, 17, 19). Бь ви щурʹәйи Пәтрус нишан кьр, ԝәки гӧнәкʹаре кӧ гӧне хԝә тинә рʹуйе хԝә, гәрәке вәгәрʹә, демәк фькьр у кьред хԝәйә нәрʹаст бьгӧһезә, у ӧса бьжи ча ль Хԝәде хԝәш те. Ӧса жи Пәтрус нишан кьр кӧ гӧнед ԝан ԝе жь алийе Йаһоԝава «бенә рʹәситкьрьне», демәк бенә паԛьжкьрьне у бәтавәкьрьне. Гәләк сал шунда, Пәтрус Мәсиһийарʹа ӧса гот: «[Йаһоԝа, ДТʹ] бь думька дьреж ль ԝә сәбьр дькә, нахԝазә тʹӧ кәс ӧнда бә, ле дьхԝазә ԝәки һʹәму жь гӧнәкьрьне вәгәрʹьн» (2 Пәтрус 3:9). Бәле, әԝ йәк дьлбиникә чьԛас мәзьн ә бона Мәсиһийа, чахе әԝана гӧнә дькьн, у һәла һе гӧнед гьран жи!

15-16. (а) Паԝлосе шанди дәрһәԛа бахшандьне чь фәʹм кьр? (1 Тимотʹейо 1:12-15) (б) Готара дьнда әме чь шеԝьр кьн?

¹⁵ Шаԝуле жь Тарсусе гәләк хьраби кьрьбу у бь рʹасти жи һʹәԝще тʹобәкьрьн у бахшандьне бу. Әԝ пәй шагьртед Иса дькʹәт у әԝана дьзерандьн. Дьԛәԝьмә Мәсиһи дьфькьрин, кӧ әԝе тʹӧ щар рʹаст нәбә у тʹобә нәкә. Ле Иса ӧса нәдьфькьри. Иса у Баве ԝи һʹӧнӧред Шаԝулә баш дьдитьн, у заньбун кӧ әԝ дькарә тʹобә кә у бе бахшандьне. Ләма жи Иса гот: «Мьн әԝ чаԝа һащәтәк бьжартийә» (Кʹаред Шандийа 9:15). Иса һәла һе жи кʹәрәмәтәк кьр, ԝәки Шаԝул тʹобә бькә (Кʹаред Шандийа 7:58–8:3; 9:1-9, 17-20). Паши кӧ Шаԝул бу Мәсиһи, әԝ һатә навкьрьне Паԝлосе шанди. Әԝи гәләк щар дьгот, кӧ әԝ ԛәнщи у дьлрʹәʹмийа Йаһоԝа у Иса чьԛас дьшекьринә (Бьхунә 1 Тимотʹейо 1:12-15). Паԝлос бь рʹазибуне ӧса гот: «Ԛәнщийа Хԝәде тә бәрбь тʹобәкьрьне дьбә» (Рʹомайи 2:4, ИМ).

¹⁶ Ле чахе гьһиштә гӧһе Паԝлос, кӧ щьвата Корьнтʹеда бенамуси те кьрьне, гәло әԝи ча хԝә да кʹьфше? Готара дьнда әме әԝе йәке шеԝьр кьн, у жь гьлийед ԝи һин бьн, кӧ чаԝа Йаһоԝа гӧнәкʹара бь дьловани ширәт дькә, у чьԛас фәрз ә кӧ һьндава ԝанда рʹәʹмти бе нишанкьрьне.