ГОТАРА БОНА ҺИНБУНЕ 38
КʹЬЛАМА 120 Чʹәʹв Бьдьнә Мьлуктийа Иса
Ԛәдьре Мәрьва Бьгьрьн
«Ԛәдьр жь зерʹ у зив четьр ә» (МӘТʹӘЛОК 22:1).
ВЕ ГОТАРЕДА
Әме бьвиньн кӧ чьма лазьм ә ԛәдьре мәрьва бьгьрьн у ча әм дькарьн ве йәке бькьн гава мәрʹа чәтьн ә.
1. Гава кәсед дьн ԛәдьре мә дьгьрьн, әв йәк сәр мә ча һʹӧкӧм дькә? (Мәтʹәлок 22:1)
ҺӘР КӘС дьхԝазә, ԝәки мәрьв ԛәдьре ԝи бьгьрьн. Гава кәсед дьн ԛәдьре мә дьгьрьн, әм ве йәке ԛимәт дькьн у ша дьбьн. Ләма жи Кʹьтеба Пироз ӧса дьбежә: «Ԛәдьр жь зерʹ у зив четьр ә» (Бьхунә Мәтʹәлок 22:1).
2-3. Әм гәрәке ԛәдьре кʹе бьгьрьн?
2 Щарна дьԛәԝьмә мәрʹа һеса нинә ԛәдьре мәрьва бьгьрьн. Гәло чьма? Дьбәкә әм дина хԝә дьдьнә сәр кемасийед мәрьва. Хенщи ве йәке, рʹожед мәда гәләк мәрьв ԛәдьре һәвдӧ нагьрьн. Ле әм гәрәке мина ԝан нибьн, чьмки Йаһоԝа дьхԝазә кӧ әм ԛәдьре һʹәмуйа бьгьрьн (1 Пәтрус 2:17).
3 Ве готареда әме шеԝьр кьн, кӧ ԛәдьргьртьн чь йә у әм ча дькарьн ԛәдьре 1) нәфәред хԝә, 2) хушк-бьра у 3) кәсед кӧ Шәʹдед Йаһоԝа ниньн, бьгьрьн. Әме бьвиньн кӧ әм ча дькарьн ԛәдьре мәрьва бьгьрьн ԝи чахи жи, гава мәрʹа чәтьн ә.
ԚӘДЬРГЬРТЬН ЧЬ ЙӘ?
4. Ԛәдьргьртьн чь йә?
4 Хәбәра «ԛәдьр» те һʹәсабе кӧ әм чь дәрһәԛа мәрьва дьфькьрьн у ча хԝә һьндава ԝанда дьдьнә кʹьфше. Гава әм хәйсәт-һʹӧнӧред мәрьвайә баш, йан кьред ԝанә баш дьвиньн, йан жи һәрге әԝана мәрьвнә хԝәйиһʹӧкӧм ьн, әм бь рʹабун-рʹуньштьна хԝә дьдьнә кʹьфше кӧ ԛәдьре ԝан дьгьрьн. Бь рʹасти гәләк фәрз ә кӧ әм ве йәке бь дьл у щан бькьн (Мәтта 15:8).
5. Чь дькарә али мә бькә кӧ әм ԛәдьре мәрьва бьгьрьн?
5 Йаһоԝа дьхԝазә ԝәки әм ԛәдьре мәрьва бьгьрьн. Мәсәлә, Кʹьтеба Пироз ӧса дьбежә: «Һәр мәрьвәк бьра гӧрʹа ԝан һʹӧкӧмәтийада бә, йед кӧ сәр ԝирʹа ньн» (Рʹомайи 13:1, 7). Ле һьнә кәс дьбежьн: «Әз һазьр ьм ԛәдьре мәрьва бьгьрьм, ле тʹәне һәрге әԝана һежайи ве йәке нә». Гәло әв фькьр рʹаст ә? На. Әм хьзмәткʹаред Йаһоԝа нә, ләма жи әм гәрәке ԛәдьре мәрьва бьгьрьн нә тʹәне чьмки әм ԝана һежайи ве йәке һʹәсаб дькьн, ле чьмки әм Йаһоԝа һʹәз дькьн у дьхԝазьн дьле ԝи ша кьн (Йешу 4:14; 1 Пәтрус 3:15).
6. Гәло әм дькарьн ԛәдьре ԝан мәрьва бьгьрьн, йед кӧ ԛәдьре мә нагьрьн? Шьровәкә. (Ӧса жи бьньһерʹьн шькьл.)
6 Гәло әм бь рʹасти дькарьн ԛәдьре ԝан мәрьва бьгьрьн, йед кӧ ԛәдьре мә нагьрьн? Бәле. Ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә һьнә мәсәла. Шаԝул Пʹадша кӧрʹе хԝә Йонатʹан, бәр чʹәʹве мәрьва ньмьз кьрьбу (1 Самуйел 20:30-34). Диса жи Йонатʹан ԛәдьре баве хԝә дьгьрт у һʹәта мьрьна ԝи пьштгьрийа ԝи дькьр (Дәркʹәтьн 20:12; 2 Самуйел 1:23). Ӧса жи сәрһатийа Һаннайе бинә бира хԝә. Кʹаһине Мәзьн, Әли, сәрт жерʹа хәбәр да, чьмки фькьри кӧ әԝ сәрхԝәш ә (1 Самуйел 1:12-14). Сәрда жи, һәр кәси заньбу ԝәки ча бав у кʹаһине мәзьн, Әли щабдарийа хԝә нәдьани сери. Ле диса жи, Һаннайе Әлирʹа бь ԛәдьр хәбәр да (1 Самуйел 1:15-18; 2:22-24). Ӧса жи дәрһәԛа Паԝлосе шанди бьфькьрә. Щьмәʹта Атʹинайе ԝи нав кьр ча «мәрьве кӧ дькә бьлә-бьл» (Кʹаред Шандийа 17:18). Ле йәкә Паԝлос тʹәви ԝан бь ԛәдьр хәбәр да (Кʹаред Шандийа 17:22). Жь ван мәсәла әм фәʹм дькьн кӧ һәрге мәрʹа чәтьн бә жи, әм гәрәке ԛәдьре мәрьва бьгьрьн, чьмки әм Йаһоԝа һʹәз дькьн у нахԝазьн дьле ԝи бешиньн. Ньһа ԝәрә әм шеԝьр кьн, кӧ әм гәрәке ԛәдьре кʹе бьгьрьн у чьма.
Шаԝул Пʹадша кӧрʹе хԝә Йонатʹан чьԛас ньмьз дькьр жи, Йонатʹан диса жи пьштгьрийа ԝи дькьр (Бьньһерʹә абзаса 6)
ԚӘДЬРЕ НӘФӘРЕД ХԜӘ БЬГЬРӘ
7. Щарна чьма дькарә чәтьн бә ԛәдьре нәфәред хԝә бьгьрьн?
7 Чьма чәтьн ә ԛәдьр бьдьнә кʹьфше? Әм гәләк ԝәʹдә тʹәви малбәта хԝә дәрбаз дькьн. Ләма жи әм ча һʹӧнӧред ԝанә баш, ӧса жи кемасийед ԝан рʹьнд заньн. Дьԛәԝьмә кәсәк жь нәфәре мә нәхԝәш ә, у мәрʹа чәтьн ә мьԛати ԝи бьн. Һьнә жь ԝан дьԛәԝьмә бь зедәйи хәмгин ьн, йан жи дьле мә бь хәбәрдан у кьред хԝә дешиньн. Дәԝса кӧ хирәт бькьн мала хԝә бькьнә щики ӧса, кʹидәре кӧ әм хԝә рʹьһʹәт у әʹдьлайеда тʹәхмин кьн, һьнә нәфәред мә дьԛәԝьмә тʹәвльһәвбуне малда пешда тиньн, чьмки шәрʹуд ьн у ԛәдьре һәвдӧ нагьрьн. Мина нәхԝәшикә кӧ изьне надә бәдәне рʹьнд бьхәбьтә, беһӧрмәти жи йәктийа малбәте хьраб дькә. Ле чаԝа кӧ һьнә нәхԝәши дькарьн бенә ԛәнщкьрьне, нәфәред мале жи дькарьн һин бьн ԛәдьре һәвдӧ бьгьрьн.
8. Чьма фәрз ә кӧ әм ԛәдьре нәфәред хԝә бьгьрьн? (1 Тимотʹейо 5:4, 8)
8 Чьма фәрз ә ԛәдьр бьдьнә кʹьфше? (Бьхунә 1 Тимотʹейо 5:4, 8). Нәʹма хԝәда Паԝлос Тимотʹейорʹа гот, кӧ нәфәред мале ча гәрәке бона һʹәԝщед һәвдӧ хәм бькьн. Әԝи гот кӧ әм гәрәке ԛәдьре нәфәред хԝә бьгьрьн, нә жь бо ве йәке кӧ мәщбур ьн, ле чьмки дьхԝазьн Хԝәдерʹа амьн бьн. Ӧса әме бьдьнә кʹьфше, ԝәки әм Йаһоԝа һʹәз дькьн у ԛәдьргьртьне ча пʹара һʹәбандьне һʹәсаб дькьн. Йаһоԝа сазкʹаре малбәте йә (Әфәси 3:14, 15). Ләма жи гава әм ԛәдьре нәфәред хԝә дьгьрьн, әм бь рʹасти ԛәдьре Йаһоԝа дьгьрьн. Әм дьвиньн кӧ мәʹникә чьԛас фәрз һәйә, ԝәки ԛәдьре нәфәред хԝә бьгьрьн!
9. Жьн-мер ча дькарьн ԛәдьре һәвдӧ бьгьрьн? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)
9 Ча әм дькарьн ԛәдьр бьдьнә кʹьфше? Мере кӧ һьм бәр мәрьва һьм жи малда ԛәдьре жьна хԝә дьгьрә, дьдә кʹьфше ԝәки әԝ гәләк ле ԛимәт дькә (Мәтʹәлок 31:28; 1 Пәтрус 3:7). Әԝ тʹӧ щара жьна хԝә нахә, ԝе ньмьз у беһӧрмәт накә. Хосе,a йе кӧ Әргентинайеда дьжи, ӧса дьбежә: «Жь бо нәхԝәшийа хԝә жьна мьн щарна бь хәбәред хԝә дьле мьн дешинә. Ԝи чахи әз тиньм бира хԝә, кӧ бь рʹасти әԝ нахԝазә ӧса бежә. Гава әз әʹщьз дьбьм, әз гьлийед жь 1 Корьнтʹи 13:5 тиньм бира хԝә. Әв рʹез али мьн дькә ԝәки әз пе хәбәрдана хԝә ԛәдьре ԝе бьгьрьм у сәрт щаба ԝе нәдьм» (Мәтʹәлок 19:11). Кʹӧлфәта кӧ ԛәдьре мере хԝә дьгьрә, наве ԝи ньмьз накә (Әфәси 5:33). Әԝ ԛәрфе хԝә мере хԝә накә, бь зьманәки туж тʹәви ԝи хәбәр надә у ԝи накә пекʹәни, чьмки әԝ занә кӧ тьштед ӧса зьраре дьдьнә зәԝаще (Мәтʹәлок 14:1). Хушкәкә кӧ ль Италйайе дьжи, дәрһәԛа мере хԝә ӧса дьбежә: «Щарна әз дьфькьрьм кӧ әԝ һәр тьштида проблеме дьвинә. Бәре мьн бь гьлийед хԝә нишан дькьр, ԝәки әз ԛәдьре ԝи нагьрьм у авьр дьда ԝи. Ле мьн тедәрхьст, кӧ чьԛас зедә ԝәʹдә әз тʹәви ԝан мәрьва дәрбаз дькьм, йед кӧ бь ԛәдьр дәрһәԛа мәрьвед дьн хәбәр дьдьн, һаԛас хԝәстьна мьн жи зедә дьбә ԛәдьре мере хԝә бьгьрьм».
Гава әм ԛәдьре нәфәред хԝә дьгьрьн, әм бь рʹасти ԛәдьре Йаһоԝа дьгьрьн, йе кӧ малбәт саз кьрийә (Бьньһерʹә абзаса 9)
10. Щаһьл ча дькарьн нишан кьн кӧ ԛәдьре де-баве хԝә дьгьрьн?
10 Щаһьлно, гӧһ бьдьнә де-баве хԝә (Әфәси 6:1-3). Бь ԛәдьр тʹәви ԝан хәбәр дьн (Дәркʹәтьн 21:17). Де-баве ԝә чьԛас мәзьн бьн, дьԛәԝьмә һаԛас һе зедә һʹәԝще аликʹарийа ԝә бьн. Чьԛас жь дәсте ԝә те, ԝана бьбьнә хԝәйи. Дина хԝә бьдьнә сәрһатийа хушка мә Марийайе. Баве ԝе Шәʹде Йаһоԝа нинә. Гава әԝ нәхԝәш кʹәт, бона Марийайе гәләк чәтьн бу бона ԝи хәм бькә, чьмки әԝи дьле ԝе бь гьлийед хԝә гәләк дешанд. Хушка мә ӧса дьбежә: «Мьн дӧа дькьр ԝәки әз нә тʹәне ԛәдьре баве хԝә бьгьрьм, ле ве йәке пе кьред хԝә жи ԝирʹа бьдьмә кʹьфше. Мьн хԝәрʹа дьгот кӧ һәрге Йаһоԝа дьхԝазә ԝәки әз ԛәдьре де-баве хԝә бьгьрьм, әԝе ԛәԝате бьдә мьн кӧ әз бькарьбьм ве йәке бькьм. Ԝәхт шунда мьн фәʹм кьр, сәва кӧ әз ԛәдьре баве хԝә бьгьрьм, әʹсәйи нинә ԝәки әԝ бе гӧһастьне». Һәрге әм ԛәдьре нәфәред хԝә дьгьрьн ԝи чахи жи, гава кемасийед ԝан дьвиньн, бь ве йәке әм избат дькьн кӧ ԛәдьре Йаһоԝа дьгьрьн, йе кӧ малбәт саз кьрийә.
ԚӘДЬРЕ ХУШК-БЬРА БЬГЬРӘ
11. Гәло чьрʹа чәтьн ә кӧ әм ԛәдьре хушк-бьра бьгьрьн?
11 Чьма чәтьн ә ԛәдьр бьдьнә кʹьфше? Рʹаст ә хушк-бьред мәйә рʹӧһʹани ль гора принсипед Кʹьтеба Пироз дьжин, диса жи дьԛәԝьмә щарна әԝана нәһәԛийе ль мә бькьн йан жи мә әʹщьз кьн. Һәрге мәʹнийед газьнед мә һьндава хушк-бьра һәбьн жи, гәло әм ча дькарьн ԛәдьре ԝан бьгьрьн? (Колоси 3:13)
12. Чьма фәрз ә кӧ әм ԛәдьре хушк-бьра бьгьрьн? (2 Пәтрус 2:9-12)
12 Чьма фәрз ә ԛәдьр бьдьнә кʹьфше? (Бьхунә 2 Пәтрус 2:9-12). Нәʹма хԝәйә дӧдада, Пәтрус бәʹса һьнә мәрьва кьр, йед кӧ дәрһәԛа рʹуспийа хьраб хәбәр дьдан. Гәло мәләкед амьн, йед кӧ әв йәк дьдитьн, чь кьрьн? Әԝана ԛәдьре Йаһоԝа дьгьрьн, ләма жи дәрһәԛа кәсед нәһәԛ тьштәки хьраб нәготьн. Дәԝсе, әԝана һивийе бун һʹәта кӧ Йаһоԝа диԝана ԝан бькә (Рʹомайи 14:10-12; бәрамбәр кә Щьһуда 9). Әм дькарьн жь ван мәләкед амьн дәрсе бьстиньн. Һәрге әм мәрьвед нәмам гәрәке беһӧрмәт нәкьн, илаһи әм гәрәке хушк-бьред хԝәйи рʹӧһʹани беһӧрмәт нәкьн. Ле дәԝсе ԝәрә әм ‹ԛәдьргьртьнеда гава пешьн бавежьн› (Рʹомайи 12:10). Ӧса әм дькарьн бьдьнә кʹьфше, ԝәки әм ԛәдьре Йаһоԝа дьгьрьн.
13-14. Әм ча дькарьн ԛәдьре хушк-бьра бьгьрьн? Мәсәле бинә (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)
13 Ча әм дькарьн ԛәдьр бьдьнә кʹьфше? Рʹуспино, хушк-бьра бь һʹәзкьрьне һин кьн (Фьлимон 8, 9). Һәрге лазьм бә ширәте бьдьн кәсәки, ве йәке бь нәрми бькьн, нә кӧ бь һерсе. Хушкно, һун дькарьн гәләк тьшт бькьн, ԝәки щьватеда һʹәзкьрьн у ԛәдьргьртьн бе хԝәйкьрьне, мәсәлә бь ве йәке кӧ тʹәви гәвәзти у бӧхдана нәбьн (Тито 2:3-5). Әм гьшк дькарьн бьдьнә кʹьфше, ԝәки әм ԛәдьре рʹуспийа дьгьрьн бь ве йәке, кӧ тʹәви ԝан һәвкʹарийе бькьн. Әм дькарьн рʹазибуна хԝә ԝанрʹа бьдьнә кʹьфше бона ве йәке, кӧ әԝана бь дьл у щан щьвина дәрбаз дькьн, рʹебәрийа шьхӧле бәлакьрьна мьзгинийе дькьн у али ԝан кәса дькьн, йед кӧ «гавәкә шаш» авитьнә (Галати 6:1; 1 Тимотʹейо 5:17).
14 Хушкәкә мәрʹа бь наве Росео, чәтьн бу ԛәдьре рʹуспики бьгьрә, йе кӧ ширәт дабу ԝе. Росео ӧса дьбежә: «Әз дьлтәнг бум, чьмки әԝи сәрт тʹәви мьн хәбәр да. Малда мьн дәрһәԛа ԝи тьштед нәбаш хәбәр да. Мьн баԝәр нәдькьр кӧ ширәта ԝи бона кʹара мьн бу, ләма жи мьн ширәта ԝи пьшт гӧһе хԝәва авит». Гәло чь али хушка мә Росео кьр, ԝәки ньһерʹандьна хԝә бьгӧһезә? Әԝ дьбежә: «Гава мьн Кʹьтеба Пироз дьхԝәнд, мьн дина хԝә да гьлийед жь 1 Тʹесалоники 5:12, 13. Мьн фәʹм кьр кӧ мьн ԛәдьре ԝи бьрайи нәдьгьрт, ләма жи исафа мьн нәрʹьһʹәт бу. Мьн Йаһоԝарʹа дӧа кьр у бь сайа әʹдәбйәтед тʹәшкиләте лекʹолин кьр, һәла әз ча дькарьм ньһерʹандьна хԝә рʹаст кьм. Мьн фәʹм кьр кӧ проблем ве йәкеда нибу, кӧ әԝи чь готьбу, ле проблем ве йәкеда бу кӧ әз бабах бум. Ньһа әз фәʹм дькьм, кӧ сәва ԛәдьре мәрьва бьгьрьм, әз гәрәке мьлук бьм. Әз һе сәр хԝә дьхәбьтьм, сәва кӧ һе зедә ԛәдьре мәрьва бьгьрьм, у әз тʹәхмин дькьм ԝәки бь ве йәке әз дьле Йаһоԝа ша дькьм».
Ԝәрә әм һәвкʹарийе тʹәви рʹуспийа бькьн у бона шьхӧлед кӧ әԝана дькьн шекьрдар бьн. Ӧса әме нишан кьн кӧ әм ԛәдьре ԝан дьгьрьн (Бьньһерʹә абзаса 13-14)
ԚӘДЬРЕ ԜАН МӘРЬВА БЬГЬРӘ, ЙЕД КӦ ШӘʹДЕД ЙАҺОԜА НИНЬН
15. Чьма щарна чәтьн ә ԛәдьре ԝан мәрьва бьгьрьн, йед кӧ Шәʹдед Йаһоԝа ниньн?
15 Чьма чәтьн ә ԛәдьр бьдьнә кʹьфше? Хьзмәтийеда әм гәләк щара рʹасти мәрьвед ӧса тен, йед кӧ рʹастийа Кʹьтеба Пироз һʹәз накьн (Әфәси 4:18). Һьнә мәрьв гӧһ надьнә мьзгинийе жь бо религийа кӧ жь бьчʹуктайе ԝана һин кьрьнә. Ӧса жи, дьбәкә мәзьне хәбате, дәрсдар, һәвалдәрсхан йан һәвалхәбатчийед мә мәрьвнә сәрт ьн. Ләма жи дьԛәԝьмә ԛәдьре ԝан бәр чʹәʹве мә бькʹәвә у әм жи һьндава ԝанда сәрт бьн.
16. Чьма фәрз ә кӧ әм ԛәдьре ԝан мәрьва бьгьрьн, йед кӧ һе Йаһоԝарʹа хьзмәт накьн? (1 Пәтрус 2:12; 3:15)
16 Чьма фәрз ә ԛәдьр бьдьнә кʹьфше? Йаһоԝа дьхԝазә ԝәки әм һьндава ԝан мәрьвада, йед кӧ һе жерʹа хьзмәт накьн, дьлрʹәʹм бьн. Пәтрусе шанди Мәсиһийарʹа готьбу кӧ бь сайа рʹабун-рʹуньштьна ԝанә баш, дьбәкә һьнә мәрьв рʹумәте бьдьнә Хԝәде. Ләма жи әԝи ԝанрʹа гот, кӧ әԝана гәрәке баԝәрийа хԝә бь нәрми у мьлуктийе бьпʹарезьн (Бьхунә 1 Пәтрус 2:12; 3:15). Фьрԛи тʹӧнә әм баԝәрийа хԝә диԝанеда бәр һʹакьм дьпʹарезьн, йан жи тʹәви щинаре хԝә хәбәр дьдьн, әм гәрәке һьндава кәсед кӧ Шәʹдед Йаһоԝа ниньн ӧса бьн, те бежи Йаһоԝа жи ԝедәре йә, чьмки Йаһоԝа һьм дьбьһе у һьм жи дьвинә кӧ әм ча тʹәви мәрьва хәбәр дьдьн. Рʹасти жи чьԛас фәрз ә, кӧ әм ԛәдьре кәсед кӧ Шәʹдед Йаһоԝа ниньн, бьгьрьн!
17. Әм ча дькарьн ԛәдьре ԝан мәрьва бьгьрьн, йед кӧ Шәʹдед Йаһоԝа ниньн?
17 Ча әм дькарьн ԛәдьр бьдьнә кʹьфше? Гава әм хьзмәтийеда ньн, әм гәрәке хԝә жь ԝан мәрьва четьр һʹәсаб нәкьн, йед кӧ Кʹьтеба Пироз ньзаньн. Дәԝсе, әм дьхԝазьн «кәсед дьн сәр хԝәрʹа бьгьрьн» у бир нәкьн, ԝәки Хԝәде ԝана ԛимәт дькә (Һагай 2:7; Филипи 2:3). Һәрге кәсәк жь бо баԝәрийа тә, тә беһӧрмәт кә, бь гьлийед сәрт щаба ԝи нәдә (1 Пәтрус 2:23). Һәрге тӧ жь бо гьлийед хԝә пʹошман би, дәрберʹа бахшандьне бьхԝазә. Гәло тӧ ча дькари ԛәдьре һәвалхәбатчийед хԝә бьгьри? Хәбатеда хирәт бә, у сәр мәзьне хәбате у һәвалхәбатчийед хԝә позитив бьньһерʹә (Тито 2:9, 10). Фьрԛи тʹӧнә, мәрьв жь тә рʹази бьн йан на, ле һәрге тӧ хирәт би у бь һʹәлали бьхәбьти, Хԝәде ԝе жь тә рʹази бә (Колоси 3:22, 23).
18. Чьма фәрз ә ԛәдьре мәрьва бьгьрьн?
18 Бәле, мәʹнийед фәрз һәнә кӧ әм ԛәдьре мәрьва бьгьрьн. Мә дит кӧ гава әм ԛәдьре малбәта хԝә дьгьрьн, бь рʹасти әм ԛәдьре Йаһоԝа дьгьрьн, йе кӧ малбәт саз кьрийә. Мина ве йәке, гава әм ԛәдьре хушк-бьред мәйә рʹӧһʹани дьгьрьн, әм рʹумәте дьдьнә Баве хԝәйи әʹзмана. Ӧса жи, гава әм ԛәдьре ԝан мәрьва дьгьрьн, йед кӧ Шәʹдед Йаһоԝа ниньн, әм ча бежи рʹе вәдькьн кӧ әԝана жи рʹумәте бьдьнә Йаһоԝа Хԝәде. Һәрге һьнә мәрьв ԛәдьре мә нәгьрьн, ԝәрә әм диса жи ԛәдьре ԝан бьгьрьн. Гәло чьма? Чьмки Йаһоԝа ԝе мә кʹәрәм кә. Әԝи соз дайә: «Кәсе кӧ мьн рʹумәт бькә, әзе жи рʹумәт бькьм» (1 Самуйел 2:30, ИМ).
КʹЬЛАМА 129 Һʹәта Хьлазийе Тәйах кьн
a Һьнә нав һатьнә гӧһастьне.