ТʹЕМА ЖЬ РʹУЙЕ ЖУРНАЛЕ | КʹЬТЕБА ПИРОЗ—ҺАТӘ ХWӘЙКЬРЬНЕ У ГЬһИШТӘ МӘ
Кʹьтеба Пироз Һатә Хwәйкьрьне
ЧӘТЬНАЙИ: Папирус у пергамент тьштед ньвисандьнейә фәрз бун, чь кö ньвискʹаред Кʹьтеба Пироз дьданә хәбате (2 Тимотʹейо 4:13).a Чаwа әв һʹәму тьшт һатьнә хwәйкьрьне?
Папирус һеса дьqәльшә, рʹәнге хwә öнда дькә, у сьст дьбә. Зандар Ричард Паркинсон у Стефен Кwәрке дьбежьн: «Wәʹдә дәрбаз дьбә у бәлге wе дьрʹьзьн дьбьнә ах. Чахе кʹьтебед гöломатккьри гәләк wәʹдә тенә хwәйкьрьне, дьрʹьзьн у кʹәфьки дьбьн жь бо неме, öса жи кʹезьк у мьшк дьхwьн. Илаһи чахе нава халийеда wәшартинә, мурьстангед сьпи (герик) дькарьн wана бьхwьн. Чахе һьнә папирус һатьнә дитьн, әw жь рʹонайе у неме, һе зу хьраб бун.
Пергамент һьмбәри папирусе даһа дьреж те хwәйкьрьне. Ле әw жи хьраб дьбә һәрге рʹьнд хwәй нәкьн у һәрге әw щийе гәрм, нем йан рʹонайи бә.b Кʹезьк пергаменте жи дькарьн бьхwьн. Ләма жи дь кʹьтеба «Еvеryday Writing in thе Graеco-Roman Еast» öса һатийә ньвисандьне: «Жь бо wан мәʹнийа гәләк дәстньвисаред кәвьн һʹәта рʹожа иройин нәһатьнә хwәйкьрьне». Һәрге дәстньвисаред Кʹьтеба Пироз жи нәһатана хwәйкьрьне, әʹламәтийа Кʹьтеба Пироз жи, мина wан дәстньвисаред кәвьн, wе öнда буна у нәгьһиштана һʹәта рʹожед мә.
ЧАWА КʹЬТЕБА ПИРОЗ ҺАТӘ ХWӘЙКЬРЬНЕ: Ль гора qануна Щьһуйа, һәр пʹадшак гәрәке «жь кʹьтеба ван qануна, . . . кʹьтебәке хwәрʹа жь бәр wе бьньвисә», демәк пенщ пʹьртукед Кʹьтеба Пирозә пешьн (Qануна Дöщари 17:18). Хенщи wе йәке, бәргьред щерʹьбанди һаqас манускрипт дәрдьхьстьн, кö qьрна йәкеда, Д.М.-да, Ньвисаред Пироз һʹәму кʹьништада ль нава тʹәмамийа Исраеле һәбун, у һәла һе ль Макәдонйа дурда жи! (Луqа 4:16, 17; Кʹаред Шандийа 17:11). Гәло чаwа һьнә манускриптед лапи кәвьн һʹәта рʹожед мә һатьнә хwәйкьрьне?
Манускриптед кö әʹйан ьн ча Кʹьтебед Гöломатккьри йа Бәʹра Мьри, нава qьрнада, дь щерʹед жь халийа сорда һатьнә хwәйкьрьне. Әв дь шкәфтада дитьн, кʹидәре кö һәwакә зьһа бу
Зандаре Пәймана Ну, бь наве Филип Комфорт дьбежә: «Щьһуйа кʹьтебед гöломатккьри, нава кʹижанада кö Ньвисаред Пироз жи һәбун, дь щерʹада хwәй дькьрьн, сәва дьреж бенә хwәй кьрьне». Паше Мәсиһийа жи öса дькьрьн. Ләма жи һьнә манускриптед Кʹьтеба Пироз дь щерʹада дьдитьн, öса жи дь qотʹийада щийе тәʹрида йан жи дь шкәфтада кʹидәре кö һәwа зьһа бу.
ЧЬ ӘМ ПЕҺʹӘСИЙАН: Бь сәда пʹаред манускриптед Кʹьтеба Пироз, ида 2 000 сал зедәтьр ә, кö һәнә, у һʹәта рʹожед мә һатьнә хwәйкьрьне. Манускриптед тʹö ньвисандьнәкә дьн һаqас тʹöнә бун, чьqас кö йед Кʹьтеба Пироз һәнә.
a Папирус әв материал ә, кö ль сәр те ньвисандьне. Әw жь wе шинкайе те чекьрьне, наве кʹижане хут папирус ә у әw щийе авзем шин дьбә. Пергамент жь чʹәрме һʹәйwана те чекьрьне.
b Мәсәлә, документа фәрмийә Декларасийа Тʹәвнәбуйине йа Дәwлетед Амәрика Йәкбуйи, ль сәр пергаменте һатьбу ньвисандьне. 250 сал жи дәрбаз нәбун, әв ида хьраб бьбу у чәтьн бу ньвисандьна wе тедәрхьн.