«Әʹдьлайийа Хwәде . . . жь һәр Һʹьш-Аqьли Дәрбазтьр ә»

1, 2. Филипйайеда чьрʹа Паwлос у Силас кʹәтьнә кәле? (Бьньһерʹә шькле әʹwльн.)

БЬДЬНӘ бәр чʹәʹве хwә ве дәрәще. Незики ниве шәве йә, дö мисйонер, Паwлос у Силас шәһәре Филипйайеда кәледа ньн. Ньгед wан qәйдада шьдандьнә, у пьшта wан гәләк дешә, чьмки берʹәʹмти әwана кʹöтанә (Кʹар. Шанд. 16:23, 24). Әw йәк кö әwана кʹәтьнә кәле, ньшкева qәwьми. Әʹлаләте wана кʹаши мәйдана бажер кьрьн щәм сәрwера, у дәрберʹа wана данә диwане, паше кʹьнщед сәр wан жи qәлаштьн у qайим данә бәр шьва (Кʹар. Шанд. 16:16-22). Рʹасти жи нәһәqийа чьqас мәзьн ә! Паwлос бажарване Рʹоме бу у ләма изьна wан тʹöнә бу öса сәре wи бькьрана.a

² Дьбәкә кәледа Паwлос дьфькьри кö ве рʹоже чь һатә сәре wи. Әw дәрһәqа щьмәʹта Филипи дьфькьри. Шәһәред дьнда кʹöда Паwлос дьчу гәләк кʹьништед Щьһуйа һәбун, ле Филипйайеда qә йәк жи тʹöнә бу. Ви шәһәрида Щьһу жь дәргәһе бажер дәрдькʹәтьн дьчунә дәве чʹем сәва wедәре һʹәбандьне бькьн (Кʹар. Шанд. 16:13, 14). Ле гәло чьрʹа wедәре кʹьништ тʹöнә бу? Гәло дьбә кö wедәре qә һәма 10 меред Щьһу жи тʹöнә бун? Чьмки һаqас лазьм бун сәва сазкьрьна кʹьниште. Щьмәʹта Филипи гәләк qöрʹә дьбун, чьмки әwана бажарванед Рʹоме бун (Кʹар. Шанд. 16:21). Дьqәwьмә әwана нә жи дьфькьрин wәки Паwлос у Силас кö Щьһу бун, бажарванед Рʹоме бун. Ле чь жи һәбә, йәкә Паwлос у Силас бемәʹни кʹәтьнә кәле.

3. Чьрʹа дьбәкә Паwлосрʹа нәфәʹмдари бу чьрʹа әw кʹәтә кәле, ле йәкә әwи ча хwә да кʹьфше?

³ Дьбәкә Паwлос дьфькьри кö әw ча һатә Филипйайе. Чьрʹа? Чәнд мәһ пешда, әw алийе дьни Бәʹра Әгәйи бу, кö Асйа Бьчʹукда йә. Wедәре чәнд щийа рʹöһʹе пироз рʹе wи дьгьрт кö wан щийа хьзмәт нәкә. Öса дьһатә кʹьфше кö рʹöһʹе пироз wи һелан дькьр, wәки әw һәрʹә щики дьн (Кʹар. Шанд. 16:6, 7). Ле гәло һәрʹә кʹидәре? Чахе Паwлос Тройайеда бу, әwи хәwн-хәйал дит у фәʹм кьр wәки гәрәке һәрʹә кʹидәре. Хәwн-хәйаледа жерʹа һатә готьне: «Wәрә Мәкәдонйайе». Бәле, әw хwәстьна Йаһоwа бу кö Паwлос һәрʹә wедәре, у әw дәрберʹа чу. (Бьхунә Кʹаред Шандийа 16:8-10.) Ле паше чь qәwьми? Гава әw кʹәтә Мәкәдонйайе, демәк Филипйайе, wи кьрьнә кәле. Ле чьрʹа Йаһоwа һишт wәки әw йәк бе сәре Паwлос? Гәло әw чьqас wәʹдә гәрәке кәледа буйа? Әw пьрс дьбәкә һʹьше Паwлосрʹа дәрбаз дьбун, ле йәкә әwи баwәри у шабуна хwә öнда нәкьр. Кәледа әwи тʹәви Силас «дöа дькьрьн у әшьк Хwәде дьстьран» (Кʹар. Шанд. 16:25). Бәле, әʹдьлайа Хwәде дьл у һʹьше wан хwәй дькьр у рʹьһʹәт дькьр.

4, 5. а) Әм мина Паwлос дькарьн рʹасти кʹижан дәрәща бен? б) Дәрәща Паwлос чь щурʹәйи ньшкева һатә гöһастьне?

⁴ Дьбәкә тʹәви wә жи öса qәwьмийә, чаwа тʹәви Паwлос. Бәʹса хәбәре, wә жь Хwәде рʹебәри хwәстийә сәва сафикьрьнәке бькьн, у wә дитийә кö рʹöһʹе пироз рʹебәрийе wә дькә кö чь сафикьрьне бькьн. Ле паше ньшкева тьштәки öса qәwьми, кö һун нә жи һивийе бун, йан жи һʹал у дәрәща wә һатә гöһастьне (Wаиз 9:11). У чахе һун фькьринә сәр ве йәке, дьбәкә пьрс бал wә пешда һатийә, гәло чьрʹа Йаһоwа һишт кö әw йәк бьqәwьмә. Дәрәща öсада чь дькарә али wә бькә, сәва qәwи бьминьн у бь тʹәмами итʹбарийа хwә Йаһоwа биньн? Сәва щаба ве пьрсе бьстиньн, wәрә шеwьр кьн кö паше чь qәwьми тʹәви Паwлос у Силас.

⁵ Чахе Паwлос у Силас кәледа кʹьлам дьстьран, тьштәк qәwьми. Ньшкева әʹрд qайим һәжийа, һʹәму дәри вәбун у qәйд-зьнщиред һʹәму гьртийа вәбун. Сәрwере кәле дьхwәст хwә бькöжә, ле Паwлос нәһишт. Ахьрийеда әв сәрwер у һʹәму нәфәред wи һатьнә ньхöмандьне. Гава сьбәһ сафи бу, сәрдара бәрдәстийед хwә шандьн сәва кö Паwлос у Силас аза кьн. Wана һиви Паwлос у Силас кьрьн, сәва әwана бе шәрʹ-дәw жь wи шәһәри дәрен. Гәло чьрʹа? Wана фәʹм кьр кö шашикә мәзьн бәрʹданә, чьмки Паwлос у Силас бажарванед Рʹоме бун. Ләма жи wана дьхwәст әw дö мер зу жь ви шәһәри дәрен. Ле Паwлос у Силас жь шәһәр нәчун, һʹәта кö хатре хwә жь Лидйайе нәхwәстьн, йа кö тʹәзә бьбу Мәсиһи. Хенщи ве йәке, wана хушк-бьред wедәре жи дитьн, сәва wана qәwи кьн у дьл бьдьнә wан (Кʹар. Шанд. 16:26-40). Бәле, дәрәща wан ньшкева һатә гöһастьне!

ӘW «ЖЬ ҺӘР ҺʹЬШ-АQЬЛИ ДӘРБАЗТЬР Ә»

6. Әме дәрһәqа чь ньһа шеwьр кьн?

⁶ Әм чь дькарьн һин бьн жь wан qәwьмандьна? Йаһоwа дькарә ньшкева дәрәща мә бьгöһезә, ләма жи әм гәрәке бәрхwә нәкʹәвьн чахе рʹасти чәтьнайа тен. Паwлос әв йәк сәр хwә тʹәхмин кьр, у әв кʹур бира wида ма. Әв йәк те кʹьфше чахе әwи Филипйарʹа нәʹмә ньвиси дәрһәqа хәмед мәрьва у әʹдьлайа Хwәде. Wәрә әм пешийе гьлийед Паwлос шеwьр кьн жь Филипи 4:6, 7. (Бьхунә.) Паше әме шеwьр кьн сәрһатийед чәнд хьзмәткʹара, у бьвиньн Йаһоwа ча һʹале wан öса гöһаст кö әwана нә жи һивийе бун. У хьлазийеда әме шеwьр кьн, кö чаwа «әʹдьлайа Хwәде» дькарә али мә бькә wәки wәʹде тәнгасийа сәбьр кьн у бь тʹәмами итʹбарийа хwә Йаһоwа биньн.

7. Паwлос нәʹма хwәда чь дәрс бьред Филипи һин кьр, у жь гьлийед wи әм чь дәрсе дькарьн һин бьн?

⁷ Чахе бьред Филипи нәʹма Паwлос хwәндьн, һе бира wанда бу кö чь qәwьми тʹәви Паwлос у ча әwана әʹщебмайи ман кö чахе Йаһоwа wи жь тәнгасийе хьлаз кьр. Ле Паwлос чь дәрс дьхwәст wана һин кьра? Дәрс әв бу: Бәрхwә нәкʹәвьн, дöа бькьн у Хwәде wе әʹдьлайа хwә бьдә wан. Ле дина хwә бьдьне, wәки «әʹдьлайийа Хwәде . . . жь һәр һʹьш-аqьли дәрбазтьр ә». Әв чь те һʹәсабе? Һьнә wәлгәрʹед Кʹьтеба Пироз дьбежьн кö әв жь «һәр нет-мәрәм» у хwәстьна мәрьва мәзьнтьр ә. Бь гьлийед майин бежьн, Паwлос дьгот кö «әʹдьлайийа Хwәде» öса qәwат у баш ә, кö әм нә жи дькарьн бьдьнә бәр чʹәʹве хwә. Щара әм ньзаньн жь тәнгасийе ча дәрен, ле Йаһоwа занә у әw дькарә мә жь тәнгасийе öса хьлаз кә, кö әм нә жи һивийе нә. (Бьхунә 2 Пәтрус 2:9.)

8, 9. а) Рʹаст ә Паwлос Филипйайеда рʹасти нәһәqийе һат, ле әве йәке чь кʹар ани? б) Чьрʹа бьред жь Филипйайе дькарьбун бь тʹәмами итʹбарийа хwә гьлийед Паwлос биньн?

⁸ Паши qәwьмандьна Паwлос нава дәһа салада, гәләк тьшт qәwьмин. У чахе бьред Филипи сәр wан qәwьмандьна дьфькьрин, гәләк qәwи дьбун. Рʹаст ә Йаһоwа һишт wәки Паwлос нәһәqийе бьвинә, ле бь сайа ве йәке мьзгини һатә «маккьрьне», демәк qануни бу (Фили. 1:7). Әв сәрwеред кö Паwлос гьртьн ида фәсал бун, сәва диса шашикә öса бәрʹнәдьн, у дәсте хwә нәдьн щьвата Мәсиһийа кö шәһәре wанда тʹәзә вәбьбу. Чахе Паwлос у Силас жь шәһәр чун, Луqайе һʹәким, йе кö һәвалхьзмәткʹаре Паwлос бу Филипйайеда ма, дьбәкә чьмки Паwлос әʹйан кьр кö әw бажарване Рʹоме йә. Wи шәһәрида Луqа ида дькарьбу аликʹарийа мәзьн бьдә Мәсиһийед тʹәзә.

⁹ Бьред жь Филипйайе чахе нәʹма Паwлос дьхwәндьн, әwана нәфькьрин wәки һәма чь һатийә бәр һʹьше Паwлос, әwи әw жи ньвисийә. Wана заньбу кö чахе Паwлос рʹасти тәнгасийед гьран дьһат, әwи «әʹдьлайа Хwәде» сәр хwә тʹәхмин дькьр. Чахе Паwлос wан бьрарʹа нәʹмә ньвиси, әw Рʹомеда гьртийе малда бу. Ле йәкә һьнге жи әwи гот, wәки «әʹдьлайа Хwәде» тʹәви wи йә (Фили. 1:12-14; 4:7, 11, 22).

«БОНА ТʹÖ ТЬШТИ ХӘМ НӘКЬН»

10, 11. Әм чь дькарьн бькьн чахе рʹасти чәтьнайа тен, у әм дькарьн һивийа чь бьн?

¹⁰ Ле чь дькарә али мә бькә, wәки бона тʹö тьшти хәма нәкьн у «әʹдьлайа Хwәде» бьстиньн? Гьлийед Паwлос Филипйарʹа нишан дькьн, кö сәва wәʹде тәнгасийа бина хwә тәнг нәкьн, әм гәрәке дöа бькьн чьмки дöа мина дәрман ә. Демәк, чахе әм бона тьштәки бәрхwә дькʹәвьн, әм гәрәке дöада дьле хwә Хwәдерʹа вәкьн. (Бьхунә 1 Пәтрус 5:6, 7.) Бь баwәрийе Йаһоwарʹа дöа бькьн у дöдьли нәбьн wәки әw wә һʹьз дькә у мьqати wә дьбә. Бь рʹазибуне дöа бькьн бона wан кʹәрәма кö әw дьдә wә. Әме һе зедә итʹбарийа хwә wи биньн һәрге бир нәкьн кö Йаһоwа «дькарә һәр тьшти һе зедә кә, нә чаwа әм дьхwазьн йан дьфькьрьн» (Әфәс. 3:20).

¹¹ Дьбәкә әм мина Паwлос у Силас әʹщебмайи бьминьн, кö Йаһоwа тьштед ча дькә сәва али мә бькә. Дьбәкә әw бона мә кʹәрәмәтед мәзьн wе нәкә, ле әв һәма ве йәке бькә, чь кö мәрʹа лазьм ә (1 Корн. 10:13). Ле әв найе һʹәсабе кö әм гәрәке хwәрʹа рʹунен у тьштәки нәкьн, тʹәне һивийа Йаһоwа бьн сәва әw һʹале мә баш кә йан жи чәтьнайа мә сафи кә. Әм гәрәке ль гора дöайед хwә алийе хwәда тьштәки бькьн (Рʹом. 12:11). Кьред мә wе бьдьнә кʹьфше wәки әм дьлсах ьн у мәщале дьдьнә Йаһоwа сәва мә кʹәрәм кә. Wи чахи әм öса жи гәрәке бир нәкьн, wәки Йаһоwа дькарә һе зедә бькә, нә кö чьqас әм жь wи дьхwазьн. Чьмки щара Йаһоwа тьштәки öса дькә кö әм һивийе ниньн у әʹщебмайи дьминьн. Ләма wәрә әм ньһа чәнд сәрһатийед жь Кʹьтеба Пироз шеwьр кьн, кʹижан wе али мә бькьн, сәва әм дöдьли нәбьн wәки Йаһоwа дькарә бона мә жи тьштед öса бькә, чь кö әм һивийе нибун.

ЙАҺОWА ДӘРӘЩА НЬШКЕВА ДЬГÖҺЕЗӘ

12. а) Һьзqийа чь кьр чахе Пʹадше Асуре Санһәриб wи да тьрсандьне? б) Йаһоwа ча әw һʹал гöһаст у әм чь һин дьбьн жь ве йәке?

¹² Кʹьтеба Пирозда гәләк сәрһати һәнә кö нишан дькьн ча Йаһоwа ньшкева дәрәщә гöһастьнә. Мәсәлә, Һьзqийа пʹадшати дькьр чахе Санһәриб Пʹадшайе Асуре дора Щьһудайе гьрт у һʹәму шәһәред wи зәфт кьр, хенщи Оршәлиме (2 Пʹадш. 18:1-3, 13). Ле Санһәриб Һьзqийа да тьрсандьне кö wе Оршәлиме жи һьлдә дәсте хwә. Wи һʹалида гәло Һьзqийа чь кьр? Әwи Йаһоwарʹа дöа кьр у жь Ишайа пʹехәмбәр ширәт хwәст (2 Пʹадш. 19:5, 15-20). Һьзqийа öса жи алийе хwәда хwәст аqьлайи бькә у ләма хәрщ да Санһәриб чьqас кö әwи жь wи дәʹwа кьр (2 Пʹадш. 18:14, 15). Wәʹдә шунда, Һьзqийа Оршәлим һазьр кьр сәва шәрʹе тʹәви Санһәриб (2 Дир. 32:2-4). Ле гәло әw чәтьнайи ча сафи бу? Йаһоwа мьлйакʹәте хwә шанд у шәвәкеда 185 000 әскәред Санһәриб кöшт. Бәле, Һьзqийа нә жи һивийе бу кö тьштед öса wе бьqәwьмийа (2 Пʹадш. 19:35).

13. а) Жь сәрһатийа Усьв әм чь һин дьбьн? б) Чь qәwьми тʹәви жьна Бьраһим Сәрайе, у чьрʹа әw зәндәгьрти ма?

¹³ Бьньһерʹьн кö чь qәwьми тʹәви гәдәки щаһьл, Усьв. Чахе әw кәла Мьсьреда бу, әw qә нә жи дьфькьри wәки wәʹдә шунда wе бьбә сәрwере дöда Мьсьреда. Әw нә жи сәрва дьчу кö Йаһоwа бь сайа wи, wе малбәта wи жь бьрчибуне хьлаз кә (Дәстп. 40:15; 41:39-43; 50:20). Рʹасти жи Усьв гәләк әʹщебмайи ма, чьмки һивийе нибу кö Йаһоwа wе öса һʹале wи бьгöһезә. Бьфькьрьн öса жи дәрһәqа мәсәла Сәрайе. Әw ида әʹмьрда мәзьн бу у qә һʹьше wерʹа жи дәрбаз нәдьбу кö дькарә кöрʹ жерʹа бьбә. У чахе жерʹа Исһаq бу, әw гәләк зәндәгьрти ма, чьмки нә жи дьда бәр чʹәʹве хwә кö дькарә öса бьqәwьмә (Дәстп. 21:1-3, 6, 7).

14. Дәрһәqа Йаһоwа әм гәрәке чьда дöдьли нибьн?

¹⁴ Әм һивийе ниньн кö пешийа дьнйа тʹәзә Йаһоwа wе бь кʹәрәмәт һʹәму чәтьнайи у тәнгасийед мә бьдә һьлдане. У әм нә жи дәʹwа дькьн, wәки әʹмьре мәда Йаһоwа тьштед әʹщеб бькә. Ле әм сәд сәләфи заньн, Хwәдейе кö бәре али хьзмәткʹаред хwә кьрийә, әw Хwәдейе мә Йаһоwа йә кʹижан кö найе гöһастьне. (Бьхунә Ишайа 43:10-13.) Әв йәк баwәрийа мә һьндава wи һе qәwи дькә. Әм заньн кö әw дькарә һәр тьшти бькә сәва мә qәwат кә, wәки әм qьрара wи биньн сери (2 Корн. 4:7-9). Жь wан сәрһатийед жь Кʹьтеба Пироз әм чь һин дьбьн? Сәрһатийа Һьзqийа, Усьв у Сәрайе нишан дькьн кö һәрге әм Йаһоwарʹа амьн бьминьн, әw wе wәʹде тәнгасийед гьранда али мә бькә.

15. Ча әм дькарьн «әʹдьлайийа Хwәде» хwәй кьн?

¹⁵ Ча әм дькарьн «әʹдьлайийа Хwәде» хwәй кьн, һәла һе wи чахи жи, гава чәтьнайед мә һәнә? Әм гәрәке һәләqәтийа хwә тʹәви Йаһоwа qәwи хwәй кьн. Әw йәк тʹәне бь сайа qöрбанбуна Иса Мәсиһ дькарә бьбә, йе кö әʹмьре хwә да ча кʹьрʹин. Хwәде әве qöрбане дьдә хәбате бь щурʹәки дьн жи бона кʹара мә. Мәсәлә, әw гöне мә дьбахшинә, мәщале дьдә мә сәва исафа мә тʹәмьз бә у öса әм һе незики wи дьбьн (Йуһʹн. 14:6; Аqуб 4:8; 1 Пәт. 3:21).

ӘВ WЕ ДЬЛ У ФЬКЬРЕД МӘ ХWӘЙ КӘ

16. «Әʹдьлайийа Хwәде» чь дькә бона мә? Мәсәле биньн.

¹⁶ Ле «әʹдьлайийа Хwәде» бона мә чь дькә? Кʹьтеба Пироз дьбежә wәки әʹдьлайийа Хwәде wе дьл у фькьред мә йәктийа Мәсиһ Исада хwәй кә (Фили. 4:7). Хәбәра орижинал кö һатә wәлгәрʹандьне «хwәй кә» гьлийе әскәрийе бу. Әв гьли дьданә хәбате бь ве нете, кö ордийа әскәра, йед кö wәʹде бәре щабдар бун шәһәр хwәй кьн. Шәһәре Филипйа һәма öса дьһатә хwәйкьрьне. Бьнәлийед wи шәһәри хwәрʹа рʹьһʹәт рʹадьзан, чьмки ордийа әскәрийе дәргәһед шәһәр хwәй дькьр. Wи щурʹәйи, чахе «әʹдьлайийа Хwәде» щәм мә һәйә, дьл у һʹьше мә рʹьһʹәт дьминә. Әм заньн wәки чʹәʹве Йаһоwа сәр мә йә, у кö әw дьхwазә әм бәхтәwар бьн (1 Пәт. 5:10). Чахе әм ве йәкеда дöдьли ниньн, әм чәтьнайада тʹö щар гәләк бәрхwә накʹәвьн у бина хwә тәнг накьн.

17. Чь wе али мә бькә wәки әм гәләк бәрхwә нәкʹәвьн сәва ахьрийе?

¹⁷ Зутьрәке һʹәму инсанәт wе рʹасти тәнгасийа мәзьн бе, кö сәр әʹрде тʹö щар нәqәwьмийә (Мәт. 24:21, 22). Әм ньзаньн әв тәнгаси wе сәр мә һәр кәси ча һʹöкöм бә. Ле әм гәрәке сәва ве йәке гәләк бәрхwә нәкʹәвьн. Рʹаст ә әм ньзаньн кö һьнге Йаһоwа wе чь бькә, ле әм Хwәдейе хwә нас дькьн. Әм заньн кö әw һьндава хьзмәткʹаред хwәйә бәре чаwа бу. Әм дьвиньн кö чь жи бьqәwьмә, Йаһоwа wе тʹьме qьрара хwә бинә сери у дькарә бона мә жи тьштед öса бькә чь кö әм һивийе ниньн. Чь жи Йаһоwа бона мә ньһа дькә, мәщале дьдә мә кö «әʹдьлайийа Хwәде» тʹәхмин кьн, кʹижан кö «жь һәр һʹьш-аqьли дәрбазтьр ә».