Watchtower LEBRALE OKWA INTANETI
Watchtower
LEBRALE OKWA INTANETI
Lhukonzo
  • E BIBLIA
  • EBITABU
  • EMIHINDANO
  • w24 Okwakasathu olhup. 14-19
  • Wangana Yiyinia Nomuhane Eriponesibwa

Ebya wamasombolha simuli evidiyo

Bolho-bolho, hamabya obutsibu evidiyo yikanza eriyako.

  • Wangana Yiyinia Nomuhane Eriponesibwa
  • Akaleberyo Akakarangirira Obwami Bwa Yehova (Eby’Erigha)—2024
  • Emithwe Mike-mike
  • Omwatsi Owasosene
  • ERIYIYINIA OMUGHULHU MULIKYETHU AKAKUHITHANAYA
  • YIYINAYE OMUGHULHU OYO WULI NAYO OMWA BUTHEKE AKAKUPONESAYA
  • YIYINAYE OMUGHULHU WUKAYIPONERA BUSANA N’EBISOBYO BYAWU
  • Yehova “Akalhamaya Ababbunikire omo Muthima”
    Akaleberyo Akakarangirira Obwami Bwa Yehova (Eby’Erigha)—2024
  • Ni Kibuya Ithwe Erinywana Balikyethu!
    Akaleberyo Akakarangirira Obwami Bwa Yehova (Eby’Erigha)—2025
  • Ibuka Ngoku Yehova Ni “Nyamuhanga Oyuliho”
    Akaleberyo Akakarangirira Obwami Bwa Yehova (Eby’Erigha)—2024
  • Ligha Ebyo Wuthasi Iwunayikehirye
    Akaleberyo Akakarangirira Obwami Bwa Yehova (Eby’Erigha)—2025
Lebaya n'Ebindi
Akaleberyo Akakarangirira Obwami Bwa Yehova (Eby’Erigha)—2024
w24 Okwakasathu olhup. 14-19

OMWATSI W’ERIGHA 11

OLHWIMBO 129 Thukendi Lholha Embere Eriyiyinia

Wangana Yiyinia Nomuhane Eriponesibwa

“Wukayiyinaya busana n’erina lyaghe.”​—ERIB. 2:3.

EKIGHENDERERWA

Thwangana yiyinia omwa mubiiri wa Yehova nomuthwangabana ebikathuponesaya.

1. Ni mighisa nga yahi eya thukabana busana n’eribya omwa kithunga kya Yehova?

NI MUGHISA munene ithwe eribya omwa kithunga kya Yehova omwa biro by’enyuma-nyuma bino ebikalire. Emibere y’ekihugho yinemwongera eritsandira ighuma, Yehova akathuha erihiika ly’abalikyethu ab’obunyakirimu kandi abali bughuma. (Esy. 133:1) Akathuwathikaya eribya n’esyofamile esiri bughuma. (Efe. 5: 33–6:1) Kandi akathuha eriminya n’amenge ebya thukayithagha nuku thubane erithekana ery’okwenene.

2. Thutholere ithwakolhaki, kandi busana naki?

2 Nomwabine, thutholere ithwakolha kutsibu erilholha embere erikolera Yehova buthaleghulha? Busana naki? Kundi hanganayira ithwahithana busana n’ebisobyo by’abandi. Kandi thwangana yiponera busana n’ebisobyo byethu, kutsibu-tsibu thwamabera erithasyabikolha. Thutholere ithwayiyinia omwa mubiiri wa Yehova (1) omughulhu mulikyethu akathuhithanaya, (2) omughulhu oyo wuli nayu omwa butheke akakuponesaya na (3) omughulhu thukayiponera busana n’ebisobyo byethu. Omo mwatsi ono, thukendi kania okwa buli kighuma. Kandi thukendi minya ebya thwang’ighira okwa muthaleghulha oyukanibweko omwa Biblia.

ERIYIYINIA OMUGHULHU MULIKYETHU AKAKUHITHANAYA

3. Ni kitsibu kyahi ekyo abandu ba Yehova bakabana?

3 Ekitsibu. Abandi balikyethu banawithe emibere eyikathuhithanaya. Buthalengekania, abandi ibangana thulhabirya ahisi kutse ibakolongana nethu omwa nzira eyithemo olhukeri. Abakasondolha nabo bangana sobya. Ebi byangana leka ithwalengekania thuthi eki si kithunga kya Nyamuhanga. Omwakanya k’erilholha embere erikolera Nyamuhanga ibane haghuma n’abalikyethu, bangana leka erikolongana n’ababiribahithania kutse nibya ibaleka erihindana. (Zef. 3:9) Mbwino ekyo nina ky’amenge? Thulebaye ebya thwang’ighira ok’oyukanibweko omwa Biblia oyuwabana ebitsibu ng’ebyo.

4. Ni bitsibu byahi ebya mukwenda Paulo abana?

4 Eky’erileberyako ky’omwa Biblia. Omukwenda Paulo abya inianasi ngoku Abakristayo balikyabo sibahikene. Ng’eky’erileberyako, abandi mubamusagha akatsuka erihindana n’ekithunga. (Emib. 9:26) Enyuma waho, abandi mubamuthonga erimutsandya kw’erina. (2 Kor. 10:10) Paulo mwalhangira mughalha wethu w’olhukwamirwa akathwamu nabi ekindu ekyanga thwikerye abandi. (Gal. 2:11, 12) Kandi omughuma w’okwa banywani ba Paulo ow’ahakuhi ya Mariko mwamuponesya kutsibu. (Emib. 15:37, 38) Paulo anganalighire ekighuma ky’okwa bitsibu ebi ikyaleka iniaghana erithasyakolongana n’abamuhithanaya. Nomwabine, mwabya inianawithe amalengekania awuwene oko balikyabo kandi mwasighalha iniane n’omuhwa omwa mubiiri wa Yehova. Ni kyahi ekyaleka Paulo iniayiyinia?

5. Ni kyahi ekyaleka Paulo iniathalhuhirira oko balikyabo? (Abanya Kolosai 3:13, 14) (Lebaya n’ekisasani.)

5 Paulo aby’anzire balikyabo. Olhwanzo olho Paulo aby’awithire abandi mulhwaleka iniahwerya amalengekania okwa mibere yabu mibuya butsira okwa bisobyo byabo. Kandi olhwanzo mulhwaleka Paulo iniakolha ekya iyuwene-wene ahandika ekiri omwa Abanya Kolosai 3:13, 14. (Soma.) Thulebaye ngoku akolha ekyo oku Mariko. Nomwakine indi Mariko mwasighania Paulo omwa lhughendo lhwiwe lhw’erimbere olhw’obumisyonare, Paulo mwathahithana lhughumerere. Enyuma waho, Paulo abere akahandikira ekithunga kye Kolosai ky’ebaruha, mwapipa Mariko ng’omukoli mulikyabo ow’obughuli ‘oyuwabirimuwathikya kutsibu.’ (Kol. 4:10, 11) Paulo iniane omwa ngomo mwe Roma, kutsibu-tsibu mwasaba athi Mariko ase amuwathikaye. (2 Tim. 4:11) Omo kwenene, Paulo mwathalhuhirira oko balikyabo. Thwang’ighaki oku Paulo?

Ebisasani: 1. Mariko akayighendera Paulo inianemumubirikira. 2. Enyuma waho, Paulo akakanaya na Mariko omwa buholho.

Paulo mwakakalhukana na Barnaba na Mariko. Aliwe enyuma waho omukwenda oyu mwabaghanyira kandi amakolha na Mariko inianatsemire (Lebaya enungu 5)


6-7. Thwanga yiyinia thuthi thukakangania balikyethu b’olhwanzo nomubakanasobaya? (1 Yoane 4:7)

6 Erisomo. Yehova anzire ithwayiyinia thunemukangania balikyethu b’olhwanzo. (Soma 1 Yoane 4:7.) Omundu amalemwa erikangania omubere mulebe w’Ekikristayo, ambi ithwaminya ngoku ananzire erighendera okwa misingyi ye Biblia kandi ngoku mwakabulikira iniamabirikolha ekyo buthalengekania. (Emi. 12:18) Nyamuhanga anzire abaghombe biwe abathaleghulha nomubakanasobaya. Syalithughana thwamasobya; kutse syalibika ekinigha. (Esy. 103:9) Ka ni kikulhu ithwe erigherererya Thatha wethu omughanyiri!—Efe. 4:32–5:1.

7 Kandi thwibuke ngoku enduli yinemuseghera hakuhi, thukayithagha eribya ithune bughuma n’abalikyethu. Thutholere ithwabya ithunasi ngoku eriendereribwa likendyongera. Nibya thwangana yisanga omwa ngomo busana n’erikirirya lyethu. Ekyo kyamabya, ithukendi yithagha balikyethu kwilhaba kera. (Emi. 17:17) Thuthalebya ekyabya oku Josep,a omusyakulhu e Spain. Iyo n’abandi baghalha bethu mubahirwa omwa ngomo busana n’erithendibya na lhuhandi. Akabugha athi: “Omwa ngomo ikyolhobire mulikyenyu erikuhithania kundi ithuli haghumerere. Muthwabya b’erighumisirizania n’erighanyirana. Eki mukyaleka ithwabya bughuma kandi omwa butheya. Thwabya omwa ngomo haghuma n’abathekolera Yehova. Buthuku bughuma, munahuthalha kandi okuboko kwaghe mukwahirwako ekisiminti, neryo munabya isingwithe ekyo nangayikolera. Aliwe omughuma w’okwa baghalha bethu iniakanyogheraya esyongyimba n’erinyitsomana omwa sindi nzira. Munayilhangirira olhwanzo lhw’okwenene ingalhuyithagha kutsibu.” Kwesi ka thuwithe nzumwa mbuya esyanga leka ithwaghanyirana thwamasoberania!

YIYINAYE OMUGHULHU OYO WULI NAYO OMWA BUTHEKE AKAKUPONESAYA

8. Ni kitsibu kyahi ekyo abathahenie bakabana?

8 Ekitsibu. Amatheke wosi alimo ebitsibu. E Biblia yikabugha ndeke-ndeke ngoku abathahenie bakabana “amalighe omo mubiri.” (1 Kor. 7:28) Busana naki? Kundi obutheke bukaletha abandu babiri abathahikene bahaghuma, obuli mughuma inianawithe emibere, eby’anzire, n’eby’athanzire ebithasosene n’eby’owundi. Abali omwa butheke banganabya ibalhuire omwa kalikya kutse emibere eyithasosene. Endambi yangana hika ibakangania ehitse ehyathalhangirawa bathe bathahania. Ekyosi-kyosi ky’okw’ebi kyangana leka ihabya erithendi yitheghererania. Omwakanya k’eriminya ngoku abosi babiri babalyaleka ihabya ekitsibu n’erilebya nga banga kighunzaho bathi, bangana tsuka eritswebana. Nibya ibangana lengekania bathi erighabulhana kutse erikomolhana ky’ekikendi ghunzaho ekitsibu. Aliwe ibbwa, mbwino erikya okwa by’obutheke ly’eryanga ghunzaho ekitsibu?b Leka thulebaye ebya thwang’ighira ok’oyukanibweko omwa Biblia oyuwayiyiniraya obutheke obukalire.

9. Ni kitsibu kyahi ekyo Abigaili abana?

9 Eky’erileberyako ky’omwa Biblia. Abigaili abya mukali wa Nabali, oyo e Biblia yikabugha yithi abya mutsurumi kandi ow’emitse mibi. (1 Sam. 25:3) Kitholere eribya imukyakalira Abigaili eribya n’omulhume ng’oyo. Mbwino Abigaili anganabwene akaghisa k’erilhua omwa butheke obo? Mwahebwa akaghisa ako omughulhu Dawudi oyuwangabere mwami we Israeli anza erisyitha mwira wa Abigaili busana n’eritsuma iyo n’abalhume biwe. (1 Sam. 25:9-13) Abigaili angathibithire inialeka Dawudi iniaberererya eplani yiwe. Aliwe mwayira eky’erikolha n’erilemba-lemba Dawudi athi aleke eritha Nabali. (1 Sam. 25:23-27) Ni kyahi ekyaleka Abigaili iniakolha ekyo?

10. Ni kyahi ekyangabya imukyahira omu Abigaili mw’omuhwa w’eriyiyinia omwa butheke obukalire?

10 Abigaili aby’anzire Yehova kandi iniasikirye ebihano biwe bihambire okwa butheke. Ahathe erithika-thika abya inianasi ebya Nyamuhanga abwira Adamu na Eva akatsukisya obutheke bw’erimbere. (Enz. 2:24) Abigaili abya inianasi ngoku Yehova akalhangira obutheke ng’endegheka eyibuyirire. Abya anzire eritsemesya Nyamuhanga, kandi ekyo kyanga lekire iniakolha ekyosi-kyosi ekyo angathoka erilhamya ab’eka yiwe, imwamune na mwira wiwe. Mwakolha omwa byalhuba erikakirya Dawudi okw’itha Nabali. Kandi abya inianayitheghekire erisaba ekighanyiro okwa kibi ekyo athethakolha. Omo kwenene, Yehova aby’anzire omukali omuthubaha oyu kandi oyuthe yitsomana iyuwene. Ni byahi ebyo abakali bathahibwa n’abiba bang’ighira okwa ky’erileberyako kya Abigaili?

11. (a) Yehova anzire abathahenie ibakolhaki? (Abanya Efeso 5:33) (b) Wam’ighaki okwa mibere Carmen alhamirayamo obutheke bwiwe? (Lebaya n’ekisasani.)

11 Erisomo. Yehova akabwira abathahenie athi basikaye endegheka y’obutheke nomukyangabya indi oyo bali nayo omwa butheke kikalire er’ikalha nayo. Nyamuhanga atholere eribya iniakatsema akalhangira abali omwa butheke bakahiraho akaghalha erighunzaho ebitsibu n’erikanganania olhwanzo n’erisikya. (Soma Abanya Efeso 5:33.) Thuthalebya eky’erileberyako kya Carmen. Myaka nga mukagha Carmen alingire omwa butheke, mwatsuka erigha e Biblia n’Abema ba Yehova n’enyuma waho amabatizibwa. Carmen akabugha athi: “Mwira waghe mwathatsema. Mwahithana oku Yehova. Iniakanyitsuma n’erinyihayira athi akendi nyileka.” Nomubyanabya bithya, Carmen mwayiyinia omwa butheke bwiwe. Ahabw’emyaka 50, Carmen mwakolha kutsibu eribya omwa butheke obo iniananzire mwira wiwe kandi inianamusikirye. “Emyaka yabere yinemulhaba, mun’igha eryongera eribya n’obuyithegherererya n’erikania na mwira waghe omwa menge. Eriminya ngoku obutheke bubuyirire embere sya Yehova, mukyaleka ingakolha ekyosi-kyosi eributheya. Munathalhuhirira okwa butheke bwaghe kundi inganzire Yehova.”c Obutheke bwawu mwamabya ebitsibu, iwangana yikethera ngoku Yehova akendi kusighika n’erikuwathikya eriyiyinia.

Ebisasani: 1. Abigaili akalethera Nabali oyuwamabirikwama kyaghotsera okwa kithumbi y’ebbulangiti. 2. Omo lhwanzo mwali wethu anemukania na mwira wiwe oyuthikirirye iban’ikere okwa kithumbi mwira wiwe iniane n’olhupapura lhw’amakuru n’obwabu.

Mbwino wanamalhangira erisomo eryo wang’igha okwa ky’eribya Abigaili iniabya inianayitheghekire erikolha ekyosi-kyosi erilhamya ab’eka yiwe? (Lebaya enungu 11)


YIYINAYE OMUGHULHU WUKAYIPONERA BUSANA N’EBISOBYO BYAWU

12. Ni kitsibu kyahi ekyo thwangabana thwamakolha erilholho erikalire?

12 Ekitsibu. Thwangana yiponera thwamakolha erilholho erikalire. E Biblia yikakanganaya ngoku ebibi byethu byangana leka ‘ithwabbunika muthima n’erihwa amaha.’ (Esy. 34:18) Mughalha wethu Robert abya iniabirikolha kutsibu ahabw’emyaka nuku atholere eribya mughombe muwathikya. Aliwe mwakolha erilholho erikalire eryaleka iniaminya ngoku abirighoberya Yehova. Akabugha athi: “Obunyamuthima-thima bwaghe mubwaleka ingayowa nganabirithererwako etanura y’amatafali. Enyuma waho munakwa engitsi nene. Munalira n’erisaba Yehova. Ng’ibuka ingalengekania indi Nyamuhanga syendi syaswanyihulikirira. Busana naki inianyihulikirira? Nabirimulhabirya ahisi.” Thwamakolha erilholho, ithwangana yilhuhirirako kundi omuthima wethu owabbunikire anganaleka ithwalengekania thuthi Yehova abirithulhuhirirako. (Esy. 38:4) Wamabya iwanayowire wuthya, ambi iwalengekania ok’oyukanibweko omwa Biblia omuthaleghulha oyuwalholha embere erikolera Yehova nomwanakolha erilholho erikalire.

13. N’ilholho lyahi erikalire eryo mukwenda Petero akolha kandi ni kyahi ekyaleka inialikolha?

13 Eky’erileberyako ky’omwa Biblia. Omw’ithumbi, Yesu athal’ithibwa, omukwenda Petero mwakolha ebisobyo bingyi ebyaleka iniayowa iniabirilemerwa ighuma omwa ngebe yiwe. Okw’itsuka, Petero mwayikethera amaaka wiwe, amayiheka athi akendi sighalha muthaleghulha abandi bakwenda nomubanga sighania Yesu. (Mk. 14:27-29) N’ekindi, ibane omw’irima lye Getesemane, mirundi mingyi Petero mwalemwa eribya inianatheghirye. (Mk. 14:32, 37-41) Neryo Petero mwasighania Yesu amamusighira ekingungu ky’abandu. (Mk. 14:50) Erighunzerera, Petero mwayighana Yesu ngendo isathu nibya n’eribugha amabehi ayo omw’ilhahirya. (Mk. 14:66-71) Petero mwakolhaki akaminya obulithohe bw’erilholho liwe? Mwahwa amani n’erilira kutsibu, obundi busana n’eriyowa nabi akaminya kw’abirikolha ekibi. (Mk. 14:72) Thalengekania okwa bulhumi obo Petero abyamo enyuma w’esyosaha ndebe munywani wiwe Yesu alithibirwe. Petero k’atholere eribya imwayowa mwa wabbule!

14. Ni kyahi ekya wathikaya Petero eriyiyinia omwa mubiiri wa Yehova? (Lebaya kidipa.)

14 Petero mwathoka eriyiyinia omwa mubiiri wa Yehova busana n’esyonzumwa ndebe. Mwathayisolholha; mwabya iniane n’abalikyabo ab’obunyakirimu kandi ahathe erithika-thika mubamuhumulikania. (Lk. 24:33) Eryongera okw’ekyo, Yesu iniabirilhubuka mwabuthukira oku Petero obundi akasyamughumya. (Lk. 24:34; 1 Kor. 15:5) Enyuma waho, omwakanya k’eritsurumira Petero busana n’ebisobyo biwe, Yesu mwabwira munywani wiwe oyo athi akendi hebwa esindi ngwamirwa nene-nene. (Yn. 21:15-17) Petero mwaminya kw’abirikolha erilholho erikalire, aliwe mwathayilhuhirirako. Busana naki? Kundi abya inianasi ngoku, Mukama wiwe Yesu, syathamulhuhirirako. N’abaghalha b’obu Petero ab’obunyakirimu mubalholha embere erimusighika. Thwang’ighaki okwa ky’erileberyako kya Petero?

Yesu anemukania na Petero ibanemwokya esiswe okwa muliro. Abandi bakwenda banahulikirire ndeke.

Yoane 21:15-17 hakakanganaya ngoku Yesu mwathalhuhirira oku Petero, ekindu ekyahira omu Petero mw’omuhwa w’eriyiyinia (Lebaya enungu 14)


15. Yehova anzire ithwayiketheraki? (Esyonyimbo 86:5; Abanya Roma 8:38, 39) (Lebaya n’ekisasani.)

15 Erisomo. Yehova anzire ithwaminya ndeke ngoku athwanzire kandi kw’akaghanyira. (Soma Esyonyimbo 86:5; Abanya Roma 8:38, 39.) Thwamakolha erilholho, thukayowa nabi kutsibu. Ekyo ni kya buli kiro kandi kitholere. Aliwe sithutholere thukalengekania thuthi sithukyanzibirwe kandi sithwanga ghanyirwa. Omwakanya k’ekyo, aho naho thutholere ithwasondya obuwathikya. Robert, oyothulyakanayako, akabugha athi: “Munawa omw’ilholho kundi munayikethera amaaka waghe erirwanisya erilengwako. Munaminya ngoku ngatholere ingahika okwa basyakulhu. Akabugha athi: “Nabere ingathwa ekiika ekyo, munalhuaho inayilhangirira olhwanzo lhwa Yehova erilhabira omw’ibo. Abasyakulhu mubathanyilhuhirirako. Mubaleka ingaligha ngoku Yehova syali anyisighania.” Nethu thwangana ligha ngoku Yehova athwanzire kutsibu kandi kw’akathughanyira thwamayisubamo, thwamasondya obuwathikya obukayithaghisibawa, n’erilengaho kutsibu erithendisubira ebisobyo byethu. (1 Yn. 1:8, 9) Eriyikethera ng’eryo likaleka ithuthayilhuhirako thukasobya kutse thukawa omw’ilholho.

Abasyakulhu babiri babiribungira mughalha wethu.

Wukayowa wuthi kutse iwukendi yowa wuthi abasyakulhu abakakolha kutsibu bakakuha obuwathikya? (Lebaya enungu 15)


16. Busana naki iwathwamu eriyiyinia omwa mubiiri wa Yehova?

16 Yehova akasima kutsibu akaghalha ako thukahiraho erimukolera omwa biro by’enyuma-nyuma bino ebikalire. Busana n’obuwathikya bwa Yehova, thwangana yiyinia nomuhane ebikaponesaya. Thwangana kulha-kulhania olhwanzo olhwa thuwithire balikyethu n’eribaghanyira nomubanga thuhithania. Thwangana kangania olhwanzo lhunene olhwa thuwithire Nyamuhanga n’erisikya erya thuwithire esyondegheka siwe omw’ikolha ekyosi-kyosi ekya thwanga thoka erighunzaho ebitsibu ebyanga buthuka omwa butheke bwethu. Kandi thwamakolha erilholho, thwangana sondya obuwathikya bwa Yehova, ithwaligha olhwanzo n’erighanyira liwe, kandi ithwalholha embere omwa mubiiri wiwe. Thwangana yikethera ngoku thukendi syabana emighisa thwamalholha embere “erikolha ebibuya.”—Gal. 6:9.

THWANGA YIYINIA THUTHI OMWA MUBIIRI WA YEHOVA OMUGHULHU . . .

  • mulikyethu akathuhithanaya?

  • oyo wuli nayo omwa butheke akakuponesaya?

  • thukayiponera thwamasobya?

OLHWIMBO 139 Yilhangire Iwune Omwa Kihugho Kihya-kihya

a Awandi mena abirihindulhwa.

b Ekinywe kya Nyamuhanga sikirilighira erighabulhana omwa butheke kandi kikakanganaya ndeke-ndeke ngoku erighabulhana siririha omundu y’obughabe obw’eringira omwa bundi butheke. Aliwe hane emibere eyikalire eyikaleka abandi Abakristayo ibalengekania okw’ighabulhana. Lebaya endomeko 4 “Erighabulhana omo Butheke” omwa kitabu Tsemera Engebe Kera na Kera!

c Eribana ekindi eky’erileberyako, lebaya okwa jw.org kw’evidiyo Siwuthebibawe omo Buholho Obutheebo!—Darrel na Deborah Freisinger.

    Ebitabu Ebiri Omwa Lhukonzo (1982-2026)
    Hulhuka
    Ingira
    • Lhukonzo
    • Ghaba
    • Ebyawanzire
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Eby'Erighenderako
    • Eribika Embiitha
    • erisetinga eby'embiitha
    • JW.ORG
    • Ingira
    Ghaba