Mepuzho o Bepuzha Javula Bantu Bamwesha Lusekelo

Umvwe Lesa ye butemwe, mambo ka o aswishisha bubi?

LESA waswisha bubi kabiji bantu bavula panopantanda bebubilamotu kya nshiji. Kyakumwenako, balwa makondo, kuponesha mabomba pa baana babacheche, konauna ntanda, kabiji ne kulengela bipowe bya nzala. Bavula bapepa fwanka ne kukolwa kabe ka ku mapwapwa, kuba bukende kabiji ne kukolwa nshiki iya na mambo a bulalelale, kukizhamo kutoma maalwa ne kukolwa kikola kya ku machima ne bikolatu bikwabo. Bantu ba uno mutundu kechi bakeba bubi kupwa ne. Bakebatu bintu byatama bifuma mu bobo bubipisho kupwa. Umvwe banowa kyo babyajile, batama miteto amba, “Paji wandowa!” Kabiji bapamo Lesa mambo, byonka byaamba Byambo bya Mana 19:3 amba: “Kukosama kwa muntu byo kukobankanya jishinda janji ponkapo kamunyinyite Yehoba.” Kabiji umvwe Lesa wafumyapo bubi bwabo, bakonsha kumunyinyita amba wibangata bwanabwabene bwa kuba bubi.

Ene mambo Yehoba o aswishisha bubi ke kukeba kushinawina Satana pa milengulwila yanji. Satana Diabola waambile’mba bantu Lesa bo alenga pa ntanda kechi bakonsha kwikala bakishinka kwi aye umvwe baesekwa ne. (Yoba 1:6-12; 2:1-10) Yehoba wamuleka Satana amba amweshe umvwe milengulwila yanji ya kine nangwa ne. (Kulupuka 9:16) Onkao mambo, Satana watwajijila kuleta malwa, ne kufumya bantu kwi Lesa na mambo a kukeba kumwesha’mba byo aambile bya kine. (Lumwekesho 12:12) Nangwa byonkabyo, Yoba walamine bulumbuluke bwanji. Ne Yesu naye byo byo aubile. Bena Kilishitu bakine nabo byo byo babena kuba.—Yoba 27:5; 31:6; Mateo 4:1-11; 1 Petelo 1:6, 7.

Nkeba kwitabila’mba paladisa ukekalako panopantanda mukekala bantu myaka ne myaka, bino nanchi kine ukekalako nyi?

Pano bino Baibolo kechi byobyo aamba ne. Bantu balanguluka’mba bubi kechi bukapwa ne, mambo bapilwa kwibumona. Yehoba walengele ntanda ne kubula bantu amba beiyuzhe na banabalume ne banabakazhi baoloka bakulama bijimwa, banyama bajimo kabiji ne kwiilama bulongo kwakubula kwiyonauna. (Monai jipa 12 ne 17.) Mu kifulo kya kuzhinauka’mba, Paladisa kechi ukekalako ne, bwikalo bwa makatazho bujipo luno nabo kechi bwafwainwa kutwajijila ne. Paladisa ye ukapingakenapo.

Nakonsha kukumbula byepi bantu bamba mukeyu amba, mu Baibolo mujitu bishimi kabiji kechi waswañana na byaamba sayansi ne?

Lwitabilo mu ino milaye kechi lwa bukifulumuyatu ne. “Lwitabilo lwiya pa kumvwa.” Kupichila mu kufunda Mambo a Lesa, tutendeka kumona maana ajimo kabiji ne lwitabilo lwetu lukomenako.—Loma 10:17; Bahebelu 11:1.

Lufunjisho lwa bya kupoyapoya lwa kukeba kuyuka byajingako kala lumwesha kuba’mba bintu byo baambapo mu Baibolo bya kine. Sayansi ya kine yakwatankana na biji mu Baibolo. Bintu biji panshipo byanembelwe kala mu Baibolo bashayuka saka bakyangye kwibituluka: Jishinda muzhokolokela ntanda, ntanda yazhokoloka, yakobama pa lwelele, kabiji ne kuba’mba bañonyi baviluka kuya ku mapunzha akwabo.—Ntendekelo, kitango 1; Isaya 40:22; Yoba 26:7; Yelemiya 8:7.

Kufika kwa bungauzhi kumwesha’mba Baibolo wanembelwe na lutangijilo lwa mupashi wazhila. Danyela waambijile jimo kwimana ne kupona kwa mabufumu akatampe a panopantanda kabiji ne kimye kyaishijilemo Mesiasa ne kyo bamwipayijilemo. (Danyela kitango 2, 8; 9:24-27) Ne mu ano moba, bungauzhi bubena kufika, kumwesha’mba tuji mu ‘moba apelako.’ (2 Timoti 3:1-5; Mateo, kitango 24) Kafwako muntu uji na bulume bwa kwambila jimo bintu bikamweka kulutwe nabiji bino ne. Umvwe mukeba kuyukilako byavula, monai kitango 2 kya buku wa Nanchi Baibolo Kine Ufunjisha’mba Ka? ne wa Angweniko ku Kusesema kwa kwa Daniele! Ano mabuku anembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba.

Nakonsha kuyuka byepi kukumbula mepuzho a bya mu Baibolo?

Mwafwainwa kufunda Baibolo ne kulanguluka langulukapo kabiji ne kulomba Lesa kwimupa mupashi wanji kwimutangijila. (Byambo bya Mana 15:28; Luka 11:9-13) Baibolo waamba’mba: ‘Umvwe mwi anweba muji umo wabula maana, epuzhe Lesa, upanapanatu ku bonse ne kushintauka ne; kabiji ukapewao.’ (Yakoba 1:5) Kabiji kuji ne mabuku akwabo o mwafwainwa kutanga a kwimukwasha kuyuka Baibolo. Javula kikebewa ne bakwenu kwimukwashako byonka Filipa byo afunjishe mwina Etiopya. (Byubilo 8:26-35) Bakamonyi ba kwa Yehoba bafunjisha bantu bamwesha lusekelo mafunjisho a Baibolo apa nzubo kwakubula kulipila. Mwakonsha kwibalomba kuba’mba bemufunjishenga.

Mambo ka bavula o balengulwila Bakamonyi ba kwa Yehoba ne kunkanya kufunda nabo?

Mwingilo wa kwa Yesu wa kusapwila bamulengululanga, kabiji waambile’mba baana banji ba bwanga nabo bakebalengululanga. Bamo byo baumvwine bulongo byafunjishenga Yesu, bakajimbuluzhi babukile bukaji ne kwamba’mba: “Nanchi ne anweba mwabepaikwanyi? Paji ndamakyalo nangwa Mufaliseo wamwitabilanyi?” (Yoano 7:46-48; 15:20) Bantu bemukanya kufunda na Bakamonyi kafwapo kyo bayuka ne, nangwa kampe bebashikwatu. Fundai na Bakamonyi mwimwene anwe bene umvwe maana enu a kuyuka Baibolo akabayilako, nangwa ne.—Mateo 7:17-20.

Mambo ka Bakamonyi o bayila na kusapwila bantu baji na bupopweshi bwabo?

Mu kuba bino, balondela byaubanga Yesu. Wayilenga ku Bayudea. Bayudea bajinga na bupopweshi bwabo, pano bino, mu mbaji yavula buno bupopweshi bwabo kechi bwalondelanga byaamba Mambo a Lesa ne. (Mateo 15:1-9) Mikoka ya bantu yonse iji na bupopweshi mo iya kikale betela’mba bena Kilishitu nangwa babula bena Kilishitu. Kyanema bingi bantu kwitabila bintu biji mu Mambo a Lesa, kabiji Bakamonyi bamwesha butemwe bwa kutemwa bantu kupichila mu kwibakwasha kuba bino.

Nanchi Bakamonyi baitabila’mba bupopweshi bwabo bo bonkatu bwa kine nyi?

Muntu yense watemwisha bupopweshi bwanji ulanguluka’mba bujitu bulongo. Mambo umvwe ne byobyo ne, mambo ka o ebutela muchima? Bena Kilishitu bebakambizha’mba: “Esekai bintu byonse; kakachilai akya kyalumbuluka.” (1 Tesalonika 5:21, 22) Muntu wafwainwa kumona’mba bintu byo aitabilamo byafuma mu Binembelo mambo kujitu lwitabilo lumo lwa kine. Efisesa 4:5 waitabizha kino amba: “Nkambo umo, ne lwitabilo lumo, ne lubatizhilo lumo.” Yesu kechi waswile mulanguluko uji na bavula wa kuba’mba kuji mashinda avula nangwa’mba bupopweshi bwavula butwala bantu ku lupulukilo ne. Waambile’mba: “Kibelo kyakepa ne jishinda jakatazha biya ku bumi, kabiji bebimona bo bacheche.” Bakamonyi ba kwa Yehoba baitabila’mba jino jishinda bejitana. Umvwe kechi kyajinga byobyo ne, inge bakebako bupopweshi bukwabo.—Mateo 7:14.

Nanchi baitabila’mba bo bonkatu bakapuluka nyi?

Ine. Bantu bavula bajingako kala babujile Bakamonyi ba kwa Yehoba bakasangulwa ne kwikala na jishuko ja kwikala bomi jibiji. Bavula bajiko lelo jino bakiji na jishuko ja kufunda bukine ne bololoke “malwa akatampe” saka akyangye kufika, kabiji bakamona lupulukilo. Kabiji Yesu waambile’mba, kechi twafwainwa kuzhachisha bakwetu ne. Atweba tumonatu pangye ya muntu; pakuba Lesa umona mukachi ka muchima. Umonatu byonse kabiji uchibila muntu mambo na lusa. Yesu yeye apa lūsa lwa kuchibila bantu mambo, kechi atweba ne.—Mateo 7:1-5; 24:21; 25:31.

Nga aba batanwa ku kupwila kwa Bakamonyi ba kwa Yehoba bapana byepi mibingu?

Pa mambo a mibingu ya mali, mutumwa Paulo waambile’mba: “Bonse pa muntu pa muntu bobe monka mo bafukwila mu michima yabo: kechi bapane na butanyi ne, nangwa na mambo akukanjikizha ne: mambo Lesa watemwa upana na lusekelo.” (2 Kolinda 9:7) Pa Mazubo a Bufumu ne pa kushonkena kwa Bakamonyi ba kwa Yehoba, kechi bapishamo michiba pa kubika mali ne. Tubilambwilo twa mibingu betubika pa mapunzha pafwainwa kuba’mba aba bakeba kubingula, bobe byonkabyo. Kafwako uyuka mali o babikamo nangwa wiabikamo ne. Bamo bapana avula kukila bakwabo; bakwabo nabo kechi bakonsha kupanapo nangwa kamo ne. Yesu wamwesheshe mulanguluko wawama byo aambile pa mambo a kilambwilo kyajinga ku nzubo ya Lesa mu Yelusalema ne bantu babingwilenga: Kiji ku mwine muntu kupana yo aji nayo kabiji muchima wa kupana kyo kintu kikatampe, kechi mali o apana ne.—Luka 21:1-4.

Umvwe naikala Kamonyi wa kwa Yehoba, nanchi ne amiwa nkasapwilanga byonka byo boba nyi?

Umvwe muntu wayuka mulaye wa Paladisa panopantanda mu Bufumu buji mu maboko a Kilishitu, ukakebesha bingi kubulako bakwabo. Ne anweba mukobanga byonkabyo. Ano o mambo awama!—Byubilo 5:41, 42.

Kuba bino lo lubaji lukatampe lwa kumweshesha’mba mwi mwana wa bwanga wa Yesu Kilishitu. Mu Baibolo, Yesu bamutela’mba “kamonyi wa kishinka ne wa kine.” Byo ajinga panopantanda wasapwilanga’mba: “Bufumu bwa mwiulu bwafwenya ke pepi” kabiji watumine baana banji ba bwanga nabo kuya na kusapwila byonkabyo. (Lumwekesho 3:14; Mateo 4:17; 10:7) Palutwe kacheche, Yesu wakambizhe baana banji ba bwanga amba: ‘Yainga na kwibasambisha ba mu mikoka yonse ya bantu baluke ke baana ba bwanga . . . ne kwibafunjisha.’ Kabiji waambijile jimo amba, mpelo saka ikyangye kufika, “ano mambo awama a bufumu akasapwilwa panopantanda ponse mwa kwibashimwina ba mu mikoka yonse ya bantu.”—Mateo 24:14; 28:19, 20.

Kuji mashinda avula a kusapwilamo ano mambo awama. Kwisamba na balunda ne bayukane javula kushinkula jishinda ja kwibasapwilamo. Bamo basapwila kupichila mu kunemba makalata nangwa kutuma lamya. Bakwabo nabo batuma mabuku muji byambo byo bamona’mba byakonsha kulengela awo muyukane kwikala na lusekelo. Na mambo a kubula kukeba kushapo muntu nangwa umo ne, Bakamonyi baya ku nzubo ku nzubo na kusapwila.

Baibolo uji na luno lwito lwa kuba’mba: ‘Ne aye mupashi ne aye musongwa amba, Iyai. Ne aye waumvwa naye, ambe’mba, Iyai. Ne aye waumvwa kilaka, naye eye: ne aye wasaka naye atambule mema a bumi a bupetu.’ (Lumwekesho 22:17) Kubulako bantu pa mambo a Paladisa panopantanda ne bintu byawama bikekalamo, kechi kwafwainwa kwikala kwa kukanjikizha ne, kubiwa na muchima wa kukebesha kubulako bakwetu mambo awama.

Twaketekela namba muji ne na mepuzho akwabo pa mambo a Bakamonyi ba kwa Yehoba ne pa bintu byo baitabilamo. Kimye kimo mepuzho amo akonsha kulengela lupata. Tukeba kukumbula mepuzho enu. Mu uno buloshuwa kechi muji mpunzha yawaina kunembamo mikumbu yonse ne, onkao mambo tubena kwimutundaika kushikisha Bakamonyi baji ko mwikala. Mwakonsha kwibashikisha pa kimye kya kupwila pa Nzubo ya Bufumu nangwa kimye kyo bemufwakesha pa nzubo yenu. Nangwa mwakonsha kutuma mepuzho enu ku Bakamonyi ba kwa Yehoba kwingijisha keyala uji panshipo.