Nanchi Mwi ‘Bakalama Ba Lusa Lwa Lesa’ Nyi?

“Mu butemwe bwa balongo kasa mwitemwisha na lusa anwe bene na bene; mu buneme namo sa mwinemeka anwe bene na bene.”—LOMA 12:10.

1. Mambo a Lesa etulaya amba ka?

MAMBO A LESA etulaya javula amba Yehoba witukwasha inge twalefulwa nangwa twalajika muchima. Kya kumwenako, akimonai byambo bya lutekenesho byaamba’mba: “Yehoba wibakwachisha bonse bapona, Ne kwibenuna bonse banyeñamina panshi.” “Ye ubuka balajika muchima, ne kukasa pa bilonda byabo.” (Sala. 145:14; 147:3) Kabiji Shetu wa mwiulu aye mwine waamba’mba: “Amiwa, Yehoba Lesa wobe, nkakukwata pa kuboko kwa kilujo; ye amiwa nakwambila namba: Kuba moyo ne; amiwa nkakukwasha.”—Isa. 41:13.

2. Yehoba ukwasha byepi bakalume banji?

² Pano nga Yehoba, awo wikala mwiulu mubula kumweka wakonsha ‘kwitukwata byepi pa kuboko’? ‘Witwinuna byepi atweba banyeñamina panshi’ na mambo a bulanda? Yehoba Lesa ukwashañana mu mashinda avula. Kya kumwenako, upa bakalume banji “bukata bwine bwa bulume” kupichila mu mupashi wanji wazhila. (2 Ko. 4:7; Yoa. 14:16, 17) Kabiji bakalume ba Lesa batundaikwa bingi na bulume bwa byambo biji mu Baibolo, Mambo a Lesa anembeshiwa na mupashi. (Hebe. 4:12) Nanchi kujipo jishinda jikwabo jo etupelamo bulume Yehoba nyi? Tutana mukumbu mu buku Mutanshi wa Petelo.

‘Lusa lwa Lesa Lumwekela mu Misango ne Misango’

3. (a) Byambo ka byaamba pa meseko byaambile mutumwa Petelo? (b) Byambo ka byapelako biji mu nkalata itanshi ya kwa Petelo?

³ Byo anembejilenga bena Kilishitu bashingwa, mutumwa Petelo wanembele’mba baji na bishinka byawama byafwainwa kwibalengela kwikala balusekelo mambo bakatambula mfweto. Kepo anungilepo’mba: “Nangwa pano, pa kakimye kacheche, umvwe kyafwainwa, mwaubishiwa bulanda na bya kwimweseka bya misango ne misango.” (1 Pe. 1:1-6) Pano panembwa byambo bya kuba’mba “misango ne misango.” Bino byambo bimwesha’mba meseko apusana pusana. Nangwa byonkabyo, Petelo kechi wapelelatu pa kwamba byonkabye, ne kuleka balongo banji kwa kubula kuyuka inge bakachinchika meseko a misango ne misango nangwa ne. Mu kifulo kya byobyo, Petelo waambile’mba bena Kilishitu bafwainwa kuketekela’mba Yehoba ukebakwasha kuchinchika lweseko lumo lumo lo bapitamo, kikale lwa byepi nangwa byepi. Uno mulaye uji mu byambo byapelako biji mu nkalata ya kwa Petelo, mo alondolola mutumwa pa bintu byaamba pa “mpelo ya byonse.”—1 Pe. 4:7.

4. Mambo ka byambo biji pa 1 Petelo 4:10 kyo bitutekenesha?

⁴ Petelo waambile’mba: ‘Monka mo mwatambwila kya bupe pa muntu pa muntu, mo monka mo mwiingijilanga anwe bene na bene, mwikale bakalama bawama ba bupe [nangwa’mba lusa] lwa Lesa lwa misango ne misango.’ (1 Pe. 4:10) Apano napo Petelo waingijishe byambo bya kuba’mba “misango ne misango.” Mu jishinda jikwabo, waambilenga’mba, ‘Meseko eshila mu mashinda avula, bino lusa lwa Lesa nalo lumwekela mu misango ne misango.’ Mambo ka bino byambo kyo bitutekenesha? Bilumbulula’mba kikale lweseko lwetu luji byepi nangwa byepi, kimye kyonse Lesa witubila lusa ne kwitukwasha kwesakanatu na lweseko lo tubena kupitamo. Nangwa byonkabyo, nanchi mwamona byambo bya kwa Petelo byo byaamba pa lusa lwa Yehoba lo amwesha kwi atweba nyi? Tubilwa lusa kupichila mu bakwetu ba mu lwitabilo.

‘Mwiingijilenga Anwe Bene na Bene’

5. (a) Mwina Kilishitu yense wafwainwa kuba ka? (b) Ñanyi mepuzho aipuzhiwa?

⁵ Byo aambilenga ku bonse ba mu kipwilo kya bena Kilishitu, Petelo waambile’mba: “Kyakila byonse itemwishai anwe bene na bene.” Kabiji wanungilepo’mba: “Monka mo mwatambwila kya bupe pa muntu pa muntu, mo monka mo mwiingijilanga anwe bene na bene.” (1 Pe. 4:8, 10) Onkao mambo, yense mu kipwilo wafwainwa kukoseshanga bakwabo bena Kilishitu. Betupa mwingilo wa bintu byanema bya Yehoba, kabiji tuji na mutembo wa kwibipana ku bantu. Pano nga bino bintu byanema byo bi ka? Petelo waambile’mba ke “bupe.” Bupe ka? Pano ‘twibwingijisha byepi mu kwiingijila atwe bene na bene’?

6. Bya bupe ka bimo byapanwa ku bena Kilishitu?

⁶ Mambo a Lesa aamba’mba: “Bya kupana byonse byawama ne bya bupe byonse byalumbuluka bifuma mwiulu.” (Yako. 1:17) Kya kine, bya bupe byonse byo apana Yehoba ku bantu banji bimwesha lusa lwanji. Bupe bukatampe bo etupa Yehoba ke mupashi wazhila. Buno bupe bwitulengela kwikala na byubilo bya Lesa nabiji butemwe, buwame, ne bukimote. Bino byubilo bitulengela ne atweba kubila lusa bakwetu ba mu lwitabilo ne kwibakwasha. Milangwe ne maana a kine nabyo ke bupe bwawama bo twikala nabo kupichila mu bukwasho bwa mupashi wazhila. (1 Ko. 2:10-16; Nga. 5:22, 23) Bulume bwetu bonse, maana ne mingilo yo twayuka byakonsha kwikala bya bupe byo twafwainwa kwingijisha kuletelamo lutotelo ne munema kwi Shetu wa mwiulu. Tuji na mutembo witupa Lesa wa kwingijisha maana ne byubilo byetu kumwesheshamo lusa lwa Lesa ku bakwetu ba mu lwitabilo.

Mwafwainwa ‘Kwiingijilanga Byepi Anwe Bene na Bene’?

7. (a) Byambo bya kuba’mba “monka mo mwatambwila” byalumbulula ka? (b) Mepuzho ka o twafwainwa kwiipuzha atwe bene, kabiji mambo ka?

⁷ Pa mambo a bupe bo betupa, Petelo waambile ne kwamba’mba: “Monka mo mwatambwila kya bupe pa muntu pa muntu, mo monka mo mwiingijilanga.” Byambo bya kuba’mba “monka mo mwatambwila” bimwesha’mba byubilo ne bulume kechi byapusanatu mwayila kisemwa kyonka ne, bino ne mo byafwainwa kwibingijisha. Nangwa byonkabyo, bantu bonse batundaikwa ‘kwiingijilanga bene na bene [ko kuba’mba kwingijishanga bupe bonse bo batambwila].’ Kabiji byambo bya kuba’mba ‘iingijilainga . . . mwikale bakalama bawama,’ ke mukambizho. Onkao mambo, twafwainwa kwiipuzha atweba bene amba: ‘Nanchi kya kine ñingijisha buno bupe bo bampa kukosesha bakwetu ba mu lwitabilo nyi?’ (Esakanyaiko 1 Timoti 5:9, 10.) ‘Inyi ñingijisha buno bupe bo natambwijile kwi Yehoba kikatakata amba mwenemo kajiilo ami mwine, nabiji kukeba kwikala na bunonshi nangwa kutumbalala nyi?’ (1 Ko. 4:7) Umvwe twaingijisha bupe bwetu ‘mu kwiingijila atwe bene na bene,’ tukasangajika muchima wa Yehoba.—Mana. 19:17; tangai Bahebelu 13:16.

8, 9. (a) Ñanyi mashinda amo bena Kilishitu mwaya ntanda o bakwashishamo bakwabo ba mu lwitabilo? (b) Nga balongo ne banyenga ba mu kipwilo kyenu bekwasha byepi bene na bene?

⁸ Mambo a Lesa atongola mashinda avula bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi mo beingijijilenga bene na bene. (Tangai Loma 15:25, 26; 2 Timoti 1:16-18.) Popamotu ne lelo jino, bena Kilishitu ba kine balondela mukambizho wa kwingijisha bupe bwabo na muchima yense mu kukwasha bakwabo ba mu lwitabilo. Akimonai mashinda amo o bakwashañenamo.

⁹ Balongo bavula bengijisha maawala avula pa ñondo pa ñondo mu kunengezha majashi a kupwila. Kimye kya kupwila, umvwe ke bambe byambo bimo bya ku mupashi byo bataine mu lufunjisho lwabo lwa Baibolo, byambo byabo bya maana bitundaika bingi bonse mu kipwilo kwikala bachinchika. (1 Timo. 5:17) Balongo ne banyenga bavula bayukanyikilwa ku lusekelo ne lusa lwabo lo bamwesha ku bakwabo ba mu lwitabilo. (Loma 12:15) Bamo bapempula jonse boba bapopomenwa ne kulombela nabo pamo. (1 Tesa. 5:14) Bakwabo nabo banemba byambo byo balangulukapo bulongo kufuma panshi ya muchima bya kutundaika bena Kilishitu bakwabo babena kupita mu meseko. Kabiji bakwabo nabo bakwasha boba bakajilwa ku mubiji kuba’mba nabo batanwe ku kipwilo. Bakamonyi bavula bengila mwingilo wa kukwasha bakwabo ba mu lwitabilo mu kushimukulula mazubo abo aonaunwa na bya malwa. Lusa ne bukwasho bumwesha bano balongo ne banyenga bimwesha ‘lusa lwa Lesa lwa misango ne misango.’—Tangai 1 Petelo 4:11.

Kintu ka Kyakilamo Kunema?

10. (a) Paulo watele muchima pa ñanyi mbaji ibiji ya mwingilo wanji kwi Lesa? (b) Nga atweba tulonda byepi Paulo lelo jino?

¹⁰ Bakalume ba Lesa kechi bebapatu bupe bwa kwingijisha mu kukwasha bakwabo ba mu lwitabilo ne, bino bebapa ne byambo bya kubulako bantu. Mutumwa Paulo wayukile ino mbaji ibiji ya mwingilo wanji kwi Yehoba. Wanembejile kipwilo kya mu Efisesa pa mambo a “bukalama bwa bupe bwa Lesa” bo bamupele kwi Lesa amba bamwenemo. (Efi. 3:2) Pano bino waambile ne kuba’mba: “Twaitabilwa kwi Lesa amba, muketekelwe na mambo awama.” (1 Tesa. 2:4) Byonka byajinga Paulo, ne atweba twayuka’mba betupa mwingilo wa kwikala basapwishi ba Bufumu bwa Lesa. Umvwe ke twingile na mukoyo mwingilo wa kusapwila, ko kuba’mba tubena kwibikako kwikala nobe Paulo waingilanga kimye kyonse mwingilo wa kusapwila mambo awama. (Byu. 20:20, 21; 1 Ko. 11:1) Twayuka’mba kusapwila mambo a Bufumu kupulusha myeo. Pano bino twayuka ne kuba’mba twafwainwa kulonda Paulo kupichila mu kumonapo bimye bya kupainamo kya bupe kya bumupashi’ ku bapopweshi bakwetu.—Tangai Loma 1:11, 12; 10:13-15.

11. Twafwainwa kumonanga byepi mwingilo wetu wa kusapwila ne wa kukosesha balongo betu?

¹¹ Pa ino mingilo ibiji ya bwina Kilishitu, wepi wakilamo kunema? Kwipuzha bwipuzho nabiji buno, popamotu ne kwipuzha pa mambo a kañonyi amba: Kyapi ka kyakilamo kunema? Mukumbu wayukanyikilwa jimo. Kañonyi kakebewa kwingijisha byapi byonse bibiji pa kuba’mba katumbuke bulongo. Popamotu, ne atweba twafwainwa kwingila mingilo yonse ibiji kwi Lesa pa kuba’mba twikale bena Kilishitu bafwainwa. Onkao mambo, mu kifulo kya kumonanga mwingilo wa kusapwila mambo awama ne wa kukosesha bakwetu ba mu lwitabilo amba mingilo yapusana, atweba twiimona byonka biimwene mutumwa Petelo ne Paulo amba, ke mingilo yendela pamo. Mu ñanyi jishinda?

12. Yehoba witwingijisha byepi?

¹² Atweba basapwishi twingijisha mashinda onse o twakonsha kuyuka mu kwesekesha na ngovu kufika pa michima ya bakwetu bantu na byambo byawama bya Bufumu bwa Lesa. Mu jino jishinda, tuketekela kwibakwasha kwikala baana ba bwanga ba Kilishitu. Pano bino, twingijisha ne bulume bwetu ne bya bupe bikwabo byo twakonsha kwikala nabyo mu kukosesha bakwetu ba mu lwitabilo na byambo ne byubilo byawama bimwesha lusa lwa Lesa. (Mana. 3:27; 12:25) Mu jino jishinda, tuketekela kwibakwasha kutwajijila kwikala baana ba bwanga ba kwa Kilishitu. Mu ino yonse mingilo ibiji, kusapwila ku bantu ne ‘kwiingijilanga atwe bene na bene’ mo mo twaikela na jishuko ja kwitwingijisha kwi Yehoba.—Nga. 6:10.

“Kasa Mwitemwisha na Lusa Anwe Bene na Bene”

13. Ki ka kyakonsha kumweka inge twaleka ‘kwiingijila atwe bene na bene’?

¹³ Paulo watundaikile bakwabo ba mu lwitabilo amba: “Mu butemwe bwa balongo kasa mwitemwisha na lusa anwe bene na bene; mu buneme namo sa mwinemeka anwe bene na bene.” (Loma 12:10) Kya kine, kubila bakwetu lusa kwitulengela kwingila na muchima yense byo tuji bakalama ba lusa lwa Lesa. Twayuka’mba inge Satana witubwezha panyuma mu kubula ‘kwiingijila atwe bene na bene,’ uketulengela kubula kukwatankana. (Kolo. 3:14) Kabiji inge twabula kukwatankana, kyakonsha kwitulengela kubula kwikala na mukoyo mu mwingilo wa kusapwila. Satana wayukishatu amba wafwainwa kwitulekesha lubaji lumo lwa mwingilo wetu, byonkatu byo kyakonsha kwikala inge kañonyi bekamokola kyapi kimo kakankalwa kutumbuka.

14. Bañanyi bamwenamo mu byo ‘twiingijila atwe bene na bene’? Ambaipo kya kumwenako.

¹⁴ ‘Kwiingijila atwe bene na bene’ kechi kulengelatu boba bobilwa lusa kwi Lesa kumwenamo kwapwa ne, bino ne boba babulañana nabo bamwenamo. (Mana. 11:25) Kya kumwenako, Ryan ne Roni, ke bamulume ne mukazhi bekala mu Illinois, ku U.S.A. Byo baumvwine’mba Mvula wa Kinkunkwila waonawine mazubo avula bingi a Bakamonyi bakwabo, bamwesheshe butemwe ne kuleka makito abo, kusha nzubo yabo, kabiji bapotele kalavwanyi, ne kumuwamisha bulongo pa kuba’mba bamwingijishe. Baendele makilomita 1,400 kuya ku Louisiana. Byo bafikile kokwa baikeleko kukila pa mwaka umo saka bengijisha kimye, bulume, ne bintu byabo bya ku mubiji na kukwasha balongo babo. Ryan uji na myaka ya kusemwa 29 waambile’mba: “Kwingila uno mwingilo wa kukwashañana kwamfwenyeshe bingi kwi Lesa. Nemwenejile Yehoba byo akwasha bantu banji.” Ryan wanungilepo’mba: “Kwingijila pamo na balongo bakikulumpe kwamfunjishe byavula bingi pa bya kukwasha balongo. Kabiji nafunjile ne kuba’mba atweba bakyanyike tuji na mingilo yavula bingi ya kwingila mu jibumba ja Yehoba.” Roni, uji na myaka ya kusemwa 25, waambile’mba: “Nasanta bingi pa kwikalapo na jishuko ja kukwasha bakwetu. Nji bingi na lusekelo kukila myaka yonse yapita ya bwikalo bwami. Nayuka’mba mu myaka ibena kwiya, nkatwajijila kumwenamo mu uno mwingilo wawama ye naingijile.”

15. Bishinka ka byawama byo tuji nabyo byafwainwa kwitulengela kutwajijila kwikala bakalama ba lusa lwa Lesa?

¹⁵ Kya kine, kukokela mukambizho wa Lesa wa kusapwila mambo awama ne kukosesha bakwetu ba mu lwitabilo kuleta bingi mapesho ku bonse. Aba bo tukwasha bakosa bingi ku mupashi, kabiji ne atweba twakwashañana twikala bingi na lusekelo na mambo a kupana. (Byu. 20:35) Kipwilo kyonse kikala bingi kyawama mambo yense ujimo uta bakwabo muchima. Kabiji butemwe ne lusa lo twiubila atwe bene na bene bituyukanyikisha amba twi bena Kilishitu ba kine. Yesu waambile’mba: ‘Pa kyo kino po po bakayukila bonse amba anweba mwi baana bami ba bwanga, inge mwitemwe anwe bene na bene.’ (Yoa. 13:35) Kyakila byonse, munema uya kwi Shetu wituta muchima Yehoba, mambo muchima wanji wa kukwasha boba bakajilwa umwekela mu bakalume banji ba panopantanda. Onkao mambo, tuji na bishinka byawama bingi byafwainwa kwitulengela kwingijisha bya bupe byetu mu ‘kwiingijilanga atwe bene na bene, twikale bakalama bawama ba bupe [nangwa’mba lusa] lwa Lesa’! Nanchi musakutwajijila kuba bino nyi?—Tangai Bahebelu 6:10.

Nanchi Mukivuluka Nyi?

• Mu ñanyi mashinda Yehoba mo akosesha bakalume banji?

• Mwingilo ka ye betupa?

• Mashinda ka amo o twakonsha kukwashishamo bapopweshi bakwetu?

• Ki ka kyafwainwa kwitutundaika kutwajijila na kwingijisha kya bupe kyetu mu ‘kwiingijila atwe bene na bene’?

[Bipikichala pa peja 13]

Nanchi mwingijisha kya “bupe” kyenu mu kukwasha bantu nyi, inyi mu kumwenamo anwe bene?

[Bipikichala pa peja 15]

Tusapwila mambo awama ku bantu ne kukwasha bena Kilishitu bakwetu

[Kipikichala pa peja 16]

Aba bakwasha bakwabo twafwainwa kwibasanchila bingi na mambo a muchima wabo wa kwipana