Nji Bingi na Lusekelo Nangwa Mpita mu bya Malwa—Byankwashishe Baibolo Kuchinchika
Byashimikizha ba Enrique Caravaca Acosta
Pajinga pa 15 April mu mwaka wa 1971. Najinga pa lwendo lwa kuya nakupempula bansemi pa fwamu wetu. Papichile kimye kyabaya bingi kwa kubula kwibamonapo, onkao mambo nakebeshe bingi kumonañana na bonse. Nazhinaukilenga kwibatana bonse pa nzubo kabiji nalangulukilenga pa bo nsakutanapo pa kufika. Byo nafikile nakankamenetu pa kumona bantu bana apo pajinga ne bamama bo batapa!
KALANGO kampelele. Nanchi ki ka kyamweka? Nsakuba byepi amiwa kamulanda? Pa nzubo paubiletu nzoo, kabiji maana nao apelele, nakankelwe ne kya kuba. Saka nkyangye kushimikizha byavula patanshi akishai ne mubuleko pacheche mwapita bwikalo bwami. Musakumvwisha byo kyankolele ku muchima na mambo a kino ne bikwabotu byamwekekanga mu bwikalo bwami.
Twataine Bukine
Nasemenwe ku mpunzha ya Quirimán ku bwipi na muzhi wa Nicoya mu kyalo kya Costa Rica. Mu 1953 sanji na myaka 37, naikajilenga na bansemi pa fwamu wetu. Nangwa twakomejile mu Katolika, mafunjisho abo amo etufichishanga bingi ku michima ne mepuzho etu avula kechi beakumbulanga ne.
Juba jimo lukelo, mwanamulume wa jizhina ja Anatolio Alfaro waishile pa nzubo na kwitutundaika kufunda Baibolo. Witulumbulwijile binembelo ne mafunjisho a mu Baibolo avula. Batata, bamama, nkasami wamulume, nyenga yami ne mulunda nanji ye twaikalanga nanji ne amiwa twaikele bonse nakuteleka. Twisambile juba jonse ne bufuku kufika pakachi ka bilo. Twajinga na mepuzho avula bingi.
Ba Anatolio balajile, ne juba jalondejilepo twajinga nabo. Byo twaumvwine bitufikile pa michima kabiji twatemenwe bingi pa kwitukumbwila mepuzho etu onse kupichila mu Baibolo. Awe mwisambo waalwile bwikalo bwa kisemi kyetu. Byo twalangulukilengapo pa byo twafunjile, twapwishishe mu michima amba twatana bukine. Ba Anotolia betushijile magazini ne mabuku alumbulula Baibolo. Mabanga twatanganga ne kufunda mu ano mabuku bonse pamo mu kisemi. Kuba bino kechi kwapelele ne, mambo kechi twajinga na malaichi ne. Saka tukyangye kutendeka lufunjisho bonse twizhikanga masaka ku maulu kuchina mwañenze.
Panyuma ya bañondo batanu na umo, batanu mu kisemi kyetu babatizwe kuvwangako bansemi ne amiwa. Kyakijilemo kuwama, twatendekele ne kuya mu mwingilo wa kusapwila ku nzubo ku nzubo. Twaendanga maawala abiji panshi nangwa pa bambili kuya ku muzhi watelwanga’mba Carrillo na kupwila pamo na jibumba ja Bakamonyi ba kwa Yehoba. Ba Anatolio batwajijile kwiya pa nzubo na kwitufunjisha Baibolo. Twatendekele kupwila pa nzubo yetu, ako kwaiyanga bantu bakwabo batanu na basatu. Bonse bano babatizwe. Kechi papichile kimye kyabaya ne, jino jibumba jakomene ke kipwilo kya bantu nobe 20.
Kwingijila Lesa mu Mwingilo wa Kimye Kyonse
Pa kikye kimye musampi wa mu Costa Rica waichilenga bakeba kutendeka mwingilo wa kimye kyonse wa kusapwila. Mu mwaka wa 1957 naswile luno lwito ne kutendeka mwingilo wa kimye kyonse. Kwambatu kine uno mwingilo wandetelanga bingi lusekelo. Javula naendanga bunke maawala avula pa kuba’mba ntane mizhi ya bantu. Kimo kimye bantu kechi bantambwilanga ne. Mvuluka byo banzakamishepo ku banabalume pa bimye bisatu abo bakebelengatu kungyuka ne kuyuka byo naubilenga.
Mu myaka ya mu ma 1950 mashinda avula ajingatu a tulolo twapita mu biselebwa, kabiji kyakatazhanga bingi kutana bantu. Pa kuya ku mapunzha amo twaendanga pa bambili. Twakabakananga pa kwabuka mikola kabiji kimo kimye twalalangatu pa lwañenene. Mwañenze itusumanga kya kine kine. Twilamawizhanga ku miloolo ne biwele. Nangwa byonkabyo, naumvwanga bingi bulongo kukwasha bantu kuyuka Yehoba. Pa kubwela pa nzubo naikalanga bingi na lusekelo mambo a kuba’mba nakonsheshe kwisamba bukine bwa mu Baibolo na bantu. Byo nasapwijilenga ne kufunda Baibolo pa juba pa juba, butemwe bwami bwa kutemwa Yehoba bwakosejilengako kabiji nafwenyenye kwipi ne aye.
Pa kupitapo moba bampele mingilo ikwabo. Naingijile bukalama wa mwanzo kukila pa myaka jikumi na kufwakesha ne kukosesha bipwilo, mulungu umo pa kipwilo kimo mu mapunzha apusana pusana. Nangwa kya kuba kukolwa kwandengejile kuleka uno mwingilo, bino natwajijile kwingijila Lesa mu mwingilo wa kimye kyonse ao wandetelanga bingi lusekelo.
Kwamwekele kya Malwa
Mu 1971 saka nkikala mu muzhi wa Nicoya, naimene kuya na kupempula kisemi kyami. Byo natwelele mu nzubo nataine bamama baji na myaka ya kusemwa 80 sabalaala panshi sulubya. Bebalozele ne kwibakuluta mupenyi. Byo nabandamine’mba nebakwate, namwene kuba’mba bakipemenenga. Bafwijile mu maboko ami byo papichiletu ka kimye kacheche. Byo naubile’mba nkenkente namwene nsongwakazhi wibatekelanga wajinga na jivumo ja bañondo batanu na basatu saka alala panshi. Naye wafwile. Namba kampe bo bonka bafwa, olo kutala bibye nyenga wa mu kipwilo kya konkakwa walaalatu sulubya mu munsensebwa wa mu nzubo saka afwa, kabiji kalombwana mwana nsongwakazhi watekelanga bamama bamwipaijile mu kibamba mwakowela. Bonse bafwile lufu lwa kwibaloza ne kwibakuluta mupenyi. Ñanyi waubile kino kintu kyatama bibye kabiji mambo ka?
Byo nalupukijile pangye nataine batata. Bebalozele ku mutwe bino bakipemenenga! Bukiji bukiji nayile ku nzubo ya nkasami wamulume pajitu museke wa kwendapo maminiti 15, naumvwine’mba nako baipayako mwanamukazhi ne mwananji. Nakuminye bingi pa kumvwa amba uno waipayañenenga ke mwipwa wami wa myaka ya kusemwa 17 wabujile Kamonyi wa kwa Yehoba kabiji wakonyenye. Wanyemene mu mpunzha. Bakapokola batendekele kumukeba, ye washupile kutana pa bambanzhi bonse ba mu Costa Rica.
Kuno kwipayañana bekwambilepo ne pa mwela. Panyuma ya moba atanu na abiji bakapokola bamutaine uno mbanzhi saka aji na kiswi ne buta bwa pisito bo bamupoteshe ku muntu umo wamuyukiletu bulongo kuba’mba wakonya. Uno mwipwa bamulozele byo bamupangilenga ku bakapokola amba bamukwate.
Kimye kyo bamukebelenga, bantu bambujilenga amba nyema kwendapo mwipwa wobe wabwela ne kunguba kyatama. Nalombelepo kwi Lesa mambo nakebelenga kwikalanga pamo na ba mu kisemi kyami ne ba mu kipwilo. Onkao mambo, kechi nabwelelemo ne.
Bya Malwa Byalondankenengatu
Kya bulandatu, batata baikajiletu mwaka umo. Kabiji mwaka walondejilepo nyenga yami wa mwanyike wa mwingilo wakishinka wa Yehoba Lesa, naye bamwipaile ku bantu bangi. Kyaletejile balongo bami bulanda bukatampe pa kufwisha mukwabo wa mu kisemi. Binyenge ne bulanda bo twajinga nabo pamo na balunda netu bwabayile bingi. Mu bino byonse bya malwa nakinkile manungo mwi Yehoba ne kumusashijila kumpa bulume.
Mu mwaka wa 1985 natainwe ku lufunjisho lwa bakulumpe mu bipwilo ba bwina Kilishitu mu muzhi mukatampe wa San José. Byo twapwishishe kufunda bulunda bwami ne Yehoba bwakosejileko. Ku manyanshi pa Kimo, naimene kuya na kupatama sakya wa kuya ku nzubo. Byo nanangijilenga ku kiteshenyi, bandukukile ku bambanzhi, bamfiine pa nshingo ne kumvutula byo najinga nabyo. Kino kyamwekeletu nobe kukopa kwa jiso, kya kuba’mba kechi namwene ne bilungi byabo ne. Akino kyandengela kukankalwanga kwiimuna bulongo mu jishinda jimwinamo bena Costa Rica. Mu kino kibunji kya Guanacaste banabalume babijika pa kwiimuna na bantu bo basambakana nangwa ponse po bafika. Saka bakyangye kundukuka, nabijikilengatu bulongo, pano luno nkankalwa.
Nasongwele Celia mu mwaka wa 1979 ao wajinga mukwetu Kamonyi wa mu kipwilo kyajinga pa bwipi. Celia watemenwe bingi Baibolo. Twatanganga ne kufunda Baibolo pamo pa juba pa juba. Kya bulandatu, wafwile ku kikola kya kansa mu July mu 2001. Bimye bimo namuvuluka bingi bino luketekelo lwa lusanguko luntekenesha.—Yoano 5:28, 29.
Nji Bingi na Lusekelo Nangwa Mpita mu bya Malwa
Nangwa kya kuba napita mu bya malwa byavula mu bwikalo bwami kukila bantu bavula, mona bino bimye bya meseko kwikala bya kumwesheshamo lwitabilo ne bukishinka kwi Yehoba. (Yakoba 1:13) Kinkwasha kuchinchika mu bintu byo napitamo ke kuvuluka kuba’mba ‘bimye ne bintu bitusolomokelatu’ bonse. (Musapwishi 9:11) Kabiji mvuluka kuba’mba tubena kwikala mu “bimye byakatazha” muji bantu bashinta, bambanzhi, kabiji babula kwilama. (2 Timo. 3:1-5) Kabiji mvuluka ne kya kumwenako kya kwa Yoba. Nangwa kya kuba wamanamine na kikola, kufwisha ba mu kisemi ne kumonawina pa kupuma kuboko, bino Yoba wachinchikile kabiji waambile’mba: “Jitotwe jizhina ja Yehoba.” Yehoba wamupesheshe Yoba pa bukishinka bwanji. (Yoba 1:13-22; 42:12-15) Bino byambo bya mu Baibolo binkwasha kwikala na lusekelo nangwa mpita mu bya malwa.
Yehoba unkwasha kutwajijila na kumutangizhako pa bintu byonse mu bwikalo bwami. Kutanga Baibolo kimye kyonse mo mo ntaina lutekenesho kabiji kyo kindengela kwikala na bulume bwa kuchinchika. Kwamba kwi Yehoba mu lulombelo kwandengela kwikala na “mutende wa Lesa.” (Filipai 4:6, 7) Uno mutende undengela kubula kwikala na binyenge. Kabiji kutanwa ku kupwila ne kukumbulapo pa kupwila kwa bwina Kilishitu nako kukosesha bingi lwitabilo lwami.—Bahebelu 10:24, 25.
Nangwa nakota, bino nsanchila bingi Yehoba mambo nkiji na bulume bwa kwingila pamo na bena Kilishitu bakwetu, kufunjisha Baibolo bantu ne kuya na kusapwila. Kukwasha bantu mu ae mashinda kumpwisha binyenge. Namusanchila Yehoba kufuma panshi ya muchima nangwa kya kuba napita mu bya malwa byavula mu bwikalo bwami.a
[Tubyambo twa mushi]
a Ba Enrique Caravaca Acosta bafwile saka baji na myaka 90 byo papichiletu myaka ibiji kufuma po batumijile jino jishimikila.
[Mabulañano pa peja 18]
Kutanga Baibolo jonse yo nsulo ine ya lutekenesho kabiji kyo kindengela kwikala na bulume bwa kuchinchika
[Kipikichala pa peja 17]
Kimye kitanshi kupanapo jashi ja Baibolo
[Kipikichala pa peja 18]
Mu mwingilo wa kusapwila saka nkiji mwanyike