Mwafwainwa Kwikala Muntu Wa Mutundu Ka?
“Mwafwainwa kwikala bantu baji na byubilo byazhila ne kwingila mingilo ya kunemeka Lesa.”—2 PE. 3:11.
MUSAKUKUMBULA’MBA KA?
Twafwainwa kwikala bantu bamutundu ka pa kuba’mba tutalwenga bulongo kwi Lesa?
Satana ujimbaika byepi bantu?
Mwakonsha kuzhikijila byepi bulunda bwenu ne Yehoba?
1, 2. Twafwainwa kwikala bantu ba mutundu ka pa kuba’mba tutalwenga bulongo kwi Lesa?
ATWEBA bonse tutako bingi muchima ku bitumona bakwetu. Nangwa byonkabyo, byo tuji bena Kilishitu, nanchi kechi twafwainwa kutako muchima ku bitumona Yehoba nenyi? Mambo ye Wakila bilengwa byonse, kabiji kwi aye “ko ko iji ne nsulo ya bumi.”—Sala. 36:9.
2 Pa kukosesha kishinka kya mutundu wa bantu ye twafwainwa kwikala kwesakana na bikeba Yehoba, mutumwa Petelo witutundaika “kwikala bantu baji na byubilo byazhila ne kwingila mingilo ya kunemeka Lesa.” (Tangai 2 Petelo 3:11.) Pa kuba’mba tutalwe bulongo kwi Lesa “byubilo” byetu byafwainwa kwikala byazhila, ko kuba’mba kutoka mu byubilo, mu milanguluko ne mu mpopwelo yetu. Kikwabo, twafwainwa kwingila “mingilo ya kunemeka Lesa” mu bukishinka ne na moyo wa kumwakamwa. Kintu kyanema kwi Lesa kechi byubilo byawamatu byonka ne, bino ne muntu mwine wa mukachi. Na mambo a kuba Yehoba ye ‘weseka michima,’ wayuka kana byubilo byetu byazhila nangwa ne, kabiji wayuka inge twipana kwi aye nangwa ne.—1 Moba 29:17.
3. Ñanyi mepuzho o twafwainwa kulangulukapo pa mambo a bulunda bwetu ne Lesa?
3 Satana Diabola kechi ukeba atweba kutalwa bulongo kwi Lesa ne. Wingila papelela bulume bwanji pa kuba’mba onaune bulunda bwetu ne Yehoba. Satana kechi ukankazhama kwingijisha bubela ne bujimbijimbi pa kuba’mba etufumye kwi Lesa ye tupopwela ne. (Yoa. 8:44; 2 Ko. 11:13-15) Onkao mambo, twafwainwa kwiipuzha’mba: ‘Satana ujimbaika byepi bantu? Nakonsha kuba byepi pa kuba’mba ndamawizhe bulunda bwami ne Yehoba?’
SATANA UJIMBAIKA BYEPI BANTU?
4. Pa kuba’mba onaune bulunda bwetu na Lesa, Satana unankama ñanyi kintu, kabiji mambo ka?
4 Mwana wa bwanga Yakoba wanembele’mba: “Muntu yense wesekwa kupichila mu kumukoka ne kumujimbaika ku bya kusakasaka byanji mwine. Kabiji umvwe bya kusakasaka byaimita, bisema bundengamambo, bundengamambo nabo umvwe bwakoma, busema lufu.” (Yako. 1:14, 15) Pa kuba’mba etwabanye ne Lesa, Satana unankama mwine mufuma bya kusakasaka, ko kuba’mba mu muchima wetu.
5, 6. (a) Satana wingijisha ka pa kwitongola? (b) Ñanyi bitewa Satana byo engijisha pa kuba’mba ongole michima yetu, kabiji wingijisha byepi bino bitewa?
5 Satana wingijisha ka pa kuba’mba onaune muchima wetu? Baibolo waamba’mba “pano pa ntanda ponse paji mu bulume bwa kwa aye mubi.” (1 Yoa. 5:19) Pa bilwilo bingijisha Satana paji ne “bintu byonse biji pano pa ntanda.” (Tangai 1 Yoano 2:15, 16.) Pa myaka yavula, Diabola waingijisha ino ntanda pa kongola bantu. Na mambo a kuba twikala mu ino ntanda, twafwainwa kuchinuzhuka bya bujimuku byanji.—Yoa. 17:15.
6 Satana wingijisha mashinda alengela muchima wetu kongolwa. Mutumwa Yoano watongola mashinda asatu Satana mo ongwela bantu. Ano mashinda ke: (1) “bya kusakasaka bya mubiji,” (2) “bya meso” ne (3) “kwitota pa bintu muntu byo aji nabyo.” Satana waingijishe ano mashinda pa kweseka Yesu mu kiselebwa. Mambo a kuba Satana waingijisha bino bitewa pa myaka yavula, lelo jino wayuka bingi kwingijisha bino bitewa kwesakana na biji milanguluko ya muntu. Saka tukyangye kwisamba pa byo twafwainwa kuba pa kuba’mba twizhikijile, twayai tumone Diabola byo aingijishe bino bitewa pa kujimbaika Evwa, pano bino, wakankelwe kujimbaika Mwana Lesa.
“BYA KUSAKASAKA BYA MUBIJI”
7. Satana waingijishe byepi “bya kusakasaka bya mubiji” pa kweseka Evwa?
7 Bantu bonse bakeba kajo pa kuba’mba bekale na bumi. Mulenga walengele ntanda mu jishinda ja kuba’mba imeneshenga kajo kavula. Satana wakonsha kwingijisha kilaka kya kukeba kuja pa kuba’mba etulengele kuleka kuba kyaswa muchima wa Lesa. Akilangulukai byo aubile bino kwi Evwa. (Tangai Ntendekelo 3:1-6.) Satana wabujile Evwa kuba’mba inge wajako ku “kichi kya kuyuka byawama ne byatama” kechi ukafwa ne, kabiji wamwambijile’mba mu juba jo akajako ukekala pamo nobe Lesa. (Nte. 2:9) Onkao mambo, Diabola walumbulwilenga kuba’mba Evwa kechi wafwainwe kukokela Lesa pa kuba’mba ekale na bumi ne. Buno bwajinga bubela bwafitatu bwii! Uno mulanguluko byo ajimbile mizhazhi mu muchima wanji, Evwa wajinga na bintu bibiji byo afwainwe kusalapo: Wafwainwe kukana uno mulanguluko, nangwa kutwajijila na kulangulukapo ne kuswisha kilaka kyanji kya kukeba kuja kipangwa kutwajijila. Nangwa kya kuba mu bujimi mwajinga bichi byavula byo afwainwe kujako, Evwa wasajilepo kutwajijila kulanguluka pa byaambile Satana pa mambo a kichi kyajinga pakachi ka bujimi kabiji “waapileko bipangwa, ne kuja wajile.” Onkao mambo, Satana wamulengejile kuba kintu kyo bamukainye kwi Mulenga wanji.
8. Satana waingijishe byepi “bya kusakasaka bya mubiji” pa kukeba kongola Yesu, kabiji mambo ka luno lweseko o lwabujile kwingila?
8 Satana waingijishe jonka jino jishinda ja bujimuku pa kweseka Yesu mu kiselebwa. Yesu byo aikele moba 40 mu kiselebwa, Satana wamwesekele kwingijisha bintu byo akebelenga, ko kuba’mba kajo. Satana wamwambijile’mba: “Umvwe wi mwana Lesa, ambila jino jibwe jaluke ke shinkwa.” (Luka 4:1-3) Yesu wafwainwe kusalapo: Wakonsheshe kusalapo kubula kwingijisha bulume bwanji bwa kuba bya kukumya mu kukeba kajo, nangwa kusalapo kuba byobyo. Yesu wayukile kuba’mba kechi wafwainwe kwingijisha buno bulume mu kuba bintu byo akebatu aye mwine ne. Nangwa kya kuba wafwile nzala, kuja kechi kyo kyajinga kintu kyanema kukila bulunda bwanji ne Yehoba ne. Yesu wakumbwile’mba: “Binembelo byaamba amba: ‘Muntu kechi ukamwena bumi mu kajo konkatu ne, poso ne mu byambo bifuma mu kanwa ka Yehoba.’”—Mat. 4:4.
“BYA KUSAKASAKA . . . BYA MESO”
9. Nga byambo bya kuba’mba ‘bya kusakasaka bya meso’ bimwesha ka, kabiji Satana wibingijishe byepi pa kujimbaika Evwa?
9 Kabiji Yoano waambile ne kuba’mba ‘bya kusakasaka bya meso’ nabyo bilengela muntu kongolwa. Bino byambo bimwesha kuba’mba muntu wakonsha kutendeka kukomoka kintu kupichila mu kwikitajisha. Byonka byo aubile kwi Evwa, Satana waingijishe bya kusakasaka bya meso kupichila mu kwamba’mba: “Meso enu akalaba.” Na mambo a kuba Evwa watwajijile na kutala kipangwa kyo bebakainye watendekele kwikomoka. Evwa wamwene kuba’mba kyo kichi “kyamweka bingi bulongo ku meso.”
10. Mu ñanyi jishinda Satana mo aingijishe ‘bya kusakasaka bya meso’ pa kweseka Yesu, kabiji Yesu waubilepo byepi?
10 Nga kwi Yesu kyajinga byepi? Satana ‘wamwesheshe Yesu mu kakimyetu kacheche bufumu bonse bwa pano pa ntanda. Kepo Diabola amwambijile amba: “Nsakukupa lūsa lwa pa bufumu bonsebwe ne lukumo lwabo.”’ (Luka 4:5, 6) Kyamwene Yesu kechi bwajinga bufumu bonse bwa pano pa ntanda ne, bino wamwene lukumo lwa buno bufumu mu kimwesho. Onkao mambo, Satana wafwainwa walangulukilenga’mba luno lukumo lwa bufumu lusakulengela Yesu kongolwa. Kwa kubula ne kumvwa bumvu, Satana wamwambijile: “Umvwe umpopwele, abye byonse bisakwikala ke byobe.” (Luka 4:7) Kafwakotu nangwa pamo Yesu po aikele mutundu wa muntu Satana ye akebelenga ne. Aye wamukumbwile kwa kubula nangwa kutayatu kimye ne. Waambile’mba: “Binembelo byaamba amba: ‘Wafwainwa kupopwelatu Yehoba Lesa wobe, ne kumwingijila aye yenka kwapwa.’”—Luka 4:8.
“KWITOTA PA BINTU MUNTU BYO AJI NABYO”
11. Evwa bamujimbaikile byepi kwi Satana?
11 Pa kwamba pa bintu bya muno mu ntanda, Yoano watongwele ne “kwitota pa bintu muntu byo aji nabyo.” Kimye Adama ne Evwa kyo bajingatu babiji pano pa ntanda, kechi ‘betotangapo pa mambo a bintu byo bajinga nabyo ne.’ Pano bino, bamwesheshe byubilo bya kwitota. Pa kumweseka Evwa, Satana wamulengejile kulanguluka’mba Lesa wamufile kintu kyawama. Diabola wamubujile kuba’mba mu juba jo ukajako ku “kichi kya kuyuka byawama ne byatama,” ‘ukekala pamo nobe Lesa mwine ne kuyuka byawama ne byatama.’ (Nte. 2:17; 3:5) Onkao mambo, Satana walumbulwilenga kuba’mba Evwa wafwainwa kwikala bulongo umvwe wafuma kwi Yehoba. Kyamweka bwitote kyo kyajinga kintu kikatampe kyamulengejile kuswa buno bubela. Wajile kipangwa kyo bamukainye kujako, na mulanguluko wa kuba’mba kechi ukafwa ne. Milanguluko yanji yayiletu mungi.
12. Ñanyi jishinda jikwabo Satana jo aingijishe pa kweseka Yesu, kabiji Yesu waubile byepi?
12 Kupusanako ne Evwa, Yesu ke wakumwenako wawama mu kwipelula. Satana waingijishe jishinda jikwabo pa kumweseka, pano bino, Yesu wakaine kuba kintu kya kwimwesha kyafwainwe kumulengela kweseka Lesa. Kuba kino kintu inge kwamwesheshe kwitota. Mu kifulo kya kuba byo byo, Yesu pa kukumbula waambile’mba: “Binembelo byaamba amba: ‘Kechi wafwainwa kumweseka Yehoba Lesa wobe ne.’”—Tangai Luka 4:9-12.
TWAKONSHA KUZHIKIJILA BYEPI BULUNDA BWETU NE LESA?
13, 14. Lumbululai Satana byo engijisha bitewa bimo lelo jino.
13 Lelo jino, Satana wingijisha bitewa bipasha na byo aingijishe kwi Evwa ne Yesu. Pa kuba’mba etweseke na “bya kusakasaka bya mubiji,” Diabola wingijisha ntanda yanji kutundaika byubilo bya bulalelale ne kukizhamo kuja ne kutoma malwa. Kupichila mu bipikichala bya mulekese, kikatakata pa Intaneti, muntu wabula kujimuka wibitamba ufwa mu kano kakose na mambo a kumujimbaika na ‘bya kusakasaka bya meso.’ Kabiji kukizhamo kutemwa bintu bya ku mubiji, bulume ne kutumbalala ke lweseko lulengela “kwitota pa bintu muntu byo aji nabyo.”
14 “Bintu byonse biji pano pa ntanda” biji nobe bujo bwingijisha bepaya masabi. Bikebula bantu, pano bino, ku bujo bonse kuji kanda. Satana wingijisha bintu bijitu bulongo kabiji bikebewa pa juba pa juba kulengela bantu kuba bintu byapusana na mizhilo ya Lesa. Kabiji ano meseko ongola milanguluko ne michima yetu. Etulengela kulanguluka’mba kuta muchima pa bintu byo tukeba bya mu bwikalo kwanema kukila kuba kyaswa muchima wa Lesa. Nanchi bino bintu byakonsha kwimongola nyi?
15. Twakonsha kulondela byepi Yesu pa kukana meseko a kwa Satana?
15 Evwa bamujimbaikile kwi Satana, pakuba Yesu wakainetu nsalansala. Kimye kyonse, wakumbulanga kwingijisha Binembelo kupichila mu kwamba’mba: “Binembelo byaamba amba.” Inge ketuteko maana kufunda Baibolo, tukayuka Binembelo kabiji tukavulukanga byepelo byakonsha kwitukwasha inge ketupite mu meseko. (Sala. 1:1, 2) Kuvuluka bantu banembwa mu Baibolo batwajijile kwikala bakishinka kwi Lesa kuketukwasha kulondela byo baubile. (Loma 15:4) Kunemeka Yehoba, kutemwa byo atemwa ne kushikwa byo ashikwa kuketuzhikijila.—Sala. 97:10.
16, 17. ‘Bulume bwetu bwa kulanguluka’ bwakonsha kwitulengela kwikala muntu wa mutundu ka?
16 Mutumwa Paulo witutundaika kwingijisha ‘bulume bwetu bwa kulanguluka’ pa kuba’mba twikale bantu balanguluka byonka bilanguluka Lesa kechi kwikala na milanguluko ya bantu ba pano pa ntanda ne. (Loma 12:1, 2) Pa kumwesha buneme bwa kulama milanguluko yetu, Paulo waambile’mba: “Tubena kufumyapo milanguluko yatama ya bantu ne bintu byonse bilengela bantu kubula kuyuka Lesa; kabiji tubena kushinda milanguluko yonse yatama kuba amba tukokele Kilishitu.” (2 Ko. 10:5) Milanguluko yetu yo itulengela kwikala byo tuji, onkao mambo, twafwainwa ‘kulangulukanga’ pa bintu bitokesha Lesa ku muchima.—Fili. 4:8.
17 Inge tukeba kwikala bazhila, twafwainwa kukana milanguluko yatama ne bya kusakasaka. Twafwainwa kutemwa Yehoba na “muchima watoka.” (1 Timo. 1:5) Pano bino, muchima uji na bujimbijimbi, kabiji kechi twakonsha ne kuyuka byo twitwezha mu “bintu bya pano pa ntanda” ne. (Yele. 17:9) Nanchi kechi twafwainwa ‘kwiesekanga atwe bene pa kuba amba tuyuke kana tukiji monka mu lwitabilo ne kwipima atwe bene kuba amba tuyuke byo tuji’ kupichila mu kwipesa pesa kwesakana na byo tufunda mu Baibolo nenyi?—2 Ko. 13:5.
18, 19. Mambo ka o twafwainwa kutwajijila kwikala mutundu wa bantu Yehoba bo akeba’mba twikale?
18 Kintu kikwabo kyakonsha kwitukwasha kukana “bintu bya pano pa ntanda” ke kutwajijila kulanguluka pa byambo bya kwa Yoano byanembelwe na lutangijilo lwa mupashi bya kuba’mba: “Pano pa ntanda pakapita ne bya kusakasaka bijipo, pakuba awa uba kyaswa muchima wa Lesa ukekala myaka ne myaka.” (1 Yoa. 2:17) Ntanda ya kwa Satana imweka nobe yawama kabiji ikatwajijila. Nangwa byonkabyo, juba jimo ino ntanda ikapwa. Ntanda ya kwa Satana kafwako kyo yakonsha kwitupa kikekala myaka ne myaka ne. Kuvuluka kino kishinka kuketukwasha kubula kufwa mu bitewa bya kwa Diabola.
19 Mutumwa Petelo witukambizha kwikala bantu baitabilwa kwi Lesa byo tubena ‘kutengela ne kukebesha kwiya kwa juba ja Yehoba. Mu jino juba mo mu konaikila meulu na mujilo kabiji bintu bijimo ne bya pano pa ntanda mo bikasungulukila na kyuya kya malwa!’ (2 Pe. 3:12) Katatakatu jino juba jikafike, kabiji Yehoba ukonaunatu shata bintu byonse biji mu ntanda ya kwa Satana. Kufikatu ne jino juba byo jikafika, Satana usakutwajijila kwingijisha “bintu bya pano pa ntanda” pa kwitweseka byonka byo aesekele Evwa ne Yesu. Kechi twafwainwa kwikala byonka byajinga Evwa wateletu muchima pa byo akebelenga ne. Kuba bino kumwesha nobe Satana ye lesa wetu. Atweba twafwainwa kwikala byonka byajinga Yesu washinjile meseko nangwa kya kuba Satana wialengejile kumweka nobe awama bingi. Twayai atweba bonse tufuukulepo kwikala mutundu wa bantu Yehoba bo akeba’mba twikale.
[Kipikichala pa peja 24]
“Bya kusakasaka bya mubiji” byalengejile Evwa kulenga mambo (Monai jifuka 7)
[Kipikichala pa peja 25]
Yesu kechi waswishishe kintu nangwa kimo kumongola ne (Monai jifuka 8)
[Bipikichala pa peja 26]
Ñanyi mafunde a mu Binembelo o mwafwainwa kuvulukanga inge kemupite mu bino bintu? (Monai mafuka 13, 14)