BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • mwbr20 April pp. 1-6
  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo
  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo—2020
  • Tumitwe tucheche
  • APRIL 13-19
  • APRIL 20-26
  • APRIL 27–MAY 3
Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo—2020
mwbr20 April pp. 1-6

Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo

APRIL 13-19

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | NTENDEKELO 31

“Yakoba ne Labanyi Balayañene Lulayañano lwa Mutende”

it-1 883 jifu. 1

Galeda

Byo bapwishishe kwisamba mu meso anteka pa bintu byalengejile kupusenamo, Yakoba ne Labanyi balayañene lulayañano lwa mutende. Panyuma ya kupwana, Yakoba walengele mulumbulumbu wa mabwe ne kukambizha “balongo banji” kulumbika mulumba wa mabwe. Kyamweka wajinga wapapakana peulu nobe tebulu, mambo popo bajiijile kijiilo kya lulayañano. Labanyi watumbile uno mulumba wa mabwe jizhina ja Kialamaiki (ja bena Syria) amba “Jegar-sahadutha.” Bino Yakoba wamutumbile uno mulumba wa mabwe jizhina ja Kihebelu jipashako amba “Galeda.” Labanyi waambile’mba: “Uno mulumba [mu Kihebelu, gal] wa mabwe ja lelo ye kamonyi [mu Kihebelu, ʽedh] wetu obewa ne amiwa.” (Nt 31:44-48) Uno mulumba wa mabwe (ne mulumbulumbu wa mabwe) byalengelanga bantu bebimonanga kuyuka’mba balayañene lulayañano lwa mutende. Kyepelo 49 kyaamba’mba, “Kyamba kya Usopa, [mu Kihebelu mits·pahʹ],” kyamwesheshenga’mba Yakoba ne Labanyi balayañene kwikala mutende mulwabo ne mu bisemi byabo. (Nt 31:50-53) Ne pa bimye bikwabo mabwe beengijishe kushimuna bukamonyi pa bintu bimo.—Yos 4:4-7; 24:25-27.

it-2 1172

Kyamba kya Usopa

Mulumba wa mabwe walumbikile Yakoba utelwa’mba “Galeda” (kulumbulula “Mulumba wa bukamonyi”) kabiji amba “Kyamba kya Usopa.” Kepo Labanyi waambile’mba: “Yehoba etusopenga obewa ne amiwa byo tukabenamo.” (Nt 31:45-49) Uno mulumba wa mabwe wamwesheshenga’mba Yehoba wamwenenga kana Yakoba ne Labanyi bakalama lulayañano lwabo lwa mutende nangwa ne.

Kukeba Bishinka Bikwabo Byanema

it-2 1087-1088

Telafimu

Bintu byataine bamfunji ba bya kupoyapoya ku Mesopotamya ne mu mapunzha a kipikipi bimwesha kuba’mba kwikala na bipashañano bya telafimu ko kwalengelanga muntu kuswana bipe bya kisemi. Buku umo waamba’mba bataaine jibwe ku Nuzi panembelwe byambo bya kuba’mba inge muko wamulume uji na kalesa ka bako banji babalume bafwa, ko kuba’mba uji na luusa lwa kuya ku kochi kuba’mba bamupe mpunzha yasha bako banji. (Ancient Near Eastern Texts, edited by J. Pritchard, 1974, pp. 219, 220, and ftn 51) Kyamweka kino kyo kyalengejile Lechela kusenda kipashañano kya telafimu kya bashanji, na mambo a kuba’mba bajijile makusu pa mutwe mwatawanji aye Yakoba. (Esakanyaiko ne Nt 31:14-16.) Bipashañano bya telafimu byanemene bingi pa kuswana bintu. Kyamweka kyo kyalengejile Labanyi kwakamwa ne kusenda balongo banji, ne kupupila Yakoba pa lwendo lwa moba atanu na abiji kuba’mba bakamwangate kipashañano kya telafimu. (Nt 31:19-30) Bino Yakoba kechi wayukile’mba Lechela wafya uno nkishi ne. (Nt 31:32), kabiji kafwako kimwesha’mba Yakoba waingijishe uno telafimu kukeba kwangata baana ba kwa Labanyi bipe bya bashabo ne. Yakoba kechi waingijishanga bankishi ne. Kyamweka Yakoba wataile kino kipashañano kya telafimu kimye kyo akambizhe bonse bo ajinga nabo kukonkanya balesa bangi bo azhiikile munshi ya kichi kikatampe kyajinga kwipi na Shekema.—Nt 35:1-4.

w13 3/15 21 jifu. 8

Yehoba Kyo Kyetu Kya Kwikalamo

8 Yakoba byo afikile ku Halana, bamwisho wanji bamutambwijile bingi bulongo kabiji bamupele Liya ne Lechela kwikala bakazhi banji. Mu kuya kwa moba, Labanyi wakebele kujiila Yakoba makusu pa mutwe kupichila mu kwalula mfweto yanji bimye jikumi. (Nte. 31:41, 42) Bino Yakoba wachinchikile ino nshiji yonse, mambo waketekejile kuba’mba Yehoba usakutwajijila kumulama kabiji byobyo kyajinga. Ne kya kine Lesa byo amwambijile kubwela ku Kenana, Yakoba wajinga na “matanga akatampe a banyama, ne na bakalume banji ba bakazhi ne ba balume, ne na bangamela ne na bambongolo.” (Nte. 30:43) Yakoba pa kusanta kufuma panshi ya muchima wanji walombele’mba: “Amiwa kechi ne muntu wafwainwa kutambula bibusa byenu ne bya bukishinka bwenu byo mwamwesha kwi amiwa kalume wenu nangwa kachechetu ne, mambo naabukile uno mukola Yodano na mukombo wami yenka, pakuba pano talai, naikala ke bipanyi bibiji.”—Nte. 32:10.

APRIL 20-26

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | NTENDEKELO 32-33

“Nanchi Mubena Kwibikako Kuba’mba Bemupeshe Nyi?”

w03 8/15 25 jifu. 3

Nanchi Mubena Kukebesha Lesa Nyi?

Mu Binembelo muji mashimikila avula bingi a bantu bebikileko kukeba Yehoba na muchima yense. Umo waubile bino ke Yakoba, wisunshile na malaika wa Yehoba bufuku bonse kufikatu ne lukelo. O ene mambo Yakoba o bamupelejile jizhina ja Isalela jilumbulula’mba (Kwisunsa na Lesa) mambo “wisunshile,” nangwa’mba “wachinchikile,” “wibikileko,” “waubile lunkonena,” ne Lesa. Malaika wamupesheshe pa mukoyo wanji.—Ntendekelo 32:24-30, tubyambo twa munshi.

it-2 190

Bulema, Kulemana

Bulema bwa kwa Yakoba. Yakoba byo afikizhe myaka 97, popo esunshile na malaika wa Lesa bufuku bonse. Kechi wamulekeleko malaika amba aye ne, kufikatu ne malaika byo amupesheshe. Byo besunshilenga, malaika wakwachile Yakoba mu kapole ne kumulengumuna kapole. Yakoba kyokyo asunkunchilanga pa kwenda. (Nt 32:24-32; Hos 12:2-4) Nangwa kya kuba malaika wamwambijile’mba “wisunsa na Lesa [malaika wa Lesa] ne bantu kabiji washinda,” pano bino wavulukanga kuba’mba kechi washinjile malaika wa Lesa uji na bulume bukatampe ne. Lesa ye waswishishe kuba’mba Yakoba esunse na malaika kuba’mba amweshe byo akebeshenga mapesho a Lesa.

it-1 1228

Isalela

1. Jino ke jizhina Lesa jo apele Yakoba byo afikizhe myaka 97. Yakoba bamutumbile jino jizhina kimye kyo esunshilenga na malaika bufuku bo aabukile mukola wa Yaboka pa kuya na kusambakana kolojanji aye Isao. Na mambo a mukoyo wanji, Yakoba kyokyo bamutumbijile jizhina ja kuba’mba Isalela, kumwesha’mba Lesa wamupesha. Na mambo a bino byamwekele, Yakoba watumbile yoya mpunzha amba Penweala nangwa’mba Penwela. (Nt 32:22-31; monai ne YAKOBA Na. 1.) Kabiji mu kuya kwa moba, byo ajinga ku Betele, Lesa mwine wamupele jino jizhina. Kufumatu kyo kya kimye kufika ne byo afwile, Yakoba bamwitanga javula’mba Isalela. (Nt 35:10, 15; 50:2; 1Mo 1:34) Bino mu Baibolo jino jizhina bejingijisha bimye kukila 2,500 pa kwamba pa baana ba kwa Yakoba, ko kuba’mba kisaka kyonse kya bena Isalela.—Lup 5:1, 2.

Kukeba Bishinka Bikwabo Byanema

w10 6/15 22 mafu. 10-11

Ñambilo Yawama Ilengela Kwikala na Bulunda Bwawama

10Ñambilo yawama ne kwisamba bulongo bilengela kwikala na bulunda bwawama. Kabiji kwibikishako kuwamisha bulunda bwetu na bakwetu kwakonsha kuwamisha misambo yetu. Umvwe ketubile bakwetu byawama, kumonapo mashinda a kwibakwashishamo, kupana bya bupe kufuma panshi ya muchima ne kwibatambulwila kyakonsha kwitulengela kukasuluka pa kwisambanga nabo. Kuba bino bintu kwakonsha ne ‘kubika makala a mujilo’ pa muntu kabiji kwakonsha ne kumulengela kwikala na byubilo byawama ne kukasulukanga kupwisha makatazho.—Loma 12:20, 21.

11 Mushakulu Yakoba waumvwishishe bingi kino kishinka. Mbuyu aye Isao wamuzhingijile bingi Yakoba kya kuba Yakoba wanyemene ne kunyema kuchina kumwipaya. Byo papichile myaka yavula, Yakoba wabwelele. Isao wayile na kumutundaila pamo ne banabalume 400. Yakoba walombele bukwasho kwi Yehoba. Kepo atumine bupe bwavula bingi kwi Isao bwa banyama. Buno bupe bwaingijile bingi. Byo bemwene, Isao wabwezhezhemo muchima kabiji wamunyemejile nkasanji Yakoba ne kumupakachilamo.—Nte. 27:41-44; 32:6, 11, 13-15; 33:4, 10.

it-1 980

Lesa, ye Lesa wa Isalela

Na mambo a kwisunsa na malaika wa Yehoba ku Penwela, Yakoba kyokyo bamupelejile jizhina ja Isalela. Kabiji byo basambakene mu mutende na kolojanji wamutundaijilenga aye Isao, Yakoba waikele ku Sukota kepo ayile ku Shekema. Yakoba wapotele mpunzha yabaya bingi ku baana ba kwa Hamola po apopele tente mo aikalanga. (Nt 32:24-30; 33:1-4, 17-19) “Washimikile kya kusokelapo bitapisho konkakwa ne kwikitela’mba Lesa, ye Lesa wa Isalela.” (Nt 33:20) Yakoba watumbile kino kitapisho jino jizhina pa kumwesha’mba waswa jizhina jakatataka jamupele Lesa ja kuba’mba Isalela. Kabiji kino kyamwesheshe’mba wanemeka jino jizhina kabiji wasanta kwi Lesa pa kumubwezha mu Ntanda ya Mulaye mu mutende.

APRIL 27–MAY 3

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | NTENDEKELO 34-35

“Byatama Bifuma mu Kupwanañana na Babi”

w97 2/1 30 jifu. 4

Muzhi wa Shekema Wajinga mu Kimpachiko

Bansongwalume baikalanga mu uno muzhi bamumonanga byepi uno nsongwakazhi kisungu waiyanga javula bunke mu muzhi wabo? Mwana mfumu umo “byo amumwene, wamusendele ne kulaala nanji kya kumukanjikizha.” Mambo ka Daina o ayilanga na kukaya na bena Kenana bajinga na byubilo byatama? Nanchi wakebangatu kuya na kukaya na bakamwale ba jifumbi janji nyi? Abya wajinga na bitala ne bwitote byonka byajinga bakolojanji babalume nyi? Tanga jishimikila jiji mu buku wa Ntendekelo, ne kufwanyikizha bulanda ne bumvu bwajinga na Yakoba ne Liya pa byatama byamwekejile mwanabo kamwale wayanga ku Shekema na kukaya.—Ntendekelo 34:1-31; 49:5-7; kabiji monai Kyamba kya Usopa kya Kizungu kya June 15, 1985, jipa 31.

lvs 124 jifu. 14

“Chinai Bulalelale!”

14 Shekema waubile kintu kyo amwenenga’mba kijitu bulongo. Na mambo a kuba’mba wamufwalamine bingi Daina, “wamusendele” ne “kulaala nanji.” (Tangai Ntendekelo 34:1-4.) Byaubile Shekema byaletejile Daina ne kisemi kyanji kyonse bya malwa.—Ntendekelo 34:7, 25-31; Ngalatiya 6:7, 8.

w09 9/1 21 mafu. 1-2

Inge Bemuzhingijisha

Javula bantu bashinkanya pa kuba’mba bapwishe bukaji pa kyatama kyo beboba. Baibolo witubuula’mba baana ba mushakulu Muhebelu aye Yakoba byo baumvwine’mba Shekema mwina Kenana walaala ne Daina kya kumukanjikizha, “kibakolele ku muchima kabiji bazhingijile bingi,.” (Ntendekelo 34:1-7) Pa kuba’mba bashinkanye pa byatama byo baubile nyenga yabo, baana babiji ba kwa Yakoba bapingijile Shekema ne balongo banji. Shimona ne Levi baingijishe bujimuku ne kutwela mu muzhi wa Kenana ne kwipaya Shekema ne banabalume bonse.—Ntendekelo 34:13-27.

Nanchi kwipaya bano bantu kwapwishishe lukatazho nyi? Yakoba byo aumvwine kyaubile baana banji, wibakajipijie’mba: “Mwaleta bya malwa pe amiwa mambo mwandengela kunshikwa ku bantu bonse ba mu kino kyalo, . . . kabiji abo bakeya bonse ne kundukuka kabiji bakangipaya amiwa ne kisemi kyami kyonse.” (Ntendekelo 34:30) Kushinkanya kechi kwapwishishe lukatazho ne, bino kwalengejiletu bintu kuya munsunya. Yakoba ne kisemi kyanji bachiinenga kwibalukuka ku bo baikalanga nabo kipikipi. Kyamweka Lesa wakambizhe Yakoba kuvilukila ku Betele pa kuba’mba babule kwibalukuka.—Ntendekelo 35:1, 5.

Kukeba Bishinka Bikwabo Byanema

it-1 600 jifu. 4

Debola

1. Wamwingilo wa kwa Libeka. Libeka byo afuminenga ku nzubo ya bashanji ba Betwela ne kuya ku Pelisitina kwaikalanga Isaka wamusongwele, wayile ne Debola. (Nt 24:59) Debola byo aingijile myaka yavula pa nzubo ya kwa Izaka, Debola watendekele kwingijila mu nzubo ya kwa Yakoba, kyamweka Libeka saka afwa kala. Kyamweka byo papichile myaka nobe 125 kufuma Libeka po asongwelwe kwi Izaka, Debola wafwile kabiji bamuzhikile munshi ya kichi kikatampe ku Betele. Jizhina jo batumbile kino kichi ja kuba’mba Alonyi-bakuta, kulumbulula’mba “Kichi kikatampe kya Majila,” jimwesha’mba bamutemenwe bingi ku ba mu kisemi kya kwa Yakoba.—Nt 35:8.

w17.12 14

Mepuzho Afuma Ku Batanga

Mu kimye kya bena Isalela, nanchi baana babo babeji yo yajinga ndonda mwasemekejilwe Mesiasa nyi?

Bimye bimo twakyambapo byonkabyo. Kino kyamwekele kukwatankana na byo tutanga pa Bahebelu 12:16. Kino kyepelo kyaamba’mba Isao wakankelwe “kunemeka bintu byazhila” kabiji “wapoteshe bubeji bwanji [kwi Yakoba] na kajo.” Kino kimwesha nobe Yakoba byo apotele “bubeji” waikele wa mu ndonda ya bashakulu ba Mesiasa.—Mat. 1:2, 16; Luka 3:23, 34.

Pano bino, mashimikila aji mu Baibolo amwesha’mba muntu kechi wafwainwe kwikala mubeji pa kubatu amba ekale mu ndonda ya bashakulu ba Mesiasa ne. Monai bishinka bimo byalondelapo:

Mubeji wa kwa Yakoba (Isalela) wajinga Lubenyi ye asemejile mwi Liya. Kabiji mwana mubeji Yakoba ye asemejile mwi Lechela wajinga Yosefwa. Bino Lubenyi byo alengele mambo, bubeji bwavilukijile Yosefwa. (Nte. 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Moba 5:1, 2) Pano bino, ndonda mwasemekejilwe Mesiasa kechi yapichijile mwi Lubenyi nangwa Yosefwa ne. Mesiasa wasemekejilwe mu kisemi kya kwa Yuda, mwana wamulume wa buna wa kwa Yakoba ye asemejile mwi Liya.—Nte. 49:10.

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu