BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w24 July pp. 20-25
  • Bintu Byanema byo Twafwainwa Kufunjilako ku Bamfumu ba Bena Isalela

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Bintu Byanema byo Twafwainwa Kufunjilako ku Bamfumu ba Bena Isalela
  • Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2024
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • BAINGIJIJILE YEHOBA NA MUCHIMA WABO YENSE
  • BALAPIJILE KU MAMBO O BALENGELE
  • BATWAJIJILE KUPOPWELA YEHOBA MONKA MO AKEBELA
  • Funjilaiko ku Byambo bya Kupezhako Byaambile Banabalume Bakishinka
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2024
  • Kufuukula Bintu Kumwesha Kuketekela mwi Yehoba
    Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo Wetu wa Bwina Kilishitu—2023
  • Yukai’mba Yehoba ye “Lesa Mumi”
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2024
  • Ipelulainga Inge Kuji Bintu byo Mwabula Kuyuka
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2025
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2024
w24 July pp. 20-25

MUTWE WA KUFUNDA 30

LWIMBO 36 Tulamenga Muchima Wetu

Bintu Byanema byo Twafwainwa Kufunjilako ku Bamfumu ba Bena Isalela

“Mukamona jibiji lupusano luji pa muntu waoloka ne muntu mubi, ne pa muntu wingijila Lesa ne ubula kumwingijila.”​—MALA. 3:18.

BYO TUSAKWISAMBAPO

Tusakumona Yehoba byo amonanga bamfumu ba bena Isalela pa kuba’mba tumvwishe byo akeba’mba bapopweshi banji bobenga lelo jino.

1-2. Baibolo waambapo amba ka pa bamfumu bamo ba bena Isalela?

BAIBOLO watongola mazhina a banabalume 40 baikele bamfumu mu Isalela.a Kabiji witulumbulwila bulongo bintu byaubile bano Bamfumu bamo. Nangwatu bamfumu baubilenga byawama pa kimye kimo baubilepo ne bintu bimo byatama. Akilangulukai pa Mfumu Davida wajinga na byubilo byawama. Yehoba waambile’mba: ‘Kalume wami Davida . . . undondela na muchima wanji yense, saka oba byaoloka ku meso ami.’ (1 Mfu. 14:8) Nangwa byonkabyo, uno mwanamulume waubile bulalelale na mwanamukazhi wasongwelwe kabiji wakambizhe kuba’mba mwatawanji bamwipaye mu nkondo.​—2 Sam. 11:4, 14, 15.

2 Pano bino, bamfumu bavula babujile kwikala ba kishinka baubilepo ne bintu bimo byawama. Akilangulukai pa mfumu Lehoboma. “Waubilenga byatama” ku meso a Yehoba. (2 Moba 12:14) Nangwa byonkabyo, Lehoboma wakookejile byamukambizhe Lesa kuba’mba bufumu bwanji bwipatule ku bufumu bwa mikoka jikumi. Walengejile mizhi yajinga mu bufumu bwanji kukosa pa kuba’mba azhikijile bantu ba Lesa ku balwanyi babo.​—1 Mfu. 12:21-24; 2 Moba 11:5-12.

3. Ñanyi bwipuzho bwanema bo twafwainwa kwishikisha kabiji tusakwisamba pa ñanyi bintu mu uno mutwe?

3 Ñanyi bwipuzho bwanema bo twafwainwa kwishikisha? Inge bamfumu ba bena Isalela baubile byawama ne byatama, ñanyi bintu Yehoba byo atajilengapo pa kuba’mba ayuke inge mfumu wajinga wa kishinka nangwa ne? Mukumbu wa buno bwipuzho usakwitukwasha kumvwisha bintu Yehoba byo akeba’mba tubenga pa kuba’mba tumutookeshenga ku muchima. Tusakufunda bintu bisatu Yehoba byo atajilengapo pa kusala bamfumu mu Isalela. Watajilenga pa byajinga muchima wabo, kulapila ne kutundaika mpopwelo ya kine.

BAINGIJIJILE YEHOBA NA MUCHIMA WABO YENSE

4. Ñanyi lupusano lumo luji pa bamfumu baingijilanga Yehoba mu bukishinka ne babulanga kumwingijila mu bukishinka?

4 Bamfumu bapopwelanga Yehoba na muchima yense bamutokesha ku muchima.b Mfumu Yehoshafwata waubilenga byawama “wakebele Yehoba na muchima wanji yense.” (2 Moba 22:9) Baibolo waamba pe Yosiya amba: “Kala kechi kwajingapo mfumu wajinga nobe aye, wabwelele kwi Yehoba na muchima wanji yense ne.” (2 Mfu. 23:25) Kyajinga byepi kwi Solomone watendekele kuba byatama pa kupitapo myaka yavula? “Kechi waingijile Yehoba Lesa wanji na muchima wanji yense . . . ne.” (1 Mfu. 11:4) Kabiji Baibolo waamba pa mfumu mukwabo wabujile kwikala wa kishinka aye Abiyama amba: “Kechi waingijilenga Yehoba Lesa wanji na muchima wanji yense . . . ne.”​—1 Mfu. 15:3.

5. Lumbululai byo kilumbulula kwingijila Yehoba na muchima yense.

5 Pano kwingijila Yehoba na muchima yense kulumbulula ka? Muntu wingijila Yehoba na muchima yense kechi umupopwela na mambotu a kuba’mba byo byo bamukambizha ne. Pakuba umwingijila na mambo a kuba’mba wamutemwa ne kumunemeka. Kabiji utwajijila kumutemwa ne kumunemeka mu bwikalo bwanji bonse.

6. Twakonsha kwingijila byepi Yehoba na muchima wetu yense? (Byambo bya Maana 4:23; Mateo 5:29, 30)

6 Twakonsha kulondela byepi byaubile bamfumu ba kishinka pa kuba’mba twingijilenga Yehoba na muchima yense? Twakonsha kuba bino inge ketuchinuzhuke bintu byatama. Bya kisangajimbwe byatama byakonsha kwitulengela kubula kwingijila Yehoba na muchima yense. Kabiji twafwainwa kuchinuzhuka kupwanañana na bantu batama ne kutemwisha bintu bya ku mubiji. Inge twamona kuba’mba kuji kintu kyatendeka kwitulengela kubula kutemwa Yehoba, twafwainwa kwingijilapo bukiji bukiji.​—Tangai Byambo bya Maana 4:23; Mateo 5:29, 30.

7. Mambo ka o kyanemena kuchinuzhukila bintu byatama?

7 Kechi twafwainwa kuleka kwingijila Yehoba na muchima wetu yense ne. Inge twabula kujimuka, twakonsha kutendeka kulanguluka’mba bintu byatama kechi byafwainwa kwitulengela kuleka kwingijila Yehoba na mambotu a kuba’mba twapayankana na mingilo ya Yehoba ne. Pa kuba’mba tumvwishe kino kishinka, fwanyikizhai mubena kupyanga mu nzubo kabiji ajo juba kubena kupuupa mwela ubena kutuusula lukungu. Pano kyakonsha kwikala byepi inge kimye kyo mubena kupyanga mu nzubo mwasha ku kibelo kyashi? Lukungu lukafikenatu kutwela mu nzubo. Ñanyi kishinka kyo tubena kwambapo? Kuji bintu byavula byo twafwainwa kuba pa kuba’mba tukoseshe bulunda bwetu ne Yehoba. Kechi kubatu bintu byawama byakonsha kwitulengela kufwenya kwipi ne Lesa ne. Byonkatu byo twakonsha kushinka kinzhilo pa kuba’mba lukungu lubule kutwela mu nzubo, byo byo twafwainwa kukaana ne bintu byonse byatama biji mu ino ntanda byakonsha kwitulengela kubula kwingijila Yehoba na muchima wetu yense.​—Efi. 2:2

BALAPIJILE KU MAMBO O BALENGELE

8-9. Mfumu Davida ne Mfumu Hezekiya baubile byepi byo bebolweleko? (Monai kipikichala kya pa.)

8 Byonka byo twaambapo kala, Mfumu Davida walengele mambo akatampe. Pano bino, ngauzhi Natana byo amusanzhilemo pa mambo o alengele, Davida wipelwile ne kulapila. (2 Sam. 12:13) Byambo Davida byo aambile mu Salamo 51, bimweshatu patoka kuba’mba walapijile kufuma panshi ya muchima wanji. Davida kechi wibepekezhe kumvwa kutama pa bintu byatama byo aubile pa kuba’mba alengele Natana kulanguluka’mba walapila nangwa kuchiina kumukambula ne.​—Sala. 51:3, 4, 17, tubyambo tuji peulu.

9 Mfumu Hezekiya naye walengele mambo kwi Yehoba. Baibolo waamba’mba: “Muchima wanji wilundumikile, ne kuleta bukaji bwa Lesa pe aye ne pa bena Yuda ne pa ba mu Yelusalema.” (2 Moba 32:25) Mambo ka Hezekiya o elundumikijile? Kampe walangulukilenga’mba wanemene kukila bakwabo na mambo a bunonshi bwanji, kushinda bena Asilya nangwa na mambo a kumubuka kikola kyanji mu jishinda ja kukumya. Kyamweka bwitote bwanji bo bwamulengejile kwimwesha ku bena Babilona kuba’mba wajinga na bunonshi. Kino kyo kyalengejile ngauzhi Isaya kumololako. (2 Mfu. 20:12-18) Pano bino, Hezekiya naye wipelwile ne kulapila byonka byaubile Davida. (2 Moba. 32:26) Onkao mambo, Yehoba wamumwenenga’mba wajinga mfumu wa kishinka “waubilenga byaoloka.”​—2 Mfu. 18:3.

Bipikichala: 1. Mfumu Davida wipelwile ne kutala mwiulu kimye Natana kyo aambilenga nanji. 2. Mfumu Hezekiya wakwata ku mutwe na mambo a kumvwa bulanda kimye Isaya kyo abena kwisamba nanji.

Mfumu Davida ne Mfumu Hezekiya bepelwile kabiji balapijile byo bebasanzhilemo pa mambo o balengele (Monai mafuka 8-9)


10. Mfumu Amaziya waubile byepi byo bamolweleko?

10 Mfumu Amaziya wa mu Yuda wapuseneko na bamfumu bakwabo ba kishinka. Aye waubilenga byaoloka “kechi na muchima yense ne.” (2 Moba 25:2) Ñanyi kintu kyatama kyo aubile? Byo bamukwashishe kwi Yehoba kushinda bena Edomu, Amaziya watendekele kupopwela balesa babo.c Byo bamolweleko kwi ngauzhi wa Yehoba, uno mfumu kechi waumvwijile byo byamwambijile ne, kabiji wapangile ngauzhi.​—2 Moba 25:14-16.

11. Kwesakana na byaamba 2 Kolinda 7:9, 11, ñanyi bintu byo twafwainwa kuba pa kuba’mba Yehoba etulekeleko mambo? (Monai ne bipikichala.)

11 Ñanyi bintu byo tufunjilako ku bano bamfumu bo twisambapo? Twafwainwa kulapila ne kwibikako kubula kubwezhapo mambo o twalengele. Twakonsha kuba byepi inge bakulumpe mu kipwilo betufundako nangwatu pa kintu kimo kyo twamona’mba kechi kyanema ne? Kechi twafwainwa kulanguluka’mba Yehoba nangwa bakulumpe mu kipwilo betushikwa ne. Mambo nangwatu bamfumu baubilenga byawama nabo bebolwelengako. (Hebe. 12:6) Twafwainwa (1) kwipelula ne kulondela byo betufundako, (2) kupimpula byubilo byetu ne (3) kutwajijila kwingijila Yehoba na muchima wetu yense. Inge twalapila, Yehoba uketulekelako mambo etu.​—Tangai 2 Kolinda 7:9, 11.

Bipikichala: 1. Mulongo mu kipwilo mwanyike ubena kwisamba na mulongo ubena kutala botolo ne kapu muji binyu. 2. Mulongo ubena kukebakeba bishinka kwingijisha Baibolo ne buku wa kuba’mba “Mukekala Myaka ne Myaka!” mu lufunjisho 43. 3. Mukulumpe mu kipwilo mwanyike babena kwingijila pamo mu mwingilo wa ku nzubo ku nzubo.

Inge betololako, twafwainwa (1) kwipelula ne kulondela byo betufundako, (2) kupimpula byubilo byetu ne (3) kutwajijila kwingijila Yehoba na muchima wetu yense (Monai jifuka 11)f


BATWAJIJILE KUPOPWELA YEHOBA MONKA MO AKEBELA

12. Ñanyi kintu kikatakata kyalengejile bamfumu ba kishinka kupusanako na bamfumu babujile kwikala ba kishinka?

12 Bamfumu Yehoba bo amonanga’mba ba kishinka batwajijile kumupopwela monka mo akebela. Kabiji batundaikanga bantu ba Yehoba nabo kuba kintutu kimo. Nangwa byonkabyo, kwesakana na byo twisambapo kala, nabo balubankanyanga. Pano bino, batwajijile kupopwela Yehoba yenka kwapwa ne kwingila na ngovu kuzhiisha balesa ba bubela mu kyalo kyonse.d

13. Mambo ka Yehoba o azhachishishe Mfumu Ahaba amba kechi wajinga wa kishinka ne?

13 Mambo ka Yehoba o azhachishishe bamfumu bamo kuba’mba kechi bajinga ba kishinka ne? Ibyo kuba’mba bintu byonse byo baubilenga kechi byajinga byatama ne. Nangwatu Mfumu waubilenga byatama aye Ahaba, wamwesheshe kwipelula ne kumvwa bulanda nangwa kya kuba ye walengejile’mba bepaye Nabota. (1 Mfu. 21:27-29) Kabiji washimikile mizhi ne kukwasha bena Isalela kushinda makondo avula. (1 Mfu. 20:21, 29; 22:39) Nangwa byonkabyo, Ahaba waubile kintu kyatama bingi. Mukazhanji wamulengejile kutendeka kutundaika mpopwelo ya bubela. Mfumu Ahaba kechi walapijile pa kino kintu kyatama kyo aubile ne.​—1 Mfu. 21:25, 26.

14. (a) Mambo ka Yehoba o amwenejilenga Mfumu Lehoboma amba kechi wajinga wa kishinka ne? (b) Ñanyi kintu kimo kikatampe kyatama kyaubile bamfumu bavula babujile kwikala ba kishinka?

14 Twayai twisambe pa mfumu mukwabo wabujile kwikala wa kishinka aye Lehoboma. Byonka byo twaambapo kala, waubilenga bintu byawama byavula mu bukalama bwanji. Pano bino, bufumu bwanji byo bwakosele, walekele kukookela Mizhilo ya Yehoba ne kutatula kupopwela balesa ba bubela. (2 Moba 12:1) Kabiji watendekele kupopwela Yehoba akwe na kupopwela balesa ba bubela. (1 Mfu. 14:21-24) Mfumu Lehoboma ne Mfumu Ahaba kechi bo bonkatu bamfumu balekele kupopwela Lesa wa kine ne. Ibyo, bamfumu bavula babujile kwikala ba kishinka bapopwelanga balesa ba bubela ne kutundaika bantu kuba kintutu kimo. Kwambatu kine, kupopwela Yehoba monka mo akebela kyo kintu kyalengelanga Yehoba kumona inge mfumu wajinga wa kishinka nangwa ne.

15. Mambo ka kupopwela Yehoba monka mo akebela o kwanemena?

15 Mambo ka kupopwela Yehoba o kwanemejile? Kintu kimo ke kya kuba’mba Yehoba wakambizhe bamfumu kutundaika bantu ba Lesa kumupopwela monka mo akebela. Kabiji kutundaika bupopweshi bwa bubela kwalengelanga bantu kulenga mambo akwabo akatampe ne kuba bakwabo nshiji. (Ho. 4:1, 2) Kunungapo, bamfumu ne bena Isalela bepaine kwingijila Yehoba. Onkao mambo, Baibolo waamba’mba kupopwela balesa ba bubela kujitu pamo na kuba bukende. (Yele. 3:8, 9) Muntu uba bukende ulenga mambo mwinakwanji kabiji umukozha ku muchima. Po pamotu, kalume wa Yehoba utundaika bupopweshi bwa bubela, umulenga mambo Lesa ne kumukozha bingi ku muchima.e​—Mpitu. 4:23, 24.

16. Ñanyi kintu kikatakata kimwesha lupusano luji pakachi ka muntu waoloka ne muntu mubi?

16 Ñanyi bintu byo twafunjilako? Twafunda kuba’mba twafwainwa kuchinuzhuka bupopweshi bwa bubela. Kabiji twafwainwa kutwajijila kupopwela Yehoba monka mo akebela ne kutwajijila kwikala bapayankana mu mwingilo wanji. Ngauzhi Malakai waambishatu patoka lupusano luji pakachi ka muntu waoloka ne muntu mubi. Wanembele’mba: “Mukamona jibiji lupusano luji pa muntu waoloka ne muntu mubi, ne pa muntu wingijila Lesa ne ubula kumwingijila.” (Mala. 3:18) Onkao mambo, kechi twafwainwa kuswisha kintu nangwa kimo nabiji bumbulwa kulumbuluka ne bintu byo tulubankanya kwitulefula kya kuba twaleka ne kwingijila Lesa ne. Kuleka kwingijila Yehoba ke mambo akatampe bingi.

17. Mambo ka o twafwainwa kusajila bulongo muntu wa kutwela nanji mu masongola?

17 Inge mwi bakatanda nangwa bazhike kabiji mubena kulanguluka pa kutwela mu masongola, byambo byaambile Malakai byaamba pa kwingijila Lesa byakonsha kwimukwasha kusala bulongo wa kutwela nanji mu masongola. Muntu wakonsha kwikala na byubilo byawama, pano bino inge kechi wingijila Lesa wa kine ne, abya twakonsha kwamba’mba uno muntu waoloka ku meso a Yehoba nyi? (2 Ko. 6:14) Inge mwatwela mu masongola na uno muntu, abya wakonsha kwimulengela kutwajijila kwingijila Yehoba nyi? Akilangulukai pa kino. Banabakazhi babulanga kupopwela Yehoba basongwele Mfumu Solomone bafwainwa bajingapo na byubilo bimo byawama. Pano bino, kechi bapopwelanga Yehoba ne, kabiji pachepache baongwejile Solomone ku balesa ba bubela.​—1 Mfu. 11:1, 4.

18. Ñanyi bintu bansemi byo bafwainwa kufunjisha baana babo?

18 Anweba bansemi mwakonsha kwingijisha mashimikila a mu Baibolo aamba pa bamfumu pa kuba’mba mufunjishe baana benu kupopwela Yehoba na kizaku. Bakwashai kuyuka’mba kutundaika mpopwelo ya kine ko kwalengelanga Yehoba kumona mfumu inge wajinga wa kishinka nangwa ne. Mwakonsha kufunjisha baana benu mu bintu byo mwamba ne byo muba, kuyuka bintu byo bafwainwa kunemeka mu bwikalo nabiji kufunda Baibolo, kupwila ne kwingila mwingilo wa kusapwila. (Mat. 6:33) Inge mwabula kuba bino, baana benu bakapopwelanga Yehoba mu bukifulumuya na mambotu a kuba’mba basemekelwa mu kisemi kya Bakamonyi ba kwa Yehoba. Kino kyakonsha kwibalengela kutatula kupopwela Yehoba na muleele nangwa kuleka kumwingijila.

19. Ñanyi kintu muntu waleka kwingijila Yehoba kyo afwainwa kuba pa kuba’mba ekale jikwabo mulunda ne Yehoba? (Monai ne kakitenguluzha ka kuba’mba “Mwakonsha Kubwela kwi Yehoba!”)

19 Nanchi muntu waleka kwingijila Yehoba kechi wakonsha kwikala mulunda nanji jikwabo nenyi? Ine, mambo wakonsha kulapila ne kutendeka kupopwela jikwabo Yehoba. Pa kuba’mba obe bino, wafwainwa kuleka kwitota ne kuswa kumukwasha ku bakulumpe mu kipwilo. (Yako. 5:14) Kabiji wafwainwa kwibikako pa kuba’mba ekale jikwabo mulunda ne Yehoba.

Mwakonsha Kubwela kwi Yehoba!

Akilangulukai pa Mfumu Manase “waubile bintu byatama byavula bingi ku meso a Yehoba.” “Waichijile mashi avula bingi a bantu babula mambo,” kupopwela mipashi ne kutapishisha baana banji babalume ku balesa ba bubela. (2 Mfu. 21:6, 16) Walengejile bantu ba mu Yuda “kuba bubi bukatampe kukila ne bwaubilenga bisaka bya bantu.” (2 Mfu. 21:9; 2 Moba 33:1-6) Pano bino, Manase byo bamutwajile mu buzha mu Babilona, walapijile. Na mambo a kuba walengele mambo akatampe avula pa kimye kyabaya, kechi wafwainwe kulomba lulekelo lwa mambo jimotu ne. Manase waumvwine bingi ku muchima kutama pa bintu byatama byo aubile. Onkao mambo, Manase “watwajijile kwipelula” ne “kulomba.” Ñanyi kintu kyawama kyafuminemo? Yehoba “waumvwine misashijilo” ya kwa Manase ne kumukwasha. Wamulekejileko mambo kabiji wamubwezhezhe ku Yelusalema ne kwikala mfumu jikwabo.​—2 Moba 33:12, 13.

Nanchi ne lelo jino Lesa wakonsha kukwasha bantu balapila kufuma panshi ya muchima balekele kumwingijila nyi? Ee, mambo Isaya 55:7 waamba’mba: “Muntu mubi aleke byubilo byanji byatama kabiji muntu watama naye aleke kulanguluka bintu byatama; abwele kwi Yehoba, yenka ukamubila lusa, abwele kwi Lesa wetu mambo aye ukamulekelako mambo anji onsetu.” Onkao mambo, kange mukankazhamenga kuba bintu byakonsha kwimulengela kufwenya kwi Yehoba ne.

20. Inge ketube byonka byaubanga bamfumu ba kishinka, Yehoba uketumonanga byepi?

20 Ñanyi bintu byo twafunjilako ku bamfumu ba bena Isalela? Twafunjilako kuba’mba twakonsha kwikala byonka byajinga bamfumu ba kishinka, inge twatwajijila kwingijila Yehoba na muchima wetu yense. Kechi twafwainwa kubwezhapo bintu byatama byo twaubile ne. Kabiji twafwainwa kulapila ne kupimpulako byubilo byetu. Kabiji twafwainwa kuvulukanga’mba kyanema bingi kutwajijila kupopwela Lesa yenka wa kine. Inge mwatwajijila kwikala ba kishinka kwi Yehoba, ukemumonanga’mba mwaoloka.

TWAKONSHA . . .

  • kutwajijila byepi kwingijila Yehoba na muchima wetu yense?

  • kumwesha byepi amba twalapila?

  • kutwajijila byepi kupopwela Yehoba monka mo akebela?

LWIMBO 45 Milanguluko ya mu Muchima Wami

a Mu uno mutwe, byambo bya kuba’mba “bamfumu ba bena Isalela” bibena kwamba pa bamfumu bonse balamanga bantu ba Yehoba bajinga mu bufumu bwa mikoka ibiji ya Yuda ne mu bufumu bwa mikoka jikumi ya bena Isalela, nangwa mikoka yonse jikumi na ibiji.

b KULUMBULULA BYAMBO: Javula Baibolo waingijisha kyambo kya kuba’mba “muchima” kulumbulula muntu byo aji mukachi, ko kuba’mba bintu byo asaka, milanguluko yanji, byubilo byanji ne bintu byo akeba kuba mu bwikalo bwanji.

c Mu oa moba, bamfumu babujile bena Isalela bapopwelanga balesa ba bubela ba bisaka byo bashindanga.

d Mfumu Asa walengele mambo akatampe. (2 Moba 16:7, 10) Pano bino, Baibolo waamba’mba Mfumu Asa waubile byaoloka ku meso a Yehoba nangwa kya kuba patanshi wakaine byo bamufunjileko, bino palutwe kacheche walapijile. Yehoba watajile pa bintu byawama byo aubile mu bwikalo bwanji. Kintu kyanema ke kya kuba’mba Mfumu Asa wapopwejilenga Yehoba yenka kwapwa kabiji wafuukwilepo konauna balesa ba bubela mu bufumu bwanji.​—1 Mfu. 15:11-13; 2 Moba 14:2-5.

e Onkao mambo, twamona’mba mizhilo ibiji itanshi ya mu Mizhilo ya Mosesa yakainye bantu kupopwela balesa ba bubela kanatu Yehoba kwapwa.​—Lupu. 20:1-6.

f KULUMBULULA KIPIKICHALA: Mukulumpe mu kipwilo mwanyike ubena kukwasha mulongo uji na muteeto wa kutoma maalwa. Uno mulongo wipelula ne kulondela byo bamufundako kabiji wapimpula byubilo byanji ne kutwajijila kwingijila Yehoba mu bukishinka

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu