Balongo bataainwe ku kupwila mu muzhi wa Tbilisi mu 1992
GEORGIA | 1991-1997
“Lesa ye Wiikomeshenga.”—1 Ko. 3:6.
Ba Genadi Gudadze bajinga ba kalama wa mwanzo mu 1990
MU MWAKA wa 1991, kafulumende wa Soviet Union walaminenga byalo byavula bamushinjile, kabiji kyalo kya Georgia kyatambwile bwana bwa bene. Lupimpu lwa ba mulwila ntanda ne milukuchi byalengejile bwikalo bwa bantu kutama. Ba Genadi Gudadze bajinga ba kalama ba mwanzo pa kyokya kimye, bavuluka’mba bantu batantaminanga shinkwa mu minongo juba jonse.
Pa kyokya kimye, Bakamonyi basapwilanga bingi byambo bya mu Baibolo ku bantu bajinga mu minongo. Ba Genadi baambile’mba: “Mu ino myaka yakatezhe, bantu bavula bakebelenga kufunda bukine. Twatambwijile makeyala avula a bantu bakebelenga kufunda Baibolo.”
Pa kupwisha kupwila, bakulumpe mu kipwilo batanganga mazhina ne makeyala a bantu bakebanga kwibafwakesha. Basapwishi bepananga kuya na kufwakesha bano bantu pa mazubo abo.
Babena kusapwila bantu baji mu munongo na kupembelela shinkwa mu myaka ya mu ma 1990
Mulongo Levani Sabashvili wajinga mukulumpe mu kipwilo mu muzhi wa Tbilisi uvuluka ba mulume ne mukazhi balombele kuba’mba bakaye na kwibafwakesha. Waambile’mba: “Basapwishi batambwile makeyala onse, bino kafwako wayile na kufwakesha bano ba mulume ne mukazhi ne. Baikalanga kwalepa bingi, kabiji atweba bavula twajinga na bantu bavula bo twafunjishanga Baibolo.”
Byo bapichile bañondo bacheche, bano ba mulume ne mukazhi batumine nkalata jibiji ya kulomba’mba bakaye na kwibafwakesha. Kabiji byo batumine ja busatu, banembelemo byambo bya kusashijila Bakamonyi kuba’mba bafwainwa kubinga ku mashi a bantu bonse. (Byu. 20:26, 27) Ba Levani bavuluka’mba: “Kyajinga kimye kya kusekelela mwaka mupya kabiji twachinuzhukanga kufwakesha bantu pa kikye kimye. Pano bino, twafuukwilepo kuya na kwibamona.”
Bano ba mulume ne mukazhi bakebelenga kufunda Baibolo, abo ba Roini ne ba Nana Grigalashvili baumvwine bingi bulongo byo bamwene ba Levani baiya na mulongo mukwabo lukelo pa nzubo yabo. Ponkapo batendekele kufunda Baibolo. Ba Roini ne ba Nana kubikapotu ne baana babo babiji luno ke bapainiya ba kimye kyonse.
Bebikileko Kufwakesha Bonse Bakebelenga Kufunda
Bantu baswile kufunda bukine bamwesheshe kusanta kupichila mu kwingijisha kimye kyabo, kwingila na ngovu ne kupana mali mu kutundaika mwingilo wa kusapwila mambo awama. Nangwa kya kuba ba Badri ne ba Marina Kopaliani bajinga na baana, bajinga pa boba bayile mu mapunzha a kwalepa na kufunjisha bantu bukine.
Ku mpelo ya mulungu, ba Badri ne ba Marina, pamo na baana babo babalume abo ba Gocha ne Levani banengezhezhe lwendo lwa kuya ku Dusheti ku kabeta ka buyeke bwa Tbilisi kuji mitumba yawama bingi. Baendele musinso walepele makilomita 150 mu mikwakwa yazhokoloka mitumba pa kuba’mba bafike ku ino mpunzha.
Juba jimo, mwanamukazhi umo waichile ba Badri ne benakwabo kuya ko aingijilanga. Ba Badri bashimikizha’mba: “Mu ofweshi mukatampe mo twatwelele mwajinga bantu 50 betupembelejilenga. Twakuminye bingi byo twatwelele mu uno ofweshi, bino twalombele kwi Yehoba kwitukwasha. Byo twapwishishe kulomba, natendekele kwisamba nabo kinembelo kya Mateo kitango 24 kyaamba pa biyukilo bya moba a kupelako. Umo waipwizhe’mba, ‘Mambo ka bapulishiti betu o babujila kwitufunjisha pa bino biyukilo?’”
Kivuluko Kyayile Bingi Nkuwa
Kivuluko kya lufu lwa kwa Yesu kyalengejile bantu bavula ba mu Georgia kumvwa bukine. Mu 1990 Kivuluko kyaikejile mu nzubo ya Nyenga Ia Badridze, mu muzhi wa Tbilisi kyalengejile bantu bavula baikalanga kipi kipi kukeba kuyuka kyaubiwenga.
Ba Ia Badridze batambwijile bantu 200 baishile ku Kivuluko mu nzubo yabo
Nyenga Badridze wapaine nzubo yanji kuba’mba mwikele Kivuluko. Uno nyenga waingijile pamo na baana banji kuwamisha kibamba mwa kukookolokela. Pano uno nyenga wakonsheshe kufumya kwepi bipona pa kwikala bantu? Mwaijile kisho kya bena Georgia, bisemi byapananga mali ku baji na bipona ne matebulu pa kuba’mba bebingijisheko inge baji na kijiilo. Mambo a kuba uno nyenga wapainetu mali a bipona, bena bino bipona bamwipwizhe’mba: “Kechi mubena kukeba ne matebulu nenyi? Musa kuja byepi?”
Bantu bonse baishile na kutaanwa ku Kivuluko kya lufu lwa kwa Yesu mu nzubo ya nyenga Badridze baikele pa bipona. Kwataainwe bantu 200. Kino kyo kyalengejile bantu baikalanga kipi kipi kukeba kuyuka byavula pa Bakamonyi ba kwa Yehoba.
Kivuluko Kwataainwe Bantu Bavula
Mu 1992, basapwishi basonkejile bishimikwa bikatampe mo baikejile na Kivuluko mu mapunzha apusana pusana mu kyalo kya Georgia. Ba Davit Samkharadze baikalanga mu muzhi wa Gori bavuluka byaambile kalama wa mwanzo pa bya kunengezha Kivuluko.
Byo aumvwine’mba banengezha kwikela na Kivuluko mu nzubo, waipwizhe’mba: “Kechi kujipo kishimikwa kyabaya mukachi ka muzhi nenyi? Mambo ka o mwabujila kusonkela kyokyo kishimikwa?” Basapwishi balangulukile’mba kechi kyayilamo kusonkela kishimikwa kikatampe mutwela bantu 1,000 abo bene saka bajitu 100 ne.
Kalama wa mwanzo waambile’mba: “Inge kya kuba musapwishi yense waita bantu 10, bipona byonse bikayula.” Nangwa kya kuba basapwishi bamwenenga’mba kino kechi kyakonsheka ne, bino baingijile na ngovu. Bakuminye bingi pa kumona bantu 1,036 baishile ku Kivuluko.a
Bapainiya Baingilanga na Mukoyo Bafikile mu Manyaunda a Katataka
Mu 1992, kwajinga mapunzha Bakamonyi ko babujile kufika na kusapwila byambo bya mu Baibolo. Pano bakonsheshe kufika byepi ku ano manyaunda kimye mu kyalo kyo mwajinga buyanji?
Ba Tamazi Biblaia baikalanga ku muzhika wa kyalo kya Georgia pa kyokya kimye, bavuluka’mba: “Kalama wa mwanzo witwichile’mba twisambe pa byo twakonsha kuba na luno lukatazho. Kechi twayukile byavula pa lunengezho lwa bapainiya beikajila ne. Bino twayukile kuba’mba mambo awama afwainwa kusapwilwa bukiji bukiji.” (2 Timo. 4:2) Onkao mambo, basajile bapainiya 16 ne kwibatuma mu mapunzha apusana pusana mu kino kyalo.—Monai mapu.
Mapunzha ko batumine bapainiya na kwingijila pa bañondo batanu
Mu May 1992, mu muzhi wa Tbilisi mwajinga kupwila kwa kutundaika bapainiya bo batumine kuya na kwingijila mu ano manyaunda pa bañondo batanu. Bakulumpe mu kipwilo bafwakeshanga bano bapainiya na kwibatundaika ne kwibapa bikebewa bya mu bwikalo.
Banyenga babiji bapainiya, ba Manea Aduashvili ne ba Nazy Zhvania bebatumine kuya na kwingijila mu muzhi wa Ozurgeti. Nyenga Manea wajinga na myaka ya kusemwa 60 pa kyokya kimye uvuluka’mba: “Twayukile’mba kwajinga mwanamukazhi wakebelenga kufunda bukine waikalanga kwipi na muzhi wa Ozurgeti. Byo twafikiletu, twayile na kumumona. Byo twafikile pa nzubo yanji, witubujile’mba witupembelejilenga kabiji waichile ne bakwabo 30. Twatendekele kufunjisha bantu bavula bingi Baibolo pa joja juba.”
Byo papichiletu bañondo bacheche, mwafumine bintu byawama bingi. Pa kupitapo bañondo batanu, bantu 12 babatizhiwe.
Mu Kwipana Mwafumine Byawama
Balongo babiji bapainiya, ba Pavle Abdushelishvili ne ba Paata Morbedadze, bebatumine ku muzhi wa Tsageri. Uno muzhi waikele ku kibunji kuji bantu batemwa bisho ne mafunjisho a Kilishitendomu.
Muzhi wa Tsageri waikela ku mpunzha ya mitumba
Kimye kya mwela wa mebele byo kyanangijilenga, kabiji byo kwashajiletu pacheche kuba’mba bapainiya bapwishe bañondo batanu bo bebatumine kuya na kwingijila kuno, ba Paata bebechile kuya na kukwashako mwingilo wa kutuntulula. Ba Pavle bafwainwe kufuukulapo bya kuba. Baambile’mba: “Nayukile’mba kwikala mu muzhi wa Tsageri mu kimye kya mwela wa mebele kyakatazha. Bino bantu bo twafunjishanga Baibolo bakebelenga kufunjilapo byavula, onkao mambo twafuukwilepo kubula kuya.”
Ba Pavle bavuluka’mba: “Naikelenga na kisemi kimo kya konkakwa. Bimye byavula nayanga na kusapwila. Mabanga twaikalanga na kino kisemi mu kibamba kya kukookolokelamo saka twazhokoloka kitofu. Bino kimye kya kuya na kulaala mu kibamba kyami inge kyafika, navwalanga kisochi ne kwivweta mwemba wajita.”
Bakulumpe mu kipwilo byo bafwakashijile ba Pavle mu kimye kya milemba, bataaine bantu 11 bafunjilenga Baibolo bafikilamo kwikala basapwishi babula kubatizhiwa. Kabiji palutwe kacheche, bonse 11 babatizhiwe.
a Mu 1992, mu Georgia mwajinga basapwishi 1,869 baingijilenga na mukoyo, kabiji bantu bataainwe ku Kivuluko bajinga 10,332.