BYA KUKWASHA KISEMI | MASONGOLA
Byo Mwakonsha Kuchinuzhuka Kuleka Kwisamba Umvwe Mwizhingijisha
LUKATAZHO
Bantu babiji belaile kuba’mba bakatwajijila kwitemwa bakonsha kuleka byepi kwisamba pa kimye kyabaya? Baambile’mba ‘twalekele kwipumpula’. Bino nangwa byonkabyo, lukatazho kechi lwapwile ne, kabiji bonse kechi bajinga na lusekelo ne.
KILENGELA
Kubwezha kibi pa kibi. Bamo baji mu masongola baleka kwisamba umvwe bezhingijisha. Kyakumwenako, wamulume wafuukula bya kuba ku mpelo ya mulungu kwa kubula kwipuzha mukazhanji. Mukazhanji pa kuyuka, wazhingila ne kwambila mwatawanji amba kechi ukeba kungipuzha pa kuba bintu ne. Mwatawanji waambila mukazhanji amba wakilamotu. Mukazhanji wazhingila ne kuzhindamapo. Kuba bino, kyo kimotu ne kwamba kuba’mba “Wankozha kumuchima ne amiwa byobyo nkakuba.”
Kuba bintu byo akeba. Bamo baleka kwisamba pa kuba’mba bebobile bintu byo babena kukeba. Kyakumwenako, fwanyikizhai kuba’mba bamulume ne mukazhi bafuukula kulenga lwendo, pano mukazhi ubena kukeba kuya na bansemi banji. Mwatawanji wakana. Waamba kuba’mba, “Amiwa yami na kusongola, kechi bansemi bobe ne.” Wabwela wazhindamapo ne kuzhindamapo, kuketekela kuba’mba inge abule kwisamba nanji usa kuswisha byo abena kukeba.
Bino nangwa byonkabyo, kuzhindama kwakonsha kulengela bukaji kufwomoka inge baji kutobokanga. Kuzhindamapo kwa uno mutundu kwanema bingi. Baibolo waamba kuba’mba “kuji kimye kya kuzhindaminamo.” (Musapwishi 3:7) Bino kuzhindama inge kwaikala kwa kukeba kubwezha kibi pa kibi nangwa kuba bintu byo akeba, ko kuba’mba kuno kuzhindama kechi kukalengelatu lukatazho kuya palutwe ne, bino kupwisha ne mushingi uji pakachi ka bamulume ne mukazhi. Pano mwakonsha kuchinuzhuka byepi kino pa kuba’mba kibule kwimumwekela?
BYO MWAFWAINWA KUBA
Kintu kitanshi kyo mwafwainwa kuba pa kuba’mba mutendeke kwisamba ke kuyuka kuba’mba kuleka kwisamba kechi kipwisha lukatazho ne bino kingilatu pa kimye kicheche. Kya kine kuba’mba kubula kwisamba kwakonsha kwimulengela kukeba kubwezha kibi pa kibi nangwa kulengela mwina kwenu kuswa bintu byo mubena kukeba. Nanchi byo mwafwainwa kubanga ku muntu ye mwalayile kuba’mba mukamutemwa nyi? Kuji mashinda awama a kupwishishamo makatazho.
Yukai bishinka byo biji. Baibolo waamba’mba butemwe “kechi buzhingila ne.” (1 Kolinda 13:4, 5) Kange mukizhemo kuzhingila inge bena kwenu baamba byambo byatama na mambo a bukaji nabiji amba “Kechi ukeba kumvwa byo ñamba ne” nangwa amba “Jonse mwiyatu bufuku.” Patanshi, yukai kyalengela kwamba byobyo. Kyakumwenako, “Kechi munteleka ne” kyakonsha kulumbulula amba “Kechi mukeba kulondela byo ne mubula kuba ne.”—Jifunde ja mu Baibolo: Byambo bya Mana 14:29.
Ambilainga munshi. Kutoboka inge kwatwajijila kulengela bintu kukilamo. Bino, kuji byo mwafwainwa kuba pa kuba’mba kutoboka kubule kutwajijila. Mu ñanyi jishinda? Buku wa kuba’mba Fighting for Your Marriage waamba’mba: “Kwamba na jiwi ja munshi ne kuyuka kintu kibena kwamba mwina kwenu kikwasha bingi kufwomona bukaji ne kubula kutoboka. Javula kino kyo kikebewa.”—Jifunde ja mu Baibolo: Byambo bya Mana 26:20.
Langulukainga amba muji babiji kechi bunke ne. Baibolo waamba’mba: “Muntu yense kechi akebengatu bintu byamuwamina aye mwine ne, poso bintu byawamina ne mukwabo.” (1 Kolinda 10:24) Kyanema kwisambila pamo makatazho o mubena kupitamo kukila kutobokanga mambo kuba bino kukemulengela kubula kwitala bibi ne kuchinuzhuka kubula kwisambanga na bena kwenu.—Jifunde ja mu Baibolo: Musapwishi 7:9.
Baibolo kechi waswisha kubula kwisamba ne. Wamba’mba: “Muntu yense atemwe mukazhanji byonka byo etemwa aye mwine; kabiji mwanamukazhi naye wafwainwa kwikala na mushingi mukatampe ku mwatawanji.” (Efisesa 5:33) Nanchi kechi kyakonsheka kwisamba na bena kwenu kuba’mba kubula kwisamba ke muteeto watama mu masongola enu nyi?
[Mabulañano pa peja 6]
Monainga bena kwenu amba balunda nenu kechi nobe muntu ye mwashikwa ne
[Kitenguluzha pa peja 6]
BINEMBELO BYAKONSHA KWIMUKWASHA
“Awa ubanda kuzhingila ye uji na milangwe yavula.”—Byambo bya Mana 14:29.
“Pa kubula nkunyi mujilo uzhima.”—Byambo bya Mana 26:20.
“Kechi mupelawizhe kuzhingila ne.”—Musapwishi 7:9.
[Kitenguluzha pa peja 6]
SAKA MUTEKANYA PA KWAMBA
Baibolo wamba’mba: “Byambo byenu bikale bya lusa kabiji byalungwamo mukele. Kepo mukayuka byo mwafwainwa kukumbula muntu yense.” (Kolose 4:6) Bino byakonsha kwimukwasha mu masongola. Akimonai kino: Umvwe mubena kukaya mpila ya kwitaila, mutaya mpila pa kuba’mba mukwenu eibakile. Kechi mwiitaya na ngovu kya kuba mwakozha mukwenu ne. Londelai kino kyakumwenako kimye kyo mubena kwisamba na bena kwenu. Kwamba byambo byatama kwakonsha kwimukozha ku muchima. Bino, ambai saka mwatekanya pa kuba’mba bena kwenu bomvwe kishinka kyo mubena kwamba.—Kufuma mu Labainga! wa Kibemba wa January 8, 2001.