BIBENA KUMWEKA MU NTANDA
Kwamba Pa Byalo Bya Ku Musela
Mu bino byalo mo mwajinga bantu batanshi bayukile bya kulengalenga ne banonshi. Lelo jino, bamfunji ba bya kupoya poya bataanamo bintu bimwesha’mba mu bino byalo mwajinga bintu byavula bingi.
BENA KENANA BALENGANGA BINYU BYAWAMA
Mu mwaka wa 2013, bamfunji ba bya kupoyapoya bataaine kibamba kya panshi bena Kenana mo balaminanga binyu kyo balengele kala papita ne myaka nobe 3,700. Mu kino kibamba mwajinga milondo ikatampe 40. Mu ino milondo mwaikalanga binyu byakonsha kuyula mu mitumwa 3,000. Mfunji wa bya kupoyapoya byo atajiletajile bulongo bishipwa byajinga mu milondo wamwene’mba bena Kenana bayukile bingi kulenga binyu. Waambile’mba: “Bano bena Kenana balondelanga bingi bulongo mikambizho yaamba pa kulenga binyu.”
NANCHI MWAYUKA NYI? Baibolo waambapo pa kulenga “binyu byawama” mu kimye kya bena Isalela. Kabiji bino binyu bebilaminanga mu milondo ikatampe.—Lwimbo wa Solomone 7:9; Yelemiya 13:12.
KUVUJILAKO KWA BANTU
Pepala wa byambo wa Guardian washimuna’mba mu Ijipita, baana basemenwe mu mwaka wa 2012 bajinga 560,000 kukila basemenwe mu 2010. Magued Osman wingila pa kampanyi kakebakeba bishinka mu Ijipita waambile’mba: “Uno ye mwaka mwasemenwe baana bavula bingi mu Ijipita.” Bashayuka bamba’mba inge bantu batwajijila na kuvula byonkabye, mu kyalo kechi mukekala mema avula, manyi ne kajo kavula ne.
NANCHI MWAYUKA NYI? Baibolo waamba’mba kyaswa muchima wa Lesa ke kya kuba’mba bantu ‘bayuzhe ntanda’ ne kwiyowa bintu bikebewa.—Ntendekelo 1:28; Salamo 72:16.
BATULUKILE MALI A MUWAYAWAYA O BAZHIIKILE
Mali a muwayawaya kukila pa 100 o balengele na jibwe ja buneme panembwa byambo bya kuba’mba “Mwaka wa Buna” beazhikwile kwipi na mukwakwa mukatampe mu Isalela. Uno mwaka wa buna ke mwaka Bayudea ye basatukijile bena Loma (69-70 C.E.) Buno bunsatuki bo bwalengejile kuba’mba Yelusalema bamonaune. Pablo Betzer mukulumpe wa bamfunji ba bya kupoyapoya waambile’mba: “Kyamweka muntu umo waakaminwe’mba lonaiko lwa Yelusalema luji pepi, kampe wamwene nzhita ya bena Loma saka ibena kwiya na kulukuka uno muzhi. Onkao mambo, wafile ano mali na mulanguluko wa kuba’mba akeye na kwiasenda.”
NANCHI MWAYUKA NYI? Mu 33 C.E., Yesu waambijile jimo amba bena Loma bakalukuka Yelusalema. Wakambizhe bena Kilishitu kunyemena ku mitumba pa kuba’mba bakapuluke.—Luka 21:20-24.