Ñanyi Kine Ubena Kulama Panopantanda?

Bantu bavula bakonsha kukumbula buno bwipuzho mu kyambotu kimo’mba—Lesa. Pano bino, kafwapotu nangwa pamo Baibolo po aamba’mba Yesu Kilishitu nangwa Shanji bo babena kulama panopantanda ne. Yesu waambile’mba: “Mfumu wa panopantanda ukapangwa.” Kabiji wanungilepo’mba: “Mfumu wa panopantanda ke eye: ye wabula ne kamo ka mwi amiwa ne.”—Yoano 12:31; 14:30; 16:11.

Onkao mambo kalama wa panopantanda ubena kwilwisha ne Yesu. Pano wakonsha kwikala ñanyi?

Kayukilo Kufuma ku Bibena Kubiwa Panopantanda

Nangwa kya kuba bantu bamichima yawama babena kwingila bingi na ngovu kukeba kuwamisha bintu, bantu panopantanda bamanama bingi mwapita bwikalo bwa bantu bonse. Kino kilengela bantu ba maana kuzhinauka, byonka byazhinaukile munembeshi wa pepala wa byambo aye mulobe David Lawrence amba: “Muntu yense panopantanda ‘ukeba mutende.’ Kabiji bantu bavula panopantanda bakeba kwiubila bintu byawama. Pano ki ka kilengela kino kubula kubiwa? Mambo ka o kwikela makondo nangwa kya kuba bantu kechi byobyo basaka ne?”

Bintu bibena kumwekana kupusenamo, ke ibyo nenyi? Bantu bene mwayila kisemwa kyabo bakeba kwikala mutende, pano bino javula beshikwa ne kwiipaya bene na bene kya mama nafwa. Akimonai kutama kwa michima ya bantu. Bantu baingijishanga bibamba mo babika bulembe, makampu mwa kukabishisha bantu, mata, mabomba, ne mashinda akwabo atama a kuyanjishishamo bantu ne kwiipaya kyabaya bingi.

Nanchi muswa kuba’mba bantu bakeba mutende ne lusekelo babena kwifutukamo bene mulwabo ne kubila bakwabo bintu byakilamo kutama bibye nyi? Ki ka kilengela bantu kuba byubilo bincha bya iwe mutundu nangwa kibalengela kwikala mu bwikalo bwibakanjikizha kuba byubilo bya bumbanzhi? Abya mwakilangulukapo kala’mba muntu mubi ubula kumweka ye ulengela bantu kuba byubilo bya uno mutundu nyi?

Bakalama ba Panopantanda Bayukanyikwa

Kechi twafwainwa kusomba pa ano mambo ne, mambo Baibolo waambatu patoka’mba muntu wajimuka ubula kumweka ye utangijila bantu ne mikoka yonse. Wamba’mba: “Byonse bya panopantanda biji mu bulume bwa kwa aye mubi.” Kabiji Baibolo wamutongola’mba: “Diabola ne Satana . . . mujimbijimbi wa panopantanda.”—1 Yoano 5:19; Lumwekesho 12:9.

Byo ‘bamwesekelenga kwi Diabola,’ Yesu wayukile kuba’mba Satana ye kalama wa panopantanda. Baibolo walondolola kyaubiwe amba: “Diabola wamutwajile ku mutumba walepesha bingi, ne kumumwesha bufumu bonse bwa panopantanda, ne lukumo lwabo; ne kumwambila’mba, Bino byonse nsakwimupa, umvwe mundambile ne kumpopwela. Kumvwa Yesu wamwambile’mba, Fumako, Satana.”—Mateo 4:1, 8-10.

Akikilangulukai kino. Satana wamwesekele Yesu kupichila mu kumupa ‘bufumu bonse bwa panopantanda.’ Nanchi bino bintu bya kwa Satana byoakebele kupana byakonsheshe kwikala lweseko lwa kine umvwe kya kuba Satana kechi ye wajinga kalama wa buno bufumu nenyi? Ine, umvwe kechi byakonsheshe ne. Kabiji monai ne kuba’mba, Yesu kechi wakaine’mba makafulumende a panopantanda onse a kwa Satana ne, mambo wafwainwe kuswa umvwe kya kuba Satana kechi ye wajinga mwine mwina ano makafulumende ne. Onkao mambo, Satana Diabola kine ye kalama ubula kumweka wa panopantanda! Baibolo umutela ne ku’mba “lesa wa panopantanda.” (2 Kolinda 4:4) Pano nga uno muntu mubi waishile kwikala byepi pa kino kifulo kikatampe?

Uno muntu waishile kwikala Satana wajinga malaika walengelwe kwi Lesa, bino mukupita kwa kimye wakumbilwe kifulo kya Lesa. Wazhinaukile bukalama bwa Lesa. Pa kuba’mba obe kino, waingijishe mulolo kwikala kya kwambilamo pa kujimbaika mwanamukazhi mutanshi, aye Evwa, kabiji mu jonka jino jishinda walengejile Evwa ne mwata wanji Adama kumukokela aye mu kifulo kya kukokela Lesa. (Ntendekelo 3:1-6; 2 Kolinda 11:3) Satana waambile ne kuba’mba wakonsha kulengela baana bonse ba kwa Adama ne Evwa bakasemwanga kulutwe kuvundamina Lesa. Onkao mambo, Lesa wamuswishishe Satana kuba’mba obe kyo abena kukeba, pano bino Satana wapulwilamotu mabula.—Yoba 1:6-12; 2:1-10.

Satana kechi ulama panopantanda bunke bwanji ne. Waongwelepo ne bamalaika bamo kuba’mba bakwatankane nanji mu kusatukila Lesa. Bano bamalaika baikele ke bandemona, bankwasho banji ba mupashi. Baibolo waambapo pe abo byo akambizha bena Kilishitu amba: ‘Mukonshe kwimana saka mwakosa ku bya bujimuku bya Diabola. Mambo kulwa kwetu kechi kwa kulwa na ba mibiji ya mashi ne, poso . . . ne bamfumu ba ino mfishi ya pano panshi, ne bapashi babipa ba mwiulu.’—Efisesa 6:11, 12.

Kanai Bapashi Batama

Bano bakalama batama babula kumweka bakeba kutwala bantu bonse mungi ne kwibalengela kubula kupopwela Lesa. Jishinda jimo bapashi batama jo bobilamo kino ke kutundaika mulanguluko wa kuba’mba muntu inge wafwa kechi ufwijijila ne, bino Mambo a Lesa sa aamba patokatu to amba bafu kafwako kyo bayuka ne. (Ntendekelo 2:17; 3:19; Ezikyo 18:4; Salamo 146:3, 4; Musapwishi 9:5, 10) Mu jino jishinda, mupashi watama ubena kufwanyikizha jiwi ja yewo wafwa, wakonsha kwamba na balongo nangwa balunda nanji bomi kupichila mu ñanga nangwa mu “jiwi” kufuma ku ntanda ya bapashi. “Jiwi” jumvwanyika nobe ja yewa muntu wafwa, bino saka jiji ja ndemona!

Onkao mambo, inge mwaumvwa “jiwi” ja uno mutundu, kechi mwafwainwa kujimbaikwa ne. Kanai bintu byonse byo jibena kwamba ne kwamba byambo byaambilepo Yesu bya kuba’mba: “Fumako, Satana.” (Mateo 4:10; Yakoba 4:7) Kange muleke mujojo wa kukeba kuyuka ntanda ya bapashi kwimulengela kukwatankana na bapashi batama ne. Kuno kukwatankena pamo nabo kutelwa’mba kupopwela mipashi, kabiji Lesa wajimuna bapopweshi banji amba kechi bafwainwa kupopwela mipashi mu jishinda jiji jonse ne. Baibolo wakanya muntu uji yense ‘ubuka, . . . nangwa wisamba na bapashi, nangwa wiyuka na bapashi, nangwa wipuzha bafu.’—Mpitulukilo ya mu mizhilo 18:10-12; Ngalatiya 5:19-21; Lumwekesho 21:8.

Byo kiji kuba’mba kupopwela mipashi kulengela bantu kutangijilwa na bandemona, kanai byubilo byabo byonse nangwa kya kuba bimweke kusangajika kya byepi nangwa kya byepi. Bino byubilo byavwangamo kutala muntu mu kuboko ne kumubula bikamwekana kulutwe, kushiika mazubo ne kupesha busulu, kwisanza michi ne bintutu bikwabo, bulozhi kabiji ne kwisamba na bakaluwe. Bandemona boba ne kiwowo ne bintutu bikwabo bya kukumya mu mazubo o baalula ke nyaunda yabo.

Kabiji bapashi batama batwelelela ne mu byubilo byatama kupichila mu mabuku, mafilimu ne mitanchi ya pa televizhonyi imwesha byubilo bya bunya ne kwilaala kwabula kufwainwa. Bandemona bayuka’mba umvwe milanguluko incha yaikala mu michima ya bantu kwa kubula kwiifumyamo, ikebalengela kuba byubilo byatama—byonka byo boba abo bene bandemona.—Ntendekelo 6:1, 2; 1 Tesalonika 4:3-8; Yuda 6.

Kya kine, bavula bakonsha kukana uno mulanguluko wa kwamba’mba panopantanda pabena kulamwa na bapashi batama. Bino kechi tukumya na mambo a byo bakana ne, mambo Baibolo waamba’mba: “Satana naye wialula nobe malaika wa kyeya.” (2 Kolinda 11:14) Bujimbijimbi bwanji bukatampe ke bwa kupofula bantu bavula kubula kuyuka’mba aye ne bandemona banji ko baji. Bino kechi mwafwainwa kujimbaikwa ne! Diabola ne bandemona banji ko baji, kabiji mwafwainwa kutwajijila na kwibakana.—1 Petelo 5:8, 9.

Kyawamakotu ke kya kuba’mba, kimye kyafika kala kya kumonauna Satana ne bamalaika banji! Baibolo witulaya’mba: ‘Panopantanda [kubikapotu ne bakalama bajipo abo bandemona] pakapita, pakuba aye uba kyaswa muchima wa Lesa ukekala myaka ne myaka.’ (1 Yoano 2:17) Byo kikawamapo kufumyapo bano bantu baleta bubi! Onkao mambo, twayai twikale pamo na bantu boba kyaswa muchima wa Lesa ne kukekala na bumi bwa myaka ne myaka mu ntanda ipya ya Lesa ya bololoke.—Salamo 37:9-11, 29; 2 Petelo 3:13; Lumwekesho 21:3, 4.

Binembelo byo twaingijisha muno byafuma mu buku wa Lesa wa Kikaonde kana twamwesha ungi. Paji Kinembelo umvwe panembwa NW, kibena kulumbulula’mba abyo byambo byatuntululwa kufuma mu Baibolo wa New World Translation of the Holy Scriptures—With References.

[Kipikichala pa peja 4]

Abya Satana wakonsheshe kupa Yesu ano makafulumende a panopantanda umvwe kechi ajinga anji nenyi?