BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • cl Kitango 29 pp. 290-299
  • “Kwibuyuka Butemwe bwa Kilishitu”

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • “Kwibuyuka Butemwe bwa Kilishitu”
  • Fwenyai Kwipi ne Yehoba
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • “Ka Paji Muntu Uji na Butemwe Bwakila bo Buno Ne”
  • “Wibobile Lusa”
  • “Tata! Mwibalekele Mambo”
  • Nanchi ‘Mwibuyuka Butemwe bwa Kilishitu’ Nyi?
  • “Byo Ebobijile Lusa”
    ‘Iyai Mundondelenga’
  • “Yesu . . . Wibatemenwe ne ku Mpelo”
    ‘Iyai Mundondelenga’
  • Watemenwe Bantu
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba—2015
  • Waubijile Lusa Muntu Wa Mbumba Ne Kumubuka
    Yesu Ye Jishinda, Bukine Ne Bumi
Monai Bikwabo
Fwenyai Kwipi ne Yehoba
cl Kitango 29 pp. 290-299

Kitango 29

“Kwibuyuka Butemwe bwa Kilishitu”

1-3. (a) Ki ka kyalengejile Yesu kukeba kwikala biji Shanji? (b) Ñanyi mbaji ya butemwe bwa Yesu yo tusa kwisambapo?

ABYA mwakimonapo kala kalombwana ubena kweseka kwikala na biji bashanji nyi? Uno mwana wakonsha kulonda byenda bashanji, byo bamba, nangwa byo boba bintu. Mu kuya kwa kimye uno kalombwana wakonsha ne kwikala na byubilo ne ndangulukilo ya bashanji. Ee kine, butemwe ne mushingi wa uno mwana pe bashanji ba mutemwa bimulengela kukeba kwikala nobe abo.

2 Ibyepi pa bulunda buji pakachi ka Yesu ne Shanji wa mwiulu? Pa kimye kimo Yesu waambile’mba: “Nebatemwa Batata.” (Yoano 14:31) Kafwako wakonsha kutemwa Yehoba byonka byamutemwa uno Mwana wajinga na Shanji pa kimye kyabaya bilengwa bikwabo saka bikyangye kwikalako ne. Buno butemwe bwamulengejile uno Mwana kukeba kwikala biji Shanji.—Yoano 14:9.

3 Mu bitango byafumako mu uno buku, twisambile pe Yesu byo alondejile bulongo bulume, bololoke, ne maana a Yehoba. Pano Yesu wamwesheshe byepi butemwe bwa Shanji? Twayai twisambe pa mbaji isatu ya butemwe bwa Yesu—muchima wanji wa kwipana, kifyele kyanji, kabiji ne kulekela mambo.

“Ka Paji Muntu Uji na Butemwe Bwakila bo Buno Ne”

4. Yesu wamwesheshe byepi kya kumwenako kikatampe bingi kya butemwe bwa kwipana?

4 Yesu wamwesheshe kya kumwenako kikatampe kya butemwe bwa kwipana. Kwipana kulumbulula kubika bintu bikeba bakwetu palutwe ya bintu byetu. Yesu wamwesheshe byepi buno butemwe? Aye mwine walumbulwile amba: “Ka paji muntu uji na butemwe bwakila bo buno ne, amba muntu elele balunda nanji mweo wanji.” (Yoano 15:13) Yesu na muchima wa kwipana witwelejile bumi bwanji bwalumbuluka. Kyajinga kimwesho kikatampe bingi kya butemwe bukyangye kumweshiwapo kala na muntu uji yense. Bino Yesu wamwesheshe ne butemwe bwa kwipana mu mashinda akwabo.

5. Mambo ka kufuma mwiulu o kwajinga kwipana kwa butemwe ku lubaji lwa Mwana Lesa yenkawa umotu?

5 Saka akyangye kwikala mu bumuntu ne, Mwana Lesa yenkawa umotu wajinga na kifulo kikatampe bingi mwiulu. Wajinga na bulunda bwa pa muchima na Yehoba ne na bilengwa bya mupashi byavula. Nangwa kya kuba wajinga na bino bintu, uno Mwana, “wialwile mwine nobe ke watu pa kutambula musango wa buzha, ne kwaluka ke wa mu kipasha kya bantu.” (Filipai 2:7) Wipaine kwiya na kwikala na bandengamambo baji mu ntanda ‘iji mu bulume bwa kwa aye mubi.’ (1 Yoano 5:19) Nanchi kuno kechi kwajinga kwipana kwa butemwe ku lubaji lwa Mwana Lesa nenyi?

6, 7. (a) Mu ñanyi mashinda Yesu mo amwesheshe butemwe bwa kwipana kimye kya mwingilo wanji panopantanda? (b) Kya kumwenako ka kifika pa muchima kya butemwe bwa kine kiji mu Yoano 19:25-27?

6 Mu mwingilo wanji wa panopantanda, Yesu wamwesheshe butemwe bwa kwipana mu mashinda apusanapusana. Kechi witemenwepo ne. Wapayankene bingi mu mwingilo wanji kya kuba kechi wateleko ne muchima ku bintu byawama byo bakeba bantu ne. Waambile amba: “Balubwala baji na mimbwa yabo; bañonyi nabo baji na bitoto byabo; pa kuba Mwana muntu ka aji ne pa kushamina mutwe wanji ne.” (Mateo 8:20) Byo ajinga kalipentala wayukisha, Yesu wakonsheshe kumonapo kimye kya kwitungila nzubo yanengela bulongo nangwa kulenga bintu bya mapulanga byawama bingi bya kupotesha kuba’mba atainemo mali avula. Bino kechi waingijishepo busendwe bwanji kwikelamo na bintu bya ku mubiji ne.

7 Kya kumwenako kifika bingi pa muchima kya butemwe bwa kwa Yesu bwa kwipana kitanwa mu Yoano 19:25-27. Akifwanyikizhai bintu byafwainwe kwikala mu milanguluko ne mu muchima wa kwa Yesu mute wa joja juba ja lufu lwanji. Byo amanaminenga pa kichi, wajinga na kijikila pa baana banji ba bwanga, pa mwingilo wa kusapwila, kabiji kikatakata pa bulumbuluke bwanji ne byo bukobapo pa jizhina ja Shanji. Ee kine, bwikalo bwa bantu bonse bwa mu kimye kya kulutwe bwaimenejile pe aye! Bino saka akyangye kufwa, Yesu wamwesheshe kijikila pe inanji aye Maliya, awo kyamweka pa kyokya kimye waji wafwilwa kala. Yesu waambijile mutumwa Yoano kulamanga Maliya uba nobe wajinga inanji wamusema, kabiji uno mutumwa watwajile Maliya ku nzubo kwanji. Mu jino jishinda, Yesu wanengezhejile bainanji bintu bya ku mubiji ne bya ku mupashi. Byo kyajingapo kimwesho kya butemwe bwa kine!

“Wibobile Lusa”

8. Kyambo kya Kingiliki Baibolo kyo aingijisha kulumbulwilamo lusa lwa Yesu kyatala mwepi?

8 Byonka byajinga Shanji, Yesu wajinga na lusa. Binembelo bimulondolola Yesu amba wibikishangako bingi kukwasha boba bajinga mu malwa mambo waumvwanga bingi lusa. Pa kulumbulula lusa lwa Yesu, Baibolo waingijisha kyambo kya Kingiliki kituntululwa’mba ‘kubila lusa.’ Shayuka umo waamba’mba: “Kino kyambo kilumbulula ... mulanguluko wa mu muchima ulengela muntu kuba kintu. Kino ke kyambo kikatampe bingi mu Kingiliki kya kumwesha kifyele.” Akimonai bintu bimo bya mulengejilenga Yesu kuba lusa pa kuba’mba obe kyakebewenga kubiwa.

9, 10. (a) Bintu ka bya mulengejile Yesu ne batumwa banji kukebapo mpunzha ya kwa bunke? (b) Kimye jibumba kyo jamupupijile ko ayile, Yesu waubilepo byepi, kabiji mambo ka?

9 Wa kwashishe byakebewenga ku mupashi. Jishimikila jiji mu Mako 6:30-34 jamwesha kintu kyalengejile Yesu kumwesha lusa. Akifwanyikizhai byo kyajinga. Batumwa basangalele bingi mambo po po bafuminetu na kusapwila. Babwelele kwi Yesu ne kumubulatu byonse byo bamwene ne kumvwa. Bino kwapwijile jibumba jikatampe jalengejile Yesu ne batumwa banji kukankalwa kumonapo ne kimye kya kujiilamo kajo. Byo ajinga muntu uta muchima ku bintu, Yesu wamwene amba batumwa bakoka. Wibambile amba: “Iyai anweba kwa bunke bwetu mungyetu, mukakokolokepo.” Byo bakanjijile mu bwato, bayile ku bushiya bwa kabeta ka ku buyeke bwa Kizhiba kya Ngalilea kwa bunke bwabo. Bino jibumba jibamwenenga saka baya. Bakwabo nabo baumvwinetu’mba baya. Abano bonse bayilenga lubilo benda bakuzha kitulu kya ku kabeta ka buyeke bwa kizhiba ne kufika bukiji bwato saka bukyangye kufika!

10 Nanchi Yesu wazhingijile amba bamuta mfine nyi? Ine! Muchima wanji wamupile munda pa kumona jino jibumba jikatampe, jamupembejilenga. Mako wanembele amba: ‘Wamwene jibumba jikatampe, wibobile lusa, mambo baji pamo no mikooko yabula kafunga: ponkapo watatwile kwibafunjisha byavula.’ Yesu wamwene bano bantu kuba’mba bakajilwe ku mupashi. Bajinga nobe mikooko ibena kwiendelatu ine kwabula kafunga wa kwiitangijila nangwa kwiizhikijila. Yesu wayukile’mba aba bantu bebalekelejile ku batangi ba bupopweshi bakosele michima bafwainwe kwikala bakafunga bawama. (Yoano 7:47-49) Wibobijile lusa, ne kutendeka kwibafunjisha “bya bufumu bwa Lesa.” (Luka 9:11) Monai kuba’mba Yesu wibobile lusa bantu saka akyangye ne kumonatu byo bakonsheshe kubapo pa byo akebelenga kwibafunjisha. Mu ñambilo ikwabo, kifyele kyanji kechi kyafumine mu kufunjisha jibumba ne, akyo kyo kyamulengejile kwijifunjisha.

11, 12. (a) Mu bimye byanembejilwengamo Baibolo, bantu bambumba be bobanga byepi, bino Yesu waubilepo byepi kimye kyo bamusolomokele ku muntu “wakumbene mbumba”? (b) Nga kumukwata ko bamukwachile muntu wa mbumba kwi Yesu kwafwainwa kwamulengejile kwiumvwa byepi, kabiji byaubile dokotala umo bimwesha byepi kino?

11 Wakwashishe bamanaminenga. Bantu bajinga na bikola byapusana pusana bayukile’mba Yesu wajinga na lusa kabiji kechi bamuchinanga ne. Kino kyamwekele patoka kimye muntu “wakumbene mbumba” kyo amusolomokele Yesu ye balondejilenga ku jibumba. (Luka 5:12) Mu kimye kyanembejilwengamo Baibolo, bantu bambumba bebabikanga kwa bunke bwabo kuchina kusambwisha bakwabo kino kikola. (Kubala 5:1-4) Bino mukuya kwa kimye, bantangi ba bayudea baishile kwikala na ndangulukilo yatama pa mambo a mbumba ne kwibikila mizhilo yabo bene yabula kufwainwa.a Nangwa byonkabyo, akimonai Yesu byo aubile ku muntu wa mbumba: “Kwaishile muntu wa mbumba kwanji, sa amusashila ne kumufukamina panshi, ne kumwambila’mba, umvwe mwaswa, mwayuka kumbuka. Ponkapo byo amubile lusa, watanyikile kuboko kwanji ne kumukwata’mba, Naswa; mubukwe. Kabiji ponkapotu mbumba yamulekele.” (Mako 1:40-42) Yesu wayukile’mba awa muntu wa mbumba kechi wafwainwe kutanwa popa pajinga bakwabo ne. Bino mu kifulo kya kumupanga, Yesu waumvwine lusa kya kuba waubile ne kintu kyabulanga kubiwa. Wamukwachile!

12 Akifwanyikizhai uno wa mbumba byo eumvwine pa kumukwata! Pa kuba’mba kino kyumvwanyike, akilangulukai pa kino kyamwekele. Dokotala wa jizhina ja Paul Brand, wayuka bya mbumba, washimikizha pa muntu wa mbumba ye babukile mu India. Kimye kyo bamupiminenga, uno dokotala wamukwachile pa kipuzhi uno wa mbumba ne kumulumbulwila byo asa kubukwa kupichila mu wamutuntulwijilengako. Ponkapotu, uno muntu wa mbumba watendekele kujila. Dokotala washikishe’mba: “Naamba kyatama nyi?” Awa watuntulwilenga washikishe yewa nsongwalume wa mbumba mu mulaka wanji ne kukumbula’mba: “Ine badokotala. Waamba’mba ubena kujila mambo mwaji kumubika kuboko kwenu pa kipuzhi kyanji. Papita myaka yavula monka eshila kuno kafwako wakimukwatapo ne.” Ku yewa muntu wa mbumba wasolomokele Yesu, kumukwata ko amukwachile kwalumbulwile byavula. Panyuma ya kumukwatatu jimo, kikola kya mulengelanga kwikalatu bunke kyapwile!

13, 14. (a) Ki ka Yesu kyo asambakene kimye kyo asolomokele ku muzhi wa Naina, kabiji ki ka kyalengejile kino kintu kwikala kya bulanda bwine? (b) Lusa lwa Yesu lwamulengejile kubila ki ka mwanamukazhi wafwilwa mwina Naina?

13 Kufumyapo bulanda. Yesu waumvwanga bingi lusa na mambo a bulanda bwajingamo bantu. Akimonai kya kumwenako kiji mu jishimikila jiji mu Luka 7:11-15. Kino kyamwekele kimye Yesu kyo asolomokele kwapela muzhi wa Naina mu Ngalilea. Byo afikile kwipi na kibelo kya muzhi, wataine bantu basenda mufu. Bintu kechi byajinga bulongo ne. Nsongwalume wajingatu mwana wamulume umo wafwile, kabiji inanji wajinga wafwilwa. Kyamweka kunyuma wajingapo ne jikwabo mukachi ka bantu basendele mufu—kijilo kya mwatawanji. Pa kino kimye ke mwananji, awo kampe ye wajingatu wa kumukwashangako. Jibumba jajinga nanji kampe mwajinga ne bantu bakwabo bajijilenga mabingo ne bañomba baimbilenga nyimbo ya bulanda. (Yelemiya 9:17, 18; Mateo 9:23) Nangwa byonkabyo, Yesu washinkamikiletu meso pa inetu wajinga na bulanda, ne kuya kwipi ku kintanzhi kyo basendejilepo mubiji wa mwananji.

14 Yesu “wamubijile lusa” uno inetu wafwijilwe. Na jiwi ja kutekenesha wamwambijile amba: “Kilekai kujila inetu.” Kwakubula ne kumwitatu ne, wafwenyenye kwipi ne kukwata pa kintanzhi. Aba basendele kintanzhi kampe ne jibumbatu jonse jashala—baimene. Na jiwi ja bulume, Yesu waambile ku kitumbi amba: “Nsongwalume nakwambila namba, Buka!” Ki ka kyalondejilepo? “Waji mufu wabukile ne kwikala, ka ambe ne kwamba” uba nobe bamubushatu pa tulo twine! Kepo palondela ne bino byambo bikizha muchima bya kuba’mba: “Ne Yesu wamulubwile kwi inanji.”

15. (a) Mashimikila a mu Baibolo a pa mambo a Yesu byo aubilenga lusa amwesha ñanyi lukwatankano luji pakachi ka lusa ne kubapo kintu? (b) Twakonsha kulonda byepi Yesu mu luno lubaji?

15 Ki ka kyo tufunjilako ku ano mashimikila? Mu bibye byonse, monai lukwatankano luji pakachi ka lusa ne kubapo kintu. Kimye kyonse Yesu kyo amonanga malwa ajimo bakwabo wibobilanga lusa, kabiji kechi waumvwangatu lusa kwakubula kubapo kintu ne. Twakonsha kulonda byepi kya kumwenako kyanji? Byo tuji bena Kilishitu, tuji na mutembo wa kusapwila mambo awama ne kulenga baana ba bwanga. Kintu kikatampe kitulengela kuba bino ke butemwe bo twatemwa Lesa. Nangwa byonkabyo, twayai tuvulukenga kuba’mba, uno mwingilo wa kusapwila ke mwingilo ukebewa lusa. Umvwe ketumvwine bantu lusa byonka byaubanga Yesu, michima yetu iketutundaikanga kwibabulako mambo awama papelela bulume bwetu. (Mateo 22:37-39) Ibyepi pa mambo a kumwesha lusa ku bakwetu ba mu lwitabilo babena kuyanda nangwa baji na bulanda? Kuba twafumyapo buyanji mu jishinda ja kukumya nangwa kusangula bafwa ne. Nangwa byonkabyo, twakonsha kumwesha lusa kupichila mu kumwesha’mba twibata muchima nangwa kupanapo bukwasho bwafwainwa.—Efisesa 4:32.

“Tata! Mwibalekele Mambo”

16. Nga kuswila jimo kwa Yesu kwa kulekela mambo kwamwekele byepi ne pa kimye kyo ajinga pa kichi kyalumanamo?

16 Yesu wamwesheshe bulongo butemwe bwa Shanji mu jishinda jikwabo janema—‘waswijile jimo kulekela mambo.’ (Masalamo 86:5) Kuno kuswila jimo kwamwekele ne kimye kyo ajinga pa kichi kya lumanamo. Byo akanjikizhiwe kufwa lufu lulenga bumvu, ne misomali sa yapulankana mu maboko ne ku maulu anji, ki ka Yesu kyo aambilepo? Nanchi walombele kwi Yehoba amba akambule bantu bamwipayile nyi? Mu kifulo kya kuba bino, pa byambo byanji bya kupezhako mwajinga ne bino byambo bya kuba’mba: “Tata! Mwibalekele mambo; mambo kechi bayuka kyo boba ne.”—Luka 23:34.b

17-19. Mu ñanyi mashinda Yesu mo amwesheshe kuba’mba wamulekejileko mambo Petelo nangwa kya kuba wamukaine jisatu?

17 Kampe kya kumwenako kikatampe kya Yesu byo alekela mambo kyakonsha kumwekela mu byo aubile na mutumwa Petelo. Petelo wamutemenwe bingi Yesu. Pa Nisanyi 14, bufuku bwa juba ja kupelako ja bwikalo bwa Yesu, Petelo wamubujile amba: “Nkambo, naswila jimo kuya nenu ne mu kaleya ne ku lufu.” Pano bino panyumatu ya kakimye kacheche, Petelo wamukaine Yesu jisatu amba kechi wamuyuka ne! Baibolo witubula kyaubiwe kimye Petelo kyo akaine ja busatu: “Kepo Nkambo afutulukile kamutale Petelo.” Byo kyamukolele ku muchima na mambo a kubaya kwa mambo anji, Petelo “walupukile, ne kujila bingi na bulanda.” Yesu byo afwile joja juba, uno mutumwa kampe walangulukilenga amba, ‘Kana Nkambo yami wandekelako mambo nyi, kana?’—Luka 22:33, 61, 62.

18 Petelo kechi wafwainwe kupembelela mukumbu kimye kyabaya ne. Yesu wasangwilwe lukelo pa Nisanyi 16, kabiji kyamweka pa jonkaja juba wayile na kupempula Petelo. (Luka 24:34; 1 Kolinda 15:4-8) Mambo ka Yesu o atelejile muchima uno mutumwa wamukainetu nsalansala? Yesu wafwainwa wakebelenga kumutekenesha Petelo walapijile kuba’mba wamutemwa kabiji wanemekwa bingi kwi Nkambo yanji. Bino Yesu waubile byavula kukila pa kumutekeneshatu Petelo.

19 Palutwe kacheche, Yesu wamwekele ku baana ba bwanga pa Kizhiba kya Ngalilea. Pa kyonkakya kimye, Yesu waipwizhe Petelo bimye bisatu (wakaine Nkambo yanji bimye bisatu) pa butemwe bwanji pe Yesu. Panyuma ya kumwipuzha bwipuzho kimye kya busatu, Petelo wakumbwile amba: “Nkambo, anweba mwayuka bintu byonse; mwayuka byo nemutemwa.” Ee, Yesu wayukile bikala mu michima ya bantu, wayukishetu bulongo butemwe Petelo bo amutemenwe. Byonkabyo, Yesu wapele Petelo kimye kya kumwesha butemwe bwanji. Kabiji kunungapo, Yesu wapele Petelo mwingilo wa ‘kujisha’ ne ‘kulama’ ‘twana twanji twa mikooko.’ (Yoano 21:15-17) Patanshitu, Petelo wapewe mwingilo wa kusapwila. (Luka 5:10) Pano pa kino kimye, pa kumumwesha’mba wamuketekela bingi, Yesu wamupele mwingilo mukwabo wakilamo kubaya—wa kulama bonse batendekele kwikala baana ba bwanga ba kwa Yesu. Panyuma ya kino, Yesu wamupele Petelo kifulo kikatampe mu mwingilo wa baana ba bwanga. (Byubilo 2:1-41) Kyamweka Petelo wakasulukile bingi pa kuyuka’mba Yesu wamulekelako mambo kabiji wamuketekela!

Nanchi ‘Mwibuyuka Butemwe bwa Kilishitu’ Nyi?

20, 21. Twakonsha “kwibuyuka byepi butemwe bwa Kilishitu”?

20 Ee kine, Mambo a Yehoba alumbulula bingi bulongo butemwe bwa Kilishitu. Bino nangwa byonkabyo, twakonsha kumwesha byepi butemwe bwa Yesu? Baibolo witukambizha ‘kuyuka butemwe bwa Kilishitu bukankalwa maana kuyuka.’ (Efisesa 3:19) Byonka byo twamona, mashimikila a Mambo awama a bwikalo bwa Yesu ne mwingilo etufunjisha byavula pa butemwe bwa Kilishitu. Nangwa byonkabyo, “kwibuyuka butemwe bwa Kilishitu” kechi kufundatu byamba Baibolo pe aye kyapwa ne.

21 Kyambo kya Kingiliki kyatuntululwa’mba ‘kuyuka’ kilumbulula “kuyuka kwa kuba kintu kupichila mu kwikibijila.” Umvwe twamwesha butemwe byonka Yesu byo ebumwesheshe—kwipana atweba bene na muchima yense kwingijila bakwetu, kwibamwesha lusa mu byo bakajilwa, ne kwibalekelako mambo kufuma mu muchima—ko kuba’mba twakonsha kumvwisha bulongo byo eumvwa. Mu jino jishinda, kupichila mu kwibijila bintu, ‘twibuyuka butemwe bwa Kilishitu bukankalwa maana kuyuka.’ Kabiji kange tulubengako ne, kuba’mba, umvwe sa twikala byajinga Kilishitu, po po tukafwenyesha ku muntu awo Yesu ye alondele bulongo, Lesa wetu wa butemwe, aye Yehoba.

[Tubyambo twa mushi]

a Mizhilo ya bayudea yaambile kuba’mba kafwako wafwainwe kwimana na muntu wa mbumba pepi mamita 1.8 ne. Kabiji umvwe kekupite mwela, muntu wa mbumba waimenanga palepa byobya mamita 45. Buku wa Midrash Rabbah waamba pe labi umo wafyamanga ku bantu bajinga na mbumba kabiji ne mukwabo waasanga mabwe bajinga na mbumba kuba’mba baye kwalepa. Onkao mambo, bantu bambumba bayukile byo kikola ku muchima na mambo a kukanwa ne kwiumvwa basulwa kabiji babula kukebewa.

b Lubaji lutanshi lwa Luka 23:34 belufumyamo mu ma manyusikilipiti amo akala. Nangwa byonkabyo, na mambo a kuba bino byambo bitanwa mu ma manyusikilipiti avula aswishiwa, byabikwamo mu Baibolo wa New World Translation ne mu ma Baibolotu akwabo avula. Kyamweka Yesu waambilenga pa bashilikale bena Loma bamupopele pa kichi. Kechi bayukile kyo baubilenga ne, mambo kechi bamuyukile Yesu byo ajinga ne. Pano bino bantangi ba bupopweshi balengejile’mba epayiwe bo bene bafwile nao mambo baubijilemotu kya nshiji. Bavula bamwiabo kafwako wafwainwe kulekelwa mambo ne.—Yoano 11:45-53.

Mepuzho a Kulangulukapo

Mateo 9:35-38 Jishinda ka jikatampe Yesu jo amwesheshemo lusa nangwa’mba kifyele, kabiji kino kyafwainwa kwitufikila byepi?

Yoano 13:34, 35 Mambo ka o kyanemena kwi atweba kumwesha butemwe bwa Kilishitu?

Loma 15:1-6 Twakonsha kulonda byepi muchima wa Kilishitu wakubula kwitemwa?

2 Kolinda 5:14, 15 Kumvwisha ne kusanchila bukuzhi kwafwainwa kulengela ndangulukilo ya bintu mu bwikalo, bikonkwanyi, ne ngikelo yetu kwikala byepi?

[Kipikichala pa peja 295]

“Watanyikile kuboko kwanji ne kumukwata”

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu