BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • kr Kitango 8 pp. 78-86
  • Byakwingijisha pa Kusapwila​—Kunemba Mabuku Akwingijisha Mwaya Ntanda Yonse

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Byakwingijisha pa Kusapwila​—Kunemba Mabuku Akwingijisha Mwaya Ntanda Yonse
  • Bufumu bwa Lesa Bubena Kulama!
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Mfumu Wafunjisha Bakalume Banji bya Kubyala Nkunwa ya Bukine
  • Kusanta pa bya Kwingijisha ne Lufunjisho
  • Yehoba ke Lesa Wisamba na Bilengwa Byanji
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba—2015
  • Ntuntulwilo Yawama ya Mambo a Lesa
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba—2015
  • Kutuntulula mu Milaka Yavula​—Byo Bengila uno Mwingilo
    Labainga!—2016
  • Byalengela Kuba’mba Twikale na Baibolo
    Labainga!: Byalengela Kuba’mba Twikale na Baibolo
Monai Bikwabo
Bufumu bwa Lesa Bubena Kulama!
kr Kitango 8 pp. 78-86

KITANGO 8

Bya Kwingijisha pa Kusapwila​—Kunemba Mabuku a Kwingijisha Mwaya Ntanda Yonse

BIJI MU KINO KITANGO

Yehoba watwajijila kwitupa bya kwingijisha pa kufunjisha bantu ba mu bisaka, mikoka, ne njimi

1, 2. (a) Ñanyi kintu kyalengejile kusapwila mambo awama mu Bufumu bwa bena Loma mu myaka kitota kitanshi? (b) Ñanyi bishinka bimwesha amba Yehoba ubena kwitukwasha mu ano moba? (Monai kakitenguluzha ka kuba’mba “Mambo Awama Kukila pa Njimi 670.”)

BAKAÑENDA bayile ku Yelusalema kibapezhezhe bingi maana pa byo baumvwine. Bena Ngalilea baambilenga bulongo milaka ya ku byalo bingi kabiji byo baambilenga byafikile bebatelekelenga pa muchima. Pajinga pa Pentekosita mu 33 C.E., baana ba bwanga batambwijile kya bupe kya kukumya kya kwamba milaka yapusana pusana kabiji kino kyamwesheshenga kuba’mba bajinga na mupashi wa Lesa. (Tangai Byubilo 2:1-8, 12, 15-17.) Mambo awama o basapwijile pa joja juba afikile ku bantu ba nkomeno yapusana pusana kabiji afikile ne mwaya Bufumu bwa Loma bonse.—Kolo. 1:23.

2 Lelo jino, bantu ba Lesa kechi bamba milaka yapusana pusana mu jishinda ja kukumya ne. Nangwa byonkabyo, babena kutuntulula mambo awama a Bufumu mu milaka yavula kukila pa 670. (Byu 2:9-11) Bantu ba Lesa banemba mabuku avula ne mu milaka yapusana pusana pa kuba’mba mambo a Bufumu afike monse mwapela ntanda.a Kino kimwesha kuba’mba Yehoba ubena kwingijisha Mfumu Yesu Kilishitu kutangijila mwingilo wetu wa kusapwila. (Mat. 28:19, 20) Byo tusakufundanga pa bintu bimo byo twaingijisha pa kwingila uno mwingilo pa myaka 100 yapitapo, monai Mfumu byo atwajijila na kwitufunjisha kutemwa bantu kabiji ne kwitutundaika kwikala bafunjishi ba Mambo a Lesa.—2 Timo. 2:2.

MAMBO AWAMA KUKILA PA MILAKA 670

MU 2000, Jibumba Jitangijila janengezhezhe sukulu wa kufunjisha bantuntuluzhi mu ntanda yonse. Sukulu mutanshi wajinga wa kufunda Kizungu pa bañondo basatu wajinga na bafunjishi 25 bafunjishe bantuntuluzhi 1,944 batuntulwilenga mu milaka 182. Uno sukulu wakwashishe bantuntuluzhi kumvwisha byambo bya Kizungu saka bakyangye kutuntulula. Kununga pa kufunda mulaka wa Kizungu, sukulu wafunjishe bantuntuluzhi kumvwisha byambo, mo byanembelwa, ñumvwanyikilo, nkebelo ne bantu bo banembela.

Sukulu mukwabo watendekele mu 2001 na bantuntuluzhi baingila pa myaka yavula. Uno sukulu wamba pa mashinda amo a kutuntulwilamo. Mabumba onse a bantuntuluzhi bapita mu uno sukulu.

Kununga pa ano masukulu, Jibumba Jitangijila janengezha dipatimenti wa Translator Help Desk. Umvwe kya kuba jibumba ja bantuntuluzhi jibena kukeba bukwasho pa byambo byo babula kumvwisha nangwa kechi baumvwisha jishinda ja kutuntulwilamo byambo bimo ne, bakonsha kutuma ku uno dipatimenti kwingijisha Intaneti. Umvwe byo babena kukeba paji wibinembele, dipatimenti wa Translator Help Desk wipuzha banembele buku. Umvwe batana mukumbu, kechi batuminatu bonka baipwizhe ne, bino basampanya ku mabumba onse a bantuntuluzhi mwaya ntanda yonse babena kwingijila pa yewo buku. Mukumbu bamubika mu biñambañamba bya kompyuta bingijisha bantuntuluzhi bonse. Kuba bino, kulengela mabumba baji na lukatazho lumotu pa kutuntulula kwingijisha bino byambo byo batuma.

Ano masukulu akwasha byepi bantuntuluzhi? Ntuntuluzhi umo waambile amba: “Sukulu witukwasha kuyuka mashinda a kwingijisha pa kutuntulula byambo bya mu Kizungu kabiji witukwasha kuyuka mwakupelela pa kuba’mba tubule kupimpula byambo bine byo banembele. A luno twayuka bya kuba umvwe byambo byakatazha mwa kwibinembela.”

Mu 2013, bantuntuluzhi kukila pa 2,700 baingijilenga mu mapunzha kukila pa 190 pa kuba’mba basampanye mambo awama mu milaka kukila pa 670. Uno mwingilo ubena kwingijiwa mambo Mfumu Yesu Kilishitu ubena kukwasha.—Mat. 28:19, 20; Lum. 14:6.

Jibumba ja bantuntuluzhi mu Timor-Leste

Jibumba ja bantuntuluzhi mu Timor-Leste

Mfumu Wafunjisha Bakalume Banji bya Kubyala Nkunwa ya Bukine

3. Mambo ka o twingijishisha mabuku apusana pusana mu mwingilo wa kusapwila?

3 Yesu waesakenye “mambo a Bufumu” ku nkunwa ne muchima wa muntu ku mushiji. (Mat. 13:18, 19) Byonkatu byuba njimi ujima mashamba, wakonsha kwingijisha bingijisho byapusana pusana pa kuba’mba anengezhe mushiji bulongo ne kubyalapo nkunwa, bantu ba Yehoba baingijisha bintu byapusana pusana bibakwasha kunengezha michima ya bantu bavula pa kuba’mba batambwile mambo a Bufumu. Bimo bingijisho bebingijishetu pa kimye kicheche. Bikwabo nabiji mabuku ne magazini batwajijila kwibingijisha mu mwingilo wanema. Kupusanako na mashinda o baingijishe a kusapwilamo ku bantu bavula o twisambilepo mu kitango kyafumako, byonse bingijisho byaambiwapo muno, byakwasha basapwishi ba Bufumu bya kwisamba na bantu.—Byu. 5:42; 17:2, 3.

Bantu babiji babena kwingila mu myaka ya mu ma 1930

Kulenga bijimba bya malekodi ne bya kwambilamo, mu Toronto, Canada)

4, 5. Baingijishanga byepi bijimba bya malekodi, kabiji ñanyi mwingilo bino bijimba byo byabulanga kuba?

4 Majashi o bakopa. Mu ma 1930 kufika mu 1940, basapwishi baingijishanga majashi a Baibolo o bakopele mu tubijimba. Majashi o bakopanga aikalangatu a maminiti atanu nangwa kubwela panshi. Ano majashi o bakopanga aambanga pa mitwe nabiji ya kuba’mba “Balesa basatu,” “Mpunzha ya lumanamo,” ne pa “Bufumu.” Nanchi ano majashi a kukopa beengijishanga byepi? Mulongo Clayton Woodworth Jr., wabatizhiwe mu 1930 mu United States, waambile’mba: “Nasendanga ka kyola mwaikalanga kijimba kya malekodi, ne kubika bulongo nguya pa lekodi pa kuba’mba kijile bulongo. Inge nafika pa nzubo, nashinkula ka kyola muji kijimba ne kubika nguya bulongo pa lekodi ne kukonkonsha. Umvwe mwina nzubo walupuka, naambanga amba, ‘Nji na byambo byanema byo mbena kukeba kuba’mba mutelekeko.’” Bantu baubangapo byepi? Mulongo Woodworth waamba’mba “Javula bantu kechi bakananga ne. Bamo bakananga ne kushinkako. Kimo kimye, balangulukanga amba mbena kupotesha bijimba bya malekodi.”

Mo babika lekodi ya jashi ja Baibolo jaambile ba J. F. Rutherford

Mu 1940, kwajinga majashi apusana pusana kukila pa 90 kabiji balengele malekodi kukila pa milyonyi umo

5 Mu 1940, bakopele majashi apusana pusana kukila pa 90 kabiji balengele malekodi kukila pa 1 milyonyi. Ba John E. Barr baingilanga mwingilo wa bupainiya pa kyokya kimye mu Britain kabiji bajingapo ne mu Jibumba Jitangijila baambile’mba: “Kufuma mu 1936 kufika mu 1945, naingijishanga kijimba kya malekodi. Kechi naumvwanga bulongo kwingila kwa kubula kino kijimba ne. Kumvwa ku jashi ja Mulongo Rutherford pa nzubo ya muntu kwantundaikanga bingi kabiji naumvwangatu nobe nji nanji. Nangwa byonkabyo, kwingijisha kijimba kya malekodi kechi mwaikalanga kufunjisha bantu mu mwingilo ne, ko kuba’mba kwamba byambo bifika bantu pa muchima.”

6, 7. (a) Ñanyi bintu byawama byafumine mu kwingijisha bikachi panembwa mambo awama, kabiji bantu balangulukangapo byepi pa bino bikachi? (b) Mu ñanyi jishinda Yehoba mo etufunjishisha bya kwamba?

6 Bikachi panembwa mambo awama. Kutendeka mu 1933, basapwishi bebatundaikile kwingijisha bikachi panembwa mambo awama mu mwingilo wa ku nzubo ku nzubo. Kikachi panembwa mambo awama kyalepele masentimita 7.6 mu bwipi, kabiji mubula kyajinga 12.7. Panembelwe byambo bicheche bya mu Baibolo kabiji balumbulwilepo buku waimena pa Baibolo wakonsha kutambula mwina nzubo. Musapwishi wapananga kano ka kikachi ku mwina nzubo ne kumwambila kutangapo. Ba Lilian Kammerud abo bajinga bamishonale mu Puerto Rico ne mu Argentina baambile amba: “Natambwile ka kikachi panembwa mambo awama.” Mambo ka? Baambile amba “Atweba bavula kechi kitupelejile kutendeka kwamba na bantu ne. Kino kyankwashishe kupijilwa kusolomoka bantu.”

Kikachi panembwa mambo awama Kiitalyani

Kikachi panembwa mambo awama (Kiitalyani)

7 Mulongo David Reusch wabatizhiwe mu 1918 waambile amba: “Bikachi panembwa mambo awama byakwashishe balongo mambo bavula kechi bayukile bya kutendeka kwisamba na muntu ne.” Kimo kimye, bino bikachi kechi byaingilanga bulongo ne. Mulongo Reusch waambile amba “kimye kimo twatananga bantu balangulukanga amba kechi twamba ne. Ne kya kine, kechi twisambanga na bantu ne. Pano bino, Yehoba wakebelenga amba twikale ke bamwingilo wanji pa kuba’mba tusapwilenga ku bantu. Kechi papichile ne kimye kyabaya ne, witufunjishe bya kwingijisha binembelo ku bena nzubo. Mu myaka ya mu ma 1940, watendekele kwitufunjisha kupichila mu Sukulu wa Mwingilo wa Lesa.”—Tangai Yelemiya 1:6-9.

8. Mwakonsha kuba byepi pa kuba’mba Kilishitu emufunjishenga?

8 Mabuku. Kutendekatu mu 1914, bantu ba Yehoba banemba mabuku apusana pusana kukila pa 100 aamba pa mitwe iji mu Baibolo. Mabuku amo beanembejile kukwasha basapwishi kufikilamo kwikala ba mwingilo. Ba Anna Larsen ba ku Denmark, basapwishi baingila pa myaka 70 baamba’mba: “Yehoba witukwashishe bingi kwikala basapwishi bafikilamo kupichila mu Sukulu wa Mwingilo ne mabuku o twatambwijilenga. Mvuluka buku mutanshi watelwanga amba Theocratic Aid to Kingdom Publishers, (Kukwasha Basapwishi ba Bufumu bya Kwingila Mwingilo wa Lesa)” walupwilwe mu 1945. Palondejile mukwabo wa “Equipped for Every Good Work”, (Winengezha Bulongo Kwingila Mingilo Yawama) walupwilwe mu 1946. Luno tuji na buku wa kuba’mba Mwenaimo mu Sukulu wa Lufunjisho lwa Mwingilo wa Lesa walupwilwe mu 2001.” Kwambatu kine, Sukulu wa Mwingilo wa Lesa ne mabuku akwabo aingila mwingilo wanema bingi mambo Yehoba “witulengela kufikilamo bulongo mu kwikala bamingilo.” (2 Ko. 3:5, 6) Nanchi mwanembesha mu Sukulu wa Mwingilo wa Lesa nyi? Nanchi musenda buku wa Sukulu wa Mwingilo ku kupwila mulungu ne mulungu ne kulondelamo kimye kalama wa sukulu kyo abena kutangamo nyi? Umvwe byobyo muba, Kilishitu ukemufunjisha pa kuba’mba mukekale mufunjishi wawama.—2 Ko. 9:6; 2  Timo. 2:15.

9, 10. Mabuku akwasha byepi kubyala ne kutekezha nkunwa ya bukine?

9 Yehoba witukwasha ne kupichila mu jibumba janji jinengezha mabuku akwasha basapwishi kulumbulula mafunjisho a mu Baibolo a kutendekelapo. Buku wa kuba’mba Icine Icitungulula ku Bumi bwa Ciyayaya mu Kibemba wakwashishe bingi. Patanshitu walupwilwe mu 1968 kabiji bantu bavula bamutemenwe. Mwingilo wa Bufumu wa mu November 1968 waambile’mba, “Bantu bavula bakebelenga bingi buku wa Icine kya kuba’mba ku ofweshi wa Brooklyn baingilanga ne bufuku mu ñondo wa September.” Kibaaba kyatwajijile kwamba amba: “Mu ñondo wa August mabuku a Icine akebewenga a kijile pa mabuku o batuma jonse na kibelengelo kya kichika kya 1 milyonyi.” Byo kyafikilenga mu ma 1982, mabuku kukila pa 100 milyonyi anembelwe mu milaka 116. Pa kupitapo myaka 14 kufuma mu 1968 kufika mu 1982, buku wa Icine walengejile basapwishi ba Bufumu kuvujilako kukila pa 1 milyonyi.b

10 Mu 2005, buku mukwabo wawama wa kukwasha bantu kufunda Baibolo wa Nanchi Baibolo Kine Ufunjisha’mba Ka? walupwilwe. Uno buku wanembwa mu milaka 256 kabiji bapulinta mabuku afika ku 200 milyonyi. Ñanyi bintu byafumamo? Mu myakatu 7, kufuma mu 2005 kufika mu 2012, bantu 1.2 milyonyi bo baikala basapwishi ba mambo awama. Pa kimye kimotu, kibelengelo kya bantu babena kufunda Baibolo kyayilako palutwe kufuma pa 6 milyonyi kufika ku 8.7 milyonyi ne kukilapo. Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, Yehoba ubena kupesha mwingilo wa kubyala ne kutekezha nkunwa ya bukine bwa Bufumu.—Tangai 1 Kolinda 3:6, 7.

11, 12. Kwesakana na binembelo byatongolwa, ñanyi bantu bo banembelanga magazini etu?

11 Magazini. Kala, Kyamba kya Usopa kyanembelwangatu “kajitanga kacheche,” baji na “luketekelo lwa kuya mwiulu.” (Luka 12:32; Hebe. 3:1) Pa October 1, 1919, jibumba ja Yehoba jalupwile magazini mukwabo wanembejilwe kukwasha bena kengi. Uno magazini wayile nkuwa ku Bafunda Baibolo ne ku bantutu kya kuba bantu bavula bamutemenwe bingi pa myaka yavula kukila ne byo batemenwe Kyamba kya Usopa. Patanshitu, uno magazini bamutelanga amba The Golden Age. Mu 1937, batendekele kumutela amba Consolation. Kabiji mu 1946, po batendekele kumutela amba Labainga!

12 Pa myaka yavula yapitapo, mwekelo ne nembelo ya Kyamba kya Usopa ne Labainga! byapimpulwa, bino mwingilo wa ano magazini wa kusampanya Bufumu bwa Lesa ne kulengela bantu kuketekela mu Baibolo kechi wapimpulwa ne. Lelo jino, Kyamba kya Usopa, bifuma bibiji, kya kufundamo ne kya bena kengi. Bantu “ba ku nzubo yanji” bo banembela kya kufundamo, ko kuba’mba “kajitanga kacheche” ne “mikooko ikwabo.”c (Mat. 24:45; Yoa. 10:16) Kya bena kengi bekinengezhezha bantu bakyangye kuyuka bukine bino banemeka Baibolo ne Lesa. (Byu. 13:16) Labainga! bamunengezhezha bantu babula kuyuka byavula pa Baibolo ne Lesa wa kine aye, Yehoba.—Byu. 17:22, 23.

13. Ñanyi bintu byawama byo mutana byaamba pa magazini etu? (Isambai pa kakitenguluzha ka kuba’mba “Kibelengelo kya Mabuku mu Ntanda Yonse.”)

13 Pa kutendeka kwa mwaka wa mwingilo wa 2014, pa ñondo pa ñondo, Labainga! watendekele kunembwa kukila pa mamilyonyi 44 kabiji Kyamba kya Usopa mamilyonyi 46. Labainga! watuntulwilwe mu milaka 100, kabiji Kyamba kya Usopa kukila pa 200, kino kyalengela ano magazini kutuntululwa mu milaka yavula kabiji o magazini o batanga bingi ku bantu mwaya ntanda yonse! Bino byonse byaubiwa, kechi byakonsha kwitulengela kukumya ne. Mu ano magazini muji mambo aambilepo Yesu amba akasapwilwa pano pa ntanda ponse.—Mat. 24:14.

14. Ñanyi bintu byo twatundaika, kabiji mambo ka?

14 Baibolo. Mu 1896, Mulongo Russell ne balunda nanji bapimpwile jizhina jo banembangapo pa mabuku pa kuba’mba pekalenga kyambo kya Baibolo; ne kutelwa’mba Watch Tower Bible and Tract Society. Luno lupimpu lwaijilemo mambo Baibolo po paimena mwingilo wa kusampanya mambo awama aamba pa Bufumu. (Luka 24:27) Monka mwayila jizhina jayukanyikwa ja jibumba, bantu ba Lesa bengila na mukoyo kusampanya mabuku ne kutanga Baibolo. Kyakumwenako, mu 1926, twapulintile Baibolo wa The Emphatic Diaglott, Baibolo wa Binembelo bya bena Kilishitu bya Kingiliki wanembelwe ne Benjamin Wilson pa minkinyi yetu ya kupulintilapo. Kutendeka mu 1942, twapulintile ne kusampanya ma Baibolo 700,000 a King James Version. Panyuma ya myaka ibiji, twatendekele kupulinta Baibolo wa American Standard Version, amo mutanwa jizhina ja Yehoba bimye 6,823. Mu mwaka wa 1950, twasampenye ma Baibolo kukila pa 250,000.

15, 16. (a) Ñanyi bintu byo mwatemwa mu Baibolo wa New World Translation? (Isambai pa kakitenguluzha ka kuba’mba “Kutuntululwa kwa Baibolo.”) (b) Twakonsha kuswisha byepi Yehoba kwitufunjisha?

15 Mu 1950, Baibolo wa Binembelo bya Ntanda Ipya bya Kingiliki bya Bwina Kilishitu mu Kizungu walupwilwe. Mu 1961, balupwileko volyumu umo wa Baibolo yense wa New World Translation of the Holy Scriptures. Uno Baibolo wanemeka Yehoba kupichila mu kubwezhamo jizhina ja Yehoba ponka po jajinga mu mulaka mutanshi wa Kihebelu. Mu uno Baibolo wa New World Translation, jino jizhina jitanwamo bimye 237 mu Binembelo bya bwina Kilishitu bya Kingiliki. Uno Baibolo wapitulukwamo bimye byavula, kabiji mu 2013 bapitulukilemo jikwabo pa kuba’mba apeele kumumvwa ne kutanga. Mu 2013, Baibolo wa New World Translation yense nangwa lubaji lumo wapulintwa kukila pa mamilyonyi 201 mu milaka 121.

16 Nga bantu baubapo byepi pa kutanga New World Translation mu mulaka wabo? Mwanamulume wa ku Nepali waambile amba: “Bavula bakankalwanga kumvwa biji mu Baibolo wa mu mulaka wa ki Nepalese, mambo baingijishe mulaka wa kala. Pano luno tubena kumvwisha biji mu Baibolo mambo baingijisha mulaka wamba bantu luno.” Mwanamukazhi wa ku Central African Republic byo atangilenga Baibolo wa mu ki Sango, wajijile ne kwamba’mba: “Uno ye mulaka ye ñamba jonse.” Byonka byo kyajinga ku uno mwanamukazhi, atweba bonse twakonsha kuswisha Yehoba kwitufunjisha kupichila mu kutanga Mambo anji moba onse.—Sala. 1:2; Mat. 22:36, 37.

Kusanta pa bya Kwingijisha ne Lufunjisho

17. Mwakonsha kumwesha byepi kuba’mba musanta pa bya kwingijisha byo betupa ne pa lufunjisho, kabiji ñanyi bintu bikafumamo umvwe mwauba bino?

17 Nanchi musanta pa bya kwingijisha ne pa lufunjisho bitupa Mfumu Yesu Kilishitu nyi? Nanchi mwikalako na kimye kya kutanga mabuku anengezha jibumba ja Lesa ne kwiengijisha kukwasha bantu nyi? Umvwe byobyo kiji, musa kwitabizha byaambile Nyenga Opal Betler, wabatizhiwe pa 4 October, 1914. Ba Opal baambile amba: “Pa myaka yavula, bamwatawami [Ba Edward] ne amiwa twaingijishanga kijimba kya malekodi ne bikachi panembwa mambo awama. Twasapwilanga ku nzubo ku nzubo kwingijisha mabuku, tubuku, ne magazini. Twaikalanga na mukwekele ne kwenda kiombe na kusampanya mambo awama anembwa mu mabuku. Mu kuya kwa kimye, betufunjishe kubwela ku bantu [luno kutelwa kuba’mba kubwelako] ne kufunjisha bantu babena kukeba kufunda Baibolo mu mazubo abo. Twapayankene mu uno mwingilo kabiji twajinga na lusekelo.” Yesu walayile kuba’mba bantu banji bakapayankana na kubyala, kunowa ne kusangalela pamo. Bantu bavula baji nobe ba Opal betabizha bino byambo bya bukine biji mu uno mulaye.—Tangai Yoano 4:35, 36.

18. Ñanyi mwingilo ye tuji nanji?

18 Bantu bavula bakyangye kwikala bakalume ba Mfumu bakonsha kumona bantu ba Lesa amba ‘kechi bafunda ne, bino bantutu.’ (Byu. 4:13) Akilangulukaipotu pa kino! Mfumu walengela bantutu kunemba mabuku avula, atuntululwa mu milaka yavula ne kwiasampanya bingi kukila mabuku onse. Kyakilamo kunema, witufunjisha ne kwitutundaika kwingijisha bino byonse bya kwingijisha pa kusampanya mambo awama ku bantu ba mikoka yonse. Tuji na mwingilo wanema bingi wa kwingila ne Kilishitu wa kubyala nkunwa ya bukine ne kunowa baana ba bwanga!

a Pa myaka jikumi yapitapo, bantu ba Yehoba banemba mabuku aimena pa Baibolo kukila pa 20 bilyonyi. Kunungapo, Keyala wetu wa jw.org, washinkuka ku bantu kukila pa 2.7 bilyonyi bamwingijisha mwaya ntanda yonse.

b Mabuku akwabo akwasha kufunda Baibolo a o akwasha basapwishi kufunjisha bukine bwa mu Baibolo ke The Harp of God (wanembelwe mu 1921), “Let God Be True” (wanembelwe mu 1946), Kuti Waikala Kuli Pe na pe muli Paradise Pe Sonde mu Kibemba (wanembelwe mu 1982), ne Kuyuka Kutangijila ku Bumi Bwa Myaka (wanembelwe mu 1995).

c Monai Kyamba kya Usopa kya July 15, 2013, pa jipa 23, jifuka 13, amo mo balumbulula bulongo baji mu “ba ku nzubo yanji.”

Nanchi Mwaketekela Amba Bufumu bwa Kine Nyi?

  • Mwingilo wetu wa kutuntulula wamwesha byepi kuba’mba Mfumu ubena kwitutundaika?

  • Ñanyi bishinka byaamba pa mabuku bimulengela kushiinwa amba Bufumu bwa kine?

  • Mwafwainwa kumwesha byepi amba musanta pa bya kwingijisha bimupa Mfumu?

KIBELENGELO KYA MABUKU MU NTANDA YONSE

KIBELENGELO KYA MABUKU ONSE ANEMBWA

Baibolo

Ma Baibolo onse atuntululwa (yense nangwa lubaji lumo) kwiavwanga pamod

Kukila pa 5 bilyonyi

King James Versione

1 bilyonyi

New International Versionf

Kukila pa ma milyonyi 400

New World Translationg

Kukila pa 201 milyonyi

Mabuku akwabo

Quotations From Chairman Mao Tse-tungh

Kampe kukila pa 1 bilyonyi

Nanchi Baibolo Kine Ufunjisha’mba Ka?i

Kukila pa 201 milyonyi

KIBELENGELO KYA MILAKA MWATUNTULULWA MABUKU

Umvwainga Byamba Lesa Mukekale Myakaj

477

Universal Declaration of Human Rightsk

413

Ilemenai Bumi Pano Pantanda Myaka Yonse!l

359

Nanchi Mukeba Kuyuka Bukine Nyi?a (talakiti)

364

MAGAZINI AVULA ANEMBWA NE KUTUNTULULWA PANO PA NTANDA

Kyamba kya Usopab

Mamilyonyi 45.9 pa ñondo pa ñondo mu milaka 212

Labainga!c

Mamilyonyi 44.7 pa ñondo pa ñondo mu milaka 99

AARP The Magazined

Ma milyonyi 22 panyuma ya ñondo umo mu Kizungu kwapwa

Liahonae

Nobe 500,000; kimo kimye, pepi milaka 50

d Mo byafuma: Buku wa Guinness World Records.

e Ko byafuma: King James Bible Trust

f Ko byafuma: Biblica Fact Sheet.

g Anembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba, bibelengelo bya mu January 2014

h Mo byafuma: Buku wa Guinness World Records.

i Anembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba, bibelengelo bya mu January 2014

j Anembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba, bibelengelo bya mu January 2014

k Ko byafuma: United Nations Universal Declaration of Human Rights Web site, bibelengelo bya mu October 2013

l Anembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba, bibelengelo bya mu January 2014

a Anembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba, bibelengelo bya mu January 2014

b Anembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba, bibelengelo bya mu January 2014

c Anembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba, bibelengelo bya mu January 2014

d Ko byafuma: AARP

e Anembwa na ba Mormons

KUTUNTULULA BAIBOLO

MU 1989, Baibolo wa New World Translation watuntulwilwe yense nangwa lubaji lumo mu milaka 11. Pa kuba’mba batuntulule ma Baibolo avula a New World Translation, Kavoto ka Kunemba ka mu Jibumba Jitangijila banengezhezhe masukulu pa kuba’mba bakwashe bantuntuluzhi kuyuka bya kutuntulula. Dipatimenti itala pa MEPS yalengele pologalamu wa pa kompyuta utelwa amba Bible Translation System.f Uno pologalamu kechi utuntulula ne, bino ukwashako bantuntuluzhi kwingila bulongo ne kwibakwasha kukeba byambo bikwabo. Bantuntuluzhi, bebafunjisha ne bebakwasha bengila bingi pa kuba’mba batuntulule ma Baibolo mu milaka yavula.

Na mambo a ino yonse mingilo, mu 2004 Baibolo wa New World Translation watuntulwilwe mu milaka 50! Panyuma ya myaka 9 mu 2013, Baibolo wa New World Translation watuntulwilwe mu milaka 121 kabiji milaka ibena kuvujilakotu.

BIBELENGELO BYA ATUNTULULWA

MILAKA

Mwaka

Baibolo yense wa New World Translation

Binembelo bya Kingiliki bya Bwina Kilishitu

1950

0

1

1952

0

1

1954

1

1

1956

1

1

1958

1

1

1960

1

1

1962

1

1

1964

1

7

1966

1

7

1968

4

7

1970

5

7

1972

6

7

1974

7

9

1976

7

11

1978

7

11

1980

7

11

1982

8

11

1984

8

11

1986

9

11

1988

9

11

1990

9

11

1992

10

14

1994

10

24

1996

12

30

1998

16

32

2000

23

39

2002

29

44

2004

32

52

2006

40

59

2008

47

71

2010

61

98

2012

63

117

f Pologalamu wa Bible Translation System luno ke lubaji lwa pologalamu wa Watchtower Translation System kabiji bantuntuluzhi bavula mwaya ntanda yonse bamwingijisha.

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu