BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w02 3/1 pp. 13-17
  • Kuchinchika ku “Mwiba mu Mubiji”

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Kuchinchika ku “Mwiba mu Mubiji”
  • Kyamba kya Usopa—2002
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Byotwakonsha Kuchinchika ku Mwiba
  • Bukwasho bwa Yehoba Bwanema Bingi
  • Bamo Bakishinka Byobachinchika
  • Kuchinchika Kuleta Lusekelo
  • Bachinchikilenga Kumiba Mumibiji Yabo
    Kyamba kya Usopa—2002
  • Paulo Wajinga na “Mwiba mu Mubiji”
    Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo Wetu wa Bwina Kilishitu—2019
  • Wakosele Nangwa Kya Kuba Wajinga Na Makatazho
    Kyamba kya Usopa—2008
  • Yehoba Ukemupa Bulume
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2021
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2002
w02 3/1 pp. 13-17

Kuchinchika ku “Mwiba mu Mubiji”

“Bupe bwami bwakuwaina.”—2 KOLINDA 12:9.

1, 2. (a) Mamboka otwafwainwa kubula kubambisha michima pamambo ameseko nemakatazho otupitamo? (b) Mamboka otwafwainwa kwikela naluketekelo nangwa kyakuba tubena kupita mumeseko?

“BONSE bakeba kwikala na munema wa kunemeka Lesa mwi Kilishitu Yesu bakapatwanga.” (2 Timoti 3:12) Mamboka okyaikela byobyo? Mambo Satana wauminapotu popolo kuba’mba bantu bengijila Lesa namambo abintu byoebapa kabiji wakosapo nakukeba kushiina kino kishinka kyanji. Kimye kimo Yesu wajimwinepo nebatumwa banji bakishinka amba: ‘Satana wimusaka bonse amba nebolulule nobe kajo.’ (Luka 22:31) Yesu wayukile kuba’mba Lesa uswisha Satana kwitweseka namakatazho akatampe. Pano bino, kino kechi kilumbulula’mba makatazho onse otupitamo afuma kwi Satana nebademona banjine. (Musapwishi 9:11) Bino nangwa byonkabyo, Satana wibikako kwingila papelela ngovu yanji kusaka kwitonawina bulumbuluke bwetu.

2 Baibolo itubula’mba kechi twafwainwa kubambisha michima pakumanama nameseko etune. Kyonse kyakonsha kwituponena, kechi kyenyi nangwa kyakukumyane. (1 Petelo 4:12) “Bya kumanama bimotu bibenakumweka ne mu balongo [betu] baji panopantanda ponse.” (1 Petelo 5:9) Lelo jino, Satana ubena kuyanjisha bingi bapopweshi ba Lesa bonse. Satana utemwa bingi pakwitumona satumanama namakatazho avula bingi aji nobe miba. Pakuba’mba obe kino, wingijisha buno bwikalo botujimo kunungako kutwima kwa ‘miba iji yonse mu mibiji yetu.’ (2 Kolinda 12:7) Pano bino, makatazho oaleta Satana peatweba kechi afwainwa kwitonawina bulumbuluke bwetune. Byonka Yehoba ‘byoetumwena jishinda jakupulukilamo’ amba tuchinchike kumeseko, byobyo akoba nepameseko aji nobe miba umvwe etufikila.—1 Kolinda 10:13.

Byotwakonsha Kuchinchika ku Mwiba

3. Yehoba wamukumbwile’mbaka Paulo byoamulombele kumufumya mwiba mumubiji?

3 Mutumwa Paulo walombele Lesa amba amufumye mwiba mumubiji wanji. Waambile’mba: “Na mambo a kino kintu nasashijile aye Nkambo jisatu, namba kimfume.” Nga Yehoba wamukumbwile’mbaka Paulo pakyoalombele? Wamukumbwile’mba ‘[lusa, NW] lwami lwakuwaina: mambo [mukukoka, NW] mo bulumbulukila bulume bwami.’ (2 Kolinda 12:8, 9) Pano twayai tubalaule uno mukumbu tumone byoakonsha kwitukwasha kuchinchika kumakatazho onse etukatazha aji nobe miba.

4. Muñanyi mashinda Paulo moamwenejilemo mulusa lwa Yehoba?

4 Monai kuba’mba Lesa wamukoseshe Paulo kusanchila lusa loamubijile kupichila mwi Kilishitu. Paulo kyakine waubijilwe lusa mumashinda avula. Yehoba mubutemwe wamupele jishuko jakwikala mwana wabwanga nangwa kyakuba wajinga kaimbi mukumanamika baana babwanga bakwa Yesu. (Byubilo 7:58; 8:3; 9:1-4) Kabiji palutwe kacheche Yehoba mulusa lwanji wamupele Paulo mingilo yakwingila yavula yalusekelo. Kino kitufunjisha’mba nangwa kyakuba tuji mumeseko abyepi nangwa abyepi, tuji namashuko avula otwafwainwa kusanchila. Meseko etu kechi afwainwa kwitulengela kuvulama buwame bwa Yehoba kwiatwebane.—Masalamo 31:19.

5, 6. (a) Yehoba wamufunjishe byepi Paulo kuba’mba bulume Bwanji ‘bulumbulukila mu [bukoke]’? (b) Paulo wamwesheshe byepi’mba Satana wabubela?

5 Lusa lwa Yehoba lwawaina nemujishinda jikwabo. Bulume bwa Lesa bwitukwasha bingi mumeseko etu otupitamo. (Efisesa 3:20) Yehoba wamufunjishe Paulo amba bulume Bwanji ‘bulumbulukila mu [bukoke, NW].’ Muñanyi jishinda? Wamupele bulume bwawaina kuba’mba achinchike kulweseko loajingamo. Paulo naye byoachinchikile nekukinka manungo mwi Yehoba wamwesheshe kubena Kilishitu bonse kuba’mba bulume bwa Lesa bwamukwashishenga aye wajingatu muntu wakoka wabundengamambo. Pano akilangulukai biumvwine Diabola, kwamba’mba bantu bengijilatu Lesa umvwe baikalatu ntentente kwakubula makatazho. Bulumbuluke bwakwa Paulo bwajinga nobe lupi mukilungi kyayewa wabubela!

6 Kala Paulo wakwatankene ne Satana mukwilwisha na Lesa nekumanyika bena Kilishitu. Wajinga Mufaliseo wapayankene waikalanga bingi bulongo mambo wasemekejilwe mukisemi kyabanonshi. Pano Paulo waalukile nekutendeka kwingijila Yehoba nobe “muchechetu pa batumwa.” (1 Kolinda 15:9) Byoaingijilenga kino, wakokejilenga buntangi bwa jibumba jitangijila jabena Kilishitu bajiiko mukitota-myaka kitanshi. Kabiji wachinchikilenga mubukishinka nangwa kyakuba wajinga namwiba mumubiji. Satana kyamufichile bingi kumuchima mambo bwikalo bwameseko kechi bwalengejile kizaku kyakwa Paulo kupwane. Paulo kechi walubileko luketekelo lwanji lwakwikala mubukalama ne Kilishitu mu Bufumu bwa mwiulune. (2 Timoti 2:12; 4:18) Nangwa miba yatwiminenga byepi, kafwapo nangwa umo wapwishishe kizaku kyanjine. Byonkabyo, neatweba kizaku kyetu kitwajijile kwikala kyakosa! Byoetukwasha mumeseko etu, Yehoba witukwasha kumwesha patoka’mba Satana wabubela.—Byambo bya Mana 27:11.

Bukwasho bwa Yehoba Bwanema Bingi

7, 8. (a) Yehoba ukosesha bakalume banji lelo jino kupichila muñanyi jishinda? (b) Mamboka kutanga Baibolo pajuba nejuba nekufunda kyokwanemena pakuba’mba tuchinchike kumwiba mumubiji?

7 Lelo jino, Yehoba ukosesha bena Kilishitu bakishinka namupashi wanji wazhila, Byambo byanji, nena bwanabwankazhi bwetu bwabwina Kilishitu. Byonka byaubile mutumwa Paulo, neatweba twakonsha kumutwika Yehoba bisendwa byetu mululombelo. (Masalamo 55:22) Nangwa kyakuba Yehoba kechi ufumyapo meseko etune, wakonsha kwitupa maana akuyuka mwakuchinchikila kumeseko nangwatu oa akatampe. Kabiji Yehoba wakonsha kwitupa nengovu nangwa’mba “bukata bwine bwa bulume” bwakwitukwasha kuchinchika.—2 Kolinda 4:7.

8 Tutambwila byepi buno bukwasho? Twafwainwa kuteshako muchima kufunda Byambo bya Lesa, mambo momotutana lutekenesho lwanji lwakine. (Masalamo 94:19) Mu Baibolo tutangamo byambo bilenga nelusa byabakalume ba Lesa byobamulombelenga’mba ebakwashe. Bukwasho bwa Yehoba nebyambo byalutekenesho byajingamo, kebintu byotwafwainwa kulanguluka-langulukangapo. Kufunda Byambo bya Lesa kuketukosesha kuyuka’mba ‘bukata bwine bwa bulume bumweke amba bwa Lesa, kechi amba bufuma mwi atweba ne.’ Byonka byotukeba kuja kajo kakumubiji juba nejuba kuba’mba twikale nangovu, byobyo twafwainwa nekuja Byambo bya Lesa kimye kyonse. Nanchi tuba kinonyi? Umvwe ibyo, tukamona’mba kutambwila “bukata bwine bwa bulume” kuketukwasha kuchinchika kumiba yakifwanyikizho iji yonse yakonsha kwitumanyika pakino kimye.

9. Bakulumpe mukipwilo bakonsha kukosesha byepi boba baji mumakatazho?

9 Bakulumpe babwina Kilishitu mukipwilo bakamwa Lesa ‘bekala nobe kya kuleyelamo mwela’ nangwa’mba mwakufyama kumalwa nemakatazho. Bakulumpe mukipwilo bakeba kutelwa bino byambo byanembeshiwa namupashi, bafwainwa kulomba Yehoba kwibapa “lujimi wa bafunda” kuba’mba bayuke mwakukumbwila byambo byawama kubabena kumanama. Byambo byabakulumpe mukipwilo byakonsha kwikala nobe mvula ubena kunoka bulongo kutalazha kabiji nekutekenesha muchima wetu pakimye kyakatazha mubwikalo bwetu. Umvwe ‘kebakoseshe ba michima yapungila,’ kokuba’mba kine bakulumpe mukipwilo babena kukosesha balongo nebanyenga yabo bakumupashi bakoka nangwa balefulwa namambo amiba imo iji mumibiji yabo.—Isaya 32:2; 50:4; 1 Tesalonika 5:14.

10, 11. Bakalume ba Lesa bakonsha kukosesha byepi bakwabo baji mumeseko akatampe?

10 Bakalume ba Yehoba bonse baji mukisemi kimo kyabwina Kilishitu. Ee, “pa muntu pa muntu bonse twi bamo,” kabiji “twafwainwa kwitemwa atwe bene na bene.” (Loma 12:5; 1 Yoano 4:11) Pano twitemwa byepi? Kwesakana nabyaamba 1 Petelo 3:8 tuba kino kupichila ‘mukwikala balusa, batemwañana byotuji balongo na balongo’ kubakwetu bonse bamu lwitabilo. Kuboba babena kuyanda namiba mumubiji, kikale banyike nangwa bakulumpe, atweba bonse twafwainwa kwibomvwina lusa. Muñanyi jishinda?

11 Twafwainwa kuyuka lukatazho lubena kwibayanjisha. Umvwe twabula lusa, nekubula kwibatemwa, kwakubula kuyuka twakonsha kulengela lukatazho lwabo kubaya. Kuyuka meseko obajimo kwakonsha kwitulengela kwikala bajimuka pakwamba, motwikyambila nebyotubena kuba. Kwibatekenesha nekwibakosesha kwakonsha kukwasha kukepeshako misongo imo yamiba ibena kwibamanamika. Mujino jishinda twikala kebakwibakosesha.—Kolose 4:11.

Bamo Bakishinka Byobachinchika

12-14. (a) Mwina Kilishitu umo waubile byepi pakuchinchika kulukatazho lwakikola kya kansa? (b) Balongo nebanyenga bakumupashi bauno mwanamukazhi bamukwashishe nekumukosesha byepi?

12 Byotubena kunangijila kumpelo yaano moba apelako, “bisanso” bibena kuvujilako juba nejuba. (Mateo 24:8) Kokuba’mba meseko akonsha kufikilatu uji yense panopantanda, kikatakata bakalume bakishinka ba Yehoba babena kukeba kuba kyaswa muchima wanji. Kyakumwenako, akimonai mwina Kilishitu umo waingijilenga mwingilo wakimye kyonse. Bamupimine’mba uji nakikola kya kansa nekumuba opaleshonyi yakumufumya mapuju amate munshi yalujimi. Aye nemwata wanji byobayukile kino kikola, bukiji-bukiji baalulukijile kwi Yehoba nekutenkamena mululombelo lwamisashijilo. Panyuma yakino, waambile’mba kyaubiletu nobe kukopa kwajiso beumvwa nekwikala bakasuluka. Bino nangwa byonkabyo, wachinchikile kumisongo yaalaukile-alaukilengatu kikatakata aya yapanyuma yaopaleshonyi.

13 Pakuba’mba ayuke mwakubila nalukatazho lwanji, uno nyenga waesekele nangovu yanji yonse kuyuka byavula pamambo akansa. Wamonañenenga nabadokotala banji. Mu Kyamba kya Usopa, Loleni!, nemumabuku akwabo abwina Kilishitu, watainengamo mashimikila aambilenga pabantu bachinchikilenga kubijikila byabuno bulwazhi. Kabiji watangilenga nemashimikila amu Baibolo amba pabulume bwa Yehoba byobwakwashishenga bantu kimye kyamakatazho nebyambo bikwabotu byakonsheshe kumukwasha.

14 Mutwe umo waambilenga pabya kuchinchika kumakatazho waambile bino byambo bya maana amba: “Awa wipatula ku bakwabo ukeba kuba bisaka muchima wanji mwine.” (Byambo bya Mana 18:1) Uno mutwe wajimwine’mba: “Kwipatula kubakwenune.”a Uno nyenga washimikizha’mba: “Bavula bambujilenga’mba bandombejilengako; bakwabo nabo bantumijilenga malamya. Bakulumpe mukipwilo babiji jonse bantumijilenga lamya kuba’mba bomvwe byonji. Natambwijilenga maluba nebikachi panembwa mawi akungimuna byavula bingi. Bamo bandetejilenga nekajo. Bakwabo nabo bepainenga abo bene kuntwala konatambwilanga muchi.

15-17. (a) Mwina Kilishitu umo wachinchikile byepi nalukatazho lwafumine mumapuso? (b) Nga bamukipwilo bamukwashishe byepi?

15 Kalume wa Yehoba umo wamwingijila myaka yavula mu New Mexico U.S.A., watainwe mumapuso kimye motoka yeajingamo byoepunkile namukwabo. Wikozhezhe kunshingo nepakipuzhi. Bino bikozha byamunungijileko misongo ikwabo mambo wajinga nakikola kyakuvimba mumanungi amubiji kyoabelele kukila pamyaka 25. Waambile’mba: “Kyakatezhenga bingi kwinuna mutwe nekusenda kintu kyanema kukila pa 2 kilogalamu. Pano bino, kukosako nakulomba kwi Yehoba kwankwasha bingi pamo nemitwe ikala mu Kyamba kya Usopa yotwafunda. Mutwe umo waambile pa Mika 6:8, kwamba’mba kwenda na Lesa nakwipelula kulumbulula kwiyuka byouji. Kino kyankwashishe kuyuka’mba nangwa nji mumisongo, kechi nafwainwa kulefulwane, nangwa kyakuba kimye kyonaji kwingila mumwingilo kyaji kukepa kukila kyonabakebenga. Kumwingijila namuchima watoka too kyokintu kikatampe.”

16 Kabiji waambile’mba: “Kimye kyonse bakulumpe mukipwilo bantakaikilenga bingi namambo akwibikako kutanwa kukupwila nekuya mumwingilo wamubujimi. Bakyanyike pakungimuna bankumbachilenga. Bapainiya nabo bantekenyejilenga bingi nekunengezha juba jingi jakuya nabo mubujimi umvwe ajo juba jotwalayañene bantana’mba nakolwa bingi. Umvwe kechi kwakya bulongone, bansendanga kuya kubantu bobabena kubwelako nangwa kumafunjisho abo a Baibolo. Kabiji byonakankalwanga kusenda kyola kyamabuku, bakwetu basapwishi bansendelangako mabuku ami mubyola byabo umvwe twaya mumwingilo wabusapwishi.”

17 Akimonai bakulumpe mukipwilo nebakwabo mulwitabilo byobakwashishe bano banyenga babiji kuchinchika kubikola byajinga nobe miba. Bebakwashishenga bukwasho bwakebewenga kumupashi, kumubiji, nekwibasangajika. Nanchi kino kechi kimutundaika nenuwa kukwasha balongo nebanyenga bakwabo baji mumakatazho nenyi? Neanweba bakyanyike mwakonsha kukosesha bomuji nabo mukipwilo babena kukatazhiwa namiba mumibiji yabo.—Byambo bya Mana 20:29.

18. Bukwashoka botwakonsha kutana mumashimikila abwikalo anembwa mumagazini a Kyamba kya Usopa ne Loleni!?

18 Magazini a Kyamba kya Usopa ne Loleni! ashimikizha mashimikila abwikalo avula bingi ne Bakamonyi byobachinchika, kabiji nebyo babena kukichinchika neluno kumakatazho mubwikalo bwabo. Umvwe kemutange jonse ino mitwe, mukamona kuba’mba balongo nebanyenga yenu bavula mwaya ntanda bachinchika kumakatazho amali, kufwisha batemwe babo mubyamalwa, nemubimye byamakondo. Bamo nabo bikola bibalemeka. Bavula bakankalwatu nekuba tubintu tucheche twapela mubwikalo tobamona aba bakosa’mba twapela kwingila. Bikola byabo bibeseka kyakine kine, kikatakata umvwe kebabule kwingila mingilo yabwina Kilishitu monka mobakebela. Basanchila bingi bukwasho bwibakwasha balongo nebanyenga yabo kikale banyike nangwa bakulumpe!

Kuchinchika Kuleta Lusekelo

19. Mamboka Paulo oasekejile aku saajinga mumeseko aji nobe miba nekukoka?

19 Paulo wasekejile bingi pakumona Lesa byoamukoseshe. Waambile’mba: ‘Nketotela mu [bukoke] bwami na lusekelo lukatampe, namba bulume bwa Kilishitu bwikale pe amiwa. Onkao mambo nsekela mu [bukoke] ne mu bya kuntanchisha ku muchima, ne mu bya kukajilwa, ne mu kupatwa, ne mu bya kumanama, na mambo a Kilishitu: mambo byonji [wakoka], byobyo nji wakosa.’ (2 Kolinda 12:9, 10) Namambo akuba wapichilemo mumakatazho, Paulo waambile kyoayukila jimo’mba: “Kechi naamba mambo a kubulwa bintu ne: mambo nafunda kala mwa kwikizhizha muchima monse monse mo naikela. Nayuka ne mwa kukajijilwa, kabiji nayuka ne mwa kubijila: mu bwikalo bonse ne mu bintu byonse nafunda kala akya kyafyamika kya kuyuka mwa kwikuchila ne mwa kumvwina nzala, kabiji ne mwa kubijila ne mwa kukajijilwa. Nakonsha kuba byonse mwi aye unkosesha.”—Filipai 4:11-13.

20, 21. (a) Mamboka otwakonsha kwikela balusekelo kulanguluka-languluka pa “bintu bibula kumweka”? (b) Ñanyi “bintu bibula kumweka” byomubena kutonga kukamona mu Paladisa panopantanda?

20 Onkao mambo, umvwe twachinchika kumiba yakifwanyikizho mumibiji yetu twakonsha kwikala nalusekelo lukatampe mukumwesha kubonse amba bulume bwa Yehoba bubena kulumbulukila mubukoke bwetu. Paulo wanembele’mba: “Kechi tupungila ne; . . . bumuntu bwetu bwa mukachi bubena kusangulwa pa juba pa juba. Mambo malwa etu apela, a kakimye kamotu, abenakwitwingijila lukumo lwakijishatu kunema, lwa myaka; byo tutala . . . ku bibula kumweka: mambo bintu bimweka byo bya bimye bimotu; pakuba abya bibula kumweka byo bya myaka.”—2 Kolinda 4:16-18.

21 Bantu ba Yehoba bavula baji naluketekelo lwakwikala mu Paladisa panopantanda nekukasangalala nabintu byawama byoalaya. Bino bintu byakonsha kwambiwa’mba “bibula kumweka” kwiatweba lelo jino. Pano bino, kimye kibena kufwenya bingi pepi kyotukamona bino bintu nameso etu nekwilemenabyo myaka nemyaka. Kwamuka kumakatazho aji nobe miba kikekala kintu kimo kyawama bingi mambo kechi akekalako jibiji ne! Mwana Lesa ‘ukonauna mingilo ya Diabola’ ne ‘kuvulañanya ke watu awa uji na bulume bwa lufu.’—1 Yoano 3:8; Bahebelu 2:14.

22. Luketekeloka lotwafwainwa kwikala nalo kabiji tukobaka?

22 Onkao mambo, nangwa twikale namwiba wabyepi nangwa wabyepi mumubiji lelo jino, twayai tutwajijile nakuchinchika. Byonka byajinga Paulo, Yehoba uketupa bulume bwakuba kino mambo aye yewitupa ngovu. Byotukekalanga mu Paladisa panopantanda, tukatotanga Yehoba Lesa wetu moba onse mambo abintu byakukumya byoetubila.—Masalamo 103:2.

[Tubyambo twa mushi]

a Monai mutwe wakuba’mba “Ukulingana Na Baibolo Ifya Kucimfya Ukupelelwa” mu Loleni! wa May 8, 2000.

Musakukumbula’mbaka?

• Mamboka Diabola kyoakebela konauna bulumbuluke bwabena Kilishitu bakine kabiji uba byepi pakuba’mba ebonaune?

• Bulume bwa Yehoba ‘bulumbulukila byepi mu [bukoke]’?

• Bakulumpe mukipwilo nebakwabotu bakonsha kukosesha byepi aba baji mumakatazho?

[Kipikichala pa peja 13]

Paulo walombele jisatu’mba Lesa amufumye mwiba mumubiji wanji

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu